Tafelwijn 8: Galicië pt. II (rood) feat. Martijn Verkerk

Yes, we zijn er weer in Driebergen bij Martijn van Kerk van Smaragdwijnen.

Yes, we are back in Driebergen with Martijn from the Church of Emerald Wines.

Vorige aflevering hebben we witte wijnen uit Galicië geproefd.

In the previous episode, we tasted white wines from Galicia.

Veel over Albariño gehad, Rias Baichas, waanzinnig bekend.

Heard a lot about Albariño, Rías Baixas, incredibly famous.

Als je het hebt over rood en Galicië, is dat nog wat minder doorgebroken, wat minder bekend.

When you talk about red and Galicia, it's still somewhat less established, less known.

Dus eigenlijk extra benieuwd wat jij daarover met ons wil gaan delen.

So actually extra curious about what you want to share with us about that.

Als je naar de blauwe druiven kijkt in Galicië, vorige keer hadden we het natuurlijk over Rias Baichas,

If you look at the blue grapes in Galicia, last time we talked about Rias Baixas,

waar inmiddels druiven als Espadero, Sausson en Pedral vuurhoorn aan het maken zijn, Kaino.

where grapes like Espadero, Sausson, and Pedral are now creating firehorn, Kaino.

Maar ga je wat meer landinwaarts, dan krijg je twee gebieden waar blauwe druiven staan.

But if you go a bit further inland, you will find two areas where blue grapes are grown.

Er is Ribairo, waar de focus op Sausson ligt, is een donkere druif, geeft over het algemeen stevige, tannineuze wijnen.

There is Ribairo, where the focus is on Sausson, a dark grape that generally produces strong, tannic wines.

Van oudsher ook...

Traditionally also...

...gemaakt om lang op te voeden op hout, dus een beetje Rioja-achtige stijlen.

...made to age for a long time in wood, so somewhat Rioja-like styles.

En dan heb je nu daar ook nieuwe stromen komen die wijnen neer op het fruit maken.

And now there are new trends emerging that make wines based on fruit.

Maar Sausson vind ik een hele interessante druif, ook in blends.

But I find Sausson a very interesting grape, even in blends.

Maar de echte, de king of the grapes, dat is Mencia.

But the real one, the king of the grapes, that is Mencia.

Het is beroemd aan het worden in Ribera Sacra, dan heb je het over heroïsche wijnbouw.

It is becoming famous in Ribera Sacra, then we're talking about heroic winemaking.

Het gebiedje is 2500 hectare.

The area is 2500 hectares.

De grootste coöperaties in Centraal-Spanje hebben meer liggen.

The largest cooperatives in Central Spain have more at stake.

Van die 2500 hectare ligt er maar 1200 binnen de DO.

Of those 2500 hectares, only 1200 are within the DO.

Er zijn heel veel vergeten wijngaardjes.

There are many forgotten vineyards.

En dat heeft ermee te maken dat wijn niet verbouwd werd voor eigen consumptie.

And that has to do with the fact that wine was not cultivated for self-consumption.

Ik geloof dat 20% van de producenten in Ribera Sacra niet meer dan 5000 liter maakt.

I believe that 20% of the producers in Ribera Sacra produce no more than 5000 liters.

Van die 1200 hectare ligt er ongeveer 600 op de terrassen.

Of those 1200 hectares, about 600 are on the terraces.

En dan heb ik het over terrassen.

And then I'm talking about terraces.

Die zijn zo stijl als de beste stukken in de Mosel.

They are as steep as the best slopes in the Mosel.

In de Mosel is er niks bij haast.

In the Moselle, there is nothing to compare with haste.

Inderdaad, de Utsjige Woetsgarten of de Bremer Kalmond is soms peanuts als je in sommige wijngaarden staat.

Indeed, the Utsjige Woetsgarten or the Bremer Kalmond is sometimes peanuts when you are in some vineyards.

En dan heb ik het vooral over het gebiedje langs de Rio Siel.

And then I'm mainly talking about the area along the Rio Siel.

En dat noemen ze de subzone Amandi.

And that is called the subzone Amandi.

Pedro Perez van Guimaro vertelde me, ik ben de enigste wijnboer in de wereld die niet hoeft te bukken om te plukken.

Pedro Perez from Guimaro told me, I am the only winemaker in the world who doesn't have to bend down to pick.

Want dat is hier zo stijl.

Because it's so steep here.

Ik ga een terras lager staan en dan kan ik door de rijen heen plukken.

I'm going to stand on a lower terrace and then I can pick through the rows.

Ze hebben ook hele smalle terrasjes aangelegd, zodat je er doorheen kan.

They have also created very narrow terraces, so you can walk through.

Dus je hoeft niet te bukken.

So you don't have to bend down.

En hier heb je ook bekende gondeltjes aangelegd.

And here you have also docked well-known gondolas.

Zoals je in de Mosel ook ziet van die kabelbaantjes om de kratten te druiven en de spullen heen en weer te rijden.

As you can also see in the Mosel, there are cable cars to transport the crates of grapes and the goods back and forth.

En ik kan iedereen aanbevelen om even op de Instagram pagina te kijken.

And I can recommend everyone to take a look at the Instagram page.

Of van bijvoorbeeld Envinate of van Guimaro.

Or from, for example, Envinate or Guimaro.

De aanblik van de wijngaarden is fascinerend.

The sight of the vineyards is fascinating.

Het is a doorbenemend mooi.

It is breathtakingly beautiful.

Spectaculair, ja.

Spectacular, yes.

Maar de Ribera Sacra, het is wel een oud wijngebied geloof ik.

But the Ribera Sacra, it is indeed an old wine region, I believe.

Maar toch, in de vrij korte tijd is het waanzinnig populair aan het worden onder bepaalde wijnkringen.

But still, in the relatively short time it has become insanely popular among certain wine circles.

Hoe verklaar je dat?

How do you explain that?

De kie is hetzelfde als het in Priorat gebeurd is.

The situation is the same as what happened in Priorat.

Oude ruiverstokken die aanwezig zijn.

Old ruined stakes that are present.

Het is niet zozeer dat...

It's not so much that...

Als ik goed te hoogte ben dat de Ribera Sacra gebonden is bijvoorbeeld aan wat Priorat's kaladij was.

If I'm correctly informed, the Ribera Sacra is bound, for example, to what Priorat's kaladij was.

En in Ribeiro had je het Albania van Gomarris.

And in Ribeiro, you had the Albania of Gomarris.

Dus dat is een kloosterorde, monniken die daar de wijnbouw gingen stichten.

So that is a monastic order, monks who went there to establish viticulture.

Ik denk dat hier veel meer wijnbouw voor eigen consumptie gedaan is.

I think there has been much more winemaking done here for personal consumption.

Heel veel wijngaarden zijn eind 1800, begin 1900 aangeplant.

Many vineyards were planted at the end of the 1800s and the beginning of the 1900s.

En Pedro vertelde me de laatste keer dat ik in Ribera Sacra was, anderhalf jaar geleden.

And Pedro told me the last time I was in Ribera Sacra, a year and a half ago.

Dat zijn oma nog weet dat sommige wijngaarden aangeplant zijn.

That grandma still remembers that some vineyards have been planted.

En die lieve dame was ouder dan 100 jaar inmiddels.

And that lovely lady was over 100 years old by now.

Dus dat geeft aan dat de ruiverstokken oud zijn.

So that indicates that the river poles are old.

Lijsteen is in Amandi de kie factor.

Lijsteen is the key factor in Amandi.

In de andere subgebieden van Ribera Sacra krijg je met granieten te maken.

In the other subregions of Ribera Sacra, you will encounter granite.

Dan krijg je andere profielende wijnen.

Then you will get different profile wines.

Maar Amandi is puur lijsteen, donker.

But Amandi is pure limestone, dark.

Kan goed de warmte vasthouden.

Can hold the heat well.

En het is niet alleen mensia.

And it's not just humanity.

Maar het is een assemblage, een field blending.

But it is an assembly, a field blending.

Als we dat zo mooi noemen.

If we call that so beautifully.

Dus het is een samenstelling van meerdere druiverassen in één perceel die tegelijk geoogst worden.

So it is a blend of multiple grape varieties in one plot that are harvested simultaneously.

Dat is van vroeger iets gedaan om het risico te spreiden.

That is something that was done in the past to spread the risk.

Maar tegenwoordig willen we vaak monocultuur.

But nowadays we often want monoculture.

En nu zie je langzaam sommige producenten toch weer field blends aanplanten.

And now you can slowly see some producers starting to plant field blends again.

Dus meerdere druiverassen in één perceel.

So multiple grape varieties in one plot.

In dit geval bij zo'n Gimero en ook bij zo'n Enfinaat heb je het over ongeveer 70, 80 procent.

In this case with such a Gimero and also with such an Enfinaat, you are talking about approximately 70 to 80 percent.

Mensia.

Mensia.

En de andere druiverassen zijn Brantjalao.

And the other grape varieties are Brantjalao.

Dat is synoniem voor Torino Nationaal.

That is synonymous with Torino National.

Er is Merenzao.

There is Merenzao.

Dat is Trousseau.

That is Trousseau.

Ze noemen het ook wel Bastarda.

They also call it Bastarda.

Dat kom je ook in Argentinië nog tegen.

You still come across that in Argentina.

Maar ook Caño Tinto wordt gevonden.

But Caño Tinto is also found.

Er is Grenache in sommige wijngaarden te vinden.

Grenache can be found in some vineyards.

Pinot Meunier.

Pinot Meunier.

Dat noemen ze El Molinero.

They call it El Molinero.

Er is veel te vinden in de streek.

There is a lot to be found in the area.

Je geeft aan, dit is een gebied dat in opkomst wordt populair.

You indicate this is an area that is gaining popularity.

Tegelijkertijd zeg je, het is kleinschalig.

Het werd vroeger allemaal zelf opgedronken.

It was all drunk by itself in the past.

De wijngaarden zijn stijl.

The vineyards are steep.

Het is bijna niet te doen.

It's almost impossible to do.

Is dit een gebied waar je als beginnende wijnmaker goed zou kunnen gaan verdienen?

Is this an area where a beginner winemaker could earn a good income?

Absoluut niet.

Absolutely not.

Ik denk dat de grondkoop hier ontzettend duur is.

I think that land purchase here is extremely expensive.

Ik denk dat mensen echt wel bereid zijn om, als ze een wijngaard willen verkopen.

I think that people are truly willing to sell a vineyard if they want to.

Maar dan moet je maar zo gek zijn om hier op die steile terrassen te gaan werken.

But then you have to be crazy enough to work on those steep terraces here.

Ik verbaasde me er in de mooisalas over.

I was amazed by it in the beautiful room.

Hoe goedkoop het was.

How cheap it was.

Hoe goedkoop het was om stijlladen te kopen.

How cheap it was to buy style ladders.

Dat was zo'n 2,5 euro de vierkante meter.

That was about 2.5 euros per square meter.

Voor de kwaliteit.

For the quality.

De oude druivenstokken was dat echt een koopje.

The old grapevines were really a bargain.

Dat zal je hier ook hebben.

You will also have that here.

Ik denk dat de prijs wel meevalt.

I think the price is quite reasonable.

Maar dat het interesse om te starten niet zo groot is.

But the interest in starting is not that great.

Wat je wel ziet, de mensen die van oudsher wijngaarden hebben.

What you do see are the people who have had vineyards for generations.

Die zijn in staat om het te vercommercialiseren.

They are capable of commercializing it.

Wat nu wel helpt, is dat voor sommige wijnen die door meneer Gutierrez.

What does help now is that for some wines by Mr. Gutierrez.

Dat is een Spaanse wijnschrijver.

That is a Spanish wine writer.

Die zich richt op Spanje.

That focuses on Spain.

Ook een beetje op Zuid-Amerika.

Also a bit about South America.

Die schrijft voor Parker.

She writes for Parker.

Heel erg de focus legt op terroirgedreven wijnen.

Very much focused on terroir-driven wines.

En dit soort producenten echt op een voetstuk heeft gezet.

And has really put this kind of producers on a pedestal.

Dus de prijzen zijn stijgende.

So the prices are rising.

Waardoor het ook mogelijk maakt om voor andere mensen onderin te stappen.

Which also makes it possible for others to step in at the bottom.

Maar over het algemeen gaan hier de kosten altijd voor de baten uit denk ik.

But generally speaking, I think the costs always outweigh the benefits here.

We hebben wat in het glas.

We have something in the glass.

Van Lodjo Pomares.

From Lodjo Pomares.

Eigenlijk een beetje een samenvatting van wat je net vertelde.

Actually, a bit of a summary of what you just told.

Dit is een blend.

This is a blend.

Voornamelijk Mencia met een beetje Grenache en Gires.

Mainly Mencia with a bit of Grenache and Gires.

We denken dan dat het Palomino is.

We then think that it is the Palomino.

Maar dat kunnen we niet helemaal achterhalen.

But we can't completely determine that.

En ik zag dat sommige van de stokken meer dan 150 jaar oud zijn.

And I saw that some of the sticks are more than 150 years old.

Wat natuurlijk echt spectaculair is.

What is truly spectacular.

Waarschijnlijk ongeënt.

Probably unvaccinated.

Waar moeten we dit plaatsen in Ribera, Sacra deza Wijn, wat jou betreft?

Where should we place this in Ribera, Sacra deza Wine, in your opinion?

Ja, er zijn wat...

Yes, there are some...

Als ik dit soort wijnen proef.

When I taste this kind of wines.

Ook met sommeliers.

Also with sommeliers.

Je wilt altijd toch dingen ergens naartoe refereren.

You always want to refer things to somewhere.

Soms ga ik wel eens naar Mogon, Cotepi.

Sometimes I go to Mogon, Cotepi.

Met wat humusachtig, zeg maar.

With something humus-like, let's say.

Een beetje dat aardse.

A bit of that earthly.

Soms zit ik echt puur op Cabernet Franc de Loire.

Sometimes I really just enjoy Cabernet Franc from the Loire.

Dat vind ik met deze wijnen ook.

I think the same about these wines.

Paarsig.

Purplish.

Je hebt ook wel echt wat duidelijke Tannine structuur.

You really do have some clear tannin structure.

Zit er fijne energie in.

There is good energy in it.

Voor mij is het ook heel duidelijk een wijn, volgens mij niet van Lijstheen.

For me, it is also very clearly a wine, not from Lijstheen, in my opinion.

Want ik vind altijd de Mencius van Lijstheen wat meer zwart olijf, wat drop Laurier geven.

Because I always find the Mencius from Lijstheen a bit more black olive, giving it a licorice bay leaf flavor.

Ik vind dit weer wat kruidiger.

I find this weather a bit spicier.

En ik kom ook wel eens uit in het Noordelijk Rhone, zeg maar.

And I also sometimes end up in the Northern Rhône, let's say.

Maar dan grote wijnen op complexe bodems.

But then great wines on complex soils.

Cornasco, Trouty.

Cornasco, Trouty.

Maar dan zonder het invloed van veel eikenhout.

But then without the influence of a lot of oak wood.

En dat is ook gelijk te proeven in deze wijn.

And that is also immediately evident in this wine.

Het is heel erg complex.

It is very complex.

Het is spannend.

It is exciting.

Maar dat is helemaal niet het idee dat je een wijn hebt waar eikenhout duidelijk invloed heeft.

But that's not at all the idea that you have a wine where oak has a clear influence.

En dat vind ik wel heel erg prettig.

And I find that very pleasing.

Wat vind je eigenlijk van de combinatie Mencia en houtgebruik?

What do you think of the combination of Mencia and wood usage?

Nieuw houtgebruik bedoel ik dan eigenlijk.

I actually mean new wood use.

Ja, het komt ook een beetje aan per product.

Yes, it also depends a bit on the product.

Kijk, het is altijd een streek geweest waar wijnen werden gemaakt om voor eigen consumptie.

Look, it has always been an area where wines were made for personal consumption.

Er was geen exportmarkt.

There was no export market.

De wijnen werden ook niet verscheept.

The wines were also not shipped.

Zoals in Ribeiro werden de wijnen wel verscheept.

As in Ribeiro, the wines were indeed shipped.

Maar in de Ribeira Sacra niet overzees.

But in the Ribeira Sacra not overseas.

Dus dat maakte mensen een vent de saff.

So that made people a real jerk.

Gewoon lekker drinken, sappig.

Just enjoy a nice drink, juicy.

En ik weet dat Raúl Pérez, die wijnmaak in Biertso daar fantastische wijnen maakt.

And I know that Raúl Pérez, who makes wine in Biertso, produces fantastic wines there.

Duidelijk ook wel met invloed van Barrique.

Clearly also with the influence of Barrique.

Het Barrique ook in de Ribeira Sacra geïntroduceerd heeft omdat hij een aantal producenten op weg geholpen heeft.

The Barrique has also been introduced in the Ribeira Sacra because he has helped a number of producers on their way.

Zoals Alguera en Oquimaro.

Like Alguera and Oquimaro.

Maar ik vind het in mijn persoonlijke maat niet nodig.

But I find it unnecessary in my personal measurement.

Je mag gebruikvaart gebruiken, maar nieuw eiken hoeft voor mij voor Mencia niet.

You may use the usage rights, but new oak is not necessary for me for Mencia.

Mencia staat volgens mij ook wel vaak bekend als een drijf die niet een heel hoge zuurgraad heeft.

Mencia is often known as a grape that doesn't have a very high acidity in my opinion.

Maar toch komen de wijnen heel fris over.

But still, the wines come across very fresh.

Lijkt een beetje paradoxaal. Is dat te verklaren?

It seems a bit paradoxical. Is that explainable?

Ik denk dat het vooral komt door de stijl die gemaakt wordt.

I think it mainly comes down to the style that is being created.

Dus mensen zijn op zoek naar drinkbare wijnen nog steeds.

So people are still looking for drinkable wines.

Dat is het enige wat ik over zou kunnen zeggen.

That's the only thing I could say about it.

Want daar zou je per producent moeten kijken.

Because you would have to look at it on a per-producer basis.

Wat me wel heel erg opvalt in de streek is dat er maar weinig wijnen zijn boven de 13,5% alcohol.

What strikes me in the region is that there are very few wines above 13.5% alcohol.

Dus 12,5, 13 is eerder regel dan uitzondering.

So 12.5, 13 is more the rule than the exception.

Dus dat kan ook het een en ander verklaren.

So that could also explain a thing or two.

Ja, want dat is ook een vraag waarmee ik zat.

Yes, because that is also a question I was dealing with.

De wijnen zijn vaak verteerbaar, licht, sappig.

The wines are often digestible, light, juicy.

Soms zelfs vrij doorzichtig.

Sometimes even quite transparent.

Van kleur, heel licht.

In color, very light.

Is dat nou een terroir?

Is that a terroir?

Of is er een groep bijmakers die van de stijl nastreeft?

Or is there a group of creators who strive for the style?

Wat je nu ziet, dan trek ik het even over heel Spanje heen.

What you see now, I will pull it across all of Spain.

Is die new wave, die jongens die komen.

Is that new wave, those boys that are coming?

Je ziet het in Gredos gebeuren, in Rioja ziet het gebeuren.

You see it happening in Gredos, you see it happening in Rioja.

Kijk, wat die gasten en ook de meiden die dat allemaal doen zijn, is pure wijnen maken.

Look, what those guys and also the girls who do all that are doing is making pure wines.

Zonder make-up noem ik dat altijd.

I always call that without makeup.

Dus hout mag, maar minimaal.

So wood is allowed, but minimally.

Veels hot-bunch karakter.

Very hot bunch character.

Dus wat je daardoor krijgt zijn sowieso verteerbare elegante wijnen.

So what you get from that are definitely digestible elegant wines.

Maar Spanje heeft ook heel erg het stempel dat het Crianza Gran Reserva land is.

But Spain also has a strong reputation as the land of Crianza Gran Reserva.

Maar dat is in Rioja geworden wat het geworden is omdat ze daar 350 miljoen flessen produceren.

But that is what it has become in Rioja because they produce 350 million bottles there.

En die moet je vermarkten.

And you have to market that.

En er is een heel succesvol systeem gebleken.

And a very successful system has proven to be.

Maar je ziet dat individuele wijnmakers,

But you can see that individual winemakers,

Spanje komt pas heel laat uit de dictatuur.

Spain emerges from dictatorship only very late.

Toen is er eigenlijk heel veel wijn geïnvesteerd door zakenmensen.

At that time, a lot of wine was actually invested in by businesspeople.

Dus door echt bodega's te creëren.

So by actually creating bodegas.

En nu zie je pas wat je in Frankrijk heel erg ziet.

And now you only see what you see a lot in France.

Individuele wijnmakers die in hun appellatie het best mogelijke wijn maken.

Individual winemakers who make the best possible wine in their appellation.

Ik moet wel heel vaak bij Rimea Sacra een beetje denken aan Ronne.

I often have to think a bit about Ronne at Rimea Sacra.

Dan denk ik aan Gonal, Jamet, Tjaaf, Stefan.

Then I think of Gonal, Jamet, Tjaaf, Stefan.

Daar zit bij mij het dichtst bij.

That is the closest for me.

En ook wel soms een beetje in de Beaujolais.

And sometimes a bit in the Beaujolais as well.

Met Pacalais, Metra, die jongens zeg maar.

With Pacalais, Metra, those guys you know.

Daar vind ik het heel dicht bij liggen.

I find that very close.

Het zit vaak toch een beetje in de low intervention hoek.

It often tends to be a bit in the low intervention corner.

Zonder dat het meteen heel obvious hippe natuurwijn wordt.

Without it immediately becoming a very obvious trendy natural wine.

Vind ik zelf wel een hele mooie categorie wijn.

I personally think it's a very beautiful category of wine.

Ik denk dat Envinata eigenlijk ook wel een beetje in die hoek past.

I think that Envinata actually fits a bit in that category as well.

Envinata is natuurlijk vooral bekend omdat ze eigenlijk een meerder gedeelte van

Envinata is of course mainly known because it actually covers a large part of

Spanje wijn maken.

Making wine in Spain.

Wat is typisch voor Res de Luzat?

What is typical for Res de Luzat?

Dat staat op de etiket.

That is on the label.

Het is Viños de Aldea.

It is Viños de Aldea.

Dat is de Cru.

That is the Cru.

Het is Amandi.

It is Amandi.

Dus we zitten hier op het Lijsteen.

So we are sitting here on the Lijsteen.

Stijle terrasrengaarden, wat ik net benoemde.

Stylish terrace gardens, what I just mentioned.

En het leuke van Envinata is, zij maken ook wijn op Tenerife en in de buurt van Valencia,

And the fun thing about Envinata is, they also make wine in Tenerife and near Valencia.

is dat zij overal dezelfde waarden hanteren.

Is it that they apply the same values everywhere?

Alleen drie van de vier mensen komen uit die gebieden.

Only three out of four people come from those areas.

Dus hier is Alfonso Torrente geboren.

So here is where Alfonso Torrente was born.

En getogen.

And withdrawn.

En ze hebben elkaar ontmoet in Sevilla op de wijnbouwschool.

And they met each other in Seville at the wine school.

En dus wijn uit verschillende plekken.

And so wine from different places.

En ik denk dat ze heel goed vertalen Mencia van Lijsteen.

And I think they translate Mencia van Lijsteen very well.

En ik denk dat we dat even moeten proeven.

And I think we should taste that for a moment.

En wat voor hun eigenlijk is wat voor veel mensen, wat een beetje de trend ook is het

And what is actually for them is what it is for many people, which is also a bit of the trend.

worden als ik de wijnmakers spreek in Spanje.

become when I speak to the winemakers in Spain.

Er zijn een aantal dingen.

There are a number of things.

Ze plukken allemaal op tijd.

They all pick on time.

Dus twaalf, een half, dertien procent alcohol opzoeken.

So look for twelve, one half, thirteen percent alcohol.

En wat ze dan doen met de vergistingen, vaak in open voeders, open tanks.

And what they often do with the fermentations, often in open feeders, open tanks.

En dan doen ze dat, volgens mij noemen ze dat submerged cap.

And then they do that, I think they call it submerged cap.

Dat ze de pitjes in het midden van de tank plaatsen.

That they place the seeds in the center of the tank.

En dan doen ze een hele langzame vergisting.

And then they do a very slow fermentation.

Nou, dat heb ik in Gredos een paar keer ontmoet.

Well, I encountered that a few times in Gredos.

Volgens mij werkte Charlie Foucault van Clo Roja doet dit ook.

I think Charlie Foucault from Clo Roja does this too.

Er zijn steeds meer producenten die dit doen.

There are increasing numbers of producers who do this.

Nou, en volgens mij, ik snap wel waarom.

Well, and in my opinion, I understand why.

Wat wil je?

What do you want?

Het meest pure fruit naar voren.

The purest fruit at the forefront.

En tannines.

And tannins.

En heel veel extractie weer een beetje vermijden.

And avoid a lot of extraction again a little.

En ik denk dat het een algeheel verhaal is in Spanje.

And I think it's a general story in Spain.

Wat er nu gaande is, zeg maar, onder de new wave.

What is currently going on, let's say, under the new wave.

Is toch heel elegant fijne wijnen maken.

It is quite elegant to make fine wines.

Aromatisch.

Aromatic.

Zeker laag en zwavel.

Certainly low and sulfur.

Want je hebt het ook niet nodig in principe.

Because you don't really need it anyway.

Dus waarom zou je het dan toevoeren?

So why would you add it then?

Ja, wat ik bij Envinator altijd, waar ik altijd moet denken is dat het haast een soort infusiewijnen zijn.

Yes, what I always think about Envinator is that they are almost like a kind of infusion wines.

Ze zijn eigenlijk zo lichtvoetig.

They are actually so light-footed.

Zo subtiel.

So subtle.

Maar toch ook heel aromatisch.

But still very aromatic.

Het is echt een hele bijzondere stijl als je het mij vraagt.

It is really a very special style if you ask me.

Het heeft altijd iets krokants.

It always has something crunchy.

Kruidigs.

Spicy.

Je zou bijna denken dat er witte wijn bij in zit.

You would almost think that there is white wine in it.

Zo zacht dat het kan zijn.

As soft as it can be.

Het is heel levendig.

It is very lively.

En voor mij, dit loopt.

And for me, this works.

Ik noem dit altijd artisanale wijn maken, zeg maar.

I always call this artisanal winemaking, so to speak.

Uit zo'n winemaking.

From such winemaking.

Omdat het, het is heel puur.

Because it is very pure.

Maar je drinkt een heel fijn product.

But you are drinking a very fine product.

En hier wordt dan vaak het stempeltje natuurlijk opgeplakt.

And here the stamp is often placed, of course.

Maar bij Jamet en bij Gonon wordt het al niet.

But with Jamet and Gonon, it won't happen.

En ik vind het meer, dat is wat artisanale.

And I find it more, that is what is artisanal.

Weet je, het is precies gemaakt.

You know, it is perfectly made.

Ja.

Yes.

Het respecteert zijn herkomst.

It respects its origin.

Je hebt lekker dat droppige laurier wat ik al eerder zei.

You have that nice licorice bay leaf that I mentioned before.

Een beetje zwart olijf.

A little black olive.

En crunchy, hè.

And crunchy, right?

Dat vind ik heel...

I think that's very...

Dat krokant is heel typisch, vind ik.

I think that crispiness is very typical.

Ja.

Yes.

Ik moet ook wel zeggen dat ik, als je dit vergelijkt met hun Tenerife wijn.

I must also say that if you compare this to their Tenerife wine.

Dat dit wel, die Tenerife vind ik echt op het te dunne af soms.

That this is indeed the case, I sometimes find that Tenerife is really a bit too thin.

En dit vind ik echt juist perfect.

And I think this is really just perfect.

En dat komt ook omdat Listan, preto, Païs.

And that is also because Listan, preto, Païs.

Is een druif die over de hele wereld is gegaan.

Is a grape that has traveled around the world.

Omdat het resistent was tegen ziektes.

Because it was resistant to diseases.

En niet per definitie, denk ik, de beste beschikbare druif.

And not necessarily, I think, the best available grape.

Kijk, Simonyon, Muscat zijn ook in Zuid-Amerika beland in Afrika.

Look, Simonyon, Muscat has also ended up in South America in Africa.

Omdat het resistent was.

Because it was resistant.

En dat verklaart het wel misschien.

And that might explain it.

Maar voor mij persoonlijk, als je kijkt naar de beste druiven in de wereld.

But for me personally, when you look at the best grapes in the world.

Dan is Pinot Noir, Nebbiolo, Chirap.

Then it is Pinot Noir, Nebbiolo, Chirap.

Hoort daar Mencia ook nog wel bij.

Is Mencia still part of that?

Cabernet Franc misschien.

Maybe Cabernet Franc.

Dat zijn voor mij echt wel de grote druiven.

Those are really the big grapes for me.

Dit is echt gek.

This is really crazy.

Als je die fles meeneemt en dan zondag opdrinkt.

If you take that bottle with you and then drink it on Sunday.

Dan word je helemaal gek.

Then you go completely crazy.

Ja.

Yes.

Toen ik daar binnenkwam, had ik vrijdagavond opengemaakt.

When I walked in there, I had opened on Friday evening.

En dan één glas genomen.

And then had one glass.

Zaterdag twee glazen.

Saturday two glasses.

Toen had ik zondag nog anderhalf glas over.

Then I still had one and a half glasses left on Sunday.

Maar toen was ik verneukt.

But then I was screwed.

Want wat moet je erna nog drinken?

Because what else do you need to drink afterwards?

Die warmte is helemaal af.

That warmth is completely finished.

Oh, wauw.

Oh, wow.

Ja, dit is te gek.

Yes, this is crazy.

Dit is heel erg lekker, ja.

This is really delicious, yes.

Gevaarlijk natuurlijk.

Dangerous, of course.

Dit is zo knap dat je zo lang met een fles kan doen, Martijn.

This is so skillful that you can keep a bottle for so long, Martijn.

Dat kom je er ook niet achter.

You won't find out about it either.

Het leuke is natuurlijk hoe jullie erop reageren.

The fun part is of course how you all react to it.

Want dit proefde zeven, acht, negen jaar geleden.

Because I tasted this seven, eight, nine years ago.

En ik kwam met Gimaro, Mencia, Cappellino's 2013 op de markt.

And I came to market with Gimaro, Mencia, Cappellino's 2013.

En dan zei ik, dit is één van de beste rode wijnen uit Galicië.

And then I said, this is one of the best red wines from Galicia.

Volgens Gutierrez van Parque.

According to Gutierrez from Parque.

En mensen proefden het.

And people tasted it.

Die zagen echt denken van, waar is het hout?

They really thought, where is the wood?

Waar is het alcohol?

Where is the alcohol?

Waar is de structuur?

Where is the structure?

Ja, en nu zijn die wijnen op het moment dat ze het magazijn gaan, zijn ze weg.

Yes, and now those wines are gone the moment they leave the warehouse.

Dus het is heel snel aan het veranderen, zeg maar.

So it's changing very quickly, let's say.

En het heeft ook wel met de generatie waar wij in zitten te maken.

And it also has to do with the generation we are in.

Dat we dit soort wijnen veel beter kunnen beoordelen, zeg maar.

That we can assess this kind of wines much better, let's say.

Dan twintig, dertig jaar geleden dat alles krachtig en veel moest zijn.

Then twenty, thirty years ago everything had to be powerful and abundant.

En nu mag het juist elegant en fijn zijn.

And now it may be just elegant and refined.

Wat op zich grappig is.

Which is funny in itself.

Want we hebben enerzijds, onze smaken gaan nu uit naar lichtere wijnen.

Because on one hand, our tastes are now leaning towards lighter wines.

Tegelijkertijd heb je klimaatverandering die juist voor meer rijpheid kan zorgen.

At the same time, you have climate change that can actually lead to more ripeness.

Is klimaatverandering of klimaatverwarming een issue in Galicië?

Is climate change or global warming an issue in Galicia?

Ik denk dat ze er alleen maar voordelen bij hebben op het moment.

I think they only have advantages at the moment.

Ik zie dat in de Loire, ook terug in Frankrijk.

I see that in the Loire, also back in France.

Dat is ook een Atlantisch gebied.

That is also an Atlantic area.

Dus dat, ja, de wat warmere periodes het helpen.

So yes, the somewhat warmer periods help.

Andere problemen waar zij heel erg last van hebben.

Other problems that they are very much affected by.

Ze zijn al een paar keer de vorst aangepakt geweest.

They have been dealt with by the prince a few times already.

En dat is echt een probleem door de milde winters.

And that is really a problem because of the mild winters.

En ook hagel in de zomer.

And also hail in the summer.

Dus ik kan me de afgelopen vijf jaar herinneren dat ik elke keer wel een berichtje kreeg van

So I can remember that for the past five years, I would always receive a message from

het was of hagel of vorst.

it was either hail or frost.

Maar dat geldt ook voor andere gebieden.

But that applies to other areas as well.

In de Rioja is het ook al een paar keer mis geweest.

In the Rioja, there have also been a few mishaps.

En ja, Frankrijk dit voorjaar.

And yes, France this spring.

Barolo's en sommige wijnen gaan helemaal...

Barolos and some wines go completely...

Ja, door de vorst aangetast.

Yes, damaged by the frost.

Dus ja, ik denk dat vorst droog is een probleem.

So yes, I think that frost dryness is a problem.

Maar de warmte is op zich niet een probleem, zeg maar.

But the heat itself is not a problem, so to speak.

Er zit wel een bijzonder verhaal aan vast.

There is indeed a special story attached to it.

Ik heb een Jura producent die deze druif heeft staan.

I have a Jura producer who has this grape.

Beter bekend als Trousseau.

Better known as Trousseau.

Die schrijft naar mij.

She writes to me.

Ja, ik heb gevraagd waar komt Trousseau vandaan?

Yes, I asked where does Trousseau come from?

Komt uit Portugal.

Comes from Portugal.

Ik heb een producent uit Portugal die in de Douw komt.

I have a producer from Portugal who is coming to Douw.

Trousseau staat.

Trousseau is standing.

Nee, het komt uit Galicië van origine.

No, it originated from Galicia.

En in Galicië zeggen ze dat het uit de Jura komt.

And in Galicia, they say it comes from the Jura.

Dus niemand claimt de druif eraf.

So no one claims the grape off.

Ik weet dat het nu ook in Californië wordt aangeplant.

I know that it is being planted in California now too.

Dus dan zullen zij het wel claimen.

So they will probably claim it.

Dat het een Amerikaanse druif is.

That it is an American grape.

Ze noemen het Bastarda.

They call it Bastarda.

Dat is een nickname.

That is a nickname.

Merenzao wordt het ook wel genoemd.

It is also referred to as Merenzao.

En Bastarda is ook de naam die je bijvoorbeeld in Argentinië tegenkomt voor Trousseau.

And Bastarda is also the name you encounter in Argentina for Trousseau.

De kleur valt gelijk op.

The color immediately stands out.

Het is ultralicht.

It is ultra-light.

Je krijgt gelijk in de neus die zoete impressies.

You get a whiff of those sweet impressions right in the nose.

De enige manier van structuur in zo'n wijn te krijgen is door de hele trossen, de whole clusters, mee te vergisten.

The only way to achieve structure in such a wine is by fermenting the whole clusters.

Dat zoete aardbeidjes, dat doet me altijd ook denken aan die trossen.

Those sweet little strawberries always remind me of those bunches.

Het is grappig, want het is natuurlijk een hartstikke droge wijn, maar je krijgt bijna een zoete associatie op het palet ook.

It's funny because it's a really dry wine, but you almost get a sweet association on the palate as well.

Dat is echt bijzonder.

That is truly special.

En het is een 12% alcohol.

And it is 12% alcohol.

Zie ik.

I see.

Een ander terroir dan wat we net geproefd hebben.

A different terroir than what we just tasted.

Dit komt van graniet.

This is made of granite.

Dit is het subgebiedje van de Biberivier.

This is the subarea of the Biber River.

De wijngaarden zien er hier een beetje meer uit als Priorat.

The vineyards here look a bit more like Priorat.

Ze zijn mooi met de curve van de bochten meege...

They are beautiful with the curve of the bends...

Ja, die bewegen mooi mee.

Yes, they move nicely with it.

De rijen zijn wat breder.

The rows are a bit wider.

Het is hier wat groener.

It is a bit greener here.

En als ik me niet vergis, begrijp ik ook dat het hier iets gematigd is van klimaat.

And if I'm not mistaken, I also understand that the climate here is somewhat moderate.

Op die steile wanden wordt het echt warm en droog.

On those steep walls, it really gets warm and dry.

Als ik in Amandi rondliep, dan kreeg ik het idee van Priorat.

When I walked around Amandi, I got the feeling of Priorat.

Lijsteen, gedroogde kruiden, het knisperde.

Limestone, dried herbs, it crackled.

En hier is het gewoon wat groener.

And here it is simply a bit greener.

De bodem is ook niet zo warm.

The ground is also not that warm.

En ook minder verweerd.

And also less weathered.

Dus je krijgt echt een iets ander beeld ervan.

So you really get a slightly different picture of it.

Dit is volgens mij, als ik het goed heb, één wijngaard.

This is, in my opinion, if I'm correct, one vineyard.

En ze plukken dan de Bastarda-druiven tussen de andere druivenrassen uit om de tank te vullen.

And they then pick the Bastarda grapes among the other grape varieties to fill the tank.

Omdat het een kleine oplage is die ze maken.

Because it is a small edition that they make.

Wat ik vooral heel leuk vind, we hebben nu natuurlijk drie wijnen uit die weer een zak eruit zijn.

What I especially find very nice is that we now have three wines that have come out of the bag again.

Het zijn echt drie totaal verschillende wijnen als het ware.

They are really three completely different wines, as it were.

Misschien is dat ook juist de kracht, het leuke van zo'n streek.

Maybe that's exactly the strength, the fun of such a region.

Als we eventjes het plaatje wat breder trekken.

If we broaden the picture a bit.

Dus we kijken naar heel Galicië.

So we are looking at all of Galicia.

Zijn er dan nog andere streken waarvan je zegt van daar gebeuren leuke dingen wat rode wijnen betreft?

Are there any other regions you would say have interesting things happening in terms of red wines?

Ja, ik zei net in de Ribeiro is er een ontwikkeling dat er ook een new wave op staat.

Yes, I just said that in the Ribeiro there is a development that there is also a new wave occurring.

Van jongens die, maar daar is het voornamelijk Sausson.

Of boys who, but mainly it is Sausson.

Dat is wat strenger.

That is a bit stricter.

Verdiers do Cautu is uit het gebied gegaan.

Verdiers do Cautu has left the area.

En die zijn een wijn aan het maken.

And they are making a wine.

En dat project heet Paixens.

And that project is called Paixens.

En dat zijn wijngaarden die voorheen gebruikt werden om destillaat van te stoken.

And those are vineyards that were previously used to distill spirits.

Dat was dus blijkbaar de lokale Genevers.

So that was apparently the local Genevers.

Dat zijn hele oude stokken op bijzondere plekken gelegen.

Those are very old stakes located in special places.

Daar zijn ze ook wijn van aan het maken.

They are also making wine from that there.

In de stijl van de Bastarda, maar dan van Sausson.

In the style of the Bastarda, but by Sausson.

En toen proefde ik voor het eerst de potentie.

And then I tasted the potential for the first time.

Oké, je kan van Sausson dus een wijn maken in deze stijl van deze drie mannen die we aan het drinken zijn.

Okay, you can make a wine from Sausson in this style of these three men that we are drinking.

Er is ook Monterrey, daar ben ik niet zo bekend.

There is also Monterrey, I am not that familiar with it.

Ik weet dat er wat meer coöperatief wijn wordt gemaakt.

I know that some more cooperative wine is being made.

Ik benoemde net al, toen ik de Riais bijsas, dat de blauwe druivenrassen daar in opkomst zijn.

I just mentioned, when I discussed the Riais, that the blue grape varieties are on the rise there.

Ik zag dat Lucio Pomares, van de eerste rode wijn die we proefden, daar een single Espadero maakt.

I saw that Lucio Pomares makes a single Espadero from the first red wine we tasted there.

Wat tot de beste wijnen van de regio gerekend wordt.

What is considered to be the best wines of the region.

En eigenlijk, we hadden het net wel even aangestipt.

And actually, we had just touched on it briefly.

Roux Perest, de tovenaar van Bietzo noemen ze hem ook wel.

Roux Perest, the wizard of Bietzo, they also call him.

Maar Bietzo valt klimatologisch eigenlijk bij Galicië.

But Bietzo is actually climatically part of Galicia.

Maar geografisch hoort het tot Castille en Lyon.

But geographically it belongs to Castile and León.

Maar als je nou potentie hebt voor top, groot, is Bietzo wel een schitterend gebied.

But if you have the potential for top, great, Bietzo is certainly a magnificent area.

Je hebt Valtuie met kalk- en klei-achtige bodems.

You have Valtuie with calcareous and clay-like soils.

Het golf wat meer de wijngaarden als de Bourgogne.

The wave is more like the vineyards of Burgundy.

En dan aan de andere kant heb je Corillon.

And then on the other side, you have Corillon.

Daar ga je echt steil omhoog, kom je op de lijst tegen terrassen.

There you really go steeply up, you come across the list of terraces.

En daar wordt Mencia ook op lijst tegen gemaakt, net zoals in Ribera Sacra.

And that is also why Mencia is put on the list, just like in Ribera Sacra.

Maar de wijnen zijn er over het algemeen wat gespierder en wat dikker dan in Ribera Sacra.

But the wines are generally a bit more muscular and thicker than in Ribera Sacra.

Ook wel wat meer invloed van eikenhout.

Also a bit more influence of oak wood.

We hebben in de aflevering wit ook wat Cordeo geproefd uit Val d'Horace.

In the episode, we also tasted some Cordeo from Val d'Horace.

Bietzo is ook een uitstekend gebied voor Cordeo.

Bietzo is also an excellent area for Cordeo.

Zeker in Valtuie is daar echt toekomst voor.

Certainly in Valtuie there is really a future for that.

Verder, bij de aflevering over wit hadden we het ook even over eten.

Furthermore, in the episode about white, we also briefly talked about food.

En dat is natuurlijk dan logisch, dan denk je natuurlijk aan schelpjes, schaaldieren.

And that's of course logical, then you naturally think of shells, shellfish.

Maar de rode wijnen uit Galicië.

But the red wines from Galicia.

Zijn er bepaalde streekgerechten of dingen waarvan je zegt, dit past bij deze wijnen?

Are there certain regional dishes or things that you would say go well with these wines?

Ja, ik weet het wel zeker.

Yes, I am quite sure of it.

Want als we daar zijn, ik ben er natuurlijk een paar keer geweest.

Because when we are there, I have of course been there a few times.

Dan vind ik bijvoorbeeld dit soort Mencia's heel lekker met pulpo.

Then I find this kind of Mencia very nice with octopus.

Klassiek bereid, kan echt heel goed.

Classically prepared, can be really good.

Ook met sommige zoetwatervissen is het echt prachtig.

It's really beautiful with some freshwater fish as well.

Dit is ook wel een streek waar vaak vlees verwerkt wordt.

This is also an area where meat is often processed.

Gaat laatst ook goed meten.

Last time it went well measuring too.

Het beroemde in Galicië is het Rubia rund.

The famous breed in Galicia is the Rubia cow.

Dat had ik twaalf jaar geleden.

I had that twelve years ago.

En nu zie je het op sommige kaarten van toprestaurants terugkomen.

And now you see it appearing on some menus of top restaurants.

Het zijn de runderen die vrijlopen.

It is the cattle that run free.

Dus het is een beetje werkvlees, maar goed geaderd.

So it's a bit of work meat, but well marbled.

En dat gaat bijvoorbeeld heel erg lekker weer met Sauson.

And that's going really well again with Sauson.

En zeker als het dan een beetje als een reserve of een crianza geruimd wordt met eikenhout.

And especially when it's aged a bit like a reserve or a crianza with oak wood.

Laat het zich echt goed meten.

Let it be measured really well.

En ik denk dat, om toch nog even Biertzo erbij te pakken.

And I think that, to still take Biertzo into account.

Waar de Mencia wat meer structuur heeft.

Where the Mencia has a bit more structure.

Dat dat ook meer op richting duif gaat.

That that is also more towards dove.

En dat is ook wel een beetje de knipoog dat Mencia wel eens Cabernet-Franc genoemd wordt.

And that's also a bit of a wink that Mencia is sometimes referred to as Cabernet Franc.

Dat is echt een prachtige compagnon met de Cabernet-Franc.

That is really a beautiful companion with the Cabernet Franc.

En dat gaat met wat vollere Mencias gaat het ook heel goed.

And it goes very well with somewhat fuller Mencias as well.

Moeten we de volgende keer ook even wat eten meenemen.

Should we also bring some food next time?

Want ik krijg nu wel...

Because I'm now getting...

Dat heb jij altijd.

You always have that.

Wat ik heel erg grappig vind.

What I find very funny.

Wat je ook al zei.

Whatever you said.

Sommige Mencia neigt naar Beaujolais.

Some Mencia leans towards Beaujolais.

Sommige naar Cabernet-Franc.

Some towards Cabernet Franc.

Sommige ook naar een beetje Noord-Rhone staan.

Some also stand for a bit of North Rhône.

We kennen allemaal inmiddels de Zoldering Wine Challenge natuurlijk.

We all know the Zoldering Wine Challenge by now, of course.

En laatst had iemand Raoul Perez ingebracht uit Biertzo.

And lastly, someone had brought in Raoul Perez from Biertzo.

Ik heb al die filmpjes bekijken.

I have watched all those videos.

Iedereen ging naar de Noord-Rhone.

Everyone went to the North Rhone.

Misschien een beetje door elkaar beïnvloed.

Maybe a little influenced by each other.

Maar ja.

But yes.

Ik denk dat als ik dit soort mannen, als we daar zijn.

I think that if I encounter this kind of men, when we are there.

Of als ik zie wat ze drinken in het weekend.

Or if I see what they drink on the weekend.

Dan is dat wel die hoek zeg maar.

Then that's that corner, so to speak.

Is bij hun wel echt favoriet.

Is really a favorite with them.

Dus Chiraz wat veel gedronken wordt.

So Chiraz is widely consumed.

En ook al Cabernet-Franc.

And also Cabernet Franc.

Dat zijn wel stijlen die ze zelf ook aanspreken.

Those are styles that they themselves also connect with.

Ik denk ook wel dat ze zich daardoor laten inspireren.

I do think that they are inspired by that.

Super.

Super.

Martijn, ontzettend bedankt dat je ons door Galicië wilde nemen in zowel wit als rood.

Martijn, thank you so much for taking us through Galicia in both white and red.

Ja, super veel te ontdekken.

Yes, a lot to discover.

Ik sta echt weer te kijken van de wijnenverschil.

I am really amazed once again by the difference in wines.

En de sappigheid.

And the juiciness.

Echt gave wijnen.

Really great wines.

Sweet.

Sweet.

Het is zo leuk om het naast elkaar te proeven.

It's so nice to taste it side by side.

Dat doe je thuis niet.

You don't do that at home.

Een restaurant ook niet.

A restaurant either.

Maar het is super leerzaam.

But it is super educational.

En ik sta echt te kijken hoe groot die verschillen zijn van deze wijnen.

And I am honestly amazed at how big the differences are between these wines.

Nogmaals het bijzondere van Galicië is dat de regio best wel lang niet beïnvloed is door trends.

Once again, the uniqueness of Galicia is that the region has not been greatly influenced by trends for quite a long time.

En dat je daardoor heel veel authentieke druivenrassen tegenkomt.

And that you come across a lot of authentic grape varieties because of that.

Wat je bijvoorbeeld ook in Italië, zeker in het zuiden tegenkomt.

What you encounter, for example, in Italy, especially in the south.

Of Etna, dat soort plekken zeg maar.

Of Etna, that kind of places, so to speak.

Die nog onaangetast zijn.

Those that are still untouched.

En dat maakt het alleen maar mooier en interessanter denk ik.

And that only makes it more beautiful and interesting, I think.

Op Galicië jongens.

On Galicia boys.

Proost.

Cheers.

Yes.

Yes.

Leeg gelaten Proost.

Empty cheers.