Katoo De Langhe - Van Voor Het Water

een podcast met de werken van studenten van de opleiding radio van het rits

a podcast featuring the works of students from the radio program at RITCS

hoe stil is de stilte naar de storm

how quiet is the silence before the storm

een overstroming is even voor paginanieuws daarna verdwijnen de kranten en de camera's

a flood is front-page news for a moment, then the newspapers and cameras disappear

maar dat betekent natuurlijk niet dat ook het water is verdwenen

but that certainly doesn't mean that the water has disappeared as well

hoe lang blijven de muren nat

How long do the walls stay wet?

wanneer is een ramp verleden tijd

When is a disaster past tense?

in 1953 braken de dijken in nederland meer dan duizendachthonderd mensen stierven

In 1953, the dikes in the Netherlands broke, and more than one thousand eight hundred people died.

ik sprak met de laatste getuigen van de watersnoodramp en stelde hen deze vraag

I spoke with the last witnesses of the flood disaster and asked them this question.

hoe lang duurt een ramp

how long does a disaster last

deel 1

Part 1

koos

Koos

en wat wil je nog terugkrijgen hoe wil je afscheid nemen

And what would you like to get back, how do you want to say goodbye?

kijk een goede dood is niet alleen maar dat je geen pijn en lijden hebt

Look, a good death is not just about being free from pain and suffering.

dus jij want je je en

So you want you and

ja

yes

met uw vrouw

with your wife

ja

yes

En Alain?

And Alain?

Ja.

Yes.

Jij?

You?

Ja.

Yes.

Nu zijn we onderweg naar Ewelingenpolder.

Now we are on our way to Ewelingenpolder.

En daar zijn in 1953 ook de dijken doorgebroken.

And there the dikes broke through in 1953.

MUZIEK

MUSIC

Jij woonde zelf ook in het rampgebied, hè?

You also lived in the disaster area, right?

Ja. Ik woonde op Strafenisse.

Yes. I lived on Strafenisse.

Precies op de kop waar de golf uit de Noordzee...

Exactly at the point where the wave from the North Sea...

over de Oosterschelde naar binnen sloeg.

made its way in over the Oosterschelde.

Dat is een zwaar getroffen gemeente, Strafenisse.

That is a severely affected municipality, Strafenisse.

Hoe oud was je toen?

How old were you then?

Ik was vijf.

I was five.

Ik ben van na het vuur en van voor het water.

I am from after the fire and from before the water.

Dat is de ramp, het water.

That is the disaster, the water.

En herinner je je die nacht nog?

And do you remember that night?

Ja.

Yes.

Ik werd wakker gemaakt.

I was woken up.

En Ari, dat is mijn oudste broer, die kwam ons roepen.

And Ari, that is my oldest brother, came to call us.

Kom, jullie moeten mee naar de dijk.

Come on, you all have to come to the dike.

En ik had daar in mijn hoofd helemaal niet naar wat gezegd.

And I hadn't even said anything about that in my head.

Ja.

Yes.

Mijn moeder en m'n zus Jo, die waren bezig om alle spullen...

My mother and my sister Jo were busy getting all the stuff...

naar de zolder te brengen.

to bring to the attic.

Want ja, dat moest je toch redden.

Because yes, you had to manage that.

Ze zeiden dat ik me moest aankleden.

They said I needed to get dressed.

En toen kwam Ari nog een keer en die zei van...

And then Ari came once more and said...

nou moet u allemaal meegaan, want het is echt heel spannend.

Now you all have to come along, because it's really very exciting.

Nou, dat heb ik gedaan en m'n moeder en m'n zus niet.

Well, I did that and my mother and my sister didn't.

Die zijn gebleven.

Those have remained.

Dus ik kwam in een huisje boven op de dijk...

So I arrived at a cottage on top of the dike...

met mensen die ik wel kende.

with people I did know.

En dan kwam ik binnen en daar waren heel veel mensen.

And then I walked in and there were a lot of people.

En die waren zo stil, zo stil.

And they were so quiet, so quiet.

Dat was echt wel angstigend.

That was really frightening.

En toen werd ik naar boven gebracht om te slapen.

And then I was taken upstairs to sleep.

En ik werd wakker gemaakt.

And I was awakened.

De volgende ochtend.

The next morning.

En toen kwam mijn broer, Ari, die kwam me vertellen.

And then my brother, Ari, came to tell me.

Ik kwam kijken hoe het was.

I came to see how it was.

En die vertelde...

And that told...

Godverdomme.

Goddammit.

Moeder en Jo komen niet terug.

Mother and Jo are not coming back.

Ja.

Yes.

En de volgende dag kwam mijn oma.

And the next day my grandmother came.

En we hebben over de dijk gelopen.

And we walked along the dike.

En in de verte zagen we niets dan water.

And in the distance, we saw nothing but water.

En ik kon de boerderij zien.

And I could see the farm.

En daar stond alleen de schuur nog van.

And only the barn remained.

Het huis was weg.

The house was gone.

Dus ja, ook mijn moeder.

So yes, also my mother.

En mijn zus.

And my sister.

Die waren wat achteraf hoorde.

That was what I heard later.

Op de zolder gebleven.

Stayed in the attic.

En die zijn dus met de wind mee naar de dijk...

And they are therefore blown with the wind to the dike...

gespoeld, gejaagd door de wind.

washed away, hunted by the wind.

En daar werden ze gezien.

And there they were seen.

Jo was aan het zwemmen.

Jo was swimming.

En die had wat onder de armen.

And she had something under her arms.

Dat moet mijn moeder geweest zijn.

That must have been my mother.

Dat weet ik verder niet.

I don't know that further.

Dus toen zijn ze naar de dijk geswommen.

So then they swam to the dike.

Maar voor die dijk lag allemaal wrakhout.

But in front of that dike, there was all sorts of wreckage.

Daar konden ze niet doorkomen.

They couldn't get through there.

En toen hebben ze hem met een touw gegooid.

And then they threw him with a rope.

En dat bereikte haar helemaal niet.

And that didn't reach her at all.

Want de touw werd dus tegen de wind ingegooid.

Because the rope was thrown against the wind.

En toen hebben ze daar een stok aan gebonden.

And then they tied a stick to it.

Om wat meer gewicht te geven.

To give it a bit more weight.

En nog een keer gegooid.

And thrown again.

En toen opeens was ze weg.

And then suddenly she was gone.

En ze hebben haar gelukkig teruggevonden.

And they have happily found her back.

Maar ik was toen al weg.

But I was already gone then.

Verrest.

Verrest.

Ja.

Yes.

Mijn vader die had het ook kwaad.

My father also had it bad.

Dat was zijn vrouw.

That was his wife.

Zijn dochter.

His daughter.

Maar ook zijn moeder.

But also his mother.

En nog een schoonzus.

And another sister-in-law.

Die allemaal verdronken waren.

They all had drowned.

Die had zoveel verloren.

He had lost so much.

En die wist ook niet hoe het moest.

And he didn't know how to do it either.

Dus die was ook wat onhandig met mij.

So he was also a bit awkward with me.

En ik wilde ook mee.

And I wanted to come along too.

Omdat ik minder herinnering zou hebben.

Because I would have less memory.

Aan alles wat met de ramp te maken had.

Regarding everything related to the disaster.

Want wat ik wel had was.

Because what I did have was.

Dat als ik dan op het dorp kwam.

That when I then arrived in the village.

Dat de smeester.

That the smeester.

Die heeft zijn moeder verloren.

He has lost his mother.

En ik denk dat ik pas.

And I think that I pass.

Goed over die zaak ben gaan praten.

I discussed that matter well.

Nadat ik met dat project.

After I finished that project.

Van de stroom gaten ben.

I am from the stream holes.

Ben begonnen.

I have started.

Kan ik erover praten.

Can I talk about it?

En dat is dus goed.

And that is good then.

Wat we vandaag hebben gedaan.

What we did today.

Dus herdenkingsteltjes plaatsen.

So placing memorial candles.

Op de dijk.

On the dike.

En die oren dan ook beplaatsen.

And then also place those ears.

Waar het het langst heeft geduurd.

Where it took the longest.

Omdat het geld in de dijk nog niet gekregen is.

Because the money for the dike has not been received yet.

Ja.

Yes.

We zijn over.

We are done.

Ja, Remmo.

Yes, Remmo.

Dan komen we eraan.

Then we'll be there.

Ja, we gaan het tot ten nogen later doen.

Yes, we will do it later.

Dan kan ik er zo staan.

Then I can just stand there.

Er is toch een dam?

Is there a dam then?

Ja, dat wel.

Yes, that is true.

Maar ik.

But I.

Ik weet niet.

I don't know.

Eh.

Uh.

Je ziet hier niet een vat omhoog, dus misschien moeten we nog even kijken.

You don't see a barrel up here, so maybe we should take another look.

Nou, ze kunnen geen plekje vinden waar ze op kunnen rijden.

Well, they can't find a spot where they can drive on.

Nou, dat is een beetje roze, weet je.

Well, that's a bit pink, you know.

We gaan kijken.

We are going to take a look.

Ja.

Yes.

Hoe gaan jullie die volgende zetten?

How are you going to make the next moves?

Ja, onderlangs.

Yes, at the bottom.

Nou, we proberen hem omhoog te krijgen daar.

Well, we're trying to get him up there.

Door het hek heen te gaan?

Going through the gate?

Ja.

Yes.

Want dit hek was open.

Because this gate was open.

Ja, dat had ik al gevraagd.

Yes, I had already asked that.

Nou, ik hoop dat die ook open is.

Well, I hope that one is open too.

Moet ik dat doen?

Do I have to do that?

Die zit daar.

She/he is sitting there.

Ik ga dat eerst proberen.

I will try that first.

Is die open?

Is it open?

Ja.

Yes.

Misschien moeten we deze er gewoon even in zijn geheel overheen zetten ook.

Maybe we should just put this one over it completely as well.

En nog beton.

And more concrete.

Gaan we terug in?

Are we going back in?

Ja, die ligt hier.

Yes, that's here.

Oké.

Okay.

Ja, dat is goed.

Yes, that's good.

Ja.

Yes.

Ah.

Ah.

Ja.

Yes.

Zo.

There.

Hoe zou het nu al zitten?

How would it be now?

prevent, coach Petot beter denk ik.

I think prevent, coach Petot is better.

Hoeveel zullen we er geïnstalleerd hebben, WCO's tot nu toe?

How many WCOs will we have installed so far?

60, of zo?

60, or so?

Nee.

No.

Dit zal nummer 54 zijn.

This will be number 54.

Nummer 54.

Number 54.

Nou.

Well.

Heel veel hervraagd.

Very much reasked.

MUZIEK.

MUSIC.

Aardappels.

Potatoes.

Prima.

Fine.

Misschien hadden we een beetje die kant op moeten zitten.

Maybe we should have sat a bit in that direction.

Zeg je?

Are you saying?

Nee, joh.

No, come on.

Deel 2. Jaap.

Part 2. Jaap.

Hoe beïnvloedt de ramp vandaag de dag je leven nog?

How does the disaster still affect your life today?

Ik denk dat het een beetje...

I think it's a little...

Mensen zeggen dat de dijken goed zijn bewaakt.

People say that the dikes are well guarded.

Natuurkrachten zijn zo sterk.

Natural forces are so strong.

Wereldwijd zijn er rampen. Mensen hadden dat nooit verwacht.

There are disasters worldwide. People never expected that.

Dus je wordt wel alert.

So you are indeed becoming alert.

We zien het allemaal gebeuren nu.

We are all witnessing it happen now.

En vandaar ook die rampenrugzak, om daar serieus mee om te gaan.

And that’s where the disaster backpack comes from, to take it seriously.

MUZIEK.

MUSIC.

Dit is voelsel, dat blijft heel lang goed.

This is a feeling that lasts a very long time.

Tegen dat moment is er één restaurantje nog opengelopen.

By that time, one little restaurant is still open.

Dan heb ik hier zeep, tandenblos, washandje en handdoek.

Then I have soap, toothbrush, washcloth, and towel here.

Dat je nu af en toe even kan verfrissen, frissen, frissen, frissen, frissen, frissen.

That you can now refresh yourself every once in a while, refresh, refresh, refresh, refresh, refresh, refresh.

Dit is warmhoudtoestanden, potloodjes, schrift, identiteitspasjes.

This is warming equipment, pencils, notebook, identification cards.

Die heb ik allebei gespecificeerd.

I have specified both of them.

Nou, dit zijn mondkapjes en messen. Je weet niet waar je het voor nodig hebt.

Well, these are face masks and knives. You don't know what you need them for.

Wat duik je door te slijpen?

What do you dive by grinding?

We hebben het over dat je de benen moet nemen. Je moet weg hier.

We're talking about you needing to take your legs. You need to get out of here.

Dan weet je niet wat voor een klimaat je terechtkomt.

Then you don't know what kind of climate you'll end up in.

Dus ik wil ook nog een licht tentje, want dan sjouw je wezen los.

So I also want a light tent, because then you can carry creatures around easily.

Waar het op neerkomt, gelijk verder neerkomen.

What it comes down to, is to come down further.

Dan kan het weleens zijn dat het te laat is.

Then it may be too late.

We hebben ook een hele lijstje hier en er wordt bijgezegd op uw paspoort.

We also have a whole list here and it will be added to your passport.

Identiteitspasjes 2. Overzicht, medicatie.

Identity cards 2. Overview, medication.

Varen zeker mooi, heb ik er ook in zitten.

Sailing is definitely nice, I have that in me too.

Foto en gegevens, huisdieren.

Photo and information, pets.

Als je een hond wilt aan doen.

If you want to put on a dog.

Plattegrond van een omgeving. Die heb ik ook.

Map of an area. I have that too.

Die heb ik zelf geclassificeerd.

I classified that myself.

Tiefde, tiefde, tiefde, tiefde, tiefde, tiefde.

Love, love, love, love, love, love.

Kijk, er is een heel oud boek en dat is het boek Spreuken.

Look, there is a very old book, and that is the book of Proverbs.

Ik heb mijn mobieltje, daar staat ook een hele wijbel op.

I have my mobile phone, there’s also a whole mess on it.

Waar het boek Spreuken zegt bijvoorbeeld, wie verstandig is, ziet het gevaar en verbergt zich.

Where the book of Proverbs says, for example, whoever is wise sees the danger and hides.

Maar wie onervaren is, gaat gewoon door en moet de gevolgen dragen.

But those who are inexperienced just carry on and must bear the consequences.

Men zegt weleens, een geest opstoot zich niet.

One often says, a ghost does not rise.

Nou kijk, het zijn twee kaarsen, die branden heel hard.

Well look, they are two candles, burning very brightly.

Heb ik dit eens in een plastic doosje gedaan?

Did I ever put this in a plastic box?

In de weide omtrekken, heb je dit vuur zien?

In the meadow surroundings, have you seen this fire?

Ik heb er een stuk of drie, die geven echt een zee van vuur af.

I have about three of them, they really give off a sea of fire.

Ik zou het een keer moeten proberen.

I should try it once.

Dat is een radio die erin zit.

That is a radio that is in it.

Dat is echt een goeie hoor.

That's really a good one, you know.

Die kost...

That costs...

Die kost 54 euro, maar dan kun je opladen.

That costs 54 euros, but then you can recharge.

Weet je, dat is zo mooi, je ziet het in het lampje.

You know, that's so beautiful, you can see it in the little lamp.

Plus de radio, want je moet direct horen wat er aan de hand is.

No more radio, because you need to hear right away what is going on.

Ik heb speciale lijsten erbij.

I have special lists as well.

Interessant.

Interesting.

Welke zenders we moeten aanzetten als ze er al gegraagd zijn.

Which channels we need to turn on if they have already been asked for.

Maar deze toedruk van deze radio is ontzettend goed.

But this pressure from this radio is incredibly good.

Hij kraakt.

He is cracking.

...door dit kabinet niets aan de stijgende prijzen.

...this cabinet is doing nothing about the rising prices.

De SP wil de win...

The SP wants the profit...

Nou, het is geluid.

Well, it's sound.

Dit is om water te vullen.

This is for filling water.

Hier kan je echt water mee zuiveren.

Here you can really purify water.

Die flessen kosten 135 euro.

Those bottles cost 135 euros.

Hier ook wat te doen bij een noodsituatie.

Here is also something to do in an emergency.

Zorg altijd voor een noodpakket.

Always prepare an emergency kit.

Dat kan alles worden.

That can become anything.

Een verkeersongeluk.

A traffic accident.

Ziekte, grond, brand, terroristische aanslag, extreem deerstroping.

Disease, land, fire, terrorist attack, extreme poaching.

Ja, gebeurt het dat je huis onder water komt te staan?

Yes, does your house get flooded?

Nou ja.

Well then.

Wordt verwacht dat het water uit uw huis komt.

It is expected that water comes from your house.

Schapel gas.

Sheep gas.

En elektriciteit uit.

And electricity off.

Gelijk verder is niet te horen.

It cannot be heard right away.

Dan kan het wel eens zijn dat je te laat bent.

Then it may be that you are too late.

Nou, dat was het zo'n beetje.

Well, that was about it.

Een vluchttas om zelf voorziener te zijn.

An emergency bag to be self-sufficient.

Zo ben ik voorbereid op een ramp.

This way, I am prepared for a disaster.

We hebben de waterstoos erop mee gemaakt.

We have made it with the water spout.

Hier wordt allergisch.

Here it becomes allergic.

Omdat de Bijbel heel duidelijk zegt, de vloed, dat is gebeurd, die zal nooit meer terugkomen.

Because the Bible states very clearly that the flood, that has happened, will never come back.

Maar waar we het eigenlijk over hebben, is de vloed van Noach.

But what we are actually talking about is Noah's flood.

We hebben echt plaatsgevonden.

We have really taken place.

Nou, weet je.

Well, you know.

Overstromingen vinden ook plaats nu.

Flooding is also happening now.

Daar spreekt de Bijbel dadelijk over, maar de wereld zal niet meer vergaan door water.

The Bible speaks about this right away, but the world will no longer perish by water.

Maar de aarde zal wel even gaan door vuur.

But the earth will have to go through fire for a while.

Gelijk wegwezen, niet te horen.

Just get lost, don't be heard.

Dan kan het wel eens zijn dat je te laat bent.

Then it could be that you are too late.

Ik heb dit gewoon gekocht bij de Action, die pressingzakjes.

I just bought these pressing bags at Action.

Maar die sluiten goed af.

But they close well.

Wat ik hierin heb, cappuccino van die zakjes.

What I have in this is cappuccino from those sachets.

Dat heb je als je verslaafd bent.

That's what happens when you're addicted.

Ja.

Yes.

Ik ben altijd normaal van mezelf.

I am always normal for myself.

Ik wil van mezelf wat kijken, want als er wat gebeurt hier, ik hoop het niet, maar je weet het niet.

I want to keep an eye on myself, because if something happens here, I hope it doesn't, but you never know.

Er kunnen hier rampen gebeuren en dan willen we wel weten waar je autootje erop staat.

Disasters can happen here, and then we want to know where your little car is parked.

Dus ik wil wel af en toe kijken, als mijn navigatie het goed aangeeft, waar het hoogste punt is hier.

So I would like to take a look every now and then, if my navigation indicates correctly, where the highest point is here.

MUZIEK.

MUSIC.

Ik was bijna 21, toen de watersnood was.

I was almost 21 when the flood happened.

MUZIEK.

MUSIC.

ik dus in die tijd verkeering

So I was dating at that time.

met een jonge man.

with a young man.

En die zat in de buitenboordmotoren.

And that was in the outboard motors.

En toen was ik daar en toen

And then I was there and then

zegt die baas tegen mij

the boss says to me

wat kijk je toch ernstig.

Why do you look so serious?

En toen zeg ik nou ik maak me

And then I say well I'm making myself

eigenlijk wel zorgen. En die dijken zijn

actually quite concerning. And those dikes are

nu doorgebroken maar die mensen die

now broken through but those people who

verdrinken daar.

drowning there.

En toen zei die

And then he said that.

wat zou je dan willen?

What would you want then?

Ik zeg nou wat platbodems

I'm talking about some flat-bottomed boats.

ofzo en dan gewoon met de

or something, and then just with the

boten naartoe. Dat wij dus

boats there. So we

die mensen daar toch wat kunnen helpen.

that those people can be helped a bit.

En toen zijn

And then they are

we dus met een groep zijn we er naartoe

So we are going there as a group.

gegaan.

gone.

En de mensen zaten daar op

And the people were sitting there.

de daken enzo. En het was vreselijk.

the roofs and so on. And it was terrible.

Het ging zo tekeer

It was going at it like this.

en de golven waren zo angstig

and the waves were so fearful

hoog.

high.

En toen hebben we dus toch met elkaar

And then we did end up with each other.

heel veel mensen van deze daken

many people from these roofs

af kunnen halen. Omdat wij met die

can be taken down. Because we are working with that

kleine bootjes, een soort speedbootjes

small boats, a kind of speedboats

eigenlijk, konden we dat

actually, we could do that

aan de ramen komen.

come to the windows.

En toen waren we dus ook

And then we were also

ergens en toen was er dus een

somewhere and then there was therefore a

man en die zat op het dak

man and he was sitting on the roof

en die had de kinderen aan de schoorsteen

and that had the children by the chimney

vastgedaan.

done.

En toen zei ik tegen hem

And then I said to him

ik wou graag de kinderen ook vast meenemen.

I would like to take the children with me as well.

Toen had ik ze

Then I had them.

erin. Ik zeg nou u

in it. I'm saying you now

maar ik ga niet weg want

but I'm not leaving because

mijn vrouw ligt nog binnen.

My wife is still inside.

Ik zeg uw vrouw ligt nog binnen?

I say your wife is still inside?

Ja hij zegt die is

Yes, he says that one is.

gevallen en die kan niet meer opstaan.

fallen and cannot get up anymore.

En toen zag ik haar liggen op de grond.

And then I saw her lying on the ground.

En toen zeg ik ja.

And then I say yes.

Nou ben ik naar binnen en toen zag ik wel

Well, I went inside and then I did see.

dat ze niet op kon staan en dat ze de rug

that she couldn't get up and that her back

en dergelijke gebroken had.

and such had broken.

Dus ik was door het raam gegaan

So I had gone through the window.

en toen zei ik naderhand

and then I said afterwards

maar je moet opkomen want ik kan dat

but you have to stand up because I can do that

niet alleen. Hij zei wat wil je

not alone. He said what do you want

dan doen? Ik zeg zo'n kastdeur

What to do? I mean such a cabinet door.

eruit en dan kunnen we haar daarop

out and then we can do it on that

binden en dan kan ze zo door het raam

bind and then she can go right through the window

heen mee.

go along.

Toen is die vrouw dus ook meegegaan

Then that woman also went along.

en de kinderen en die man ook.

and the children and that man too.

Zo hebben we eigenlijk

So we actually have

al heel veel mensen zo

so many people like this

op die manier kunnen redden. Door de ramen

that way we can save. Through the windows

heen en zo van de daken af

here and there from the roofs

en dergelijke.

and such.

Ik heb eigenlijk

I actually have

die basis meegekregen

that foundation received

uit het durven zijn.

to dare to be.

Voor die ander.

For that other one.

Het is een aparte kracht

It is a unique strength.

die je krijgt.

that you receive.

Wat je in normale omstandigheden niet zou kunnen

What you would not be able to do under normal circumstances.

dat kun je wel. Je stijgt

You can do that. You are rising.

zo eigenlijk als het ware boven jezelf uit.

So actually, in a way, above yourself.

En dat is het.

And that's it.

Dat je boven jezelf uit kan komen.

That you can rise above yourself.

Dat je jezelf loslaat

That you let yourself go.

om er te zijn voor die ander.

to be there for the other.

Want het ging vreselijk

Because it went terribly.

op de keer.

on the other side.

Die storm en dat kletsende water.

That storm and that splashing water.

Altijd maar het water wat je hoort.

Always the water that you hear.

Het was een hel.

It was hell.

Geen voorstelling

No performance

kun je ervan maken als je het niet gezien hebt.

You can make something of it if you haven't seen it.

Dat is verschrikkelijk.

That is terrible.

Echt wel.

Really.

Want je moet ook echt

Because you really have to

je blik op een eindig zetten.

to set your gaze on an end.

En anders kan je het niet doen.

And otherwise you can't do it.

Je komt in een bepaalde

You come into a certain

ruus. Want met je volle verstand

Ruckus. Because with your full understanding.

zou je het niet kunnen doen wat je

wouldn't you be able to do what you

allemaal gedaan hebt. Dat had ik zoveel niet kunnen doen.

you've all done. I couldn't have done that much.

En pas later

And only later.

als je dan weer helemaal jezelf wordt

when you become completely yourself again

komt het.

It's coming.

Dan ga je het pas beleven.

Then you will really experience it.

En toen op een gegeven moment waren we dus ook

And then at a certain point, we were also...

dat we weer op de terugreis. En toen zeg ik

that we are on the way back again. And then I say

maar ik zie daar nog wat.

But I see something there.

En toen zag ik

And then I saw

toen ik dichterbij kwam

when I got closer

zag ik dat

I saw that.

het dus een arm was

it was an arm then

boven water uit.

out of the water.

En er zat een baby aan vastgebonden.

And there was a baby tied to it.

Dus zij is onder water

So she is underwater.

terecht gekomen.

appeared.

Hij heeft haar arm nog uitgestoken

He still extended his arm to her.

met een soort strik of

with a kind of bow or

centuur eromheen. En daar de baby aan.

a belt around it. And there the baby attached.

Maar de baby was dood.

But the baby was dead.

Want die was doodgevroren.

Because it was frozen solid.

En, en ik dacht wel.

And, and I did think so.

Hij is ook...

He is also...

Dat vond ik wel heel erg.

I found that very upsetting.

Een moeder die kan zichzelf vergeten

A mother who can forget herself.

om haar kind te redden.

to save her child.

En dat doe je ook.

And you do that too.

Want je wil voor je kind het beste.

Because you want the best for your child.

Zeker wel.

Certainly.

Ik denk dat dat het moeder zijn is.

I think that is what being a mother is.

Dat je eerst om je kind denkt,

That you first think of your child,

en dan om jezelf.

and then about yourself.

Ja.

Yes.

Ik heb zelf twee kinderen gekregen.

I have two children of my own.

Eén dochter, die is er nog.

One daughter, she is still there.

Die is dus inmiddels ook al in de zestig.

So that one is already in their sixties as well.

En mijn zoontje is als baby gestorven.

And my little boy died as a baby.

Bij die bevalling heb ik mijn rug gebroken.

During that delivery, I broke my back.

Ja, en dat is ten koste van het kind gegaan.

Yes, and that has come at the expense of the child.

Dat was wel heel erg, dat kleine mannetje te moeten verliezen.

That was really very difficult, losing that little man.

Het was een prachtige baby, maar het erge vond ik het voor mijn dochtertje.

It was a beautiful baby, but what I found terrible was for my little daughter.

Die was heel erg in de war.

She was very confused.

Ja, dat ze haar broertje kwijt was.

Yes, that she had lost her little brother.

Het was zoveel mooi, want ze was vier jaar.

It was so beautiful because she was four years old.

En dan is het natuurlijk een hele onderneming.

And then it is of course a whole undertaking.

Dan is het heel wat.

Then it's a lot.

Dat je krijgt en dan plotseling is die baby er niet meer.

That you get and then suddenly that baby is no longer there.

Die is dood.

That one is dead.

Dat beeld kwam weer helemaal terug.

That image came back completely.

Maar ook daar kon ik sterk in zijn, want ik moest voor mijn kind zorgen.

But I could be strong there too, because I had to take care of my child.

Ik moest er zijn voor mijn kind.

I had to be there for my child.

Maar ja, ik had het toch wel graag gehouden.

But yes, I would have liked to keep it after all.

Dus, helaas.

So, unfortunately.

MUZIEK

MUSIC

De watersnood was de vuurdoop voor mij, ja.

The flood disaster was the initiation for me, yes.

En toen later, toen ben ik als vrijwilliger in het ziekenhuis heb ik nog gewerkt.

And later, I worked as a volunteer in the hospital.

22 jaar heb ik in het ziekenhuis gewerkt als vrijwilliger.

I have worked as a volunteer in the hospital for 22 years.

En ook daar kon ik heel veel doen.

And there I could do a lot as well.

omdat ik eigenlijk afstand kan nemen van het leed

because I can actually distance myself from the suffering

en het daar volledig kan zijn om de dingen te doen.

and it can be completely there to do things.

Ik zie niet het nare, ik zie wat er gebeuren moet

I don’t see the unpleasant, I see what needs to happen.

om dat nare voor die ander weg te halen.

to take away that nasty thing for the other.

En dat is denk ik toch mijn kracht in mijn redding

And I think that is my strength in my salvation.

en ook voor mezelf altijd.

and also for myself always.

Om steeds weer op die benen terug te komen.

To keep getting back on those feet.

En zo ga ik door het leven.

And so I go through life.

En zo heb ik het eigenlijk altijd gedaan.

And that's how I have always done it.

Ik ben altijd gezorgd en geweest.

I have always worried and been.

En nog, ik ben nog altijd Rode Kruiser.

And still, I am still a Red Crosser.

En ik ben hoofd van de telefooncirkels in Amstelveen.

And I am the head of the telephone circles in Amstelveen.

Dat heb ik zelf ook opgericht.

I set that up myself as well.

En elke dag worden mensen gebeld in de thuissituatie of alles goed is.

And every day people are called in their home situation to check if everything is alright.

En dat draait nog altijd.

And that's still running.

En nog altijd redden we mensen.

And we are still saving people.

We hebben nog heel wat mensen die we toch

We still have quite a few people that we still

of in het toilet of in de badkamer of zo

in the toilet or in the bathroom or something like that

of waar dan ook vinden, net op tijd.

or find anywhere, just in time.

En niet alleen voor de telefooncirkels.

And not just for the phone circles.

Want mensen bellen me ook bij mij in de straat ook vaak als er iets is.

Because people often call me in my street as well when something happens.

Ellis, kan jij even kijken?

Ellis, can you take a look?

Ja.

Yes.

Dus ik ben nog altijd een vraagmaak en nog altijd een hulp voor iedereen.

So I am still a question maker and still a helper for everyone.

En dat vind ik wel belangrijk.

And I think that's important.

Want je leeft niet alleen voor jezelf.

Because you don't live just for yourself.

In je hart is toch altijd dat kleine stukje verdriet voor de mensen.

In your heart, there is always that little piece of sadness for the people.

Die je niet kon redden.

That you couldn't save.

Ik heb het wel een plekje gegeven, maar vergeten?

I have given it a place, but forgotten?

Nee, kan ik het nooit.

No, I can never do it.

En als ik erop terugkijk.

And when I look back on it.

Soms dan heb ik toch wel eens even een moment.

Sometimes I do have a moment.

Dan zie ik toch die baby weer.

Then I see that baby again.

En ik hoor nog altijd weer het water.

And I still hear the water again.

Dan komt, ik woon in een huis met bovenmensen.

Then I come, I live in a house with upstairs neighbors.

En dan doen ze z'n lasten wasmachines of vaatwassers aan.

And then they turn on his washing machines or dishwashers.

En dat water komt langs mijn bed naar beneden.

And that water comes down along my bed.

En als dat komt, dan ben ik wakker.

And when that happens, I will be awake.

Nu zit ik zelf dus al twee jaar aan huis gekluisterd.

Now I have been confined to my home for two years.

En dan ben ik spuus zat.

And then I'm really fed up.

Soms heb ik ook wel eens behoefte aan die zorg.

Sometimes I also have a need for that care.

Zoals nu eigenlijk, dat je zo altijd alleen zit al jaren.

Like now, really, that you've always been sitting alone for years.

En zoveel pijn moet lijden.

And must suffer so much pain.

En ik denk dat niemand begrijpt wat het echt bedoelt.

And I don't think anyone understands what it really means.

En dan denk ik wel eens, wie zorgt nou voor mij?

And then I sometimes think, who takes care of me?

MUZIEK

MUSIC

***

Of course! Please provide the text you'd like me to translate from Dutch to English.