AIR terugblik met Roeland van de Wall Repelaer: "Het resultaat is van minder belang, een bonus"

Je luistert naar de Woest en Bijster podcast, waarin we het proces van de kunstenaars in residentie volgen.

You are listening to the Woest en Bijster podcast, in which we follow the process of the artists in residence.

Twee keer gingen we op bezoek bij de residentieartiesten van Woest en Bijster.

Twice we visited the resident artists of Woest en Bijster.

En vandaag schuiven we aan bij Roeland.

And today we are joining Roeland.

Eén van de bestuursleden van Woest en Bijster en daarmee volgens mij ook één van de drijvende krachten.

One of the board members of Woest en Bijster and, in my opinion, one of the driving forces behind it.

Ga je zelf natuurlijk zeggen, nou dat valt wel mee, maar het klopt wel toch.

You're going to say, well that's not so bad, but it's true nonetheless.

Ja, klopt helemaal.

Yes, that's absolutely right.

Heel veel energie erin gestopt. Het eerste deel van het festival is in volle gang.

Put a lot of energy into it. The first part of the festival is in full swing.

Mensen lopen en fietsen langs heel veel mooie objecten in de omgeving.

People walk and cycle past many beautiful objects in the surroundings.

En een aantal van die kunstwerken zijn gemaakt door residentieartiesten.

And a number of those artworks were made by resident artists.

Een bewuste keuze. Waarom wilden jullie residentieartiesten?

A conscious choice. Why did you want resident artists?

Nou, dat is eigenlijk vrij...

Well, that's actually rather...

...vrij eenvoudig, want residentieartiesten ontwikkelen hun werk op locatie.

...quite simple, because resident artists develop their work on location.

En Woest en Bijster is juist site-specific, dus locatiegebonden.

And Woest en Bijster is indeed site-specific, so location-bound.

Dus eigenlijk, ik verwacht dat over tien jaar er alleen maar residentiekunstenaars bij Woest en Bijster zijn.

So actually, I expect that in ten years there will only be resident artists at Woest en Bijster.

Dus dit is eigenlijk het hoogst bereikbare in jullie ogen?

So this is actually the highest achievable in your eyes?

Als het goed uitpakt, ja.

If it turns out well, yes.

Ja.

Yes.

Er zijn dit jaar drie locaties,

There are three locations this year,

en eigenlijk zes kunstenaars waarvan een collectief, dus zeven mensen, die aan het werk zijn geweest.

And actually six artists, of which one collective, so seven people, who have been working.

Zonder er even specifiek op in te gaan, heeft het opgeleverd wat je ervan hebt gehoopt?

Without going into specifics, has it delivered what you hoped it would?

Ja.

Yes.

Zeker.

Certainly.

Boven verwachting zelfs.

Even above expectations.

En dat zit hem in de diversiteit van de werken, in het serieus nemen van de kunstenaars van het proces.

And it lies in the diversity of the works, in taking the artists and the process seriously.

En gewoon...

And just...

Er hebben ook dingen mee gezeten.

There were also things involved.

Dus ik bedoel, net zoveel dingen hebben we tegengezeten, maar...

So I mean, we've been through just as many things, but...

Focussen we nu op de goede dingen, wat heeft er dan meegezeten?

Let's focus on the good things now, what has been holding us back?

Nou ja, bijvoorbeeld dat ze allemaal een locatie gevonden hebben die ook kon, zeg maar.

Well, for example, that they all found a location that was also possible, so to speak.

En die was best beperkt door alle restricties, regelgeving.

And that was quite limited by all the restrictions and regulations.

Dus daar hebben we geluk bij gehad.

So we were lucky with that.

Dat ze allemaal tot hun werk zijn gekomen in de periode die ze hadden, de korte tijd die ze hadden.

That they all managed to get to their work in the period they had, the short time they had.

En dat het publiek ook het zeer kan waarderen wat ze gemaakt hebben.

And that the audience can also greatly appreciate what they have created.

En had je er dan rekening mee gehouden dat een kunstenaar na vijf weken zou zeggen, sorry, niet gelukt?

And did you take into account that an artist would say after five weeks, sorry, it didn't work out?

Nou ja, rekening mee gehouden, dat had gekund en dat was ook oké geweest.

Well, taken into account, that could have been possible and that would have been fine too.

Omdat het proces namelijk is waar het bij een residentie om gaat.

Because the process is what it's all about in a residency.

En als dat aangegaan wordt, dan is het resultaat van minder belang.

And when that is initiated, then the result is of less importance.

Dus het resultaat is dan een bonus, zeg maar.

So the result is then a bonus, you could say.

Oké, iets zat dus mee, dus iedereen is gekomen tot hun werk.

Okay, something was wrong, so everyone came to their work.

Maar zoals jij zei, bij zo'n residentie gaat het ook heel erg om het proces.

But as you said, with such a residency, it's also very much about the process.

En daarom zitten wij hier nu en ben ik eerder bij iedereen langsgekomen.

And that's why we are here now and I have visited everyone earlier.

Om dat eigenlijk ook inzichtelijk te maken.

To make that clear as well.

Heb je al luisterend naar wat we eerder hebben verzameld, dingen gehoord waarvan je dacht, oh, dat had ik niet verwacht?

Have you heard things while listening to what we gathered earlier that made you think, oh, I didn't expect that?

Of is er iets uitgekomen waarvan je denkt, oh, dat gaan we de volgende keer anders doen?

Or is there something that came up that makes you think, oh, we're going to do that differently next time?

Nou ja, zeker.

Well, certainly.

Ja, ja.

Yes, yes.

En dat is met name dat ik in het begin veel neemt.

And that is mainly that I take a lot at the beginning.

Dat ik heel veel negatieve geluiden van het publiek kreeg.

That I received a lot of negative feedback from the audience.

Zo van, het staat op de kaart, maar er is niemand.

Like, it's on the map, but there's nobody there.

Er gebeurt niks.

Nothing is happening.

Ik voel me een beetje gefopt, zeg maar.

I feel a bit duped, so to speak.

Dus wat we anders zouden gaan doen, vermoed ik, is dat we de residentiekunstenaars een paar weken eerder, voor de start van het festival, laten beginnen al.

So what we would do differently, I suspect, is that we let the resident artists start a few weeks earlier, before the festival begins.

Zodat ze al iets zichtbaars hebben op het moment dat het publiek komt.

So that they have something visible at the moment the audience arrives.

Want mijn verwachting was dat het publiek...

Because my expectation was that the audience...

dat het publiek juist dat proces van ontwikkelen en maken ook spannend zou vinden.

that the audience would find that process of developing and creating exciting as well.

Ja, maar het is eigenlijk ook heel logisch, want er is natuurlijk dan weinig te zien.

Yes, but it actually makes a lot of sense, because there is little to see then.

Er zit iemand te denken of een rondje te wandelen nogmaals een keer.

Someone is thinking about taking a walk again.

Ja, klopt.

Yes, that's right.

Nee, maar dat zou dus een bepaalde nieuwsgierigheid moeten oproepen waardoor mensen terugkomen.

No, but that should evoke a certain curiosity that brings people back.

En van daaruit er een beleving aan hebben.

And from there have an experience.

Maar dan leggen we de lattice heel hoog.

But then we set the lattice very high.

Oké, en van de andere kant hoorde ik juist vanuit de kunstenaars...

Okay, and on the other hand I just heard from the artists...

dat het heel belonend was.

that it was very rewarding.

Er was veel animo, mensen kwamen kijken, maar dat het ook verstorend was.

There was a lot of enthusiasm, people came to watch, but it was also disruptive.

Dus dat los je op deze manier ook op?

So you solve it this way as well?

Ja, dat is zeker.

Yes, that is certainly true.

Maar aan de andere kant is het ook aan de kunstenaars om dat te reguleren.

But on the other hand, it is also up to the artists to regulate that.

Want zoals Daan op een gegeven moment ontdekte van het is gewoon te veel.

Because as Daan discovered at one point, it's just too much.

Ik moet dat beperken tot een uurtje per dag of een uurtje in de week.

I need to limit that to an hour a day or an hour a week.

En als je dat goed communiceert is dat geen probleem.

And if you communicate that well, it's not a problem.

Maar ieder voor zich moet die sleutel vinden, zeg maar.

But each person has to find that key for themselves, so to speak.

Dus dat is eigenlijk gegaan zoals je had gehoopt.

So that has actually gone the way you had hoped.

Dat moet de kunstenaar zelf uitzoeken eigenlijk.

Actually, the artist has to figure that out themselves.

Nou ja, vorige keer in 2020 zaten we met coronamaatregelen.

Well, last time in 2020 we had to deal with corona measures.

Waardoor dat ook meer digitaal moest dan live.

Which meant it had to be more digital than live.

En nu was dat wat meer mogelijk.

And now that was a bit more possible.

Was dat meer mogelijk?

Was that more possible?

Maar ja, dat proces wat een kunstenaar gaat, dat is natuurlijk best heel divers, heel verschillend.

But yes, that process an artist goes through is, of course, quite diverse, very different.

Alleen al voordat ze een plek hebben.

Even before they have a place.

Ja, wat kan je dan zeggen?

Yes, what can you say then?

En ga je dan zo'n gesprek aan met een gast, zeg maar.

And do you then engage in such a conversation with a guest, so to speak?

Dus ik kan me goed voorstellen dat dat te veel is.

So I can well imagine that that is too much.

Dat je daar niet je focus op wil hebben.

That you don't want to focus on that.

En daarom kom je er gaandeweg achter dat het beter is om te reguleren.

And that is why you gradually realize that it is better to regulate.

En te zeggen van dan tot dan op die plek.

And to say from this time to that time at that place.

En daar zouden wij als organisatie misschien ook wat in kunnen doen.

And perhaps we as an organization could do something about that as well.

Maar je ziet, je hebt gezien hoe verschillend de kunstenaars zijn.

But you see, you have seen how different the artists are.

Dus ieder moet dat echt voor zich ontdekken en vormgeven ook.

So everyone really has to discover and shape that for themselves.

Wat ik zelf daar heel boeiend aan vond, was de eerste keer in die gesprekken toen ze nog heel zoekende waren.

What I found very interesting about that was the first time in those conversations when they were still searching a lot.

Dat je eigenlijk door te bevragen onderdeel wordt van het proces.

That by questioning, you actually become a part of the process.

En dus daar misschien ook verstoren.

And so perhaps disrupt it there as well.

En dat je daar heel bevroegend in kan zijn.

And that you can be very apprehensive about it.

Ik vond het zelf best wel lastig.

I found it quite difficult myself.

Want je gaat dingen vragen en daarmee stuur je.

Because you will ask things and with that, you will guide.

Bijna dat je denkt, nou het zou eigenlijk niet moeten.

Almost like you think, well, it really shouldn’t be.

Het is dubbel denk ik.

I think it’s double.

Want aan de ene kant zou dat kunnen.

Because on one hand, that could be possible.

Maar aan de andere kant kan het juist ook dat je ze helpt omdat je spiegelt.

But on the other hand, it may also be that you help them by mirroring.

Omdat je gewoon eigenlijk door te luisteren dat zij zichzelf horen.

Because you just let them hear themselves by listening.

En daarmee weten van werkt dit of werkt dit niet.

And thus knowing whether this works or does not work.

Dus ze kunnen er ook een voordeel mee doen.

So they can also make an advantage out of it.

Dus ook dat is aan de kunstenaar zelf.

So that is also up to the artist themselves.

Ja.

Yes.

Je stipte net aan hè.

You just mentioned it, right?

Dus voor de bezoekers was het in het eerste deel van het proces.

So for the visitors, it was in the first part of the process.

Was het eigenlijk van wat gebeurt hier eigenlijk.

What is actually happening here?

Ik zelf vond juist het tweede deel van het proces een soort openbaring.

I personally found the second part of the process a kind of revelation.

Omdat je zo duidelijk zag dat een kunstenaar zeker in dit soort projecten.

Because you could clearly see that an artist definitely fits into this kind of projects.

Waar grote objecten gemaakt worden.

Where large objects are made.

Is toch vooral ook een bouwvakker eigenlijk.

He is mainly a construction worker, actually.

En ze zijn gewoon hard aan het werk in overal eigenlijk.

And they are просто working hard everywhere actually.

Nou niet helemaal waar.

Well, not entirely true.

Want een bouwvakker.

Because a construction worker.

Ja die voert uit hè.

Yes, it is being executed, right?

Die moet allemaal exact, recht en soms dertien in de dozijn.

That all has to be exact, straight, and sometimes ten a penny.

En hier ben je.

And here you are.

Heb je de illusie misschien.

Do you perhaps have the illusion?

Dat het ook een vrucht is van een eigen ontwikkeling.

That it is also a fruit of its own development.

En daarmee heel dicht bij je eigen kern zeg maar.

And thereby very close to your own core, so to speak.

Ja dat snap ik.

Yes, I understand that.

Maar ik vond dat juist heel mooi eigenlijk.

But I actually found that very beautiful.

Want het haalt iets misschien van de mystiek weg.

Because it takes away something of the mystique, perhaps.

Maar het zorgde bij mij voor meer waardering.

But it caused me to have more appreciation.

Want je hebt natuurlijk een kunstenaar.

Because you have, of course, an artist.

En die heeft iets gemaakt.

And he/she made something.

En dan.

And then.

Het is toch iets wat in een soort onzichtbaar gebied is ontstaan.

It is something that has arisen in a sort of invisible area.

Bijna magisch.

Almost magical.

En nu kun je heel erg zien.

And now you can see very well.

Dat het gewoon om acht uur opstaan is.

That it’s just about getting up at eight o'clock.

Die machine aanzetten.

Turn on that machine.

En twintig balken aan elkaar schroeven.

And screw twenty beams together.

Ja.

Yes.

Nee dat klopt.

No, that's correct.

Nee het is inderdaad.

No, it is indeed.

Voor hun ook die druk van.

For them too, the pressure of.

Het moet concreet worden.

It needs to be concrete.

Mijn idee moet concreet worden.

My idea needs to be made concrete.

Het moet op zichzelf gaan staan eigenlijk.

It should stand on its own, actually.

Dus hè.

So, right?

Ja dat maakt dat ze inderdaad ook in een fase komen.

Yes, that indeed means they are also entering a phase.

Waarin het buffelen is.

In which it is hard work.

Ja en dat is alleen maar mooi.

Yes, and that's just beautiful.

Want dat is daarmee.

Because that is it.

Ja gaat het ook in je handen zitten zeg maar.

Yes, it also gets into your hands, so to speak.

Vertaal je wat je hebt.

Translate what you have.

Nou wat je ingevallen hebt gekregen.

Well, what you've come up with.

Of wat ontwikkeld is.

Or what has been developed.

Of dat ook in de praktijk werkt.

Whether that also works in practice.

En dat is meer of minder.

And that is more or less.

Want ja je kan de voorbeelden zien.

Because yes, you can see the examples.

Bijvoorbeeld Barbara.

For example Barbara.

Die had hele heel breed scala.

That had a very wide range.

En die heeft al hele kwetsbare dingen gemaakt.

And he has already created very fragile things.

En juist dat kwetsbare is misschien wel de kracht.

And precisely that vulnerability might be the strength.

En je kan ook zeggen van.

And you can also say of.

Ja nee ja.

Yeah no yeah.

Zoals Acunzo.

Like Acunzo.

Die heeft iets gemaakt.

He/She made something.

Wat ze anders ook maken zeg maar.

What they make differently, so to speak.

Dan zou je bijna vooraf al kunnen weten.

Then you would almost be able to know in advance.

Dat gaat zoiets worden.

That's going to be something like that.

Een heel ander proces geweest.

A very different process.

En toch zijn ze allebei zeer tevreden over dat proces.

And yet they are both very satisfied with that process.

Wat ga je over twee jaar anders doen?

What will you do differently in two years?

De selectie van de kunstenaars gaan we denk ik anders doen.

I think we will approach the selection of the artists differently.

Want nu was het.

Because now it was.

Ja de beeldend kunstenaars.

Yes, the visual artists.

Dat was al heel veel.

That was already a lot.

De toestemming van de grondeigenaren was heel veel.

The permission of the landowners was a lot.

Dus we hebben daar veel in geleerd.

So we learned a lot from that.

En de voorbereiding ook van de.

And the preparation of the.

Ja nu hebben we het geluk gehad.

Yes, now we have had the good fortune.

Dat ze met elkaar ook het goed hadden zeg maar.

That they got along well with each other, let's say.

Dat ze elkaar ook stimuleerden.

That they also encouraged each other.

En dat is iets wat je niet in de hand hebt.

And that is something you cannot control.

Dus daar zijn we heel blij mee dat dat gewerkt heeft.

So we are very happy that it worked out.

Dat er energie was tussen hun ook.

That there was energy between them too.

En dat ze elkaar wekelijks troffen.

And that they met each other weekly.

En elkaar ook inspireerden.

And inspired each other as well.

En spiegelden.

And mirrored.

En nou dat was goed.

And now that was good.

Dat was niet jullie idee.

That wasn't your idea.

Dat hebben zij zelf bedacht.

They came up with that themselves.

Ze hebben gevraagd om eens in de week met elkaar te eten.

They have asked to have dinner together once a week.

Maar dat wil niet zeggen dat er dan ook chemie is.

But that doesn't mean there is chemistry.

En die was er wel.

And there was one.

En dat heeft volgens mij.

And that, in my opinion.

Iedereen heeft daar baat bij gehad.

Everyone has benefited from it.

Dus daar zijn we heel blij mee.

So we are very happy with that.

Dat houden we er zeker in.

We'll definitely keep that in.

Maar je vroeg wat we anders gaan doen.

But you asked what we are going to do differently.

Nou ik denk dat we met de selectie wat anders gaan doen.

Well, I think we are going to do something different with the selection.

En misschien ook met de locaties.

And perhaps also with the locations.

Want ja zo'n mossel of Nivelnhuis.

Because yes, such a mussel or Nivelnhuis.

Ja je hebt het meegekregen.

Yes, you have been informed.

Het zijn toch kleine stukjes.

They are just small pieces.

Waar ze dan met veel beperking toch iets moeten realiseren.

Where they have to achieve something despite many limitations.

En wat is ideaal?

And what is ideal?

Misschien dat bij Kwadenoor de meeste de beste plek was.

Perhaps at Kwadenoor was the best place for most.

Omdat ze daar echt meer ruimte hadden.

Because they really had more space there.

En meer vrijheid hadden.

And had more freedom.

Om hun eigen werk te maken.

To create their own work.

Dus qua locatie zeg je oké.

So in terms of location, you say okay.

Ze verdienen wel iets meer vrijheid.

They deserve a little more freedom.

Dan ze op sommige plekken nu hadden.

Than they had in some places now.

Ja precies.

Yes, exactly.

En wat ik net al zei.

And what I just said.

Ook dat we ze waarschijnlijk eerder laten beginnen.

Also that we will probably let them start earlier.

Zodat op het moment dat het publiek komt.

So that at the moment the audience arrives.

Er wat zichtbaar is.

What is visible.

Dank je wel.

Thank you.