De financiële voordelen met Luuk Willems.

BPD

Nieuwbouw, hoe werkt dat nou?

Welkom bij de podcast Nieuwbouw, hoe werkt dat nou?

Welcome to the podcast New Construction, how does that work?

Mijn naam is Cecilia Adré, ik ben zangeres, actrice en ik maak podcasts.

My name is Cecilia Adré, I am a singer, actress, and I make podcasts.

En in deze podcast neem ik je mee op jouw avontuur naar het aankopen van een nieuwbouwhuis.

And in this podcast, I will take you on your journey to purchasing a new build home.

Het kopen van een huis kan eng zijn, zeker als er nog geen paal in de grond zit.

Buying a house can be scary, especially when there isn't a stake in the ground yet.

Is het wel de juiste stap en kan ik het betalen?

Is it the right step and can I afford it?

Voldoet de locatie wel aan mijn eisen?

Does the location meet my requirements?

Je bent niet de eerste die met deze zaken worstelt bij het kopen van een huis.

You are not the first to struggle with these matters when buying a house.

En al helemaal niet bij nieuwbouw.

And especially not with new construction.

In de podcast Nieuwbouw, hoe werkt dat nou?

In the podcast New Construction, how does that work?

Staat in elke aflevering één thema centraal.

Each episode features one central theme.

Ik spreek elke aflevering met een expert op een ander gebied.

I speak with an expert in a different field in each episode.

En deze aflevering gaat over de financiële voordelen van een nieuwbouwhuis.

And this episode is about the financial benefits of a new build home.

Vandaag te gast is Luc Willems.

Today's guest is Luc Willems.

Hij is financieel adviseur nieuwbouw en vertelt ons in deze afleveringen...

He is a financial advisor for new construction and tells us in these episodes...

alle do's en don'ts op het gebied van geldzaken.

all the do's and don'ts in the area of finances.

Welke voordelen zijn er financieel gezien bij het kopen van een nieuwbouwwoning?

What are the financial advantages of buying a new construction home?

En waar moeten we allemaal op letten?

And what should we all pay attention to?

Nou, welkom Luc. Ontzettend leuk dat je er bent.

Well, welcome Luc. It's really great that you're here.

Dankjewel, wederzijds.

Thank you, likewise.

Ik ga jou eerst even een paar vragen stellen...

I'm going to ask you a few questions first...

zodat we de luisteraars en ik je iets beter leren kennen.

so that the listeners and I get to know you a little better.

Dus, ja, je naam weten we. Hoe oud ben je?

So, yes, we know your name. How old are you?

90 jaar.

90 years.

29. En waar woon je?

29. And where do you live?

Deventer.

En woon je in een nieuwbouwhuis of in een bestaande woning?

Do you live in a new construction house or in an existing property?

Ik heb nog een bestaande woning inderdaad.

I do indeed have an existing home.

Vier jaar geleden gekocht, eerste huisje.

Bought four years ago, first little house.

Dus, ja.

So, yes.

Oké, en met wie woon je?

Okay, and who do you live with?

Met mijn vriendin.

With my girlfriend.

En wat is jouw favoriete plek in het huis?

And what is your favorite place in the house?

Mijn favoriete plek? Nou, dat is één stoel.

My favorite spot? Well, that is one chair.

Die vind ik heel fijn.

I really like that.

En dan zondags met een kopje koffie en een krantje.

And then on Sundays with a cup of coffee and a newspaper.

En dan een beetje jazzmuziek. Dat is echt fantastisch.

And then a bit of jazz music. That's really fantastic.

Oh, dat klinkt heerlijk inderdaad, ja.

Oh, that does sound delightful indeed, yes.

Het kopen van een nieuwbouw gaat net iets anders in zijn werk...

Buying a new build works just a little differently...

dan bij bestaande bouw.

than with existing construction.

Zo weet ik bijvoorbeeld dat je bij een nieuwbouw...

For example, I know that when it comes to new construction...

geen overdrachtsbelasting betaalt.

no transfer tax paid.

En dat je soms te maken kan krijgen met dubbele woonlasten.

And that you may sometimes face double housing costs.

Omdat tussen de koop en de overdracht vaak een langere periode zit.

Because there is often a longer period between the purchase and the transfer.

En er is nog een heel grote...

And there is still a very big...

Ik heb in ieder geval vragen over hypotheekrente.

I have questions about mortgage interest, in any case.

En ik denk hoe dat zit.

And I wonder how that works.

Maar eerst wil ik van je weten...

But first I want to know from you...

wat doet een financieel adviseur?

What does a financial advisor do?

En dan specifiek nieuwbouw.

And then specifically new construction.

Wat is jouw taak, jouw werk?

What is your task, your work?

Ja, wat is mijn werk?

Yes, what is my job?

Het grootste gedeelte is eigenlijk het begeleiden en ondersteunen...

The largest part is actually guiding and supporting...

van mensen die een nieuwbouwhuis willen kopen.

from people who want to buy a newly built house.

En dan vooral gericht op hypotheekvragen.

And then especially focused on mortgage questions.

Dus het lenen van geld.

So borrowing money.

Als zij geld willen lenen, dan komen ze bij mij.

If they want to borrow money, then they come to me.

En dan zeggen ze, Luc, help.

And then they say, Luc, help.

En dan begeleid ik hen in wat er dan op hun pad komt.

And then I guide them in what comes their way.

En hoe we dat kunnen aanvliegen.

And how we can approach that.

En dan ga je naar hun inkomen vragen?

And then you're going to ask about their income?

Dat is een heel belangrijke vraag.

That is a very important question.

Dat is een heel belangrijk aspect, ja, absoluut.

That is a very important aspect, yes, absolutely.

Ja, oké.

Yes, okay.

Stel, ik wil een huis gaan kopen.

Suppose I want to buy a house.

Hoe werkt dat dan in een notendop?

How does that work in a nutshell?

Het financieren van een nieuwbouwwoning.

Financing a new home.

Waar begin ik?

Where do I begin?

Ja, in een notendop is inderdaad...

Yes, in a nutshell it is indeed...

het geld lenen voor een huis...

borrowing money for a house...

dat is best een lening voor een lange tijd.

That is quite a loan for a long time.

Dus de geldstrekker vindt het belangrijk...

So the money grabber thinks it's important...

dat jij geld hebt wat je ook kunt terugbetalen.

that you have money which you can also repay.

Dat je genoeg verdient en binnenkrijgt naar de toekomst toe.

That you earn enough and have enough coming in for the future.

Dus het inkomenaspect is heel belangrijk.

So the income aspect is very important.

Daar zijn best wel weer wat kaders voor.

There are indeed some frameworks for that again.

Wat wel mag en wat niet mag en wat verantwoord is.

What is allowed and what is not allowed and what is responsible.

Ja, dat is ook...

Yes, that is also...

Hoe bedoel je wat verantwoord is?

What do you mean by what is responsible?

Nou, landelijk hebben we afspraken gemaakt wat verantwoord is.

Well, nationally we have made agreements on what is responsible.

En dan kan het zijn een tijdelijk contract.

And then it may be a temporary contract.

Ja, wat gebeurt dan na dat jaar?

Yes, what happens after that year?

Ja, spannend, spannend.

Yes, exciting, exciting.

Nou ja, dan kan het zijn dat een geldstrekker zegt...

Well, then it could be that a money grabber says...

dat mag je minder lenen, een huis ervan.

You may borrow less for that, a house for it.

Dat soort dingen.

That kind of thing.

Maar ook schulden, eigen woning, spaargeld.

But also debts, own home, savings.

Ja, dat wordt allemaal nagekeken.

Yes, that will all be checked.

Ja, en dan ga jij met iemand in gesprek...

Yes, and then you have a conversation with someone...

en kijken wat iemand kan lenen.

and see what someone can borrow.

Ja, je begint met wat kan...

Yes, you start with what can...

en daarna ga je vrij snel naar wat wil je.

And then you will quickly go to what you want.

Ja.

Yes.

En vanuit...

And from...

omdat deze podcast gaat natuurlijk over nieuwbouw.

because this podcast is of course about new construction.

Als leek stel ik me nieuwbouw zeg maar per definitie...

As a layperson, I consider new construction, so to speak, by definition...

veel duurder voor dan een bestaande woning.

much more expensive than an existing home.

Ja.

Yes.

Is dat terecht?

Is that justified?

Of is een nieuwbouwwoning niet per se duurder?

Or is a new build not necessarily more expensive?

Ik snap je gedachte inderdaad.

I understand your thought indeed.

Dat is ook best wel helemaal niet gek.

That's actually not strange at all.

Het bijzondere is dat je wat breder moet kijken...

The special thing is that you need to look a little broader...

als je een nieuwbouwwoning wil aankopen.

if you want to purchase a newbuild home.

En je ziet nu dat in het land natuurlijk heel veel gedoe is...

And you can now see that there is a lot of commotion in the country...

om de energie en de energielast.

about the energy and the energy burden.

Daar werd eigenlijk nooit naar gekeken...

That was never really looked at...

als je een woning kocht en de hypotheek aanging.

if you bought a house and took out the mortgage.

Maar dat is nu eigenlijk wel van belang.

But that is actually quite important now.

Als je een nieuwbouwwoning wil, wat gasloos is.

If you want a new construction home that is gasless.

Ja, dat is wel iets om mee te nemen.

Yes, that's definitely something to consider.

Ook in je maandlast en wat het kost.

Also in your monthly expenses and what it costs.

De hypotheek kan misschien duurder zijn...

The mortgage might be more expensive...

maar je energielast kan misschien wel veel goedkoper worden.

but your energy burden might become much cheaper.

Dus dat moet je wel in ooggeschouwen nemen.

So you have to take that into consideration.

En is de hypotheek dan veel duurder...

And is the mortgage then much more expensive...

omdat je eigenlijk gewoon veel meer moet gaan betalen...

because you actually just have to pay a lot more...

omdat al die stenen, alles nieuw, alles daar neergezet moet worden?

because all those stones, everything new, everything has to be placed there?

Dat is het andere aspect.

That is the other aspect.

Het is helemaal spiksplinten nieuw.

It is completely brand new.

Ja.

Yes.

En het feit dat er natuurlijk ook gedoe is...

And the fact that there is, of course, also some trouble...

om bouwkosten.

about construction costs.

Dat soort zaken eigenlijk gedoe misschien niet.

That kind of stuff is really just hassle, perhaps.

Maar wel dat er natuurlijk ook inflatie is.

But of course there is also inflation.

Alles wordt duurder.

Everything is getting more expensive.

Ook bouwkosten worden duurder.

Construction costs are also becoming more expensive.

En dat zie je ook terug in...

And you can also see that reflected in...

als je nu een nieuw huis koopt.

if you buy a new house now.

Het is wel helemaal nieuw.

It is completely new.

Ja.

Yes.

Je weet ook dat je de komende tien jaar...

You also know that for the next ten years...

weinig onderhoud daar aan zult hebben.

you will have little maintenance on that.

Ja, dat scheelt wel weer.

Yes, that makes a difference.

Stel je hebt een bestaande woning...

Suppose you have an existing home...

en je wil een nieuwbouwwoning kopen.

and you want to buy a new construction home.

Wat zou je de komende tien jaar aan kosten nog hebben...

What expenses would you have over the next ten years...

anders aan je onderhoud van je bestaande woning?

Otherwise to your maintenance of your existing home?

Ja.

Yes.

Dat zijn kosten die je niet gelijk ziet...

Those are costs that you don't see right away...

maar die er anders wel zijn.

but they are there in a different way.

Dus is het duurder?

So is it more expensive?

Niet per se.

Not necessarily.

Nee, maar je moet er wat breder naar gaan kijken.

No, but you need to look at it from a broader perspective.

Ja, oké.

Yes, okay.

Dat ga ik onthouden.

I will remember that.

En er is ook zoiets als overdragsbelasting.

And there is also something called transfer tax.

Ja.

Yes.

En er zijn andere financiële dingen...

And there are other financial things...

die aantrekkelijk zijn aan het kopen van een nieuwbouwhuis.

that are attractive about buying a new build house.

Kun je daar iets meer over vertellen?

Can you tell me a bit more about that?

Over die overdragsbelasting?

About that transfer tax?

Wat is dat precies?

What exactly is that?

In principe, als je een bestaande woning wil kopen...

In principle, if you want to buy an existing home...

dan heeft de overheid bepaald...

then the government has determined...

dat je belasting moet betalen.

that you have to pay taxes.

Nieuwbouwwoning niet.

Newly built house no.

En dat heet inderdaad vrij op naam.

And that is indeed called free in name.

Oh, dat is vrij op naam?

Oh, is that fairly named?

Dat is vrij op naam.

That is quite nominal.

Ja, je bent vrij om het op naam te krijgen.

Yes, you are free to have it registered in your name.

Ja.

Yes.

Dus je kunt de grond inderdaad vrij op naam krijgen zonder belasting.

So you can indeed get the land registered in your name without tax.

Ja, oké.

Yes, okay.

En dan even over iets praktisch.

And then just a bit about something practical.

Bij de nieuwbouw worden de kosten van de bouw betaald uit een bouwdepot.

In the new construction, the costs of the building are paid from a construction deposit.

Heel goed.

Very good.

Wat is een bouwdepot precies?

What is a construction deposit exactly?

Je hebt het juist weer gedaan.

You did it right again.

Ja.

Yes.

Op een bouwdepot ontvang je je geld...

At a construction depot, you receive your money...

wat je eigenlijk gaat gebruiken voor de aannemer voor de bouw.

what you are actually going to use for the contractor for the construction.

Dus daar betaal je alle facturen mee van de aannemer.

So you pay all the invoices from the contractor with that.

Het interessante is dat dat eigenlijk geblokkeerd is...

The interesting thing is that it is actually blocked...

voor de kosten van die bouw voor de aannemer.

for the costs of that construction for the contractor.

Dus je kan ook echt geen andere dingen voor betalen...

So you really can't pay for other things either...

of voor mee doen.

or to participate.

Het interessante is dat je daar ook rente op ontvangt.

The interesting thing is that you also earn interest on that.

Dus het is eigenlijk het geld wat je geleend bij de bank.

So it's actually the money that you borrowed from the bank.

Daar heb je de hypotheek opgenomen, zeg maar.

That's where you took out the mortgage, so to speak.

En dat zit eigenlijk vast.

And that is actually fixed.

Dat staat eigenlijk op een andere rekening.

That is actually in a different account.

Er zit een slotje op.

There is a lock on it.

Daar kan je niet bij.

You can't access that.

Nee.

No.

Dat is voor de bouw.

That is for construction.

Ja.

Yes.

Je krijgt er ook nog eens rente over.

You will also earn interest on it.

Precies.

Exactly.

En dat is in sommige gevallen even hoog als de rente die je betaalt...

And in some cases that is as high as the interest you pay...

over het gelene geld.

about the borrowed money.

Het is niet de spaarrente die je waarschijnlijk nu op je spaarrekening...

It is not the interest rate that you are probably currently getting on your savings account...

ontvangt.

receives.

Van 0,1 of 0,2, 0,3.

From 0.1 or 0.2, 0.3.

Maar wel wat hoger.

But a bit higher.

Omdat dat ook de rente is die je betaalt over je lening.

Because that is also the interest you pay on your loan.

En dat maakt het wel interessant.

And that makes it quite interesting.

Dan heb je dus eigenlijk een periode in ieder geval...

Then you actually have a period at least...

dat je dus eigenlijk geen rente betaalt.

that you are actually not paying any interest.

Omdat je net zoveel ontvangt als wat je betaalt.

Because you receive just as much as you pay.

Ja.

Yes.

En dat wordt steeds minder omdat je steeds meer moet betalen.

And that is becoming less and less because you have to pay more and more.

Maar in het begin is dat best wel leuk.

But in the beginning, it's quite nice.

Ja.

Yes.

Valt het mee de dubbele last.

Is the double burden manageable?

Precies.

Exactly.

Maar hoe meer eruit gaat...

But the more that goes out...

hoe meer er betaald wordt...

the more that is paid...

de fundering, op een gegeven moment komen de muren.

the foundation, at some point the walls will come.

Exact.

Hoe lager dat potje wordt natuurlijk.

The lower that little pot gets, of course.

Hoe minder.

The less.

En ik kijk wel, want dat verschilt nog wel...

And I'll see, because that can still vary...

hoe gemakkelijk het is.

how easy it is.

Sommigen zijn best streng in de facturen die je moet doen.

Some are quite strict about the invoices you have to do.

Die moet je dan eerst aanleveren bij de geldverstrekker.

You will need to submit that to the lender first.

En sommige geldverstrekkers die hebben een hele makkelijke app.

And some lenders have a very easy app.

En dan kun je het zo vanuit je app zo zelf overmaken...

And then you can transfer it yourself directly from your app...

naar de bouwer.

to the builder.

Ja, hoe zit dat eigenlijk?

Yes, how does that actually work?

Zodra je dat bouwdepot is er...

As soon as that construction deposit is there...

dan gaat er gebouwd worden.

Then construction will take place.

Hou je de hele tijd zelf in de gaten?

Do you keep an eye on yourself all the time?

Oeh, nu wordt dit betaald.

Oh, this is being paid now.

Nu wordt dat betaald.

Now that is being paid.

Of is het gewoon de aannemer?

Or is it just the contractor?

Hier is het geld.

Here is the money.

Ja, de aannemer stuurt je wel een reminder hoor.

Yes, the contractor will send you a reminder.

Die denkt, ik wil nu geld van je hebben.

She thinks, I want money from you now.

Oh, het is niet zo dat die daar al toegang toe heeft.

Oh, it's not like they have access to that yet.

Nee, het is op jouw naam.

No, it is in your name.

Het is jouw persoonlijke rekening.

It is your personal account.

Dus je moet eigenlijk zien dat je op de app van je bank...

So you really need to make sure that you're on your bank's app...

heb je gewoon je betaalrekening, je spaarrekening...

do you just have your checking account, your savings account...

en opeens een bouwrekening.

and suddenly a construction bill.

Gewoon een losse rekening eronder staan.

Just a separate invoice underneath.

En een nieuwbouwwoning is ook vrij duurzaam.

And a newly built house is also quite sustainable.

Tenminste, als het gaat over een energielabel dan.

At least when it comes to an energy label, that is.

Ja, je moet zien dat de overheid...

Yes, you have to see that the government...

en wij hebben allemaal een klimaatcrisis in de wereld.

and we all have a climate crisis in the world.

En we hebben ook gezegd...

And we also said...

alle nieuwbouwwoningen moeten doen aan een duurzaamheidseis.

All newly built homes must meet a sustainability requirement.

Nou, dat is heel veel nieuwbouwwoningen.

Well, that's a lot of new build homes.

Die hebben gewoon...

They just have...

een hele harde eis dat het duurzaam moet zijn.

a very strict requirement that it must be sustainable.

Dat is dus gasloos.

That is therefore gasless.

En supergoede insulatie en warmtepomp.

And super good insulation and heat pump.

Dat soort zaken, zonnepanelen.

That kind of things, solar panels.

Kom je dan in de aanmerking voor een rentekorting...

Do you then qualify for a interest discount...

of extra leencapaciteit als je daarvoor kiest?

or extra borrowing capacity if you choose that?

Ja, je kunt bij een nieuwbouwwoning krijgen...

Yes, you can get at a new construction home...

en daar mag je inderdaad iets meer lenen.

And there you may indeed borrow a bit more.

Zo moet je het zien.

That's how you should see it.

Dus wat we eigenlijk eerder hebben gezegd...

So what we actually said earlier...

van inkomsten en schulden zijn van belang.

Income and debts are important.

Bij een nieuwbouwhuis mag je inderdaad...

In a new build house, you are indeed allowed to...

tussen 9, 15 of 25.000 euro meer lenen.

borrow an additional 9, 15, or 25,000 euros.

Oh, omdat ze het willen stimuleren dat je...

Oh, because they want to encourage you to...

Ja, dat is eigenlijk al een kleine stimulans van...

Yes, that is actually already a small incentive from...

Je mag wat meer lenen.

You may borrow a little more.

Je mag wat meer schuld aangaan.

You may take on a little more debt.

Omdat we weten dat je waarschijnlijk...

Because we know that you probably...

minder energie verbruikt.

uses less energy.

En daardoor al wat minder maandlast hebt.

And as a result have somewhat lower monthly payments.

Oh, ja, precies.

Oh, yes, exactly.

Die 9, 15 en 25, dat zijn de klasses als het ware.

Those 9, 15, and 25, they are the classes, so to speak.

En de euro's, dat verschilt per hoe duurzaam het huis is.

And the euros, that varies depending on how sustainable the house is.

En die nieuwbouwwoningen hebben allemaal A++...

And those newly built homes all have A++...

of allemaal hele hoge energielabels.

or all very high energy labels.

En dat vinden ze interessant.

And they find that interesting.

En daarom geven ze rentekorting...

And that's why they offer interest discounts...

als je geld leent voor een nieuwbouwwoning.

if you borrow money for a new-build home.

Dus je betaalt letterlijk iets minder rente.

So you literally pay a little less interest.

Exact dat. Ja, duurzaamheidskorting.

That's right. Yes, sustainability discount.

Zo noemen ze het.

That's what they call it.

Ja.

Yes.

Om een financiële prikkel te geven.

To provide a financial incentive.

Exact.

Ik wil straks dieper met je ingaan...

I want to go deeper with you later...

op de kosten van nieuwbouwwoningen...

on the costs of new residential buildings...

afgezien van de koopsom.

aside from the purchase price.

Maar eerst een vraag van een luisteraar.

But first, a question from a listener.

Leuk.

Nice.

Ik twijfel of ik nu een nieuwbouwwoning moet kopen...

I'm unsure whether I should buy a new build house now...

gezien de huidige hypotheekrente.

given the current mortgage interest rate.

Ja.

Yes.

Wat zou jouw advies zijn?

What would your advice be?

Ja, dat is heel ingewikkeld.

Yes, that is very complicated.

En het is wel een goede vraag.

And it is indeed a good question.

Want ik hoor het wel vaker.

Because I hear it more often.

En ook in mijn vriendenkring wordt die ook wel gesteld.

And it is also often asked in my circle of friends.

Allereerst is het een hoge rente...

First of all, it is a high interest rate...

op basis van je perceptie van waar je naar kijkt.

based on your perception of what you are looking at.

En de afgelopen tien jaar was die veel lager.

And in the past ten years, it was much lower.

Ja.

Yes.

Onze ouders hebben misschien nog rente gehad van 10, 11 procent.

Our parents might have had interest rates of 10 or 11 percent.

Dus is dat dan hoog of laag?

So is that high or low?

Oké.

Okay.

En dan even terug naar dit moment.

And then back to this moment.

Nu is die rente dus 5 procent.

Now the interest rate is 5 percent.

Maar de prijzen zijn ook nog steeds vrij hoog.

But the prices are still quite high.

Niet zoals toen bij onze ouders misschien.

Not like when we were with our parents, perhaps.

Nee.

No.

Zijn koopten wat lager waren.

Their purchases were somewhat lower.

Nee, dus de conclusie...

No, so the conclusion...

het heeft puur te maken met je eigen situatie...

it purely depends on your own situation...

en wat je wensen zijn.

and what your wishes are.

Kijk, wil je verhuizen?

Look, do you want to move?

Wil je naar een nieuwbouw?

Do you want to move to a new build?

Je kunt ook niet het huis kopen.

You also cannot buy the house.

Kun je ook niet timen...

You also can't time it...

van wanneer het beste moment is om een huis te kopen.

when the best time is to buy a house.

Je moet kijken naar jouw levensstijl...

You need to look at your lifestyle...

en hoe je je leven wil inrichten.

and how you want to arrange your life.

Wil je nu verhuizen?

Do you want to move now?

Wil je een andere plek?

Do you want another place?

Heb je misschien ander werk?

Do you perhaps have other work?

Wil je naar een hele andere stad?

Do you want to go to a completely different city?

Ja.

Yes.

Dan kan het nog steeds met die iets hogere rente...

Then it can still be done with that slightly higher interest rate...

kan het nog steeds voordeel bieden...

it can still offer benefits...

op basis van wat we eerder zeiden...

based on what we said earlier...

die energielast.

that energy load.

En de toekomstige kosten die je niet hebt...

And the future costs you do not have...

en onderhoud.

and maintenance.

En heel misschien heb je nog een bestaande rente...

And maybe you still have an existing interest...

die je mee kan nemen.

that you can take with you.

Hoe bedoel je?

What do you mean?

Met een bestaande rente die je mee kan nemen?

With an existing interest rate that you can take with you?

Als je een eigen woning hebt...

If you have your own home...

met een hypotheek...

with a mortgage...

zet daar vaak ook een rente op.

often also attach an interest to that.

Is die nog laag?

Is that still low?

Dan kun je die vaak meenemen...

Then you can often take them along...

in je nieuwe financiering voor een nieuwbouwwoning.

in your new financing for a new build home.

Dus dan hoef je niet per se...

So you don't necessarily have to...

die hoge rente te gaan betalen.

to start paying that high interest.

Dan ga ik kijken inderdaad...

Then I will indeed take a look...

in hoeveel dat zal zijn of hoeveel dat is.

how much that will be or how much that is.

Maar stel dat je starter bent...

But suppose you are a beginner...

en het wordt het eerste huis dat je koopt...

and it will be the first house you buy...

dan zit je dus sowieso vast aan die hoge rente.

Then you are definitely stuck with that high interest rate.

Is dat ook voor de hele tijd...

Is that also for the whole time...

dat je die hypotheek betaalt?

that you are paying that mortgage?

Die hypotheek is in principe 30 jaar.

The mortgage is essentially 30 years.

En je bepaalt...

And you decide...

wat voor renteafspraak je wil maken...

what kind of interest agreement you want to make...

over die 30 jaar.

about that 30 years.

Dus het kan zijn dat je zegt...

So it may be that you say...

ik wil een renteafspraak van 10 jaar maken met de bank.

I want to make a 10-year interest agreement with the bank.

Dan is het wat lager dan 30 jaar.

Then it is a little lower than 30 years.

Dat is de zekerheid die je dan koopt.

That is the certainty you are buying then.

Maar het is wel allemaal nu een beetje vergelijkbaar.

But it is all a bit similar now.

Dus 10 jaar is zeg maar 4,5.

So 10 years is like 4.5.

20 jaar is 4,8.

20 years is 4.8.

30 jaar 3.

30 years 3.

Nou ja, ik noem maar wat percentages.

Well, I'm just mentioning some percentages.

Dus dit zit wel dicht bij elkaar.

So this is quite close together.

Maar eigenlijk is het allemaal wel...

But actually, it's all...

ongeveer in die lijn.

approximately along those lines.

En kun jij een voorspelling doen?

And can you make a prediction?

Ik denk het misschien niet, maar...

I may not think it, but...

hoe lang dit duurt?

How long will this take?

Wanneer dat weer verandert?

When will that change again?

Wanneer dat weer naar beneden gaat?

When is that going down again?

Ja, super intrigerend.

Yes, super intriguing.

Ik ga dat niet doen.

I'm not going to do that.

En ik weet het ook niet.

And I don't know either.

Ik heb wel een idee.

I have an idea.

Maar ik wil niemand een richting in praten...

But I don't want to influence anyone's direction...

hoe het zou kunnen gaan.

how it could go.

Want ik weet het oprecht niet.

Because I honestly don't know.

En er is geen methodiek voor.

And there is no method for it.

Ik weet dat mijn collega's 20 jaar geleden...

I know that my colleagues 20 years ago...

of adviseurs soms zeiden van...

"...or advisors sometimes said about..."

ja, het is superlaag nu 4,5.

Yes, it is very low now 4.5.

Kan niet lagen, want er was 11 vroeger.

Cannot lay down, because it was 11 earlier.

Kan niet lagen.

Cannot lie down.

Bijna onmogelijk.

Almost impossible.

Nou ja, precies bijna.

Well, almost exactly.

Het kon dus toch wel.

So it was possible after all.

Dus nee, ik heb geen idee, Cecilia.

So no, I have no idea, Cecilia.

Nee, oké.

No, okay.

Ja, helaas.

Yes, unfortunately.

Ik moest het toch even vragen als geïnteresseerde.

I just had to ask as an interested party.

Kan ik dan de overwaarde van mijn woning meenemen...

Can I take the equity from my home with me...

in de financiering van mijn nieuwbouwwoning?

in the financing of my new build house?

Ja, hoe je het moet zien is inderdaad...

Yes, how you should see it is indeed...

ik ga in gesprek met de geïnteresseerde voor een nieuwbouwwoning.

I am going to talk to the interested party for a new construction home.

Ik kijk dus naar die inkomsten, uitgaven, eigen geld...

I am looking at those income, expenses, own money...

en eigen woning of spaargeld of noem maar maar.

and own housing or savings or just name it.

En dan ga ik kijken wat je wensen zijn.

And then I will see what your wishes are.

En als je zegt, ik vind het fijn.

And if you say, I like it.

Ik heb overwaarde in mijn eigen woning.

I have equity in my own home.

Dus als ik hem verkoop straks.

So if I sell him later.

Nou ja, dat is heel mooi.

Well, that's very nice.

Dan kan ik dat geld dat ik dan overhoud...

Then I can use the money that I have left...

kan ik dan weer gebruiken voor betalingen van een nieuwe woning.

Can I use it again for payments for a new house?

Nou, top.

Well, great.

Maar het is eigenlijk in een goed gesprek...

But it is actually in a good conversation...

wat ik doe met geïnteresseerden...

what I do with interested parties...

en met degenen die een hypotheek willen...

and with those who want a mortgage...

van wat de uitkomst zal zijn.

of what the outcome will be.

Het kan zeker.

It can certainly be done.

Ja, het is zeker interessant.

Yes, it is certainly interesting.

Ook vanwege de belastingdienst...

Also because of the tax authorities...

die weer ideeën en regelgevingen heeft.

that again has ideas and regulations.

Ja, het is wel complex hè?

Yes, it is quite complex, isn't it?

Ja, het speelt ook nog mee.

Yes, it also plays a role.

En als ik een nieuwbouwwoning koop...

And if I buy a new build house...

dan zit tussen die koop en de sleuteloverdracht...

then there is a gap between the purchase and the transfer of the keys...

vaak een wat langere periode.

often a somewhat longer period.

Dus dan krijg ik te maken met dubbele woonlasten.

So then I'll have to deal with double housing costs.

Heb jij tips...

Do you have tips...

voor hoe je hier slim mee om kunt gaan?

for how you can handle this smartly?

Nou, één daarvan is...

Well, one of those is...

goed inventariseren wat er op je afkomt.

properly inventory what is coming your way.

En dat is ook iets waar ik bij help.

And that is also something I help with.

Want je hebt bij een nieuwe woning...

Because you have a new home...

inderdaad soms opties wat je kunt doen.

Indeed, sometimes there are options for what you can do.

Dus je hebt dan een prijs die je online ziet...

So you have a price that you see online...

op de website.

on the website.

Je denkt, dit is de prijs die ik betaal voor een nieuwe woning.

You think, this is the price I pay for a new home.

Maar dan toch dat kapelletje leuk...

But then that little chapel is nice...

of toch uitbouwt je mooi.

or you do expand it nicely.

Dus daar moet je soms rekening mee houden.

So you sometimes have to take that into account.

Je moet rekening houden met de maandlast.

You need to take the monthly expenses into account.

Wil ik toch heel veel eigen geld inbrengen...

I still want to contribute a lot of my own money...

waardoor mijn maandlast lager wordt in de hypotheek.

which lowers my monthly expenses in the mortgage.

Maar je hebt inderdaad ook...

But you do indeed also have...

een tijdje twee huizen als het ware.

For a while, two houses as it were.

Zo moet je het zien.

This is how you should see it.

Je bezit gewoon twee woningen.

You simply own two properties.

Je eigen huis als je die hebt inderdaad.

Your own house if you have one indeed.

En de nieuw te bouwen woning.

And the new house to be built.

Je kan je eigen huis niet verhuren of zo.

You can't rent out your own house or something like that.

Die fase moet je gewoon meenemen...

You just have to take that phase with you...

in je budget, in je plan.

in your budget, in your plan.

Hoe wil je dat gaan doen en betalen?

How do you want to do that and pay?

We hebben al gezegd...

We have already said…

bouwdepot geeft wat rente.

Building depot pays some interest.

Dus je hebt niet gelijk die dubbele maandlast.

So you don’t immediately have that double monthly payment.

Maar hij wordt wel steeds heftiger.

But it is getting more intense.

Steeds zwaarder.

Increasingly heavier.

En dat is eigenlijk gewoon...

And that is actually just...

in het goede gesprek.

in the good conversation.

Hoe wil je dat doen?

How do you want to do that?

Hoe zie je het voor je?

How do you envision it?

Heb je een idee wat er binnenkomt nu?

Do you have an idea of what is coming in now?

En wat je uitgeeft?

And what do you spend?

Weet je wat je spaart?

Do you know what you're saving?

Sommigen zeggen...

Some say...

ik spaar 800 euro in de maand.

I save 800 euros a month.

Ik kan dat wel.

I can do that.

Dan spaar ik twee jaar niet.

Then I won't save for two years.

Dat kan een oplossing zijn.

That could be a solution.

Sommigen zeggen...

Some say...

ik heb een spaarpot achter de hand.

I have a piggy bank on hand.

Dat breng ik dan niet in de woning.

I will not bring that into the house.

Maar dat reserveer ik voor die hogere maandlast...

But I reserve that for the higher monthly payment...

die ik dan even heb.

that I then have for a moment.

Ja, precies.

Yes, exactly.

Jij krijgt echt een hele uitgebreide inkijk...

You really get a very detailed insight...

in het financiële plaatje.

in the financial picture.

Het is wel leuk om te zien hoor.

It's nice to see, you know.

En ook wel grappig...

And also quite funny...

sommige mensen zijn er al heel goed...

some people are already very good at it...

en die zijn heel punctueel...

and they are very punctual...

en hebben een Excel-etje bij wijze van gemaakt.

and have made a small Excel sheet as a sample.

En voor sommigen is het helemaal blanco.

And for some, it is completely blank.

Die hebben echt...

They really have...

oh, oké, waar moet ik beginnen?

Oh, okay, where should I start?

Nou, dat is ook wel leuk.

Well, that's nice too.

Ja, en er zijn natuurlijk ook best wel veel mensen...

Yes, and there are of course quite a lot of people...

zijn tegenwoordig al dan niet gedwongen...

are nowadays either forced or not...

maar zzp'er.

but freelancer.

Of hebben een eigen onderneming.

Or have a business of their own.

Dat fluctueert natuurlijk enorm.

That fluctuates enormously, of course.

Hoe ga je met dat...

How do you deal with that...

het is even een tussenvraagje hoor...

it's just a quick question in between...

maar hoe ga je met die situaties om?

but how do you handle those situations?

Ja, dat is vaak complex.

Yes, that is often complex.

Moet ik ook niet zwaarder maken dan het is.

I shouldn't make it heavier than it is.

Maar het is...

But it is...

het is het goede gesprek.

it is the right conversation.

En het kan een sector zijn...

And it can be a sector...

die misschien klappen heeft gehad.

who may have had setbacks.

De horecamissie afgelopen jaren...

The hospitality commission in recent years...

die gewoon door corona wat minder hebben gedraaid.

who simply have had less turnover because of corona.

Maar ook gewoon aan de ondernemer zelf.

But also simply to the entrepreneur themselves.

Wat is reëel?

What is real?

Wat verwacht je zelf?

What do you expect yourself?

En de bank die heeft er vaak wel een idee van...

And the bank often has an idea about it...

wat reëel is.

what is real.

Dus er is wel een kader voor...

So there is indeed a framework for...

wat de ondernemer mag lenen...

what the entrepreneur is allowed to borrow...

en wat een inkomen kan zijn...

and what an income can be...

en wat een goed onderbouwde max is.

and what a well-founded max it is.

Het kan zijn de gemiddelde...

It could be the average...

van de afgelopen drie jaar bijvoorbeeld.

for example, from the past three years.

Dat kan een stelregel zijn.

That can be a guideline.

Maar ja, daar wordt dan naar gekeken.

But yes, that will be considered.

En dat is dan ingewikkeld...

And that's complicated...

in een gesprek met die ondernemer.

in a conversation with that entrepreneur.

Klopt dit ongeveer?

Is this approximately correct?

Ja, precies.

Yes, exactly.

Ik ben echt heel benieuwd.

I am really very curious.

Ik zou een keer een gesprek aan moeten gaan.

I should have a conversation sometime.

Ik heb veel verschillende jaren gehad.

I have had many different years.

Goeie jaren, minder goeie jaren.

Good years, less good years.

Covid heeft ook in de culturele sector...

Covid has also affected the cultural sector...

een enorme slag gegeven.

dealt a huge blow.

Klopt.

That's correct.

Maar dat is ook soms timing.

But that's also sometimes about timing.

Dus dat is soms ook wel lastig.

So that can sometimes be difficult too.

Sommigen gaan bewust timen van...

Some deliberately time from...

nou, ik ga nu een hypotheekaanvraag doen.

Well, I'm going to apply for a mortgage now.

Want een hypotheekaanvraag...

Because a mortgage application...

en een nieuwbewoning is een momentopname.

And a new inhabitance is a snapshot.

Dus we kijken wel naar nu.

So we are looking at the present.

Je wil nu die nieuwbewoning kopen.

You want to buy that new residence now.

Wat is nu mogelijk?

What is now possible?

En niet over een half jaar.

And not in half a year.

Nee, nee, precies.

No, no, exactly.

En even weer terug naar dat...

And just back to that...

stel, je koopt een huis.

Suppose you buy a house.

Dan moet je allemaal keuzes gaan maken...

Then you have to start making choices...

voor meer of minder werk.

for more or less work.

Ja, wat ik eigenlijk al zei.

Yes, what I already said.

Die dakkapel of die uitbouw.

That dormer or that extension.

Ja, daar komt het af.

Yes, that's where it finishes.

Ja, precies.

Yes, exactly.

Dus het meerwerk is alles...

So the additional work is everything...

wat je extra wil laten doen...

what you want to have done extra...

terwijl je het huis gaat maken.

while you are going to make the house.

Ja.

Yes.

Oké.

Okay.

De aannemer die bouwt gewoon iets.

The contractor is just building something.

En die denkt...

And that thinks...

laat ik niet alle keuzes zelf al maken.

let me not make all the choices myself yet.

Want misschien hebben de bewoners zelf ideeën.

Because perhaps the residents themselves have ideas.

En dan kun je...

And then you can...

dat zelf aangeven.

indicate that yourself.

Ja, en financeer je dat eigenlijk...

Yes, and are you actually financing that...

met je eigen spaargeld?

with your own savings?

Of vraag je daar dan in de...

Or do you ask there in the...

vraag je daar ook hypotheken voor aan?

Do you also apply for mortgages there?

Zit het in dat bouwdepot?

Is it in that construction depot?

Je kunt het één op één...

You can do it one-on-one...

in bijna alle gevallen meenemen.

take along in almost all cases.

In dat bouwdepot?

In that construction depot?

Ja, in de financiering.

Yes, in the financing.

In de financiering.

In the financing.

Dus als jij die uitbouw wil doen...

So if you want to do that extension...

en de keuken wat groter wil maken...

and to make the kitchen a bit bigger...

of die dakkapel of die garage erbij.

or that dormer or that garage included.

Ja.

Yes.

Extra zonnepanelen.

Additional solar panels.

Dan kun je dat bijna allemaal...

Then you can do almost all of that...

één op één meenemen.

take one-on-one.

Dus vaak 10 à 15 procent...

So often 10 to 15 percent...

van de...

from the...

de prijs die je ziet op de website.

the price you see on the website.

Ja.

Yes.

Daar moet je aan denken.

You need to think about that.

En zou je adviseren om dat meer werk...

And would you advise to do that more work...

dan meteen te doen of later?

then to do it immediately or later?

Want ik denk dat het ook wel...

Because I think that it also...

veel mensen kunnen denken...

many people may think...

nou, het is misschien goedkoper...

well, it might be cheaper...

als ik het zelf regel.

if I arrange it myself.

Want misschien, ja...

Because maybe, yes...

de aannemer wil ook wat verdienen natuurlijk.

The contractor naturally wants to earn something as well.

Moet ik het misschien zelf doen?

Should I maybe do it myself?

Wat zou je adviseren?

What would you advise?

Ik ben niet handig.

I am not handy.

Ik zou het sowieso niet zelf doen.

I wouldn't do it myself anyway.

Nee.

No.

Maar allereerst beginnen...

But first, let's begin...

met je financiële plaatje.

with your financial picture.

Heb je er al geld over?

Do you have any money left over?

Dan kun je dat überhaupt voor kiezen.

Then you can choose that at all.

Dan komt die keuze op je pad.

Then that choice will come your way.

Heb je überhaupt geen budget over...

Do you not have any budget left at all...

dan...

then...

kan het überhaupt niet...

it can't be done at all...

meegefinancierd worden.

co-financed.

Ah ja, precies.

Ah yes, exactly.

Als je geen eigen geld hebt...

If you don't have your own money...

of je hebt...

or you have...

het is allemaal al op.

It's all gone already.

Je zit al aan je max.

You're already at your limit.

Maar ik heb wel een situatie...

But I do have a situation...

waarbij de garage van de buurman...

where the neighbor's garage...

wel werd gemaakt door aannemen...

well was made by accepting...

en de andere buurman wou dat niet.

and the other neighbor didn't want that.

En die dacht...

And he/she thought...

oh, dan kan ik op jouw muur...

oh, then I can on your wall...

van de garage...

from the garage...

kan ik mijn garage bouwen.

Can I build my garage?

Ja, dat kan wel frictie geven.

Yes, that can cause some friction.

Dus denk er goed over na.

So think carefully about it.

Precies.

Exactly.

Een goede relatie met je buren...

A good relationship with your neighbors...

is ook belangrijk.

is also important.

Precies.

Exactly.

En vraag advies van de makelaar...

And ask for advice from the realtor...

die soms de verkoop doet...

who sometimes makes the sale...

van de woningen...

of the homes...

met de aannemers...

with the contractors...

wat handig of wijsheid is.

what is useful or wisdom.

En wat zijn dan vooral dingen...

And what are especially things...

die uiteindelijk...

that ultimately...

waardevermeerderend werken?

value-adding work?

Vooral volumevergrotend.

Especially volume-increasing.

Ja, dat je meer woonoppervlak...

Yes, that you have more living space...

meer perceel...

more plot...

ja, meer perceelopvlak kan niet...

Yes, more plot area is not possible...

maar meer woonoppervlak...

but more living space...

meer inhoud.