Je hoeft niet te kiezen tussen invloed en idealen

Goedenavond allemaal. Fijn dat u er bent. Van harte welkom hier aan het Tolhuis in Amsterdam Noord.

Good evening everyone. Glad to see you here. A warm welcome to you at the Tolhuis in Amsterdam North.

Ook iedereen die thuis kijkt via de livestream, van harte welkom.

Also, everyone watching from home via the livestream, a warm welcome.

En fijn dat u heeft ingetuned.

And nice that you have tuned in.

Mijn naam is Leon van Donschot. Ik mag dadelijk jullie, of ongeveer een half uur, jullie voorstellen.

My name is Leon van Donschot. In a moment, or in about half an hour, I will introduce you.

Onze muzikale gasten, Lakshmi, zitten al klaar.

Our musical guests, Lakshmi, are all set.

Zoals u vermoedt, gaan ze hier voor ons spelen.

As you suspect, they are going to play here for us.

Maar eerst wil ik jullie graag voorstellen en wil ik eerst jullie hartelijk applaus voor de vrouw die ik het komend uur hier ga interviewen.

But first, I would like to introduce you and I would like to hear your warm applause for the woman I will be interviewing here for the next hour.

De lijsttrekker van de Partij voor de Dieren, Esther Ouwehand.

The party leader of the Party for the Animals, Esther Ouwehand.

Hallo.

Hello.

Hey.

Hey.

Esther, we hebben heel veel vragen gekregen.

Esther, we have received a lot of questions.

Die zijn ingestuurd.

They have been submitted.

Daarvan zullen we er enkele beantwoorden.

We will answer some of them.

En dat zal ik aan jou voorleggen.

And I will present that to you.

Jij gaat ze vooral beantwoorden, hoop ik.

I hope you will mainly answer them.

Maar ook sommige niet.

But also some do not.

Er zijn er gewoon te veel.

There are simply too many.

Te veel vragen.

Too many questions.

Dus ik zal ze soms meenemen en soms zullen we er eentje overslaan.

So I will take them sometimes and sometimes we will skip one.

Ik wil je vooral veel zelf vragen.

I mainly want to ask you a lot of questions.

En om maar meteen te beginnen, want je hebt volgens mij een jaar achter de rug tot nu toe waarvoor je allerlei eufemismes turbulent en bewogen kunt gebruiken.

And to get started right away, because I think you have had a year behind you so far for which you can use all sorts of euphemisms like turbulent and eventful.

Maar zowel op politiek als op persoonlijk vlak.

But both politically and personally.

Is het volgens mij ook voor jou voor een belangrijk deel een heel verdrietig jaar geweest en nog steeds wellicht.

I believe it has also been a very sad year for you in many ways, and perhaps still is.

Hoe gaat het met je?

How are you?

Ja, lief dat je het vraagt.

Yes, sweet of you to ask.

Het gaat goed, maar het waren inderdaad heftige tijden dit jaar.

It's going well, but it has indeed been intense times this year.

Mijn vader was erg ziek, moest een zware operatie ondergaan, zijn hele been moest eraf.

My father was very sick, had to undergo a major surgery, his entire leg had to be amputated.

Ik vond het heel verdrietig en hij is uiteindelijk ook overleden en ja, dat heeft me echt wel diep geraakt.

I found it very sad and he ultimately passed away as well, and yes, that really affected me deeply.

En in de partij hadden we, nou ja, een hevige,

And in the match, well, we had a fierce,

meningsverschil en dat was niet makkelijk.

disagreement and that was not easy.

Het heeft ook wel pijn gedaan, maar ik ben blij dat dat het achter de rug is en het gaat goed.

It did hurt a bit, but I'm glad it's behind me and everything is going well.

Oké, dat is goed om te horen.

Okay, that's good to hear.

Ja, dankjewel.

Yes, thank you.

Meningsverschil, zo heb je het maar opgeborgen onder dat noemertje.

Difference of opinion, that's how you've just stowed it away under that label.

Ja, nou ja, ik denk dat iedereen het wel heeft meegekregen.

Yes, well, I think everyone has noticed it.

Het gaat over de ontwikkeling van de partij.

It is about the development of the party.

De Partij voor de Dieren is tot hele grote dingen in staat.

The Party for the Animals is capable of achieving great things.

Dat is het goede nieuws.

That is the good news.

Het gaat heel goed met de Partij voor de Dieren.

The Party for the Animals is doing very well.

En dat moet dan ook doorontwikkelen.

And that must also be further developed.

En daar ging het over en het werd niet leuk, maar ik zie het maar als groeipijn.

And that is what it was about, and it wasn't fun, but I see it as growing pains.

En iemand stuurde me ook een mooi appje die zei, nou, soms doet het pijn om ergens doorheen te breken,

And someone also sent me a nice message saying, well, sometimes it hurts to break through something,

maar is het wel het goede?

but is it the right one?

En ik heb het gevoel dat jij daar middenin zit.

And I have the feeling that you are right in the middle of it.

Toen dacht ik, ja, dat is wel mooi gezien.

Then I thought, yes, that is nicely observed.

Soms is het niet heel makkelijk, maar moet het toch?

Sometimes it's not very easy, but does it have to be?

En dat is gebeurd.

And that has happened.

Ja.

Yes.

Als we het over jouw persoonlijke engagement hebben, wat zie jij als de kern daarvan?

When we talk about your personal commitment, what do you see as its core?

Waar is dat op terug te voeren?

What is that attributable to?

Nou ja, ik weet niet beter of ik was als kind al heel erg betrokken bij dieren en de natuur.

Well, I don't know any better than that I was very involved with animals and nature as a child.

En je ziet dat bij veel kinderen, dat intuïtief weten we allemaal dat dieren voelende wezens zijn

And you see that with many children, we all intuitively know that animals are sentient beings.

en dat je die niet moet schoppen of slaan of andere erge dingen mee moet doen.

and that you should not kick or hit it or do any other terrible things with it.

En als kind, dat was in Katwijk?

And as a child, that was in Katwijk?

Ja, ik groeide op in Katwijk.

Yes, I grew up in Katwijk.

Dus dat was niet een dierenrecht bolwerk of zo.

So that wasn't an animal rights stronghold or anything.

Het is gewoon een vissersdorp van oorsprong.

It is simply a fishing village by origin.

Dus ik was daar ook...

So I was there too...

Toen ik op mijn zestiende vegetariër werd, alleen.

When I became a vegetarian at sixteen, alone.

Ik kende geen andere vegetariër.

I didn't know any other vegetarian.

Maar ja, ik had op televisie beelden gezien van een diertransport.

But yes, I had seen footage on television of an animal transport.

Koeien die overduidelijk niet meer op hun benen konden staan,

Cows that were clearly no longer able to stand on their legs,

maar toch die vrachtwagen in moesten om geslacht te worden.

but still had to get into that truck to be slaughtered.

En ik zag dat en toen dacht ik eigenlijk voor het eerst,

And I saw that and then I actually thought for the first time,

oh ja, maar dit is natuurlijk wat vooraf gaat aan een gehaktwal op je bord.

Oh yes, but this is of course what comes before a meatloaf on your plate.

En ik zag dat.

And I saw that.

En ik wilde daar niet meer aan meewerken, want dat is overduidelijk dierenleed.

And I didn't want to be involved in that anymore, because it's clearly animal suffering.

Die dieren wilden natuurlijk helemaal niet naar de slag.

Those animals didn't want to go to battle at all.

Die wilden die vrachtwagen niet in.

They didn't want to get into that truck.

Maar wij mensen, we zouden ze daar wel even toe dwingen.

But we humans, we would surely force them to do that.

Ja, voor iets als een gehaktbal.

Yes, for something like a meatball.

Dus ik zei op die dag tegen mijn moeder, nou, ik wil geen vlees meer eten.

So I said to my mother that day, well, I don't want to eat meat anymore.

Mijn moeder zei, nou, prima.

My mother said, well, fine.

Ik denk dat zij stiekem dacht, dat gaat wel weer over.

I think she secretly thought, this will pass.

Komt wel weer goed.

It will be fine again.

En mijn vader zei, nou, dat ga je toch niet volhouden?

And my father said, well, you're not going to keep that up, are you?

En dat vond ik een hele goede motivatie.

And I found that to be a very good motivation.

Als je zestien bent.

When you are sixteen.

Dus vanaf dat moment is mijn bewustzijn ook.

So from that moment, my consciousness is as well.

Daarvoor was het lief zijn voor dieren.

That was about being kind to animals.

En ik was graag buiten in de natuur.

And I liked being outside in nature.

En mijn spreekbeurten gingen wel al over dierproeven en over het milieu en zo.

And my presentations were already about animal testing and the environment and such.

Maar op mijn zestiende zag ik pas echt, oh, maar dit gebeurt er met dieren in de veehouderij.

But when I was sixteen, I really saw, oh, but this is what happens to animals in livestock farming.

Dat je eigenlijk heel concreet realiseerde wat er vooraf gaat aan vlees op de bord.

That you actually realized very concretely what happens before meat is on the plate.

Ja, ja.

Yes, yes.

En als ik er nu aan terugdenk.

And when I think back on it now.

Vind ik het nog steeds fascinerend.

I still find it fascinating.

Dat je dus kunt opgroeien met een liefde voor dieren.

That you can grow up with a love for animals.

En niet in de gaten hebben dat je een dier aan het eten bent.

And not realizing that you are eating an animal.

En dat zegt iets over al die informatie die bij ons wordt weggehouden.

And that says something about all the information that is being withheld from us.

Terwijl als er beelden van toestanden in slachthuizen of de veehouderij op televisie zijn.

While there are images of conditions in slaughterhouses or livestock farming on television.

In het nieuws.

In the news.

Dan zegt iedereen, ah, wat verschrikkelijk.

Then everyone says, ah, how terrible.

Dan zegt eigenlijk nooit iemand, ja, nou ja, prima.

Then no one actually ever says, yes, well, fine.

Doet me niks.

Doesn't bother me.

Nee.

No.

Dat maakt ons allemaal heel diep.

That makes us all very deep.

Alleen niet iedereen handelt ernaar.

Only not everyone acts on it.

Plus, die informatie wordt natuurlijk ook heel sterk bij ons weggehouden.

Plus, that information is of course also kept from us very strongly.

Als je door de supermarkt loopt, dan hangen er altijd foto's van dieren die het leuk lijken te hebben.

When you walk through the supermarket, there are always pictures of animals that seem to be having a good time.

Een beetje een groen achtergrondje.

A little bit of a green background.

Een varken dat buiten staat.

A pig that is outside.

Dat is helemaal de realiteit niet.

That is not the reality at all.

Dus ik denk dat daar, dat het heel belangrijk is dat we dat vertellen.

So I think that it is very important that we say that.

Dat we transparant zijn.

That we are transparent.

Dat mensen gewoon te horen krijgen wat er schuil gaat achter vlees en zuivel.

That people simply hear what is behind meat and dairy.

En ik ben ervan overtuigd.

And I am convinced.

We zijn morele wezens.

We are moral beings.

Niemand kan er tegen om dieren leed te zien.

No one can stand to see animals suffering.

Dus daar moeten we gewoon met z'n allen naar gaan handelen.

So we just need to act on that together.

Toen was je dus op je zestiende vegetariër in Katwijk.

So you were a vegetarian in Katwijk at the age of sixteen.

Ja.

Yes.

Eén van de weinigen, zo niet de enige.

One of the few, if not the only one.

Voelde je dat ook?

Did you feel that too?

Voelde je je eenzaam?

Did you feel lonely?

Nee, ik voelde me niet eenzaam.

No, I did not feel lonely.

Maar ik weet wel dat het, ik vond het niet makkelijk in het begin.

But I do know that it, I didn't find it easy in the beginning.

Want wij aten thuis aardappelengroente en vlees.

Because we ate potatoes, vegetables, and meat at home.

En ik vond die aardappelengroente eigenlijk mwah.

And I actually found that potato and vegetable dish so-so.

Dus ja, vlees vond ik het lekkerste deel van de maaltijd.

So yes, I found the meat to be the tastiest part of the meal.

En dat had ik ineens niet meer.

And then I suddenly no longer had that.

Dus had ik alleen die aardappel en die groente.

So I only had that potato and that vegetable.

Of de Java schijf.

Or the Java disk.

De Java schijf.

The Java disk.

Ja, de Java schijf.

Yes, the Java disk.

Die was er toen.

That was there then.

Ik zal maar kruwelende mensen voor me zetten.

I will just put wriggling people in front of me.

Dat was het enige dat op de markt was.

That was the only thing available on the market.

Maar die smaakte destijds echt naar karton.

But that really tasted like cardboard back then.

Ja, jij weet dat misschien.

Yes, you might know that.

Want jij bent volgens mij ook op je zestiende, wij zijn ongeveer even oud.

Because I think you were also sixteen, we are about the same age.

Ook op je zestiende vegetariër geworden.

Also became a vegetarian at sixteen.

En jij woonde in Gelein.

And you lived in Gelein.

Ja, dat was ook niet een bolwerk van innovatie van vleesvervangers.

Yes, that was not exactly a stronghold of innovation for meat substitutes.

Inmiddels wel.

In the meantime, yes.

Kweekvlees wordt nu gemaakt bij DSM.

Cultured meat is now being produced by DSM.

Maar dat was toen echt verschrikkelijk.

But that was really terrible at the time.

Ik kan me kerstavonden herinneren bij Van der Valk.

I can remember Christmas Eve at Van der Valk.

Ik had toen wel nog kaas.

I still had cheese then.

Kaassoufflé kreeg ik, dat was mijn kerstdiner.

I got a cheese soufflé, that was my Christmas dinner.

Of de groentekrans.

Or the vegetable wreath.

De groentekrans?

The vegetable wreath?

Dat klinkt als gordelroos en zo smaakt het ook.

That sounds like shingles and it tastes like that too.

Groentekrans.

Vegetable wreath.

Ik schenk even wat water in.

I'm pouring some water.

Wil je ook wat drinken?

Would you like to drink something as well?

Ja.

Yes.

Maar ik heb me nooit alleen gevoeld in die zin dat...

But I have never felt alone in the sense that...

Ik voelde gewoon heel erg dat dit bij mij paste.

I just really felt that this suited me.

Ik had dit nu eenmaal gezien over die dieren.

I had seen this about those animals.

En ik wilde daar niet meer aan meewerken.

And I didn't want to participate in that anymore.

Klaar.

Ready.

En ik vond dat niet per se makkelijk.

And I didn't find that necessarily easy.

Maar wat ik me nog goed herinner, was dat ik dan op momenten...

But what I still remember well is that at times...

Want ik woonde gewoon nog thuis.

Because I was still living at home.

Ik heb een broer en een zus.

I have a brother and a sister.

En iedereen zat dan met die aardappelengroenten.

And everyone had to deal with those potato vegetables.

En zij hadden dan wel een lekker stukje vlees en ik niet.

And they had a nice piece of meat and I did not.

Dat waren wel de momenten dat ik het moeilijk vond.

Those were definitely the moments when I found it difficult.

Maar ik kon wel meteen denken...

But I could immediately think...

Ja, maar ik wil geen dieren opeten.

Yes, but I don't want to eat animals.

Klaar, weet je.

Ready, you know.

Dus dan heb je...

So then you have...

Praktisch is het misschien wel ingewikkeld.

In practical terms, it may be complicated.

Maar ik heb meteen gevoeld...

But I felt it immediately...

Ik vind het veel fijner om hierbij te blijven.

I find it much nicer to stay with this.

Want ik wil hier nooit meer aan meewerken.

Because I never want to be involved in this again.

Nee.

No.

Dus eigenlijk wil je...

So actually you want...

Je zou kunnen zeggen...

You could say...

Je kunt jezelf iets voornemen.

You can promise yourself something.

Of je kunt iets beslissen.

Or you can decide something.

Maar dit is eigenlijk een wilsbesluit.

But this is actually a decision of will.

Zoals jij het formuleert.

As you phrase it.

Ja.

Yes.

En ik heb in de loop der tijd...

And over time I have...

Omdat ik natuurlijk bekend ben geworden...

Because I have of course become well-known...

Gaan mensen dan aan je vragen...

Are people then going to ask you...

Nou, jij doet wel heel weinig leuke dingen.

Well, you're not doing very many fun things.

Is jouw leven nog wel leuk?

Is your life still fun?

Je fliept niet.

You don't fly.

Je koopt niet allemaal spullen.

You don't buy all things.

En dan eet je ook nog eens geen vlees.

And then you don’t eat meat either.

En ik dacht dan steeds...

And I kept thinking...

Ja, maar...

Yes, but...

Het leven bestaat toch niet uit...

Life doesn't consist of...

Achter je korte termijn...

Behind your short-term...

Behoeftebevrediging aanjagen.

Driving need satisfaction.

Ik heb helemaal niet het idee dat ik zo lijd.

I don't feel like I'm suffering at all.

Ik vind het juist heel erg fijn...

I find it very pleasant...

Dat ik dicht bij mijn waarde leef.

That I live close to my values.

Ja, en praktisch gezien is het moeilijker...

Yes, and practically speaking, it is more difficult...

Als je tweedehands kleding koopt.

When you buy second-hand clothing.

Want het is veel makkelijker om naar eraan.

Because it's much easier to get to it.

En hem te gaan en iets uit het rek te trekken.

And to go to him and take something off the shelf.

Tweedehands moet je misschien iets meer moeite doen.

You might have to make a bit more effort for second-hand.

Maar dat is toch op geen enkele manier...

But that is in no way...

Een moeilijk leven.

A difficult life.

Ik begrijp die vraag nooit zo goed.

I never quite understand that question.

En dan denk ik altijd maar...

And then I always think...

Ja, dan hebben mensen blijkbaar...

Yes, then people apparently...

Niet ervaren nog zelf...

Not experienced yet myself...

Hoe fijn het is om dicht bij je eigen waarde te blijven.

How nice it is to stay close to your own values.

En daar naar te luisteren.

And to listen to that.

En daar naar te leven.

And to live by that.

En als het praktisch gezien...

And if it practically...

Een keertje niet helemaal lukt zoals je wil.

Sometimes it doesn't go exactly as you want.

Geen probleem.

No problem.

Maar ik lijd er echt niet onder.

But I really don't suffer from it.

Ik weet niet hoe jij dat ervaart.

I don't know how you experience that.

Niet?

Not?

Ook niet.

Neither do I.

Nee.

No.

Had jij toen je in de Tweede Kamer kwam...

Did you have when you came to the House of Representatives...

Ik kan me herinneren...

I can remember...

Met de Partij voor de Dieren.

With the Party for the Animals.

Toen waren reacties...

Then there were reactions...

Mensen vonden het of verbijsterend...

People found it either astonishing...

Of ze waren zelfs verontwaardigd.

Or they were even outraged.

Of ze moesten lachen.

Or they had to laugh.

Waar drie kleuren waren.

Where three colors were.

Was dat voor jou een soort déjà vu...

Was that a kind of déjà vu for you...

Na zestien jaar in Katwijk vegetariër zijn?

After sixteen years of being a vegetarian in Katwijk?

Herkende jij heel veel grapjes?

Did you recognize a lot of jokes?

Of het belachelijk maken?

Or making a fool of it?

Of de onderstellingen als geluiden uit jouw jeugd?

Or the assumptions as sounds from your childhood?

Ja, ik vond het inderdaad wel...

Yes, I indeed found it...

Dat was niet nieuw of zo.

That wasn't new or anything.

Dat mensen je gingen uitlachen...

That people were going to laugh at you...

Omdat je het voor de dieren opnam.

Because you stood up for the animals.

Dus als je al heel lang vegetariër was...

So if you have been a vegetarian for a long time...

Dan had je dat allemaal al wel meegemaakt.

Then you would have already experienced all of that.

Nu was het wel op het politieke hoofdpodium.

Now it was indeed on the political main stage.

Maar ik heb het altijd kunnen zien...

But I've always been able to see it...

Ik weet dat er ook mensen waren...

I know that there were also people…

Die vonden het dan heel spannend...

They found it very exciting...

Dat er zo lacherig werd gedaan...

That there was such a laughing matter...

Over de Partij voor de Dieren.

About the Party for the Animals.

Maar ik heb het altijd kunnen zien als...

But I have always been able to see it as...

Dit hoort erbij.

This is part of it.

Kom maar op met je grappen.

Bring on your jokes.

Blijkbaar...

Apparently...

Blijkbaar raken we hier een gevoelige snaar.

Apparently, we are striking a sensitive chord here.

Want anders zou je ons helemaal links laten liggen.

Because otherwise you would completely leave us out.

Maar we konden onze snuit niet laten zien...

But we couldn't show our snout...

Of er werd iets over ons gezegd.

Or something was said about us.

Of mensen namen er enorme aanstoot aan.

Or people took great offense.

Waarom dan dieren?

Why animals then?

Denk je niet dat er nog wat voor mensen te doen is?

Don't you think there is still something for people to do?

Daardoor konden we heel goed het verhaal vertellen...

This allowed us to tell the story very well...

Dat de manier waarop we met dieren omgaan...

That the way we treat animals...

Juist ook niet in ons eigen belang is.

Just also not in our own interest.

We lopen risico op een nieuwe pandemie.

We are at risk of a new pandemic.

De veehouderij is geen voedselproducent...

Animal husbandry is not a food producer...

Maar een voedselverspiller.

But a food waster.

Dus als we in de toekomst met z'n allen nog te eten willen hebben...

So if we want to have food to eat together in the future...

Moeten we omschakelen.

We need to switch.

De manier waarop we met dieren omgaan...

The way we treat animals...

Zorgt voor een enorme opwarming van de aarde.

Causes immense global warming.

Voor verlies van natuur.

For loss of nature.

Dus juist als mensen zeiden...

So just when people said...

Wat decadent.

How decadent.

Een partij voor de dieren.

A party for the animals.

Dan konden we dit verhaal vertellen.

Then we could tell this story.

En als ze grapjes maakten...

And when they made jokes...

Dan moest ik zelf ook heel erg lachen om het niveau.

Then I had to laugh a lot at the level myself.

Dan ging het in de Tweede Kamer over walrusonderzeeërs.

Then it was about walrus submarines in the House of Representatives.

En dan zag je die politici elkaar aanstaan.

And then you saw those politicians standing off against each other.

Het gaat over dieren.

It is about animals.

Nou, daar zaten Marianne, Tima en ik wel echt een beetje zo...

Well, Marianne, Tima, and I were really just a bit like that...

Really, guys?

Really, guys?

Is dit het niveau nog steeds?

Is this still the level?

Waren het goeie grappen of niet?

Were they good jokes or not?

Ik heb in de Tweede Kamer niet echt een goeie grap gehoord.

I haven't really heard a good joke in the House of Representatives.

Dus het is een grote uitdaging.

So it's a big challenge.

Ik vind dat toch al een tijdje.

I have been thinking that for a while now.

Een goeie dierengrap, mensen.

A good animal joke, people.

Verras me.

Surprise me.

Dieren hebben...

Animals have...

Zinnesappels hebben toch ook gevoel.

Sour oranges have feelings too.

Het begon al...

It had already begun...

Het is wel grappig dat je dat zegt.

It's funny that you say that.

Met m'n vader.

With my father.

Het was wel een goeie training.

It was indeed a good training.

Want toen ik vegetariër wilde worden, zei hij eerst...

Because when I wanted to become a vegetarian, he first said...

Nou, dat hou je toch niet vol.

Well, you just can't keep that up.

Goeie motivatie als je zestien bent.

Good motivation when you are sixteen.

En...

And...

Mijn ervaring was...

My experience was...

Oh, ik heb dit gezien met die dieren.

Oh, I have seen this with those animals.

En daar wil ik niet meer aan meewerken.

And I don't want to participate in that anymore.

En ik dacht in die begintijd...

And I thought in those early days...

Zo werkt dat bij iedereen.

That's how it works for everyone.

Dus als mensen dit beeld maar zien, dan gaan ze hetzelfde besluit nemen.

So if people only see this image, they will make the same decision.

Maar...

But...

Ja.

Yes.

Weet je die...

Do you know that...

Volgens mij wordt dat vaak aan Paul McCartney toegeschreven, de uitspraak.

I believe that quote is often attributed to Paul McCartney.

Als alle slachthuizen van glas zouden zijn, zou iedereen vegetariër worden.

If all slaughterhouses were made of glass, everyone would become a vegetarian.

Ja.

Yes.

Deels zit daar iets in.

There's something in that.

En deels werkt het ook blijkbaar niet zo.

And partly, it seems, it doesn't work that way either.

Want ik ging dan heel erg die verhalen vertellen en discussies thuis.

Because I would then tell those stories a lot and have discussions at home.

En dan zei ik tegen m'n vader...

And then I said to my father...

Ja.

Yes.

Weet je wel hoeveel varkens er in Nederland leven?

Do you know how many pigs live in the Netherlands?

Meer varkens dan mensen.

More pigs than people.

En dan zei m'n vader...

And then my father said...

Nou ja, als we ze niet opeten, zijn het er nog veel meer.

Well, if we don't eat them, there will be many more.

Dus ik werd van huis uit al...

So I was raised from home to...

Dat is eigenlijk best een goeie grap.

That's actually quite a good joke.

Dat vond ik toen best een goeie grap.

I thought it was a pretty good joke at the time.

Maar dat heb ik niet gezegd.

But I didn't say that.

Ik ging natuurlijk niet toegeven dat m'n vader een goeie grap had gemaakt.

Of course, I wasn't going to admit that my father had made a good joke.

Ja, ik was zestien hè.

Yes, I was sixteen, right?

Kom op, dat doe je niet.

Come on, you don't do that.

Maar die tegenwind die je dan krijgt.

But that headwind you then encounter.

En dat mensen je willen prikkelen.

And that people want to provoke you.

En dat ervaar je als je vegetariër wordt.

And you experience that when you become a vegetarian.

Dus die weerstand.

So that resistance.

En...

And...

Mensen voelen zich ongemakkelijk.

People feel uncomfortable.

Dat is het.

That's it.

Mensen voelen zich ongemakkelijk.

People feel uncomfortable.

Je gaat met elkaar uit eten.

You are going out to dinner together.

Eén iemand bestelde een vegetarisch gerecht.

One person ordered a vegetarian dish.

En in die tijd was dat de uitzondering.

And at that time, that was the exception.

Dus dan zit jij vegetarisch te eten.

So then you are eating vegetarian.

En ik hoefde zelf eigenlijk niks te zeggen.

And I didn't really need to say anything myself.

Maar het gesprek ging er vanzelf al over.

But the conversation naturally turned to it.

Omdat mensen zich ongemakkelijk voelen.

Because people feel uncomfortable.

En dat heb ik ook dus in de politiek gezien.

And I have seen that in politics as well.

Wij kwamen daar.

We arrived there.

We zijn een partij voor de dieren.

We are a party for the animals.

Daar schamen wij ons helemaal niet voor.

We are not ashamed of that at all.

Integendeel.

On the contrary.

Maar iedereen reageerde met alle zaken.

But everyone reacted with all matters.

En iedereen reageerde met allerlei vormen van ongemak.

And everyone reacted with various forms of discomfort.

En de één doet dan met een grapje.

And one person then makes a joke.

De ander is echt beledigd.

The other is really offended.

Maar wij vonden eigenlijk alles prima.

But we actually found everything fine.

Maakt niet uit wat je reactie is.

Doesn't matter what your reaction is.

Jij voelt je ongemakkelijk.

You feel uncomfortable.

Dat zullen wij wel eens even flink gaan uitbuiten.

We will certainly take full advantage of that.

Een beetje zo.

A little like this.

Dat ongemak zit op de een of andere manier al besloten.

That discomfort is somehow already implied.

Lijkt het vaak.

It often seems so.

Gewoon echt simpelweg in de partijnaam.

Just really simply in the party name.

Ja.

Yes.

Als het ooit de bedoeling was bij een brainstorm.

If it was ever the intention during a brainstorming session.

Om die partijnaam heel drempelverlagerd te laten werken.

To make that party name work in a very accessible way.

Volgens mij de conclusie dat dat niet zo goed gelukt is.

In my opinion, the conclusion is that it hasn't gone very well.

Maar het zou ook kunnen zijn dat de bedoeling was.

But it could also be that that was the intention.

Juist om dat ongemak te veroorzaken.

Just to cause that discomfort.

Ja.

Yes.

Is dat zo?

Is that so?

Nou ja.

Well then.

Ik was niet één van de oprichters.

I was not one of the founders.

Maar ik ben wel heel blij.

But I am very happy.

Dat mensen een partij voor de dieren hebben opgericht.

That people have founded a party for the animals.

Marianne Thieme is natuurlijk de meest bekende.

Marianne Thieme is of course the most well-known.

En hebben gekozen om gewoon meteen in één keer te zeggen.

And have chosen to just say it all at once.

Dit is wie we zijn.

This is who we are.

Het is onacceptabel.

It is unacceptable.

Dat we met andere levende voelende wezens gewoon maar doen wat we willen.

That we just do what we want with other living, feeling beings.

Voor dingen als lekkere dingen.

For things like tasty things.

Of er geld aan verdienen.

Or make money from it.

En dat gaat niet.

And that's not going to work.

En wij zeggen tot hier en niet verder.

And we say up to here and no further.

En dat begint dus met durven opkomen voor die kwetsbare belangen.

And that starts with having the courage to stand up for those vulnerable interests.

Die worden weggelachen.

They are laughed away.

Die worden weggehoond.

They are being mocked.

Waar iedereen een beetje besmuikt over zit te doen.

Where everyone is being a bit secretive about it.

In die eerste jaren in de Tweede Kamer.

In those first years in the House of Representatives.

Als er dan een motie van ons naar veel pijn en moeite steun kreeg.

If a motion from us then received support after much pain and effort.

Dan zag je echt nog mensen van progressieve fracties.

Then you really saw people from progressive factions.

Een beetje zo.

A little like this.

Een onderzoek naar dierentuinen vooruit dan maar.

A study on zoos then.

Echt schaamte.

Real shame.

Schaamte.

Shame.

En juist daarom is die naam zo goed.

And that is precisely why that name is so good.

Omdat het ons dwingt om na te denken.

Because it forces us to think.

Maar waarom is dat eigenlijk?

But why is that actually?

Waarom moeten we het opnemen voor de dieren?

Why should we stand up for the animals?

En wat vraagt dat van ons?

And what does that ask of us?

En daar hoort bij dat we met elkaar dus oefenen.

And that means we practice together.

Om voorbij onze eigen korte termijn belangen te kijken.

To look beyond our own short-term interests.

Dus steeds weer terug naar wat is nou echt kwetsbaar.

So always back to what is truly vulnerable.

En kan niet voor zichzelf opkomen.

And cannot stand up for itself.

En het is pas echt kwetsbaar als er lacherig over wordt gedaan.

And it only becomes really vulnerable when it's made light of.

Dat geldt voor dieren.

That applies to animals.

Dat geldt ook voor natuurbescherming.

The same goes for nature conservation.

Dan is er nog één soort over.

Then there is one type left.

Waardoor een veehouderij geen uitbreidingsvergunning kan krijgen.

Due to which a livestock farm cannot obtain an expansion permit.

En dan krijg je te horen.

And then you will hear.

Wat?

What?

Er zit een hele sector op slot voor een witsnuit libel.

A whole sector is locked down for a white-nosed dragonfly.

Weet je?

You know?

Over natuur.

About nature.

Over dieren.

About animals.

Wordt altijd lacherig gedaan.

It is always treated jokingly.

Het is zo kwetsbaar.

It is so vulnerable.

Dat het zo van tafel wordt geveegd.

That it is brushed off like that.

En juist daarom.

And just for that reason.

Moet je Partij voor de Dieren heten.

You have to be called Party for the Animals.

Zodat mensen die dit herkennen zich thuis voelen.

So that people who recognize this feel at home.

Maar ook mensen die zich afvragen.

But also people who wonder.

Wat zou nou de beste manier zijn om die grote crisis op te lossen waar we voor staan.

What would be the best way to solve the major crisis we are facing?

De klimaatcrisis.

The climate crisis.

De natuurcrisis.

The nature crisis.

Maar ook het gemak waarmee we kwetsbare mensen maar een beetje aan hun lot overlaten.

But also the ease with which we leave vulnerable people to their fate a little.

Nou dat begint met een heel andere manier van denken.

Well, that starts with a very different way of thinking.

En dat begint dus bij de kwetsbaren.

And that starts with the vulnerable.

Maar ook niet van je stuk te brengen zijn daar.

But also not to be rattled there.

En dat oefen je.

And you practice that.

Met die naam.

With that name.

Partij voor de Dieren.

Party for the Animals.

Omdat je zeker weet dat er altijd mensen zullen zijn die daarover gaan uitlachen.

Because you are sure that there will always be people who will laugh about it.

En dan moet je gewoon op je punt blijven staan.

And then you just have to stay on your point.

Ja.

Yes.

Nu zitten we in verkiezingstijd.

Now we are in election time.

Dat is ook één van de redenen dat we hier zitten vanavond.

That is also one of the reasons we are here tonight.

Is het een ongemakkelijke verkiezingstijd?

Is it an uncomfortable election period?

Omdat we ons midden in minstens twee hele grote en ook verschrikkelijke internationale conflicten op dit moment bevinden.

Because we are currently in the midst of at least two very large and also terrible international conflicts.

Ja.

Yes.

Misschien ook sommige dingen heel erg gerelateerd.

Maybe some things are very much related.

Ja.

Yes.

Het is raar om nu campagne te voeren met de enorme ellende in Palestina en Israël.

It's strange to campaign now with the enormous suffering in Palestine and Israel.

Met de gruweldaden die Hamas heeft gepleegd.

With the atrocities that Hamas has committed.

Waardoor mensen in grote wanhoop zich zorgen maken over de mensen die nog geen gijzeling zijn.

Leading to people in great despair worrying about those who have not yet been taken hostage.

En die hun familieleden afgeslacht hebben zien worden.

And those who have seen their family members slaughtered.

Echt afschuwelijk.

Really dreadful.

En de mensenrechten schendingen door de staat Israël.

And the human rights violations by the state of Israel.

Waardoor het lot van de Palestijnen zeer zorgwekkend is.

Which makes the fate of the Palestinians very concerning.

Het is verschrikkelijk wat daar gebeurt.

It is terrible what is happening there.

En de kinderen die daar omkomen.

And the children who perish there.

Geen voedsel, geen water.

No food, no water.

Wat een ongelooflijk diepe ellende.

What an incredibly deep misery.

En dan wat je ziet.

And then what you see.

Wat het effect daarvan is.

What the effect of that is.

Dat mensen met een Arabische achtergrond gelijk geschakeld worden aan Hamas.

That people with an Arab background are equated with Hamas.

Wat natuurlijk helemaal niet het geval is.

What is of course not the case at all.

En mensen die Jood zijn worden gelijk geschakeld aan de staat Israël.

And people who are Jewish are equated with the state of Israel.

Waardoor je het antisemitisme weer ziet oplaaien.

Causing anti-Semitism to flare up again.

Dus het is aan alle kanten diep menselijk leed.

So it is deep human suffering on all sides.

En ik vind het heel belangrijk om de stemmen te laten horen die verbinding zoeken.

And I find it very important to let the voices that seek connection be heard.

Zoals de imam en rabbijn afgelopen zondag bij Buitenhof die laten zien.

As the imam and rabbi showed last Sunday at Buitenhof.

Wij zien elkaar als mens.

We see each other as human.

We hebben allemaal pijn.

We all have pain.

En we laten ons niet meeslepen in deze geweldspiraal.

And we will not be drawn into this spiral of violence.

En als zij dat kunnen opbrengen.

And if they can manage that.

Hoe moeilijk en pijnlijk het ook is.

No matter how difficult and painful it is.

Dan moeten wij ook ons best doen.

Then we also have to do our best.

En binnen die context is het gek campagne voeren.

And within that context, it's crazy to campaign.

En tegelijkertijd staat er heel veel op het spel.

And at the same time, a lot is at stake.

Omdat de klimaatcrisis niet vanzelf gestopt wordt.

Because the climate crisis will not stop on its own.

En doen deze verkiezingen er ook toe.

And do these elections matter too.

Dus binnen dat besef voeren we campagne voor een betere wereld.

So with that awareness, we campaign for a better world.

En we hopen natuurlijk dat er zo snel mogelijk een staak tot vuren komt.

And we hope, of course, that a ceasefire will come as soon as possible.

Zodat er een weg kan worden gevonden richting vrede.

So that a path can be found towards peace.

Er was het idee van deze campagne.

There was the idea of this campaign.

Ook omdat het moment dan eindelijk daar was.

Also because the moment was finally there.

Dat premier Rutte het politiek toneel ging verlaten.

That Prime Minister Rutte was going to leave the political stage.

Dat het misschien dus niet om alleen maar de machtvraag zou gaan.

That it might not just be about the question of power.

Maar dat deze verkiezingen misschien echt een ideeënstrijd zouden kunnen worden.

But these elections could perhaps really become a battle of ideas.

Is dat een beetje aan het lukken tot nu toe?

Is it working out a bit so far?

Nou de ideeën die ik zie ben ik niet altijd enthousiast over.

Well, I'm not always enthusiastic about the ideas I see.

Bij de andere partijen.

With the other parties.

Maar gaat het wel meer om ideeën nu dan voorheen vind je?

But do you think it is more about ideas now than it was before?

Ja en nee.

Yes and no.

Ik zie de VVD nog steeds de oude platte electorale campagne voeren.

I still see the VVD conducting the old flat electoral campaign.

Die ze altijd voeren.

They always feed them.

En ik zie dat het weliswaar vaker.

And I do see that more often.

Weliswaar vaker over klimaat gaat.

Indeed, it often concerns climate.

Maar de discussie wordt al heel snel heel plat geslagen.

But the discussion quickly becomes very superficial.

Dat alsof alleen wil je wel of geen kernenergie aan de orde is.

That as if you only want to address whether or not nuclear energy is an issue.

Hoe verklaar je dat eigenlijk?

How do you explain that actually?

Dat kernenergie.

That nuclear energy.

Ik had nooit verwacht dat bond zou terugkomen.

I never expected bond to come back.

Ik had ook niet verwacht dat kernenergie zou terugkomen.

I also did not expect that nuclear energy would make a comeback.

Nee.

No.

Hoe komt dat?

How come?

Nou ik denk dat dat te verklaren is vanuit de wanhoop die veel mensen poelen.

Well, I think that can be explained by the despair that many people experience.

Omdat ze natuurlijk een politiek zien.

Because they naturally see a politics.

Die de klimaatcrisis gierend uit de hand laat lopen.

That lets the climate crisis spiral out of control.

En nog steeds niet de juiste dingen doet.

And still does not do the right things.

En als je dan.

And if you then.

Jong bent.

Young you are.

Dan kan ik me voorstellen dat je denkt.

Then I can imagine that you think.

Oh nou.

Oh well.

Misschien is dit wel de oplossing.

Maybe this is the solution.

Want ik zie die politiek de andere dingen niet oplossen.

Because I see that politics is not solving the other issues.

Dus ik denk dat dat een van de verklaringen is.

So I think that is one of the explanations.

Maar de klimaatcrisis is natuurlijk veel breder.

But the climate crisis is of course much broader.

En waar mensen nu wel mee geconfronteerd worden.

And what people are now confronted with.

Is dat uitstelgedrag.

Is that procrastination?

Het is niet van de een op de andere dag.

It doesn't happen overnight.

Dat we weten dat de opwarming van de aarde.

That we know that global warming.

En de uitstoot van fossiele brandstoffen.

And the emission of fossil fuels.

En het fokken en doden van dieren voor vlees en zuivel.

And the breeding and killing of animals for meat and dairy.

Dat dat grote problemen oplevert.

That it causes big problems.

Alleen de gevestigde politieke krachten hebben nooit de moed gehad.

Only the established political forces have never had the courage.

Om de stappen te zetten die nodig zijn.

To take the necessary steps.

Waardoor we nu de klimaatcrisis aan den lijve ondervinden.

Therefore, we are now experiencing the climate crisis firsthand.

Mensen elders op de wereld al veel langer trouwens.

People elsewhere in the world have known much longer, by the way.

En die vangen de hardste klappen op.

And they take the hardest hits.

Maar ook hier zien we overstromingen droogte.

But here too we see floods and drought.

In landen waar we het nooit hadden verwacht.

In countries where we never expected it.

Hittegolven en bosbranden.

Heatwaves and wildfires.

En een politiek die maar talmt en talmt.

And a politics that just lingers and lingers.

En geitenpaadjes blijft zoeken.

And keep looking for goat paths.

En daar zou het over moeten gaan.

And that's what it should be about.

Eigenlijk niet zozeer over.

Actually not so much about.

De ideeën vind ik.

I find the ideas.

Want de ideeën zijn er al lang.

Because the ideas have been around for a long time.

We hebben meer dan genoeg rapporten.

We have more than enough reports.

Die ons vertellen wat we zouden moeten doen.

Telling us what we should do.

Maar gaan we met elkaar de politieke moed opbrengen.

But are we going to summon the political courage together?

Om die verandering ook te bewerkstelligen.

To bring about that change as well.

En dat is wat ons betreft.

And that is what concerns us.

Waar de campagne over zou moeten gaan.

What the campaign should be about.

En daar beweegt de rest nog wel een beetje van weg.

And the rest is still moving away a bit.

Zie ik.

I see.

Is dat de reden.

Is that the reason?

We hadden net over de naam van de partij.

We were just talking about the name of the party.

Is dat de reden dat de slogan een keer een tij is gekozen.

Is that the reason why the slogan was chosen as a tide once?

Voor deze campagne.

For this campaign.

Dat uitstelgedrag.

That procrastination.

Denken dat een economie.

Thinking that an economy.

Waarin je een paar grote spelers laat profiteren.

Where you let a few big players benefit.

Met het idee.

With the idea.

Dan komt de rest ook wel goed.

Then the rest will be fine as well.

Daar is eigenlijk de politiek.

There is actually politics.

Van de afgelopen 40 jaar op gebaseerd.

Based on the last 40 years.

Waarbij ook de politiek zich nog terug trok.

Whereby politics also withdrew.

Als we de economie maar op orde hebben.

As long as we have the economy in order.

Een paar grote bedrijven.

A few large companies.

Die maken veel geld.

They make a lot of money.

En dan gaat het vanzelf naar beneden.

And then it will go down by itself.

En dan heeft iedereen het goed.

And then everyone is okay.

En wij hoeven ons er eigenlijk niet meer mee te bemoeien.

And we actually don't need to get involved with it anymore.

Wat de VVD heeft gedaan.

What the VVD has done.

Met de woningmarkt.

With the housing market.

Zoals we dat noemden.

As we called it.

Die hebben ze gewoon in de uitverkoop gezet.

They just put them on sale.

We hoeven ons er niet meer mee te bemoeien.

We don't need to get involved with it anymore.

En nu zie je dat we in Nederland.

And now you see that we are in the Netherlands.

800.000 mensen.

800,000 people.

In armoede hebben.

In poverty.

Dat mensen met een baan.

That people with a job.

Hard werken.

Working hard.

Maar niet eens rond kunnen komen.

But not even being able to make ends meet.

Dus die profiteren niet van dit systeem.

So they do not benefit from this system.

De klimaatcrisis loopt uit de hand.

The climate crisis is getting out of hand.

De natuurcrisis loopt uit de hand.

The nature crisis is getting out of hand.

Stapelen de problemen zich op.

The problems are piling up.

En nog steeds.

And still.

Is er onvoldoende politieke moed.

Is there insufficient political courage?

Om de koers te verleggen.

To change course.

Dus dat.

So that.

Dat tij aan problemen.

That tide of problems.

Dat op ons afkomt.

That is coming towards us.

Allemaal ingegeven door.

All driven by.

Altijd maar weer die korte termijn.

Always that short-term thinking again.

Boven het lange termijn perspectief.

Above the long-term perspective.

En de lange termijn belangen te stellen.

And to prioritize long-term interests.

Dat tij moeten we keren.

We need to turn the tide.

En ik denk dat daar ook de oplossing zit.

And I think that is where the solution lies.

De lange termijn centraal stellen.

Putting the long term at the center.

Centraal denken.

Central thinking.

En van daaruit de problemen gaan oplossen.

And from there, start solving the problems.

En dan kun je dus ook.

And then you can also.

En dat doen we ook als partij.

And we do that as a party as well.

Onderscheid maken in wat is nou van waarde.

Make a distinction in what is truly of value.

En wat is een nice to have.

And what is a nice to have?

Maar geen must have.

But not a must-have.

Neem fatbikes.

Take fat bikes.

Volgens mij was er tien jaar geleden.

In my opinion, there was ten years ago.

Niemand die zei.

No one said.

Nou wat de wereld mist.

Well, what the world is missing.

Waar we eigenlijk niet zonder kunnen.

What we actually cannot do without.

Groot menselijk leed.

Great human suffering.

Is we hebben geen fatbikes.

We don't have fat bikes.

Nou ik denk het niet.

Well, I don't think so.

Dus het zijn onnodige producten.

So they are unnecessary products.

Die we allemaal staal vragen.

That we all ask for steel.

Die ook nog eens een gevaar zijn op de weg.

They are also a danger on the road.

Kijk je moet wel gaan kiezen.

Look, you have to make a choice.

Nou misschien is het iets leuks.

Well, maybe it's something nice.

Maar als dat de lange termijn belangen.

But if that is the long-term interests.

En wat echt van waarde is.

And what is truly valuable.

In de weg zit.

In the way.

Dan moet je ook durven zeggen.

Then you also have to dare to say it.

Nou dit dan maar niet.

Well, not this then.

Schaatsen in de zomer.

Ice skating in the summer.

Serieus mensen.

Seriously, people.

Gaan we daar onder lijden als dat niet kan.

We will suffer from that if it is not possible.

Dat heeft geen zin.

That makes no sense.

Om te zeggen.

To say.

Nou we willen ook nog een schaatsbaan open in de zomer.

Well, we also want to open an ice rink in the summer.

Dus je kan en moet heel veel keuzes maken.

So you can and must make a lot of choices.

En we moeten onderscheid gaan maken.

And we need to start making distinctions.

In wat is echt van waarde.

In what is truly valuable.

En volgens mij is dat antwoord niet moeilijk.

And in my opinion, that answer is not difficult.

We willen allemaal.

We all want.

Een gezonde schone toekomst.

A healthy clean future.

In harmonie kunnen leven.

To live in harmony.

Op deze aarde met elkaar.

On this earth together.

En dat betekent.

And that means.

De klimaatcrisis stoppen.

Stop the climate crisis.

Investeren in natuur.

Investing in nature.

Goed met onze medebewoners omgaan.

Getting along well with our co-residents.

Want wat in de weg zit.

Because what is in the way.

Daar moet je gaan kijken.

You should go look there.

Kunnen we ons dat nog wel veroorloven.

Can we still afford that?

En het is echt niet zo erg.

And it's really not that bad.

Als we niet meer op een fatbike kunnen rijden.

If we can no longer ride a fat bike.

Zou ik denken.

I would think so.

Ik ken persoonlijk niet zoveel mensen met fatbikes.

I personally don't know many people with fat bikes.

Maar ik zou me best kunnen voorstellen.

But I can certainly imagine.

Mensen die dat een wezenlijke bijdrage is.

People who make a significant contribution.

En een levensgeluk.

And a happiness in life.

Dat zou kunnen.

That could be.

Kijk het is maar een klein voorbeeld.

Look, it's just a small example.

Ik geef het voorbeeld alleen om te illustreren.

I give the example only to illustrate.

Dat de meest essentiële belangen.

That the most essential interests.

Nu op het spel staan.

Now at stake.

Is de toekomst die we allemaal willen.

Is the future that we all want.

Voor onze kinderen, kleinkinderen.

For our children, grandchildren.

Maar ook gewoon voor dieren en de natuur.

But also just for animals and nature.

En dat moet voorgaan.

And that must take precedence.

En dan ga je kijken.

And then you go take a look.

Eerst naar de grote economische dingen.

First, to the big economic matters.

Kunnen we het ons dan nog veroorloven.

Can we still afford it then?

Dat we een datacentrum bouwen.

That we are building a data center.

Voor Facebook.

For Facebook.

Als daar 115 windmolens voor nodig zijn.

If 115 wind turbines are needed for that.

Nou ik denk misschien van niet.

Well, I might think not.

Kunnen we het ons veroorloven.

Can we afford it?

Om nog langer de fossiele industrie te blijven spekken.

To keep funding the fossil industry for even longer.

Nou ik zou denken van niet.

Well, I would think not.

Want al dat geld is nodig.

Because all that money is needed.

Om die transitie te maken.

To make that transition.

Kunnen we het ons nog veroorloven.

Can we still afford it?

Om dieren te blijven fokken.

To continue breeding animals.

Gebruiken en doden voor voedsel.

Using and killing for food.

Terwijl we weten dat het voedselverspilling is.

While we know that it is food waste.

En zorgt voor enorm dierenleed.

And causes immense animal suffering.

Natuurverlies.

Nature loss.

Klimaatopwarming.

Global warming.

En ook voedselproductie in de toekomst in de weg zit.

And also hinders food production in the future.

Kijk op die manier moet je denken.

Look, you have to think that way.

Is het in ons belang.

Is it in our interest?

Is het wezenlijk voor ons.

Is it essential for us?

Of is het iets wat eigenlijk destructief is.

Or is it something that is actually destructive?

Ja.

Yes.

Maar nu zei jij net dat jij wel eens de vraag krijgt van.

But now you just said that you sometimes get the question from.

Heb jij wel een leuk leven.

Do you have a nice life?

Je doet zoveel niet.

You don't do so much.

Er zijn toch ook heel veel mensen die heel veel wel doen.

There are also a lot of people who do a lot.

Bijvoorbeeld die fatbike rijden.

For example, riding that fatbike.

Schaatsen in de zomer bijvoorbeeld.

Ice skating in the summer, for example.

Is de uiterste consequentie van.

Is the ultimate consequence of.

Jouw manier van denken.

Your way of thinking.

Van de Partij voor de Dieren manier van denken.

From the way of thinking of the Party for the Animals.

Van het verkiezingsprogramma.

From the election program.

Dat je sommige.

That you some.

Zoals jij dat noemt nice to have dingen van mensen.

As you call it, nice to have things from people.

Die ze misschien zelf zien als een uiting van een individuele vrijheid.

Which they may see themselves as an expression of individual freedom.

Dat die gewoon uiteindelijk.

That they just eventually.

Op de schop gaan.

To be overhauled.

Voor het grotere belang.

For the greater good.

Nou ja wat je met mensen doet.

Well, what you do with people.

En ik denk dat mensen uiteindelijk.

And I think that people ultimately.

Dat ook willen van de overheid.

That is also what the government wants.

Is beschermen.

Is protecting.

Waar we niet zonder kunnen.

What we cannot do without.

En de problemen zijn dusdanig uit de hand gelopen.

And the problems have gotten out of hand.

We leven in zo'n doorgeslagen.

We live in such an overblown situation.

Consumptie maatschappij.

Consumption society.

Dat wat er echt toe doet.

That which truly matters.

Wat van wezenlijk belang is.

What is of essential importance.

Waar we niet zonder kunnen.

What we cannot do without.

Een leefbare aarde met gezonde schone lucht om in te ademen.

A livable earth with healthy clean air to breathe.

Schoon water genoeg voedsel.

Clean water enough food.

Dat staat nu op het spel.

That is now at stake.

En wij zeggen hallo.

And we say hello.

Wij eisen een toekomst.

We demand a future.

Voor mensen.

For people.

Voor dieren.

For animals.

Voor de natuur.

For nature.

Daar horen keuzes bij.

That involves choices.

En wij deinzen er dus niet voor terug.

And we do not shy away from it.

En daarom begin ik erover.

And that's why I'm bringing it up.

Omdat heel veel politici dat niet durven.

Because a lot of politicians are not brave enough to do that.

Om te durven benoemen wat er niet meer kan.

To dare to name what can no longer be done.

En volgens mij zijn dat geen heftige dingen.

And in my opinion, those are not serious things.

Die niet meer kunnen.

Those who can no longer.

Voor jou niet.

Not for you.

Maar ik heb er ook vertrouwen in.

But I also have confidence in it.

Dat als mensen maar het gevoel hebben.

That as long as people feel it.

We doen dit samen.

We do this together.

De overheid maakt ook de keuzes.

The government also makes the choices.

Voor die toekomst.

For that future.

Die ik heel graag wil voor mijn kinderen.

That I really want for my children.

Voor een betere wereld.

For a better world.

Dan snap ik ook wel dat niet alles meer kan.

Then I also understand that not everything is possible anymore.

Je begint natuurlijk met de industrie.

You obviously start with the industry.

En de grote vervuilers.

And the major polluters.

Die moeten gaan betalen.

They have to pay.

Voor de schade die ze hebben aangericht.

For the damage they have caused.

Dat geld moet vrijkomen voor de klimaattransitie.

That money needs to be freed up for the climate transition.

En tegelijkertijd hoort er ook bij.

And at the same time, it also belongs to it.

Dat we met elkaar ook wel vaststellen.

That we also establish this with each other.

De manier waarop we hier leven.

The way we live here.

Is gewoon.

It is just.

In deze consumptiemaatschappij.

In this consumer society.

Hebben we een te grote voetafdruk.

Do we have too large a footprint?

En het is niet erg.

And it is not a problem.

Als we het met iets minder spullen gaan doen.

If we are going to do it with a little fewer things.

Het is niet erg om over te schakelen.

It's not a problem to switch.

Naar een meer recycle samenleving.

Towards a more recycling society.

En als je dat niet durft te benoemen.

And if you don't dare to name it.

Dan schets je mensen denk ik.

Then you're sketching people, I think.

Een incompleet beeld.

An incomplete picture.

Sommige mensen zullen dat wel erg vinden.

Some people will find that very bad.

Want die beschouwen dat misschien.

Because they might consider that.

Als een uiting van hun individuele vrijheid.

As an expression of their individual freedom.

Dus als overheid het lef moet hebben.

So the government has to have the guts.

Om dat moeilijkere verhaal te vertellen.

To tell that more difficult story.

Eigenlijk.

Actually.

Een soort antipopulistische boodschap.

A kind of anti-populist message.

Je vertelt mensen niet per se wat ze willen horen.

You don't necessarily tell people what they want to hear.

Je vertelt ze ook wat ze misschien liever niet zouden willen horen.

You also tell them what they might prefer not to hear.

Maar wat in hun belang is.

But what is in their interest.

Op langere termijn.

In the long term.

Wat ze misschien zelf niet zien.

What they may not see themselves.

Ja dat denk ik wel.

Yes, I think so.

En ja.

And yes.

Ik denk ook dat je.

I think you do too.

We moeten goed bedenken wat is vrijheid.

We need to think carefully about what freedom is.

Natuurlijk de vrijheid om.

Of course the freedom to.

Over je eigen leven te beschikken.

To have control over your own life.

Dat er in je basis.

That there is in your foundation.

Behoefte is voorzien.

Need is provided for.

Dat alles wat echt van belang is.

That everything that is truly important.

Beschermd is door jouw overheid.

Protected by your government.

Dat lijkt me een basis.

That seems like a foundation to me.

Maar we zijn in deze consumptiemaatschappij ook wel.

But we are also in this consumer society.

Mede door de VVD.

Partly due to the VVD.

Een beetje gaan geloven.

A little bit starting to believe.

Dat vrijheid betekent.

That freedom means.

Vrijheid om gewoon zoveel mogelijk te kiezen te hebben.

Freedom to have as many choices as possible.

Dat is natuurlijk iets anders.

That is of course something different.

Consumptievrijheid.

Freedom of consumption.

Ja dat is iets anders.

Yes, that's something different.

En het Partij voor de Dieren.

And the Party for the Animals.

Misschien wel de meest antipopulistische partij.

Perhaps the most anti-populist party.

Die er bestaat.

That exists.

Omdat wij steeds vragen.

Because we keep asking.

Om je te verplaatsen.

To move around.

In andere wezens.

In other beings.

Voorbij je eigen korte termijnbelangen te kijken.

To look beyond your own short-term interests.

En je te verplaatsen.

And you to move.

In soorten anders dan de mens.

In species other than humans.

En van daaruit te denken.

And to think from there.

Wat zou nou goed zijn.

What would be good now.

En wat vind ik belangrijk.

And what do I find important.

Ook na het begin van dit gesprek.

Even after the start of this conversation.

Ik ben er echt van overtuigd.

I am really convinced of it.

Dat het voor onszelf ook veel fijner is.

That it is much nicer for us as well.

Als we dicht bij onze waarden blijven.

If we stay close to our values.

Zit te wachten.

Sitting and waiting.

Op een wereld die gewoon naar de knoppen is.

In a world that is just falling apart.

Boswachters waarschuwen nu.

Forest rangers are now warning.

Dat sommige natuurgebieden.

That some nature areas.

Zijn niet meer te redden.

They can no longer be saved.

Je krijgt dat niet meer terug.

You won't get that back anymore.

Terwijl we de natuur echt nodig hebben.

While we really need nature.

Voor alles waar we van afhankelijk zijn.

For everything we are dependent on.

Schone lucht.

Clean air.

Schoon drinkwater.

Clean drinking water.

De ecosystemen.

The ecosystems.

Die vitaal moeten blijven.

They need to remain vital.

Een gezonde bodem voor voedselproductie.

A healthy soil for food production.

Dat wil je allemaal niet kwijtraken.

You don't want to lose any of that.

En dan is het wel belangrijk.

And then it is important.

Om nu die keuze te durven maken.

To now dare to make that choice.

En daarmee ben je eigenlijk antipopulistisch.

And with that, you are actually antipopulist.

Wat is dan jouw antwoord.

What is your answer then?

Ik zei al in het begin.

I said so from the beginning.

We hebben ook mensen gevraagd om vragen in te sturen.

We also asked people to submit questions.

Ook dan merken.

Also then notice.

Dus ook bij mensen die sympathiseren met de Partij voor Dieren.

So even among people who sympathize with the Party for the Animals.

Of lid zijn van de Partij voor Dieren.

Or being a member of the Party for the Animals.

Of op stem.

Or vote.

Of misschien willen stemmen.

Or maybe they want to vote.

Dat een grote van die vragen is heel concreet.

That one of those questions is very concrete.

Het gaat over een concrete levenssituatie.

It is about a concrete life situation.

Hier en nu.

Here and now.

Op een armoede.

In a state of poverty.

600.000 mensen hebben problematische schulden.

600,000 people have problematic debts.

2,5 miljoen mensen in Nederland zijn zo laag geletterd.

2.5 million people in the Netherlands are so low literate.

Dat ze hun eigen post van de gemeente niet kunnen lezen.

That they cannot read their own mail from the municipality.

Er zijn ontzettend veel problemen.

There are an incredible number of problems.

Als ik eigenlijk al die vragen heen scrolde.

As I scrolled through all those questions.

Die ik kreeg.

That I received.

Die mensen stellen.

Those people pose.

Maak je zich zorgen over een huis?

Are you worried about a house?

Krijg ik nog wel een huis?

Will I still get a house?

Ik zag direct van een alleenstaande moeder.

I immediately saw a single mother.

Ik wil liever niet dat er een duur wordt opgeofferd voor huizenbouw.

I would prefer not to sacrifice a dune for housing construction.

Maar het is een hopeloze situatie.

But it is a hopeless situation.

Voor mij en anderen.

For me and others.

Ik zag ook twee mails binnenkomen.

I also saw two emails come in.

Die horen dat het een pechgeneratie is.

They hear that it is a generation of misfortune.

Wat gebeurt er nu met die rente?

What is happening now with that interest?

Ik heb een enorme studieschuld.

I have a huge student debt.

Wat moet ik ermee?

What should I do with it?

Heel veel in eerste instantie vragen.

A lot of questions at first.

Van mensen die jij krijgt.

From people that you get.

Er zijn vragen die voortkomen.

There are questions that arise.

Uit de persoonlijke noden.

From personal needs.

Van die mensen in het hier en nu.

Of those people in the here and now.

Ik zou me kunnen voorstellen.

I could imagine.

Dat je daar een antwoord op geeft.

That you provide an answer to that.

Dat het uiteindelijk uitkomt.

That it ultimately works out.

Bij de toestand van de aarde.

Regarding the state of the earth.

Maar er zitten wel een paar stappen tussen.

But there are a few steps in between.

Welke stappen zijn dat?

What steps are those?

Mensen hebben inderdaad heel veel vragen.

People indeed have many questions.

Want heel veel mensen zitten enorm.

Because a lot of people are very much.

In de klem van allerlei problemen.

Caught in the grip of various problems.

Die zich hebben opgestapeld.

That have piled up.

Dus dat mensen onvoldoende geld hebben.

So that people do not have enough money.

Om te voorzien in hun basisbehoeften.

To provide for their basic needs.

Dat je niet je huur en je zorg.

That you do not pay your rent and your care.

En je boodschappen kan betalen.

And you can pay for your groceries.

Terwijl je gewoon werkt.

While you are just working.

Dat is toch een schande.

That's just a shame.

Dat dat in Nederland is ontstaan.

That it originated in the Netherlands.

Dat studenten aan alle kanten zijn bijgenaaid.

That students have been left to their own devices on all sides.

Ik gebruik het woord maar gewoon.

I just use the word.

Het is niet zo heel parlementair.

It's not very parliamentary.

Ik weet niet wat het is.

I don't know what it is.

Omdat hen de basisbeurs is afgepakt.

Because their basic grant has been taken away.

En is gezegd je kan gewoon lenen.

And it has been said you can just borrow.

Dat is goed.

That is good.

Dat is een investering in jezelf.

That is an investment in yourself.

Kan ook nog tegen 0% rente.

Can also be done at 0% interest.

Die mensen zitten met enorme schuld.

Those people are in enormous debt.

En dan zegt de overheid ook nog.

And then the government says too.

Trouwens die rente is gestegen.

By the way, that interest has gone up.

Dus dat gaan we voor jullie ook doorvoeren.

So we will implement that for you as well.

Dus dat zijn reële vragen.

So those are real questions.

Waar de Partij voor de Dieren echt antwoorden op heeft.

Where the Party for the Animals truly has answers.

En tegelijkertijd.

And at the same time.

Denk ik dat het in een campagne.

I think it's in a campaign.

Als mensen willen weten.

If people want to know.

Welke partij.

Which party.

Kijkt nou naar de wereld.

Look at the world now.

En zou de problemen oplossen.

And would solve the problems.

Zoals mij goed lijkt.

As it seems good to me.

Je moet je ook verdiepen in.

You also need to delve into.

Wat is nou het DNA van die partij.

What is the DNA of that party?

Waar komen ze vandaan.

Where do they come from?

Wat zijn hun waarden.

What are their values?

Ook als er straks weer nieuwe problemen bijkomen.

Even if new problems arise again later.

Wat ik natuurlijk niet hoop.

What I certainly don't hope.

Maar goed.

But well.

De VVD heeft de afgelopen jaren heel veel kapot gemaakt.

The VVD has destroyed a lot in recent years.

Dus ik sluit niet uit dat er nog nieuwe problemen oppoppen binnenkort.

So I don't rule out that new problems will pop up soon.

Je wil weten.

You want to know.

Waarom gaat zo'n partij nou fundamenteel.

Why is a party going fundamentally like that?

Naar al die problemen.

To all those problems.

En dan is bij de Partij voor de Dieren duidelijk.

And then it is clear with the Party for the Animals.

Dat wij altijd zullen redeneren.

That we will always reason.

Vanuit het meest kwetsbare.

From the most vulnerable.

Dus mensen.

So people.

Dat we hier in Nederland accepteren.

That we accept this here in the Netherlands.

Want zo is het.

Because that's how it is.

Dat mensen onder de armoedegrens leven.

That people live below the poverty line.

Vinden wij onbestaanbaar.

We find it unacceptable.

Kost het geld om dat op te lossen.

Does it cost money to solve that?

Ja.

Yes.

De commissie sociaal minimum heeft gezegd.

The committee on the social minimum has said.

Dat kost 6 miljard.

That costs 6 billion.

Wij zeggen dat moet je doen.

We say that you should do that.

De grote bedrijven.

The large companies.

Die heel veel winst maken.

They make a lot of profit.

Mag je best zwaarder belasten.

You can definitely load it heavier.

Mensen die zoveel vermogen hebben.

People who have so much wealth.

Dat ze van dat vermogen.

That they have that ability.

Zonder er nog iets voor te doen.

Without doing anything for it anymore.

Nog weer rijker worden.

Getting even richer.

Dat kunnen we zwaarder belasten.

We can load that more heavily.

51 miljardairs in Nederland hebben.

51 billionaires in the Netherlands have.

Precies.

Exactly.

Het aantal miljardairs groeit.

The number of billionaires is growing.

Terwijl er zoveel mensen in armoede zitten.

While so many people are living in poverty.

Dus je wil ook weten.

So you want to know too.

Wat voor fundamentele keuzes zal die partij altijd maken.

What fundamental choices will that party always make?

Er komen natuurlijk allerlei oplossingen.

Of course, all kinds of solutions will come.

Die ook keurig in ons verkiezingsprogramma staan.

They are also neatly included in our election program.

Maar je moet ook verder kijken dan.

But you have to look beyond that as well.

De problemen die we nu kennen.

The problems we are now aware of.

En je wil weten.

And you want to know.

Hoe kijkt die partij naar die wereld.

How does that party view that world?

Hoe zullen ze altijd handelen.

How will they always act?

Welke waarden zullen ze altijd centraal stellen.

Which values will they always prioritize?

En bij de Partij voor de Dieren weet je dan ook nog eens.

And with the Party for the Animals, you also know this.

Dat wij geen water bij de wijn doen.

That we don't water down the wine.

Als het gaat om onze groene idealen.

When it comes to our green ideals.

Omdat het oplossen van de klimaatcrisis.

Because solving the climate crisis.

En de aarde leefbaar krijgen.

And making the earth livable.

Is de belangrijkste plicht.

Is the most important duty.

Die we niet te zien van nu hebben vinden wij.

Those we do not see now, we find.

Hou dat even vast.

Hold that for a moment.

Dan gaan we zo verder praten.

Then we will continue talking like this.

Gaan we muziek luisteren.

Shall we listen to music?

Mag ik langs het podium vragen.

May I walk past the stage?

En wel onder daarvan applaus.

And indeed beneath that applause.

Om te beginnen van Esther en mij.

To start with Esther and me.

En van ons allemaal.

And of all of us.

Jij en jullie gaan voor ons spelen.

You and you all are going to play for us.

Wil je ons eerst even voorstellen.

Could you please introduce yourselves first?

En je mede bent leden.

And you are members.

Op viool Pauline Konink.

On violin Pauline Konink.

En op gitaar Pascal Voorbraak.

And on guitar Pascal Voorbraak.

Ik begreep dat jij meteen dol enthousiast ja zei.

I understood that you immediately said yes with great enthusiasm.

Toen je voor deze avond werd gevraagd.

When you were asked for this evening.

Dat had ook te maken met de vrije locatie.

That also had to do with the free location.

Maar wellicht ook al met de vrouw.

But perhaps already with the woman.

Die naast mij op het podium zit.

The one sitting next to me on the stage.

En de partij die zij vertegenwoordigt.

And the party she represents.

Ja ik ben groot fan van Partij voor de Dieren.

Yes, I am a big fan of the Party for the Animals.

Al eigenlijk sinds het begin.

Well actually since the beginning.

Durf ik wel te zeggen.

I dare to say so.

Al was ik toen nog helemaal niet in de partij.

Even though I wasn't part of the party at all back then.

Heel erg bezig met politiek.

Very much involved in politics.

Maar de naam sprak me heel erg aan.

But the name really appealed to me.

En de laatste jaren.

And the last few years.

Toch gewerkt.

Still worked.

En de laatste jaren.

And the last few years.

Ben ik me daar natuurlijk veel meer in gaan verdiepen.

Of course, I became much more involved in that.

En.

And.

Eigenlijk is Partij voor de Dieren.

Actually, it is the Party for the Animals.

De enige partij.

The only party.

Die niet meebuigt.

Those who do not bend.

Met alle politieke spelletjes.

With all the political games.

En alle uit.

And all out.

Er is geen.

There is none.

Er is geen spel.

There is no game.

Er is een partijprogramma.

There is a party program.

Dat ontzettend resoneert met mijn idealen.

That resonates immensely with my ideals.

En.

And.

Dat is het.

That is it.

Het is een hele fijne.

It is really nice.

Duidelijke partij voor mij.

Clear party for me.

En Esther is sowieso echt een held.

And Esther is definitely a hero.

Dus dat.

So that.

Het resoneert compleet.

It resonates completely.

Dus toen ik dat mailtje kreeg was ik meteen aan.

So when I received that email, I was immediately in.

Super leuk.

Super fun.

Dankjewel.

Thank you.

Je klinkt niet als een heel hard zwevende kiezer.

You don't sound like a very hardcore floating voter.

Nee ik zweef totaal niet.

No, I'm not floating at all.

Nee helemaal niet.

No, not at all.

Wat gaan we nu met ons spelen?

What are we going to do with our play now?

We gaan nu twee nummers spelen.

We are going to play two songs now.

En die zijn al uit.

And they are already out.

Alleen we zijn dan in een kleine setting.

Only we are then in a small setting.

Normaal hebben we een grote bak herrie.

Normally, we have a lot of noise.

Maar dat zijn een beetje naakte versies.

But those are kind of bare versions.

En.

And.

Op het laatst is er een nummer.

In the end, there is a number.

En die is nog niet uit.

And that is not over yet.

Die is nieuw.

That is new.

Die hebben wij net letterlijk.

We just have that literally.

Wat is het?

What is it?

Twee uur geleden hebben we doorgespeeld.

We played on for two hours.

Die heb ik gestreven.

I have strived for that.

Over mijn.

About my.

Extinction Rebellion ervaringen.

Extinction Rebellion experiences.

Over hoe ik naar de natuur kijk.

About how I look at nature.

Over eigenlijk waar we het hier vanavond over hebben.

About what we are actually discussing here tonight.

Dus ik dacht het is te goed.

So I thought it's too good.

Om niet te doen.

To not do.

Dus ja dat is een prima uurtje.

So yes, that's a great hour.

Maar die mogen we niet opnemen dus.

But we are not allowed to record those.

Mag wel hoor.

That's fine.

Vind ik alleen maar leuk.

I only think it's fun.

Het podium is helemaal voor jullie.

The stage is entirely yours.

Yes thanks.

Yes, thank you.

I want your life while I exhale.

I want your life while I exhale.

What do I need?

What do I need?

Eyes that cannot see.

Eyes that cannot see.

Found your smell.

Vond je geur.

In my neck.

In my neck.

Your empty lies inside my bed.

Jouw lege leugens liggen in mijn bed.

What do I need?

What do I need?

New oxygen to breathe.

New oxygen to breathe.

I try to breathe.

I try to breathe.

In sync with you.

In sync with you.

My lungs are small.

My lungs are small.

My heart is full.

My heart is full.

You keep me close.

You keep me close.

And let me choke.

And let me choke.

I guess that's how I like it.

Ik denk dat dat is hoe ik het graag heb.

I try to breathe.

I try to breathe.

In sync with you.

In sync with you.

My lungs are small.

My lungs are small.

My heart is full.

My heart is full.

My knees are weak.

Mijn knieën zijn zwak.

And my mouth is dry.

And my mouth is dry.

And in my head I hear a lullaby.

And in my head I hear a lullaby.

skin under my nails i watch you leave for i exhale what do i need what do i need new oxygen to breathe

Skin under my nails I watch you leave for I exhale what do I need what do I need new oxygen to breathe.

i'm sinking slow my body hurts sauna skin i feel it burn poison veins i'm entertained i enjoy the

I'm sinking slow my body hurts sauna skin I feel it burn poison veins I'm entertained I enjoy the

bale i try to breathe in sync with you my lungs a smell my heart is full my knees are weak and my

bale I try to breathe in sync with you my lungs a smell my heart is full my knees are weak and my

mouth is dry and in my hair by i try to breathe in sync with you smuggles

Mouth is dry and in my hair, but I try to breathe in sync with you, smuggles.

eerie

eerily

i guess

I guess

Dit is het zoetste liedje wat ik ooit in mijn leven heb geschreven.

This is the sweetest song I have ever written in my life.

En speciaal bewaard voor vanavond.

And specially saved for tonight.

MUZIEK

MUSIC

APPLAUS

APPLAUSE

Dank je wel.

Thank you.

APPLAUS

APPLAUSE

Gelukkig zien en horen jullie het eigenlijk nog een keer terug.

Fortunately, you all actually get to see and hear it once again.

Prachtig.

Beautiful.

Geweldig.

Great.

Dank jullie wel.

Thank you very much.

Ik wil nog even doorgaan op je laatste vraag.

I want to elaborate on your last question.

Of wil jij alweer door?

Or do you want to continue again?

Ja, wat wil je daarover zeggen?

Yes, what do you want to say about that?

Nou, die mevrouw die zo mooi zei, ik wil niet dat de natuur wordt opgeofferd, maar ik wil ook een huis.

Well, that lady who said so beautifully, I don't want nature to be sacrificed, but I also want a house.

Ja.

Yes.

En je vroeg naar...

And you asked about...

Veel mensen hebben natuurlijk heel concrete vragen, omdat ze met heel concrete problemen zitten.

Many people naturally have very concrete questions because they are dealing with very concrete problems.

En dat is helaas enorm gegroeid de afgelopen jaren.

And unfortunately, that has grown enormously in recent years.

Maar wat de Partij voor de Dieren nou zo uniek maakt, onder andere denk ik, is dat we hebben voor de acute problemen allemaal concrete oplossingen.

But what makes the Party for the Animals so unique, among other things I think, is that we have concrete solutions for all the urgent problems.

Over de woningnood.

About the housing shortage.

En tegelijkertijd hebben wij iets waar niemand het over heeft.

And at the same time, we have something that nobody is talking about.

En die mevrouw zegt het heel mooi, ik wil niet dat de natuur wordt opgeofferd.

And that lady puts it very nicely, I don't want nature to be sacrificed.

Maar dat hoeft ook helemaal niet.

But that is not necessary at all.

En wij hebben dat van oudsher gedaan.

And we have done that traditionally.

Wij brengen dingen in die ofwel taboe zijn of waar niemand nog aan gedacht heeft.

We bring in things that are either taboo or that no one has thought of yet.

En een van die dingen is dat in Nederland, ik ben benieuwd of je het weet, hoeveel procent van de grond wordt gebruikt voor de landbouw, denk je?

And one of those things is that in the Netherlands, I wonder if you know, what percentage of the land is used for agriculture, do you think?

O jee, een kennisvraag.

Oh dear, a knowledge question.

Een kennisvraag.

A knowledge question.

Help me even, zaal.

Help me a moment, room.

Terugquizzen, terugquizzen.

Back to quizzing, back to quizzing.

Is er iemand die het weet?

Is there anyone who knows?

Hoeveel?

How much?

Vijftig.

Fifty.

Zeventig procent voor de landbouw als geheel.

Seventy percent for agriculture as a whole.

Maar...

But...

Dank je.

Thank you.

Bijna de helft voor de veehouderij.

Almost half for the livestock sector.

Moet je eens voorstellen wat er allemaal mogelijk wordt als we stoppen met het fokken en installenproppen en doden van dieren.

Just imagine what is possible if we stop breeding, installing, and killing animals.

Hoeveel landbouwgrond er vrijkomt.

How much agricultural land becomes available.

Daar kan je de natuur van maken die we heel hard nodig hebben.

There you can create the nature we desperately need.

Gewoon om de ecosystemen te herstellen.

Just to restore the ecosystems.

Maar ook omdat natuur CO2 uit de lucht haalt.

But also because nature removes CO2 from the air.

Het is een veel beter idee dan geld aan Shell geven om de CO2 onder de Noordzee te stoppen.

It's a much better idea than giving money to Shell to store CO2 under the North Sea.

Zou ik denken.

I would think so.

Dus meer natuur.

So more nature.

Dus meer natuur, minder klimaatcrisis.

So more nature, less climate crisis.

En als we hebben geïnvesteerd in natuur.

And when we have invested in nature.

Kijk, dan komt er natuurlijk ruimte om rondom bestaande woonkernen woningen bij te bouwen.

Look, then there will of course be room to build additional housing around existing residential centers.

Als je nu gaat bouwen in die toch al schaarse groene ruimte die we hebben, dan is dat heel problematisch.

If you start building now in the already scarce green space we have, that is very problematic.

Maar als je dit soort keuzes durft te maken en in samenhang durft te kijken, dan los je heel veel problemen op.

But if you dare to make these kinds of choices and look at things in context, you will solve many problems.

En dan hoeft zo'n mevrouw zich geen zorgen te maken over het verlies van natuur ten koste van woningbouw.

And then such a lady doesn't have to worry about the loss of nature at the expense of housing construction.

Want we maken een veel diepere keuze die veel meer mogelijk maakt.

Because we make a much deeper choice that allows for much more.

En dat vind je dus bij ons.

And you will find that with us.

Dus we hebben ook de concrete voorstellen.

So we also have the concrete proposals.

Dat je gewoon in de leegstaande gebouwen nu, dat je die omvormt tot woningen.

That you simply convert the vacant buildings now into residences.

Wij durven ook de kritische vraag te stellen over die kwetsbare arbeidsmigranten die naar Nederland worden gehaald om werk te doen dat eigenlijk niemand wil doen.

We also dare to ask the critical question about those vulnerable migrant workers who are brought to the Netherlands to do work that no one actually wants to do.

En die arme mensen zitten op elkaar gepropt in woningen.

And those poor people are crammed together in homes.

Ja, zijn dat wel de banen die we nog willen hebben?

Yes, are those the jobs we still want to have?

Of is dit een vorm van economie die er niet meer bij hoort?

Or is this a form of economy that no longer belongs?

Ik denk aan de slachterijen, maar ook aan de distributiecentra.

I think of the slaughterhouses, but also of the distribution centers.

Dus je moet op alle mogelijke manieren, kan je oplossingen verzinnen voor deze problemen en dat doen we ook.

So you have to come up with solutions for these problems in every possible way, and we do that too.

En wij hebben die hele fundamentele oplossingen die echt kijken naar de lange termijn en de samenhang waarmee je de bodem herstelt.

And we have those entire fundamental solutions that truly look at the long term and the connections with which you restore the soil.

Zorgt voor voedselzekerheid in de toekomst.

Ensures food security in the future.

Het betekent inderdaad dat boeren moeten omschakelen.

It does indeed mean that farmers need to switch.

Dat zal heel heftig zijn.

That will be very intense.

Het betekent dat sommige mensen zullen zeggen, die baan van jou, deze specifieke baan, zul je over een paar jaar, als het aan ons ligt, niet meer hebben.

It means that some people will say, that job of yours, this specific job, you won't have anymore in a few years, if it is up to us.

We hebben wel een andere baan voor je, maar deze baan in deze sector die wij niet meer willen of kleiner willen of anders willen, die zul je verliezen.

We do have another job for you, but this job in this sector that we no longer want, or want to reduce or change, you will lose.

Ja, dit gaat dan over mensen bij Tata Steel bijvoorbeeld.

Yes, this is about people at Tata Steel, for example.

Ja.

Yes.

Of mensen die op Schiphol...

Or people who are at Schiphol...

Ik denk dat Schiphol ook niet echt uitgebreid onder mijn partij.

I don't think Schiphol is really extensively under my party either.

Schiphol wordt zeker niet uitgebreid.

Schiphol will definitely not be expanded.

Als je kijkt onder welke omstandigheden die mensen daar moeten werken, die die koffers in die ruimen moeten duwen de hele tijd, ze worden gewoon ziek van die dampen.

If you look at the conditions under which those people have to work, who have to push those suitcases in the cargo holds all the time, they just get sick from those fumes.

En dat geldt ook voor de mensen in de buurt van Tata Steel, terwijl er heel veel werkgelegenheid is in de groene economie, in de energietransitie.

And that also applies to the people near Tata Steel, while there is a lot of employment in the green economy, in the energy transition.

Maar je hebt het ook gewoon over banen die je gewoon helemaal niet meer moet willen.

But you're also talking about jobs that you really shouldn't want at all anymore.

Het is niet voor niks dat er kwetsbare mensen uit Roemenië hier worden gevraagd om in de slachthuizen te werken.

There is a reason why vulnerable people from Romania are being asked to work in the slaughterhouses here.

De Polen zijn dan niet meer bruikbaar, want die weten iets te veel van de Nederlandse Arbowetgeving.

The Poles are no longer usable, because they know a bit too much about Dutch occupational health and safety law.

En die zijn dus te mondig, die kunnen te goed opkomen voor hun rechten.

And they are too articulate, they can stand up for their rights too well.

Nou, dan kijken we een paar landen verder.

Well, then let's look a few countries further.

Dan worden het die arme mensen uit Roemenië.

Then it will be those poor people from Romania.

Terwijl, we moeten af van de slachthuizen, om heel veel redenen.

Meanwhile, we need to get rid of slaughterhouses for many reasons.

En we lossen ook daarmee op dat kwetsbare mensen hier gevaarlijk en vervelend en heel pijnlijk werk moeten doen.

And we also solve that vulnerable people have to do dangerous, unpleasant, and very painful work here.

En ook nog eens onder belabberde omstandigheden hier in hun huis worden gepropt.

And also being stuffed here in their house under terrible conditions.

Als jij nou schetst wat voor partij jullie zijn, hoe zou je dat zelf omschrijven?

If you were to outline what kind of party you are, how would you describe it?

Zijn jullie een getuigenispartij? Is dat een goede term?

Are you a testimony party? Is that a good term?

Ja.

Yes.

Nee, dat vind ik niet. Want getuigen is vooral getuigen en dat is het dan.

No, I don't think so. Because witnessing is primarily just witnessing and that's it.

Wij willen wel echt radicale verandering.

We really want radical change.

En dat begint bij durven vechten voor een totaal andere manier van denken.

And that starts with daring to fight for a completely different way of thinking.

Van egocentraal naar ecocentraal.

From egocentric to ecocentric.

En daarom is die naam zo fantastisch.

And that is why that name is so fantastic.

Omdat je steeds weer moet nadenken over...

Because you constantly have to think about...

Ik ken iemand die vanwege de naam op jullie stemde.

I know someone who voted for you because of the name.

Ja, precies. Heel goed om te horen.

Yes, exactly. Very good to hear.

Hoe zou je het dan omschrijven? Wat voor partij zijn jullie?

How would you describe it then? What kind of party are you?

Een aanjaagpartij.

A driving force.

En we zijn van begin af aan...

And we have been from the very beginning...

Wisten we, we willen invloed boven macht.

We knew, we want influence over power.

En we gaan heel veel bereiken.

And we are going to achieve a lot.

En dat is ook gebleken omdat we met...

And that has also been proven because we...

We hebben heel lang twee zetels gehad in de Tweede Kamer.

We have had two seats in the House of Representatives for a very long time.

Tien jaar lang zaten Marianne Tieme en ik met z'n tweeën.

For ten years, Marianne Tieme and I were alone together.

En vriend en vijand zei...

And friend and foe said...

Op basis van die twee zetels hebben ze veel meer invloed...

Based on those two seats, they have much more influence...

dan je met twee zeteltjes zou kunnen verwachten.

than you could expect with two chairs.

En dat komt omdat we onbevreesd taboes zijn gaan beslechten.

And that is because we have fearlessly begun to break taboos.

Niemand durfde het te hebben...

No one dared to have it...

over de invloed van de veehouderij op het klimaat.

about the influence of livestock farming on the climate.

Zelfs klimaat- en natuurorganisaties...

Even climate and nature organizations...

bleven daar een beetje bij weg.

they stayed a bit away from that.

Waarom? Omdat je binnen de kortste keren wordt geframed...

Why? Because you'll be framed in no time...

als de grote vleesafpakkers.

like the big meat packers.

En dat gebeurde ook.

And that happened too.

Marianne Tieme maakte...

Marianne Tieme created...

Meet the Truth.

Meet de Waarheid.

Omdat Al Gore natuurlijk die klimaatfilm had.

Because Al Gore naturally had that climate movie.

En daar zat...

And there sat...

Moet je eens even voorstellen, de veehouderij niet in.

Just imagine, not having livestock farming.

Zo gevoelig lag dat.

So sensitive was that.

En toen heeft Marianne Tieme...

And then Marianne Tieme...

een film gemaakt, een documentaire, over...

a film made, a documentary, about...

gewoon de harde cijfers.

just the hard numbers.

Over de negatieve invloed van de veehouderij op klimaat.

About the negative impact of livestock farming on the climate.

En ja, de veehouderij is gewoon...

And yes, livestock farming is just...

een van de belangrijkste veroorzakers van klimaatverandering...

one of the main causes of climate change...

en van natuurverlies.

and from loss of nature.

En toen die film gemaakt was...

And when that movie was made...

was de grote...

was the big...

consternatie in Den Haag.

Consternation in The Hague.

Toenmalig minister van Landbouw Gerda Verburg...

Then Minister of Agriculture Gerda Verburg...

van het CDA zei...

from the CDA said...

Nou, dat kan allemaal niet kloppen.

Well, that can't be right.

Heeft haar hele universiteit, de Wageningen Universiteit...

Her entire university, Wageningen University...

Was haar universiteit?

Was her university?

Nou ja, zo zagen we dat wel, ja.

Well, we did see it that way, yes.

Gelukkig is daar nu eindelijk...

Fortunately, there is now finally...

een beetje verandering. Maar Wageningen...

a bit of change. But Wageningen...

heeft van oudsher altijd de belangen...

has traditionally always represented the interests...

van de agro-industrie gediend.

served by the agro-industry.

Dus zij zou wel even laten uitrekenen...

So she would let it be calculated for a moment...

dat ons verhaal niet kon kloppen.

that our story could not be true.

En, wat er gebeurde...

And, what happened…

Wij gingen dus...

So we went...

die discussie aan over vlees eten.

that discussion about eating meat.

En precies waar we het in het begin ook over hadden...

And precisely what we were talking about at the beginning...

gebeurde dus, dus je wordt weggezet...

so it happened, so you get sidelined...

als de grote vleesafpakkers...

if the big meat packers...

in debatten werd letterlijk gezegd...

In debates it was literally said...

dan heb je die team in die oude hand...

then you have that team in your old hand...

en die lopen zelfs in de supermarkt...

and they even walk in the supermarket...

achter je aan om te kijken...

behind you to look...

of je vlees in je karretje hebt.

if you have meat in your cart.

En als je pech hebt, gaan ze mee naar huis...

And if you're unlucky, they come home with you...

en als je het in je pan legt, dan slaan ze het je mee om de oren.

And if you put it in your pan, they'll hit you over the head with it.

Weet je, dat.

You know that.

En ook nu nog...

And even now...

Ze waren behoorlijk bang voor Marianne en mij.

They were quite scared of Marianne and me.

Maar wat daar gebeurde...

But what happened there...

want je verhaal ging...

because your story went...

je vraag ging over wat voor soort partij...

your question was about what kind of party...

ben je nou?

Are you now?

We gingen aanjagen.

We started to accelerate.

We hebben gewoon die kastanjes uit het vuur gehaald.

We just pulled those chestnuts out of the fire.

Enkele politicus durfden zich te branden aan...

Some politicians dared to burn themselves on...

misschien moeten we wat minder...

maybe we should do a little less...

vlees eten met z'n allen.

Eating meat together.

En nog steeds zijn ze daar bang voor.

And still they are afraid of that.

Want op het moment dat je dat doet...

Because at the moment you do that...

dan zetten Telegraaf twee grote gehaktballen op de voorpagina...

then the Telegraaf puts two big meatballs on the front page...

en dan is het Den Haag...

and then it's The Hague...

wil je vlees afpakken?

Do you want to take the meat away?

Nou, daar moet je dus niet bang voor zijn.

Well, you shouldn't be afraid of that.

En een foto van een huilende man.

And a photo of a crying man.

Dat is waar.

That is true.

Het is niet toevallig dat het een man was misschien.

It is not coincidental that it was a man, perhaps.

Maar...

But...

dat vinden politici eng.

Politicians find that scary.

Oh, oh, oh...

Oh, oh, oh...

Dan worden we geframed als de grote afpakkers.

Then we will be framed as the big takers.

En juist daarom was het nodig...

And precisely for that reason it was necessary...

dat wij daarover begonnen.

that we started about that.

En langzamerhand zag je dat steeds meer partijen dachten...

And gradually you saw that more and more parties believed...

nou durf ik het ook wel te zeggen.

Well, now I dare to say it too.

Kijk, en dat is onze rol geweest.

Look, and that has been our role.

En nog steeds...

And still...

opkomen voor dieren wordt gelukkig...

Standing up for animals is fortunately...

veel normaler.

much more normal.

Ook daar zie je onze invloed.

You can also see our influence there.

Partijen buitelen over elkaar heen...

Parties are tumbling over each other...

om voorstellen te doen.

to make proposals.

Maar je breekt dus de vastgeroeste...

But you are breaking the ingrained...

paden open.

paths open.

Je doorbreekt de taboes...

You break the taboos...

van leefbare aarde voor mens en dier.

of a livable earth for humans and animals.

Dus ja, we zijn een aanjaagpartij.

So yes, we are a driving force.

En dat zullen we altijd blijven.

And we will always remain that way.

Ja, je zegt invloed is...

Yes, you say influence is...

van mede aan voor ons belangrijker geweest dan macht.

has been more important to us than power.

Toch speelt natuurlijk...

However, of course...

regelmatig de machtsvraag.

regularly the question of power.

Er zijn nu ook gemeenten waar de Partij voor de Dieren en het Stuur zit.

There are now also municipalities where the Party for the Animals and the Steering Committee are present.

En waterschappen.

And waterboards.

Ja, precies.

Yes, exactly.

Op een gegeven moment als je groter wordt...

At a certain point when you grow up...

komt de machtsvraag vanzelf.

The question of power will arise naturally.

Zeker als alle andere partijen steeds kleiner worden.

Certainly, especially as all the other parties keep getting smaller.

Je gaf net aan...

You just indicated...

dat het geldt, neem ik aan...

that it applies, I assume...

niet voor alle onderwerpen...

not for all subjects...

in 100% mate.

to a 100% extent.

Want dan zul je dus nooit...

Because then you will never...

meedoen aan de macht.

participate in the power.

Nou ja, kijk.

Well, look.

Ik denk dat de problemen dusdanig zijn...

I think that the problems are such that...

dat, ik heb het ook...

that, I have it too...

in de Kamer al gezegd...

already said in the Chamber...

je kan niet meer doen alsof klimaat...

you can no longer pretend that climate...

een soort hobby is van groene partijen.

a kind of hobby is of green parties.

Ook partijen als VVD...

Also parties like VVD...

en CDA en VVD- en CDA-achtigen...

and CDA and VVD- and CDA-like people...

die hebben zich gewoon...

they just...

te verhouden tot die klimaatcrisis.

to relate to that climate crisis.

Ze hadden het Parijsakkoord...

They had the Paris Agreement...

tot die opgave om de klimaatcrisis...

to that task of the climate crisis...

niet nog verder uit de hand laten lopen...

not let it get out of hand any further...

dan 1,5 graden opwarming.

then 1.5 degrees of warming.

Alleen...

Only...

je ziet dat ze te weinig moed hebben.

you see that they lack enough courage.

Dus wij zeggen...

So we say...

opgeven is geen optie.

Giving up is not an option.

En wij vinden het onze dure plicht...

And we consider it our dear duty...

en die zouden alle politici moeten voelen...

and all politicians should feel that...

om de aarde leefbaar te krijgen en te houden.

to make the earth livable and to keep it that way.

En dat is voor ons cruciaal.

And that is crucial for us.

Daar gaan we geen water bij de wijn doen.

We won't be compromising on that.

En ik denk dat het veel belangrijker is dat...

And I think it is much more important that...

het zijn vaak parlementair journalisten...

they are often parliamentary journalists...

die nog steeds denken in termen van...

those who still think in terms of...

oh ja, regeren, maar dan moet je compromissen sluiten.

oh yes, to govern, but then you have to make compromises.

Nee, wat is de vraag?

No, what is the question?

Voor welke uitdaging staan we?

What challenge are we facing?

Voor welke uitdaging staan we nou?

What challenge are we facing now?

En geen enkele partij kan het zich veroorloven...

And no party can afford...

om nog te zeggen...

to say nothing of...

ik doe gewoon even of die klimaatcrisis niet bestaat.

I'm just pretending that the climate crisis doesn't exist.

Kan wel, maar de problemen lopen alleen maar op.

It can work, but the problems just keep getting worse.

En daarom zeggen wij...

And that is why we say...

we gaan daar geen water bij de wijn doen.

We are not going to compromise on that.

Want we moeten de drukte ophouden.

Because we need to stop the hustle and bustle.

De problemen zijn nu al heftig.

The problems are already intense.

Dus de vraag vervolgens is...

So the question then is...

één stap in de goede richting voldoende...

one step in the right direction is enough...

om dan medeverantwoordelijkheid te dragen?

to then share responsibility?

Wat je wil, is die koerswijziging.

What you want is that change in course.

Dus zolang...

So as long as...

Er moet een goede kant op gaan. Er moet een goede richting in gaan.

It needs to go in a good direction. It needs to head in a good way.

Zolang de lafheid regeert...

As long as cowardice rules...

en de politiek...

and the politics...

die zich tot de macht wil verhouden...

that wants to relate to power...

nog steeds blijft zoeken...

still keeps searching...

naar geitenpaardjes en innovatie.

to goat ponies and innovation.

Ik noemde het net al even.

I just mentioned it briefly.

Er is een klimaatfonds van 35 miljard.

There is a climate fund of 35 billion.

Dat is heel veel geld.

That is a lot of money.

Het kan zijn...

It could be...

dat het gerechtvaardigd is om dat uit te geven.

that it is justified to spend that.

Maar niet aan Shell.

But not to Shell.

Niet Shell financieren...

Do not fund Shell...

om de CO2 onder de Noordzee te stoppen.

to stop the CO2 under the North Sea.

Dat geld moet echt gaan...

That money really has to go...

naar met z'n allen...

to go together...

die omslag maken.

to make that change.

En de grote vervuilers moeten gaan betalen...

And the large polluters must start paying...

in plaats van nog steeds gesubsidieerd worden.

instead of still being subsidized.

Kijk, dus dan zie je dat er wel klimaatbeleid wordt gevoerd...

Look, so you see that climate policy is indeed being pursued...

maar de fundamentele keuzes...

but the fundamental choices...

die daarbij horen, worden niet gemaakt.

those that belong to it are not made.

Ja, daar gaat de Partij voor de Dieren...

Yes, there goes the Party for the Animals...

natuurlijk geen steun aan verlenen.

of course not provide support.

Het doel is...

The goal is...

aanjagen, aanjagen, aanjagen...

drive, drive, drive...

totdat er voldoende politieke moed is...

until there is sufficient political courage...

dat we met voldoende partijen kunnen samenwerken...

that we can collaborate with enough parties...

die met ons zeggen...

those who say with us...

die koers gaan we verleggen.

We are going to change that course.

Geen geitenpaardjes meer.

No more goat ponies.

Geen labmiddelen meer.

No more lab supplies.

Niet meer mikken op innovatie...

No more aiming for innovation...

op kosten van de belastingbetaler...

at the taxpayer's expense...

terwijl de problemen niet worden opgelost.

while the problems remain unsolved.

Maar een eerlijke en rechtvaardige klimaattransitie.

But a fair and just climate transition.

Het grappige vind ik...

What I find funny...

dat het voor sommige mensen lijkt alsof...

that it seems to some people as if...

als je heel...

If you very...

veel verandering nastreeft...

pursues a lot of change...

en als je een wat principielere...

and if you have a somewhat more principled...

houding hebt daarin, of dat...

your attitude towards that, or that...

lastig is. Terwijl ik af en toe ook de indruk heb...

is difficult. While I sometimes also have the impression...

dat het ook voor jezelf...

that it is also for yourself...

en voor de partij ook gewoon af en toe...

and for the party just occasionally...

glashelder is.

is crystal clear.

Laat ik één concreet voorbeeld noemen. Ik woon zelf in Zuid-Limburg.

Let me give one concrete example. I live in South Limburg.

Daar hebben we Netcar, autofabriek.

There we have Netcar, car factory.

Die wordt om de zoveel jaar...

That happens every few years...

met sluiten bedreigd, omdat er dan weer een nieuwe eigenaar...

threatened with closure, because then there will be a new owner...

komt. En op een gegeven moment was er een nieuwe eigenaar...

comes. And at a certain point, there was a new owner...

die zich meldde, die wou eventueel wel Netcar overnemen.

who came forward, would potentially like to take over Netcar.

Je had wel eens voorwaarden...

You used to have conditions...

dit speelde vorig jaar...

this happened last year...

niet groter zou zijn. Je had meer capaciteit...

would not be larger. You would have more capacity...

nodig en dus ook meer ruimte. Er ligt achter...

necessary and therefore also more space. Behind...

Netcar een bos. En Netcar...

Netcar a forest. And Netcar...

heeft toen om die investeerder...

then asked that investor...

een soort van, om daarbij in het...

a kind of, to go along with the...

goed gevleid, zeg maar, om die...

well flattered, so to speak, to that...

zeg maar, gunstig te stemmen...

let's say, favorable to vote...

hebben ze maar alvast dat bos...

they have that forest already...

gekapt, zodat er in ieder geval ruimte...

cut, so that there is at least space...

was om uit te breiden, mocht dat nodig zijn.

was to expand, if necessary.

Wat me toen opviel in de Limburgse politiek...

What struck me then in Limburg politics...

is dat heel veel politici vonden dat heel lastig.

Many politicians found that very difficult.

Die vonden dat een lastige afweging.

They found that a difficult consideration.

Want je had het bos, en dat herkenden ze, dat was nodig...

Because you had the forest, and they recognized that, that was necessary...

bos heel mooi en heel nuttig...

forest very beautiful and very useful...

maar er was ook werkgelegenheid. En voor heel veel politici...

but there was also employment. And for a lot of politicians...

is dat, soort van, weegt dat even zwaar.

Is that, like, equally heavy?

En dan denk ik is het compromis dan, dat is hier ook uitgekomen...

And then I think, is the compromise then, that has also come out here...

Dat bos mag gekapt worden...

That forest can be cut down...

maar er moet wel een nieuw bos komen.

but a new forest must be created.

We gaan nieuwe bomen planten.

We are going to plant new trees.

Dit vond ik zelf wel een aardige...

I found this quite nice myself...

of verschrikkelijk, ik weet niet hoe je het ziet...

Oh terrible, I don't know how you see it...

metafoor voor hoe dat heel vaak gaat.

metaphor for how that often goes.

Het wordt op een soort van...

It is done in a kind of...

weegschaal gelegd. Het weegt allemaal even zwaar.

The scale has been balanced. They all weigh the same.

En vervolgens komt er voor...

And then there comes for...

het economische deel...

the economic part...

komt een oplossing die goed is.

A solution that is good is coming.

En voor het natuur-milieudeel komt een soort van...

And for the nature-environment part comes a sort of...

compromis of iets symbolisch...

compromise or something symbolic...

of ergens een fondje of iets kleins.

or somewhere a small fund or something small.

Ja.

Yes.

Vind jij, is het voor jou...

Do you think, is it for you...

makkelijker, heb je wel eens de indruk...

easier, do you ever have the impression...

dan voor politici die zo denken...

than for politicians who think like that...

om gewoon meteen te weten...

just to know right away...

wat je wil? Voor jou is dat, neem ik aan...

What do you want? For you, that is, I assume...

dat bos gewoon voorop staan.

That forest just stands at the front.

Ja. Ja, omdat we ons...

Yes. Yes, because we...

niet kunnen veroorloven om nog...

cannot afford to... anymore

meer bomen te kappen.

more trees to fell.

Maar het is niet makkelijker...

But it is not easier...

omdat alle anderen zitten aan die...

because everyone else is sitting at that...

andere kant te duwen.

push to the other side.

Kijk, heb je nog meer dan genoeg...

Look, you still have plenty...

natuur, dan zou je nog...

nature, then you would still...

kunnen denken in termen van...

can think in terms of...

die belangenafweging. Maar dat staat...

the balancing of interests. But that stands...

we zijn al lang voorbij.

We are long past.

Maar jouw belangenafweging is een heel andere.

But your weighing of interests is a very different one.

Een fundamenteel andere...

A fundamentally different...

dan die van het...

than that of the...

Ja, want wat jij schetst...

Yes, because what you describe...

illustreert precies...

illustrates exactly...

waarom de natuur...

why nature...

een kwetsbare waarde is.

is a vulnerable value.

Want er komen mensenbelangen tegenover te staan...

Because there are human interests at stake...

en het is ook op de spits gedreven.

and it is also driven to the limit.

In een gezonde...

In a healthy...

economie was natuurlijk al lang gekeken van...

The economy had of course long been looked at from...

oké, waar is welke werkgelegenheid...

Okay, where is which employment...

van belang? Wat gaan we doen...

of interest? What are we going to do...

met mensen die op deze plek...

with people who in this place...

deze baan hadden? En misschien...

this job? And maybe...

gaat die fabriek wel failliet. Dan moet je...

that factory does go bankrupt. Then you have to...

op tijd mensen helpen...

helping people on time...

en omschakelen. Maar je laat dat allemaal...

and switch. But you let all that...

gebeuren en dan is het ineens banen...

happen and then it's suddenly jobs...

tegenover een bos. Nou, wat gaan we...

opposite a forest. Well, what are we going to...

doen? En dat bos verliest het altijd.

do? And that forest always loses.

Dat bos verliest het...

That forest is losing it...

altijd. En daardoor...

always. And as a result...

zitten we in deze enorme...

are we in this enormous...

natuurcrisis. Daardoor...

nature crisis. As a result...

staan natuurgebieden nu op omvallen.

Are natural areas now on the verge of collapse?

Want heel vaak gebeurt het natuurlijk...

Because very often it happens of course...

met de veehouderij. Ja.

with livestock farming. Yes.

Je laat het gewoon gebeuren, gebeuren, gebeuren...

You just let it happen, happen, happen...

en dan heb je een...

and then you have a...

uitspraak van de rechter die zegt...

ruling of the judge that says...

er kan niks meer. Dan is het niet de schande dat de natuur...

nothing more can be done. Then it is not the shame that nature...

op instort staat. Nee, de schande is...

is on the brink of collapse. No, the disgrace is...

dat er niet nog meer megastallen...

that there are not more mega barns...

gebouwd zouden kunnen worden.

could be built.

En daarom is het van groot belang dat een partij...

And therefore it is of great importance that a party...

als de Partij voor de Dieren...

if the Party for the Animals...

voluit altijd voor die...

fully always for that...

kwetsbare waarden gaat staan en oplossingen...

vulnerable values stand up and solutions...

zoekt. Want voor deze mensen die...

is looking. Because for these people who...

bij die fabriek werkten, moet natuurlijk een oplossing...

At that factory, of course, a solution must be found...

komen. Maar wel vanuit dat...

come. But from that...

startpunt dat je die kwetsbare waarden...

starting point that you those vulnerable values...

nooit laat vallen. Ja.

never let it fall. Yes.

Ze zijn niet voor niks kwetsbaar.

They are not vulnerable for nothing.

Niemand neemt het voor ze op. En dus...

No one stands up for them. And so...

doen wij dat met gelukkig een steeds...

do we do that with happily an ever...

grotere Partij voor de Dieren. Want veel mensen...

larger Party for the Animals. Because many people...

herkennen dat deze...

recognize that this...

manier van denken...

way of thinking...

misschien nog wel het enige is dat we hebben...

maybe it's still the only thing we have...

om al die grote problemen op te lossen waar...

to solve all those big problems where...

we voor staan. Al die andere...

we stand for. All those others...

manieren hebben niet geholpen.

methods haven't helped.

De klimaatcrisis loopt nog steeds...

The climate crisis is still ongoing...

uit de hand. Dus al die...

out of hand. So all that...

andere manieren, het is vooral...

other ways, it is mainly...

dat is een beetje onaardig voor Rob Jet, ik mag...

that is a bit unkind to Rob Jet, I may...

hem graag, maar wel een beetje de D66...

I like him, but a bit the D66...

manier van denken. Altijd...

way of thinking. Always...

maar een beetje pragmatisch. Ja, je...

but a little pragmatic. Yes, you...

kan pragmatisch, dat is leuk in...

can be pragmatic, that is fun in...

1985, maar inmiddels...

1985, but by now...

is het zodanig...

is it such that...

uit de hand gelopen dat wat we nog hebben...

out of hand what we still have...

dat verdient onze...

that deserves our...

bescherming klaar. En van daar...

protection ready. And from there...

ga je oplossingen zoeken. En dat is het verschil...

are you going to look for solutions. And that is the difference...

denk ik.

I think so.

Wat ik aan mijn kind vroeg toen jij...

What I asked my child when you...

aan die tafel zat in Katwijk, als enige...

at that table sat in Katwijk, as the only one...

met alleen die aardappelen en die groenten en dan die...

with just those potatoes and those vegetables and then that...

Java schijf. Of jij je...

Java disk. Whether you...

eenzaam voelde. Hoe is dat nu?

felt lonely. How is that now?

Voel jij je, en voelen jullie...

Do you feel, and do you all feel...

als partij binnen de huidige...

as a party within the current...

politieke orde ook weleens eenzaam?

Is political order sometimes lonely?

Een soort van de enige roepende in een...

A kind of the only voice crying in a...

steeds grotere woestijn? Of heb je het gevoel...

increasingly larger desert? Or do you feel...

dat er wel, als je het hebt over...

that there is, when you talk about...

kere tij, dat die omslag wel...

turning point, that the change is indeed...

langzamerhand ook bij anderen aan het landen is?

is gradually also settling in among others?

Nou, wat ik altijd wel heb gevoeld...

Well, what I have always felt...

is dat je...

is that your...

je kan misschien wel de enige zijn in je omgeving.

You may be the only one in your environment.

Want dat had ik in Katwijk inderdaad. Ik kende...

Because I indeed had that in Katwijk. I knew...

niemand anders die ook vegetariër was.

no one else who was also a vegetarian.

Maar ik voelde me niet eenzaam, want...

But I didn't feel lonely, because...

op de een of andere manier wist ik wel, er zijn meer...

Somehow I knew, there are more...

mensen zoals ik. En dat heb je...

people like me. And you've got that...

de afgelopen jaren wel heel sterk...

the past few years very strongly...

zien groeien. Mensen waren ook echt...

see grow. People were really...

onwijs opgelucht dat er een Partij voor de Dieren was...

incredibly relieved that there was a Party for the Animals...

opgericht. Omdat ze zeiden, ja...

Founded. Because they said, yes...

ik ben in mijn eigen omgeving wel de enige.

I am the only one in my own environment.

Maar gelukkig is er nu...

But fortunately, there is now...

een politieke partij met...

a political party with...

allemaal mensen die hetzelfde denken als ik.

all people who think the same as I do.

En dan snapt mijn familie mij misschien niet...

And then my family might not understand me...

maar jullie wel, dus jullie zijn mijn nieuwe familie.

but you are, so you are my new family.

Een beetje zo ging het.

That's a bit how it went.

En die mensen...

And those people...

die groep is enorm gegroeid.

that group has grown tremendously.

Omdat heel veel mensen...

Because many people...

na bijvoorbeeld het invullen van de stemwijzer...

after, for example, filling out the voting guide...

bij verkiezingen, kwamen ze bij ons uit.

During the elections, they came to us.

En dan schrokken ze van, oh jee, oh jee...

And then they were shocked by, oh dear, oh dear...

ik kom bij die gekke Partij voor de Dieren.

I'm joining that crazy Party for the Animals.

Een deel van die mensen...

A part of those people...

ging dan toch ons programma lezen.

Then we would read our program.

En de reacties die we altijd krijgen...

And the reactions we always get...

is zo van...

is like...

wat? Ik wist helemaal niet dat...

What? I had no idea that...

er een partij was die hetzelfde...

there was a party that the same...

naar de wereld kijkt als ik.

looks at the world as I do.

Die vanuit dezelfde waarde redeneert.

That reasons from the same value.

Wat een opluchting eigenlijk.

What a relief, actually.

Dus je ziet dat mensen op straat...

So you see that people on the street...

Extinction Rebellion...

Extinction Rebellion...

kwam net al even voorbij.

Just passed by for a moment.

Mensen voelen zich enorm...

People feel immensely...

gesterk door te weten...

strengthened by knowing...

ik ben onderdeel van deze beweging...

I am part of this movement...

en de Partij voor de Dieren is de politieke stem.

and the Party for the Animals is the political voice.

En samen gaan we gewoon...

And together we just go...

we pikken het niet meer.

We're not taking it anymore.

We zijn nu afgelopen...

We are now finished...

met altijd maar een beetje mitsen en maren...

with always just a bit of ifs and buts...

en we zijn wel voor het klimaat...

and we do support the climate...

maar niet al te erg.

but not too bad.

Het is nu tijd om het tijd te keren.

It is now time to turn the tide.

Dus daar voel ik een enorme...

So I feel a huge...

verbondenheid, ook al kan je in je eigen omgeving...

connectedness, even if you can in your own environment...

misschien nog wel alleen zijn.

perhaps still be alone.

Maar ik heb me altijd onderdeel...

But I have always felt part...

van die beweging gevoeld en dus niet eenzaam.

felt that movement and thus not lonely.

Is dat ideaal, vind je? Of is het ook genoeg...

Is that ideal, do you think? Or is it also enough...

om de enige te zijn...

to be the only one...

of het gevoel te hebben dat je de enige bent...

or the feeling of being the only one...

als je weet dat datgene waar je voor staat...

if you know that what you stand for...

datgene is waar jij voor staat.

That is what you stand for.

Ik was ooit in Felixoord.

I was once in Felixoord.

Dat was het eerste vegetarische bejaardenhuis van Nederland.

That was the first vegetarian nursing home in the Netherlands.

En ik vond die mensen echt fantastisch.

And I found those people really fantastic.

Die waren allemaal stronteigenwijs.

They were all incredibly stubborn.

Iedereen in dat hele bejaardenhuis.

Everyone in that whole nursing home.

Wat wil je hiermee zeggen, Leon?

What do you mean by this, Leon?

Iemand vertelde ook, er was een activiteitenbegeleider...

Someone also said there was an activity coordinator...

die was in een regulier...

that was in a regular...

bejaardenhuis gekomen.

nursing home.

Die was met bingo-avonden gekomen.

That came with bingo nights.

Ze hadden lezingen over Marx, over Freud...

They had lectures on Marx, on Freud...

over filosofie.

about philosophy.

Er waren allemaal echt van die characters.

There were really all kinds of characters.

Die mensen die al in de jaren 30 en 40...

Those people who were already in the 30s and 40s...

waren allemaal bovengemiddeld...

were all above average...

ze waren heel oud, ook heel opvallend.

They were very old, also very striking.

Ze waren allemaal ver in de tachtig.

They were all well into their eighties.

En allemaal nog super kwiek.

And all still super lively.

En ik dacht, dit zijn allemaal mensen...

And I thought, these are all people...

die al een hele leven lang tegen de stroom inrollen.

those who have been rolling against the tide for a lifetime.

Die zijn waarschijnlijk op elke verjaardag...

They are probably at every birthday...

overal belakkelijk gemaakt. Hun hele leven lang.

Made ridiculous everywhere. Their entire lives long.

Dat kweekt wel enig karakter.

That does cultivate some character.

Ik dacht, waar gaat dit heen?

I thought, where is this going?

Maar dit vind ik een mooie...

But I think this is beautiful...

Een mooie slottoon.

A beautiful closing note.

Misschien klopt dat ook wel.

Maybe that is true as well.

Het kweekt karakter.

It builds character.

Zeker.

Certainly.

Mijn ervaring is...

My experience is...

niet voor iedereen hetzelfde...

not the same for everyone...

maar mijn ervaring is...

but my experience is...

dat het enorm mijn gevoel van autonomie heeft versterkt.

that it has massively strengthened my sense of autonomy.

Dus ik vond dat fijn.

So I found that nice.

En ik heb daar nooit eenzaamheid gehad.

And I have never felt loneliness there.

Maar ik weet ook dat...

But I also know that...

Ik heb ook nog wel meegedaan aan straatactivisme.

I have also participated in street activism.

Dat je met beelden uit de bio-industrie...

That you use images from industrial agriculture...

op computerschermen op straat gaat staan.

standing on computer screens on the street.

Een aantal mensen laat dan die beelden zien.

A number of people then show those images.

En andere mensen...

And other people...

gaat met voorbijgangers in gesprek.

talks to passersby.

Ken je dit?

Do you know this?

Weet je wat hier gebeurt?

Do you know what is happening here?

Heb je dit wel eens gezien?

Have you ever seen this?

Waar deed je dat bijvoorbeeld?

Where did you do that, for example?

Nou ja, dat wil ik dus graag vertellen.

Well, that's what I would like to share.

Ik kon het in Leiden doen...

I could do it in Leiden...

of in Amsterdam.

or in Amsterdam.

Maar ik deed het ook wel eens in het oosten van het land, in Zwolle.

But I also did it sometimes in the east of the country, in Zwolle.

En dan waren we daar één keer per maand.

And then we were there once a month.

Er waren niet zo heel veel mensen.

There weren't that many people.

Maar één van die mensen die daar meedeed...

But one of those people who participated there...

die zei altijd...

who always said...

Ik vind het zo fijn om dit rechtstreeks...

I find it so nice to do this directly...

voor de dieren te kunnen doen.

to be able to do for the animals.

Want je gaat dus met mensen in gesprek over...

Because you are going to have conversations with people about...

wat er met dieren gebeurt in de veehouderij.

what happens to animals in livestock farming.

Maar ze zei, ik doe het ook voor mezelf.

But she said, I do it for myself too.

En ik doe het ook voor de dieren.

And I do it for the animals too.

En er is niemand zoals ik.

And there is no one like me.

En niemand begrijpt me.

And no one understands me.

En deze ene zaterdagmiddag in de maand...

And this one Saturday afternoon in the month...

sta ik én voor de dieren...

I stand for the animals...

het verhaal te vertellen...

to tell the story...

maar ik voel me ook weer even onderdeel.

but I also feel like part of it again.

Want we doen dat hier samen.

Because we do that together here.

Dus zo werkt dat denk ik ook.

So I think that's how it works too.

Zeker als je echt heel alleen bent...

Especially when you feel really alone...

en niemand begrijpt je...

and no one understands you...

dan kan het wel fijn zijn om even te voelen...

then it can be nice to just feel for a moment...

dat er meer mensen zijn zoals jij.

that there are more people like you.

Hoe voorkom je...

How do you prevent...

want als je het helemaal plat zou slaan...

because if you were to flatten it completely...

is de kern...

is the core...

van de boodschap van de Partij voor de Dieren...

from the message of the Party for the Animals...

uiteindelijk ook wel even iets alarmistisch.

ultimately also a bit alarmist.

Als we op deze manier doorgaan...

If we continue like this...

als we op deze weg doorwandelen...

if we continue walking down this path...

dan gaat het helemaal mis.

then it all goes wrong.

Met de aarde, met de natuur, en dan denk ik ook met ons.

With the earth, with nature, and then I also think with us.

Dat is op zich niet een...

That is not in itself a...

perse hele vrolijke boodschap.

Very cheerful message.

Hoe voorkom je dat jij...

How do you prevent that you...

een soort nationale...

a kind of national...

onheilsprofeet wordt?

Doomsayer?

Oei, ik weet niet of ik dat...

Oh, I don't know if I...

kan voorkomen, maar zelf...

can occur, but myself...

hoe wil je het voorkomen?

How do you want to prevent it?

Zelf voel ik dat helemaal niet zo.

I don't feel that way at all.

Natuurlijk is het urgent...

Of course it is urgent...

en hebben we een alarmistische boodschap...

and we have an alarmist message...

maar we zijn vrolijk, activistisch, onbevreesd.

but we are cheerful, activist, unafraid.

En wij vinden onszelf...

And we find ourselves...

heel redelijk, dat is het grappige.

Quite reasonable, that's the funny part.

Wij zeggen...

We say...

ijs een toekomst, daar kan je toch niet tegen zijn.

Ice a future, you can't be against that.

Dat is een heel redelijk ijs.

That is a very reasonable ice cream.

Je zegt niet wij ijzen gratis bier...

You don't say we ice free beer...

of wij ijzen weet ik veel allemaal.

or we skate, I know so much.

Nee, wij ijzen eenvoudigweg...

No, we are simply icing...

een toekomst.

a future.

Voor onze kinderen, voor de natuur...

For our children, for nature...

voor de dieren.

for the animals.

Dus wij vinden onszelf heel redelijk.

So we consider ourselves quite reasonable.

Ik geniet nog steeds, moet ik eerlijk toegeven...

I still enjoy it, I must admit...

ook altijd nog wel een beetje van de weerstand.

still always a bit of resistance.

Het is gewoon grappig.

It's just funny.

En daar word je onbevreesd...

And there you become fearless...

vrolijk activistisch van.

cheerfully activist

Waar komt die vrolijkheid vandaan?

Where does that cheerfulness come from?

Omdat het toch grappig is...

Because it is funny anyway...

als mensen moeilijk doen over de Partij voor de Dieren.

when people make a fuss about the Party for the Animals.

Ik had vorige week...

I had last week...

een interview met het AD.

an interview with the AD.

Het was een leuk interview...

It was a fun interview...

maar het waren ook lezersvragen.

but there were also reader questions.

En dan kwam er een vraag voor mij.

And then a question came for me.

Mogen dieren...

May animals...

van de Partij voor de Dieren...

from the Party for the Animals...

elkaar dan nog wel opeten?

Are we still going to eat each other?

Of komt daar ook een verbod op?

Or will there also be a ban on that?

Daar kan je toch alleen maar vrolijk van worden, Leon?

That can only make you happy, Leon, right?

Dat je denkt...

That you think...

Wat was toch op jouw vrolijke antwoord eigenlijk?

What was actually behind your cheerful answer?

Ik zei, ik kan deze meneer geruststellen...

I said, I can reassure this gentleman...

voor zover ik weet zijn er nog geen...

As far as I know, there are not yet...

diersoorten die fokkerijen hebben aangelegd...

species that have established breeding programs...

voor andere diersoorten.

for other animal species.

En ze vervolgen ze naar het slachthuis.

And they continue to the slaughterhouse.

Want daar gaat het natuurlijk om.

Because that's what it's all about.

Kom op.

Come on.

Een beetje lachen om de weerstand die je krijgt.

A little laugh at the resistance you get.

En waarom vraagt zo iemand dat?

And why would someone like that ask that?

Omdat hij zich ongemakkelijk voelt.

Because he feels uncomfortable.

Anders gaat hij echt niet de moeite nemen...

Otherwise, he really won't bother...

om een mailtje te sturen naar het AD.

to send an email to the AD.

Wil je dit vragen aan die oude hand?

Do you want to ask this to that old hand?

Die meneer zit ergens mee, blijkbaar.

That man is struggling with something, apparently.

Misschien nog wel wat meer.

Maybe even a little more.

Misschien wel wat meer, ja.

Maybe a bit more, yes.

Wat verhoop je van de komende drie weken?

What do you hope for in the coming three weeks?

Ik hoop...

I hope...

dat het gaat over...

that it is about...

het leefbaar krijgen van de aarde.

making the Earth livable.

Over klimaat, over natuur en over de dieren.

About climate, about nature, and about the animals.

En ik hoop dat...

And I hope that...

de andere partijen...

the other parties...

gaan inzien...

to review...

dat ze samen met de Partij voor de Dieren...

that they, together with the Party for the Animals...

hele mooie dingen kunnen doen.

can do very beautiful things.

En het enige dat ze nodig hebben is een beetje politieke moed.

And all they need is a little political courage.

Dus het nog verder vooruit schuiven...

So pushing it further ahead...

van de problemen. Niet durven.

of the problems. Not daring.

Ik denk, een van de factoren...

I think, one of the factors...

waarom de Partij voor de Dieren het gewoon echt goed doet...

why the Party for the Animals is really doing well...

dat steeds meer mensen zich bij ons aansluiten.

that more and more people are joining us.

We hebben meer leden dan de VVD.

We have more members than the VVD.

Jongens.

Boys.

Ja, ja.

Yes, yes.

Dat is omdat...

That is because...

natuurlijk hoor ik ook mensen zeggen...

Of course I also hear people saying...

oeh, ik vind...

ooh, I think...

het is soms best wel een beetje pittig...

it can be quite challenging sometimes...

want misschien moet ik dingen anders gaan doen in mijn leven.

because maybe I need to start doing things differently in my life.

Maar ik vind het zo fijn dat het bij de Partij voor de Dieren...

But I think it's so nice that with the Party for the Animals...

duidelijk is. En dat ze er niet omheen draaien.

is clear. And that they don't beat around the bush.

En dat ze mij niet naar de mond praten.

And that they don't speak to me insincerely.

Dit is wat er nodig is.

This is what is needed.

Ze durven ervoor te staan. Ze durven het uit te leggen.

They dare to stand up for it. They dare to explain it.

En als ik heel eerlijk ben...

And if I’m being really honest...

dan snap ik het eigenlijk ook nog wel.

Then I actually understand it as well.

Dus ik denk dat mensen snakken naar...

So I think people are longing for...

niet meer...

no more...

naar de mond gepraat worden.

to be talked into someone's mouth.

Niet meer er omheen draaien.

No more beating around the bush.

Gewoon eerlijk.

Just honest.

En als je maar eerlijk met mensen spreekt...

And if you just speak honestly with people...

dan kom je vanzelf wel...

then you'll naturally come...

tot de conclusie, oké, nou we zijn het eens...

to the conclusion, okay, well we agree...

of we zijn het niet eens. Maar ik word in elk geval niet...

or we do not agree. But in any case, I am not...

besodemieterd. En daar hebben mensen wel behoefte aan, denk ik.

"messed up. And I think people really need that."

Ja.

Yes.

Wat ga je 23 november doen?

What are you going to do on November 23rd?

The day after.

The day after.

Ik hoop dat we dan een mooie uitslag hebben.

I hope that we have a nice outcome then.

En dat we...

And that we...

een grote sterke Partij voor de Dieren...

a large strong Party for the Animals...

samen met anderen...

together with others...

de koers kan verleggen.

the course can change.

En ik hoop dat we dat kunnen vieren...

And I hope that we can celebrate that...

dan. Maar hoe dan ook...

then. But in any case...

is de Partij voor de Dieren...

is the Party for the Animals...

altijd zeer optimistisch...

always very optimistic...

over de rol die we spelen.

about the role we play.

Want wij blijven, of we nou in een coalitie...

Because we will stay, whether we are in a coalition...

belanden of niet...

to end up or not...

wij blijven enorme invloed hebben...

we will continue to have a huge influence...

en enorm aanjagen.

and drive it immensely.

En we hebben ontzettend veel plannen die we graag...

And we have an incredible amount of plans that we would like...

verder willen brengen.

to bring further.

Dieren bevrijden uit de voedselketen.

Freeing animals from the food chain.

De klimaatcrisis stoppen.

Stop the climate crisis.

Ecocide strafbaar stellen.

Making ecocide punishable.

Gebieden herstellen. Boeren helpen...

Restoring areas. Helping farmers...

naar een gezonde toekomst. Er is onwijs...

towards a healthy future. There is enormous...

veel te doen. En ik heb daar heel veel zin in.

a lot to do. And I am very much looking forward to it.

Zullen wij samen ter afsluiting...

Shall we together conclude...

luisteren naar een speciaal voor deze...

listening to a special for this...

dag gecomponeerd nummer over...

day composed number about...

jongeren die zich inzetten voor een beter...

young people who are committed to a better...

milieu? Dank je.

environment? Thank you.

Ik ben heel benieuwd.

I am very curious.

Over jongeren?

About young people?

Mag ik ook even...

May I also have a moment...

een groot applaus voor Esther?

A big round of applause for Esther?

Want ik was echt...

Because I was really...

aan het stuiten.

at the bouncing.

Het voelt echt als een opluchting...

It really feels like a relief...

om je...

to you...

te hebben. Echt heel fijn.

to have. Really very nice.

Dank je wel. Superlief.

Thank you. So sweet.

Eindelijk.

Finally.

Ja, jij ook.

Yes, you too.

Nou, première.

Well, premiere.

MUZIEK

MUSIC

ZANG EN MUZIEK

SINGING AND MUSIC