4. Writing the motherline

Welkom bij de podcast van Ontrafeld.

Welcome to the podcast of Ontrafeld.

Een podcast voor iedereen die nieuwsgierig is naar herinneringen,

A podcast for anyone curious about memories,

levensverhalen en familiegeschiedenissen.

life stories and family histories.

Na aflevering drie, waarin ik mijn licht heb laten schijnen

After episode three, in which I shed light.

over het gebrek aan verhalen rond het prillenmoederschap,

about the lack of stories surrounding new motherhood,

wil ik in deze vierde aflevering graag nog een beetje verder borduren

In this fourth episode, I would like to elaborate a bit further.

op dat vrouwelijke perspectief in onze familiegeschiedenis.

on that female perspective in our family history.

En vandaag wil ik het graag met jou hebben over de voormoeders

And today I would like to talk to you about the foremothers.

in onze familiegeschiedenis, de moederlijnen in de generaties

in our family history, the maternal lines in the generations

die jou vooraf zijn gegaan.

those who preceded you.

Als ik vertel dat ik met Ontrafeld werk rond herinneringen,

When I mention that I work with Ontrafeld around memories,

en familiegeschiedenissen en zo, dan stellen mensen mij vaak de vraag

and family histories and so on, people often ask me the question

ah, maak jij dan een stamboom?

Ah, are you making a family tree?

En mijn korte antwoord zou kunnen gewoon zijn nee.

And my short answer could simply be no.

Het lange antwoord kan je beluisteren in aflevering twee,

You can listen to the long answer in episode two.

waarin ik vertel wat ik precies doe als personal historian bij Ontrafeld.

in which I explain what I do exactly as a personal historian at Ontrafeld.

Het is veel meer dan dat, of het is ook helemaal iets anders dan een stamboom.

It is much more than that, or it is also something completely different than a family tree.

Maar het sluit er wel mooi bij aan.

But it fits nicely with it.

Ik doe geen stamboomonderzoek.

I do not do genealogical research.

Ik ga niet in archieven duiken om de namen en data, adressen, beroepen

I am not going to dive into archives to find names and dates, addresses, occupations.

en weet ik wat meer te verzamelen voor jou.

and I know what more to gather for you.

Ik werk met mensen die nog leven.

I work with people who are still alive.

En ik probeer hen te laten vertellen

And I try to get them to tell.

over hun leven, of over het leven van de generaties die hen vooraf zijn gegaan.

about their life, or about the life of the generations that preceded them.

En die twee zouden heel mooi op elkaar kunnen aansluiten.

And those two could connect very nicely with each other.

Het stamboomonderzoek, daar krijg je meestal een soort skelet van.

The genealogy research usually gives you some kind of skeleton.

Als je dan toch in de boom symboliek wil blijven,

If you want to continue with the tree symbolism,

heb je dus de stam met de takken, als je een stamboom maakt.

So you have the trunk with the branches when you make a family tree.

En de familieverhalen, dat zijn eigenlijk de kruin.

And the family stories, those are actually the crown.

Dat zijn al die blaadjes.

Those are all those little leaves.

De vruchten, of het vleeshond, het skelet.

The fruits, or the meat dog, the skeleton.

Dat zijn eigenlijk de familieverhalen.

Those are actually the family stories.

Zo'n stamboom kan wel helpen om op zoek te gaan naar die verhalen.

Such a family tree can help to search for those stories.

Die kunnen een soort richting aangeven van daar of daar.

They can indicate a sort of direction from here or there.

Dat is misschien wel nog iets interessants te rapen.

That might still be something interesting to pick up.

En dat geheel, die twee samen, zijn natuurlijk super waardevol.

And that whole, those two together, are of course super valuable.

Die persoonlijke verhalen, dat is de saus op die meer feitelijke,

Those personal stories, that's the sauce on top of the more factual,

die meer droge gegevens, die eigenlijk ook wel alles aan elkaar verbindt.

that more dry data, which actually connects everything together.

En om nog even door te gaan op die stambomen.

And to continue on that family trees.

Vroeger werden die heel vaak bijna exclusief gemaakt, vanuit een vaderlijk perspectief.

In the past, they were often made almost exclusively from a paternal perspective.

De mannelijke lijnen werden eigenlijk opgetekend,

The male lines were actually recorded,

opgezocht en uitgediept.

looked up and explored.

Jarenlang was het woord voorouder in uw familiegeschiedenis bijna synoniem voor voorvader.

For years, the word ancestor in your family history was almost synonymous with forefather.

En op zich is dat natuurlijk niet onlogisch.

And in itself, that's of course not illogical.

Je kunt dat natuurlijk ook zien als een soort patriarchale blik op onze familiegeschiedenis.

You can also see that as a sort of patriarchal perspective on our family history.

Maar er zit ook wel wat meer onder.

But there is also a bit more to it.

Want ja, onze familienaam is ook traditioneel iets wat via de vader wordt doorgegeven.

Well, yes, our family name is also traditionally something that is passed down through the father.

Van generatie op generatie.

From generation to generation.

En dat maakt het ook gewoon veel makkelijker om naar die lijnen te gaan onderzoeken in archieven.

And that simply makes it much easier to go investigate those lines in archives.

Ja, je hebt een heel duidelijke rode draad, zou ik maar zeggen.

Yes, you have a very clear common thread, I would say.

Die naam is een heel duidelijke rode draad die je kan volgen terug in de tijd.

That name is a very clear thread that you can follow back in time.

Klein weetje terzijde, die traditie, dat was eigenlijk ook wettelijk vastgelegd, dat familienaam.

A little trivia aside, that tradition was actually legally established, that surname.

Of dat familienaam.

Or that surname.

Dat de familienaam van de vader moet doorgegeven worden aan het kind.

That the surname of the father must be passed on to the child.

In 2014, wat nog niet zo heel lang geleden is, bestaat die wettelijke verplichting niet langer.

In 2014, which is not so long ago, that legal obligation no longer exists.

Kunnen ook moeders hun familienaam doorgeven.

Mothers can also pass on their family name.

Of kan er zelfs een combinatie gemaakt worden van de familienaam van de vader en de moeder.

Or can even a combination be made of the father's and mother's last name.

Rodders kunnen nu zelf die keuze maken.

Rodders can now make that choice themselves.

Maar in de praktijk zien we wel nog altijd dat mensen die traditie toch...

But in practice, we still see that people do stick to that tradition...

...verder zetten.

...continue.

Dat in de meeste gevallen ouders toch nog altijd de naam van de vader doorgeven aan hun kinderen.

That in most cases parents still pass on the father's name to their children.

Dat eventjes terzijde, over het doorgeven van familienamen.

That aside, regarding the transmission of family names.

En die familienaam, die verbindt ons ook als familie vaak.

And that family name often connects us as a family as well.

Je hebt heel vaak ook familiefeesten die opgehangen worden aan een familienaam.

You often have family celebrations that are tied to a family name.

Alle personen met diezelfde familienaam, die komen samen.

All people with that same last name come together.

En je hoeft eigenlijk maar je familienaam eens in te tikken op Google.

And you only need to type your last name into Google.

En je komt heel snel uit bij websites waar personen met eenzelfde familienaam elkaar kunnen vinden.

And you quickly come across websites where people with the same last name can find each other.

En kunnen aftoetsen, uitzoeken of dat ze geen familie zijn van elkaar.

And they can test, investigate whether they are not related to each other.

Of dat er geen takken zijn die raken van een stamwomen.

Or that there are no branches touching a tree trunk.

Dan zie je dat mensen nog heel snel, heel makkelijk verbindt.

Then you see that people connect very quickly and very easily.

Je merkt het ook vaak.

You often notice it too.

Je komt op een nieuwe job.

You are starting a new job.

En iemand vraagt, ah en hoe heet je?

And someone asks, ah and what is your name?

Ah, dat is mijn, ik heet zo en zo.

Ah, that is mine, my name is so and so.

Ah, tja.

Ah, well.

Mijn gevalwoord, Annelies Nevians.

My case response, Annelies Nevians.

Ah, Nevians.

Ah, Nevians.

Ah, daar hoor je wel niet zoveel.

Ah, you don't hear that much.

Ik ken ook een Nevians.

I also know a Nevians.

En dan noemt hij een naam.

And then he mentions a name.

Is dat toevallig geen familie van jou?

Is that by any chance not a relative of yours?

En dan is dat soms wel het geval, soms niet het geval.

And then that is sometimes the case, sometimes not the case.

Daar rijdt het nu niet over.

That's not what it's about now.

Maar dan zie je dat mensen niet meer.

But then you see that people are no longer.

En dat mensen heel rap zorgen dat er een verbinding gelegd wordt.

And that people quickly ensure that a connection is made.

Terwijl niemand vraagt ooit aan mij naar de familienaam van mijn moeder.

While no one ever asks me about my mother's surname.

Waar misschien veel sneller nog ergens een verwoondschap zou kunnen gevonden worden.

Where perhaps a destroyed property could be found much faster somewhere else.

Maar ja, dat is gewoon niet zo helder.

But yes, that's just not that clear.

Of niet zo evident om die connectie daar via die familienaam te maken.

Or it's not so obvious to make that connection there through that family name.

En ergens blijft het.

And somewhere it remains.

Toch gek om zoveel belang te hechten aan die familienaam.

It's strange to place so much importance on that family name.

Die in de meeste gevallen van zijn vader komt.

That usually comes from his father.

En vanuit de mannelijke lijn doorgegeven wordt.

And passed down through the male line.

Want er is een Latijns adagium dat zegt

For there is a Latin adage that says

Mater certa est, pater nunquam.

Mother is certain, father is never.

Of met andere woorden, om het even te vertalen naar het Nederlands.

Or in other words, to translate it into Dutch.

Ja, wie de moeder is, daar zijn we vrij zeker van.

Yes, we are quite sure of who the mother is.

Daar staat meestal weinig twijfel over.

There is usually little doubt about that.

Maar over wie de vader is, over het vaderschap, daar kan alles over getwijfeld worden.

But when it comes to who the father is, about fatherhood, everything can be doubted.

En dat zien we ook bijvoorbeeld in DNA.

And we can also see that, for example, in DNA.

Uw moederlijk DNA komt in de meeste gevallen overeen met de vrouw die ook geregistreerd staat als jouw moeder.

Your maternal DNA usually matches the woman who is also recorded as your mother.

Veel onderzoek heeft eruit gewezen dat het stukje DNA dat via de vader komt

Much research has indicated that the piece of DNA that comes from the father

niet altijd de moeder is.

not always the mother is.

En dat het overeenkomt met het DNA van de man die geregistreerd staat als je vader.

And that it matches the DNA of the man who is registered as your father.

En eigenlijk is dat wel raar.

And actually, that's quite strange.

Dan met dat stukje DNA waar we vrij zeker van zijn.

Then with that piece of DNA that we are pretty sure about.

En dat ook telkens doorgegeven wordt via die vrouwelijke lijn.

And that is also passed on through that female line.

Dat daar, ja dat is eigenlijk een heel bijzonder stukje DNA.

That there, yes, that is actually a very special piece of DNA.

Dat wordt ook wel het mitochondriaal DNA genoemd.

This is also called mitochondrial DNA.

En toch is daar, alhoewel dat dat moederschap zo zeker is.

And yet, even though motherhood is so certain.

Relatief gezien wij.

Relatively speaking, we.

Er is weinig onderzoek naar gedaan.

There has been little research done on it.

En hoe komt dat nu?

And how is that coming about?

Dat is net omdat dat wetenschappelijk onderzoek meer waarde krijgt.

That is precisely because scientific research gains more value.

Interessanter wordt als zij dat kunnen matchen.

It becomes more interesting if they can match that.

En dat kunnen leggen naast een levensverhaal van die vrouw in kwestie.

And that can be placed alongside the life story of the woman in question.

Je kan DNA onderzoek doen, genetisch onderzoek doen.

You can do DNA testing, conduct genetic research.

Maar je moet ook wel nog altijd weten van ja, ik vind hier nu iets aanleggen of een aandoening of dit.

But you still have to know that, yes, I am now dealing with something, a condition, or this.

Het is wel belangrijk om ook te weten.

It is also important to know.

Hoe heeft zich dat in de praktijk geuit bij die persoon?

How did that manifest in practice for that person?

Waar heeft die last van gehad?

What has that suffered from?

Wat heeft die meegemaakt?

What has that person experienced?

Is die ziek geworden?

Has he/she become ill?

Enzovoort.

And so on.

Dat zijn gegevens die daarnaast moeten gelegd kunnen worden.

Those are data that should be able to be compared alongside.

Nu natuurlijk als we terug in de tijd gaan.

Now of course if we go back in time.

Naar vrouwen die voor het niet meer leven.

To women who no longer live.

Ja, er is gewoon heel weinig levensverhalen van vrouwen opgetekend.

Yes, there are simply very few life stories of women recorded.

Opgetekend.

Recorded.

Waardoor die informatie gewoon niet beschikbaar is om dan naast dat DNA-onderzoek te leggen.

Which means that information is simply not available to be compared alongside that DNA research.

Dus hoe zouden we daar een beetje aan kunnen helpen?

So how could we help out a bit with that?

Dat is net door het onderzoek, door die lijnen van onze voormoeders in de familiegeschiedenis te volgen.

That is precisely by the research, by following those lines of our ancestors in family history.

En ook daar aandacht voor te hebben.

And also to pay attention to that.

En ook die verhalen en die informatie vast te leggen en door te geven.

And also to record and pass on those stories and that information.

En daarmee kom ik terecht bij het motto van de Women's History Month.

And with that, I arrive at the motto of Women's History Month.

Writing women back into history.

Writing women back into history.

De Women's History Month.

Women's History Month.

Maart is dus de Women's History Month.

March is therefore Women's History Month.

Vandaar dat ik daar nu ook aandacht aan wilde steden.

That's why I wanted to pay attention to that now as well.

Dat is eigenlijk een initiatief van de National Women's History Alliance in de Verenigde Staten.

That is actually an initiative of the National Women's History Alliance in the United States.

Die is opgericht en die bestaat al sinds...

It was established and has existed since...

...1980.

...1980.

Wat geheel toevallig ook mijn geboortejaar is.

Which is also, completely coincidentally, my year of birth.

En die alliance heeft eigenlijk als doel om vrouwen opnieuw in te schrijven in de geschiedenis.

And that alliance actually aims to re-register women in history.

Om hen opnieuw een plaats te geven.

To give them a place again.

Om opnieuw aandacht te geven.

To give attention again.

De aandacht die ze verdienen.

The attention they deserve.

Ze willen vrouwen echt...

They really want women...

...to write women back into history.

...om vrouwen weer in de geschiedenis te schrijven.

En ik laat me nogal eens inspireren door de Verenigde Staten.

And I often find inspiration in the United States.

Of wat daar...

Or what there...

...precies om meer specifiek te zijn.

...exactly to be more specific.

Om wat daar gebeurt op het vlak van personal history.

Regarding what happens there in the field of personal history.

Omdat daar een heel uitgebreide community bestaat.

Because there is a very extensive community there.

Ook heel veel initiatieven zijn rond personal history.

There are also many initiatives focused on personal history.

Dus ik volg het daar graag.

So I like to follow it there.

En als het regent in de Verenigde Staten...

And when it rains in the United States...

...dan druppelt het ook wel eens bij ons.

...then it sometimes drips with us too.

En ook hier bij ons in België en Vlaanderen...

And here with us in Belgium and Flanders...

...zijn er de afgelopen jaren verschillende initiatieven geweest.

...there have been various initiatives in recent years.

Om vergeten vrouwen, als ik ze zo mag noemen...

To forgotten women, if I may call them that...

...opnieuw de ruimte te geven die ze eigenlijk verdienen in de geschiedenis.

...to give them the space they actually deserve in history again.

En ja, ik zeg het, er zijn heel veel initiatieven geweest.

And yes, I say it, there have been many initiatives.

Ik ga ze hier zeker niet exhaustief opnoemen.

I will certainly not list them all exhaustively here.

Ik denk bijvoorbeeld aan een initiatief dat er geweest is van Sophie Lemaire van Radio 1.

I am thinking, for example, of an initiative that was taken by Sophie Lemaire from Radio 1.

Waar zij een hele...

Where they a whole...

...hele reeks gemaakt heeft over dan wel de wat belangrijkere vrouwen aan onze geschiedenis.

...has made a whole series about the somewhat more important women in our history.

Ja, wie eigenlijk het zou verdienen om ook een straat te hebben die naar haar vernoemd is.

Yes, who actually deserves to have a street named after her as well.

Dat is ook wel van een aantal jaar terug, dat initiatief.

That initiative is also from a number of years ago.

Zelf heb ik ook mogen meewerken aan twee projecten, een jaar of twee geleden.

I also had the opportunity to contribute to two projects about two years ago.

Eentje daarvan was het WikiWiki.

One of them was the WikiWiki.

Het Women Design Project van het Vlaams Architectuurinstituut.

The Women Design Project of the Flemish Architecture Institute.

En ja, de bedoeling daarvan was eigenlijk om...

And yes, the intention of that was actually to...

...dat was samen met heel wat verenigingen over ganz Vlaanderen en Brussel.

...that was together with many associations throughout Flanders and Brussels.

Ook met heel veel vrijwilligers die mee geschreven hebben.

Also with a lot of volunteers who have contributed to the writing.

Want de bedoeling was eigenlijk vrij simpel.

Because the intention was actually quite simple.

Via schrijfsessies die we georganiseerd hebben...

Through writing sessions that we have organized...

...schreven mensen dus Wikipedia-pagina's over vrouwen.

...people wrote Wikipedia pages about women.

Om eigenlijk het aandeel vrouwen...

To actually increase the share of women...

...op Wikipedia te vergroten.

...to enlarge on Wikipedia.

En dat ging dan specifiek over vrouwen die van invloed waren geweest...

And that was specifically about women who had been influential...

...op het vlak van design, vormgeving, architectuur enzovoort.

...in the field of design, styling, architecture, and so on.

Dat was een heel fijn, heel laagdrempelig initiatief.

That was a very nice, very accessible initiative.

En net om mensen...

And just to people...

Ja, nog meer mensen googelen.

Yes, more people are Googling.

Komen terecht op Wikipedia.

End up on Wikipedia.

Als er natuurlijk geen pagina's zijn over die vrouwen...

If there are of course no pages about those women...

...kan je ze moeilijk ook terugvinden.

"...you can hardly find them back."

En dat was eigenlijk een eerste stap om daar iets aan te doen.

And that was actually a first step to do something about it.

En daaruit is...

And from that is...

...ook de documentaire-reeks...

...also the documentary series...

...De Architecten...

...The Architects...

...voortgevloeid.

...flowed forth.

Waar dan vier vrouwen en vier architecten...

Where then four women and four architects...

...uitgelicht worden...

...will be highlighted...

...en in beeld gebracht worden.

...and be visualized.

Die elk op hun eigen manier...

Each in their own way...

...hun stempel hebben gedrukt op het Belgische architectuurlandschap.

...have made their mark on the Belgian architectural landscape.

En zo zijn er...

And so there are...

...nog heel wat initiatieven...

...many more initiatives...

...ook vandaag nog...

...even today...

...zijn er regelmatig...

...there are regularly...

...projecten waar vrouwen...

...projects where women...

...meer in de kijker gezet worden...

...become more prominent...

...waar hun aandeel...

...where their share...

...in de geschiedenis belicht wordt.

...is highlighted in history.

En zoals er onlangs bijvoorbeeld in de...

And as there was recently in the...

...populaire reeks op 1...

...popular series at number 1...

...dus het verhaal van Vlaanderen...

...so the story of Flanders...

...ook daar...

...over there...

...ijst er meer aandacht voor de rol...

...there is more attention to the role...

...die vrouwen gespeeld hebben...

...who have played those women...

...in onze geschiedenis.

...in our history.

En in de aflevering...

And in the episode...

...over de industriele revolutie...

...about the industrial revolution...

...toen ik aan het kijken was...

...when I was watching...

...zegde ik...

...I said...

...straks verschijnt...

...will appear soon...

...hier weer in beeld onze priester Daens...

...here again on screen is our priest Daens...

...om...

...to...

...heel dat verhaal aan op te hangen.

...to hang that whole story on.

Ik heb niks tegen die man...

I have nothing against that man...

...maar ik denk oké...

...but I think okay...

...dat verhaal kennen we nu wel al.

...we already know that story by now.

Maar nee, tot mijn verrassing...

But no, to my surprise...

...was het niet priester Daens, maar een...

...it was not priest Daens, but a...

...een socialiste...

...a socialist...

...een feminist, een vrouw...

...a feminist, a woman...

...Emily Clice...

...Emily Clice...

...die mocht fungeren als...

...that could function as...

...als...

...as...

...de speelfiguur eigenlijk waaraan...

...the character actually to which...

...het bredere verhaal werd...

...the broader story was...

...opgehangen.

...hung up.

En ze was een arbeidster...

And she was a worker...

...een alleenstaande moeder met twee dochters...

...a single mother with two daughters...

...en ja, in de 19e eeuw...

...and yes, in the 19th century...

...al streed zij voor stemrecht voor vrouwen...

...even though she fought for women's suffrage...

...voor een gelijk loon...

...for equal pay...

...voor anticonceptie...

...for contraception...

...uiteindelijk is zij om verschillende...

...ultimately she is for various...

...reden aan de kant geschoven...

...reason pushed aside...

...ja, omwille dat ze een vrouw was...

...yes, because she was a woman...

...omwille dat ze een affaire had...

...because she had an affair...

...met een getrouwde man enzovoort...

...with a married man, and so on...

...is, zoals we dat vandaag zouden noemen...

...is, as we would call it today...

...gecanceld geworden...

...been canceled...

...gegetenheid geraakt, maar...

...has been affected, but...

...recent...

...recent...

...duikt ze dus weer op...

...so she shows up again...

...is er weer aandacht voor haar...

...there is attention for her again...

...voor haar verhaal...

...for her story...

...onder meer in die aflevering van het verhaal van Vlaanderen...

...among other things in that episode of the story of Flanders...

...en dat zet natuurlijk weer andere dingen in gang...

...and that of course sets other things in motion...

...en ik heb al gehoord dat er...

...and I have already heard that there...

...oproepen zijn om...

...calls are to...

...zij was van Gent, om in Gent...

...she was from Ghent, to be in Ghent...

...een straat naar haar...

...a street named after her...

...te vernoemen of een monument...

...to name or a monument...

...voor haar op te richten...

...to establish for her...

...dus mensen springen daar dan wel om...

...so people do jump around there...

...dus ik zou zeggen, dank u Thomas...

...so I would say, thank you Thomas...

...dank u het hele productieteam...

...thank you to the entire production team...

...van het verhaal van Vlaanderen...

...of the story of Flanders...

...om ook in die reeks...

...to also be in that series...

...die toch heel veel mensen...

...who still many people...

...bereikt...

...reached...

...ook die rol voor de vrouwen...

...also that role for the women...

...ja, ook hen...

...yes, them too...

...een rol te laten spelen.

...to play a role.

En als je...

And if you...

...verschillende afleveringen...

...different episodes...

...of de voorbije afleveringen van deze podcast...

...or the previous episodes of this podcast...

...hebben geluisterd...

...have listened...

...dan merk je waarschijnlijk dat ik een beetje met de voeten vooruit...

...then you probably notice that I'm a bit feet first...

...erin gesprongen ben...

...I jumped in...

...dat die podcast nog niet helemaal op punt...

...that the podcast is not quite finished yet...

...staat qua vorm...

...is in terms of shape...

...wel qua thematiek...

...well in terms of theme...

...maar nog niet echt hoe hij opgebouwd is...

...but not really how it is structured yet...

...maar vanaf nu...

...but from now on...

...ga ik toch proberen om in iedere aflevering...

...I will try to do in every episode...

...een...

...a...

...vaste rubriek aan bod te laten komen...

...to address a fixed column...

...een beetje als afsluiter...

...a bit as a conclusion...

...telkens...

...each time...

...dat is de rubriek Do Try This At Home...

...that is the section Do Try This At Home...

...en waarin ik eigenlijk...

...and in which I actually...

...een kleine of een grote stap...

...a small step or a big step...

...mee geef...

...give along...

...die jij kan zetten om...

...that you can make to...

...verhalen uit jouw...

...stories from your...

...familiegeschiedenis...

...family history...

...te vangen en ook door te geven.

...to catch and also to pass on.

En vandaag...

And today...

...naar aanleiding van het thema...

...following the theme...

...van deze aflevering over...

...of this episode about...

...die voormoeders en die moederlijnen...

...those forebears and those maternal lines...

...zal ik als kleine oefening...

...I will as a small exercise...

...of als kleine stap...

...or as a small step...

...jou kunnen...

...be able to...

...mee geven om eens te proberen...

...to give it a try...

...de...

...the...

...ja, je voormoeders...

...yes, your foremothers...

...die moederlijn is op papier te zetten...

...that maternal line can be documented on paper...

...van wie of hoever kan jij teruggaan...

...from whom or how far can you go back...

...om de namen te noteren...

...to note down the names...

...van moeder, grootmoeder...

...from mother, grandmother...

...overgrootmoeder enzovoort...

...great-grandmother and so on...

...hoe ver kan jij daarin teruggaan...

...how far back can you go in that...

...en voornamen, familienamen...

...and first names, last names...

...weet jij de familienamen van...

...do you know the last names of...

...nog van je grootmoeder...

...still from your grandmother...

...overgrootmoeder...

...great-grandmother...

...dat is soms al heel moeilijk...

...that is sometimes very difficult...

...en dat dan ook aan te vullen met wat je...

...and then to complement that with what you...

...verder nog weet over hen...

...furthermore, I know about them...

...wat weet je nog over hun beroep of waar zij woonden...

...what do you still know about their profession or where they lived...

...wat zij hebben meegemaakt...

...what they have experienced...

...probeer daar...

...try there...

...kort of lang...

...short or long...

...iets over neer te schrijven...

...to write something down...

...en...

...and...

...dat kan ook een kapstok zijn...

...that can also be a coat rack...

...om in een volgende stap dan...

...to then in a next step...

...ja...

...yes...

...is te kijken van...

...is to look at...

...bij wie of waar zou je nog terecht kunnen om...

...with whom or where could you still go to...

...blinde vlekken die je hebt...

...blind spots that you have...

...nog op te vullen...

...still to be filled in...

...kan je bijvoorbeeld nog bij...

...for example, you can still go to...

...je grootmoeder nog leeft, kan je bij haar nog terecht...

...if your grandmother is still alive, you can still turn to her...

...om haar te vragen over...

...to ask her about...

...over haarzelf...

...about herself...

...over haar moeder, over haar grootmoeder...

...about her mother, about her grandmother...

...en zo kan jij...

...and so you can...

...vaak soms nog iets verder terug...

...sometimes even further back...

...nog één of twee...

...one or two more...

...generaties verder terug in de tijd gaan...

...go back generations further in time...

...om nog verhalen te...

...to tell more stories to...

...verzamelen over die...

...gathering about that...

...voormoeders en jouw...

...foremothers and your...

...jouw familiegeschiedenis.

...your family history.

Wil je nog dieper duiken in je...

Do you want to dive even deeper into your...

...familiegeschiedenis en dat was een heel eenvoudige...

...family history and that was a very simple...

...oefening, maar wil je echt op zoek...

...exercise, but do you really want to search...

...gaan...

...to go...

...naar die voormoeders en die moederlijke...

...to those foremothers and that motherly...

...lijnen verder uittypen...

...type out the lines further...

...dan zou ik jou graag...

...then I would like to...

...het boek In haar voet sporen...

...the book In Her Footsteps...

...op zoek naar onze voormoeders...

...looking for our foremothers...

...willen aanraden...

...would like to recommend...

...dat is een boek van Maite De Beukeleer...

...that is a book by Maite De Beukeleer...

...en Maarten Larmeurso...

...and Maarten Larmeurso...

...het is verschenen bij Sterk en De Vreze...

...it has been published by Sterk and De Vreze...

...in 2021...

...in 2021...

...en ik vind het een...

...and I find it a...

...superboek...

...superbook...

...dat gaat eigenlijk enerzijds...

...that actually goes on one hand...

...hebben zij getracht van...

...they have tried to...

...ik geloof een achttal...

...I believe about eight...

...vrouwen...

...women...

...maar heel gewone vrouwen...

...but very ordinary women...

...vrouwen zoals dat je zou tegenkomen in je eigen...

...women like those you would encounter in your own...

...familiegeschiedenis...

...family history...

...dus niet per se de vrouwen die een Wikipedia...

...so not necessarily the women who have a Wikipedia...

...of een Wikipedia pagina...

...or a Wikipedia page...

...of een straatnaam of een monument...

...or a street name or a monument...

...verdienen, maar eigenlijk...

...to earn, but actually...

...gewone vrouwen...

...ordinary women...

...maar dat zij toch geprobeerd hebben om...

...but that they have still tried to...

...hun levensverhaal te reconstrueren...

...to reconstruct their life story...

...het zijn vrouwen uit...

...they are women from...

...verschillende tijdsperiodes...

...different time periods...

...uit verschillende...

...from different...

...thematieken ook waar ze op ingaan...

...themes that they also address...

...dus...

...so...

...enerzijds heb je het levensverhaal...

...on the one hand, you have the life story...

...van die acht vrouwen...

...of those eight women...

...en anderzijds...

...and on the other hand...

...is dat ook afgewisseld met telkens...

...is that also alternated with each time...

...een stukje...

...a piece...

...waarin er heel praktisch...

...in which there is very practical...

...aangegeven wordt hoe je...

...it is indicated how you...

...zelf aan de slag kan gaan als je...

...can start working on it yourself when you...

...het verhaal van je voormoeders wil reconstrueren...

...to reconstruct the story of your ancestors...

...dus telkens is er ook...

...so each time there is also...

...een stukje voorzien van...

...a piece provided with...

...de specifieke bronnen...

...the specific sources...

...voor welke periodes of welke thematieken kan raadplegen...

...for which periods or which themes can be consulted...

...hoe je dat het beste aanpakt...

...how you can best approach that...

...waar je op moet letten...

...what you need to pay attention to...

...enzovoort...

...and so on...

...ik vind het een heel...

...I find it very...

...toegankelijk boek ook...

...accessible book too...

...ook voor iemand die nog helemaal een leek is...

...also for someone who is still completely a novice...

...daarin...

...in it...

...en ja...

...and yes...

...ik kan iedereen alleen maar aanmoedigen om...

...I can only encourage everyone to...

...zijn familiegeschiedenis te gaan...

...to explore his family history...

...onderzoeken...

...research...

...je hoeft daarom niet altijd...

...you don't always have to...

...in archieven te duiken...

...to dive into archives...

...je kunt dus ook gewoon heel makkelijk...

...you can also just very easily...

...heel laagdrempelig...

...very accessible...

...familieleden interviewen...

...interviewing family members...

...maar de kennis die je daarvan hebt...

...but the knowledge you have about that...

...als je kennis hebt over...

...if you have knowledge about...

...wat je voormoeders hebben meegemaakt...

...what your ancestors have experienced...

...welke strubbelingen zij hebben gehad...

...what struggles they have had...

...welke moeilijkheden zij hebben...

...what difficulties they are facing...

...overwonnen...

...overcome...

...dat kan jou ook helpen om...

...that can help you to...

...ja om daar kracht eigenlijk uit te putten...

...yes to actually draw strength from that...

...om zelf eigenlijk door moeilijke periodes...

...to actually get through difficult periods...

...van het leven te gaan...

...to go from life...

...en dat omdat je weet van oké...

...and that because you know that okay...

...die vrouwen voor mij...

...those women before me...

...ik heb een...

...I have a...

...ik heb een stukje DNA van hen...

...I have a piece of DNA from them...

...in mij...

...in me...

...ik ken hun verhalen...

...I know their stories...

...en ik schrijf nu mijn eigen verhaal...

...and I am now writing my own story...

...maar ik bouw eigenlijk voort op hun...

...but I am actually building on their...

...op hun schouders als het ware...

...on their shoulders as it were...

...en zoek je hulp...

...and you seek help...

...bij het verzamelen...

...when collecting...

...het vastleggen...

...the recording...

...van familieverhalen...

...of family stories...

...dat kan je altijd uiteraard bij mij terecht...

...you can always come to me for that, of course...

...je kan via...

...you can via...

...mijn website...

...my website...

...www.ontrafeld.be...

...www.ontrafeld.be...

...een gratis en volledig...

...a free and complete...

...verblijvend gesprek boeken...

...book a stay conversation...

...dat is een telefonisch gesprek...

...that is a phone call...

...en dan bekijk ik samen met jou...

...and then I will look at it together with you...

...hoe ik jou op weg kan helpen...

...how I can help you get started...

...daarin...

...in it...

...want er zijn nog zoveel verhalen te vertellen...

...because there are still so many stories to tell...

...en er zijn zoveel manieren om dat te doen.

...and there are so many ways to do that.

Dat was het weer voor deze aflevering...

That was it for this episode...

...dankjewel voor het luisteren...

...thank you for listening...

...op ontrafeld.be...

...on unravelled.be...

...vind je de show notes...

...do you find the show notes...

...bij deze aflevering...

...with this episode...

...vond je deze aflevering de moeite waard om naar te luisteren...

...did you find this episode worth listening to...

...laat dan zeker een review na...

...then be sure to leave a review...

...op Apple Podcasts...

...on Apple Podcasts...

...of Spotify...

...of Spotify...

...want zo help je andere mensen...

...because this way you help other people...

...om deze podcast te vinden...

...to find this podcast...

...heb je een vraag of een suggestie...

...do you have a question or a suggestion...?

...voor een volgende aflevering van deze podcast...

...for the next episode of this podcast...

...laat het mij zeker weten via...

...be sure to let me know via...

...ontrafeld.be...

...unraveled.be...

...en ondertussen vind je mij op Instagram...

...and in the meantime, you can find me on Instagram...

...als atontrafeld underscore...

...if unraveled underscore...

...tot een volgende keer!

...until next time!

www.ontrafeld.be

www.ontrafeld.be

***

Please provide the text you would like to have translated from Dutch to English.