66. Gen-Z revolutie of militaire coup in Bangladesh? De GeopolitiekNu Zomerterugblik

Michel Michaloliákos & Rajeev Lachmipersad

GeopolitiekNu Verkiezingsjaar 2024

66. Gen-Z revolutie of militaire coup in Bangladesh? De GeopolitiekNu Zomerterugblik

GeopolitiekNu Verkiezingsjaar 2024

Welkom, beste luisteraar, bij de volgende aflevering van Geopolitiek Nu.

Welcome, dear listener, to the next episode of Geopolitics Now.

Vorige week openen wij het seizoen met de Mexicaanse ambassadeur.

Last week we opened the season with the Mexican ambassador.

Maar in de gehele zomer is er natuurlijk een hoop gebeurd, geopolitiek gezien.

But throughout the summer, a lot has happened, geopolitically speaking.

Vandaag gaan wij aan de hand van korte afleveringen stilstaan bij afgelopen zomer en we starten met Bangladesh.

Today we will reflect on last summer through short episodes, starting with Bangladesh.

Rajiv, afgelopen zomer heeft er een coup plaatsgevonden in Bangladesh nadat er eerder dit jaar al verkiezingen zijn geweest waar Hassina als winnaar uit de strijd kwam.

Rajiv, last summer there was a coup in Bangladesh after elections had already taken place earlier this year, where Hassina emerged victorious.

Zou je meer kunnen vertellen over wat er afgelopen zomer is gebeurd in Bangladesh?

Could you tell me more about what happened last summer in Bangladesh?

Ja, wat er gebeurde, als ik het kort kan samenvatten, want er is veel gebeurd, is dat studenten gingen protesteren.

Yes, what happened, if I can summarize it briefly, because a lot happened, is that students started to protest.

In eerste instantie omdat ze het oneens waren over een nieuw quotabeleid.

Initially because they disagreed about a new quota policy.

Het was niet eens een quotabeleid dat door de regering was geïmplementeerd.

It wasn't even a quota policy that had been implemented by the government.

Maar er was een rechtszaak en de rechter had aangegeven dat bijvoorbeeld een bepaald percentage van de overheidsbanen voor een groep gereserveerd zouden moeten worden.

But there was a lawsuit, and the judge indicated that, for example, a certain percentage of government jobs should be reserved for a group.

En waaruit bestaat deze groep?

And what does this group consist of?

Dat waren mensen waarvan hun ouders of grootouders hadden gevochten voor de onafhankelijkheid van Bangladesh.

These were people whose parents or grandparents had fought for the independence of Bangladesh.

Nou, dat de strijders banen kregen, overheidsbanen, valt misschien wat voor te zeggen.

Well, it may be somewhat justifiable that the fighters received jobs, government jobs.

Dat misschien zelfs de kinderen van deze onafhankelijkheidsstrijders...

That maybe even the children of these independence fighters...

banen krijgen, oké, daar kan je wat meer over gaan discussiëren.

Getting jobs, okay, you can discuss that a bit more.

Maar dat het zelfs doorgaat dat ook de kleinkinderen van onafhankelijkheidsstrijders recht hadden op bepaalde overheidsbanen.

But it is a fact that even the grandchildren of independence fighters had a right to certain government positions.

Ja, dat waren voor veel studenten een bridge too far.

Yes, that was a bridge too far for many students.

Ze hadden zoiets van, mensen moeten worden aangenomen op basis van merit, dus op basis van wat ze kunnen.

They had the idea that people should be hired based on merit, so based on what they can do.

En ja, je hebt natuurlijk ook een grote werkloosheidspercentage, vooral onder opgeleide jongeren in Bangladesh.

And yes, there is, of course, a high unemployment rate, especially among educated young people in Bangladesh.

En die gingen dus massaal de straat op.

And they therefore took to the streets in large numbers.

Nou, dan gebeuren er heel veel dingetjes.

Well, then a lot of things happen.

En na een aantal maanden zie je dat uiteindelijk...

And after a few months, you see that eventually...

...het leger de macht grijpt en eigenlijk Sheikh Hasina 45 minuten gaf om eigenlijk weg te gaan en te vluchten van Bangladesh.

...the army seizes power and actually gave Sheikh Hasina 45 minutes to leave and flee from Bangladesh.

En van de groep de menigte, die zouden eigenlijk haar huis bestormen.

And from the group, the crowd, they would actually storm her house.

En dat is eigenlijk wat er is gebeurd.

And that is actually what happened.

En heeft het leger de macht gegrepen.

And the army has seized power.

Zaman Uwakar, dat is de leider van het Bengaalse leger, die heeft eigenlijk de macht gegrepen en heeft aangegeven dat ze een interim regering gaan vormen.

Zaman Uwakar, the leader of the Bengali army, has actually seized power and indicated that they will form an interim government.

Oké, dus de Awami League onder leiding van Hasina was aan de macht.

Okay, so the Awami League led by Hasina was in power.

En zij wilden een bepaald kwotumbeleid doorbrengen.

And they wanted to implement a specific quota policy.

En ze wilden een bepaald kwotumbeleid doorvoeren, waarmee mensen die afstammen van de onafhankelijkheidsstrijders begin jaren 70...

And they wanted to implement a specific quota policy, whereby people who are descendants of the independence fighters from the early 1970s...

...want toen werd natuurlijk Bangladesh opgericht en onafhankelijk van Pakistan, meer banen zouden krijgen bij de overheid.

...because then Bangladesh was established and independent from Pakistan, more jobs would be created in the government.

En vanaf het moment dat dat bekend werd, zijn er grootschalige protesten ontstaan.

And from the moment that became known, large-scale protests have emerged.

Kun je vertellen wat de rol van de oppositie is geweest in deze protesten?

Can you explain what the role of the opposition has been in these protests?

Want er was natuurlijk al een heel erg sterke strijd tussen de Awami League aan de ene kant en de oppositie.

Because there was of course already a very strong struggle between the Awami League on one side and the opposition.

Ja, er zijn eigenlijk twee verhalen die parallel...

Yes, there are actually two stories that run parallel...

...lopen. Het eerste verhaal is dat de oppositie geen rol hierin hebben gespeeld, want de Jamiat al-Islami, dat was een partij, een radicaal-islamistische partij, die was al verboden.

...run. The first story is that the opposition played no role in this because the Jamiat al-Islami, which was a party, a radical Islamic party, had already been banned.

En dan heb je de BNP, de Bengal Bengals Nationalistische Partij.

And then you have the BNP, the Bengal Bengals Nationalist Party.

Dat is de meest vooraanstaande oppositiepartij.

That is the most prominent opposition party.

De meest vooraanstaande oppositiepartij van Khaled Azia, ik zou zeggen, luister die podcast terug.

The most prominent opposition party of Khaled Azia, I would say, listen to that podcast again.

Nou, die was niet verboden, maar die waren wel flink onder druk.

Well, that wasn't forbidden, but they were certainly under a lot of pressure.

En er is dus echt het narratief dat dit een protest was, dat vanuit de studenten kwam.

And there is indeed the narrative that this was a protest that came from the students.

Dus het was eerst gericht op het tegengaan van de quotas, wat overigens niet door de regering werd ingevoerd, maar de rechter, die had het geordend.

So it was initially aimed at countering the quotas, which were not implemented by the government, but by the court, which had organized it.

En uiteindelijk was er sprake van een spillover-effect naar dat studenten zeiden van nee, we willen Sheikh Hazina weghebben.

And ultimately, there was a spillover effect where students said, no, we want to get rid of Sheikh Hazina.

Ze regeert als een dictator, ze doet niet voldoende voor de bevolking en we willen dat Bangladesh weer een democratie wordt.

She rules like a dictator, she does not do enough for the people, and we want Bangladesh to become a democracy again.

En dat daarna, op het moment dat zij wegvlucht en het leger de macht overneemt, dat daarna eigenlijk het leger al die oppositiepartijen uitnodigt.

And that afterwards, at the moment she flees and the army takes over power, that then the army actually invites all those opposition parties.

Om deel te nemen aan zo'n interim regering onder leiding van Mohammed Youssef, Yunus, excuses, Mohammed Yunus.

To participate in such an interim government led by Mohammed Youssef, Yunus, excuse me, Mohammed Yunus.

Dat was de eerste narratief.

That was the first narrative.

Dat is het eerste narratief.

That is the first narrative.

Het tweede narratief wat we zien, online, wat ook in India veel besproken wordt, is dat er eigenlijk wel sprake is geweest van een staatsgreep.

The second narrative that we see online, which is also widely discussed in India, is that there has actually been a coup.

Waarbij, het is dan niet zozeer dat de echte oppositieleden een staatsgreep hebben gepleegd, maar meer het leger.

While it is not so much that the real opposition members have staged a coup, but more the army.

En via zo'n staatsgreep, dat eigenlijk het leger de oppositieleden meer de ruimte geeft.

And through such a coup, it actually gives the military more room for the opposition members.

Om eigenlijk te regeren.

To actually govern.

En dat zie je ook nadat het staatsgreep werd gepleegd.

And you can see that after the coup was carried out.

Had Wakker, de commandant, aangegeven we gaan een gesprek voeren met alle partijen om een interim regering te vormen.

Wakker, the commander, had indicated that we will have a discussion with all parties to form an interim government.

Maar Awamilik was er niet bij.

But Awamilik was not there.

Hij was niet uitgenodigd, ze waren niet bij.

He was not invited, they were not there.

In de tussentijd werden Awamilik leden door heel Bangladesh aangevallen, werden hun huizen in brand gestoken.

In the meantime, Awamilik members were attacked throughout Bangladesh, and their homes were set on fire.

Ook heel veel Hindus hadden het zwaar te verduren.

Many Hindus also had a hard time.

Hun huizen werden in brand gestoken met het idee dat zij voornamelijk de Awamilik steunden.

Their houses were set on fire with the idea that they primarily supported the Awamilik.

Omdat het een heel seculier partij was.

Because it was a very secular party.

En inderdaad, de Awamilik had ook een aantal Hindus als lid.

And indeed, the Awamilik also had a number of Hindus as members.

Dat was een beetje dus het tweede narratief.

That was a bit of the second narrative.

Dus eigenlijk dat er een staatsgreep is gepleegd om de Awamilik uit te schakelen.

So actually there was a coup to eliminate the Awamilik.

Zodat de oppositieleden weer het voor het zeggen hebben.

So that the opposition members are in charge again.

En eigenlijk ook oppositieleden die wat meer op de stoel zitten van Amerika en het Pakistan.

And actually also opposition members who are more in the position of America and Pakistan.

En eigenlijk zo de Awamilik naar achter hebben weten te drukken.

And actually managed to push the Awamilik back.

Die wat meer hechtere contacten hadden met India.

Those who had closer ties with India.

En met China.

And with China.

Dat zijn de twee narratieven.

Those are the two narratives.

Een apolitiek protest vanuit de studentenbeweging.

A politically neutral protest from the student movement.

Die uiteindelijk is onaard in een machtswisseling.

That ultimately is unfair in a power transition.

En het tweede narratief is eigenlijk dat er een staatsgreep is geweest waar het leger achter zat.

And the second narrative is actually that there has been a coup that the military was behind.

En die heeft heel doelbewust de oppositie de kans gegeven om de macht te grijpen.

And it has very deliberately given the opposition the chance to seize power.

Je gaf daarbij ook aan, en daar wil ik het dan nu verder over hebben.

You also indicated that, and I would like to discuss that further now.

De geopolitiek eigenlijk van deze coup.

The geopolitics of this coup, actually.

Dat er ook wellicht buitenlandse partijen betrokken zouden zijn.

That there may also be foreign parties involved.

En de Awamilik en de China hadden natuurlijk hecht.

And the Awamilik and the Chinese were of course closely connected.

Dat er hechtere contacten met met name India, maar ook in mindere mate met China.

That there are closer contacts with India in particular, but also to a lesser extent with China.

En in India's media zie je veel genoemd worden dat eigenlijk Amerika hierachter zit.

And in India's media, you often see it mentioned that it is actually America behind this.

Dat zij afgelopen jaren al voor een machtsgreep hebben gezorgd in Pakistan.

That they have already orchestrated a power grab in Pakistan in recent years.

Waar nu natuurlijk Sharif aan de macht is in plaats van Imran Khan.

Where now of course Sharif is in power instead of Imran Khan.

En dat dat nu ook in Bangladesh is gebeurd.

And that it has now also happened in Bangladesh.

Zou je meer hierover kunnen vertellen?

Could you tell me more about this?

Ja, dus wat we in Pakistan zagen.

Yes, so what we saw in Pakistan.

Imran Khan is even wel belangrijk om kort te benoemen.

Imran Khan is important to mention briefly.

Die was meer een China kan.

That was more of a China bowl.

En dan zie je nu dat er een staatsgreep is gepleegd.

And now you see that a coup has been carried out.

Waardoor er een regime is dat meer neigt naar Amerika.

Resulting in a regime that leans more towards America.

Of neigt te zijn gewoon pro-Amerika.

Or tends to be simply pro-America.

Nou in Bangladesh is hetzelfde het geval.

Well, the same is the case in Bangladesh.

En dat is ook iets wat Sheikh Hasina maanden geleden had gewaarschuwd.

And that is also something that Sheikh Hasina warned about months ago.

Echt maanden geleden, voordat er überhaupt nog protesten waren.

Really months ago, before there were even any protests.

Ten tijde van de verkiezingen had Sheikh Hasina aangegeven.

At the time of the elections, Sheikh Hasina had indicated.

Dat er mannen kwamen, blanke mannen in pak.

That men came, white men in suits.

Ze had niet specifiek gezegd van welk land.

She hadn't specifically mentioned which country.

Maar die hadden aangegeven dat ze graag een eilandje willen hebben voor de kust van Bangladesh.

But they had indicated that they would like to have an island off the coast of Bangladesh.

Waar ze een militair industrieel, geen complex, maar een militair basis wilden bouwen.

Where they wanted to build a military base, not a military industrial complex.

Zodat ze vanuit die basis eigenlijk aan power projection kunnen doen.

So that they can actually engage in power projection from that base.

Nederlands power projectie.

Dutch power projection.

Machtsuitoefening.

Exercise of power.

Machtsuitoefening zowel naar India als China als Burma en Zuidoost-Azië.

Exercise of power towards India, China, Burma, and Southeast Asia.

En ook had die persoon aangegeven dat als je dat doet.

And that person also indicated that if you do that.

Dan zullen we ervoor zorgen dat de verkiezingen vlekkeloos zullen verlopen.

Then we will ensure that the elections run smoothly.

Zo niet, dan zullen er problemen ontstaan.

If not, then problems will arise.

Dat heeft Sheikh Hasina zelf gezegd.

Sheikh Hasina said that herself.

Dus niet een random iemand op YouTube ofzo.

So not a random person on YouTube or something.

Nou, we zien dus maanden later dat er een staatsgreep heeft plaatsgevonden.

Well, we see months later that a coup has taken place.

Dat Sheikh Hasina weg moest.

That Sheikh Hasina had to go.

Dat er een regering, Mohammed Yunus is gekomen.

That there is a government, Mohammed Yunus has come.

Die sterk gaan neigen naar Pakistan, maar ook naar het westen toe, naar Amerika toe.

They will strongly tend towards Pakistan, but also towards the west, towards America.

En dat er echt het beeld is van, het zal misschien niet gelijk gebeuren.

And there is really the image of, it may not happen right away.

Enkele maanden, misschien jaren.

A few months, maybe years.

Maar dat eilandje, St. Martins eiland heet het overigens.

But that little island is called St. Martin's Island, by the way.

Daar zal binnenkort een Amerikaanse militaire basis worden gebouwd.

A U.S. military base will be built there soon.

Helder.

Clear.

Dus eigenlijk als opvolging van het tweede narratief.

So actually as a follow-up to the second narrative.

De tweede verklaring is zo dat er ook nog een geopolitiek van deze coup is.

The second statement is that there is also a geopolitical aspect to this coup.

En die stelt eigenlijk dat misschien buiten onze mogendheden,

And that actually states that perhaps beyond our powers,

met name de Pakistanse en Amerikaanse hier wellicht mee te maken hebben gehad.

in particular, the Pakistanis and Americans may have been involved with this.

Ja, alle Amerikaanse.

Yes, all American.

Vooral de Amerikaanse dan natuurlijk, de belangrijkste partij hierin.

Especially the Americans, of course, the main party in this.

Om er uiteindelijk voor te zorgen dat er een eiland voor Bangladesh, St. Martins,

To ultimately ensure that there is an island for Bangladesh, St. Martins,

uiteindelijk opengesteld zou worden voor een militaire basis van de Verenigde Staten.

would ultimately be opened up for a military base of the United States.

Die daarmee eigenlijk een sterkere militaire poot zou krijgen.

This would actually give it a stronger military branch.

In deze regio, wat natuurlijk cruciaal is in die Indische Oceaan.

In this region, which is of course crucial in the Indian Ocean.

En om eigenlijk ook China misschien wel in te dammen.

And to actually perhaps contain China as well.

Dan wil ik gelijk even naar de volgende stap gaan.

Then I would like to move on to the next step right away.

Wat zijn nu de geopolitieke gevolgen voor de relatie tussen Bangladesh aan de ene kant,

What are the geopolitical consequences for the relationship between Bangladesh on one side,

India aan de andere kant, China en de Verenigde Staten?

India on the other hand, China and the United States?

Ja, je ziet dat de relaties tussen India en Bangladesh bijna met de dag aan het verslechteren zijn.

Yes, you can see that the relations between India and Bangladesh are deteriorating almost daily.

Omdat Sheikh Hasina, Awamilik en India waren er uitstekende banden.

Because Sheikh Hasina, Awamilik, and India had excellent ties.

En je ziet dat er steeds meer sprake is van een krimmige sfeer.

And you see that there is increasingly a tense atmosphere.

Ook de uitspraken die worden gedaan, ook met name Mohammed Yunus, die aan India aangaf.

Also the statements that are made, particularly by Mohammed Yunus, who indicated this to India.

Van, jullie moeten ervoor zorgen dat Sheikh Hasina haar mond houdt en geen uitspraken doet.

You all need to make sure that Sheikh Hasina keeps her mouth shut and doesn't make any statements.

En jullie moeten wachten totdat wij een orde geven dat jullie haar weer naar ons gaan uitleveren.

And you must wait until we give an order for you to return her to us.

En we verwachten ook dat jullie dat ook gaan doen.

And we also expect that you will do that as well.

Dat een andere, er zijn nu, ik zag vandaag overigens nog in het nieuws dat er steeds meer stemmen zijn in Bangladesh.

That another one, there are now, I saw today in the news that there are increasingly more voices in Bangladesh.

Die aangeven dat er een verandering is.

Indicating that there is a change.

Dat er een verdrag moet worden gesloten met Pakistan, onder andere een nucleair verdrag.

That a treaty must be concluded with Pakistan, including a nuclear treaty.

Betekent niet dat er gelijk nucleaire wapens komen, maar eerder uitwisseling van kennis.

Does not mean that nuclear weapons will be available immediately, but rather an exchange of knowledge.

Je ziet dat delegatie van Pakistan, die ook in Bangladesh is, nou dan weet je dat het niet de goede voet staat met India.

You see that the delegation from Pakistan, which is also in Bangladesh, well then you know that things are not going well with India.

Met China, daarvan heeft ook de nieuwe interim regering aangegeven dat ze alle contracten,

With China, the new interim government has also indicated that they will review all contracts,

bestaande infrastructuurcontracten, met Chinese en Indiaanse bedrijven zullen heroverwegen.

Existing infrastructure contracts with Chinese and Indian companies will be reconsidered.

Terwijl we zullen zien in de toekomst,

As we will see in the future,

wat dat precies betekent.

what that exactly means.

Dus ja, het is inderdaad, de relaties staan nu wel wat meer op scherp, vooral tussen India en Bangladesh.

So yes, it is indeed true that the relationships are now a bit more tense, especially between India and Bangladesh.

En ook vanwege het feit dat er nogmaals in Bangladesh werden veel Awamilik leden vervolgd, zowel Hindus als moslims.

And also because many Awami League members were persecuted in Bangladesh, both Hindus and Muslims.

Maar je ziet ook dat los van dat er ook radicale moslims waren die eigendommen van Hindus in brand staken.

But you also see that apart from that, there were also radical Muslims who set Hindu properties on fire.

En ja, zodra de Indiaanse regering of minister Jay Shankar, minister van buitenlandse zaken van India, daar wat over zei.

And yes, as soon as the Indian government or Minister Jay Shankar, the Minister of External Affairs of India, said something about it.

Dat er tot geïrriteerde reacties leiden.

That it leads to irritated reactions.

Vanuit Mohammed Yunus en de rest van zijn kabinet.

From Mohammed Yunus and the rest of his cabinet.

Helder, dus de sfeer tussen India en Bangladesh die is sterk verslechterd.

Clear, so the atmosphere between India and Bangladesh has seriously deteriorated.

Er is in de Indiaanse media natuurlijk ook heel veel verdachtmaking van de Verenigde Staten die hierachter zit.

There is, of course, a lot of suspicion in the Indian media regarding the United States being behind this.

Zou je meer kunnen vertellen over de relatie tussen India en de Verenigde Staten als gevolg van deze coup?

Could you tell me more about the relationship between India and the United States as a result of this coup?

Ja, dat is heel interessant om te zien.

Yes, that is very interesting to see.

Want ik kan me nog herinneren dat, een paar podcasten geleden, een paar maanden geleden, dat we nog zeiden ja, de relaties tussen India en Amerika.

Because I can still remember that, a few podcasts ago, a few months ago, we still said yes, the relations between India and America.

Die zijn eigenlijk aan de betere de hand.

They are actually in better shape.

Een soort hart-liefde verhouding.

A kind of heart-love relationship.

Maar je ziet dat...

But you see that...

Maar wel sterk beter en er was een opwaartse trend.

But it was definitely much better and there was an upward trend.

Er was een opwaartse trend.

There was an upward trend.

Maar je ziet nu wel heel sterk, althans de media die ik volg, de Indiaanse media, best wel de brede media.

But you can now see very strongly, at least the media I follow, the Indian media, quite the mainstream media.

Dat er het gevoel is van nee, de Amerikanen die zijn echt wel bezig met het schenden van de nationale integriteit.

That there is a feeling of no, the Americans are really infringing on national integrity.

Dus je ziet ook dat daar het beeld is van, waarschijnlijk is Amerika toch niet zo'n grote vriend als wat we hadden gehoopt.

So you can also see that the image is there, probably America is not such a great friend after all as we had hoped.

En dat zie je in meerdere opzichten.

And you can see that in several respects.

We kunnen een volgende andere podcast over hebben.

We can have another podcast about this next.

Maar in Bangladesh, nou in Pakistan hebben ze ook een staatsschrift gezien.

But in Bangladesh, well in Pakistan they have also seen a state script.

Ook subnational diplomacy.

Also subnational diplomacy.

Dus dat Amerikaanse diplomaten in India met lokale leiders praten die het niet zo hebben met Modi.

So American diplomats in India are talking to local leaders who aren't very fond of Modi.

Of die eerder juist separatistische uitingen hadden gedaan.

Or that they had previously made separatist statements.

Nou, dat soort zaken zorgt voor dagmakingen.

Well, that kind of thing leads to daybreaks.

En dat is in het geopolitiek.

And that is in geopolitics.

Je kan zaken niet zozeer echt hard maken.

You can't really make things so hard.

Het is geen harde wetenschap.

It is not a hard science.

Maar je ziet wel steeds meer van die puzzelstukjes die er beginnen te ontstaan.

But you are increasingly seeing those puzzle pieces that are starting to emerge.

We zien steeds meer puzzelstukjes dat er een gebrouilleerde relatie gaat ontstaan tussen de Verenigde Staten aan de ene kant en India aan de andere kant.

We are increasingly seeing pieces of the puzzle that a troubled relationship is emerging between the United States on one side and India on the other.

En dat geeft wellicht ook ruimte aan China en Rusland op dit moment.

And that may also provide room for China and Russia at this moment.

Hoe het ook zij, op dit moment heeft die coup plaatsgevonden en is Yunus aan de macht.

Whatever the case may be, at this moment the coup has taken place and Yunus is in power.

Dit is eigenlijk het eerste deel van onze terugblik op afgelopen zomer, de zomer 2024.

This is actually the first part of our reflection on last summer, the summer of 2024.

Blijf luisteren naar de komende afleveringen.

Keep listening to the upcoming episodes.

Daar zullen we de rest van de zomer nog bespreken.

We will discuss the rest of the summer there.

En blijf afscheid nemen van je ongeïnformeerde zelf.

And keep saying goodbye to your uninformed self.

Tot de volgende keer.

Until next time.

Continue listening and achieve fluency faster with podcasts and the latest language learning research.