Wetenschappers zetten festivalgangers onder druk (special vanaf Lowlands Science)

Ik zei natuurlijk net vooraf, dit is een experiment en het gaat over presteren onder druk.

I just said beforehand, this is an experiment and it’s about performing under pressure.

Maar eigenlijk gaat het daar niet echt over.

But actually, it's not really about that.

Dit is een podcast van de NTR voor NPO 2.

This is a podcast from the NTR for NPO 2.

Focus met Sander Nieuwenhuijzen.

Focus with Sander Nieuwenhuijzen.

Ja, je luistert naar Focus, de wetenschappodcast van de NTR.

Yes, you are listening to Focus, the science podcast from NTR.

Het is augustus, zondag 18 augustus, hartje zomer.

It is August, Sunday, August 18, the height of summer.

Je zou zeggen, alle wetenschappers zijn op vakantie.

You would think all the scientists are on vacation.

Maar niets is minder waar. Het is ook het Lowlands Festival in Biddinghuizen.

But nothing could be further from the truth. It is also the Lowlands Festival in Biddinghuizen.

De plek waar muziek, theater, kunst samenkomen, maar dus ook wetenschap.

The place where music, theater, and art come together, but also science.

We staan op Lowlands Science.

We are at Lowlands Science.

De plek waar al een aantal jaar verschillende wetenschappers van universiteiten en onderzoeksinstituten zich verzamelen.

The place where various scientists from universities and research institutes have been gathering for several years.

Om iets te vertellen over hun onderzoek.

To tell something about their research.

Maar ook zeker om wetenschap te bedrijven en data te verzamelen.

But also certainly to conduct science and collect data.

Dat doen ze bij de bezoekers van Lowlands.

They do that with the visitors of Lowlands.

En vandaag zijn er twee bijgekomen. Ik ben er en Tess, mijn collega, is er ook.

And today, two have joined. I'm here and Tess, my colleague, is here too.

Hey Sander.

Hey Sander.

En dat brengt het tot, nou wat zal het zijn? Hoeveel mensen lopen hier rond?

And that brings it to, well what will it be? How many people are walking around here?

Zo'n 65.000 heb ik gelezen.

I have read about 65,000.

Plus twee.

Plus two.

En drie. Potentiële proefpersonen om wetenschap op te bedrijven.

And three. Potential subjects to engage in science.

Nou, we gaan eens even rondkijken wat er zoal te doen is.

Well, let's take a look at what there is to do.

Het terrein is net open en het begint zo langzaam binnen te druppelen.

The venue has just opened and people are slowly starting to trickle in.

En iedereen heeft zijn container hier opengezet. Wat zien we hier zoal?

And everyone has opened their container here. What do we see here?

Nou, we zien een hoop mensen een beetje brak langs die containers struinen.

Well, we see a lot of people wandering a bit groggy along those containers.

Een aantal ook vermoeide wetenschappers staan er voor hun praatje te doen.

A number of also tired scientists are there to give their talk.

En de mensen naar binnen te lokken.

And to lure people inside.

En de proppers in Salouw, die halen iedereen naar binnen om zo toch mee te doen aan hun experiment.

And the touts in Salouw, they pull everyone inside to take part in their experiment.

Ja, het is inmiddels ook voor hun dag drie. Er zitten al twee dagen op en veel slaap ook gewoon op de camping.

Yes, it is now day three for them as well. They have been here for two days and have had a lot of sleep just at the campsite.

Dat heb ik begrepen. Dus het zijn, ja, het is niet echt de standaard omstandigheden waarin je je onderzoek doet als je geband bent om in het lab te staan.

I understand that. So it's, yes, it's not really the standard conditions under which you conduct your research when you're banned from being in the lab.

Maar ja, we gaan eens even kijken of we ergens naar binnen kunnen.

But yes, let's see if we can get inside somewhere.

Kijk hiernaast gebeurt heel veel.

Look, a lot is happening next door.

Ja, de koele kikkoffels zijn er opeens.

Yes, the cool frog slippers are suddenly here.

Nou, daar gaan we eens even mee gluren. Wat hier zoal gebeurt.

Well, let's take a peek at what goes on here.

Er staat iemand in een soort plastic doos.

There is someone standing in a kind of plastic box.

Dit is Thijs, dames en heren. Geef eens een groot applaus voor Thijs.

This is Thijs, ladies and gentlemen. Let's give a big round of applause for Thijs.

Thijs zit hier met peentjes te zweten in deze glazen...

Thijs is here sweating bullets in these glasses...

Presteer je onder druk? Is dat iets voor jou?

Do you perform under pressure? Is that something for you?

Absoluut niet. Ik ben ook niet heel technisch en ook niet zo goed in puzzels.

Absolutely not. I'm not very technical and not very good at puzzles either.

Dus ik vind het ook heel spannend als mensen naar me kijken, maar...

So I also find it very exciting when people look at me, but...

Consent is wel het woord. Is het oké? Durf je de cabine in?

Consent is indeed the word. Is it okay? Do you dare to enter the cabin?

Ja, ik ga het gewoon doen. Alles voor de wetenschap.

Yes, I'm just going to do it. Everything for science.

En precies, Rob is ook Thijs Bol.

And exactly, Rob is also Thijs Bol.

Nou, je hebt nu de enquête gevuld. Wat je zo gaat doen, is je gaat in een glazen cabine staan.

Well, you have now filled out the survey. What you are going to do now is stand in a glass booth.

En in die glazen cabine moet je een logische puzzel oplossen.

And in that glass cabin, you have to solve a logical puzzle.

Je moet vijf gekleurde knoppen in de juiste volgorde indrukken. Binnen één minuut.

You need to press five colored buttons in the correct order. Within one minute.

En op het moment dat je één combinatie geprobeerd hebt, dan krijg je feedback van de apparaat.

And at the moment you have tried one combination, you will receive feedback from the device.

Sommige lampjes in de knoppen gaan branden, andere niet. En als je de puzzel oplost en de vijf knoppen in de juiste...

Some lights in the buttons will turn on, others will not. And when you solve the puzzle and the five buttons are in the right...

volgorde krijgt, dan gaat er een groot alarm af. Euforie, rook, alles blij.

When the order is given, a big alarm goes off. Euphoria, smoke, everything is joyful.

Maar op het moment dat het niet lukt, binnen die minuut, dan gaat de zoom eraf. Dan heb je het niet gered.

But the moment it doesn't work within that minute, then the zoom comes off. Then you haven't made it.

Dus dat kan je nu gaan doen. Jij kan zo de glazen cabine ingaan om te kijken of jij de code kan kraken.

So you can go do that now. You can enter the glass booth to see if you can crack the code.

Ik vind het echt heel spannend. Ik ben helemaal niet zo goed in puzzels.

I find it really exciting. I'm not that good at puzzles at all.

Maar daar doen we juist onderzoek naar. We zijn juist geïnteresseerd in hoe mensen omgaan met die spanning.

But that is exactly what we are researching. We are particularly interested in how people cope with that tension.

Hoe kan je onder druk presteren? Daarom is die cabine van glas en staan er straks twintig mensen naar jou te kijken.

How can you perform under pressure? That's why that cabin is made of glass and soon there will be twenty people watching you.

Oké, dan gaan we door naar de volgende kandidaat. Dat is 375. Wie is er aan de beurt?

Okay, let's move on to the next candidate. That is 375. Who's next?

377.

377.

We hebben hier nummer 377. Wat is jouw naam?

We have number 377 here. What is your name?

Tess.

Tess.

Tess, jij moet zo die glazen cabine in en de puzzel oplossen. Ben je zenuwachtig?

Tess, you have to go into that glass booth and solve the puzzle. Are you nervous?

Heel zenuwachtig.

Very nervous.

Ik vind het wel goed. Er is niks aan de hand. Er staan allemaal onbekende mensen te kijken of jij gaat slagen of falen.

I think it's fine. There's nothing wrong. There are all unknown people watching to see if you will succeed or fail.

Ik denk dat je gaat slagen. Ik wil de druk niet opleggen, maar ik denk wel dat het gaat lukken.

I think you are going to succeed. I don't want to put pressure on you, but I do believe you're going to make it.

Ga naar binnen. Tess, ga in de glazen cabine.

Go inside. Tess, go into the glass booth.

Is het publiek klaar voor Tess?

Is the audience ready for Tess?

Kom op, jongens.

Come on, guys.

Is het publiek klaar voor Tess? Oké, we delen af.

Is the audience ready for Tess? Okay, we are concluding.

Drie, twee, één en Tess kan beginnen.

Three, two, one and Tess can start.

Tess begint heel rustig.

Tess begins very calmly.

Kijk goed wat je doet, hè.

Watch closely what you do, okay.

Gaat goed, hoor. Nog een halve minuut.

It's going well, you know. Just half a minute left.

Tess, kom op. Tess.

Tess, come on. Tess.

Hé, je hebt nog negen seconden. Probeer het.

Hey, you have nine seconds left. Give it a try.

Tess, alsjeblieft.

Tess, please.

Dan word ik opgenomen. Dit moet lukken.

Then I'll be admitted. This has to work.

Tess.

Tess.

Kom erbij, kom erbij, kom erbij.

Come join us, come join us, come join us.

Wat gebeurde er?

What happened?

Ik werd helemaal warm. Ik vond het heel spannend.

I got all warm. I found it very exciting.

Vond je het heel spannend? En waarom is het niet gelukt, denk je?

Did you find it very exciting? And why do you think it didn't work out?

Ik had niet echt een strategie, denk ik.

I don't really think I had a strategy.

Je had geen strategie?

You didn't have a strategy?

Nee.

No.

Zou je het volgende keer anders doen?

Would you do it differently next time?

Nee.

No.

Zou je het volgende keer doen?

Would you do it next time?

Ja.

Yes.

Heel goed, dank je wel. Heel hard applaus voor Tess.

Very good, thank you. A big round of applause for Tess.

Je mag even een achtergrond de vragenlijst invullen.

You can take a moment to fill out the background questionnaire.

En dan gaan we ook door met de volgende kandidaat.

And then we will move on to the next candidate.

Hoe vond je het?

How did you find it?

Ik vond het doodeng, ja.

I found it really scary, yes.

Ja, het was...

Yes, it was...

Goed, ik zei natuurlijk net vooraf, dit is een experiment en het gaat over presteren onder druk.

Good, I just mentioned earlier, this is an experiment and it's about performing under pressure.

En het is ook zo, jij voelde die druk.

And it's true, you felt that pressure.

Maar eigenlijk gaat het daar niet echt over.

But actually, it's not really about that.

Eigenlijk gaat dit onderzoek over hoe mensen aankijken tegen hun eigen succes en hun eigen falen.

Actually, this research is about how people view their own success and their own failure.

En wat de deelnemers niet weten, wat we ze woensdag gaan laten weten in de mail,

And what the participants do not know, which we will inform them about in the email on Wednesday,

is dat je helemaal geen enkele invloed hebt op of je die puzzel oplost of niet.

that you have absolutely no influence on whether you solve that puzzle or not.

Vooraf bepaalt de computer of jij een winnaar of een verliezer wordt.

In advance, the computer determines whether you will be a winner or a loser.

Je klikt op de knoppen, die gaan lampjes gaan er branden, dat gaat gebeuren.

You click on the buttons, which will cause lights to turn on, that's going to happen.

Je interacteert ermee, maar het maakt helemaal niks uit.

You interact with it, but it doesn't matter at all.

Soms win je, soms verlies je.

Sometimes you win, sometimes you lose.

Op welke tijd je wint wordt vooraf bepaald.

The time you win is predetermined.

En waar we eigenlijk geïnteresseerd in zijn is dan kijken,

And what we are actually interested in is then to look,

wat zeggen winnaars over waarom ze gewonnen hebben en wat zeggen verliezers over waarom ze verloren hebben.

What do winners say about why they won and what do losers say about why they lost?

En wat we verwachten...

And what we expect...

En wat we verwachten is dat winnaars succes vaker toeschrijven aan hun eigen idee.

And what we expect is that winners attribute success more often to their own idea.

Zeggen ze, ja ik had een tactisch plan en dat zien we ook wel.

They say, yes I had a tactical plan and we can see that.

Zeggen mensen, ja ik deed op het ritme van de muziek en ik had het gevoel dat ik een bepaald patroon moest maken.

People say, yes I was moving to the rhythm of the music and I felt like I had to create a certain pattern.

En verliezers zeggen veel vaker, ja ik weet het eigenlijk niet, wat ik anders had kunnen doen.

And losers much more often say, yes I actually don’t know what I could have done differently.

Of soms juist ook, ja ik had misschien toch wel een beter plan moeten bedenken.

Or sometimes indeed, yes, I might have needed to come up with a better plan after all.

En de reden dat we daarin geïnteresseerd zijn is omdat in de samenleving heel veel succes en falen ook ontstaat

And the reason we are interested in this is because a lot of success and failure arises in society.

door factoren waar we helemaal geen invloed op hebben.

due to factors over which we have no control at all.

Maar dat we dat toch moeilijk vinden om te onderkennen.

But we find it difficult to acknowledge that.

En dat we toch heel vaak nadenken over onze eigen verdiensten, onze eigen inzet als het gaat om of we succesvol zijn op de arbeidsmarkt of in het onderwijs.

And that we very often reflect on our own merits, our own efforts when it comes to whether we are successful in the job market or in education.

Terwijl we uit heel veel onderzoek weten dat er heel veel factoren zijn die bepalen waar we terechtkomen waar we geen invloed op hebben.

While we know from a lot of research that there are many factors that determine where we end up that we have no control over.

Ja ik vond het wel heel herkenbaar.

Yes, I found it very relatable.

Want ik dacht zelf ook op een gegeven moment, ja zou ik dit nu kunnen kraken als ik er nog een keer in zou gaan.

Because at one point I also thought, yeah, could I crack this if I were to go in again?

Want je merkte dat wel met zo'n verschil in tactiek dat.

Because you could really notice that with such a difference in tactics.

En ik liep er ook al uit met, ja ik had misschien toch beter een strategie moeten bedenken.

And I also walked out with, yes I should have maybe thought of a better strategy.

Ja.

Yes.

En dat is interessant.

And that is interesting.

Want dus mensen die winnen merken we, kijk dat moeten we nog uit het onderzoek halen.

So we notice people who win, we still need to determine that from the research.

Maar we merken dat mensen die winnen als ze vragen, naar die cabine vragen.

But we notice that people who win when they ask, ask for that cabin.

Wat deed je?

What did you do?

En heel vaak zeggen ze, ja ik had wel een plan.

And very often they say, yes I did have a plan.

En die hebben dan ook het gevoel dat de strategie werkt.

And they also feel that the strategy is working.

En dat is interessant.

And that is interesting.

Want op het moment dat jij succes hebt, denk je meteen aan wat heb ik gedaan om dat succes te bereiken.

Because the moment you are successful, you immediately think about what you did to achieve that success.

In plaats van dat je denkt, ja misschien zijn er wel allerlei dingen die er ook voor gezorgd hebben dat ik succesvol ben.

Instead of thinking, yes maybe there are all sorts of things that have also contributed to my success.

Waar ik helemaal geen invloed op heb.

Where I have no influence at all.

Zelf vind ik het altijd heel mooi als je nadenkt over succesverhalen.

I always find it very beautiful when you think about success stories.

Zie je steeds vaker op websites en verhalen over ochtendroutines.

You are seeing more and more on websites and stories about morning routines.

En dan zeggen mensen, ja dit is mijn ochtendroutine van een succesvol iemand.

And then people say, yes this is my morning routine of a successful person.

En eigenlijk zeggen ze dan, ja dit is waarom ik succesvol ben.

And actually they say, yes this is why I am successful.

En dat slaat nergens op.

And that doesn't make any sense.

Want als ik die ochtendroutine ga uitvoeren, dan word ik niet succesvol.

Because if I follow that morning routine, I won't be successful.

Maar mensen gaan dan toch terug redeneren, ik ben succesvol.

But people will then start reasoning again, I am successful.

Wat doe ik om dat succes bereikt te hebben?

What do I do to have achieved that success?

Nou, dit is mijn ochtendroutine.

Well, this is my morning routine.

En eigenlijk in de noten erop laten we dat hier ook zien.

And actually, in the notes, we also show that here.

Je geeft iemand willekeurig succes.

You give someone random success.

En dan kijken we hoe mensen daar tegenaan kijken.

And then we look at how people perceive that.

Kan je iets vertellen over de...

Can you tell me something about the...

eigenlijk de bredere context waarin je dit onderzoek hebt opgezet?

actually the broader context in which you have set up this research?

Ik ben hoogleraar sociologie aan de Universiteit van Amsterdam.

I am a professor of sociology at the University of Amsterdam.

En mijn onderzoek gaat heel erg over ongelijkheid.

And my research is very much about inequality.

Dus ik ben heel erg geïnteresseerd in hoe komt ongelijkheid tot stand?

So I am very interested in how inequality comes about?

Waarom hebben sommige mensen veel, waarom hebben andere mensen weinig?

Why do some people have a lot, while others have little?

En eigenlijk zijn er daar in de literatuur grofweg twee verklaringen voor.

And actually, there are roughly two explanations for that in the literature.

De eerste verklaring is de meritocratische verklaring.

The first explanation is the meritocratic explanation.

En die zegt eigenlijk dat het succes wat iemand heeft komt door hun eigen verdiensten.

And it actually says that the success someone has comes from their own merits.

Door hun eigen talent, hun eigen inzet, hun eigen harde werk.

Through their own talent, their own effort, their own hard work.

En de andere verklaring zegt nee, er zijn allerlei factoren.

And the other statement says no, there are all sorts of factors.

Externe factoren waar we helemaal geen invloed op hebben.

External factors that we have no influence over at all.

En die bepalen waar je terecht komt.

And they determine where you end up.

Bijvoorbeeld het gezin waarin je geboren wordt.

For example, the family you are born into.

Als we kijken naar succes in het onderwijs.

If we look at success in education.

Dat komt echt niet alleen door je eigen inzet en hard werken.

That really isn't solely due to your own effort and hard work.

Je moet ook gewoon geluk hebben gehad.

You must have just been lucky as well.

Dat je in een gezin terecht bent gekomen.

That you ended up in a family.

Waarbij je ondersteund werd.

Where you were supported.

Waarbij er allerlei mogelijkheden waren.

Where there were all sorts of possibilities.

Nou dat is de bredere onderzoeksvraag waar ik in geïnteresseerd ben.

Well, that is the broader research question that I am interested in.

In hoeverre komt ongelijkheid nou door eigen invloed?

To what extent is inequality a result of personal influence?

En in hoeverre hebben mensen ongelijke kansen?

And to what extent do people have unequal opportunities?

En dat onderzoek...

And that research...

En eigenlijk in het heel klein is dat wat we hier op Lowlands doen.

And actually, on a very small scale, that is what we do here at Lowlands.

Ja want in het normaal gesproken.

Yes, because normally.

Als je deze thematiek onderzoekt.

If you investigate this theme.

Hoe moet ik me dat voorstellen?

How should I imagine that?

En dat je daarna afzet tegen hoe je hier als spreekstalmeester in de container staat.

And then you compare that to how you stand here as a master of ceremonies in the container.

Nou dat is natuurlijk niet wat ik doe in mijn dagelijkse werk.

Well, that's not really what I do in my daily job.

Met een microfoon mensen aanmoedigen.

Encouraging people with a microphone.

Helaas.

Unfortunately.

Nee, het grootste gedeelte van het onderzoek wat ik doe is.

No, most of the research I do is.

We kijken naar informatie van mensen die al verzameld zijn.

We are looking at information from people that has already been collected.

Dus bijvoorbeeld in mijn onderzoek naar onderwijs.

So for example in my research on education.

Kijk ik naar de onderzoeken.

I look at the studies.

En dan zie ik onderwijs loopbanen van kinderen.

And then I see educational paths of children.

En dan onderzoek ik of kinderen die uit een sociaal milieu komen.

And then I investigate whether children from a social environment.

Waar misschien minder geld was.

Where there might have been less money.

Of ouders niet naar de universiteit zijn geweest.

Or parents have not been to university.

Of die een hele andere onderwijs loopbaan hebben.

Or those who have a completely different educational career.

Dan kinderen die uit een hoog sociaal milieu komen.

Than children who come from a high social background.

Met veel geld en veel middelen.

With a lot of money and a lot of resources.

En dat is heel mooi want dan observeer je echte data.

And that is very nice because then you observe real data.

En je kan dus ook kijken hebben die kinderen ongelijke kansen.

And you can also see whether those children have unequal opportunities.

Maar er zit ook een nadeel aan.

But there is also a downside to it.

En dat is dat we in de samenleving.

And that is that we are in society.

Die willekeurige factoren niet zomaar toe kunnen bedelen.

Those random factors cannot just be begged for.

We kunnen niet kinderen bij de geboorte splitsen.

We cannot separate children at birth.

En experimenteel verdelen over ouders met veel geld en weinig geld.

And experimentally distribute among parents with a lot of money and those with little money.

Dus we kijken altijd naar dingen die al geweest zijn.

So we always look at things that have already happened.

En dat betekent dat het soms heel moeilijk te achterhalen is.

And that means that it can sometimes be very difficult to determine.

Komt dit nou door die ouderlijk milieu.

Is this due to the parental environment?

Of komt het doordat die kinderen misschien wel gewoon beter.

Or is it because those children might simply be better?

Of slimmer of whatever zijn.

Or smarter or whatever.

Nou wat we hier kunnen doen.

Well, what we can do here.

Dus we kunnen eigenlijk dat die succes.

So we can actually say that it's a success.

Dat toeval manipuleren.

Manipulating that coincidence.

En dat is heel mooi.

And that is very nice.

Want dat experiment slaat nergens op.

Because that experiment doesn't make any sense.

Maar wat we wel hebben is een echt experiment.

But what we do have is a real experiment.

Waarin sommige mensen succes krijgen en anderen niet.

Where some people achieve success and others do not.

Dat is puur willekeurig.

That is purely random.

Om te kijken wat is het effect daarvan.

To see what the effect of that is.

Hoe beïnvloedt dat hoe mensen aankijken tegen hun eigen succes.

How does that influence how people view their own success?

Tegen hun eigen falen.

Against their own failure.

En dan heb je hier ook best wel een interessante populatie.

And then you also have a quite interesting population here.

Op zo'n festival te pakken.

Caught at such a festival.

Zeker.

Sure.

Ga je daar iets over zeggen?

Are you going to say something about that?

Wat wil je horen.

What do you want to hear?

Nee het is een hele interessante populatie.

No, it is a very interesting population.

Kijk het is een interessante populatie.

Look, it is an interesting population.

Omdat soms mensen heel dronken en heel erg high hier binnenkomen.

Because sometimes people come in very drunk and very high.

En de tijd van hun leven hebben.

And have the time of their lives.

En wij denken wat ben je aan het doen.

And we think what are you doing.

Maar onderzoekstechnisch gezien is het een hele interessante populatie.

But from a research perspective, it is a very interesting population.

Omdat het heel veel jongeren zijn.

Because there are a lot of young people.

Omdat het ook veel mensen zijn die niet automatisch mee zouden doen met onderzoek.

Because there are also many people who would not automatically participate in the research.

En we weten juist dat dit soort vragen over succes en falen.

And we just know that this kind of questions about success and failure.

En hoeveel invloed je hebt op je eigen succes.

And how much influence you have on your own success.

Die maakbaarheid van succes.

The feasibility of success.

Die leeft heel erg onder jongeren.

That lives very much among young people.

We zien dat in de generatie die vlak voor de oorlog is geboren.

We see this in the generation that was born just before the war.

Dacht ongeveer 50% dat succes komt door hard werken.

About 50% thought that success comes from hard work.

In mijn generatie is dat al 75%.

In my generation, that is already 75%.

Mijn generatie, ik ben 39.

My generation, I am 39.

En onder jongeren is dat nog hoger.

And among young people, it is even higher.

En je ziet het bijvoorbeeld ook in de maatschappelijke trend.

And you can also see it in the societal trend.

Die heel erg de afgelopen 5 jaar een vlucht heeft genomen.

That has taken off a lot in the past 5 years.

De trend van manifesteren.

The trend of manifesting.

Het idee dat als je maar hard genoeg iets wil.

The idea that if you just want something hard enough.

Als je hard genoeg werkt.

If you work hard enough.

Dan kan je alles bereiken wat je wil.

Then you can achieve everything you want.

Op Instagram of TikTok.

On Instagram or TikTok.

Allerlei van die influencers die zeggen.

All sorts of those influencers who say.

Met deze 5 stappen verdien je binnen 2 maanden 10k.

With these 5 steps, you'll earn 10k within 2 months.

Dat is ook het idee van maakbaarheid.

That is also the idea of manageability.

Jij moet die stappen zetten.

You have to take those steps.

En dan kom je ergens terecht.

And then you end up somewhere.

Maar goed de keerzijde daarvan is.

But the downside of that is.

Als jij dus geen succes hebt is het ook je eigen schuld.

So if you don't succeed, it's also your own fault.

Dan had je die stappen maar moeten zetten.

Then you should have taken those steps.

Dat leeft heel erg onder dit publiek.

That is very much alive among this audience.

En daarom vind ik het ten eerste interessant om te onderzoeken.

And that is why I find it interesting to investigate.

Maar ook interessant om.

But also interesting to.

Uiteindelijk als dit onderzoek klaar is.

Ultimately, when this research is finished.

En ze volgende week dat bericht krijgen waar het echt over gaat.

And they will receive that message next week that it's really about.

Hoop ik ook dat ze een beetje gaan reflecteren.

I hope they will reflect a bit as well.

Op hun eigen succes.

To their own success.

En misschien wel de meer beperkte invloed die ze daarop hebben.

And perhaps the more limited influence they have on it.

Dus dat is sowieso denk ik winst.

So that's definitely a profit, I think.

En daarnaast ga je ook aan de slag nemen.

And besides, you will also get to work.

Met alle data die je verzamelt.

With all the data you collect.

Soms denken mensen.

Sometimes people think.

Hier gaan we niks mee doen.

We're not going to do anything with this.

Dit zijn gewoon hele interessante data.

These are simply very interesting data.

Ik denk aan het eind van het weekend.

I think about the end of the weekend.

Dat is hartstikke veel voor wetenschappelijk onderzoek.

That is a huge amount for scientific research.

Zeker voor zo'n experiment.

Certainly for such an experiment.

En dat betekent dat we gewoon.

And that means that we simply.

Heel erg goed kunnen gaan kijken.

Very well could go and look.

Of er daadwerkelijk verschillen zijn.

Whether there are actually differences.

Tussen mensen die willekeurig succes hebben gehad.

Among people who have experienced random success.

En mensen die willekeurig falen hebben gekregen.

And people who have received random failures.

En daar willen we absoluut wetenschappelijk artikel over gaan publiceren.

And we definitely want to publish a scientific article about that.

Met de hele groep.

With the whole group.

Wordt dit dan ook echt door een ethische commissie nog getoetst?

Is this really still reviewed by an ethical committee?

Zeker ja hoor.

Sure, of course.

Nee dit is gewoon echt door een ethische commissie.

No, this is really just by an ethical committee.

Je ziet tegelijkertijd ook bij sommige mensen.

You can also see it at the same time with some people.

Toch echt wel een stukje teleurstelling.

Yet really a bit of disappointment.

Nee dit was niet makkelijk om door de ethische commissie heen te krijgen.

No, it was not easy to get through the ethics committee.

Want eigenlijk en dat noemen we in de wetenschap.

Because actually, and we call that in science.

Deceptie.

Deception.

Eigenlijk hou je de proefpersonen voor de gek.

Actually, you're deceiving the participants.

En dat mag alleen maar met zwaarwegende redenen.

And that is only allowed for compelling reasons.

Het mag alleen als het echt cruciaal is voor het onderzoek.

It is only allowed if it is truly crucial for the research.

Nou dat was in dit geval zo.

Well, that was the case this time.

En dus heeft de ethische commissie gezegd dat is goed.

And so the ethics committee said that it is good.

Maar wat ik moet doen en wat ik ook ga doen.

But what I have to do and what I am going to do.

Is een debriefing.

It is a debriefing.

En in die debriefing ga ik uitleggen.

And in that debriefing, I will explain.

Waar het onderzoek over gaat.

What the research is about.

Ga ik uitleggen waarom we dit zo hebben gedaan.

I will explain why we did this.

En uiteindelijk heeft die ethische commissie gezegd.

And in the end, that ethical committee said.

Ja sommige mensen zullen een beetje teleurgesteld zijn.

Yes, some people will be a little disappointed.

Kunnen een klein beetje schade hiervan ondervinden.

Can suffer a little bit of damage from this.

In het stukje tekst.

In the piece of text.

Dat je leest voordat je toestemming geeft.

That you read before you give permission.

Je kan even kortstondig wat teleurstelling hiervan ondervinden.

You may experience some disappointment from this for a short while.

Maar ze vonden dat.

But they found that.

Niet zwaar genoeg wegen.

Not weighing enough.

Om het onderzoek af te lassen.

To cancel the investigation.

En dus mocht het doorgaan.

And so it could continue.

Maar het klopt je houdt mensen een beetje voor de gek.

But you're right, you're deceiving people a bit.

En dat is heel leuk voor het onderzoek.

And that is very nice for the research.

Maar dat mag eigenlijk maar zelden.

But that is actually allowed only rarely.

En in de praktijk zie je toch ook.

And in practice, you see it too.

Er staan genoeg supportive mensen dan omheen.

There are plenty of supportive people around.

Om je op te vangen.

To catch you.

En het is natuurlijk zo.

And it is of course so.

Want ik maakte net dat grapje over.

Because I just made that joke about it.

Na mijn geboorte.

After my birth.

Dat kan natuurlijk ethisch gezien niet.

That is of course not ethically acceptable.

Want dat heeft een te grote impact op hun leven.

Because it has too big of an impact on their lives.

Dit is ook weer zoiets kleinschaligs.

This is also something small-scale.

Eén minuut in de glazen cabine.

One minute in the glass cabin.

Je bent een beetje gestrest.

You are a little stressed.

Je verliest misschien.

You may lose.

Je wordt voor gek gezet door je vrienden een weekend lang.

You are made a fool of by your friends for a whole weekend.

Maar that's it.

But that's it.

Mensen kunnen er ook om lachen.

People can also laugh about it.

Het is een leuke activiteit.

It's a fun activity.

En gaan ook weer door daarna ermee.

And then we'll get back to it again afterwards.

En dat is eigenlijk de reden dat ze zeggen.

And that is actually the reason they say.

Dit is een klein beetje.

This is a little bit.

We zitten aan het kijken.

We are watching.

En dan ben je het weer vergeten.

And then you forget it again.

We weten nu dus ook iets meer.

So we now know a little bit more.

Over de context van het onderzoek.

About the context of the research.

Je hebt het ervaren.

You have experienced it.

Hoe kijk je daar nu op terug Tess?

How do you look back on that now, Tess?

Nou ook wel een beetje opluchting.

Well, a bit of relief too.

Want dat betekent dus.

Because that means.

Dat het niet helemaal aan mij lag.

That it wasn't entirely my fault.

Dat ik het niet heb gehaald.

That I didn't make it.

Ik ben ook benieuwd hoe andere mensen dit ervaren.

I am also curious how other people experience this.

Als ze straks die mail krijgen.

When they receive that email later.

En zien dat het dus eigenlijk helemaal niet uit had gemaakt.

And see that it actually wouldn't have mattered at all.

Wat je daar had ingevuld.

What you had filled in there.

Wat staat hier?

What does it say here?

Volgens mij is dit Holland's Next Embryo Model.

In my opinion, this is Holland's Next Embryo Model.

Die lieten ze wel heel leuk aan.

They made that look really nice.

Heel kleurrijk.

Very colorful.

Een soort spelshow.

A kind of game show.

Is het eigenlijk.

Is it actually.

Nou welkom.

Well, welcome.

Leuk dat jullie mee willen doen met onze show.

Nice that you want to participate in our show.

We hebben straks een presentator.

We will have a presenter shortly.

Jullie krijgen een bandje te horen.

You will hear a recording.

Met een verhaal.

With a story.

En onze presentator stelt jullie eigenlijk een paar vragen tussendoor.

And our presenter will actually ask you a few questions in between.

En dan is het vooral de bedoeling.

And then it is mainly the intention.

Dat jullie ons laten weten wat er in jullie opkomt.

That you let us know what comes to your mind.

En dat noteren we en nemen we heel graag mee.

And we will note that down and take it with us gladly.

We zijn heel benieuwd.

We are very curious.

We hebben heel veel mensen.

We have a lot of people.

Enerzijds heb je dus aanwezig hier zijn mensen vanuit Nemo Kennislink.

On one hand, you have people from Nemo Kennislink present here.

Maar ook mensen vanuit het Rathenouw Instituut.

But also people from the Rathenau Institute.

Ik ben zelf vanuit de Universiteit Maastricht.

I am from Maastricht University.

Maar we hebben ook biomedici.

But we also have biomedics.

Vanuit Erasmus Universiteit.

From Erasmus University.

En Leiden.

And Leiden.

Utrecht is er ook bij betrokken.

Utrecht is also involved.

Amsterdam.

Amsterdam.

Ik ben bijvoorbeeld ethicus.

I am an ethicist, for example.

We werken samen met biomedici.

We collaborate with biomedical scientists.

En dat versterkt een beetje elkaar.

And that reinforces each other a bit.

Dus ik ben benieuwd wat jullie ervan vinden.

So I am curious to know what you think of it.

Welkom.

Welcome.

Wat vindt u ervan?

What do you think about it?

Dat wetenschappers met menselijke cellen

That scientists with human cells

een model van een embryo maken?

to create a model of an embryo?

Dat

That

gaan we nu onderzoeken in

are we going to investigate in

Holland's Next Embryo Model.

Holland's Next Embryo Model.

Na elk model krijgt u even

After each model, you will have a moment.

de tijd om uw eerste reactie te delen

the time to share your first reaction

met de gekregen bordjes.

with the received plates.

En kunt u notities maken voor het

And can you take notes for it?

nagesprek.

aftermath.

Dan zien we hier

Then we see here

embryo model compleet

complete embryo model

uit Rotterdam.

from Rotterdam.

Dit model

This model

lijkt al veel meer op een embryo.

looks much more like an embryo now.

In tegenstelling tot het

In contrast to the

embryo model incompleet

embryo model incomplete

groeien in dit model wel

grow in this model indeed

een placenta en zenuwcellen.

a placenta and nerve cells.

Wij kunnen met embryo model

We can work with an embryo model.

compleet goed kijken naar de

completely look at the

vroege ontwikkeling van het menselijk

early development of the human

embryo. Zo

embryo. So

hopen we beter te begrijpen waarom

hope to better understand why

sommige vrouwen niet zwanger kunnen worden.

some women cannot become pregnant.

Als we

If we

dit model in een baarmoeder

this model in a womb

zouden plaatsen, zou hij in

would place, he would in

theorie verder kunnen groeien.

theory can continue to grow.

Maar dat gaan we niet doen.

But we're not going to do that.

Dit model blijft lekker in een

This model stays nice in a

schaaltje in het land.

small dish in the country.

Ja, ik ben eigenlijk heel positief

Yes, I am actually very positive.

over dit soort onderzoek. Ik ben zelf 23

about this kind of research. I am 23 myself.

weken zwanger. Ik heb eerder

weeks pregnant. I have been before

twee miskamer gehad. En dan kom

"Had two miscarriages. And then comes."

je erachter dat er best wel weinig onderzoek wordt gedaan.

you realize that not much research is being done.

En ook weinig onderzoek mogelijk

And also little research possible.

eigenlijk is. Ze weten

actually is. They know

gewoon nog niet zo veel. En

just not that much yet. And

voor mij zou het dus juist heel fijn zijn,

for me it would actually be very nice,

als er meer onderzoek gedaan kan worden.

if more research can be done.

Dus ik zie er geen probleem mee. Ik zie alleen maar

So I don't see a problem with it. I only see

voordelen. Ik denk dat

advantages. I think that

uiteindelijk een heel erg positief iets kan zijn.

can ultimately be a very positive thing.

Maar dat er vooral

But that there especially

als soldaat over daadwerkelijke

as a soldier about actual

potentiële

potential

kinderen uit kunnen komen. Dat er dan

children can come out. Then there

medische en politieke dilemma's

medical and political dilemmas

voor gaan liggen. Dat dat wel een probleem zou kunnen

lie down. That it could indeed be a problem.

worden.

to become.

Bedankt voor het meedoen aan

Thank you for participating in

Holland's Next

Holland's Next

Embryo Model.

Embryo Model.

APPLAUS

APPLAUSE

Nou, we hebben meegedaan.

Well, we participated.

We zijn jurylid geweest.

We have been a jury member.

Hoe vond je het?

How did you find it?

Ik vond het leuk. Ik vond het wel

I liked it. I thought it was nice.

ook wel moeilijk hoor. Wel

It's also quite difficult, you know. Well.

veel ethische dilemma's.

many ethical dilemmas.

Waar je toch wel even goed over na moet denken.

Something you really need to think about for a moment.

Ik ben wel benieuwd ook hoe dit is na een paar biertjes.

I am also curious how this is after a few beers.

Wat vond jij ervan?

What did you think of it?

Nou, ik vond het toch wel verbazingwekkend

Well, I still found it quite astonishing.

hoe inhoudelijk gesprek we eigenlijk

How do we actually have a substantive conversation?

voerden met totaal onbekende

conducted with completely unknown

met wie je om tafel gaat zitten.

with whom you will sit at the table.

Nou, en er werd druk genotuleerd ook.

Well, and there was also busy note-taking.

Dat vond ik ook grappig om te zien.

I found that funny to see, too.

Ja, ik denk toch wel

Yes, I do think so.

wel een bijzondere plek om zo'n

well, a special place to have such a

onderwerp bespreekbaar te maken.

to make the topic discussable.

Ja, we gaan nog even verder kijken.

Yes, we're going to look a little further.

Er staat daar aan het einde zie ik ook al de hele

I see the whole thing there at the end too.

tijd een lange rij. Eens even kijken.

Time a long line. Let's take a look.

Ja, hier is het echt

Yes, here it really is.

druk. En ik zie dus overal dat

busy. And I see that everywhere that

de gemiddelde wachttijd een uur is.

the average waiting time is one hour.

Dus ik ben eigenlijk wel benieuwd waar deze mensen nou

So I’m actually curious where these people are now.

precies voor aan het wachten zijn.

exactly waiting for.

Ja, dit is iets van de Rijksuniversiteit Groningen.

Yes, this is something from the University of Groningen.

Accentherkenning door mens versus

Accent recognition by humans versus

machine. Bepalen waar

machine. Determine where

jouw wieg stond wordt steeds lastiger voor

your cradle is becoming increasingly difficult for

mens en machine. Bij het Spraaklab vertelt het

human and machine. At the Speech Lab, it tells the

AI-systeem waar jij vandaan komt en

AI system where you come from and

ontdekt jij of je een heuse accent

do you discover if you have a real accent

fluisteraar bent. Ik zie daar

you are a whisperer. I see there

ik zie iemand in de rij staan.

I see someone standing in line.

Die kunnen we wel even gaan volgen.

We can go follow those for a while.

Nou, wat je gaat doen zo meteen is

Well, what you're going to do in a moment is

acht zinnen voorlezen in Nederlands.

Reading eight sentences in Dutch.

Mag je gewoon op een natuurlijke manier doen.

You can just do it in a natural way.

Zoals je ook gewoon tegen vrienden zou

Just like you would simply talk to friends.

spreken. Vaak als je mensen voor een microfoon

speak. Often when you have people in front of a microphone

zet gaan ze opeens alles beeldig

Then they suddenly make everything beautiful.

uitspreken. Wij willen juist dat je het gewoon

pronounce. We just want you to simply

zo natuurlijk mogelijk doet.

does as naturally as possible.

Oké.

Okay.

Mag je alvast de koptelefoon opdoen?

Can you put on the headphones already?

Na zijn reis maakt hij een kaart

After his journey, he makes a map.

van de onverharde wegen en die zet hij dan

of the unpaved roads and then he puts them

direct op een dvd.

directly onto a DVD.

Mijn naam is Martijn Wieling en ik ben bijzonder hoogleraar

My name is Martijn Wieling and I am a special professor.

Neder-Saxische en Groningse taal en cultuur

Low Saxon and Groningen language and culture

aan de Rijksuniversiteit Groningen.

at the University of Groningen.

Ik ben ook universitair hoofddocent

I am also an associate professor.

informatiekunde. Het onderzoek heet

information science. The research is called

Waar kom ik weg? En het is

Where do I come from? And it is

om te kijken of ons

to see if our

AI-systeem kan bepalen waar iemand vandaan

AI system can determine where someone is from.

komt op basis van zijn of haar Nederlandse

comes based on his or her Dutch

accent. De proefpersonen vullen

accent. The participants fill out

eerst een vragenlijst in zodat we wat

First, a questionnaire so that we can...

achtergrondinformatie hebben. We doen een blaastest

have background information. We do a breath test.

omdat we weten ook uit eerder onderzoek dat

because we also know from previous research that

alcohol invloed heeft op spraak.

alcohol affects speech.

Vervolgens gaan ze in ons

Then they go into us.

cabine. Daarin

cabin. In it

moeten ze een zin of acht uitspreken in

they have to pronounce a sentence or eight in

het Nederlands, gewoon in hun eigen uitspraak.

Dutch, just in their own pronunciation.

En daarna gaan ze

And then they go

een aantal zinnen van andere lowlandsgangers

a number of sentences from other lowlanders

beoordelen en moeten ze aangeven waar zij denken

evaluate and they must indicate where they think

waar die sprekers vandaan komen.

where those speakers come from.

En vervolgens aan het einde van het

And then at the end of the

experiment dan zien ze ook waar de AI

experiment then they will also see where the AI

hun eigen uitspraak plaatst.

their own statement places.

Dit is Jojo Brabant.

This is Jojo Brabant.

Ik heb heel slecht gescoord.

I scored very poorly.

Ik heb twintig procent.

I have twenty percent.

Dat is ongeveer ook een beetje de gokkans.

That's about the odds of winning.

Maar je hebt één op zes is de kans dat je het goed

But you have one in six is the chance that you get it right.

hebt. Dus twintig procent

have. So twenty percent

is dan net boven gokniveau. Maar zoals je

is just above gambling level. But as you

merkt is het ook gewoon een super moeilijke taak.

It's just a really difficult task.

Pas op draai. Want je let eerst

Be careful, turn. Because you pay attention first.

op andere dingen. Dat je denkt hé, dat is een oude vrouw.

on other things. That you think hey, that's an old woman.

Of hé, dat is inderdaad die lowlands. En dan denk je

Oh hey, that is indeed the lowlands. And then you think

dat zijn allemaal juppen. Ik hoor heel veel

Those are all posers. I hear a lot.

jupperige accenten. Ja. Zodra

jupperige accents. Yes. As soon as

je niet echt iets heel karakteristisch hoort als een

you don't really hear something very characteristic like a

zachte G. Of dat mensen hun woorden gaan inslikken.

soft G. Or that people will swallow their words.

Dan heb je zo weinig

Then you have so little.

informatie om direct op af te gaan.

information to act on directly.

Dus het is ook gewoon heel moeilijk. En twintig is dus ongeveer

So it's just really difficult. And twenty is therefore about

het gemiddelde. Als ik had gegokt had ik het ook.

the average. If I had guessed, I would have it too.

Zijn er dan mensen die veel hoger hebben?

Are there people who have much higher?

De allerhoogste van het weekend had 88.

The highest score of the weekend was 88.

Maar meestal scoren mensen

But usually people score

ergens tussen de 25 en

somewhere between 25 and

35. Allee joh. Dat is toch erg

35. Come on. That’s really terrible.

teleurstellend. Ik ben niet zo heel goed in het herkennen

disappointing. I'm not very good at recognizing

van accenten. Ik kan nu nog als je nog verder klikt

from accents. I can still do it now if you click further.

zien wat de AI van jou is.

see what the AI is for you.

Wat je hier ziet

What you see here

zijn de percentages met hoe zeker die ervan

What are the percentages of how certain they are about it?

is. Dus hij heeft het erg moeilijk.

is. So he is having a very hard time.

Want alles ligt lekker dicht bij elkaar.

Because everything is nice and close together.

Ik leg het altijd een beetje uit. Want wie is

I always explain it a bit. Because who is

de mol eerste aflevering. Ik probeer mijn

The mole first episode. I'm trying my

kansen een beetje te verdelen.

to distribute opportunities a bit.

Maar wel Hollandse als allerhoogste.

But definitely Dutch as the highest.

Ik weet niet of dat ook klopt. Ja ik kom uit

I don't know if that is also correct. Yes, I am coming from.

Soest. Ik ben gewoon

Soest. I am just.

een Utrecht opgeroepen Soest. En ik woon nu wel

a Utrecht summoned Soest. And I do live there now.

acht jaar in Amsterdam.

eight years in Amsterdam.

Dus dat is net veel Hollands is dat ja.

So that's really very Dutch, yes.

Ja nou het accent herkenning dat is nog

Yes, well the accent recognition that is still

best wel lastig. Omdat mensen verhuizen

quite difficult. Because people are moving.

natuurlijk steeds meer. En daardoor

of course more and more. And therefore

beïnvloedt dat hun

does that influence them

uitspraak. En doordat hun uitspraak beïnvloed

pronunciation. And because their pronunciation is influenced

wordt spreken ze niet meer zoals dat

they no longer speak like that

spraken toen ze opgroeiden.

spoke when they were growing up.

Dus het is echt wel een uitdaging voor een AI

So it is really a challenge for an AI.

systeem om dat te doen. Maar ook een reden

system to do that. But also a reason

dat we dit type onderzoek doen is dat je

the reason we conduct this type of research is that you

natuurlijk steeds meer spraaktechnologie hebt.

of course you have more and more speech technology.

En die werkt vooral goed voor standaard

And that works especially well for standard.

accenten. Maar die werkt juist minder goed wanneer

accents. But it works less well when

mensen niet standaard spreken.

people do not speak standardly.

En doordat we dit soort data verzamelen kunnen we

And by collecting this kind of data, we can

ook kijken van ja wanneer

also looking at yes when

functioneert zo'n systeem dan wel goed.

Does such a system function well then?

En voor de meer sterkere accenten

And for the stronger accents.

die waarschijnlijk makkelijker te herkennen zijn.

that are likely easier to recognize.

Functioneert het misschien nog niet goed maar kunnen we het wel beter maken.

It may not work well yet, but we can improve it.

Is dat ook echt zo

Is that really the case?

dat de sprakenkenning

that the speech recognition

die je nu hebt echt moeite soms heeft met

that you sometimes really struggle with now

Gronings of Limburgs ten opzichte

Grunningen or Limburgian in relation

van. En wat is eigenlijk standaard Nederlands?

from. And what is actually standard Dutch?

Dat is misschien ook wel een goede vraag.

That's perhaps a good question too.

Nou ja standaard Nederlands is een beetje eigenlijk wat

Well, standard Dutch is a bit of what actually

er in de Randstad gesproken wordt.

that is spoken in the Randstad.

Als je niet een te sterk plaatselijk

If you don't have too strong a local...

Amsterdamse of Rotterdams

Amsterdam or Rotterdam

wat dan ook accent hebt.

whatever accent you have.

Maar zeg maar wanneer je Gronings spreekt

But just say when you speak Gronings.

en dat is eigenlijk ook een andere taal.

and that is actually a different language.

Dat is onderdeel van het Neder-Saxisch.

That is part of Low Saxon.

Dan werkt de sprakenkenning absoluut niet.

Then the speech recognition absolutely doesn't work.

Dat is dan ook niet verwonderlijk.

That is not surprising either.

Maar als een Groninger Nederlands gaat spreken

But when a person from Groningen starts speaking Dutch

en die heeft een hele sterk

and that has a very strong

heel sterk accent daarin.

very strong accent in it.

Werkt de sprakenkenning ook echt een stuk

Does the speech recognition really work well?

minder goed.

less good.

Wat in eerste instantie frustrerend kan ik me voorstellen

What can initially be frustrating, I can imagine.

is dat je Alexa niet doet

that's something your Alexa doesn't do

wat je wil. Maar heeft dat ook nog andere

whatever you want. But does that have any other

implicaties eigenlijk?

actually implications?

Nou ja kijk

Well, let's see.

op het moment dat je bijvoorbeeld

at the moment that you for example

in een verzorgingstehuis zit

in a nursing home sits

en jij

and you

is daar aan het spreken met een AI systeem

is there talking to an AI system

en dan kun je wel denken van ja de oudere mensen

and then you might think, yes the older people

die spreken niet zo snel met een AI systeem.

they don't speak so quickly with an AI system.

Maar dat is waarschijnlijk wel waar we naartoe gaan.

But that's probably where we're heading.

Want we zitten nu in een situatie dat

Because we are now in a situation that

volgens mij 1 op de 7 Nederlanders

I believe 1 in 7 Dutch people.

moet in een verzorging werken

must work in care

om dat nog bol te kunnen werken.

to be able to work that out further.

In 2050 weten we dat het 1 op de 3 moet zijn.

By 2050, we know it has to be 1 in 3.

Nou dat is niet realistisch.

Well, that's not realistic.

Dus dat betekent dat bepaalde taken overgenomen moeten worden

So that means that certain tasks need to be taken over.

door intelligente systemen.

by intelligent systems.

En dan heb je sprakenkenning

And then you have speech recognition.

nodig om te weten wat

necessary to know what

een persoon in een verzorgingstehuis

a person in a nursing home

graag wil. Nou en dan kun je maar

"Sure, then you can just..."

beter zorgen dat die ook goed werken met

better make sure they also work well with

niet standaard spraak. Dus het is heel erg relevant denk ik.

non-standard speech. So I think it’s very relevant.

En misschien ook wel nog een groep waar juist

And maybe also a group where just

nog veel accenten vertegenwoordigd

still many accents represented

zijn ook. Want

they are too. Because

als je kijkt naar Nederland

if you look at the Netherlands

hoe zit het op dit moment?

How are things at the moment?

Hoeveel mensen spreken dan dat gemiddelde

How many people speak that average then?

Nederlands en

Dutch and

leeft dat nog eigenlijk?

Does that still exist?

Nou ja kijk hier op Lowlands zijn er heel veel mensen uit de

Well, look here at Lowlands, there are a lot of people from the

Randstad en spreken ze behoorlijk

Randstad and they speak quite a bit.

nou ja niet accentloos maar hebben ze

Well, they don't have an accentless voice, but they do have one.

een relatief eenvoudig accent en niet een heel

a relatively simple accent and not a very

sterk accent. Dus ik denk dat er heel erg veel mensen

strong accent. So I think there are a lot of people

zijn die best wel redelijk standaard spreken.

They are quite reasonably standard speaking.

Maar er zijn ook een hele hoop mensen

But there are also a whole lot of people.

die niet standaard spreken. Dus ik denk dat het

that do not speak standard. So I think that it

echt wel goed is om je daar op te richten.

It really is good to focus on that.

En als je dan bijvoorbeeld kijkt

And if you then look, for example,

naar verzorgingstehuizen dan zie je ook dat

to nursing homes, then you also see that

mensen daar soms weer terug gaan

people sometimes go back there again

naar de taal van hun jeugd. En als je

to the language of their youth. And if you

dan uit Friesland komt of je kunt uit Groningen

then you come from Friesland or you can come from Groningen

of Drenthe dan ga je dus weer terug naar een andere taal.

So if you're going to Drenthe, you're going back to another language.

En dan is het juist van belang dat je ook

And then it is precisely important that you also

dat soort talen waarin dus hele

that kind of languages in which whole

grote bedrijven niet heel erg hard

large companies not very hard

investeren dat die toch wel goed

investing that it will turn out well

herkend worden. En waar worden die modellen

to be recognized. And where do those models go?

nu dan op getraind eigenlijk? Waar

Well then, trained actually? Where?

komt die spraakdata vandaan? Nou wij bouwen

Where does that speech data come from? Well, we build.

heel erg voort op

very much ahead on

spraakmodellen die gemaakt zijn op heel

speech models that are made on very

erg veel data. En die data is

a lot of data. And that data is

voornamelijk Engels. Want dat zijn de grote

mainly English. Because those are the big ones.

techbedrijven die maken die. Nou en die

tech companies that make those. Well, and those

passen ze vervolgens aan voor bijvoorbeeld

then they adjust it for example

het Nederlands. Die modellen werken

Dutch. Those models work.

eigenlijk best wel goed. Nou die gebruiken

Actually pretty good. Well, using those.

wij dan als basis en daar bouwen we op

we take that as a foundation and build upon it

voort om bijvoorbeeld spraakherkenning te bouwen

for example, to build speech recognition

voor talen zoals Fries of

for languages like Frisian or

voor het Nederse acties.

for the Dutch actions.

We denken dat we hier echt hele goede data

We think we really have very good data here.

kunnen verzamelen. Want ja we staan hier

can collect. Because yes, we are here

drie dagen en iedere dag

three days and every day

verzamelen we hier data van zo'n

are we collecting data from about

zeg maar 70 man.

Let’s say 70 people.

Dus na drie dagen hebben we ongeveer

So after three days we have approximately

200 sprekers gevonden.

200 speakers found.

En het is wel heel

And it is really very

intensief. Want we beginnen iedere dag om 12 uur

intensive. Because we start every day at 12 o'clock.

en dan eindigen we om 8 uur en

and then we finish at 8 o'clock and

vervolgens hebben we dan wel een hele hoop

then we have a whole lot

data verzameld.

Data collected.

Wat je hier wel ziet is Lowlands is

What you do see here is Lowlands is

wat homogener dan dat je

more homogeneous than that you

gewoon algemeen Nederlands zou hebben.

just general Dutch would have.

Dus wat meer hoger opgeleid relatief jonge mensen.

So, relatively young people with a higher level of education.

Dus we verzamelen ook nog wel

So we are still gathering as well.

op andere plekken om toch wat meer

in other places to get a little more

diverse data te krijgen.

to obtain diverse data.

Maar dit is wel weer hele mooie

But this is really beautiful again.

data als uitdaging voor ons systeem.

data as a challenge for our system.

Want het is wat meer standaard. Wat meer

Because it's a bit more standard. A bit more.

mensen uit de Randstad. Maar ja ook

people from the Randstad. But yes, also

sommige mensen wel uit Brabant en Limburg

some people from Brabant and Limburg

en ook wel het Neder-Saksische gebied.

and also the Lower Saxon region.

En dat is dan toch wel pittig voor ons systeem

And that is quite challenging for our system.

om te herkennen waar ze precies vandaan komen.

to recognize where they come from exactly.

En klinkt

And sounds

ook als een uitdaging om op een festival

also as a challenge to be at a festival

hoogwaardige spraakdata. Want je hoort het nu

high-quality speech data. Because you can hear it now.

op de achtergrond zeg maar. Er dreunt

in the background, so to speak. It thunders.

de muziek er doorheen. Maar dat gaat allemaal goed.

the music through it. But it's all going well.

Ja dat gaat. Het verzamelen

Yes, that's fine. The collecting.

van data op een festival gaat echt super.

Data at a festival is really great.

Want nou we hebben dit al. We doen

Well, we already have this. We do.

dit nu al voor het derde jaar. Wel verschillende onderzoeken.

This is already the third year. Well, different studies.

Maar we hebben eigenlijk altijd

But we actually always have

spraakdata verzameld. En we hebben gewoon hele goede microfoons.

speech data collected. And we simply have very good microphones.

En in dit geval zitten we ook nog

And in this case, we are also still

in een beetje een soort van telefoon studio.

in a kind of phone studio.

Dus dat is ook nog een beetje extra gedempt.

So that's also a bit extra muted.

Dus ondanks dat we nu wel heel duidelijk

So despite the fact that we are now very clear

de Alphatent op de achtergrond horen

hearing the Alphatent in the background

verzamelen we toch goede data waarin je

we are collecting good data in which you

dat signaal niet in het microfoonsignaal

that signal not in the microphone signal

hebt. En er staat eigenlijk de hele dag

have. And it actually says all day long

een rij voor de container ook.

a line for the container as well.

Dus blijkbaar vinden mensen het ook heel leuk.

So apparently people also find it very enjoyable.

Ja volgens mij wel. Want op sommige

Yes, I think so. Because in some

momenten staan er inderdaad zeg maar twintig

There are indeed about twenty moments.

mensen te wachten. En als je weet

people to wait. And if you know

dat ieder persoon ongeveer vijf minuten

that each person spends about five minutes

erover doet voordat de data verzameld is.

before the data is collected.

Dan weet je dat je bijna twee uur staat te wachten.

Then you know that you are waiting for almost two hours.

Dus ja ik zou zelf niet twee uur staan wachten

So yes, I wouldn't stand waiting for two hours myself.

voor een onderzoek van vijf minuten. Maar ja

for a five-minute survey. But yes

men vindt het inderdaad heel erg leuk.

They indeed find it very enjoyable.

Nou het is nu wel

Well, it is now.

we zijn hier nu al een paar uur.

We have been here for a few hours now.

Wat vind je ervan?

What do you think of it?

Ja het is

Yes, it is.

een gezellige

a cozy

chaos. Anders kan ik het niet

chaos. I can't say it any other way.

omschrijven. Ik vind het toch fascinerend hoeveel

to describe. I still find it fascinating how much

mensen enthousiast zijn om

people are excited to

hier te participeren.

to participate here.

Want er is zoveel te doen op het

Because there is so much to do on the

festival. En toch staan mensen hier

festival. And yet people are standing here

echt gemotiveerd in de rij

truly motivated in line

om mee te doen. Zeker.

to participate. Certainly.

Een mooie manier inderdaad om wetenschap wat toegankelijker

A nice way indeed to make science a bit more accessible.

te maken. En ook groot voor de massa.

to create. And also large for the masses.

En ik denk ook dat

And I also think that

er inderdaad een hele hoop data is verzameld.

indeed a whole lot of data has been collected.

Dit weekend.

This weekend.

Ja en dit was hem. Daarmee sluiten we af.

Yes, and this was it. With this, we conclude.

Deze special van Focus

This special of Focus

op Lowlands Science. Wil je nou

on Lowlands Science. Do you want now

de volgende aflevering niet missen? Abonneer je dan

Don't want to miss the next episode? Then subscribe.

op de podcast. En kijk ook zeker eens

on the podcast. And definitely take a look also

op ons Instagram kanaal ntrwetenschap.

on our Instagram channel ntrwetenschap.

Daar houden we je op de hoogte van het laatste

There we keep you informed about the latest.

wetenschap nieuws. En wij zijn snel

science news. And we are fast

weer terug met een reguliere aflevering.

back again with a regular episode.