"Paris Proof"

Een podcast van NAP1.

A podcast from NAP1.

Het is wel even een momentje net.

It was just a moment ago.

We zijn hier in de zomer komen wonen en toen was het ongeveer alle dagen 30 graden voor mijn gevoel.

We moved here in the summer, and it felt like it was around 30 degrees every day.

Maar dit is zaterdag ergens halverwege september.

But this is Saturday somewhere in mid-September.

Het eerste moment dat ik de verwarming echt aan heb gezet.

The first moment I really turned on the heating.

We staan net nog te bedenken dat we geen vloerisolatie hebben hier en dus nog geen spouwmuurisolatie.

We were just thinking that we don't have floor insulation here and therefore no cavity wall insulation yet.

Het voelt ook wel een beetje alsof we het gas nu zo naar buiten laten waaien.

It also feels a bit like we are just letting the gas blow out now.

Gas, we moeten er van af. Dat is het grote plan van onze overheid.

Gas, we have to get rid of it. That is the big plan of our government.

Maar hoe dat moet vertellen ze er niet bij. En wanneer is tamelijk onduidelijk.

But how to do that is not mentioned. And when is quite unclear.

Wij wachten niet langer en beginnen nu. En dat hoe, dat zoeken we wel uit.

We won't wait any longer and will start now. As for how, we'll figure that out.

Een warmtepomp aan zich, ja waarom zou iemand een warmtepomp willen?

A heat pump in itself, yes why would anyone want a heat pump?

Nou om zijn vrienden te imponeren.

Well, to impress his friends.

Wat zou je zeggen als ik zou zeggen ik wil hier een rooster?

What would you say if I said I want a schedule here?

Nee, dat is lelijk. Ja dat vind ik.

No, that's ugly. Yes, I think so.

Ik ben Hajo Magree en dit is aflevering 2 van Het Gasloze Huis.

I am Hajo Magree and this is episode 2 of The Gasless House.

In de vorige aflevering had ik Johan op bezoek.

In the previous episode, I had Johan visiting.

Johan is een energiecoach van Energiekvelsen.

Johan is an energy coach from Energiekvelsen.

En voor als je aflevering 1 hebt gemist.

And for if you missed episode 1.

Ik woon met Femke en onze drie kinderen nu sinds een maand in dit huis met energie label F.

I have been living with Femke and our three children in this house with energy label F for a month now.

Ons vorige huis had label A.

Our previous house had label A.

Dus hebben we nu een stevige uitdaging voor de boeg.

So we now have a tough challenge ahead.

De droom is 100% van het gas af.

The dream is 100% off gas.

En in deze podcast kun je met ons meemaken of dat gaat lukken.

And in this podcast, you can experience with us whether that will be successful.

Nou, Johan heeft me de vorige keer allerlei dingen aangewezen waar ik mee aan de slag zou kunnen in dit huis.

Well, Johan pointed out all sorts of things to me last time that I could work on in this house.

Dat was heel inspirerend.

That was very inspiring.

En daarom besluiten Femke en ik uiteindelijk niet eerst een heel gedetailleerd plan te maken.

And that is why Femke and I ultimately decide not to create a very detailed plan first.

Maar de voor de hand liggende dingen meteen te doen.

But to do the obvious things right away.

Of in moderne kantoortaal dat laaghangende fruit plukken.

Or in modern office language, picking low-hanging fruit.

Hé Richard, met Hajo spreek je.

Hey Richard, you’re speaking with Hajo.

Jij hebt eerder onze badkamer verbouwd, maar inmiddels zijn wij verhuisd.

You previously renovated our bathroom, but we have since moved.

En op de eerste verdieping van ons nieuwe huis is nog vijf of zes ramen waar nog enkel glas in zit.

And on the first floor of our new house, there are still five or six windows that have only single glass.

Vroeg me af of je voor ons een offerte zou kunnen maken om daar dubbel glas van te maken.

I was wondering if you could provide us with a quote to make double glazing for that.

Ik hoor graag van je, dankjewel.

I look forward to hearing from you, thank you.

En hoewel het fijn voelt om de grootste problemen van dit huis vol gas aan te pakken, zit het me toch niet helemaal lekker.

And although it feels good to tackle the biggest problems of this house full of gas, it still doesn't sit quite right with me.

Ik zit zo in elkaar dat ik het liefst eerst het hele plaatje wil overzien, voor ik kan beginnen.

I am wired in such a way that I prefer to see the whole picture first before I can start.

Johan kan me daar verder niet zo goed bij helpen.

Johan can't really help me with that.

Want hij gaf zelf al aan dat hij geen bouwkundig expert is.

Because he himself already indicated that he is not a construction expert.

Daarom plaats ik een oproep op LinkedIn.

Therefore, I am making a call on LinkedIn.

En zo kom ik in contact met Elisabeth de Ranietz.

And so I come into contact with Elisabeth de Ranietz.

Zij is bouwbegeleider.

She is a construction supervisor.

Ze helpt mensen met het maken van verduurzamingsplannen voor hun huis.

She helps people create sustainability plans for their homes.

Op een hele technische manier.

In a very technical manner.

Met veel berekeningen.

With many calculations.

Ja, goedemorgen.

Yes, good morning.

Goedemorgen.

Good morning.

En dat is wat ik zoek.

And that is what I'm looking for.

Maar het gevolg is wel, het wordt in deze aflevering best heel technisch af en toe.

But the result is that it gets quite technical at times in this episode.

Fijn dat je er bent.

Glad you're here.

Ik nodig Elisabeth uit voor een kennismakingsgesprek.

I invite Elisabeth for an introductory meeting.

Ik ben van origine bioloog.

I am originally a biologist.

En om diverse redenen ben ik niet in dat vak gaan werken.

And for various reasons, I did not work in that field.

Na wat omzwervingen heeft Elisabeth een opleiding gevolgd waar ze heel veel heeft geleerd...

After some wandering, Elisabeth has completed a course where she learned a lot...

Over elitisme.

About elitism.

Energie-neutrale woningen.

Energy-neutral homes.

Binnen een paar zinnen zijn we dan ook van medische biologie bij Passief Huis.

In a few sentences, we are also moving from medical biology to Passive House.

Passief Huis gaat uit van, nou wordt het technisch, van 15 kilowattuur per vierkante meter per jaar.

Passive House is based on, well, it gets technical, 15 kilowatt-hours per square meter per year.

In een huis wat we zeg maar Paris Proof noemen.

In a house that we call Paris Proof.

Dus goed genoeg voor het verdrag van Parijs.

So good enough for the Paris Agreement.

Oh, Paris Proof.

Oh, Paris Proof.

Dat is 50 kilowattuur per vierkante meter per jaar.

That is 50 kilowatt-hours per square meter per year.

Dus passief zit er nog een flink stukje onder.

So there is still quite a bit underneath passively.

Heel flink stuk onder.

Very nice piece down below.

En een gemiddeld jaren 70 huis of jaar 30 huis zit op 200 kilowattuur per vierkante meter per jaar.

And an average 1970s house or 1930s house is at 200 kilowatt-hours per square meter per year.

Dus we hebben nog een hele weg te gaan.

So we still have a long way to go.

Oké, oké.

Okay, okay.

Voor mij ging dit de eerste keer dat ik het hoorde ook een beetje te snel.

For me, this also went a bit too fast the first time I heard it.

Want ik ben dus geen expert, maar een consument die ook maar zoekt naar wat antwoorden.

Because I'm not an expert, but a consumer who is also just looking for some answers.

Maar ik heb dit ondertussen uitgebreid gegoogeld en nog nagevraagd bij Elisabeth.

But I have meanwhile researched this extensively on Google and asked Elisabeth about it.

En wat ik er ondertussen van begrijp is dit.

And what I understand from it in the meantime is this.

En dit wordt even een wat langere uitleg, maar dat heb je nodig om de rest van deze podcast te begrijpen.

And this will be a somewhat longer explanation, but you need it to understand the rest of this podcast.

Komt-ie aan.

Here it comes.

Een cv-ketel gebruikt gas, een warmtepomp, elektriciteit.

A boiler uses gas, a heat pump uses electricity.

De hoeveelheden gas en elektriciteit met elkaar vergelijken, dat is een beetje lastig.

Comparing the quantities of gas and electricity is a bit tricky.

En daarom rekenen we dat eerst om naar kilowattuur per vierkante meter per jaar.

And therefore we first convert that to kilowatt-hours per square meter per year.

Dat is dan de energiebehoefte van je huis om het warm te houden.

That is the energy requirement of your house to keep it warm.

Ongeacht of je die warmte opwekt met gas of met elektriciteit.

Regardless of whether you generate that heat with gas or with electricity.

Dus kilowattuur per jaar is de energiebehoefte van je huis.

So kilowatt-hours per year is the energy demand of your home.

Onthoud dat.

Remember that.

Dan naar wat Elisabeth net zei.

Then to what Elisabeth just said.

Een passief huis is een huis dat zo goed geïsoleerd is dat je het bijna niet hoeft te verwarmen.

A passive house is a house that is so well insulated that you almost don't need to heat it.

Nou, dat zeg ik eigenlijk iets te simpel, maar voor nu is dat even voldoende.

Well, I'm putting it a bit too simply, but for now that's enough.

Maximaal mag een passief huis 15 kilowattuur aan energie kosten per jaar per vierkante meter.

A passive house may cost a maximum of 15 kilowatt-hours of energy per year per square meter.

En dat is echt heel weinig.

And that is really very little.

Want een gemiddeld jaren 30 of jaren 70 huis gebruikt...

Because an average house from the 1930s or 1970s uses...

200 kilowattuur per jaar per vierkante meter, zei Elisabeth.

200 kilowatt-hours per year per square meter, said Elisabeth.

Dus passief 15, gemiddeld 200.

So passive 15, average 200.

Nou is zo'n passief huis meer iets voor nieuwbouw.

Well, a passive house is more of a new construction thing.

En wij hebben een bestaand huis.

And we have an existing house.

En daarbij ligt het iets meer voor de hand om je op Paris-proof te richten.

And it is somewhat more obvious to focus on being Paris-proof.

Dus een huis dat past bij het klimaatakkoord van Parijs.

So a house that fits with the Paris climate agreement.

De opwarming van de aarde zien te beperken tot anderhalve graad.

Limit global warming to one and a half degrees.

Nou ja, dat kunnen wij als woningeigenaren natuurlijk niet alleen.

Well, we as homeowners can't do that alone, of course.

Maar iedereen kan daar een steentje aan bijdragen.

But everyone can contribute a little bit to that.

Dan moet je zien uit te komen op een maximale warmtevraag van 50 kilowattuur per vierkante meter per jaar.

Then you need to aim for a maximum heat demand of 50 kilowatt-hours per square meter per year.

Elisabeth heeft het voor ons huis nog niet uitgerekend.

Elisabeth has not calculated it for our house yet.

Maar meestal zit een huis als dat van ons op zo'n 200 kilowattuur per vierkante meter per jaar.

But usually a house like ours uses about 200 kilowatt-hours per square meter per year.

En Paris-proof is 50.

And Paris-proof is 50.

Dus even een tussentijdse kladberekening.

So just a mid-term rough calculation.

Dan zouden wij zo'n 150 kilowattuur per vierkante meter per jaar moeten verminderen in energiebehoefte...

Then we would need to reduce energy demand by about 150 kilowatt-hours per square meter per year...

om op dat Paris-proof uit te komen.

to meet that Paris proof.

En dat moet je dan doen door beter te isoleren.

And you have to do that by improving insulation.

Maar die 200 is dus een gemiddelde voor wat oudere huizen.

But that 200 is an average for older houses.

Een schatting uit de losse pools.

An estimate from the loose pools.

Het ontbreekt ons aan concrete getallen specifiek voor ons huis.

We lack concrete figures specifically for our house.

Een manier om daar wat aan te doen is een berekening maken.

One way to do something about it is to make a calculation.

Een transmissieberekening heet dat.

It's called a transmission calculation.

Ook wel een warmteverliesberekening.

Also known as a heat loss calculation.

Ik zei al dat het vrij technisch wordt.

I already said that it gets quite technical.

Een warmteverliesberekening.

A heat loss calculation.

En dan ga je aan de hand van een warmtecoefficiënt.

And then you proceed based on a heat coefficient.

Dat is een materiaaleigenschap.

That is a material property.

Hier is een raam met glas.

Here is a window with glass.

En dat glas heeft een bepaalde warmteverlies.

And that glass has a certain heat loss.

En dan neem ik het oppervlak.

And then I'll take the surface.

En dan neem ik een situatie.

And then I take a situation.

Bijvoorbeeld buiten min 5.

For example, outside minus 5.

Binnen 20 graden.

Within 20 degrees.

Dan hebben we het over 25 Kelvin.

Then we're talking about 25 Kelvin.

En aan de hand daarvan kan ik berekenen hoeveel kilowatt er per uur naar buiten vliegt.

And based on that, I can calculate how many kilowatts are being lost per hour.

Door...

Through...

Dat is specifiek alleen dat stukje.

That is specifically just that piece.

Ja, precies.

Yes, exactly.

Dus dan neem je ook mee wat voor soort glas daarin zit.

So you also take into account what kind of glass is in it.

Ja.

Yes.

En dan ga je dan voor...

And then you go for...

Als we even 30 centimeter naar rechts kijken.

If we look 30 centimeters to the right for a moment.

Dan zitten we in een stenen muur.

Then we are sitting in a stone wall.

Daar doe je dat dan ook voor.

That's what you do it for.

En dan uiteindelijk reken je dat uit voor het hele huis.

And then finally you calculate that for the whole house.

Ja.

Yes.

En dan kan je dus ook berekenen.

And then you can also calculate.

Want dit is vrij oud glas.

Because this is quite old glass.

En ik denk dat we dit wel factor 4 of factor 5 kunnen verbeteren.

And I think we can improve this by a factor of 4 or 5.

Ja.

Yes.

En dan...

And then...

En dan kun je dus uitrekenen hoeveel kilowatt uur je per uur binnenkomt.

And then you can calculate how many kilowatt hours you receive per hour.

Binnen kunt houden door bijvoorbeeld beter glas te laten plaatsen.

Keep it indoors by, for example, having better glass installed.

Of de spouwmuur te laten isoleren.

To have the cavity wall insulated.

Je zolder te isoleren.

To insulate your attic.

Alle kieren dicht te maken.

To close all the gaps.

Nou, uiteindelijk kom je dan te weten wat je allemaal moet doen.

Well, in the end you find out what you all have to do.

Om te zakken naar een energiebehoefte van 50 kilowatt uur per vierkante meter per jaar.

To reduce to an energy requirement of 50 kilowatt hours per square meter per year.

Dat is Paris Proof.

That is Paris Proof.

Weet je nog?

Do you remember?

En nou kan je zeggen vergeet al die getallen.

And now you can say forget all those numbers.

Want waar het op neerkomt is dat je gewoon onwijs goed moet isoleren.

Because what it comes down to is that you just have to insulate incredibly well.

Zodat je een warmtepomp kunt plaatsen.

So that you can install a heat pump.

En dat klopt.

And that's true.

Maar in plaats van alleen...

But instead of just...

Onwijs goed wil ik dus weten hoe goed.

I really want to know how good.

En zoals gezegd, daar hebben we getallen voor nodig.

And as mentioned, we need numbers for that.

Zo'n warmteverliesberekening is een manier.

Such a heat loss calculation is one way.

En het voordeel daarvan is dat je dat vooraf kunt doen.

And the advantage of that is that you can do it in advance.

Maar het blijft een beetje theorie.

But it remains a bit of theory.

Een andere manier om er iets over te zeggen is meten.

Another way to say something about it is to measure.

Nou ja, die meting die heb je pas achteraf.

Well, you only get that measurement afterwards.

Nadat je je gas al hebt opgestookt.

After you have already turned up your gas.

Maar het voordeel is, dat is geen theorie.

But the advantage is, that's no theory.

Maar de praktijk.

But the practice.

Nou wonen we hier te kort voor een echt goede meting.

Well, we haven't lived here long enough for a really good measurement.

Maar langzamerhand wordt het wel iets helderder.

But gradually it is becoming a bit clearer.

Je had iets over het energieverbruik van september.

You had something about the energy consumption of September.

Een avond begin oktober.

One evening in early October.

Ik zit met Femke op de bank.

I am sitting on the couch with Femke.

Ja, ik kreeg vandaag een mailtje van Greenchoice.

Yes, I received an email from Greenchoice today.

Met ons overzicht van ons energieverbruik in september.

With our overview of our energy consumption in September.

In de vorige aflevering was het september 2022.

In the previous episode, it was September 2022.

Inmiddels is het oktober.

Meanwhile, it is October.

En krijgen we ons eerste rapportcijfer binnen.

And we receive our first report grade.

Van A terug naar F.

From A back to F.

Wat doet dat?

What does that do?

Wat doet dat eigenlijk voor ons verbruik in de praktijk?

What does that actually mean for our consumption in practice?

En op basis van september schatten ze ons jaarverbruik aan elektriciteit.

And based on September, they estimate our annual electricity consumption.

Op 4200 kilowattuur.

At 4200 kilowatt-hours.

Ik kan nooit zo goed getallen onthouden.

I can never remember numbers very well.

Is dat veel meer of veel minder dan in het oude huis?

Is that much more or much less than in the old house?

Ja, dat is meer.

Yes, that is more.

Want daar zaten we rond de 3000 ongeveer.

Because we were around 3000 there.

Ik hield rekening met meer gas.

I took more gas into account.

Meer stroomverbruik.

More power consumption.

Dat valt me een beetje tegen.

That disappoints me a little.

Maar ik kan wel wat oorzaken bedenken.

But I can think of some causes.

Er zitten nog aardig wat super ouderwetse gloeilampen in dit huis.

There are quite a few super old-fashioned light bulbs in this house.

We hebben sinds we hier wonen alle twee een e-bike.

Since we have been living here, we both have an e-bike.

Die moet ook opgeladen worden.

That also needs to be charged.

En dit huis heeft een hele kleine boiler in de keuken.

And this house has a very small boiler in the kitchen.

Die hadden we in het oude huis ook niet.

We didn't have that in the old house either.

Nou, en dan het gas.

Well, and then the gas.

Laat me strikken.

Let me be tied up.

Dan het gas.

Then the gas.

Het geschat jaarverbruik is 2500 kuub.

The estimated annual consumption is 2500 cubic meters.

En op het oude huis zaten we tussen de 1000 en de 1100.

And at the old house, we were between 1000 and 1100.

Dus dat is wel meer dan twee keer zoveel.

So that is more than twice as much.

Ja, ruim twee keer zoveel.

Yes, more than two times as much.

Maar dit had ik eigenlijk wel verwacht.

But I actually expected this.

Ja, en wat had onze vorige eigenaar ook weer?

Yes, and what did our previous owner have again?

1850.

1850.

En wij komen op 2500.

And we come to 2500.

Dat verschil wordt dan verklaard door het verschil dat er één iemand woont en dat hier vijf mensen wonen.

That difference is then explained by the fact that one person lives there and that five people live here.

Ja, tuurlijk.

Yes, of course.

Dat is vooral ook dat we de verwarmingengraad hoger hebben gezet.

That is mainly because we have raised the heating degree.

Ja, het stond natuurlijk op 18.

Yes, it was of course set to 18.

Maar dit is het verbruik in september.

But this is the consumption in September.

En toen stond de verwarming nog nauwelijks aan.

And then the heating was barely on.

Dus dat hebben ze eigenlijk nauwelijks meegewogen.

So they hardly took that into account.

Ik denk dat ze deze schatting nog bij gaan stellen.

I think they are going to adjust this estimate.

Dat zou kunnen.

That could be.

Het is natuurlijk gebaseerd op het verbruik van september.

It is of course based on the consumption of September.

Nog steeds is dit een schatting.

This is still an estimate.

Een voorspelling.

A prediction.

Maar hoe dan ook, werk aan de winkel.

But in any case, work to be done.

Een gemiddeld Nederlands huishouden gebruikt een kleine 1200 kubigas per jaar, heb ik gegoogeld.

An average Dutch household uses just under 1200 cubic meters per year, I googled.

Dan zitten wij daar met een schatting van 2500 wel heel erg boven.

Then we are very much over with an estimate of 2500.

En dan nog even terug naar Paris Proof.

And then back to Paris Proof for a moment.

Elisabeth ging uit van een energiebehoefte van 200 kWh per vierkante meter per jaar voor een gemiddeld jaren 30 huis.

Elisabeth assumed an energy need of 200 kWh per square meter per year for an average 1930s house.

Maar op basis van deze schatting van Greenchoice zouden we daar dus nog boven zitten.

But based on this estimate from Greenchoice, we would still be above that.

En als ik dan mijn kladberekening er weer bij pak, dan moeten we waarschijnlijk nog meer energie zien te besparen om op dat Paris Proof uit te komen.

And when I look at my rough calculations again, we probably need to save even more energy to meet that Paris Proof standard.

Omdat ons vertrekpunt dus misschien wel slechter is dan Elisabeth had geschat.

Because our starting point may indeed be worse than Elisabeth had estimated.

Oké, we gaan even stoppen met nerden over getallen.

Okay, we're going to stop nerding out about numbers for a moment.

Want ik wil nog steeds eerst een goed plan.

Because I still want a good plan first.

Maar Femke wil vooral beginnen.

But Femke mainly wants to get started.

Gewoon die eerste stappen zetten.

Just take those first steps.

Dus terug naar ons laaghangende fruit.

So back to our low-hanging fruit.

Als we alleen dat laaghangende fruit aanpakken, dan kunnen we niet van het gas af.

If we only tackle that low-hanging fruit, then we cannot get off gas.

Dat weet ik ook wel.

I know that too.

Maar het is tenminste een begin.

But it's at least a start.

Op onze actiepuntenlijst uit de vorige aflevering stond...

On our action items list from the previous episode was...

Dat laatste, dat kunnen we sowieso wel doen.

We can definitely do that last part.

Denk ik.

I think so.

Op dat moment nog.

At that moment still.

Dag, met Hajo Magree spreek je uit Zandport-Zuid.

Hello, you're speaking with Hajo Magree from Zandport-Zuid.

Hallo.

Hello.

Ik zie op jullie website dat jullie vooral ton zonmaterialen leveren.

I see on your website that you mainly supply ton materials.

Maar ik lees ook iets over spouwmuurisolatie.

But I also read something about cavity wall insulation.

Helpen jullie daar ook bij?

Do you also help with that?

Ja, daar helpen we bij.

Yes, we can help with that.

We doen dat niet zelf.

We don't do that ourselves.

Ik heb daar vast een partner voor, meneer.

I surely have a partner for that, sir.

Oké.

Okay.

Ik kan niet helemaal goed achterhalen of het bij ons al gedaan is of niet.

I can't quite figure out whether it has been done by us or not.

Ik denk het niet, want ik zie niet van die regelmatige gaatjes.

I don't think so, because I don't see those regular holes.

Dus ik vroeg me af wat bij ons nieuwe huis de mogelijkheden zijn.

So I was wondering what the possibilities are in our new house.

In uw nieuwe huis, zegt u?

In your new house, you say?

Ja.

Yes.

Nou, niet nieuwbouw, maar ik ben net verhuisd van een...

Well, not new construction, but I just moved from a...

Ah, op die toer.

Ah, on that tour.

Ja, dan zal ik echt even een afspraak moeten komen maken.

Yes, then I really need to make an appointment.

In ieder geval om de vloer te komen bekijken.

In any case, to come and take a look at the floor.

Voor de vloer, daar ben ik nog niet helemaal aan toe, hoor.

I'm not quite ready for the floor yet, you know.

Het gaat me nu even om de spouw.

I'm currently just concerned about the cavity.

Oké.

Okay.

Nou, voor de spouw, ik lig momenteel in een kruipruimte van 25 centimeter.

Well, for the cavity, I am currently in a crawl space of 25 centimeters.

Oké.

Okay.

Het maakt het heel erg veel makkelijker als ik zelf even naar de website ga bij Koston.

It makes it a lot easier if I just go to the website myself at Koston.

En daar eventjes een contactformulier invul.

And just fill out a contact form there.

Dankjewel.

Thank you.

Succes.

Success.

Dag.

Hello.

Het Woldhuis van Utrecht.

The Woldhuis of Utrecht.

Het Groene Huis van Stad.

The Green House of the City.

Je hoort hem in een volgende aflevering nog terug als hij bij ons onder de vloer ligt.

You will hear him again in a future episode when he is under the floor with us.

En hadden we er nog een aantal isolatie centraal.

And we still had a number of insulation centrally.

Spouwmuurisolatie, de volgende.

Cavity wall insulation, the next one.

Ik heb een vrijstaande woning en...

I have a detached house and...

Ik vul een contactformulier in bij twee specialisten in spouwmuurisolatie.

I fill out a contact form with two specialists in cavity wall insulation.

Aanvraag verzenden.

Send request.

Als mensen tegen mij zeggen, ik wil een warmtepomp...

When people say to me, I want a heat pump...

Terug naar Elisabeth.

Back to Elisabeth.

Ja, dat wil ik graag weten.

Yes, I would like to know that.

Waarom is die warmtepomp?

Why is that heat pump?

Waarom zou iemand die warmtepomp willen?

Why would someone want a heat pump?

Elisabeth is ook niet zo van, gewoon maar wat doen.

Elisabeth is not really one to just do something without purpose.

Want een warmtepomp aan zich...

Because a heat pump by itself...

Ja, waarom zou iemand een warmtepomp willen?

Yes, why would someone want a heat pump?

Nou, om z'n vrienden te imponeren.

Well, to impress his friends.

Nee, weet ik niet.

No, I don't know.

Maar het serieuze antwoord is...

But the serious answer is...

We willen zo goed mogelijk een steentje bijdragen aan het verminderen van de CO2-uitstoot.

We want to do our best to contribute to reducing CO2 emissions.

Ja, en een heel praktische vraag.

Yes, and a very practical question.

Hadden jullie in het vorige huis een warmtepomp?

Did you have a heat pump in the previous house?

Nee, maar daar waren we wel mee bezig.

No, but we were working on that.

Ik wist welke dat moest worden.

I knew which one it had to be.

Oké.

Okay.

Ik had ook een installateur gevonden.

I had also found an installer.

Die zelfs een cursus heeft gedaan.

Who even took a course.

Om dat apparaat in kwestie te leren begrijpen.

To learn to understand that device in question.

Ja.

Yes.

En toen moest ik hem helaas bellen met...

And then I unfortunately had to call him with...

Maar er is iets tussen gekomen.

But something came up.

We gaan verhuizen.

We are moving.

En dan was dat een hoge temperatuur warmtepomp?

And then was that a high temperature heat pump?

Ja, dat denk ik.

Yes, I think so.

Dan moet je me even helpen.

Then you need to help me.

Ik heb toen de verwarmingstest gedaan.

I then conducted the heating test.

Dus ik heb de cv-watertemperatuur op 50 graden gezet.

So I set the central heating water temperature to 50 degrees.

Dat ging niet helemaal goed.

That didn't go quite well.

Oké.

Okay.

55.

55.

Ik meen dat we op 55 zijn uitgekomen.

I believe we have arrived at 55.

Oké.

Okay.

Die cv-watertest.

The CV water test.

Die kan je terugvinden op...

You can find it at...

Ik zet een link in de show notes.

I will include a link in the show notes.

Maar het komt erop neer dat je in de instellingen van je cv-ketel...

But it comes down to the fact that you need to adjust the settings of your boiler...

de temperatuur verlaagt van het water dat door de radiatoren stroomt.

the temperature decreases of the water that flows through the radiators.

Vaak staat dat lekker hoog ingesteld.

Often that is set quite high.

Zo rond de 70 graden.

Around 70 degrees.

En volgens Milieu Centraal moet je dat terug kunnen zetten naar 50 graden.

And according to Milieu Centraal, you should be able to set it back to 50 degrees.

En als je je huis dan in een koude periode lekker op temperatuur kunt houden...

And if you can keep your house at a nice temperature during a cold period...

dan is je huis goed genoeg geïsoleerd voor een warmtepomp.

Then your house is well insulated enough for a heat pump.

Maar Elisabeth heeft haar vraagtekens bij die vuistregel.

But Elisabeth has her doubts about that rule of thumb.

O, nou, dan vind ik het stoer dat je dan overgestapt bent naar een warmtepomp.

Oh, well, I think it's cool that you switched to a heat pump.

Over wilde stappen.

Over wild steps.

Ik heb niet de pretenties dat ik heel veel van warmtepompen weet.

I do not pretend to know a lot about heat pumps.

Ik probeer het wel bij te benen.

I'm trying to keep up with it.

Wat ik veel zie gebeuren is dat die hybride systemen toch wel neergezet worden...

What I often see happening is that those hybrid systems are indeed being implemented...

in een omgeving waarover ik mijn twijfels heb.

in an environment that I have my doubts about.

Of dat wel, zeg maar, het rendement oplevert wat beloofd wordt.

Whether it actually delivers the promised return, so to speak.

Laat ik zo zeggen.

Let me put it this way.

Net zoals bij mij, bij die 55 graden zeg je nou zelfs in een hybride opstelling...

Just like with me, at that 55 degrees you now even say in a hybrid setup...

Weet je niet adviseren?

Don't you know how to advise?

Wil je het beste uit je warmtepomp halen...

Do you want to get the best out of your heat pump...

dan moet je een oppervlakteafgiftesysteem hebben...

then you need to have a surface discharge system...

die het goed doet met 35 graden.

that performs well at 35 degrees.

Dan haal je het hoogste rendement.

Then you achieve the highest return.

Daar heb ik wel andere getallen over gelezen.

I have read different numbers about that.

Zeker in een hybride opstelling waarbij je dus zegt...

Certainly in a hybrid setup where you say...

bij de allerkoudste dagen mag er een beetje gas bij gestookt worden.

On the coldest days, a little extra gas may be burned.

Ja, nee, dat is ook helemaal waar.

Yes, no, that is completely true as well.

En dan gaat het weer over wat zijn de allerkoudste dagen.

And then it goes back to what the coldest days are.

Maar dan gaan we ook met elkaar...

But then we also go with each other...

nu de komende maanden gaan we dat ervaren.

Now in the coming months we are going to experience that.

Want er zijn heel wat hybride systemen geïmplementeerd, denk ik.

Because there are quite a few hybrid systems implemented, I think.

Zonder dat daar daadwerkelijk ook een transmissieberekening gedaan is...

Without there actually being a transmission calculation done...

aan het gebouw, aan de woning.

at the building, at the residence.

Dus heel veel mensen gaan nu het testseizoen in.

So a lot of people are now entering the testing season.

Nou, ik denk van wel en ik hoop met al die mensen...

Well, I think so and I hope with all those people...

dat hun gas pas aanslaat begin januari.

that their gas will only be switched on at the beginning of January.

Want dan zou het eigenlijk pas echt koud moeten worden.

Because then it should really start to get cold.

Maar ik ben bang.

But I am scared.

Ik ben bang dat een heel aantal CV-ketels al in oktober, november gaan bijspringen.

I'm afraid that a whole number of boilers will already kick in in October and November.

Wat ik nu gewoon ingewikkeld vind...

What I find complicated now...

is dat er gewoon heel veel ploftes worden gedaan.

there are just a lot of explosions being done.

Ik heb het gevoel dat met een heel aantal apparaten is er heel weinig ervaring.

I have the feeling that there is very little experience with a whole number of devices.

Tja, in ons vorige huis waren we misschien ook bijna in die valkuil getrapt.

Well, in our previous house we almost fell into that pitfall as well.

Ik wilde eigenlijk die warmtepomp er al inzetten...

I actually wanted to install that heat pump already...

voordat het huis echt goed geïsoleerd was.

before the house was really well insulated.

En als ik Elisabeth nu hoor zeggen...

And when I hear Elisabeth say now...

dat een warmingstest misschien niet al te accuraat is...

that a warming test may not be very accurate...

dan krijg ik toch weer het gevoel dat je zomaar de verkeerde keuze kunt maken.

Then I still get the feeling that you can just make the wrong choice.

Ja, en dan hebben we het hier over je huis.

Yes, and then we are talking about your house here.

En we hebben het hier soms echt over investeringen van 20.000, 30.000 euro.

And sometimes we're really talking about investments of 20,000, 30,000 euros here.

En die zijn ook vaak niet zomaar terug te draaien.

And those are often not easily reversible.

Oké, tijd om gewone ouderwetse lampen te vervangen door led.

Okay, it's time to replace regular old-fashioned lights with LEDs.

Ik denk nog eens terug aan mijn energiecoach, Johan.

I reflect again on my energy coach, Johan.

Die zei...

That said...

Gijs begint met de eerste stap.

Gijs starts with the first step.

En dat mag ook een kleine stap zijn.

And that can also be a small step.

En ik sta nu in de keuken.

And I am now standing in the kitchen.

Daar heb ik van die halogeen plafondspotjes.

There I have those halogen ceiling spotlights.

1, 2, 3, 4, 6 hier.

1, 2, 3, 4, 6 here.

En nog 6 aan deze kant.

And another 6 on this side.

Het barst hier nog van de ouderwetse gloeilampen.

There are still plenty of old-fashioned light bulbs here.

Die moeten eruit.

They need to go.

Daar wordt het huis weliswaar niet direct gasloos van.

That doesn't mean the house will immediately become gas-free.

Maar het is wel beter voor onze planeet.

But it is better for our planet.

En het is een klusje dat ik tenminste helemaal snap.

And it's a job that I at least completely understand.

We moeten natuurlijk weten wat voor soort...

We need to know what kind of...

Dat is, zijn dat van die halogeenspotjes op 220 volt of op 12 volt?

That is, are those halogen spotlights on 220 volts or on 12 volts?

Even een opstapje pakken.

Just take a little step up.

Op een middag dat mijn ouders op de kinderen passen, maak ik een rondje door het huis.

One afternoon when my parents are looking after the children, I take a tour around the house.

En ik schrijf een boodschappenlijstje vol met vervangende lampjes.

And I write a shopping list full of replacement light bulbs.

Pap?

Dad?

Ja?

Yes?

Jij zit op de wc, hè, daar?

You're on the toilet, aren't you?

Ja?

Yes?

Zit daar een ledlampje of een gloeilampje?

Is there an LED light bulb or an incandescent bulb?

Eh, dat ziet eruit als een gloeilamp.

Uh, that looks like a light bulb.

Oké.

Okay.

Bouwbegeleider Elisabeth Raniets zegt bezind eer gebegint.

Construction supervisor Elisabeth Raniets says, "Reflect before you begin."

Er worden heel makkelijk warmtepompen verkocht nu, zonder dat erbij verteld wordt dat dat pas goed tot zijn recht komt als je ook je isolatie aanpakt.

Heat pumps are being sold very easily now, without mentioning that they only work well if you also address your insulation.

Bij voorkeur doe je dat zelfs eerst.

Preferably, you should do that first.

Wat kan er wel dan?

What can be done then?

Want ik snap je oproep of je pleidooi om terughoudend te zijn.

Because I understand your call or your plea to be restrained.

Maar toch heb ik mijn morele ambities, zeg maar.

But still I have my moral ambitions, so to speak.

Nee, ja, wat er kan is, we kunnen aan de hand van een transmissieberekening, kunnen we gewoon een goed bijpassend verwarmingssysteem met elkaar bedenken.

No, what can be done is that based on a transmission calculation, we can come up with a suitable heating system together.

Ja.

Yes.

Met een bijpassend.

With a matching one.

Warmte afgiftesysteem.

Heat release system.

En daar neem je dan ook een aantal isolatie maatregelen in mee, neem ik aan, die je dan aan de voordeur doet.

And I assume you are also incorporating a number of insulation measures, which you then apply to the front door.

Ja, dus waar wij een gesprek over kunnen hebben, is van waar sta je nu?

Yes, so what we can talk about is where do you stand now?

Waar wil je naartoe?

Where do you want to go?

En dan komt het verwarmingssysteem.

And then comes the heating system.

En als jij zegt van nou, ik wil van dit huis een passief huis maken.

And if you say, well, I want to make this house a passive house.

Ja, dan ga je voorbij aan de warmtepomp.

Yes, then you pass the heat pump.

Dan kom je, dan heb je genoeg aan mechanische ventilatie waarmee je verwarmt.

Then you come, then you only need mechanical ventilation with which you heat.

En vijf mensen die het opwarmen, zeg maar.

And five people who warm it up, so to speak.

Ja.

Yes.

En dat is de vraag natuurlijk, waar wil ik uitkomen?

And that is the question, of course: where do I want to end up?

Ja, de serie heet natuurlijk het gasloze huis, maar ik zeg er steeds bij, ik weet niet of dat een utopie is.

Yes, the series is of course called the gasless house, but I always add, I don’t know if that is a utopia.

En die utopie zit natuurlijk niet in wat er technisch mogelijk is, maar waar men portemonnee ophoudt.

And that utopia lies not in what is technically possible, but where one holds out their wallet.

Daar zit de grens aan of dit huis gasloos kan worden, want alles kan.

There is the limit to whether this house can be gas-free, because everything is possible.

Ja.

Yes.

Als je gewoon je hele huis onwijs goed isoleert, dat zei ik eerder al.

If you simply insulate your entire house really well, I mentioned that earlier.

Maar Elisabeth kijkt daarnaar op een manier waar ik nog niet opgekomen was.

But Elisabeth looks at it in a way I hadn’t thought of before.

Thermische zones.

Thermal zones.

Je hebt de thermische schil.

You have the thermal envelope.

En de thermische schil, die kan je ook leggen waar je wil.

And the thermal envelope, you can also place it wherever you want.

Je kan ook zeggen van, nou, we gaan weer een beetje terug naar vroeger.

You could also say, well, we're going a bit back to the past again.

We gaan niet het hele huis verwarmen, maar we verwarmen één vertrek.

We are not going to heat the whole house, but we are heating one room.

Dat deden ze vroeger in de kastelen natuurlijk ook.

They used to do that in the castles too, of course.

In de winter werd er gewoon maar één vertrek verwarmd.

In the winter, only one room was heated.

Nou, wij zitten nu in het oude huis, deden we dat.

Well, we are now in the old house, that's what we did.

En ik denk hier ook een beetje zo daartussenin.

And I think I'm a bit in between here as well.

Wij stoken met name de woonkamer.

We mainly heat the living room.

De gang en de keuken op het moment nog niet.

The hallway and the kitchen not at the moment.

En dan leven we ermee dat de warmte uit de woonkamer zo'n beetje opstijgt.

And then we live with the fact that the warmth from the living room rises a bit.

Als af en toe die deur opengaat.

If every now and then that door opens.

En dan gaan we waarschijnlijk als het echt koud wordt.

And then we will probably go when it really gets cold.

En de kinderen wat ouder worden.

And the children are getting a bit older.

En ook huiswerk op hun kamers moeten maken en zo.

And also have to do homework in their rooms and such.

Dan willen we natuurlijk wel iets kunnen bijstoken boven.

Then we obviously want to be able to add some fuel above.

Ja, maar dan kan je ook bijvoorbeeld denken aan een infrarood warmteplaat.

Yes, but then you can also think of an infrared heating plate, for example.

Dus dat als kinderen huiswerk maken, dat ze dan met die stralingswarmte heel comfortabel zitten.

So that when children are doing homework, they are sitting very comfortably with that radiant heat.

Ja.

Yes.

Gunstig rendement.

Favorable return.

Maar als je het op die manier heel lokaal, heel tijdelijk gebruikt.

But if you use it in that way, very locally, very temporarily.

Is het misschien wel de goedkoopste oplossing.

It might just be the cheapest solution.

Ja, precies.

Yes, exactly.

En dan kunnen we allemaal nog wat deze oplossing kenden.

And then we can all still get to know this solution a bit.

Ik heb er niet eens zoveel mogelijkheden.

I don't even have that many options.

Maar, en nu zijn we erbij.

But, and now we are here.

Je kunt infraroodpanelen niet inzetten als complete vervanging van ruimteverwarming hoor.

You can't use infrared panels as a complete replacement for space heating, you know.

Alleen als lokale bijverwarming.

Only as local supplementary heating.

Nee, en met isoleren is het natuurlijk vaak kunnen dit soort huizen vier keer zuiniger worden.

No, and by insulating, such houses can often become four times more energy-efficient.

Dat is wel een beetje een vuistregel.

That is a bit of a rule of thumb.

Een soort huizen als, ik heb er natuurlijk al hier en daar mijn ogen over laten gaan.

A kind of houses like, of course, I have already kept an eye on here and there.

Ja.

Yes.

En of je nou op gas stookt of dat je met een warmtepomp aan de slag gaat.

Whether you heat with gas or start working with a heat pump.

Die factor vier geldt voor allebei.

That factor four applies to both.

Ja, vier keer zuiniger.

Yes, four times more economical.

Dat is ook weer zo'n schatting natuurlijk.

That is also just an estimate, of course.

Maar ik leer in dit kennismakingsgesprek al aardig wat bij.

But I am already learning quite a bit in this introductory conversation.

Ik heb nou een paar richtgetallen.

I now have a few target figures.

Ik heb het gevoel dat ik een beetje grip begin te krijgen op de hele materie.

I feel like I'm starting to get a bit of a grip on the whole matter.

En ik leer ook nog wat bij van Richard Breugelman.

And I'm also learning something from Richard Breugelman.

Richard Breugelmans, onze aannemer.

Richard Breugelmans, our contractor.

Hij komt een offert te maken voor het glas op de eerste verdieping.

He is coming to make a quote for the glass on the first floor.

Maar nog voor ik hem binnen kan laten, staat hij al met het zaklampje van zijn telefoon door onze ramen beneden te schijnen.

But even before I can let him in, he is already shining the flashlight of his phone through our windows downstairs.

Wat liet je nou net zien met je telefoon?

What did you just show with your phone?

Ja, als je een lampje lichtpunt neemt of je schijnt met een lampje op het dubbel glas.

Yes, if you take a small light point or shine a light on the double glazing.

Dan kun je zien wat voor soort glas het is.

Then you can see what kind of glass it is.

Krijg je twee keer twee lichte puntjes, dan is het eigenlijk niks bijzonders.

If you get two times two light dots, then it's actually nothing special.

Ja, als het gewoon wit blijft, dan is het gewoon dubbel glas.

Yes, if it just stays white, then it's just double glazing.

Als je dan bijvoorbeeld een gelaagd glas hebt, dan zie je dus een verkleuring erin.

For example, if you have a layered glass, you can see a discoloration in it.

En bij HR++ zie je dan?

And with HR++, do you see it then?

Ja, blauwe lampjes.

Yes, blue lights.

Oké.

Okay.

Weer wat geleerd.

Learned something new again.

Bij het glas beneden heb ik een wit lampje.

At the glass downstairs, I have a white lamp.

En dat is niet fantastisch.

And that is not fantastic.

Gewoon simpel isolatie glas.

Just simple insulating glass.

Wat niet veel doet, zeg maar.

Which doesn’t do much, let’s say.

Je kunt beter HR++ pakken.

You better go for HR++.

Dan isoleert dat vele malen beter.

Then it isolates that many times better.

Maar Richard komt eigenlijk voor de eerste verdieping.

But Richard is actually coming for the first floor.

En daar hoef je niet met een lampje op het glas te schijnen om te zien wat voor soort dubbel glas je hebt.

And you don't need to shine a light on the glass to see what kind of double glazing you have.

Daar is het nog veel erger.

There it's much worse.

Op de eerste verdieping hebben we nog enkel glas.

On the first floor, we only have single glazing.

Er moet natuurlijk wel serieus iets aan de hand zijn met een huis om op label F uit te komen, hè?

There must be something seriously wrong with a house to get a label F, right?

Je moet wel even boven kijken, denk ik.

You should definitely look up, I think.

Ja, zal toch moeten meten.

Yes, we will have to measure.

We moeten het ook nog even over roeders hebben, denk ik.

I think we also need to talk about rudders for a moment.

Ja, of je het in de oude stijl wil.

Yes, whether you want it in the old style.

Ja.

Yes.

Dan beginnen we maar...

Then let's get started...

Dan beginnen we maar hier.

Then let's start here.

In de slaapkamer.

In the bedroom.

Er valt weinig over te zeggen, eigenlijk.

There's not much to say about it, really.

Gewoon een nieuw raam erin.

Just a new window in it.

En dan kun je eventueel...

And then you can possibly...

De houten roeden er weer op verlijmen, zeg maar.

Re-glue the wooden rods on, so to speak.

Ja.

Yes.

Even voor jouw beeld.

Just for your reference.

Dit zijn open draaiende ramen met een vlakverdeling van houten latjes erin.

These are open swinging windows with a flat division of wooden slats inside.

Nu zijn dat dus drie losse stukken glas met die houten spijler ertussen.

So now there are three separate pieces of glass with that wooden spacer in between.

Maar bij HR++-glas is het gebruikelijk om dat net even anders te doen.

But with HR++ glass, it is customary to do that just a little differently.

Zo blijft er wel één stuk glas, zeg maar, in zijn geheel.

So there is still one piece of glass, so to speak, intact.

En dan zit er in dat glas een vakverdeling, zeg maar.

And then there is a partition in that glass, so to speak.

En daarop komen dan deze roetjes.

And then these little rods come on top.

Die plak je erop dan?

Are you going to stick it on?

Die plak je erop, ja.

You stick that on, yes.

Dat wat dan in het glas zit, dat heet een Wienersprosse, of niet?

What is then in the glass is called a Wienersprosse, right?

Ja, dat klopt.

Yes, that's right.

Je bent al aardig op het oog.

You already look pretty good.

Nou, ik heb een andere offerte laten maken al.

Well, I have already had another quote made.

En die meneer, die was voorstander van alleen maar de Wienersprosse en geen plakroeders.

And that man was in favor of only the Wienersprosse and no stick figures.

Maar ik denk dat dat een beetje...

But I think that's a bit...

Nee, maar dat ziet er niet uit.

No, but that doesn't look good.

Nee, precies.

No, exactly.

Het gaat erom dat je dat kader wat je hier hebt, zeg maar, aan de zijkant van het glas, dat komt dan ook in het midden.

It's about the fact that the frame you have here, let’s say, on the side of the glass, will also come in the middle.

En daarop komen dan die houten roetjes geplakt.

And then those wooden slats are attached.

Ja.

Yes.

En dan heb je een wit streepje.

And then you have a white stripe.

En dat ziet er niet uit.

And that doesn’t look good.

Ja, goed.

Yes, good.

En dan doe je...

And then you do...

Dat is ook één stuk glas.

That is also one piece of glass.

Het kan niet in drie stukken.

It cannot be done in three pieces.

Want dan krijg je van die hele brede roetjes.

Because then you get those really wide stripes.

Zo daar bijvoorbeeld.

So there, for example.

Ja.

Yes.

Bij je deur.

At your door.

Precies.

Exactly.

Dat is niet zo mooi.

That's not so nice.

Nee, want dit zit...

No, because this is...

Nou, ik weet niet of dit door een architect bedacht is, maar er zit wel degelijk een ontwerpje in dit huis.

Well, I don't know if this was conceived by an architect, but there is definitely a design in this house.

Ja.

Yes.

En ik denk dat we dat niet te veel moeten doorbreken.

And I think we shouldn't break that too much.

Nee, daar ben ik ook geen voorstander van.

No, I am not in favor of that either.

Precies.

Exactly.

Nieuwe ramen.

New windows.

Betere isolatie.

Better insulation.

Als je ook nog alle kieren dichtmaakt in je huis, dan moet je uiteindelijk ook aan je ventilatie gaan denken.

If you also seal all the cracks in your house, you will eventually have to think about your ventilation as well.

En wat zou je zeggen als ik zou zeggen ik wil hier een rooster in het raam?

And what would you say if I said I want a grille in the window?

Nee.

No.

Ja, dat vind ik niet mooi.

Yes, I don't think that's nice.

Want?

Want?

Nee, dat is niet mooi.

No, that is not nice.

Nee.

No.

Oké.

Okay.

Dat is lelijk.

That is ugly.

Ja, dat vind ik.

Yes, I think so.

En lelijk vind ik het eigenlijk ook.

And I actually find it ugly as well.

Ik ga een andere oplossing zoeken voor de ventilatie, want isoleren is ventileren, hoor ik altijd zeggen.

I'm going to look for another solution for the ventilation, because I always hear that insulating means ventilating.

Ja.

Yes.

Nou, prima.

Well, fine.

Jij gaat even meten.

You are going to measure for a moment.

Oké.

Okay.

Dank je.

Thank you.

Hebben we nou helder wat jouw ambitie is?

Do we now have a clear understanding of what your ambition is?

Mijn ambitie is... Nee, eigenlijk hebben we dat nog niet helemaal helder.

My ambition is... No, actually we haven't clarified that yet.

En daar ben ik ook niet natuurlijk de enige beslisser in, want Femke woont hier ook nog en is mede-eigenaar.

And of course, I am not the only decision maker in this, because Femke also lives here and is a co-owner.

Ik zou het heel tof vinden als het lukt om uiteindelijk gasvrij te gaan.

I would really love it if we can eventually go gas-free.

Maar ik realiseer me ook dat dat best nog een paar jaar kan kosten.

But I also realize that it might take a few more years.

Mhm.

Mhm.

En ik realiseer me ook dat ik het misschien uiteindelijk de prijs niet waard vind, maar

And I also realize that I might ultimately not find it worth the price, but

dan zou ik wel naar een iets verlaagde ambitie willen van alleen op de allerkoudste dagen

Then I would prefer to have a slightly lowered ambition of only going out on the very coldest days.

gas verbruiken.

gas consumption.

Ja, nee, kijk, waarin ik jou kan ondersteunen is dat we er naartoe werken dat je deze kamer

Yes, no, look, what I can support you with is that we work towards you getting this room.

met een radiatortemperatuur van 40 graden goed kan verwarmen.

that can heat well with a radiator temperature of 40 degrees.

Ja.

Yes.

Daar kunnen we naartoe werken.

That's something we can work towards.

En dan is het eigenlijk nagenoeg zeker dat je ook goed kunt overstappen naar een warmtepomp.

And then it's actually nearly certain that you can also easily switch to a heat pump.

Maar, zegt Elisabeth erbij, kan wel zijn dat we tegen die tijd ook nog moeten overstappen

But, Elisabeth adds, it may be that we will have to transfer by that time as well.

naar een ander soort radiatoren die beter hun warmte af kunnen geven zodat dat cv-water

to a different type of radiators that can better release their heat so that the central heating water

minder heet hoeft te zijn.

doesn't have to be as hot.

Aan de andere kant misschien dat de warmtepompen tegen die tijd juist ook al zover zijn doorontwikkeld

On the other hand, perhaps the heat pumps will have been further developed by that time.

dat dat niet meer nodig is als ze het gewenste resultaat maar halen, zegt Elisabeth.

that it is no longer necessary if they achieve the desired result, says Elisabeth.

En wat bedoel ik met gewenste resultaat is dat je deze woonkamer in een half uur tijd

And what I mean by desired result is that you transform this living room in half an hour.

van 15 graden naar 19 graden kunt brengen.

can bring from 15 degrees to 19 degrees.

Ik blijf meeschrijven met de getallen van Elisabeth.

I will continue to write along with Elisabeth's numbers.

Zij maakt die verwarmingstest veel specifieker en wat strenger dan Milieu Centraal.

She makes that heating test much more specific and somewhat stricter than Milieu Centraal.

Geen cv-watertemperatuur van 50 graden, maar 40 graden.

No central heating water temperature of 50 degrees, but 40 degrees.

Niet een beetje kijken of het dan comfortabel warm blijft, maar op een dag met een buitentemperatuur

Not just checking if it remains comfortably warm, but on a day with an outside temperature

van 5 graden kijken of de temperatuur binnen kan stijgen van 15 naar 19 in 30 minuten.

From 5 degrees, see if the temperature indoors can rise from 15 to 19 in 30 minutes.

Heel specifiek dus.

Very specific then.

Dat is wat Elisabeth betreft een goede test.

That is a good test for Elisabeth.

Voor het glas op de eerste verdieping is Richard een offerte aan het maken.

Richard is preparing a quote for the glass on the first floor.

Maar van de spouwmuurbedrijven heb ik nog niks teruggehoord.

But I haven't heard anything back from the cavity wall companies yet.

Ik bel er maar eens achteraan.

I'll follow up on it.

Goedemorgen.

Good morning.

Goedemorgen, met hij Oma Gray spreekt u.

Good morning, this is Grandma Gray speaking.

Ik had ergens halverwege vorige week een formuliertje op jullie website ingestuurd

I submitted a form on your website somewhere in the middle of last week.

voor een belafspraak.

for a call appointment.

Ik vroeg me af of we die binnenkort kunnen maken of dat er iemand langs kan komen hier.

I was wondering if we can make that soon or if someone can come by here.

Dat vind ik ook goed.

I think that's good too.

De telefoniste zoekt meteen ons huis erbij op Google Maps.

The operator immediately looks up our house on Google Maps.

En dan komt het slechte nieuws.

And then the bad news comes.

Wij hebben een wit geschilderde gevel.

We have a white painted facade.

Mogelijke vochtproblemen.

Possible moisture issues.

Of de witte verf op de gevel damp open is of damp dicht.

Whether the white paint on the facade is vapor permeable or vapor tight.

Nou ja, omdat we hier pas net wonen hebben we eigenlijk geen flauw idee.

Well, since we just moved here, we actually have no clue.

Maar ik krijg wel een stevige waarschuwing.

But I do get a stern warning.

Als de verf op de gevel damp dicht is, dan hebben we kans op vochtproblemen als we de

If the paint on the facade is moisture-proof, then we have a chance of moisture problems if we the

spouwmuur laten isoleren.

have cavity wall insulation installed.

Je stenen kunnen dan kapot vriezen of die verf gaat bladderen.

Your stones can then freeze and break, or that paint will start to peel.

Volgens sommige mensen kun je zelfs schimmel op de muren in de woonkamer krijgen.

According to some people, you can even get mold on the walls in the living room.

En daarom wil dit bedrijf geen garantie geven.

And that is why this company does not want to provide a warranty.

Op de werkzaamheden als we de spouw wel laten isoleren.

Regarding the work if we have the cavity insulation done.

Dan is het voor ons eigen risico.

Then it is at our own risk.

En zit die isolatie er eenmaal in, dan kun je het er niet meer uithalen.

Once the insulation is in, you can't take it out anymore.

En dan heb je dus een vochtprobleem dat je niet meer kunt oplossen.

And then you have a moisture problem that you can no longer solve.

Maar geen paniek.

But no panic.

De volgende vraag is dan natuurlijk hoe kom ik erachter of die verfdamp open of damp dicht is.

The next question is of course how do I find out whether that paint vapor is open or closed vapor.

Ik typ nu Google in.

I'm typing Google now.

Is mijn gevel verfdamp doorlatend of niet?

Is my facade paint vapor permeable or not?

Eerst de antwoord.

First the answer.

Dat kun je zien tijdens een regenbui of zelfs door een glas water tegen de gevel te gooien.

You can see that during a rain shower or even by throwing a glass of water against the facade.

Nadat het water er vanaf is gelopen blijft er een iets donkerdere vlek achter als de verf iets wat vocht doorlatend is.

After the water has drained away, a slightly darker spot remains if the paint is somewhat moisture-permeable.

Als de verf vocht doorlatend is, is die zeker waterdamp doorlatend.

If the paint is moisture-permeable, it is certainly vapor-permeable.

Dat kan ik eenvoudig zelf proberen.

I can easily try that myself.

Nou ga ik een glas water vullen.

Now I'm going to fill a glass with water.

En tegen de muur gooien.

And throw against the wall.

Nou ja, het water dan.

Well then, the water it is.

Ik ben echt benieuwd of je dan een vochtige plek ziet achterblijven.

I’m really curious if you then see a damp spot left behind.

Waar kan ik dat nou gooien zonder dat ik er een bende van maak hier?

Where can I throw that without making a mess here?

Komt die?

Is he coming?

Nou ja, heel licht vochtig misschien.

Well, maybe only a little damp.

Maar dat is toch gewoon het water wat erop blijft zitten.

But that's just the water that remains on it.

Wat zou dat nou zijn?

What would that be?

Wat een idiote test eigenlijk.

What an idiotic test, actually.

Hier moet ik dan mee bepalen of het veilig is om de spouwmuur te isoleren.

Here I have to determine whether it is safe to insulate the cavity wall.

Hoe ik deze gegevens moet interpreteren.

How I should interpret this data.

Zit dit water nou nog op de gevel of zit het erin?

Is this water still on the facade or is it inside?

En zo wordt ons laaghangende fruit opeens toch niet zo makkelijk te plukken.

And so our low-hanging fruit suddenly doesn't seem so easy to pick after all.

Iets waarvan ik dacht dat het simpel was, wordt nu toch ingewikkeld.

Something I thought was simple is now becoming complicated.

Maar dat probleem parkeer ik even.

But I'll set that problem aside for now.

Ik steek nog even mijn kop in het zand en hoop dat dit een klein probleem blijkt te zijn.

I'll just stick my head in the sand for a moment and hope that this turns out to be a small problem.

Waar ik over een paar dagen wel een oplossing voor heb gevonden.

Where I will have found a solution in a few days.

En of dat zo is, dat hoor je in de volgende aflevering.

And whether that is the case, you will find out in the next episode.

Eerst nog een laatste keer terug naar Elisabeth.

First, one last time back to Elisabeth.

Ik heb met haar inmiddels een uitgebreide bezichtiging van het huis gedaan.

I have done a comprehensive viewing of the house with her in the meantime.

En we hebben besproken waar de ambities ongeveer liggen.

And we discussed where the ambitions roughly lie.

En dan komt ze weer terug op die thermische zones.

And then she returns to those thermal zones again.

Wat ik in elk geval hier al heel duidelijk zie,

What I can clearly see here in any case,

is dat je eigenlijk ook zou kunnen zeggen van je hebt twee verschillende thermische schillen.

You could actually say that you have two different thermal shells.

Eén is waar buiten de vliering, de kruipruimte, de tochthal vallen.

One is where outside the attic, the crawl space, the entrance hall fall.

En dan heb je de warmste plek in huis, de woonkamer.

And then you have the warmest place in the house, the living room.

Die zou je heel graag wat meer kierdicht willen maken en wat beter willen isoleren.

You would like to make it a bit more airtight and insulate it better.

En dan komt de verkeerszone, de hal en de trap.

And then comes the traffic zone, the hallway, and the stairs.

En dan de slaapkamers van de kinderen waar natuurlijk gespeeld moet worden.

And then the children's bedrooms where of course playtime must happen.

En waar huiswerk gemaakt gaat worden in de toekomst.

And where homework will be done in the future.

En dan kunnen we samen eventueel een plan maken.

And then we can possibly make a plan together.

Een plan maken over de korte termijn dingen, de middellange termijn dingen.

Make a plan regarding short-term things and medium-term things.

Hoe dingen te gaan monitoren.

How to start monitoring things.

En hoe je uiteindelijk kunt komen van het gas af.

And how you can ultimately go off gas.

Of dat we ergens in het traject beslissen dat dat echt niet haalbaar is.

Or that we decide somewhere in the process that it is really not feasible.

Maar dan hebben we in elk geval alles stappen gezet die wel mogelijk waren.

But then we have taken all the steps that were possible in any case.

Ja, maar ik denk met de voortschrijdende technologie en de mogelijkheden die het huis nu ook biedt.

Yes, but I think with the advancing technology and the possibilities that the house now also offers.

Je kunt de vlieringvloer isoleren.

You can insulate the attic floor.

Je kunt de kruipruimteplafond isoleren.

You can insulate the crawl space ceiling.

Je kunt nog ontzettend veel doen aan kierdichting, aan gevelisolatie, glasverbetering.

You can still do a tremendous amount in terms of draft sealing, facade insulation, and glass improvement.

Ik denk dat er heel veel stappen te zetten zijn om naar een verbruik te gaan van 50 kilowattuur per vierkante meter per jaar.

I think there are many steps to be taken to reach a consumption of 50 kilowatt-hours per square meter per year.

En met die hoopvolle boodschap zijn we aan het eind van aflevering twee.

And with that hopeful message, we come to the end of episode two.

Waar staan we dan nu?

So where do we stand now?

Nou, aan de positieve kant.

Well, on the positive side.

De offerte voor het HR++ glas op de eerste verdieping is goedgekeurd.

The quote for the HR++ glass on the first floor has been approved.

Dat wordt over een paar maanden geleverd en geplaatst.

That will be delivered and installed in a few months.

We hebben alle gloeilampen vervangen door ledlampen.

We have replaced all the light bulbs with LED lamps.

En op allerlei plekken in huis hebben we trouwens ook alle kieren dichtgelegd.

And we have also sealed all the gaps in various places in the house.

Maar we zijn nog niet bezig geweest met de instellingen van de cv-ketel.

But we haven't dealt with the settings of the boiler yet.

Nog niet met zonnepanelen.

Not yet with solar panels.

Het aanvragen van offertes voor de spouwmuurisolatie is dus even vastgelopen op onze witgeverfde gevel.

Requesting quotes for the cavity wall insulation has therefore stalled on our white-painted facade.

En ondertussen zijn we ook weer terug bij af wat betreft het maken van een goed plan.

And in the meantime, we are back to square one when it comes to making a good plan.

Ook weer terug bij Af, wat betreft het maken van een goed plan.

Back to square one again when it comes to making a good plan.

Elisabeth heeft me overtuigd dat dat wel een goed idee is.

Elisabeth convinced me that it is a good idea.

Nou, Femke nog.

Well, Femke again.

Hoe dat verder gaat, hoor je in aflevering drie.

How that continues, you will hear in episode three.

Met een hybride oplossing, wat je dan doet, is dat je dan eigenlijk een warmtepomp uit gaat kiezen die te licht is voor je woning.

With a hybrid solution, what you do is actually choose a heat pump that is too small for your home.

En dat vul je dan nog aan met je cv-toestel.

And then you supplement that with your CV device.

Nou, als er op een gegeven moment gas eraf gaat, dan heb je eigenlijk een te kleine warmtepomp.

Well, if at some point the gas is turned off, then you actually have too small a heat pump.

Ik neig er ook naar om het risico wel te willen nemen, want ik wil wel echt graag spouwmuurinstallatie, want we hebben dus een goede spouw.

I also tend to want to take the risk because I really want cavity wall installation, as we have a good cavity.

En we hebben een vrijstaand huis, dus in principe is er wel echt veel te winnen.

And we have a detached house, so in principle, there is really a lot to gain.

Dat en meer dus in de volgende aflevering.

That and more in the next episode.

Heb je om deze tweede aflevering gelachen of er iets van geleerd?

Did you laugh at this second episode or learn something from it?

Volg deze serie dan in je podcast-app, dan mis je niks.

Follow this series in your podcast app, so you won't miss anything.

De leukste beloning voor mij als maker is om zoveel mogelijk mensen te inspireren van het gas af te gaan.

The best reward for me as a creator is to inspire as many people as possible to move away from gas.

Stuur deze aflevering dus door aan je vrienden of je familie.

So send this episode to your friends or family.

Zet hem op de mail, op al je social media kanalen.

Put it on the email, on all your social media channels.

Daarmee doe je me echt oprecht een groot plezier.

You really make me truly happy with that.

Heb je nog een vraag of een opmerking, dan kun je me mailen op hajo.

If you have any questions or comments, you can email me at hajo.

Voor deze aflevering een hartelijk dank aan duurzaamheidsadviseur en bouwbegeleider Elisabeth de Raniet.

For this episode, a heartfelt thanks to sustainability advisor and construction supervisor Elisabeth de Raniet.

Een link naar haar website zet ik in de show notes en vind je op onze website hetgaslozehuis.nl.

I will include a link to her website in the show notes, and you can find it on our website hetgaslozehuis.nl.

En dank aan aannemer Richard Bruegelmans, aan Ed Wolthuis van het Groene Huis en natuurlijk aan mijn vriendin Femke Christiaanse dat ze zo geduldig aan deze podcast mee wil werken.

And thanks to contractor Richard Bruegelmans, to Ed Wolthuis from the Green House, and of course to my friend Femke Christiaanse for her patience in working on this podcast.

Ik ben Hajo Magree.

I am Hajo Magree.

Heel hartelijk bedankt voor het luisteren.

Thank you very much for listening.

Een podcast van NAP1.

A podcast from NAP1.