The Green Quest - 9-8-2021

The Green Quest

The Green Quest | BNR

The Green Quest - 9-8-2021

The Green Quest | BNR

Hallo, Odido Business hier. Bestel nu de Samsung Galaxy S24 Ultra en krijg tot wel 571 euro voordeel.

Hello, Odido Business here. Order the Samsung Galaxy S24 Ultra now and get up to 571 euros in benefits.

Echt een haastmaker van Odido. Ga snel naar odido.nl slash business.

Really a hurry-up move from Odido. Go quickly to odido.nl slash business.

The Green Quest is een initiatief van BNR Nieuwsradio en wordt mede mogelijk gemaakt door Engie.

The Green Quest is an initiative by BNR Newsradio and is made possible by Engie.

Engie, energie, technologie en optimisme.

Engie, energy, technology, and optimism.

BNR Nieuwsradio.

BNR News Radio.

The Green Quest.

The Green Quest.

Harm-aidants.

Harm-aidants.

Grote bedrijven met één gezamenlijk doel. Een mooiere wereld.

Large companies with a common goal. A more beautiful world.

Deze duurzame koplopers zijn hard bezig met het vergroenen van hun activiteiten...

These sustainable frontrunners are hard at work greening their activities...

en vertellen aan ons waar ze naartoe willen en wat ze onderweg tegenkomen.

and tell us where they want to go and what they encounter along the way.

Dit is The Green Challenge.

This is The Green Challenge.

In The Green Quest zat ik dit seizoen regelmatig met twee grote bedrijven aan tafel...

In The Green Quest, I regularly sat at the table with two large companies this season...

om te praten over hun duurzame reis en de ervaringen die ze daarbij opdoen.

to talk about their sustainable journey and the experiences they gain along the way.

Dat leverde vaak verrassend leuke gesprekken op.

That often led to surprisingly nice conversations.

In deze aflevering sprak ik met Corine de Weert, zij is Senior Manager CSR & Relations van Lidl Nederland...

In this episode, I spoke with Corine de Weert, she is Senior Manager CSR & Relations at Lidl Netherlands...

en Erik Huns, operationeel directeur van Macro Nederland.

and Erik Huns, operational director of Macro Netherlands.

Zullen we er meteen middenin duiken? Daar hou ik wel van.

Shall we dive right in? I like that.

Wat zijn jullie concrete ambities op het gebied van duurzaamheid, Corine?

What are your concrete ambitions in the field of sustainability, Corine?

Zullen we beginnen met Lidl?

Shall we start with Lidl?

Ja. Onze concrete ambitie is dat wij de supermarkt willen zijn...

Yes. Our concrete ambition is that we want to be the supermarket...

waar iedereen een duurzame leefstijl toegankelijk en betaalbaar maken.

making a sustainable lifestyle accessible and affordable for everyone.

Dat is onze concrete ambitie en hoe we dat willen bereiken.

That is our concrete ambition and how we want to achieve it.

Daar hebben we een x-aantal doelstellingen voor.

We have a certain number of goals for that.

Dat is verschillend op verpakkingen waar we een doelstelling op hebben.

That varies on packaging where we have a goal.

Onze plasticpact is 20% reductie in 2025 en 100% recyclebaarheid.

Our plastic pact is a 20% reduction by 2025 and 100% recyclability.

Dat zijn concrete doelstellingen die wij hebben.

These are concrete objectives that we have.

Ik kan het zelfs bij jullie twee ledig zien.

I can even see it as empty with you two.

De bedrijfsvoering zijn jullie hard mee bezig.

You are working hard on the business operations.

Daar komen we zo wel even op terug.

We'll get back to that shortly.

Dus zowel het bedrijf zelf als datgene...

So both the company itself and that which...

wat in het bedrijf verkocht wordt.

what is sold in the company.

Ben je op beide punten mee bezig?

Are you working on both points?

Wat is het uiteindelijke doel?

What is the ultimate goal?

Het uiteindelijke doel is...

The ultimate goal is...

wij zijn een dochteronderneming van de Zwartsgroep.

We are a subsidiary of the Zwartsgroep.

De Zwartsgroep is de derde retailer ter wereld.

The Zwartsgroep is the third retailer in the world.

En wat wij daarin doen...

And what we do in that...

wij hebben ons zojuist bekendgemaakt dat wij de SBTI's hebben getekend.

We have just announced that we have signed the SBTIs.

Dus Science Based Targets.

So Science Based Targets.

Waarmee we eigenlijk onze opwarming in ieder geval in 2030...

With which we actually our warming at least in 2030...

gelijk willen stellen aan Parijsakkoord.

wanting to equate to the Paris Agreement.

Dus dat is anderhalf graden...

So that is one and a half degrees...

niet meer dan anderhalf graden op te warmen.

no more than one and a half degrees of warming.

Dat we dat gaan halen.

That we are going to achieve that.

En dat doen wij op groepsniveau.

And we do that on a group level.

Maar dat doen we in Nederland door heel veel verschillende initiatieven.

But we do that in the Netherlands through a lot of different initiatives.

Zowel in ons assortiment als wel inderdaad in onze bedrijfsvoering.

Both in our assortment and indeed in our operations.

Echt samengevat, werk aan de winkel.

Really summarized, work to be done.

Definitief.

Definitive.

Oh, winkel. Ik hoorde dat nog niet eens.

Oh, store. I didn't even hear that.

Erik, bij de macro, wat is jullie ambitie?

Erik, regarding the macro, what is your ambition?

Onze ambitie is...

Our ambition is...

we zijn natuurlijk deel als macro Nederland van de Metro Groep.

Of course, we are part of Metro Group as Macro Netherlands.

Metro is wereldwijd...

Metro is worldwide...

sorry, in Europa nummer één op de Dow Jones Sustainability Index.

Sorry, number one in Europe on the Dow Jones Sustainability Index.

Dus onze moederonderneming heeft al heel veel initiatieven genomen op duurzaamheid.

So our parent company has already taken many initiatives on sustainability.

Concreet willen wij onze sale toepassen...

Specifically, we want to apply our sale...

met 50% reduceren naar 2030.

reduce by 50% by 2030.

Startpunt is 2011.

Starting point is 2011.

Daarvan hebben we reeds 30% gerealiseerd.

We have already realized 30% of that.

Dus er blijft nog 20 te gaan.

So there are still 20 to go.

Dus je zou kunnen zeggen, die lat kan omhoog.

So you could say, that bar can be raised.

Want we moeten versnellen.

Because we need to accelerate.

Dus het kan ook wel naar 60 of 70.

So it can also go up to 60 or 70.

Mogelijk, ja.

Possible, yes.

Laat ons alvast proberen.

Let's give it a try.

Je zegt geen nee.

You don't say no.

De laatste zijn de moeilijkste natuurlijk.

The last ones are the hardest, of course.

Dus laten we die, de quick wins zijn gemaakt.

So let's do that, the quick wins have been achieved.

Laat ons vooral zorgen dat we die gaan halen, die target.

Let's make sure we achieve that target.

Dat is al een hele mooie.

That's already a very nice one.

En daarnaast zijn we met een team hier in Nederland bezig...

And in addition, we are working with a team here in the Netherlands...

om te kijken naar onze top drie prioriteiten.

to look at our top three priorities.

Dat zijn namelijk het reduceren van food waste.

That is namely the reduction of food waste.

Daarnaast verbeteren van organische en responsible products.

Additionally, improving organic and responsible products.

Zoals we het noemen.

As we call it.

En ten derde de verpakkingen ook te verminderen natuurlijk.

And thirdly, of course, to also reduce the packaging.

Dat is eigenlijk alles wat er in het plaatje zit.

That's actually everything that's in the picture.

Jullie hebben alle twee toevallig een Duits moederbedrijf.

You both happen to have a German parent company.

Is het nou Duitsland wat ons dicteert...

Is it now Germany that is dictating to us...

was hier gemacht werden soll?

What is supposed to be done here?

Of is het eigenlijk stiekem andersom?

Or is it actually the other way around?

Dat wij vanuit Nederland die Duitsers ook een beetje opvoeden, Kirin.

That we from the Netherlands also educate those Germans a bit, Kirin.

Ik denk dat dat wel tweeledig is.

I think that is somewhat twofold.

Ik denk dat Duitsland zeker door hun degelijke aanpak daar onbekend staat.

I think that Germany is certainly known for their solid approach there.

En dat ze daar...

And that they there...

in wel de grote lijnen schetsen.

to outline in broad terms.

Maar hoe je daar komt, dat vullen wij heel erg in Nederland zelf in.

But how you get there, we define very much ourselves in the Netherlands.

Bijvoorbeeld inderdaad Kipster.

For example, indeed Kipster.

We hebben het al even eerder genoemd.

We mentioned it a little earlier.

Het is een heel mooi initiatief.

It is a very nice initiative.

Circulaire kippenboerderij.

Circular chicken farm.

Het meest milieuvriendelijke eit ter wereld.

The most environmentally friendly egg in the world.

Die kwamen bij ons praten in Nederland.

They came to talk to us in the Netherlands.

En wat wij dan doen als Europees bedrijf.

And what we do then as a European company.

We kunnen hun wel natuurlijk introduceren bij andere landen.

We can definitely introduce them to other countries.

Pak Duitsland dat dan ook op?

So is Germany taking that up as well?

Komen daar ook Kipsters nu bijvoorbeeld?

Are there also Kipsters coming there now, for example?

Ja, Duitsland, Frankrijk, Engeland.

Yes, Germany, France, England.

Ja, zeker.

Yes, certainly.

Dat is supermooi.

That is super beautiful.

Hoera!

Hooray!

Ja, hoera!

Yes, hooray!

Wat een mooie daarvan.

What a beautiful one.

Ja.

Yes.

En het mooie daarvan is dat we daarvan leren.

And the beautiful thing about it is that we learn from it.

Wij omarmen dit soort hele initiatiefrijke ondernemers.

We embrace this kind of very initiative-driven entrepreneurs.

En dat vind ik ook wel interessant.

And I also find that quite interesting.

Is dat zij daardoor hebben ons hele eierschap verduurzaamd.

That means they have made our entire egg production more sustainable.

En dat is natuurlijk heel mooi.

And that is of course very nice.

Niet alleen op Kipster.

Not only on Kipster.

Maar zowel alle eieren zijn nu wit bij ons.

But all the eggs are now white with us.

Ik vind het wel een mooi woord ook.

I also think it's a nice word.

Het eierschap.

The egg ownership.

Je hebt het moederschap en het vaderschap.

You have motherhood and fatherhood.

En het eierschap.

And the eggship.

Hoe zit het bij de macro?

What about the macro?

Net hetzelfde.

Exactly the same.

Het is echt tweeledig.

It is really twofold.

Een moederbedrijf creëert kaders.

A parent company creates frameworks.

We hebben dan zelf een diepgaand klantenonderzoek gaan doen.

We will conduct an in-depth customer survey ourselves.

We hebben gekeken naar wat onze Nederlandse klant vindt.

We have looked at what our Dutch customer thinks.

Wat duurzaamheid moet zijn.

What sustainability should be.

En wat voor hun belangrijk is.

And what is important to them.

En vandaar dat we die top drie hebben gekozen.

And that is why we chose that top three.

Met food waste bovenop.

With food waste on top.

Want dat was echt de keuze van de klant lokaal.

Because that was really the choice of the customer locally.

Je komt nu vaker langs.

You are coming by more often now.

Er zijn veel initiatieven die wij nemen.

There are many initiatives that we take.

Die dan ook door de groep worden overgenomen.

Which are then taken over by the group.

Als voorbeeld.

As an example.

Vorig jaar is onze vestigingsmanager van Delft begonnen met Too Good To Go.

Last year, our branch manager in Delft started with Too Good To Go.

Waar klanten voedselpakketjes kunnen ophalen.

Where customers can pick up food packages.

Op basis van de THT-datum.

Based on the best before date.

Daarvan hebben we er vorig jaar landelijk 47.000 van verkocht.

Last year we sold 47,000 of them nationwide.

En ondertussen is dat initiatief overgenomen door andere landen binnen de groep.

And in the meantime, that initiative has been taken over by other countries within the group.

En door Lidl zelfs, geloof ik.

And even by Lidl, I believe.

Ja, dat is wel grappig om te vertellen inderdaad.

Yes, that is indeed funny to tell.

Wij hebben voedselverspilling, vinden wij, past niet bij ons.

We believe that food waste does not suit us.

Wij zijn een discounter.

We are a discounter.

En wij gaan heel efficiënt om met onze producten.

And we handle our products very efficiently.

Dus wij verkochten nog niet artikelen op de laatste dag van houdbaarheid.

So we didn't sell items on the last day of their shelf life.

Dat hebben we vorig jaar augustus getest.

We tested that last August.

In 24 filialen.

In 24 branches.

En dat is dermaat hebben we in twaalf weken een derde voedsel nodig.

And that is why we need a third food in twelve weeks.

En dat hebben we nu landelijk uitgerold.

And we have now rolled that out nationwide.

Eind augustus.

End of August.

En dat is echt een extreem succes.

And that is really an extreme success.

Meer dan 1 miljoen verspilmonietjes verkocht.

More than 1 million waste miniatures sold.

Van 25 cent.

From 25 cents.

En meer dan, ik durf bijna niet te zeggen, maar 100.000 Too Good To Go-boxen.

And more than, I almost dare not say, but 100,000 Too Good To Go boxes.

Dat is dan een hoog op de agenda ding.

That's a high priority item on the agenda.

Terwijl ik zat laatst diep erin te duiken qua research.

While I was diving deep into research recently.

Nou is het door de supermarkten maar 1,7% wat jullie verspillen.

Now it's only 1.7% that you waste due to the supermarkets.

Dus dan denk je, het straalt naar buiten heel goed af.

So then you think, it radiates very well on the outside.

Dat jullie met een app.

That you are with an app.

Je doet je best, je zet erop in.

You're doing your best, you're committed to it.

Maar het nette resultaat is uiteindelijk maar 1,7%.

But the net result is ultimately only 1.7%.

Is dat toch de moeite waard om daar zoveel moeite in te stoppen?

Is it really worth putting in so much effort for that?

Ja, natuurlijk.

Yes, of course.

Omdat die 1,7%, als je het omrekent naar eurotjes, best een heel groot bedrag is.

Because that 1.7%, when converted to euros, is quite a large amount.

Dus alles wat we daar kunnen uithalen, ook al is het nog maar 0,1 of 0,2, is heel veel.

So everything we can get out of there, even if it’s just 0.1 or 0.2, is a lot.

En we hebben zo binnen macro vorig jaar tussen operatie en commercie...

And we had within macro last year between operations and commerce...

een hele nauwe samenwerking opgezet voor de afdelingen van vis, vlees en HGF.

A very close collaboration has been established for the departments of fish, meat, and HGF.

En we hebben een half miljoen al bespaard.

And we have already saved half a million.

Ja, dat is toch dat tik lekker aan.

Yes, that really feels nice.

Zullen we dat even los?

Shall we let that go for a moment?

Van het geld wat je daarmee oplevert.

From the money you earn from that.

Voedselverspilling is zo ongelooflijk zonde.

Food waste is such an incredible shame.

Alles is al in de keten gebeurd.

Everything has already happened in the chain.

Alle CO2 die erin verpakt zit.

All the CO2 that is packed in it.

En een derde van de wereld leidt honger.

And a third of the world suffers from hunger.

Een derde van de mensen.

A third of the people.

En een derde wordt verspeeld.

And a third is lost.

Ik vind het mooi dat je het zegt.

I think it's nice that you say that.

Want hoe beter jullie je best doen, hoe leger de schappen bij de voedselbank.

Because the better you do your best, the emptier the shelves at the food bank.

Nou, dat vind ik ook interessant.

Well, I find that interesting too.

Wij hebben ongelooflijk nauw contact met de voedselbank.

We have incredibly close contact with the food bank.

Wij werken al sinds 2013 met hun samen.

We have been working with them since 2013.

En wij hebben hun heel erg meegenomen in dit proces.

And we have involved them a lot in this process.

Het is niet zo dat als wij voedselverspilling aanpassen...

It's not that if we adjust food waste...

dat wij onze toevoer naar hen, dat dat minder zou moeten worden.

that our supply to them should be reduced.

Is dat niet zo?

Isn't that so?

Nee, dat is niet zo.

No, that's not the case.

Dat is er tot op heden ook nog niet zo gebleven.

That has not remained the case up to now either.

Want ze hebben wel echt lege schappen nu.

Because they really have empty shelves now.

Klopt, maar dat komt ook omdat zij krijgen waarschijnlijk...

That's correct, but that's also because they are probably getting...

Q4 dit jaar gewoon wat meer klanten.

Q4 this year just have a few more customers.

Daar denken ze aan.

That's what they are thinking about.

Maar wij gaan dus naar andere manieren van samenwerken met hun kijken.

But we're going to look for other ways to collaborate with them.

Dus niet alleen maar op het gebied van groente en fruit.

So not just in the area of fruits and vegetables.

Zo'n goed programma dit.

Such a good program this.

Ik ben nu gewoon ook weer opgelucht.

I’m just relieved now.

Een ander ding, Krien.

Another thing, Krien.

Kipster, supergoed.

Kipster, super good.

Ik wil het nog openen zelfs, dus mijn sympathie heeft het zeker.

I even want to open it, so it definitely has my sympathy.

Maar dan kom ik bij jullie die eieren halen.

But then I come to you to get those eggs.

Zie ik nog wel kiloknalkip in de schappen liggen?

Do I still see kiloknalkip on the shelves?

Nou, kiloknalkip zal je bij ons niet zien.

Well, you won't see any kilo-violence chicken here.

Alles heeft bij ons een...

Everything has a...

Eénsterkip.

One star chicken.

Nog niet alles heeft een éénster beter leven, Keurmerk.

Not everything has a one-star better life label yet.

Maar het is wel allemaal op een goed niveau, laat ik het zo zeggen.

But it is all at a good level, let me put it that way.

Kiloknal verkopen wij niet.

We do not sell by the kilo.

Eigenlijk niet goed genoeg, hè.

Actually, not good enough, right?

Als we willen naar een supermarkt in balansen, dan moet dat beter.

If we want to go to a supermarket in balance, then it needs to be better.

Dat ben ik met je eens.

I agree with you.

En daar zijn we ook hard naartoe op weg.

And that's where we are also working hard towards.

Maar dat doe je stap voor stap.

But you do that step by step.

Je moet je eigenlijk veel voorstellen.

You actually need to imagine a lot.

Wij werken wel uiteindelijk...

We do end up working...

wat we in het schap neerzetten, moet wel verkocht worden.

What we put on the shelf must be sold.

Dus een klant moet het wel omarmen.

So a customer really has to embrace it.

Als jij donderdagavond op de bank wordt gevraagd...

If you are asked on the couch on Thursday evening...

wat jij aan kip wil kopen, dan is dat altijd drie ster beter leven.

What you want to buy in chicken is always three stars better living.

Maar dan kom je bij ons zaterdag in de winkel, je moet boodschappen doen.

But then you come to our store on Saturday, you need to do some shopping.

En dan zie je dat je daar inderdaad wel iets meer voor moet betalen.

And then you see that you do indeed have to pay a little more for that.

En dat doe je dan niet.

And then you don't do that.

Dus dat is best wel een beetje een inconsequentie die we zien bij onze klant.

So that's quite a bit of an inconsistency that we see with our customer.

En daarvoor ben ik er eigenlijk ook wel voor.

And for that, I am actually on board as well.

Om ervoor te zorgen dat we het aanbod...

To ensure that we meet the offer...

zoals we het ook met onze eieren hebben.

just like we do with our eggs.

Dat je het aanbod wat je hebt, goed moet zijn.

That the offer you have must be good.

Want een klant is nog misschien niet bereid om die keuze zelf te kunnen aannemen.

Because a customer may not yet be ready to make that choice for themselves.

Langzaam die klant mee te nemen.

Slowly take that customer along.

Zo hebben jullie Erik, want hetzelfde.

So you have Erik, because the same.

Hoe meer biologisch we bij de macro zouden zien, hoe beter het is.

The more organic we would see at the macro level, the better it is.

Maar ja, daar hangt weer een prijskaartje aan.

But yes, there is a price tag attached to that.

Wel, laat ons zeggen dat...

Well, let's say that...

Ik denk, de klant maakt een bewuste keuze tussen prijs en duurzaamheid.

I think the customer is making a conscious choice between price and sustainability.

Maar wat we zien in de beweging, is dat toch duurzaamheid bovenop komt.

But what we see in the movement is that sustainability is added on top.

Je kijkt nog even naar onze horecaklachten.

You take another look at our hospitality complaints.

De horeca heeft het best moeilijk.

The hospitality industry is having a tough time.

Maar we zien dat zelfs in deze tijd de keuze gemaakt wordt echt voor duurzame producten.

But we see that even in this time the choice is being made for truly sustainable products.

Dus restaurants zijn gesloten.

So restaurants are closed.

Ze kunnen alleen afhalen en bezorging doen.

They can only do takeout and delivery.

Dus wat komen ze bij ons halen?

So what are they coming to get from us?

De disposable assortimenten.

The disposable assortments.

En daar wordt echt de keuze gemaakt naar bamboe, papier en niet de plastic.

"And there the choice is really made for bamboo, paper, and not plastic."

Doen ze zelf.

They do it themselves.

Daar zitten jullie niet stiekem heel hard op te duwen.

You are not secretly pushing very hard on that.

Maar je biedt wel nog plastic aan ook?

But you do still offer plastic too, right?

Mag ik vragen?

May I ask?

Je biedt wel nog plastic aan?

Do you still offer plastic?

Nee.

No.

Oké.

Okay.

Dus die keuze maakt je zelf.

So that choice is up to you.

Dat is toch een goede vraag.

That is indeed a good question.

Dat is ook niks anders kiezen.

That is nothing else to choose from either.

Dat vind ik wel goed.

I think that's fine.

Nee, maar ze maken die keuze zelf omdat hun klant het ook verwacht.

No, but they make that choice themselves because their customer expects it too.

De Nederlandse consument wil een keuze in de richting van duurzaamheid.

The Dutch consumer wants a choice in the direction of sustainability.

Dus de horecaondernemer die de toekomst gaat maken...

So the hospitality entrepreneur who will shape the future...

is diegene die duurzaamheid in zijn vaandel draagt.

is the one who carries sustainability in his banner.

In de Green Challenge praten we met grote bedrijven...

In the Green Challenge, we talk with large companies...

die concrete stappen zetten in het verduurzamen van hun eigen operatie.

taking concrete steps to make their own operations sustainable.

Te gast zijn Carine de Weert van Lidl Nederland...

Guest is Carine de Weert from Lidl Netherlands...

en Erik Huns, de operationeel directeur van De Macro.

and Erik Huns, the operational director of De Macro.

Dat is eigenlijk macro.

That is actually macro.

Maar De Macro.

But The Macro.

De Macro is eigenlijk veel beter.

The Macro is actually much better.

Erik, jij werkte rond 2012 in Vietnam.

Erik, you worked in Vietnam around 2012.

Ver weg.

Far away.

Zelfs daar was jij toen al aan het verduurzamen.

Even there you were already in the process of becoming more sustainable.

Ja, inderdaad.

Yes, indeed.

Ik ben eigenlijk in 1995 naar Azië gegaan.

I actually went to Asia in 1995.

En inderdaad, de periode van 2009 tot 2016 zat ik in Vietnam.

And indeed, I was in Vietnam from 2009 to 2016.

En een van mijn hobby's was om met veel vrienden vaak te gaan mountainbiken.

And one of my hobbies was to go mountain biking often with many friends.

Dus dan kom je op het Vietnamese platteland...

So then you arrive in the Vietnamese countryside...

en dan zie je wat de impact is van klimaatsopwarming.

And then you see what the impact of climate warming is.

Dan zie je de impact van onze plastic society.

Then you see the impact of our plastic society.

En dan zeg je van, ja, als leidinggevende binnen een grote organisatie...

And then you say, yes, as a manager within a large organization...

dan wil je daar toch iets mee.

Then you want to do something with it.

We hebben een bepaalde draagkracht.

We have a certain carrying capacity.

We moeten initiatieven nemen.

We need to take initiatives.

Dus zelfs in Vietnam, in die jaren inderdaad...

So even in Vietnam, in those years indeed...

namen we initiatieven om onze panden beter te isoleren.

We are taking initiatives to better insulate our buildings.

Daar hebben we dan 5 graden temperatuurwinst mee gedaan.

We have achieved a temperature increase of 5 degrees with that.

Omdat in die omgeving, ja, het is daar 35 graden natuurlijk elke dag.

Because in that area, yes, it is 35 degrees there every day, of course.

Dus dat is best een hele winst in je energieconsumptie.

So that's quite a significant gain in your energy consumption.

Maar daar liep jij je tijd dus eigenlijk in vooruit al.

But you were actually getting ahead of yourself there already.

Je was maar met zonlicht bezig, met temperaturen.

You were just dealing with sunlight, with temperatures.

We hebben daar, we noemen het...

We have there, we call it...

in het Engels light pipes, dus van die lichttubes geïnstalleerd.

in English, light pipes, so those light tubes installed.

Dus die hele vestiging draaide op daglicht...

So that entire establishment relied on daylight...

en niet op het artificiële licht dat wij gebruiken.

and not on the artificial light that we use.

Dus ja, inderdaad.

So yes, indeed.

Kon je dat toen je naar Nederland terugkwam ook weer meenemen, die kennis?

Could you bring that knowledge back with you when you returned to the Netherlands?

Zeggen we, jongens, hallo, ik ben expert, luister naar mij.

We say, guys, hello, I am an expert, listen to me.

Ja, inderdaad, die kennis heb ik mee.

Yes, indeed, I have that knowledge with me.

Daarom dat ik ook binnen Macro Nederland me vrijwillig heb aangeboden...

That's why I have also volunteered within Macro Netherlands...

om onze duremeidscommissie te leiden.

to lead our durability committee.

Toen kon je dus geen nee zeggen natuurlijk.

At that time, you obviously couldn't say no.

Ik kon natuurlijk geen nee zeggen.

Of course, I couldn't say no.

Dus er kleeft heel veel dingen aan dit hele onderwerp.

So there are a lot of things attached to this whole topic.

Het is passie.

It is passion.

Ja, dat moet ook hebben.

Yes, that must have it too.

En de Adriaan af en toe een beetje, maar voornamelijk passie.

And Adriaan sometimes a little, but mainly passion.

Ik gooi even die hele bult bij jullie erin...

I'm just going to throw that whole pile in with you...

want we blijven in de details hangen.

Because we get stuck in the details.

We hebben natuurlijk... Plastic kwam langs.

Of course we have... Plastic came by.

We hebben elektrisch vervoer of waterstofvervoer.

We have electric transport or hydrogen transport.

Daar zijn jullie allemaal ongetwijfeld mee bezig.

I'm sure you are all working on that.

Ik ben zo benieuwd, Karin, de diepere passie van het concern.

I am so curious, Karin, about the deeper passion of the company.

Van jou zelf en van Erik zelf weet ik.

I know about you and about Erik.

Dat hart zit op de goede plek.

That heart is in the right place.

Maar om zo'n supermarkt en zo'n groothandel...

But to have a supermarket like that and such a wholesaler...

echt om de bocht te krijgen in duurzaamheidsland.

really to make the turn in sustainability land.

Hoe ga je dat doen?

How are you going to do that?

Daar moet je wel een bepaalde overtuiging...

You need to have a certain belief...

bij hebben en er moet ook wel een prikkel komen van buitenaf.

There must also be an external stimulus.

Ik bedoel, wij zijn geen duurzaamheidsinstelling.

I mean, we are not a sustainability institution.

Wij zijn een commercieel bedrijf.

We are a commercial company.

En wij moeten er wel voor zorgen dat wij onderaan de streep...

And we must ensure that we, in the end...

natuurlijk ook nog wel ons geld verdienen.

of course, we also need to make our money.

Dus ik denk dat je bijvoorbeeld door hoe wij bouwen...

So I think that, for example, through how we build...

daar kan inderdaad misschien Marse Gansman...

Indeed, maybe there Marse Gansman...

wat beter nog wat over vertellen.

What better yet to tell about?

Er komt zo nog een gast iets over vertellen, ja.

Another guest will come to tell something about it soon, yes.

Maar is het wel een subsidie vanuit de overheid ongeveer.

But is it indeed a subsidy from the government, roughly speaking?

Maar nogmaals, ik denk dat wij...

But again, I think that we...

je moet je verantwoordelijkheid nemen.

You must take responsibility.

En je verantwoordelijkheid...

And your responsibility...

voor mensen die bij je willen werken.

for people who want to work with you.

Voor mensen die bij je willen boodschappen doen.

For people who want to do shopping with you.

Als jij als bedrijf niet in staat bent...

If you as a company are not able to...

om deze duurzaamheidsstappen nu te nemen...

to take these sustainability steps now...

dan ben je niet meer geloofwaardig, denk ik.

Then you are no longer credible, I think.

Erik?

Erik?

Ja, Iden, ik kan hetzelfde antwoorden.

Yes, Iden, I can answer the same.

Ik denk, het is een enorme beweging.

I think it's a huge movement.

En voor zo'n groot schip om die bocht te nemen...

And for such a large ship to make that turn...

is best een trage beweging.

is best a slow movement.

Liefst wil je altijd sneller gaan.

You always want to go faster.

Maar we moeten bijna sneller.

But we have to go almost faster.

We moeten gaan redden met z'n allen.

We all need to start saving.

Onze klanten vragen het, de aandeelhouder vragen het.

Our customers are asking for it, the shareholders are asking for it.

Onze leveranciers willen die beweging maken.

Our suppliers want to make that move.

Dus van alle kanten samen.

So coming together from all sides.

En wat je dan ziet, is dat er een initiatief komt...

And what you then see is that an initiative arises...

vanuit de teams, onze eigen mensen.

from the teams, our own people.

We hebben heel wat jongeren ook.

We have quite a few young people as well.

We hebben een club zoals die Jong Macro heet.

We have a club called Jong Macro.

Dus onze jonge mensen willen hiermee verder.

So our young people want to continue with this.

Dus het is een energie die beweegt.

So it is an energy that moves.

En je moet die richting uitsturen van duurzaamheid.

And you need to send that direction of sustainability.

Dat is gewoon onomkegelijk, denk ik.

That's simply undeniable, I think.

En ik denk ook wel lekker dat je weet dat je in 2030...

And I also think it's nice that you know that in 2030...

met elkaar echt flink om de bocht moet zijn.

really has to be quite a bit around the corner with each other.

Want anders kunnen we net zo goed doorgaan zoals we het nu doen.

Because otherwise we might as well continue as we are now.

Dus dat is eigenlijk een hele lekkere...

So that's actually a really nice...

dichtbij stip op de horizon.

close dot on the horizon.

En het daag je ook wel uit.

And it does challenge you as well.

Hoe wij met voedselverspilling nu omgaan...

How we currently deal with food waste...

is dat wij hebben zelf gezegd...

is that we have said ourselves...

in 2030 willen wij 50% minder voedselverspilling hebben dan in 2015.

In 2030, we want to have 50% less food waste than in 2015.

Dat is een United Nations.

That is a United Nations.

Een SDG.

A SDG.

Dat is niet wat wij zelf hebben bedacht.

That is not something we came up with ourselves.

Maar wat wij nu zien in de praktijk...

But what we are seeing in practice now...

is dat wij eigenlijk binnen een jaar een derde minder willen.

that we actually want a third less within a year.

En dat is haalbaar.

And that is achievable.

Maar dan moet je er wel voor zorgen dat je...

But then you need to make sure that you...

Kijk, je moet je voorstellen...

Look, you have to imagine...

als je bij ons dagelijks de vakken vult in het filiaal...

if you fill the shelves daily in the branch...

dan gaat het echt tegen al je gevoel in...

then it really goes against all your feelings...

om aan het eind van de dag die artikelen terug te moeten sturen...

to have to return those items at the end of the day...

naar je disputescentrum...

to your disputes center...

waar ze uiteindelijk worden vergeven.

where they are ultimately forgiven.

Maar andersom als consument ook.

But conversely, as a consumer as well.

Ik heb weleens in oververmoeide staat door een supermarkt lopen...

I have sometimes walked through a supermarket in a state of exhaustion...

kom ik bij de kassa...

I arrive at the checkout...

heb ik alleen maar plastic shit in mijn bandje gelegd.

I only put plastic shit in my bracelet.

Ik heb het weleens teruggelegd, kom ik thuis...

I have put it back sometimes, I come home...

jongens, we hebben geen boodschappen deze week.

Boys, we don't have any groceries this week.

De mazzel. Dan trek je het gewoon niet meer.

The luck. Then you just can't take it anymore.

Dus je wil dat ook voor het bedrijf...

So you want that for the company too...

dus mensen die bij ons in de filialen werken...

so people who work in our branches...

die willen ook heel graag dat daar een oplossing voor is.

they also really want there to be a solution for that.

Dat hebben we nu.

We have that now.

En dan blijf je ook trots op je bedrijf.

And then you remain proud of your company.

En we zullen wel moeten.

And we will have to.

Ondertussen ook aangeschoven...

In the meantime also joined...

Marcel Gansenboom, senior manager bouw van Lidl Nederland.

Marcel Gansenboom, senior manager construction of Lidl Netherlands.

Marcel, ik ben blij dat je er bent...

Marcel, I'm glad you're here...

want er wordt al heel vaak gepraat over zonnepanelen en kipsters.

Because there's already been a lot of talk about solar panels and chicken coops.

Er is heel veel in de bouw aan de hand bij Lidl.

There's a lot going on in construction at Lidl.

In Woerden staat sinds een paar jaar...

In Woerden, there has been...

de meest duurzame supermarkt van Nederland.

the most sustainable supermarket in the Netherlands.

De Lidl Zero. Dat klinkt al goed.

The Lidl Zero. That already sounds good.

Maar er komt iets nieuws in Almere.

But something new is coming to Almere.

Ja, klopt.

Yes, that's correct.

Misschien toch goed te beginnen om in Woerden.

Maybe it's good to start in Woerden.

We zijn 4 september vorig jaar opengegaan in Woerden.

We opened on September 4th last year in Woerden.

We hebben een concept bedacht...

We have come up with a concept...

waarbij wij met voldoende zonnepanelen...

whereby we have enough solar panels...

zoveel stroom genereren...

generate so much power...

om die hele winkel...

to look around the whole store...

die qua alle technieken...

that in terms of all techniques...

die op dat moment verhandeld waren...

that were being traded at that moment...

dus klimaattechniek, koeltechniek...

so climate technology, refrigeration technology...

die hebben we eigenlijk allemaal gekoppeld.

We have actually linked them all.

We hebben daar een warmtesysteem in de bodem.

We have a heat system in the ground there.

In de heipalen hebben we warmtesystemen ingezet.

We have implemented heating systems in the piles.

Dus we hebben daar warmte-koude opslag.

So we have heat-cold storage there.

Eigenlijk hebben we daar de trias energetica toegepast.

Actually, we applied the trias energetica there.

Iedereen waarschijnlijk wel bekend...

Probably known to everyone...

die wat technisch onderlegd is.

someone who is technically proficient.

Ja, zeker.

Yes, certainly.

Met dat alle systeem hebben wij voorspeld...

With that all systems we have predicted...

dat wij die winkel op zero energie zouden kunnen krijgen.

that we could get that store to zero energy.

Dat is aan de hand van berekeningen.

That is based on calculations.

Dat is uiteraard gebeurd.

That has obviously happened.

En afgelopen 4 september hebben wij ook werkelijk gecommuniceerd...

And on September 4th, we indeed communicated...

dat dat gelukt is.

that it succeeded.

Dus we hebben ook een jaar lang...

So we have also had a year long...

Niet ietsje erover?

Not just a little bit over?

We hadden iets over, ja.

We had something left, yes.

Dus we hebben iets meer energie opgewekt...

So we generated a bit more energy...

dan dat we verbruikt hebben.

than we have consumed.

Waarbij ook nog mensen hebben kunnen laden...

Whereby people have also been able to load...

gratis aan onze laadpalen.

free at our charging stations.

Dat is eigenlijk een heel mooi leerproject voor ons geweest...

That has actually been a very nice learning project for us...

waaruit wij eigenlijk een volgende stap hebben willen zetten.

from which we actually wanted to take a next step.

En loop je daarmee vooruit op Duitsland?

And are you getting ahead of Germany with that?

Of is dat daar ook al aan de gang?

Or is that already happening there too?

Ja, elk land heeft natuurlijk zijn eigen...

Yes, every country has its own...

problemen, zijn eigen speerpunten...

problems, their own spearheads...

waar zij op inzetten.

what they are focusing on.

Dat is bij ons heel duidelijk...

That is very clear for us...

dit project geweest, moet ik eerlijk zeggen.

this project has been, I must honestly say.

Dat is wel aan de hand overigens van een studie.

That is indeed from a study, by the way.

De TU Delft hebben wij in 2017 binnengehaald.

We brought in TU Delft in 2017.

Die heeft voor ons een roadmap samengesteld.

He has created a roadmap for us.

Zodat we eigenlijk naar 2040 toe...

So that we are actually heading towards 2040...

willen wij circulair zijn.

we want to be circular.

We willen energiecirculair zijn.

We want to be energy circular.

We willen CO2-neutraal zijn.

We want to be CO2 neutral.

De fossiele brandstoffen moeten eruit.

Fossil fuels must go.

Al onze winkels hebben al geen gasaansluiting meer...

All our stores no longer have a gas connection...

sinds 2019.

since 2019.

De verpakking is circulair.

The packaging is circular.

Voedsel is circulair.

Food is circular.

Dus er is een enorme weg te gaan.

So there is a long way to go.

Lidl, lekker land wordt het.

Lidl, it will be a delicious country.

Maar nu Almere.

But now Almere.

Dat is de primeur van de week.

That is the scoop of the week.

Dat is toch eigenlijk de scoop, inderdaad.

That is actually the scoop, indeed.

We hebben in Almere...

We have in Almere...

in het project Oosterwold.

in the Oosterwold project.

Dat ligt zo'n beetje in de oksel...

That's kind of in the armpit...

van de A6 en de A27.

from the A6 and the A27.

Daar is een gebied...

There is an area...

waarin de nieuwe omschrijvingswet...

in which the new description law...

in de praktijk kan worden toegepast.

can be applied in practice.

Dus waarin je je eigen gebouw mag ontwerpen...

So in which you can design your own building...

maar daarbij ook de wegen moet aanleggen...

but also has to build the roads...

de reguleringstelsels...

the regulatory systems...

eigenlijk het hele complete verhaal moet gaan ontwerpen.

Actually, the whole complete story needs to be designed.

En daarin hebben wij een winkel ontworpen...

And in that, we have designed a store...

die volledig CO2-neutraal is.

that is fully CO2-neutral.

En dat is eigenlijk wel de eerste.

And that is actually the first one.

In Nederland op dit moment dus een CO2-neutraal gebouwde winkel...

In the Netherlands at the moment, a CO2-neutral built store...

met een energie-neutrale winkel.

with an energy-neutral store.

Dus dat wat we in Woerden geleerd hebben...

So what we learned in Woerden...

passen we toe in Almere.

we apply in Almere.

Heb je het doorontwikkeld in Almere?

Have you developed it further in Almere?

Zo is dat. En die winkel is helemaal van hout gemaakt.

That's right. And that shop is made entirely of wood.

Dat beetje beton wat je toch nog nodig hebt...

That little bit of concrete that you still need...

is natuurlijk redelijk duurzaam ontwikkeld.

is of course reasonably sustainably developed.

Alleen bij de CO2 die je dus werkelijk gebruikt...

Only with the CO2 that you actually use...

en nog nodig hebt...

and still need...

die compenseren we met bomen, materiaal, planten...

we compensate that with trees, materials, plants...

die daar aangeplant worden...

those planted there...

om zodanig CO2-neutraal te kunnen worden.

to become CO2-neutral in such a way.

En dat is natuurlijk als gunfactor...

And that is of course a matter of preferential treatment...

voor de hele supermarkt, Lidl, enorm.

for the whole supermarket, Lidl, enormous.

Mensen gaan toch zien...

People will start to see...

dat wordt voor ons gedacht, met ons gedacht.

that is thought for us, with us in mind.

Dat is prettig.

That is nice.

En ik denk dat heel veel klanten dat ook enorm waarderen.

And I think that many customers appreciate that greatly as well.

Gaat dat nou ook, denk je, onderbewust...

Do you think that's happening now, subconsciously...

het koopgedrag van die klanten beïnvloeden?

influence the purchasing behavior of those customers?

Ze komen in een superduurzame winkel binnen.

They enter a super sustainable store.

Ja, ga dan nog maar eens een avocado in de aanbieding kopen.

Yes, go buy an avocado on sale again.

Ja.

Yes.

Maar het mooie, denk ik, van dit verhaal...

But the beauty, I think, of this story...

is dat er liggen business cases aan de grondslag.

Is there a business case underlying that?

Het is niet duurder.

It is not more expensive.

Deze gebouwen die we maken zijn absoluut niet duurder.

These buildings that we make are absolutely not more expensive.

Sterker nog, na een extra investering op zonnepanelen...

Moreover, after an additional investment in solar panels...

heb je na vier, vijf, zes jaar...

have you after four, five, six years...

heb je energie terugverdiend.

have you earned back energy.

Dan heb je gratis stroom.

Then you have free electricity.

Maar ik bedoel, op 95% van onze beslissingen...

But I mean, in 95% of our decisions...

nemen we onbewust, hè?

We take it unconsciously, right?

Als je onbewust een superduurzame winkel inloopt...

When you unknowingly walk into a super sustainable shop...

ga dan maar eens iets heel slechts kopen.

Then go buy something really bad.

Misschien werkt dat wel.

Maybe that will work.

Nou ja, dat is te hopen.

Well, let's hope so.

We doen dit voor onze klanten, hè?

We're doing this for our customers, right?

Wij zijn met ons aan het werk bij Lidl...

We are working at Lidl...

om onze klanten...

to our customers...

En een beetje voor jezelf te stellen, oké.

And to introduce yourself a bit, okay.

Nou, nee, niet voor jezelf.

Well, no, not for yourself.

Je doet het, denk ik.

I think you’re doing it.

Ja, uiteraard is het ook een soort passie.

Yes, of course, it is also a kind of passion.

Ik hoorde het net hier ook al vertellen.

I just heard it being told here as well.

Erik wil heel graag iets zeggen.

Erik really wants to say something.

Ik wil graag erop toevoegen...

I would like to add...

want we staan natuurlijk in Nederland nog niet zo ver als Lidl...

because we are of course not as advanced in the Netherlands as Lidl...

wat ik net hoorde van Marcel.

What I just heard from Marcel.

Maar we hebben in Oostenrijk...

But we have in Austria...

ook een volledig energie-neutrale vesting gebouwd.

also a completely energy-neutral fortress built.

Die staat net buiten Wenen...

That is located just outside of Vienna...

met heel veel duurzame materialen, met hout en dergelijke.

with a lot of sustainable materials, with wood and such.

Daarnaast hebben we heel veel projecten lopen...

In addition, we have a lot of projects underway...

met zonnepanelen in andere landen.

with solar panels in other countries.

En we hebben dus ook voor...

And we also have for...

Macro Nederland nu een project...

Macro Netherlands is now a project...

om op onze 17 vestingen zonnepanelen te plaatsen.

to install solar panels on our 17 locations.

En vorig jaar hebben we ook...

And last year we also...

een 7,6 procent energiebesparing gedaan...

achieved a 7.6 percent energy saving...

gewoon op het betere gebruik van technologieën...

just on the better use of technologies...

zoals led en andere.

such as LED and others.

Simpel, hè?

Simple, isn't it?

Als je aan de slag gaat, dan begint het.

When you get started, that's when it begins.

Deze hele challenge is bedoeld...

This entire challenge is meant...

zodat niet elk groot bedrijf opnieuw...

so that not every big company has to...

het groene wiel gaat uitvinden.

the green wheel is going to invent.

Wat zou jij tegen de macro willen zeggen?

What would you like to say to the macro?

Wat wil je ze geven?

What do you want to give them?

En wil je dan ook iets terug?

And do you also want something in return?

Nou, ik denk dat het...

Well, I think that it...

Uiteindelijk gaat duurzaamheid, wat Marcel net ook zegt...

Ultimately, sustainability, as Marcel just said...

gaat ook om keuzes maken.

it's also about making choices.

En de keuzes die voor handen liggen...

And the choices that are available...

lijken in eerste instantie misschien...

may initially seem...

niet de normale keuzes die je moet nemen.

not the normal choices you have to make.

Omdat als je altijd doet wat je al deed...

Because if you always do what you already did...

zou je altijd krijgen wat je al kreeg.

You would always get what you already received.

En in dit hele duurzaamheidsverhaal...

And in this whole sustainability story...

en in de weg die we met elkaar op moeten gaan...

and on the path that we must take together...

is het nog niet zo duidelijk wat er allemaal moet gebeuren.

It is still not so clear what needs to be done.

Die doelstellingen zijn duidelijk.

Those objectives are clear.

Maar hoe je daar komt, mag je als bedrijf zelf bepalen.

But how you get there is something you, as a company, can decide for yourself.

En ik denk dat je door...

And I think that you by...

Bij ons wordt er wel, ook door ons CEO...

With us, it is indeed done, also by our CEO...

een bepaalde...

a certain...

vrijheid, een sfeer gecreëerd...

freedom, an atmosphere created...

waarop je je hierop vooraan kan laten staan.

on which you can stand at the front here.

En waarop je je dus ook kan laten zien...

And on which you can also show yourself...

als je met lef en daadkracht wil, blijft ondernemen...

if you want to take initiative and act boldly, keep on entrepreneuring...

dat je dan ook toekomstbestendig kan ondernemen.

that you can also operate in a future-proof manner.

En je bedoelt te zeggen, dat ga je nu uitwisselen met macro?

And you mean to say, are you going to exchange that with macro now?

Ja, ik denk dat het nogmaals niet zozeer zit in...

Yes, I think that it really doesn't lie in...

We hebben net heel veel praktische voorbeelden genoemd...

We just mentioned a lot of practical examples...

maar ik vind het echt gaan om een gedragsverandering.

But I really believe it's about a change in behavior.

Het gaat echt om keuzes maken...

It's really about making choices...

die voor de lange termijn goed zijn.

that are good for the long term.

En dat is niet alleen maar...

And that is not just...

dat je je door het begin af laat schrikken door kosten.

that you let yourself be scared off by costs from the very beginning.

Laat je...

Let yourself...

lef, daadkracht en een bepaalde manier...

guts, decisiveness, and a certain way...

van met elkaar opereren.

operating with each other.

Daar geloof ik heel erg aan.

I strongly believe in that.

Erik?

Erik?

Voor Lidl, ik denk dat zij best heel ver vooruit zijn.

For Lidl, I think they are quite far ahead.

Dus met alle bescheidenheid...

So with all humility...

denk ik niet dat ik veel advies moet geven aan Lidl...

I don't think I should give much advice to Lidl...

op het vlak van duurzaamheid.

in the area of sustainability.

Maar ik zou zeggen, laat de passie los.

But I would say, let go of the passion.

Gebruik wat vanuit de teams komt.

Use what comes from the teams.

Gebruik je medewerkers.

Use your employees.

Gebruik de partners in de keten.

Use the partners in the chain.

Ga samenwerken.

Go collaborate.

En inderdaad, gebruik de verantwoordelijkheid...

And indeed, use the responsibility...

en de daadkracht die je hebt.

and the decisiveness that you have.

Want we hebben een verantwoordelijkheid naar de maatschappij.

Because we have a responsibility to society.

En toevoeging voor mij, vertel het verhaal.

And an addition for me, tell the story.

We willen als consument zo graag horen...

We, as consumers, really want to hear...

dat ook de grote klompen...

that the big clogs...

niet alleen maar met geld bezig zijn...

not just concerned with money...

maar ook met onze toekomst.

but also with our future.

Marse, heb jij tot slot nog een soort oproep...

Marse, do you have a final kind of call...

richting beleidsmakers of politiek?

towards policymakers or politics?

Zou je nog iets willen?

Would you like something else?

Nou ja, waar willen ze tegenaan lopen?

Well, what do they want to run into?

Ik zei net iets over zonnepanelen.

I just said something about solar panels.

Wij willen meer zonnepanelen plaatsen...

We want to install more solar panels...

als bijvoorbeeld op carports bij onze winkels.

for example on carports at our stores.

Dat is vaak niet mogelijk omdat het bebouwd oppervlak is.

That is often not possible because it is built-up area.

Zorg nou beleidsmakers dat dat wat eenvoudiger te realiseren valt.

Make it easier to implement, policymakers.

Dan kop ik meteen even helemaal door.

Then I'll just go straight through.

Maak die regels nou eens even snel wat simpeler.

Make those rules a bit simpler quickly.

Want we hebben haast.

Because we are in a hurry.

Enorm bedankt.

Thank you very much.

Carine de Weert en Marcel Ganzenbom.

Carine de Weert and Marcel Ganzenbom.

Alle twee van de Lidl.

Both from Lidl.

En Erik Huns van Macro.

And Erik Huns from Macro.

Je luisterde naar een aflevering van The Green Challenge.

You listened to an episode of The Green Challenge.

Waarbij ik in gesprek ging met vertegenwoordigers...

Where I had conversations with representatives...

van twee grote bedrijven die flink aan het vergroenen zijn.

from two large companies that are significantly going green.

Volgende week zijn we er weer.

Next week we will be back.

Dan kan je luisteren naar de aflevering...

Then you can listen to the episode...

die we maakten met Bol.com en PwC.

that we made with Bol.com and PwC.

The Green Quest is een initiatief van BNR Nieuwsradio.

The Green Quest is an initiative of BNR Nieuwsradio.

En wordt mede mogelijk gemaakt door Engie.

And is made possible by Engie.

Engie. Energie, technologie en optimisme.

Engie. Energy, technology, and optimism.

Continue listening and achieve fluency faster with podcasts and the latest language learning research.