De Humaniakken 2024 – Nieuwe literaire genres, irritante geluiden, industriële revolutie en Wallikropolis in een oogwenk

Waaar?

Where?

We schrijven maandag 15 april en vandaag zijn onze humanjakken

We write Monday, April 15, and today our human jackets are here.

professor taalkunde en bedrijfscommunicatie Bert Oben.

Professor of linguistics and business communication Bert Oben.

Hallo.

Hello.

Professor literatuurwetenschap Pieter Vermeulen.

Professor of Literary Studies Pieter Vermeulen.

Hallo.

Hello.

En twee taal- en geschiedenisnerds, namelijk Bart Verhoeven.

And two language and history nerds, namely Bart Verhoeven.

Hey.

Hey.

En ikzelf, Stijn van der Stokt.

And I myself, Stijn van der Stokt.

Met al deze fijne mensen gaan we het hebben over wat humaan wetenschappelijk nieuws uit de afgelopen maand.

With all these wonderful people, we are going to discuss the human scientific news from the past month.

Het is een petit comité vandaag. De vrouwen zijn er niet.

It is a small committee today. The women are not here.

Wat zegt dat over ons?

What does that say about us?

Dan zitten we dan niks, geen leven, niks te doen.

Then we're just sitting around, no life, nothing to do.

Wij hebben niks beter.

We have nothing better.

Zinloze creatuur.

Senseless creature.

Nu, Ilse en Maaika zijn er in gedachten wel bij.

Well, Ilse and Maaika are certainly there in spirit.

En Maaika ook, omdat er een opmerking is gekomen van een luisteraar,

And Maaika as well, because a comment has been made by a listener,

een zekere Dimitri Verbelen uit Aalst.

a certain Dimitri Verbelen from Aalst.

Die wist ons na het beluisteren van het item over de tempeliers

That informed us after listening to the item about the Templars.

te wijzen op het feit dat er ook in Aalst een grootmeester woont.

to point out the fact that there is also a grandmaster living in Aalst.

Oh, rivalen.

Oh, rivals.

Hij zit op Facebook als Grootmeester Freddy.

He is on Facebook as Grandmaster Freddy.

Het geweldige.

The great thing.

Geweldig.

Great.

Je kunt hem opzoeken. Hij heeft een heel hilarische foto in zijn badkamer.

You can look him up. He has a very hilarious photo in his bathroom.

Je kunt hem inhuren.

You can hire him.

Dat weet ik niet.

I don't know that.

Tempeliers, dat waren huurlingen.

Templars, they were mercenaries.

Of feestjes. Grootmeester Freddy, hoe gaat dat doen?

Or parties. Grandmaster Freddy, how is that going to happen?

Of voor pogroms of zo. Ik weet niet waar tempeliers historisch aan aan voor gebruiken.

Or for pogroms or something. I don’t know what Templars were historically used for.

Waar zijn die nu mee bezig?

What are they working on now?

Ik denk misschien best voor een item.

I think maybe best for a single item.

Voor mij wordt het al stilletjes aan te veel.

It's starting to become a bit too much for me.

Het beste voor Freddy.

The best for Freddy.

Laten we dan beginnen met het einde van de wereld, Pieter.

Let's then start with the end of the world, Pieter.

Want het is altijd goed om daarmee te beginnen.

Because it's always good to start with that.

Ja, altijd een goeie plaats om te beginnen.

Yes, always a good place to start.

Het is een beetje literatuur-wetenschappelijk nieuws.

It's a bit of literary academic news.

Het gaat over een discussie die online de laatste maand wat losgebarsten is.

It's about a discussion that has erupted online over the past month.

Over een suggestie van Harry Kendrew, een goeie Engelse romanschrijver,

On a suggestion from Harry Kendrew, a good English novelist,

die vindt dat we over een nieuw literair genre moeten gaan spreken,

who believes that we should start talking about a new literary genre,

dat hij die Apocalyptic Systems Thriller noemt.

that he calls that Apocalyptic Systems Thriller.

Hij merkt dat er in bepaalde nieuwe science-fiction boeken iets speciaals aan de hand is.

He notices that there is something special going on in certain new science fiction books.

En dat is zo.

And that is so.

Die oude tegenstelling waarmee wij allemaal opgevoed zijn

That old dichotomy with which we were all raised.

tussen de wetenschap die zich op feiten baseert

between the science that is based on facts

en de literatuur die zich aan fictie wijdt,

and the literature that is devoted to fiction,

dat dat allemaal een beetje op losse schroeven staat

that everything is a bit uncertain

in een genre dat eigenlijk heel veel wetenschappelijke kennis aan boord haalt

in a genre that actually incorporates a lot of scientific knowledge

over epidemieën, over klimaatverandering,

about epidemics, about climate change,

over andere grote lastige processen om verhalen te vertellen.

about other major challenging processes for storytelling.

En hij vindt dat dat een prominent genoeg ding is,

And he thinks that's prominent enough.

in de hedendaagse literatuur,

in contemporary literature,

om daar dus een nieuw genre-label met een nieuwe afkorting,

to create a new genre label with a new abbreviation there.

Apocalyptic Systems Thriller of EST, aan toe te kennen.

Apocalyptic Systems Thriller of EST, to be assigned.

Dus waar gaat het over?

So what is it about?

Het gaat over romans die super ambitieus zijn,

It's about novels that are super ambitious,

die in de nabije toekomst spelen,

that take place in the near future,

die de complexiteit van die toekomst omvatten.

that encompass the complexity of that future.

Het gaat niet om één personage,

It's not about one character,

het gaat om vaak tientallen personages, tientallen locaties,

it's often about dozens of characters, dozens of locations,

en er wordt een mogelijke toekomst voorgesteld waarbij,

and a possible future is proposed in which,

waarbij...

whereby...

Alles misgaat.

Everything is going wrong.

Waarbij...

Whereby...

Nee, dat is het goeie nieuws.

No, that is the good news.

Alles gaat geweldig mis tot het niet meer misgaat.

Everything is going wonderfully wrong until it no longer goes wrong.

Dus dat zijn eigenlijk allemaal romans die een toekomst verbeelden

So those are actually all novels that envision a future.

waarin epidemieën losbarsten, het klimaat om zeep gaat,

in which epidemics break out, the climate goes to ruin,

maar waarin we als mensen er toch in slagen om min of meer

but in which we as humans still manage to more or less

alles op het rechte spoor te krijgen.

to get everything on the right track.

En wat hij daar heel typisch beschouwt voor dat genre,

And what he considers very typical for that genre,

is dat het zich altijd beroept op een soort wetenschappelijke expertise.

It always claims to have a kind of scientific expertise.

De mensen die het schrijven zijn ofwel ex-generaals,

The people who write it are either ex-generals,

die zelf aan geopolitieke oorlogen meegedaan hebben,

who have participated in geopolitical wars themselves,

wat in Amerika nogal is gebeurd als je militair bent,

what has happened in America if you are in the military,

of mensen die zelfs doctoraten in klimaatwetenschap hebben enzovoort,

or people who even have doctorates in climate science and so on,

en die eigenlijk die wetenschappelijke expertise binnenbrengen

and actually bringing in that scientific expertise

in het schrijven van romanen.

in writing novels.

Is dat omdat ze hun wetenschappelijke kennis niet verkocht krijgen?

Is that because they can't sell their scientific knowledge?

Wat is daarmee te maken?

What does that have to do with it?

Een van de interessantste reacties die op dat boek gekomen is,

One of the most interesting responses to that book has been,

komt door een politieke wetenschapper die Henry Farrell heet.

comes from a political scientist named Henry Farrell.

Die schrijft over de manier waarop Amerika de laatste twintig jaren

That writes about the way America has changed in the last twenty years.

de financiële markten gemanipuleerd heeft om zijn eigen heerschappij te vestigen.

has manipulated the financial markets to establish his own dominance.

Wat klinkt als een thriller, maar wat dan natuurlijk gebaseerd is op feiten.

What sounds like a thriller, but is of course based on facts.

Maar hij heeft gezegd, ik ben het helemaal eens met dat genre van de AST,

But he said, I completely agree with that genre of the AST,

die apocalyptic systems thriller,

that apocalyptic systems thriller,

maar ik als wetenschapper schrijf dat eigenlijk ook.

but I as a scientist actually write that too.

Ik schrijf ook een soort,

I also write a kind of,

op feiten gebaseerde,

fact-based,

maar toch speculatieve verhalen over hoe de wereld...

but still speculative stories about how the world...

Beetje sensatie toch, he?

A bit of excitement, right?

Er zitten sensatieën.

There are sensations.

Beetje sexy academia toch?

A bit of sexy academia, isn't it?

Juist, maar ook omgekeerd zie je dat bijvoorbeeld al die romanschrijvers,

Correct, but conversely, you also see that for example all those novelists,

als ze al niet met voetnoten werken in een romans,

if they don't already use footnotes in a novel,

dan toch een zeer uitgebreide acknowledgement-sectie hebben en een bibliografie.

Then still have a very extensive acknowledgement section and a bibliography.

Dus er is in echte wel een wisselwerking tussen een soort wetenschappelijke claim

So there is indeed an interaction between a kind of scientific claim.

en een soort verteltechnieken die eigenlijk gewoon literair zijn.

and a kind of narrative techniques that are actually just literary.

Zijn die enigszins gevaarlijk ook?

Are they somewhat dangerous too?

Omdat al als wetenschap en fictie zich op die manier gaan vermengen met elkaar.

Because both science and fiction will start to mix with each other in that way.

Er is nu al vaak vanuit sommige hoeken kritiek op klimaatwetenschappers,

There has often been criticism of climate scientists from some quarters already.

omdat ze zogezegd doembeelden schetsen die fel overdreven zouden zijn.

because they allegedly paint doomsday scenarios that would be heavily exaggerated.

Of verhalen vertellen überhaupt, he.

Or telling stories at all, huh.

Ja, en zich niet tot statistieken beperken.

Yes, and not limit themselves to statistics.

Dat is natuurlijk zo, he.

That is of course true, right.

Want wat Kunzru zegt, is dat dat genre eigenlijk gelanceerd is,

Because what Kunzru is saying is that that genre has actually been launched,

twee keer raden, in 2020 toen er een pandemie uitbrak.

Guess twice, in 2020 when a pandemic broke out.

En op een gegeven moment,

And at a certain moment,

en opeens allemaal romans uit de jaren die daarvoor gepubliceerd waren,

and suddenly all the novels published in the years preceding that,

die over epidemieën gingen,

which dealt with epidemics,

door iedereen gelezen werden,

read by everyone,

omdat dat op een of andere manier de enige houvast was die we hadden.

because that was somehow the only support we had.

Hij vermeldt een roman, The End of October,

He mentions a novel, The End of October,

dat in januari 2020, onschuldige tijden,

that in January 2020, innocent times,

gepubliceerd werd.

was published.

Dat ging over een soort grieppandemie.

That was about a kind of flu pandemic.

En die in maart en april dan opeens heel erg goed begon te veranderen.

And then in March and April it suddenly started to change a lot for the better.

Want dat was ongeveer het enige scenario dat we hadden.

Because that was about the only scenario we had.

Misschien een beetje omgekeerd aan wat Stijn net vroeg.

Maybe a bit opposite to what Stijn just asked.

Wil je dan zeggen dat een recensie

Do you mean to say that a review

een soort peer review ofzo wordt,

a kind of peer review or something like that,

als in, moet het juist zijn om goed te zijn?

If in, must it be right to be good?

Als in, moet het juist zijn om goed te zijn?

Does it have to be right in order to be good?

Dat zijn dan de criteria.

Those are the criteria.

Het begin is eigenlijk,

The beginning is actually,

welke criteria moet zo'n verhaal voldoen?

What criteria must such a story meet?

Volgens Kundzow is het een kwestie van plausibility.

According to Kundzow, it is a matter of plausibility.

Dat zijn verhalen die plausibel mogen zijn.

Those are stories that may be plausible.

Je mag geen verhaal vertellen

You may not tell a story.

over het jaar 2034.

about the year 2034.

Een van de bekendste romans in het genre heet 2034.

One of the most famous novels in the genre is called 2034.

Het gaat over een soort geopolitiek conflict.

It's about a kind of geopolitical conflict.

Je mag daar hele marsmannen laten landen die ineens de oorlog stoppen.

You can let whole Martians land there who suddenly stop the war.

Want dan is het een ander genre.

Because then it is a different genre.

Een minder interessant genre.

A less interesting genre.

Dus om dat genre te doen werken,

So to make that genre work,

moet je je wel aan bepaalde parameters van niet-waarheid,

you have to adhere to certain parameters of falsity,

maar wel plausibiliteit houden.

but still keep plausibility.

Het interessantere punt dat hij maakt,

The more interesting point he makes,

is dat veel van de wetenschap waarop wij ons beroepen

Is that a lot of the science we rely on?

over klimaat en biodiversiteit en economie,

about climate and biodiversity and economy,

als we dan de wetenschap willen noemen,

if we then want to call it science,

is natuurlijk ook iets dat een intrinsiek-speculatieve dimensie heeft.

is of course something that has an intrinsically speculative dimension.

Als wij projecties maken over wanneer Amsterdam gaat overstromen,

When we make projections about when Amsterdam will flood,

dan is dat hardcore-feiten gebaseerd,

then it is based on hardcore facts,

maar tegelijkertijd hardcore-speculatief.

but at the same time hardcore-speculative.

En dat vind ik er wel interessant aan.

And that's what I find interesting about it.

Dat zo dat literaire genre wel toont

That literary genre does indeed show.

dat veel van wat wetenschap is vandaag

that much of what science is today

ook over scenario's, modellen, speculatie gaat.

also about scenarios, models, speculation.

Het gaat altijd over zulke systemische onderwerpen

It always concerns such systemic issues.

zoals de opkomst van AI, klimaat, epidemieën, geopolitiek enzovoort.

such as the rise of AI, climate, epidemics, geopolitics, and so on.

Hij zegt bijvoorbeeld ook dat het heel typisch is voor dat soort romans

He also says, for example, that it is very typical of that kind of novels.

dat je altijd heel korte hoofdstukken hebt

that you always have very short chapters

die telkens op verschillende plaatsen op aarde plaatsvinden.

that take place at different locations on Earth each time.

Precies om te tonen dat het allemaal systemische ellendigheid,

Exactly to show that it is all systemic misery,

en niet gewoon gelokaliseerde verhaaltjes zijn.

and are not just localized little stories.

Ik denk dat dat genre al even...

I think that genre has been...

De ronde doe ik ook in visuele media.

I also do the rounds in visual media.

Ik krijg Black Mirror-vibes.

I’m getting Black Mirror vibes.

Het succesvolle voor mij aan Black Mirror is dat het vaak

The successful thing for me about Black Mirror is that it often

een beetje in het ambiguën wordt uitgelaten.

a little is left out in the ambiguous.

Dat zou zeer waar kunnen zijn.

That could be very true.

Het is ook waar geworden. Kijk naar die social credit-systemen.

It has also become true. Look at those social credit systems.

Social credit-systemen, bijvoorbeeld.

Social credit systems, for example.

Je krijgt niet echt een cataclysm meestal van de wereldstorting,

You don’t usually experience a cataclysm from the collapse of the world.

maar wel de kleine voorzitters.

but the little chairs.

Het systeem dat van de regels afgeraakt is.

The system that has deviated from the rules.

Ik ben het daarmee eens.

I agree with that.

En wat je zegt van die voorspellende waarden,

And what you say about those predictive values,

als dat allemaal verhalen zijn die plausibel moeten zijn,

if all those are stories that need to be plausible,

dan zal een significante minderheid de werkelijkheid worden

then a significant minority will become the reality

en zullen dat geroemd worden als profetische boeken.

and they will be praised as prophetic books.

Het lijkt dat zowel de literatuur als de wetenschap

It seems that both literature and science

een beetje gedoemd zijn om datzelfde spelletje nu te spelen.

to be a little doomed to play that same game now.

Wat op zijn minst interessant is.

What is at least interesting.

Ik denk dat dat genre...

I think that genre...

...op een of andere manier toch al best veel langer bestaat.

...in some way has actually existed for quite a long time.

Misschien zich gewoon moet heruitvinden

Maybe just needs to reinvent itself.

omdat onze projecties naar de toekomst veranderen.

because our projections for the future are changing.

Ik denk zelfs aan zeker iets als Interstellar,

I even think of something like Interstellar.

dat heel hard met science fiction te werken gaat,

that working very hard with science fiction is going to,

maar ook serieus advies heeft ingewonnen.

but also sought serious advice.

Christopher Nolan heeft echt wel serieuze astrofysicisten erbij gehaald.

Christopher Nolan has really brought in serious astrophysicists.

Tot zelfs dingen als Soylent Green uit de jaren zeventig.

Even things like Soylent Green from the seventies.

Steven Hawking heeft onder andere meegewerkt.

Steven Hawking has contributed, among other things.

En Thomas Hertog, onze Belgische natuurkundige.

And Thomas Hertog, our Belgian physicist.

Die ook met zwarte gaten bezig is en met de oerknal.

That is also dealing with black holes and the Big Bang.

Ja, dit is wat je zegt.

Yes, this is what you are saying.

Science fiction heeft altijd die wetenschappelijke baan.

Science fiction has always had that scientific trajectory.

Het hoeft niet geen science fiction te zijn,

It doesn't have to be science fiction,

maar ik denk, wij gaan altijd bezig zijn met ons einde.

But I think we will always be busy with our end.

Dat is zoiets, menselijk.

That's something human.

Ja.

Yes.

En dus dat nieuwe aan dat genre...

And so that new thing about that genre...

Het gaat vooral om een soort wetenschap.

It is mainly about a kind of science.

Het gaat niet meer om zwarte gaten.

It's no longer about black holes.

Het gaat om systeem-aardwetenschappen,

It concerns system earth sciences.

complexiteitswetenschappen, geopolitiek...

complexity sciences, geopolitics...

Instorting van een samenleving.

Collapse of a society.

Ja.

Yes.

Dus...

So...

Klimaat uiteraard.

Climate, of course.

Ja.

Yes.

Dus het gaat om grote verhalen die in romanverhalen gegoten worden

So it's about big stories that are woven into novels.

en een soort wetenschappelijkheid hebben

and have a kind of scientific approach

waar we, denk ik, nog onze vingeren niet helemaal opgelegd hebben,

where we, I think, haven't quite got our fingers on yet,

maar die we wel best in de gaten houden.

but we should keep a close eye on.

Van de misantropie naar de misofonie.

From misanthropy to misophonia.

Want Bert, jij hebt een studie meegebracht over misofonie.

Because Bert, you brought a study about misophonia.

Dat is ergernis voor geluid, als ik het goed begrepen heb.

That is annoyance for sound, if I understood correctly.

Ja.

Yes.

En twee dingen in de definitie zijn nog een beetje anders.

And two things in the definition are still a little different.

Het is meer dan ergernis.

It is more than annoyance.

En het is ook niet ergernis, of meer dan ergernis voor eender welk geluid,

And it is not irritation, or more than irritation for any sound,

maar voor alledaagse geluiden.

but for everyday sounds.

Voor dingen waar andere mensen zich niet aan ergeren.

For things that do not annoy other people.

Misschien even opgelet voor de misofonen onder ons,

Maybe pay attention to the misophonics among us,

maar het gaat om dingen als dit.

but it's about things like this.

Ah, ja.

Ah, yes.

Ja, stopt maar.

Yes, just stop.

Of dingen als dit.

Or things like this.

Oké.

Okay.

De diagnozen zijn vol.

The diagnoses are full.

Het is een dunne grens tussen misofonie en ESM.

It is a thin line between misophonia and ESM.

Maar Bert...

But Bert...

Maar het gaat dus over overdreven grote gevoelens

But it's about exaggerated large feelings.

ten opzichte van alledaagse geluiden.

in relation to everyday noises.

En er is nog een range die je kan onderscheiden

And there is another range that you can distinguish.

in die overdreven grote gevoeligheid voor.

in that exaggerated sensitivity to.

Dat kan dus gaan van gewone milde irritatie,

That can range from regular mild irritation,

maar dat kan zeker ook overgaan naar in meerdere of mindere mate

but that can certainly also transition into more or less.

angst, weerzin, stress.

fear, disgust, stress.

Geen agressie.

No aggression.

Het kan overgaan tot zowel verbindingen,

It can transition to both connections,

balen als fysieke agressie.

sucks like physical aggression.

Dus mensen die echt onweerstaanbare drang krijgen

So people who feel an irresistible urge

om degene die overdreven luid aan het smakken is

to the one who is slurping excessively loud

in zijn gezicht te staan.

to stand in his face.

Ik ben twintig jaar samen met mijn vrouw

I have been together with my wife for twenty years.

en het enige moment waarop ik dacht van ze gaat mij verlaten,

and the only moment when I thought she would leave me,

is als ik een keer met een vork in een bord heb gekrast.

is when I scratched a plate with a fork once.

Dat was per ongeluk zelfs.

That was even accidental.

Ja.

Yes.

Maar die heeft mij daar besprongen.

But he jumped me there.

Maar dat is dus geen misofonie?

But that's not misophonia, then?

Want dat is een geluid dat iedereen...

Because that is a sound that everyone...

Ah, oké.

Ah, okay.

Dat is gewoon een middelmatige geluk.

That is just an average happiness.

Ja.

Yes.

Dus daar was eigenlijk geen medische kant aan.

So there was actually no medical aspect to it.

Er was geen medische kant aan.

There was no medical aspect to it.

Zo geen apocalyptic novel dat iedereen dat plots begint te doen.

So no apocalyptic novel that suddenly makes everyone start doing that.

Maar het stort in één dan.

But it collapses in one then.

Het gaat dus zeker niet over dat soort van geluiden

So it's definitely not about that kind of sounds.

die iedereen irritant vindt,

that everyone finds annoying,

maar dingen waar andere mensen gewoon...

but things that other people just...

Ik vind het een heel irritant geluid als ik mensen koffie hoor inschenken.

I find it a very annoying sound when I hear people pouring coffee.

Ja, het gaat hier niet om u, Bart.

Yes, this is not about you, Bart.

Je moet naar de wetenschap.

You must go to science.

Maar het gaat wel...

But it's going fine...

Ik heb het sowieso gehoord, dank je.

I've heard it anyway, thank you.

Maar het gaat wel over het type van voorbeelden dat Bart geeft.

But it is indeed about the type of examples that Bart gives.

Maar ik was nog niet klaar met mijn...

But I wasn't done with my...

Absurd.

Absurd.

We hadden nog een stapje verder dan verbale of fysieke agressie.

We had gone a step further than verbal or physical aggression.

En dat is echt sociale uitsluiting.

And that is really social exclusion.

Mensen die zo hard aan die stoornis lijden

People who suffer so much from that disorder.

dat ze gewoon niet meer buiten durven of kunnen komen.

that they simply no longer dare or are able to go outside.

Dus dat ze zichzelf echt sociaal isoleren omdat het zo erg is.

So they are really socially isolating themselves because it is so bad.

Nu, de studie waar het hier over gaat,

Now, the study that this is about,

een groep van wetenschappers in de UK, van verschillende universiteiten,

a group of scientists in the UK, from various universities,

zijn gaan kijken hoe frequent dat nu eigenlijk voorkomt in de UK.

have gone to see how frequently that actually occurs in the UK.

En...

And...

Het is een vrij recent ontdekte of beschreven stoornis.

It is a relatively recently discovered or described disorder.

En er is nog niet zo'n goed apparaat om die stoornis te beschrijven en te ontdekken.

And there is still not such a good device to describe and discover that disorder.

En daar hebben ze hier dus aan gewerkt, aan een methode om...

And that is what they have worked on here, on a method to...

Ja, aan een diagnose te doen bijna.

Yes, almost making a diagnosis.

Het is nog net de stap voordat er een diagnose-tool is.

It is just one step away from having a diagnostic tool.

Moeten ze die mensen dan blootstellen aan de scala van irritante geluiden?

Should they expose those people to the range of annoying sounds?

Nee, het gaat over een vragenlijst,

No, it's about a questionnaire.

maar wel een meer gestructureerde vragenlijst

but a more structured questionnaire

die ook al door anderen...

that has also been done by others...

...gevalideerd is voor stukken.

...validated for documents.

Dus het onderzoek tot nu toe heeft vooral met heel intuïtieve vragen gewerkt van

So the research so far has mainly worked with very intuitive questions from

denk je dat je leidt aan misofonie?

Do you think you suffer from misophonia?

Vind je...

Do you think...

Weet je wat het woord betekent?

Do you know what the word means?

Wetenschap.

Science.

Heel weinig mensen weten wat het woord betekent, trouwens.

Very few people know what the word means, by the way.

Ja, het is nog...

Yes, it is still...

Het is 14% van de ondervraagden weten wat het woord betekent.

14% of the respondents know what the word means.

Ja, misschien onze luisteraars ook nog even vertellen dan.

Yes, maybe we should tell our listeners as well then.

Miso komt van het Griekse woord voor haten en fonie.

Miso comes from the Greek word for hate and phony.

Van het Griekse woord voor geluid.

From the Greek word for sound.

Ja, dus de studie waar het hier over gaat,

Yes, so the study we are talking about,

zijn 800 mensen in de UK een representatieve sample voor de UK bevraagd.

Are 800 people in the UK a representative sample for the UK surveyed?

Op een structurele manier.

In a structural way.

2,4% van de mensen identificeert zichzelf als misofoon.

2.4% of people identify themselves as misophonic.

Vindt van zichzelf dat ze misofoon zijn.

Considers themselves to be a misophone.

Dat valt nog mee.

That's not too bad.

Ja, en zeker als je vergelijkt met vergelijkbare studies in China en Turkije,

Yes, especially when you compare it with similar studies in China and Turkey,

daar lag het gemiddelde rond 20% van de mensen die aan misofonie leiden.

there, the average was around 20% of people suffering from misophonia.

Dat is een zo geforceerd beleefd, die willen dat gewoon niet toegeven.

That is such a forced politeness; they just don't want to admit that.

Nee, toch niet, toch niet.

No, not really, not really.

Want ondanks het feit dat 2,3% van zichzelf zegt dat ze misofoon zijn,

Because despite the fact that 2.3% of themselves say they are misophones,

blijkt uit deze test dat in werkelijkheid 18,4% van de mensen leiden aan misofonie.

This test shows that in reality, 18.4% of people suffer from misophonia.

Dat is het resultaat van dit onderzoek.

That is the result of this research.

Dus mensen kunnen niet zelf benoemen wat ze hebben,

So people cannot name what they have themselves,

maar het blijkt wel uit hun test dat ze het hebben.

but it does show from their test that they have it.

En dat is dan de problematische variant.

And that is the problematic variant.

En dat is inderdaad de mensen die echt hinder ondervinden van die stoornissen.

And indeed, those are the people who really suffer from those disorders.

Ja, juist.

Yes, exactly.

Ja, om welke geluiden gaat het dan?

Yes, which sounds are we talking about?

De top vijf of zo.

The top five or so.

Welke geluiden denk je dat er in die top vijf staan?

Which sounds do you think are in that top five?

Gesmak.

Flavor.

Gesmak, ja.

Taste, yes.

Neus opdrijken.

To sniff.

Wat dacht je?

What did you think?

Snuffen.

Sniffing.

Snuiven, zeg je?

Sniffing, you say?

Ja, juist.

Yes, right.

Dat staat op de derde plek.

That is in third place.

Kneukels, zo'n keer gewoon...

Knuckles, just like that...

Nee.

No.

Nee?

No?

Maar die komt nog wel in die top.

But that will still make it into the top.

Hij staat in de top twintig, maar niet in de top vijf.

He is in the top twenty, but not in the top five.

Ik neem aan dat dingen als muggen en snurken,

I assume that things like mosquitoes and snoring,

dat dat wel snurken, heel juist.

that it does snore, very true.

Oh, maar ja.

Oh, but yes.

Er is maar één niet-menselijk geluid dat in die top vijf staat.

There is only one non-human sound that ranks in that top five.

En dat zijn blaffende honden.

And those are barking dogs.

Huilende kinderen gaat er toch.

Crying children will go anyway.

Huilende kinderen, ja.

Crying children, yes.

En bij huilende kinderen, het speciale daaraan was dat dat vooral stress opwekt.

And with crying children, the special thing about that is that it especially creates stress.

Want niet ieder geluid werkt dezelfde emotie op.

Not every sound evokes the same emotion.

Dus huilende kinderen wekt stress op.

So crying children induce stress.

Die smakgeluiden wekt vooral weerzin op.

Those smacking sounds mainly evoke disgust.

Dat is bij vijf.

That is at five.

Veertig procent van de mensen wekt dat weerzin op.

Forty percent of people find that repulsive.

Snurken wekt vooral boosheid op.

Snoring mainly evokes anger.

Vijftien procent van de mensen worden boos als ze snurkende geluiden horen.

Fifteen percent of people get angry when they hear snoring sounds.

En dat was een vreemde voetstappen.

And that was a strange footsteps.

Dat was het geluid dat de emotie van paniek...

That was the sound that conveyed the emotion of panic...

Het meeste opwekt.

The most stimulates.

Als vrouwen alleen in de nacht zitten onder de grondse parking.

When women are sitting alone at night in the underground parking lot.

Dat is ook een gezonde afwerking.

That is also a healthy finish.

Ja, voor vier procent van de mensen was dat een gevoel.

Yes, for four percent of the people, that was a feeling.

Ja, als je er vanuit niet kunt plaatsen.

Yes, if you can't place it from there.

Letterlijk dan hier.

Literally then here.

En de...

And the...

Het is nog net niet klaar om als diagnose-tool gebruikt te worden.

It is not quite ready to be used as a diagnostic tool.

Maar er zaten toch al een aantal goede voorspellers in.

But there were already a number of good predictors included.

Hoe kan je nu op een goede manier of op een snelle manier,

How can you do it in a good way or in a quick way?

zonder die hele test te moeten afnemen,

without having to conduct that whole test,

weten of iemand misofoon is of niet.

to know if someone is a misophone or not.

Wel, als je normaal ademen en slikken,

Well, if you can breathe and swallow normally,

als je die twee, als je dat meer dan irritant vindt,

if you find those two, if you find that more than annoying,

dan ben je geheid.

Then you are guaranteed.

Dan ben je geheid.

Then you're guaranteed.

Een misofoon.

A misophonist.

Oké.

Okay.

Ik was onlangs in een interview met zo'n...

I was recently in an interview with such a...

Een Nederlands-Belgische arts die beweert dat hij misofonie uitgevonden heeft.

A Dutch-Belgian doctor who claims to have invented misophonia.

En hij zei dat uit zijn onderzoek bleek dat dat soort woede en agressie

And he said that his research showed that that kind of anger and aggression

eigenlijk alleen maar voortkwam als de entiteit die het geluid voorbrengt

actually only came forth as the entity that produces the sound

toerekeningsvatbaar is.

accountable.

Dat blijkbaar die agressie niet voorkomt als kinderen,

That apparently the aggression does not occur when children,

of ik zeg maar wat, honden, het lawaai maken.

or I'm just saying, dogs, they make noise.

Dus er is een soort ding in de hersenen, sugereerde hij,

So there is some kind of thing in the brain, he suggested,

waarin hij toch mensen verwijt dat ze niet beter hun best doen

in which he still blames people for not trying harder

om minder irritante geluiden te maken.

to make less annoying sounds.

Ja.

Yes.

Dat is mij wel bijgebleven uit dat interview,

That has stuck with me from that interview.

dat daar toch een soort morele dimensie in zit, ook blijkbaar,

that there is apparently some sort of moral dimension to it, too,

maar dat komt niet uit de onderzoek, denk ik.

but I don't think that comes from the research.

Ik vind dat heel interessant, Alain.

I find that very interesting, Alain.

Nee, maar die categorie van kwaad worden op de persoon zelf die het doet,

No, but that category of getting angry at the person who does it,

was wel een van de types van reacties die heel vaak terugkwamen.

It was indeed one of the types of reactions that came back very often.

Naast keerzin of boosheid of zo.

Besides anger or something like that.

Dus specifiek gericht op de producent daarvan.

So specifically aimed at the producer of that.

Ja, ook al.

Yes, me too.

Ja.

Yes.

Dat is ook een van de dingen die hoog aantekenen.

That is also one of the things that score high.

Oké, ja, dan denk ik dat ik mijn diagnose heb.

Okay, yes, then I think I have my diagnosis.

Maar hoezo, fluiten, ik word daar heel boos van.

But why, whistling, that makes me very angry.

Oké.

Okay.

Ja.

Yes.

Dat is al heel veel mensen.

That's already a lot of people.

Ik gids voor heel veel toeristen.

I guide a lot of tourists.

Als een van mijn cursisten of een van mijn toeristen begint te fluiten,

If one of my students or one of my tourists starts whistling,

dan raakt het mij niet.

Then it doesn't affect me.

Maar bijvoorbeeld een collega...

But for example a colleague...

Maar die zijn toch ook toerekeningsvatbaar?

But they are still accountable, aren't they?

Ja, maar daarmee was ik aan het denken.

Yes, but I was thinking about that.

Het is heel interessant.

It is very interesting.

Maar die moeten nu nog betalen.

But they still have to pay now.

Nee, dat zijn die van mij.

No, those are mine.

Oké.

Okay.

Dat zijn op dat moment, dat is mijn kudde.

At that moment, that is my herd.

Dat zijn mijn schatjes.

Those are my sweethearts.

En je hebt er ook verantwoordelijkheid voor.

And you are also responsible for it.

Op een manier zijn ze...

In a way, they are...

Ik heb daar veel meer geduld voor en zelfs affectie voor op dat moment.

I have much more patience for that and even affection for it at that moment.

Dat zijn van mij.

Those are mine.

Maar een random dude die je privésfeer penetreert met zijn of haar gefluit...

But a random dude penetrating your private space with his or her whistling...

Ik denk zoals iemand die ik op straat tegenkom en die fluit,

I think like someone I meet on the street who is whistling,

dat vind ik gewoon, oh ja, oké, die mens is goed gezien of whatever.

I just think, oh yeah, okay, that person is well observed or whatever.

Maar iemand die op hetzelfde niveau als mij staat,

But someone who is on the same level as me,

maar ik ben er niet verantwoordelijk voor, die dan begint te fluiten,

but I am not responsible for it, then starts whistling,

oh nee, ik wil echt...

Apocalyptic systems.

Apocalyptic systems.

Bart, overkomt dat je vaak?

Bart, does that happen to you often?

Dat mensen van op gelijk niveau met jou beginnen te fluiten naar jou?

That people at the same level as you start whistling at you?

Mij overkomt dat dus nooit.

That never happens to me.

Soms, maar zoveel mensen fluiten ook niet meer.

Sometimes, but so many people don't whistle anymore either.

Dat is niet meer zo'n ding van het derde millennium, heb ik het gevoeld.

That's no longer such a thing of the third millennium, I have felt.

Maar als dat gebeurt, ja.

But if that happens, yes.

We gaan er verder over nadenken.

We will think about it further.

Maar ik heb wel het gevoel dat de vrouwen hier zijn dat we toch opener zijn.

But I do feel that the women here are more open.

Ja, dat is een oude mannenkleur.

Yes, that is an old man's color.

Ja, we zijn echt zo'n middel.

Yes, we are really such a medium.

Kunnen we eigenlijk eens emotioneel iets delen?

Can we actually share something emotional for once?

Ja.

Yes.

Het is niet gemakkelijk, iedereen die fluit.

It is not easy, everyone who whistles.

Nog één ding, Bart, wat ik mij afvroeg.

One more thing, Bart, something I was wondering.

Als ze dat nu sneller kunnen diagnostiseren,

If they can diagnose that faster now,

zijn er ook behandelingswijzen daarvoor,

are there also treatment methods for that,

of is het daar nog op exacte wetenschappers wachten om dat op te lossen?

Or are they still waiting for exact scientists to solve that?

Daar is het nog wat vroeg voor.

It's still a bit early for that.

Blootstelling is een van de manieren, zo'n exposure treatment,

Exposure is one of the methods, such as exposure treatment,

maar dat helpt alleen bij anxiety.

but that only helps with anxiety.

En niet bij weerzin of boosheid.

And not out of disgust or anger.

Ja, dan word ik alleen maar boos bij die blootstelling.

Yes, then I only get angry about that exposure.

Therapie, ja.

Therapy, yes.

Er zijn wel sommigen die een soort van counterconditioning voorstellen,

There are some who propose a kind of counterconditioning,

namelijk blootstelling tijdens situaties die je heel leuk vindt.

namely exposure during situations that you really enjoy.

Dus heel kort smakgeluiden laten afspelen

So very briefly play smacking sounds.

terwijl je naar je favoriete Netflix-serie aan het kijken bent,

while you are watching your favorite Netflix series,

of terwijl je, weet ik veel, met je vrienden aan het bellen bent of whatever.

or while you're, I don't know, on the phone with your friends or whatever.

Iets leuks, omdat de kinderen aan het spelen.

Something nice, because the children are playing.

Zodat je andere associaties maakt.

So that you make different associations.

Dus als je dat maar niet meer gaat lukken, de verkeerde associaties maken,

So as long as you don't end up making the wrong associations anymore,

het kan ook andersom werken.

It can also work the other way around.

Netflix plots vreselijk irritant dingen te vinden ook.

Netflix also plans to find horribly annoying things.

Dus als dat de oplossingen zijn, dan zeg je eigenlijk met zoveel woorden

So if that is the solution, then you are actually saying in so many words

we don't have a clue.

we hebben geen idee.

Ja, er zijn wel dingen die aan de ene kant werken, maar die onwenselijk zijn,

Yes, there are things that work on one hand, but that are undesirable.

namelijk de triggers ontlopen, zorgen dat je geen andere mensen tegenkomt,

namely avoiding the triggers, ensuring that you don't encounter other people,

noise cancelling phones, headphones gebruiken, ruimtes met veel mensen vermijden.

noise cancelling phones, using headphones, avoiding crowded places.

Ja.

Yes.

Dat is eigenlijk niet echt wenselijk.

That's actually not really desirable.

Dat is niet leuk.

That's not fun.

Voor een stukje kan afleiding ook wel helpen.

For a while, distraction can also help.

En dat heeft misschien al een beetje te maken met waar Bart het daarnet over had.

And that may already have something to do with what Bart was just talking about.

Iets anders doen.

Do something else.

Een groep gidsen bijvoorbeeld.

A group of guides, for example.

Get over it!

Get over it!

Nee, een boek lezen.

No, reading a book.

Leuke dingen op Instagram bekijken terwijl je in de trein zit,

Looking at fun things on Instagram while you’re on the train,

in plaats van je te ergeren aan schin.

instead of getting annoyed with schin.

Als ik nog eens op de trein zit en iemand begint daar te fluiten,

If I'm on the train again and someone starts whistling there,

moet ik gewoon aan die mensen beginnen lesgeven.

I just need to start teaching those people.

Ja.

Yes.

Dat doe ik niet.

I won't do that.

Jij begint te fluiten, en dan wel eens zien bij wie dat het meeste irritatie opgewekt wordt.

You start whistling, and then see who it annoys the most.

Ik vind het wel leuk dat wij een zelfhulp-podcast gehoord hebben.

I think it's nice that we listened to a self-help podcast.

Zullen we het dan over een ander boek gooien nu,

Shall we talk about another book now?

en het over rauwe, harde, economische wetenschap hebben?

and talk about raw, hard economic science?

Ik ben Klaas.

I am Klaas.

Oké.

Okay.

Ik heb iets nieuws meegebracht.

I brought something new.

Economisch nieuws.

Economic news.

Eigenlijk oud nieuws.

Actually old news.

Want het is een studie van...

For it is a study of...

van een heel lange periode in de geschiedenis van Groot-Brittannië.

from a very long period in the history of Great Britain.

Misschien eerst eens vragen aan jullie.

Maybe we should ask you first.

Waar en wanneer dat jullie denken dat de industriële revolutie begonnen is?

Where and when do you think the industrial revolution began?

Oh boy.

Oh jongens.

Ehm...

Ehm...

Ja.

Yes.

De...

The...

De gevestigde, denk ik.

The established, I think.

Gevestigde narratief.

Established narrative.

Zegt dat niet 18e eeuw?

Doesn't that say 18th century?

Zowel die in het...

Both in the...

Toch zeker ontsproten in wat het noorden van Engeland is.

Certainly sprouted in what is the north of England.

Steden als Manchester, Liverpool.

Cities like Manchester, Liverpool.

Ja.

Yes.

1750.

1750.

1784.

1784.

Ehm...

Um...

Zit er niet ver af, inderdaad.

It's not far off, indeed.

In 1777, als ik mij niet vergis, is de allereerste stoommachine in gebouwen...

In 1777, if I'm not mistaken, the very first steam engine is in buildings...

Maar in 1884, dit is de echt goeie.

But in 1884, this is the really good one.

Ah ja.

Oh yes.

Ik weet het eigenlijk wel.

I actually do know.

Dus eh...

So uh...

Oké.

Okay.

Maar je gaat ons niet vertellen dat dat helemaal fout is.

But you’re not going to tell us that that’s completely wrong.

Dat is helemaal fout, volgens die wetenschappers toch.

That is completely wrong, according to those scientists.

Ja.

Yes.

Het gaat eigenlijk om een heel groot project aan de Universiteit van Cambridge.

It is actually about a very large project at the University of Cambridge.

Het heet...

It's called...

The Occupational Structure of Great Britain.

The Occupational Structure of Great Britain.

En hun studie behelst de jaren vanaf 1379...

And their study encompasses the years starting from 1379...

Tot 2011.

Until 2011.

Wat ze eigenlijk gedaan hebben, is met behulp van AI en Big Data-analyse gaan kijken...

What they have actually done is to use AI and Big Data analysis to examine...

Ah, dat moet het wel kloppen.

Ah, that must be correct.

Dat moet tegenwoordig zo, hè.

That's how it has to be nowadays, right?

Gaan kijken naar doopaktes in Groot-Brittannië.

Going to look at duplexes in Great Britain.

Want daar was het in een bepaalde periode verplicht van het beroep van de vader daarop te registreren ook.

Because at a certain period it was mandatory to register the father's profession as well.

En ook testamenten.

And also wills.

Voor de andere jaren zijn ze gaan analyseren om te kijken waar hielden de mensen zich zoal mee bezig.

For the other years, they started analyzing to see what people were generally occupied with.

En daaruit hebben ze een aantal heel interessante...

And from that, they have derived a number of very interesting...

Interessante conclusies getrokken.

Interesting conclusions drawn.

Het komt er namelijk op neer...

It comes down to...

Dat volgens hun de industriële revolutie honderd jaar vroeger is begonnen.

That according to them the industrial revolution began a hundred years earlier.

Dus nog voordat er grote fabrieken en stoommachines waren.

So even before there were large factories and steam engines.

Omdat een heel groot deel van de bevolking...

Because a very large part of the population...

In die tijd al in de secundaire sector werkte.

At that time already working in the secondary sector.

Wat is dat, de secundaire sector?

What is that, the secondary sector?

Dat is de maakindustrie, hè.

That's the manufacturing industry, right?

Dat zijn kleren die gemaakt worden.

Those are clothes that are being made.

Geen landbouwers.

No farmers.

Dus geen landbouwers.

So no farmers.

Dus die shift.

So that shift.

En we dachten eigenlijk, de mensen werkten in de landbouw en dan zijn stoommachines uitgevonden.

And we actually thought, people worked in agriculture and then steam engines were invented.

En dan is iedereen massaal in de fabrieken gaan werken.

And then everyone started working en masse in the factories.

Ah ja, op die manier.

Ah yes, that way.

Dat klopt eigenlijk niet.

That is actually not true.

In Groot-Brittannië zijn de mensen al vroeger...

In Great Britain, people have already been earlier...

Dat waren niet echt fabrieken.

Those weren't really factories.

Dat waren eerder gedecentraliseerde netwerken van maakindustrie.

Those were previously decentralized networks of manufacturing industry.

Waarbij de mensen eigenlijk thuis zaten.

Where the people were actually at home.

Met zo'n huisnijverheid.

With such a cottage industry.

Ja, huisnijverheid.

Yes, domestic industry.

Waarbij je grote centrale opkopers had.

Where you had large central buyers.

Die mensen aan het werk zetten, thuis.

Put those people to work, at home.

Oké.

Okay.

En dan hun arbeid, hun producten doorverkochten aan andere mensen enzovoort.

And then they sold their labor, their products to other people, and so on.

En die structuren en die netwerken die bestonden dus al 100 jaar voordat er echt fabrieken waren.

And those structures and networks had already existed for 100 years before there were really factories.

Waarin al die mensen verzameld werden om dan vervolgens machines te gaan bedienen.

Where all those people were gathered to then operate machines.

En dat merken ze dus aan die doopaktes enzovoort.

And they notice that in those doopaktes and so on.

Ze hebben er meer dan 2 miljoen geanalyseerd.

They have analyzed more than 2 million of them.

Waaruit dat blijkt dat er echt een shift is.

What shows that there is really a shift.

Je ziet dat duidelijk in hun statistiekje.

You can clearly see that in their little statistic.

Dat het aandeel van mensen...

That the share of people...

Die in de landbouw werken, achteruit gaat.

Those who work in agriculture are falling behind.

En al naar omhoog gaat.

And up it goes.

Voordat er stoommachines ontstaan.

Before steam engines are developed.

En de stoommachine heeft het dan gewoon daar een beetje turbo opgezet.

And the steam engine just put a bit of turbo on it there.

Bij wijze van spreken.

By way of speaking.

Wel, de vraag is...

Well, the question is...

Meer gecentraliseerd.

More centralized.

Ja.

Yes.

Want dus de kip of het ei heeft de stoommachine...

Because the chicken or the egg has the steam engine...

Weet je wat er eerst was?

Do you know what came first?

Het ei op de kip die het ei gelegd heeft.

The egg on the chicken that laid the egg.

Nee?

No?

Ja, wel.

Yes, indeed.

Er was dus al een soort van industrie waarin dat soort dingen gedaan werden.

So there was already a kind of industry where those kinds of things were done.

En dan zijn er een paar mensen die gezegd hebben.

And then there are a few people who have said.

Hé, we kunnen dat veel efficiënter doen.

Hey, we can do that much more efficiently.

Als we in plaats van die gedecentraliseerde netwerken gebruiken.

If we use those decentralized networks instead.

Als we die allemaal verzamelen in één grote hal.

If we collect them all in one large hall.

Met een stoommachine die machines aandrijft.

With a steam engine that drives machines.

Dan kunnen we dat efficiënter doen.

Then we can do that more efficiently.

En het interessante dat daarmee verbonden is.

And the interesting thing connected to that.

En dat zien ze ook uit de data.

And they see that from the data as well.

Is dat er eigenlijk op dat moment ook een shift plaatsvindt.

Is there actually a shift occurring at that moment as well?

Van in heel Groot-Brittannië.

From all over Great Britain.

Waar dan mensen in die secundaire economische sector terecht kwamen.

Where people ended up in that secondary economic sector.

Dat dat meer shift naar het noorden.

That is shifting more to the north.

Dus dichter bij de koolmijnen enzovoort.

So closer to the coal mines, etc.

Dichter bij de grondstoffen.

Closer to the raw materials.

Die de stoommachines moesten aandrijven.

That had to power the steam engines.

En op het platteland.

And in the countryside.

Waar daarvoor dus mensen in de maakindustrie werkten.

Where people used to work in the manufacturing industry.

Zie je dan weer een shift naar landbouw terug daarmee.

Do you then see a shift back to agriculture with that?

Omdat de arbeid in die sector verdwijnt daar.

Because the work in that sector is disappearing there.

En nog een heel interessante.

And another very interesting one.

Nu dat we hier onder mannen zitten.

Now that we are here among men.

Kunnen we het ook even over de vrouwtjes hebben.

Can we also talk about the females for a moment?

Zonder dat ze erbij zijn.

Without them being there.

Right.

Rechtdoor.

In die maakindustrie werkten ook ongelooflijk veel vrouwen.

In that manufacturing industry, there were also incredibly many women working.

Dus in de 17e eeuw hadden 60 tot 80% van de vrouwen werk in de maakindustrie.

So in the 17th century, 60 to 80% of women worked in the manufacturing industry.

In die periode in Engeland.

In that period in England.

En je merkt eigenlijk dat de industrialisatie ervoor gezorgd heeft.

And you actually notice that industrialization has caused it.

Dat veel vrouwen op dat platteland zonder werk kwamen te zitten weer.

That many women in that countryside found themselves unemployed again.

En diezelfde tewerkstellingsgraad van in die periode voor vrouwen.

And that same employment rate for women during that period.

Is pas in de jaren 80 van de vorige eeuw.

Only in the 1980s of the last century.

Dat zijn dus onze jaren 80.

So those are our '80s.

Ingehaald.

Caught up.

Evenaard geweest.

Have been equal.

Dus dat is wel echt een heel interessante manier om naar die geschiedenis te kijken vind ik.

So that really is a very interesting way to look at that history, I think.

Omdat je daar toch wat tegenintuitieve inzichten in terug vindt.

Because you will find some counterintuitive insights in that.

Maar gewoon een logische bedenking aan.

But just a logical consideration.

Als het criterium voor het startschot van een industriële revolutie eerder is.

If the criteria for the starting signal of an industrial revolution are earlier.

Wat zijn nu mensen qua beroep aan het doen?

What are people doing as a profession now?

Kunnen verder terug in de tijd kijken.

Can look further back in time.

Ook naar denk ik de twee meest verstedelijkte gebieden in Europa tijdens de hoge middeleeuwen.

I also think of the two most urbanized areas in Europe during the High Middle Ages.

Dat zijn Noord-Italië en Vlaanderen.

Those are Northern Italy and Flanders.

Waar dat ook steeds meer...

Where that is increasingly...

Ik ken de cijfers niet uiteraard.

I don't know the figures, of course.

Hadden we maar een medievista aan tafel natuurlijk.

If only we had a medievalist at the table, of course.

Hadden we maar een medievista aan tafel.

If only we had a medievalist at the table.

We missen jou Mike.

We miss you Mike.

Absoluut.

Absolutely.

Maar daar zie je ook door voedselsurplussen et cetera.

But there you also see through food surpluses, etc.

Nijverheidscentra als nu alleen Gent.

Industrial centers like only Ghent now.

Maar ook Ypres en Lakenindustrie.

But also Ypres and the lace industry.

En daar buiten zien de Vlaamse steden echt wel floreren.

And out there, the Flemish cities are truly flourishing.

Omdat er zoveel mensen in die tweede...

Because there are so many people in that second...

Wat is het?

What is it?

Secundaire sector.

Secondary sector.

Gaan kruipen eerder dan alleen maar staan te ploegen op het veld.

Crawl instead of just plowing the field while standing.

Ik kreeg het ook niet als een onlogisch verhaal natuurlijk.

I didn't get it as an illogical story, of course.

Waarom kan wat we traditioneel als de industriële revolutie beschouwen ineens zo...

Why can what we traditionally consider the industrial revolution suddenly be so...

Ineens.

Suddenly.

Dat was natuurlijk ook een langzaam proces.

That was of course a slow process as well.

Maar toch op vrij snelle tijd zoveel stappen voorwaarts nemen.

But still, make so many steps forward in a relatively short time.

Er moet al iets geweest zijn om daarop te bouwen natuurlijk.

There must have been something to build on, of course.

Want je kan mensen niet letterlijk van het land gaan trekken en de rest van het land zonder voedsel zetten om ze in een fabriek te zetten.

Because you can't literally pull people from the country and leave the rest of the country without food to put them in a factory.

Ik bedoel, er is natuurlijk ook het feit dat Groot-Brittannië...

I mean, of course, there is also the fact that Great Britain...

Engeland had natuurlijk toen kolonies en een empire om zijn landbouw enigszins aan uit te besteden.

England, of course, had colonies and an empire at that time to somewhat outsource its agriculture.

Ik bedoel, zij konden zich dat permitteren van mensen van het land naar de kleine nijverheid te brengen.

I mean, they could afford to bring people from the countryside to the small industry.

En het is volgens mij makkelijker om ze van de kleine nijverheid dan naar de grote fabriek te brengen.

And I think it's easier to take them from the small industries to the large factory.

Dan om ze gewoon het ganse land zonder voedsel te zetten.

Then to just leave them without food all over the country.

Dat is mijn niet op AI gebaseerde interpretatie.

That is my non-AI-based interpretation.

Haha.

Haha.

Maar mensen die in landbouw zaten, deden ook meer dan die landbouw.

But people who were in agriculture also did more than just farming.

Want het is ook heel saai om aan zo'n landbouw te doen.

Because it's also very boring to engage in such agriculture.

Het zijn ook stukken van het jaar dat je helemaal...

There are also parts of the year when you are completely...

Vier maanden per jaar.

Four months a year.

Ja, dat je niet aan het saaien bent, je bent niet aan het oogsten.

Yes, you're not sowing, you're not harvesting.

Van die plaatselijke huis-nijverheid werd ook gedaan door boerengezinnen.

Local home industries were also done by farming families.

Absoluut, ook bij ons.

Absolutely, with us too.

Tegenwoordig is alleen nog het onderwijs zeker, waarin er twee maanden in het jaar niet gewerkt moet worden.

Nowadays, only education is certain, in which there are two months a year when no work needs to be done.

In terecht. Meer dan twee maanden. In terecht.

Rightly so. More than two months. Rightly so.

We worden vanzelf verrechterd door vrouwen aan tafel.

We will automatically be outvoted by women at the table.

Je mag alles geven.

You can give everything.

Wat ik ook nog wel boeiend vond, en dat het misschien als laatste vraag niet echt een conclusie is,

What I also found intriguing, and that this might not really be a conclusion as a final question,

dat je wel ziet dat zulke economische revoluties een weerslag hebben op de bevolking.

that you can see that such economic revolutions have an impact on the population.

En dan vraag ik mij af wat dat in de toekomst,

And then I wonder what that will mean in the future,

de wetenschappers van binnen twee, driehonderd jaar, gaan zien in de data over hoe dat AI onze maatschappij veranderd heeft.

The scientists in two to three hundred years will see in the data how AI has changed our society.

Want uiteindelijk heeft die stoommachine, het is niet de oorzaak van die industrialisatie,

Because ultimately that steam engine is not the cause of that industrialization,

maar het heeft er wel een vliegwiel op gezet, letterlijk.

but it has literally put a flywheel on it.

Dat heeft dat systeem helemaal doen ontsporen met heel veel arbeiders in de steden.

That has completely derailed that system with a lot of workers in the cities.

En opnieuw meer mensen op het platteland die met landbouw bezig waren.

And again more people in the countryside who were involved in agriculture.

Ik vraag mij nu echt af.

I really wonder now.

Wat gaat die AI-evolutie doen?

What will that AI evolution do?

Iemand zou daar eens een goed boek over moeten schrijven.

Someone should write a good book about that.

Misschien is dat wel een taak voor de literatuur om daar wat feitenvrij op te brengen.

Maybe that's a task for literature to present some unfounded facts about it.

Een wetenschappelijk onderbouwd raam op de toekomst.

A scientifically grounded framework for the future.

Via de fictie.

Through fiction.

Ja.

Yes.

Allright.

Allright.

Iets anders dan?

Something else?

Bart?

Bart?

Jij wilt over de Acropolis hebben.

You want to talk about the Acropolis.

En het feit dat ze daar nu een soort van Wallaby Fastpass-achtig systeem hebben.

And the fact that they now have a sort of Wallaby Fastpass-like system there.

Haha.

Haha.

Systeem hebben.

Have a system.

Ja.

Yes.

Heerlijk entrepreneurial.

Delightfully entrepreneurial.

Klopt.

That's correct.

Ja.

Yes.

Mijn oude psycholoog.

My old psychologist.

Ik ben op zoek naar...

I am looking for...

Ik sta op de wachtlijst van de nieuwe.

I am on the waiting list for the new one.

Voila.

There you go.

Emotionele openheid.

Emotional openness.

Wat gaan we doen vandaag?

What are we going to do today?

Het komt allemaal boven.

It all comes up.

Je hebt je misofoniediagnose een half uur geleden gehad.

You received your misophonia diagnosis half an hour ago.

Hij staat nu al op de wachtlijst.

He is already on the waiting list.

We moeten aan de lange lijst aan dingen bespreken.

We need to discuss the long list of things.

Ja, nee.

Yes, no.

Ik had daarvan uit die sessies geleerd.

I had learned from those sessions.

Hij had mij gezegd.

He had told me.

Bart, focus niet te veel op nieuws dat u boos maakt.

Bart, don't focus too much on news that makes you angry.

Dus ik heb geluisterd en ik focus nu op nieuws dat mij heel boos maakt.

So I have been listening and I am now focusing on news that makes me very angry.

Heel boos maakt.

Makes very angry.

Fucking ziedend maakt.

Makes you fucking furious.

Ja.

Yes.

Voila.

There you go.

Ook hoe langer ik erover nadenk, hoe ambiguurder het wordt.

The longer I think about it, the more ambiguous it becomes.

Want ik wil ook uw meningen erover als ik die heb.

Because I also want your opinions on it if I have them.

Maar dus, laat ons even zeggen wat er staat te gebeuren.

But let's say what is about to happen.

Een plan in de pijpleidingen om de bezoeken van toeristen aan de Acropolis.

A plan in the pipelines to manage tourist visits to the Acropolis.

Acropolis is natuurlijk dé attractie van Athene in Griekenland.

The Acropolis is of course the main attraction of Athens in Greece.

Met onder andere Parthenon, dat we allemaal wel kennen.

With, among others, the Parthenon, which we all know well.

Omdat ik een klein beetje...

Because I am a little bit...

Om een goede baan te leiden zouden er nu timeslots komen aan 5000 euro.

To lead a good job, there would now be time slots at 5000 euros.

Ik geloof per bezoeker.

I believe per visitor.

Per bezoeker.

Per visitor.

Wat is nu het probleem met de Acropolis dat daar op hoogdagen 20.000 man staat per dag?

What is the problem with the Acropolis that there are 20,000 people there on peak days?

Dat is een schone omzet.

That is a nice turnover.

Ja.

Yes.

Maar dat zijn natuurlijk wel...

But those are of course...

Ja, dat zijn omstandigheden waarin dat de meeste mensen klagen dat ze te lang moeten

Yes, those are circumstances in which most people complain that they have to wait too long.

aanschuiven.

to line up.

Of dat ze natuurlijk daar...

Or that they naturally there...

Ja, mensen lopen voortdurend in de weg van hunzelf.

Yes, people are constantly standing in the way of themselves.

Ja.

Yes.

Ze lopen voortdurend in de weg van hunselfies die ze willen pakken.

They are constantly getting in the way of their own selfies that they want to take.

Je weet, de echte problemen van onze tijd.

You know, the real problems of our time.

Dus, er wordt nu gesproken over een time window.

So, there is now talk about a time window.

Normaal gezien gaat de Acropolis open om 8 uur ochtends.

Normally, the Acropolis opens at 8 o'clock in the morning.

Om dat op te schuiven naar 9 uur.

To postpone that to 9 o'clock.

En dat time window van 8 tot 9 open te stellen voor zij die het echt wel er voor over hebben.

And to set that time window from 8 to 9 for those who are really willing to make the effort.

Om daar duizenden euro's voor neer te leggen.

To spend thousands of euros on that.

Dus je moet alleen vroeger opstaan, maar ook nog meer betalen.

So you just have to get up earlier, but also pay more.

Ja.

Yes.

Nu weet ik ook niet of er dan nog andere time windows vrijkomen.

Now I also don't know if any other time windows will become available.

Maar er loopt niemand in uw weg tussen 8 en 9.

But no one is in your way between 8 and 9.

Dat is het idee.

That is the idea.

Dat je daar, ik weet niet meer hoeveel, maar dat je daar met een soort, een elite publiek,

That you there, I don't remember how many, but that you there with a sort of, an elite audience,

dan een beetje kunt, ja, toch wat rondwandelen.

then you can walk around a bit, yes, don't you think?

Een beetje meer op uw gemak en...

A little more at ease and...

Dat is een keigoed idee.

That's a really good idea.

Ja.

Yes.

Dus dat het gaat een uur...

So that it will take an hour...

Dus niemand heeft er nadeel aan, want het gaat altijd om 9 uur open voor het plebs zoals

So no one is at a disadvantage, because it always opens at 9 o'clock for the plebs like

wij.

we.

Nee.

No.

En die...

And that...

Het gaat nu om 8 uur open.

It will open at 8 o'clock now.

We moeten bijna tot 8 uur slapen.

We need to almost sleep until 8 o'clock.

Maar de fondsen die dat opwekt, die gaan naar het goede doel, namelijk de restauratie en

But the funds that this generates go to a good cause, namely the restoration and

het onderhoud van die...

the maintenance of that...

Dat is de officiële uitleg.

That is the official explanation.

Nu, het valt ook een klein beetje...

Now, it's also falling a little bit...

Het valt een beetje nog binnen, dat zeggen ook de critici, om fair te zijn, binnen zo

It still falls a bit within, the critics say that too, to be fair, within like this.

had het het, ja, toch uitgesproken neoliberale beleid van de regering van, even zien, dat

Had it the, yes, still pronounced neoliberal policy of the government of, let me see, that.

is Kyriakos Mitsotakis.

is Kyriakos Mitsotakis.

Dat is de opvolger van...

That is the successor of...

Tsinkras.

Tin crescent.

Die we allemaal misschien nog kennen van de tijd.

That we all might still remember from the time.

Ja, Syriza, de heel linkse partij die aan de macht was, nu is ze terug zeker naar rechts

Yes, Syriza, the far-left party that was in power, is now certainly back to the right.

verschoven.

shifted.

En ik heb daar ook een beetje de uitleg bijgehaald van, ja, iemand die een beetje afhangt van

And I also got a bit of the explanation from, yes, someone who depends a bit on

het ministerie van cultuur, en dat is Nicoleta Vallacou, die vertegenwoordigt de Hellenistische

the Ministry of Culture, and that is Nicoleta Vallacou, who represents the Hellenistic

organisatie voor de ontwikkeling van cultureel erfgoed.

organization for the development of cultural heritage.

Dat is een mouthful.

That's a mouthful.

En die zegt inderdaad ook, kijk, het geld dat dat genereert, gaan wij natuurlijk herinvesteren

And it indeed says, look, the money that generates, we are of course going to reinvest that.

in een allegaartje.

in a jumble.

Een allegaartje aan culturele projecten.

A hodgepodge of cultural projects.

Een nieuw tempel.

A new temple.

Maar was...

But was...

Op z'n minst.

At the very least.

Een nieuw partenal.

A new parental.

Was geld het probleem?

Was money the problem?

Was niet te veel mensen op de korte tijd het probleem?

Wasn't too many people in a short time the problem?

En dat probleem is nu alleen maar groter geworden.

And that problem has only become bigger now.

Dat is één van de bronnen van kritiek.

That is one of the sources of criticism.

Maar er zijn ook...

But there are also...

Ja.

Yes.

Is er al ergens een soort van begrenzing ingesteld nu?

Has a kind of boundary been set somewhere now?

Of is dat nog niet het geval?

Or is that not the case yet?

Iedereen kan de Acropolis bezoeken en daar staat geen quotum op.

Everyone can visit the Acropolis, and there is no quota on that.

Jawel, jawel.

Yes, yes.

Je kunt...

You can...

Je staat een maximum op hoeveel mensen dat tegelijk...

You have a maximum on how many people can be at the same time...

Het kan dus wel zijn dat jij daar staat aan te schuiven, niet aan de beurt komt.

So it may be that you are standing there in line, not getting your turn.

Maar het is inderdaad daarmee ook niet opgelost om te zeggen, we gaan zijn.

But it is indeed not resolved by simply saying, we are going to be.

Het is echt kapitaalkrachtig.

It is really capital-intensive.

Het is erger geworden, want er is een uur minder om het te bezoeken.

It has gotten worse because there is an hour less to visit it.

Dat is een bron van kritiek.

That is a source of criticism.

En er zijn nog...

And there are still...

Je hebt de vicevoorzitter van de, ik denk, Griekse Vereniging van Archeologie.

You have the vice-chairman of what I think is the Greek Association of Archaeology.

Ook wel iemand met een stem die mag klinken over deze problematiek.

Also someone with a voice that should be heard on this issue.

En dat is...

And that is...

Even kijken.

Let's see.

Despina Koutsoumba.

Despina Koutsoumba.

En Despina zegt...

And Despina says...

Is haar naam wel voldoende Griekse om genoegwaardig te zijn?

Is her name sufficiently Greek to be considered worthy?

Ik denk, als Despina meeluistert, dat ze...

I think, if Despina is eavesdropping, that she...

Dat ze toch best in ieder geval gaat bellen.

That she will at least call anyway.

En zal benadrukken dat dat...

And will emphasize that...

Ilse ziet niet hoe om het effect te checken, natuurlijk.

Ilse doesn't see how to check the effect, of course.

Nee, nee, maar...

No, no, but...

Zeg Despina, want ik ben nu wel benieuwd.

Tell me, Despina, because I'm quite curious now.

Ja, terecht.

Yes, rightly so.

Dat dit natuurlijk niet alleen gaat zorgen voor een nauwer tijdvak voor het plebs, zeg maar.

That this will naturally not only lead to a narrower timeframe for the plebs, so to speak.

Maar ook...

But also...

Ja, dat je een klimaat van entitlement gaat creëren.

Yes, you are going to create a climate of entitlement.

En dat je daar echt wel een soort...

And that you really have a kind of...

Ik weet niet, ik...

I don't know, I...

Ik vind dat eigenlijk op zich niet zo'n slecht idee.

I actually don't think that's such a bad idea.

Omdat heel veel erfgoed leidt enorm onder het toerisme.

Because a lot of heritage suffers greatly from tourism.

Dat is waar.

That is true.

In Machu Picchu hebben ze bijvoorbeeld ook al jaren quota ingesteld.

In Machu Picchu, for example, they have had quotas in place for years.

Ja, ja, ja, ja.

Yes, yes, yes, yes.

Terecht.

Right.

Stonehenge ga ik toch niet meer...

I'm not going to Stonehenge anymore...

Ja.

Yes.

Ik moet meegaan tegen gaan leunen.

I have to go along but resist leaning.

Om dat allemaal te onderhouden, moet je op een of andere manier...

To maintain all of that, you somehow have to...

Dat is waar.

That is true.

...aan die forse komen.

...to that hefty one.

En als er dan een paar kapitaalkrachtige knakkers daartoe kunnen bijdragen...

And if a few wealthy people can contribute to that...

...in ruil voor het privilege dat ze het een beetje minder druk hebben op dat moment...

...in exchange for the privilege of having a bit less to do at that moment...

Ja, maar nogmaals...

Yes, but again...

Is geld het probleem in the first place?

Is money the problem in the first place?

In Griekenland is geld altijd een probleem, ja.

In Greece, money is always a problem, yes.

Maar in dit geval is er echt meer geld nodig om de Acropolis goed te kunnen uitzetten.

But in this case, more money is really needed to be able to properly showcase the Acropolis.

Zo goed ken ik de staatsfinanciën van Griekenland of zelfs maar van de stad Athene niet...

I don't know the state finances of Greece or even of the city of Athens that well...

Ik weet wel dat het heel nauw kadert binnen...

I know that it is very narrowly framed within...

Ja.

Yes.

...wat die relatief nieuwe regering aan het doen is.

...what that relatively new government is doing.

Dat is namelijk in ieder geval het commercialiseren van het erfgoed van Griekenland.

That is, in any case, the commercialization of Greece's heritage.

Wat dat land sowieso al doet.

What that country is already doing anyway.

Mensen gaan daar nu eenmaal naartoe voor dat erfgoed, onder andere.

People go there for that heritage, among other things.

Maar ja, of dat geld echt de notie is erachter...

But yes, whether that money really is the notion behind it...

Het is grappig om dan te zien...

It's funny to see then...

Het probleem was eigenlijk, er komen te veel mensen.

The problem was actually that too many people are coming.

En dus gaan we die mensen die willen komen minder tijd geven om dat te zien...

And so we are going to give those people who want to come less time to see that...

Ja.

Yes.

...en we gaan de fastpass uitbesteden aan een paar lucky fucks die dat geld kunnen neertillen daarvoor.

...and we are going to outsource the fastpass to a few lucky fucks who can fork over the money for it.

Ja.

Yes.

Ik was vorige week nog in het British Museum en daar kun je nog altijd gratis Grieks erfgoed.

I was at the British Museum last week and you can still see Greek heritage there for free.

Dus misschien is dat voor het plebs dat wij toch zijn nog altijd de beste optie.

So perhaps that is still the best option for the plebs that we are.

Misschien moeten we erover naar een minder polariserend onderwerp.

Maybe we should move on to a less polarizing topic.

Weet je iets, ja, mechanisch eigenlijk.

Do you know something, yes, mechanically actually.

We gaan het hebben over knipperen, Bert.

We're going to talk about blinking, Bert.

Ja, minder mechanisch dan je misschien zou denken, toch?

Yes, less mechanical than you might think, right?

Want daar ging het in deze...

Because that's what it was about in this...

Ik ben zo blij dat knipperen amper of geen geluid maakt.

I am so glad that blinking makes little or no sound.

Gewoon even zeggen, knipperen is allemaal zoveel je wilt.

Just saying, blinking is all as much as you want.

Want we doen het heel vaak.

Because we do it very often.

We doen het om de paar seconden.

We do it every few seconds.

En zo één knipperbeweging duurt een honderd à driehonderd milliseconden.

And one blink takes about a hundred to three hundred milliseconds.

En dus eigenlijk zijn we ongeveer tien procent van onze wakkere tijd zijn onze ogen dicht.

And so actually, we spend about ten percent of our waking time with our eyes closed.

Omdat we voortdurend onze ogen dicht hebben tijdens het knipperen.

Because we constantly have our eyes closed while blinking.

En waar er in deze studie naar gekeken is, is ja...

And what has been looked at in this study is yes...

Waarom doen we dat nu precies, dat knipperen?

Why do we actually do that, blinking?

Welk voordeel levert het op? Want er is duidelijk een nadeel.

What advantage does it bring? Because there is clearly a disadvantage.

We missen tien procent visuele input die we hadden kunnen hebben.

We are missing ten percent of the visual input that we could have had.

Ik heb in school geleerd, net zoals dat ik geleerd heb dat de industriele revolutie met de stoommachine is begonnen,

I learned in school, just like I learned that the industrial revolution began with the steam engine,

dat wij knipperen om onze ogen vochtig te houden, Bert.

that we blink to keep our eyes moist, Bert.

Ja, ik herinner mij dat ook.

Yes, I remember that too.

Dat is ook de biologische functie, maar dan zouden we helemaal niet zo vaak moeten knipperen.

That is also the biological function, but then we shouldn't have to blink so often at all.

We knipperen veel meer dan eigenlijk nodig is om onze ogen vochtig te houden.

We blink far more than is actually necessary to keep our eyes moist.

Dus er moeten andere redenen zijn waarom dat we met onze ogen knipperen.

So there must be other reasons why we blink our eyes.

We knipperen ook niet altijd even vaak met onze ogen.

We don't always blink as often with our eyes either.

Als mensen me dat...

If people tell me that...

Serieus? Ja, ik dacht dat dat zo ergens een standaard ritme gelijk een hartslag of zo was.

Seriously? Yeah, I thought that was a standard rhythm like a heartbeat or something.

Nee, dat is contextgebonden.

No, that is context-dependent.

Dat is heel contextafhankelijk.

That is very context-dependent.

Er is wel heel veel verschil tussen personen.

There is a lot of difference between individuals.

Sommigen doen het heel vaak aan het, sommigen doen het heel weinig.

Some do it very often, some do it very rarely.

Maar sowieso, in sommige contexten doen we het meer dan in andere contexten.

But anyway, in some contexts we do it more than in other contexts.

En de studie waar ik het, die er deze week verschenen was,

And the study that I mentioned, which was published this week,

in Pienis.

in Pienis.

In Pienis.

In Pienis.

Ah, daar heb ik wel eens van gehoord, ja.

Ah, I have heard of that before, yes.

Juist.

Correct.

Dit was echt een hardcore psychologenstudie.

This was really a hardcore psychology study.

Zij zijn gaan kijken of knipperen helpt bij visuele perceptie.

They went to see if blinking helps with visual perception.

Bij een juiste inschatting te kunnen maken van wat je ziet.

To be able to make an accurate assessment of what you see.

In hun geval, als een soort van reset van je gezichtsveld.

In their case, as a sort of reset of your field of vision.

Ja, eigenlijk wel.

Yes, actually.

Je brein te triggeren van kijk nog eens.

Triggering your brain to look again.

Nee, niet kijk nog eens, maar het reset idee zit er zeker wel in.

No, don't look again, but the reset idea is definitely there.

Want wat anderen al hadden vastgesteld is dat net op het moment van het knipperen

Because what others had already established is that just at the moment of blinking.

er andere hersenregio's actief zijn.

that other brain regions are active.

Dus dat het een grenslijn is tussen verschillende hersenregio's die actief zijn.

So it is a boundary line between different brain regions that are active.

En meer dan dat, dat er in de visuele cortex vlak na de knippering

And more than that, that there in the visual cortex just after the blinking

hogere activiteit is dan vlak ervoor.

Higher activity is then just before it.

Dus we staan visueel.

So we are standing visually.

Dus we staan visueel gezien een beetje scherper vlak na een knippering dan ervoor.

So we appear visually a bit sharper right after a blink than before.

En in die zin heeft het zeker met dat resetten te maken.

And in that sense, it is definitely related to that resetting.

En dat hebben ze hier in deze studie dus gemeten.

And that is what they have measured here in this study.

Ze hebben proefpersonen naar heel wazige afbeeldingen laten kijken

They had participants look at very vague images.

waarin er gevarieerd werd met het contrast in de afbeelding.

in which variation was made with the contrast in the image.

Dus van heel wazig naar scherp.

So from very blurry to sharp.

En wat was er te zien?

And what was there to see?

Er was eigenlijk een pijl te zien.

There was actually an arrow visible.

Een aantal pijltjes.

A number of arrows.

En je moest als proefpersoon zeggen welke richting dat die pijl uitwijst.

And as a test subject, you had to indicate which direction the arrow points.

In dat wazige beeld kon je dat niet zien.

You couldn't see that in that blurry image.

Maar hoe scherper dat dat wordt en hoe groter het contrast tussen het wit en het zwart,

But the sharper it becomes and the greater the contrast between the white and the black,

hoe beter dat je de richting van die pijl kon aanduiden.

how much better you could indicate the direction of that arrow.

En de proefpersonen werden gevraagd om op heel specifieke punten te knipperen.

And the participants were asked to blink at very specific points.

En wat blijkt?

And what turns out?

Als ze dat doen, dan zijn ze sneller in staat om zelfs in die hele wazige fase van de afbeelding

If they do that, then they will be able to recognize even in that whole blurry phase of the image more quickly.

om daar toch al de juiste richting in te kunnen herkennen.

to be able to recognize the right direction there already.

Dus er werd gevraagd, met punten bedoel je dan tijdstippen?

So it was asked, do you mean times when you say points?

Nee, tijdstippen.

No, times.

Dus ze kregen een audiostimulus, er kwam een piepje, dan moesten ze knipperen.

So they received an audio stimulus, there was a beep, then they had to blink.

En als ze geknipperd hadden, dan waren ze bij die mate van wazigheid van de foto

And if they had blinked, then they would have been at that level of blurriness of the photo.

beter in staat om de juiste richting te kunnen aanduiden van de pijl

better able to indicate the correct direction of the arrow

dan wanneer ze niet geknipperd hadden.

than if they hadn't blinked.

Dus het gaat echt om intentioneel knipperen.

So it's really about intentional blinking.

Het gaat om intentioneel knipperen.

It concerns intentional blinking.

Wat iets anders is dan wat wij hier als mensen pas te zetten.

What is something different than what we as humans only just set here.

Maar het coole hieraan is, ze hebben ook nog twee andere types van knipperen getest.

But the cool thing about this is, they also tested two other types of blinking.

Eén was reflexief knipperen.

One was reflexive blinking.

Dus in een tweede studie hebben ze hetzelfde gedaan, alleen klonk er geen audiogeluid

So in a second study, they did the same thing, only there was no audio sound.

maar werd er een beetje wind geblazen, waardoor de mensen vanzelf gingen knipperen

but a little wind was blowing, causing people to blink automatically

en dat had hetzelfde effect.

and that had the same effect.

En ze hebben ook nog een derde test gedaan, dan werd het heel, heel technisch

And they also did a third test, then it got very, very technical.

maar ze hebben in het beeld dat proefpersoonlijk

but they have in the image that is trial-like

te zien kregen, een simulatie gemaakt van wat er eigenlijk gebeurt wanneer je knippert.

to see, a simulation made of what actually happens when you blink.

Dus dat het beeld langzaam weggaat en weer terugkomt.

So that the image slowly fades away and then comes back.

Ja, maar in die 300 milliseconden dan.

Yes, but in those 300 milliseconds then.

Ja, maar wel in het geprojecteerde beeld.

Yes, but in the projected image.

Dus mensen knipperden niet, maar hadden wel de sensatie van knipperen

So people didn't blink, but they did experience the sensation of blinking.

doordat het beeld even wegging en weer terugkwam.

because the image briefly disappeared and then came back.

En zelfs daar zag je dat effect optreden.

And even there, you could see that effect occurring.

Maar dan vraag je als proefpersoon toch wel van wat zijn die hier in godsnaam aan het meten?

But then you can't help but wonder as a test subject what on earth they are measuring here?

Ja, dat is altijd bij van die psychologie-experimenten.

Yes, that's always the case with those psychology experiments.

Maar dat vond ik op zich al interessant.

But I already found that interesting in itself.

Dus wat blijkt daaruit?

So what does that show?

Ja, het klopt dus dat knipperen helpt of dat die visuele cortex een rol speelt

Yes, it is indeed true that blinking helps or that the visual cortex plays a role.

en samenhangt met dat knipperen.

and is related to that blinking.

Er lijkt wel een relatie tussen die twee.

There does seem to be a relationship between the two.

Dat dat dat zelfs stuurt en daar een cognitieve verwerkingsfunctie uit heeft.

That that that even sends and has a cognitive processing function out of it.

Dus het buurt.

So it fits.

Het lijkt inderdaad ook empirisch wel te kloppen wat er eerder theoretisch gesteld is.

It indeed seems to empirically confirm what was previously stated theoretically.

Het zorgt voor die reset, voor hogere activering van die breinregels

It provides for that reset, for higher activation of those brain rules.

en dat zorgt ook werkelijk voor een betere kwaliteit en een betere perceptie.

and that really contributes to a better quality and a better perception.

Het heeft mij ook in de richting gezet van een aantal anderen,

It has also guided me towards a number of others,

want de psychologie, allemaal goed en wel,

because psychology, all well and good,

maar ik ben vooral in communicatie geïnteresseerd.

but I am mainly interested in communication.

En in de literatuurlijsten kwam ik ook wel wat communicatieve, sociale functies van knipperen tegen.

And in the literature lists, I also came across some communicative, social functions of blinking.

Dat vond ik ook wel interessant eigenlijk.

I actually found that quite interesting as well.

Om te beginnen.

To begin.

Lijkt er ook een verversfunctie te zijn als mensen naar videofilms kijken bijvoorbeeld?

Is there also a refresh function when people watch videos, for example?

Dan wordt er geknipperd tussen scènes.

Then there is a flicker between scenes.

We monteren actief met onze ogen.

We actively assemble with our eyes.

Er is iets afgesloten, een afgesloten geheeltje, oké.

Something has been closed off, a closed little thing, okay.

En dat lijkt in gesproken interactie ook het geval te zijn.

And that also seems to be the case in spoken interaction.

Als mensen van sprekersbeurt wisselen, als de andere aan het woord komt,

When people switch speakers, when the other person takes the floor,

dat zijn de plaatsen waar er typisch van zowel de luisteraar als de volgende spreker,

these are the places where typically both the listener and the next speaker,

Oké.

Okay.

Spreker.

Speaker.

Een soort intonatiefunctie bijna.

A kind of intonational function almost.

Ja, maar vooral inhoudelijk, er is iets afgesloten.

Yes, but especially in terms of content, something has come to an end.

Knipper.

Blink.

Dat lijkt er al in te zitten.

That seems to be already included.

De puntkomma van ons lichaam.

The semicolon of our body.

Inderdaad.

Indeed.

De vleesgeworden puntkomma.

The flesh-and-blood semicolon.

Ja.

Yes.

Er is wel een verschil tussen, sprekers en luisteraars stellen sommige andere onderzoekers vast.

There is indeed a difference between speakers and listeners, some other researchers note.

Namelijk, sowieso, zowel voor spreker als luisteraar geldt,

Namely, in any case, it applies to both speaker and listener,

als je met elkaar in gesprek bent, knipper je meer dan wanneer je gewoon alleen zit,

when you are talking to each other, you blink more than when you are just sitting alone,

minding your own business, te wachten.

minding your own business, to wait.

Dus we doen dat dan met een controleconditie, waarin ze mensen gewoon laten even vijf minuten wachten

So we do that with a control condition, where they just let people wait for five minutes.

en dan pas het gesprek beginnen.

and only then start the conversation.

In die vijf minuten kan je de blinking rate berekenen

In those five minutes, you can calculate the blinking rate.

en die is significant lager dan wanneer mensen met elkaar in gesprek zijn.

and that is significantly lower than when people are conversing with each other.

En dat geldt voor zowel knipperen tijdens je rol als luisteraar als tijdens je rol van spreker.

And that applies to both blinking during your role as a listener and during your role as a speaker.

Maar er zijn meer blinks als luisteraar wanneer de inhoud relevanter of interessanter is.

But there are more blinks as a listener when the content is more relevant or interesting.

Er was één studie, dus al de humanjakken die nu thuis aan het luisteren zijn,

There was one study, so all the human jackets that are listening at home now,

daar wordt je knipperweel aan het knippen.

There you are cutting your blink wheel.

Ja, pootknippen.

Yes, trimming paws.

Juist.

Correct.

Dat hebben ze in één studie getest door mensen een opdrachtje te geven.

They tested that in one study by giving people a task.

Ze moesten een routetje uitleggen aan iemand anders.

They had to explain a route to someone else.

Eén keer.

One time.

Ja.

Yes.

Dan nog een keer voor de tweede keer.

Then once more for the second time.

Dus dan is het al minder interessant om daar naar te luisteren.

So then it's already less interesting to listen to that.

En dan staat iemand gewoon aan om te zwijgen.

And then someone just stands there to remain silent.

En een derde opdrachtje was het alfabet opzeggen.

And a third task was to recite the alphabet.

Dus dan is er wel speech, iemand is wel tegen jou aan het zeggen.

So then there is indeed speech, someone is indeed saying something to you.

Maar na de day weten we wel wat er gaat.

But after the day, we do know what is going on.

De nieuwnes is beperkt.

The news is limited.

En dan zie je inderdaad significante verschillen.

And then you indeed see significant differences.

Bij die luisteraar, die gaat meer knipperen als er nieuwe informatie, relevante informatie komt,

The listener will blink more when new, relevant information comes in.

maar niet meer als dat verhaal voor de tweede keer verteld wordt of bij het afrommelen van dat alfabet.

but no more than that story is told for the second time or when reciting that alphabet.

Dat was anders bij de spreker.

That was different for the speaker.

Ongeacht wat die spreker doet.

Regardless of what that speaker does.

Die blijft boeiend.

That remains fascinating.

Die blijft knipperen.

That keeps blinking.

Meer knipperen dan wanneer hij zit.

More blinking than when he is sitting.

Blijft ook aanstaan dan eigenlijk.

It actually stays on then.

Is dat omdat hij zich moet concentreren dan?

Is that because he needs to concentrate then?

Of omdat hij zichzelf geweldig boeiend blijft vinden?

Or because he still finds himself incredibly interesting?

Nee, wel het...

No, well the...

De focus in die paper ligt eigenlijk vooral op het feit dat er toch nog altijd cognitie is en geen communicatie.

The focus of that paper is primarily on the fact that there is still cognition and no communication.

Dat...

That...

Oké.

Okay.

Tijdens het spreken helpt dat knipperen nog altijd om die refreshfuncties en aandachten en reset...

During speaking, that blinking still helps with refresh functions, attention, and resets...

En dat is bij spreken sowieso het geval, want je moet tekst formuleren.

And that is certainly the case when speaking, because you have to formulate text.

Dat werd zelfs vastgesteld wanneer er niet letterlijk werd uitgesproken, maar silent speech.

This was even established when it was not literally spoken, but through silent speech.

Wanneer je zelf bedenkt, gewoon in gedachten je uitleg van die route doen.

When you think of it yourself, just explain that route in your mind.

Zelfs dan knipperen we meer.

Even then we blink more.

Dus de knippering is eigenlijk zo'n ritmeel...

So the blinking is actually such a rhythmic...

Ja.

Yes.

...van je cognitie en perceptie en...

...of your cognition and perception and...

Juist.

Correct.

...de maak.

...the make.

Juist.

Correct.

En eigenlijk stelde zij dus vast mee.

And actually, she did establish that too.

Iets communicatief zit daar niet in.

Something communicative is not in there.

Het enige consensus die ik gevonden heb over sociale functies van knipperen had met lange knipperingen te maken van de luisteraar.

The only consensus I found about the social functions of blinking was related to long blinks from the listener.

En misschien herken je dat wel, dat lang knipperen een teken kan zijn van feedback.

And maybe you recognize that long blinking can be a sign of feedback.

Van...

From...

Oké.

Okay.

Ja.

Yes.

Ik heb het begrepen.

I understand.

Slow blink.

Langzame knipoog.

Ik heb het onderzocht geweest in de context van het flirten ook bijvoorbeeld.

I have researched it in the context of flirting as well, for example.

Als je zo naar een Tom & Jerry kijkt bijvoorbeeld, dat als Tom verliefd is op een ander poes enzovoort, dan zitten die heel hard naar elkaar te knipperen.

For example, when you watch a Tom & Jerry episode, when Tom is in love with another cat, they are winking at each other very hard.

Is dat nog niet onderzocht?

Has that not been investigated yet?

Helaas, helaas.

Unfortunately, unfortunately.

Maar is dat niet met één oog of zo?

But isn't that with one eye or something?

Of wenkbrauwen optrekken, dat kan ook, ja.

Or raising eyebrows, that can also happen, yes.

Misschien verwar ik het allemaal een beetje.

Maybe I'm confusing it all a bit.

Maar hier gaat het dus echt over opvallend lange blinks, die langer dan 300 milliseconden duren.

But here it is really about noticeably long blinks, lasting longer than 300 milliseconds.

Die hebben duidelijk wel zo'n communicatieve functie.

They clearly have such a communicative function.

Communiceren van het is ingezonken, bij wijze van spreken.

Communicating that it has sunk in, so to speak.

Ja, ja.

Yes, yes.

Een van de dingen die ik het irritantst vind in de wereld is zo...

One of the things I find most annoying in the world is...

Er zijn sommige mensen die zeer weinig knipperen.

There are some people who blink very little.

Ja, ja, maar...

Yes, yes, but...

Dus waar...

So where...

Misofonie interesseert me niks, maar...

Misophonia doesn't interest me at all, but...

Juist.

Correct.

Met mensen praten waarvan je ziet dat er niets gebeurt met hun ogen.

Talking to people whose eyes show that nothing is happening.

Kan dat ook verklaren waarom dat irriteert?

Can that also explain why it irritates?

Ze gebruiken aan backchanneling, aan feedback.

They use backchanneling and feedback.

Jawel, ja.

Yes, indeed.

Dat is toch wel...

That's certainly...

Ja.

Yes.

Dat voelt zeer onmenselijk om...

That feels very inhuman to...

Ja, juist.

Yes, exactly.

Om al die informatie te projecteren.

To project all that information.

Ik heb ooit Mark Zuckerberg gezien, terwijl hij...

I once saw Mark Zuckerberg while he...

Voor het congres in Amerika moest uituigen.

For the congress in America, it had to be demonstrated.

Dat was die een blik.

That was a glance.

Met zijn twee open visogen aan het staren naar...

With his two open fish eyes staring at...

Wat wil deze aardsoort van mij?

What does this type of person want from me?

Ja.

Yes.

Right.

Correct.

Conclusie nog? Of...

Any conclusion yet? Or...

We blijven knipperen.

We keep blinking.

Dus we weten nu eindelijk waarom we knipperen.

So we finally know why we blink.

En het is niet om onze ogen vochtig te houden.

And it's not to keep our eyes moist.

Jawel.

Yes indeed.

Ja, ook.

Yes, me too.

Maar we knipperen veel meer dan nodig om onze ogen vochtig te houden.

But we blink much more than necessary to keep our eyes moist.

We knipperen om ons brein rust en plaats te geven.

We blink to give our brain rest and space.

Om...

To...

Om al het werk te verrichten dat het brein moet.

To perform all the work that the brain must do.

Om onze hersengolven te aliniëren met de kosmos.

To align our brainwaves with the cosmos.

Ja.

Yes.

50 joints nog eens.

50 joints again.

Ja.

Yes.

All right.

All right.

Dan hebben we alles gehad voor deze maand.

Then we have covered everything for this month.

Rest ons nog het abtoniem van de maand te verkiezen.

We still have to choose the antonym of the month.

Oké.

Okay.

Er is een inzending van een zekere Judith Sluismans.

There is a submission from a certain Judith Sluismans.

Zij heeft een cafébasin opgemerkt in een artikel over...

She noticed a café basin in an article about...

Denk overstromingen of zo in Heuvelland.

Think of floods or something like that in Heuvelland.

Met een heel toepasselijke naam als cafébasin.

With a very fitting name like cafébasin.

Het slaat op activiteiten die de bezoekers van de café ondernemen.

It refers to activities that the visitors of the café engage in.

Die het doelpubliek...

That the target audience...

Ja, het doelpubliek ondernemen.

Yes, the target audience is entrepreneurship.

Ja.

Yes.

Dus, drinken.

So, drinking.

Het resultaat daarvan.

The result of that.

Het resultaat van het drinken.

The result of drinking.

Ah, ja.

Ah, yes.

Ja.

Yes.

Dus het zat zijn, eerlijk.

So it was, to be honest.

Ja.

Yes.

Hm.

Hm.

Het is de voornaam.

It is the first name.

Maria.

Maria.

Maria Zijp.

Maria Zijp.

Hm.

Hm.

Maria.

Maria.

Wat ga je zoal eens doen als je gedronken hebt?

What are you going to do once you've had something to drink?

Oh, oké.

Oh, okay.

Oké.

Okay.

Bekend is het.

It is known.

Wakkelen.

Wobbling.

Hm.

Hm.

Ja, zat zijn van je fiets vallen.

Yes, that's falling off your bike.

Overgeven misschien ook.

Maybe giving up too.

Een kater krijgen.

To get a hangover.

In slaap vallen.

Falling asleep.

Ja, ik zou zeggen, het is een activiteit waarbij de persoon in kwestie wel eens zal knipperen

Yes, I would say it's an activity during which the person in question might blink.

ook waarschijnlijk.

probably also.

Haha.

Haha.

Maria Zwanst.

Maria Zwanst.

Ja, ja, gezegd.

Yes, yes, said.

Ja, komt in de buurt.

Yes, that's getting close.

Ja, komt in de buurt, ja.

Yes, that's getting close, yes.

Hm.

Hm.

Maria Wauwelt.

Maria Wauwelt.

Zo moppen tappen van die twee.

Those two sure make jokes.

En dan specifieke wauwelen als je zat bent.

And then specific ramblings when you're drunk.

Oh, manneke.

Oh, little man.

Het is, ja.

It is, yes.

Ja.

Yes.

We gaan het gewoon vertellen.

We're just going to tell it.

Zeg het maar.

Go ahead.

We gaan het vertellen.

We are going to tell it.

Zeg het.

Say it.

Maria Lalleman.

Maria Lalleman.

Lalleman!

Lalleman!

Oh, wauw.

Oh, wow.

Is dat sterk.

Is that strong?

Ah, ja, ja, ja, ja, ja.

Ah, yes, yes, yes, yes, yes.

Prachtige naam voor een cafébasin toch?

Beautiful name for a café basin, isn't it?

Ik ben die achternaam al eens tegengekomen, maar nooit in die functie.

I've come across that last name before, but never in that role.

Dat betekent gewoon Lalleman.

That simply means Lalleman.

Ja, de Duitser eigenlijk.

Yes, the German actually.

De Duitser.

The German.

Maar dan in Frans.

But then in French.

In een café.

In a café.

Maar anders.

But differently.

En bij ons betekent dat iets.

And for us, that means something.

Ja.

Yes.

Het is gewoon op de juiste plaats terechtgekomen in de kosmos.

It hasSimply landed in the right place in the cosmos.

What are the odds?

What are the odds?

Lalleman.

Lalleman.

Maria Lalleman.

Maria Lalleman.

Cafébasin.

Café basin.

Ehm.

Um.

Maar die café heet toch ook Lalleman dan?

But that café is called Lalleman, right?

In de Lalleman.

In the Lalleman.

Ja!

Yes!

Gewoon.

Just.

Ja.

Yes.

Bert merkte ook nog een abtonie op bij Club Brugge.

Bert also noticed an abtony at Club Brugge.

Daar heeft een aanvaller een hele goeie afspraak gekregen.

There, an attacker has received a very good deal.

Ja.

Yes.

Een heel toepasselijke naam.

A very fitting name.

De voornaam is Michal of Michal.

The first name is Michal or Michal.

Ik ken niks van voetbal, dus dat weet ik zelf niet.

I don't know anything about soccer, so I don't know that myself.

Ja, ik ben al even gestopt met volgen.

Yes, I have stopped following for a while.

Gaat het om de extreem middelmatige scora's?

Is it about the extremely mediocre scores?

Ehm, juist.

Um, exactly.

Effectief.

Effective.

Goed, Pieter.

Good, Pieter.

Die net voor het eerst gescoord heeft gisteren.

Who scored for the first time yesterday.

Ja, trouwens.

Yes, by the way.

Fantastisch, ja.

Fantastic, yes.

Dus blij voor hem.

So happy for him.

Ja.

Yes.

Scora's.

Scores.

Dan zijn er nog twee in de culinaire sfeer.

Then there are two more in the culinary field.

Een Centrum voor Agrarische Geschiedenis heeft een lijst met kookboeken gepubliceerd

A Center for Agricultural History has published a list of cookbooks.

van kookboeken die na 1960 verschenen zijn.

from cookbooks published after 1960.

Onder andere Koken op zijn Vlaams van Louis Paul Boon zit daarbij.

Among others, Cooking in the Flemish Way by Louis Paul Boon is included.

Maar dus ook Koken onder de toren van Ene Dirk met een heel toepasselijke familie.

But also Cooking under the tower of One Dirk with a very fitting family.

Het gaat over het eten.

It's about the food.

Het gaat over het eten, ja.

It's about the food, yes.

Het is eigenlijk iets wat in je keuken ligt.

It's actually something that lies in your kitchen.

Heel droog.

Very dry.

Potter.

Potter.

Weinig smaak.

Little taste.

Oeh.

Ooh.

Beschuit?

Rusks?

Ja.

Yes.

Dirk beschuit.

Dirk biscuit.

Die man vertrouw je voor al je gerechten.

You can trust that man for all your dishes.

Ja.

Yes.

Dirk beschuit heeft een kookboek geschreven.

Dirk Biscuit has written a cookbook.

Vond ik mooi.

I found it beautiful.

Daar zijn meer je namen overstijgen dan waar maken.

There are more names that surpass you than those that fulfill you.

Ja, toch wel.

Yes, definitely.

Ja.

Yes.

Dus zelfs als je als Beschuit geboren wordt...

So even if you are born as Beschuit...

Je kan er toch smaak geven aan anderen in je leven.

You can still add flavor to others in your life.

Ja.

Yes.

Dat is mooi.

That is nice.

Maar het is wel geen abtoniem, zeg ik.

But it is not an abtonym, I say.

Oh ja.

Oh yes.

Nou.

Well.

Zijde links.

Left side.

Er is nog iets in de culinaire sector.

There is something else in the culinary sector.

Het boek De Mens is een Plofkip is uitgekomen.

The book The Human is a Broiler Chicken has been published.

Dat is een pamflet tegen de voedingsindustrie van de man die ook achter Tony's Chocolonie

That is a pamphlet against the food industry by the man who is also behind Tony's Chocolonely.

zit in Nederland.

is in the Netherlands.

Zijn voornaam is Teun en hij heeft een toepasselijke naam als je met voeding bezig bent.

His first name is Teun and he has an appropriate name when you are involved with food.

De man ook.

The man too.

Het gaat meer over de kamer.

It's more about the room.

Keukenactiviteit.

Kitchen activity.

Keuken.

Kitchen.

Ja.

Yes.

Van de keuken.

From the kitchen.

Dus Teun van de keuken.

So Teun from the kitchen.

Teun van de keuken.

Teun from the kitchen.

Heeft De Mens is een Plofkip geschreven.

Has The Man written a Plofkip?

Je verzint het vaak niet.

You often can't make it up.

Maar toch allemaal geen partij voor Maria.

But still, none of them are a match for Maria.

Ja, die is een laalman voor mij.

Yes, that is a loser for me.

Maar wacht, er is nog een laatste abtoniem.

But wait, there is one last antonym.

Een uitsmijter.

A bouncer.

Het is eigenlijk een soort van abtotoponiem, want het is een plaatsnaam.

It is actually a kind of abtoponym, because it is a place name.

Oké.

Okay.

Wie het nieuws een beetje gevolgd heeft deze week, er zijn drie mensen omgekomen in een

Those who have been following the news a bit this week, three people have died in a

drugslab in een Limburgse gemeente.

drug lab in a Limburg municipality.

Right.

Correct.

En het is een heel toepasselijke gemeente om een drugslab in te organiseren.

And it is a very fitting municipality to set up a drug lab.

Jommeke zou het ook in die locatie lokaliseren, denk ik.

I think Jommeke would also locate it in that location.

Ja.

Yes.

Iemand een gooi?

Anyone taking a shot?

Ik heb niet gelezen waar het was.

I didn't read where it was.

Dus...

So...

Wacht hé.

Wait a minute.

Bollenstad.

Bulb City.

Het heeft met de drugs te maken.

It has to do with drugs.

Bollenstad is echt heel...

Bollenstad is really very...

Is het Bollen?

Is it ballooning?

Bollen...

Bulbs...

Bestaat Bollenstad?

Does Bollenstad exist?

In Jommeke's wereld wel, maar...

In Jommeke's world, yes, but...

Bollen.

Bulbs.

Nee, nee.

No, no.

Het gaat om...

It concerns...

Zal ik het verkiezen?

Shall I prefer it?

Nee, nee.

No, no.

Het gaat om...

It concerns...

Dan zal ik het verklappen.

Then I will reveal it.

Ja, maar ga...

Yes, but go...

Het is drugs.

It is drugs.

Het is drugs, ja.

It is drugs, yes.

Het is drugs.

It is drugs.

Het heeft met drugs te maken.

It has to do with drugs.

Ah.

Ah.

Hushelt.

Hushelt.

Nee, het gaat om een snijersnij.

No, it's about a cutting cutter.

Ik moet niet meer doen.

I don't have to do anything anymore.

Ja?

Yes?

Oké.

Okay.

Ja, Pieter weet...

Yes, Pieter knows...

Wat?

What?

Wat over wat?

What about what?

Snuiven?

Sniffing?

Ja, coke.

Yes, coke.

Ja.

Yes.

Mmm.

Mmm.

Poederlee.

Powder Lee.

Ja, nee.

Yes, no.

Poederlee.

Powder lee.

Ja.

Yes.

Een drugslab in Poederlee.

A drug lab in Poederlee.

Vond ik een hele mooie.

I found a very beautiful one.

Je leed toch een beetje de Maria Lallement van...

You did suffer a bit like Maria Lallement of...

Van het drugstoponiem.

From the drug stoponym.

Voor mij.

For me.

Ja.

Yes.

Dus ja, ik denk dat het tussen Maria Lalleman gaat, of Lalleman, of Lalleman, en Poederlee,

So yes, I think it's between Maria Lalleman, or Lalleman, or Lalleman, and Poederlee.

als ik het enthousiasme hierin schat.

if I assess the enthusiasm in this.

Ja, dat zijn wel de twee kanshebbers voor mij.

Yes, those are definitely the two contenders for me.

Ik geef het toch nog aan Maria Lalleman.

I will still give it to Maria Lalleman.

Maria Lalleman.

Maria Lalleman.

Ik, hè.

Me, right?

Geen idee wat de rest zegt.

No idea what the rest says.

Ja.

Yes.

Ja, ik volg.

Yes, I follow.

Als haar café nu nog omdoopt tot in de Lalleman...

If she now renames her café to in the Lalleman...

Ja.

Yes.

Dan moeten we door iets gaan.

Then we have to go through something.

Dan gaan we die beker daarna...

Then we'll take that cup afterwards...

Dan kan Dirk Beschuits zijn vlog de boek daar gaan voorstellen.

Then Dirk Beschuit can present his vlog the book there.

Dan gaan we daarna...

Then we will go after that...

Dan gaan we daar iets gaan drinken.

Then we'll go have a drink there.

Het is goed.

It is good.

Ah, graag.

Ah, gladly.

Oké, dan hebben we alles gehad voor deze maand.

Okay, then we have covered everything for this month.

Rest mij nog jullie te bedanken.

I still want to thank you.

Bert Oben.

Bert Oben.

Tot ziens.

Goodbye.

Bart Verhoeven.

Bart Verhoeven.

Je bent zelf bedankt.

You are thank you yourself.

Pieter Vermeulen.

Pieter Vermeulen.

Dag.

Hello.

En jullie thuis allemaal, om te luisteren.

And all of you at home, to listen.

Ook bedankt natuurlijk.

Thank you as well, of course.

Merci.

Thank you.

Tot ziens.

Goodbye.

Bye.

Goodbye.

Doei.

Goodbye.