DE INSIDER. Het wordt nipt voor De Wever, Rousseau en Demir: de Grote Peiling voor de gemeenteraadsverkiezingen

Don't stop moving met klik van Telenet Business.

Don't stop moving with Telenet Business click.

Klik, dat is internet, mobiel en tal van extras voor je zaak.

Click, that is internet, mobile, and a host of extras for your business.

Nu met 180 euro korting per jaar.

Now with 180 euros off per year.

Voorwaarde op telenet.be

Condition on telenet.be

Wegens het overlijden van onze hoofdredacteur Pascal Weiss

Due to the passing of our editor-in-chief Pascal Weiss.

is er ook deze week geen nieuwe aflevering van het punt van Van Impe.

Is there also no new episode of Van Impe's point this week?

In plaats daarvan kan je luisteren naar de insider

Instead, you can listen to the insider.

over de grote peiling voor de gemeenteraadsverkiezingen.

about the major poll for the municipal elections.

Dit is de Actua-podcast van het Nieuwsblad

This is the Actua podcast from the Nieuwsblad.

in samenwerking met Play Nostalgie en GVA.

in collaboration with Play Nostalgie and GVA.

Het is maandag 16 september

It is Monday, September 16.

en vandaag lanceert het Nieuwsblad de grote stedenpeiling.

And today, the Newsblad is launching the major city survey.

In 13 centrumsteden hebben duizend respondenten laten weten

In 13 city centers, a thousand respondents have indicated

wie hun stem rijk of kwijt is.

who has their voice rich or lost.

Het resultaat, dat hoor je in deze aflevering.

The result, you will hear in this episode.

Mijn naam is Laurence Stork en dit is The Insider.

My name is Laurence Stork and this is The Insider.

Over iets minder dan een maand is het alweer zover.

In just under a month, it will be that time again.

Dan trekken we massaal naar de stembus.

Then we will head en masse to the polls.

Deze keer om lokaal en provinciaal te stemmen.

This time to vote locally and provincially.

Maar hoe zien de peilingen eruit?

But what do the polls look like?

We vragen het aan politiek journalist Pieter Lesaffer.

We are asking political journalist Pieter Lesaffer.

Dag Pieter.

Hello Pieter.

Hallo.

Hello.

Het is binnenkort weer zover.

It's that time again soon.

Op 13 oktober moeten we weer digitaal of op papier

On October 13, we have to do it digitally or on paper again.

een bolletje gaan inkleuren voor die lokale en provinciale verkiezingen.

to fill in a little circle for those local and provincial elections.

Ik ben van Antwerpen of woon in Antwerpen

I am from Antwerp or I live in Antwerp.

en daar moeten we ook nog een extra bolletje gaan inkleuren

and there we also need to color an extra little ball

voor de districten.

for the districts.

De districten, ja.

The districts, yes.

Dat is de enige stad of gemeente in Vlaanderen waar districten zijn.

That is the only city or municipality in Flanders where there are districts.

Oké, lucky me.

Okay, lucky me.

Dus jij mag nog een extra stemming doen, ja.

So you get to vote one more time, yes.

Nog extra gaan inlezen eigenlijk.

Actually going to read up even more.

Oké.

Okay.

Nu, om een idee te krijgen van hoe mensen gaan stemmen,

Now, to get an idea of how people are going to vote,

heeft het Nieuwsblad een peiling gedaan.

Nieuwsblad has conducted a poll.

Wat hebben jullie dan precies gedaan?

What exactly did you guys do?

We hebben dus aan een onderzoeksbureau in die vil gevraagd

We have therefore asked a research agency in that village.

om in de 13 centrumsteden een peiling uit te voeren.

to conduct a survey in the 13 central cities.

Dat hebben zij telkens bij duizend inwoners van elke stad gedaan.

They have done that with a thousand inhabitants from each city every time.

Ja.

Yes.

Wat op zich al een huzarenstukje is tussen haakjes.

Which is already quite a feat, by the way.

Maar dus telkens een representatief staal van de bevolking bevraagt.

But thus each time a representative sample of the population is surveyed.

We hebben dat vorig jaar, op een jaar,

We did that last year, in one year,

voor de gemeenteraadsverkiezingen al eens gedaan.

already done for the municipal elections.

En we doen dat nu een maand voordien ook nog eens.

And we're doing that again a month in advance.

Om te gaan zien of er iets veranderd is?

To see if anything has changed?

Ja.

Yes.

Dus we hebben gevraagd op wie wil je stemmen?

So we asked who do you want to vote for?

Of ben je van plan om te stemmen?

Or are you planning to vote?

En wie zijn voor u de populairste kandidaten?

And who are the most popular candidates for you?

Wie zie jij als volgende burgemeester?

Who do you see as the next mayor?

En ook wie zie jij absoluut niet als volgende burgemeester?

And who do you absolutely not see as the next mayor?

Ook wel leuke resultaten opleveren.

Can also yield nice results.

Ook niet onbelangrijk natuurlijk.

Also not unimportant, of course.

Nu, ik zie, je hebt een stapeltje papieren mee,

Now, I see you have a stack of papers with you,

want het waren heel veel cijfers, denk ik, in die resultaten.

because there were a lot of numbers, I think, in those results.

Jij gaat dat voor ons...

You are going to do that for us...

...vertalen naar wat menselijker tekst of woorden.

...translate into more human text or words.

Nu, bij de vorige verkiezingen, Pieter,

Now, in the previous elections, Pieter,

waren er enkele grote figuren.

there were some big figures.

Ik denk spontaan aan Bart de Wever.

I spontaneously think of Bart de Wever.

Is dat deze keer ook zo?

Is that the case this time as well?

Ja, absoluut.

Yes, absolutely.

Ja, Bart de Wever.

Yes, Bart de Wever.

Of Bart de Wever, ja.

Of Bart de Wever, yes.

Ja, ja, ja.

Yes, yes, yes.

Dus die heeft al twee termijnen als burgemeester erop zitten.

So he has already completed two terms as mayor.

En hij hoopt dat nu te verlengen.

And he hopes to extend it now.

Te verlengen.

To extend.

Kan hij trouwens burgemeester worden als hij nu ook nog formateur?

Can he become mayor if he is also a formateur now?

Ja, als hij premier wordt, moet hij zich laten vervangen.

Yes, if he becomes prime minister, he must be replaced.

Dus dan kan hij, en dat heeft hij ook al,

So then he can, and he has already done that,

aangekondigd dat hij titelvoerend burgemeester wordt.

announced that he will become a title-holding mayor.

Ja.

Yes.

En dat hij zich laat vervangen door een waarnemende burgemeester.

And that he is replaced by an acting mayor.

Oké.

Okay.

En dat zou in principe Els van Doesburg zijn.

And that would be essentially Els van Doesburg.

Ja.

Yes.

Die nu schepen is.

Who is now a ship's captain.

Maar dus je kunt het wel combineren met iemand die het dan wat overneemt.

But you can combine it with someone who then takes it over a bit.

Ja, dus je bent titelvoerend en je hebt de titel.

Yes, so you are the title holder and you have the title.

Dus op het moment dat hij dan ontslag moet nemen als premier bijvoorbeeld,

So at the moment he has to resign as prime minister, for example,

kan hij onmiddellijk, zonder dat er nieuwe verkiezingen zijn,

can he immediately, without new elections,

de functie terug opnemen.

reintegrate the function.

Oké, ja.

Okay, yes.

En is iemand die de stoel warm houdt voor hem intussen.

And is someone in the meantime keeping the seat warm for him.

Dat is handig.

That is convenient.

Ja, inderdaad.

Yes, indeed.

Er zijn al veel discussies over geweest of dat niet moet veranderd worden.

There have already been many discussions about whether that should be changed.

Want ja, een waarnemend burgemeester die zit daar ook een beetje,

Well, yes, an acting mayor is a bit there too,

ja, heeft soms niet de macht die de echte burgemeester heeft daardoor.

Yes, sometimes does not have the power that the real mayor has because of that.

En ja, het is geen ideaal systeem.

And yes, it is not an ideal system.

Ja, nu, Bart de Wever, die kwam dan waarschijnlijk ook al in die cijfers

Yes, now, Bart de Wever would probably also be included in those figures.

terug naar boven die je hebt geanalyseerd voor die peilingen.

back to the top that you analyzed for those polls.

Ja, Antwerpen levert heel interessante resultaten op.

Yes, Antwerp yields very interesting results.

Ook tegenover onze peiling van vorig jaar.

Also in comparison to our survey from last year.

Omdat we zien dat eigenlijk nu de PvdA een enorme doorbraak maakt in Antwerpen.

Because we see that the PvdA is actually making a huge breakthrough in Antwerp now.

En net zoals op 9 juni al het geval was,

And just as was the case on June 9,

toen bleek al dat PvdA 22% had gescoord in Antwerpen zelf, Antwerpen-stad.

At that time, it was already clear that the PvdA had scored 22% in Antwerp itself, the city of Antwerp.

En dat blijkt nu ook uit onze peiling, die eigenlijk de tweede partij zijn na N-VA.

And that is now also evident from our poll, which actually shows them as the second party after N-VA.

Zet zich dus eigenlijk verder.

So it actually moves further.

Ja, en dat gaat ten koste van Groen en Vooruit,

Yes, and that comes at the expense of Groen and Vooruit,

die eigenlijk erop achteruit gaan tegenover vorig jaar.

which actually represents a decline compared to last year.

Dus dat levert wel een heel interessante en tegelijk toch uitdagende politieke situatie in Antwerpen.

So that results in a very interesting and at the same time challenging political situation in Antwerp.

Met PvdA, die eigenlijk zelfs de grootste partij is,

With the PvdA, which is actually even the largest party,

kunnen worden, waardoor je natuurlijk een heel ander verhaal krijgt.

can occur, resulting in a completely different story, of course.

Het is echt een dubbeltje op zijn kant in Antwerpen.

It's really a coin toss in Antwerp.

Oké Pieter, maar stel, PvdA is de grootste.

Okay Pieter, but suppose the PvdA is the largest.

Kunnen zij een coalitie vormen?

Can they form a coalition?

Want groot genoeg zal het niet zijn.

Because it won't be big enough.

Nee, sowieso niet.

No, definitely not.

Maar de wever PvdA is uitgesloten.

But the weaver PvdA is excluded.

Die gaan nooit samen in het bestuur stappen.

They will never step into the board together.

Maar je zit natuurlijk met Vooruit en Groen als linkse partijen.

But of course, you have Vooruit and Groen as left-wing parties.

Dus stel dat PvdA de grootste wordt.

So let's say that the PvdA becomes the largest.

En die rijke...

And that rich...

Die trekken de hand uit naar Groen en Vooruit om samen een links bestuur te gaan vormen.

They are reaching out to Groen and Vooruit to form a leftist government together.

Wat een revolutie zou zijn, zou ik maar zeggen, tegenover de voorbije twaalf jaar.

What a revolution it would be, I would say, compared to the past twelve years.

Ja, ik ben wel eens benieuwd wat er dan gebeurt.

Yes, I am sometimes curious about what happens then.

Je stelt wel vast nu dat bijvoorbeeld Groen, maar ook Vooruit,

You do note now that, for example, Groen, but also Vooruit,

zich heel sterk afzetten tegen PvdA.

strongly oppose the PvdA.

Die echt vinden dat die te extreem zijn, te radicaal.

Those who truly believe that they are too extreme, too radical.

Die hen echt in het communistische hoek zetten.

They really put them in the communist corner.

Maar voor een stuk is dat ook campagne natuurlijk.

But for part of it, that's also campaigning, of course.

Waarbij ze in dezelfde vijver...

In which they are in the same pond...

Vissen en diezelfde linkse stemmen, ook heel veel allochtone stemmen, die ze willen binnenhalen.

Fishing and those same leftist votes, also a lot of foreign votes that they want to attract.

Dus ja, ik ben wel benieuwd wat dat geeft.

So yes, I am indeed curious about what that will bring.

Ja, het is ook spannend voor Bart de Wever, denk ik dan toch?

Yes, I think it is also exciting for Bart De Wever, then?

Ja, ik denk dat het hem wel wat extra nerveus maakt.

Yes, I think it makes him a bit more nervous.

Want je zag ook deze week, gaf hij op de radio...

Because you also saw this week, he mentioned on the radio...

Want dat doet hij eigenlijk niet zo vaak, om over Antwerpse situaties commentaar te geven.

Because he actually doesn't do that very often, to comment on Antwerp situations.

Zeker nu hij federale formateur is.

Certainly now that he is the federal formateur.

Maar dus zijn campagne is begonnen.

But his campaign has started.

Waarbij de jongens die de ambulancen hadden gepiket.

Where the boys had picketed the ambulances.

Ja.

Yes.

Ja, eigenlijk nogal schoffeerden.

Yes, they actually kind of insulted.

En ook heel het debat over...

And also the entire debate about...

Hij noemde hen...

He called them...

Zij van criminaliteit.

They of crime.

Gaat heel vaak uit van allochtone jongeren.

Often comes from migrant youth.

Ja, waarbij je voelt, ja kijk, dit is de toon die hij wil zetten.

Yes, where you feel, yes look, this is the tone he wants to set.

Hij pakt een standpunt in.

He takes a position.

Ja.

Yes.

En hij wil die kiezers, de rechtse kiezers in Antwerpen, achter zich krijgen.

And he wants to win those voters, the right-wing voters in Antwerp, behind him.

En B van A doet het omgekeerde.

And B from A does the opposite.

Ja.

Yes.

Richt zich net heel erg op die allochtone kiezers.

It is specifically focused on those ethnic minority voters.

Dus ja, je krijgt een meer gepolariseerde campagne ook.

So yes, you will also get a more polarized campaign.

Nu, er zijn nog andere namen.

Now, there are other names.

Ja.

Yes.

Maar ik denk, Zoal Demir, hebben we daar zicht op na die peilingen?

But I think, Zoal Demir, do we have insight on that after those polls?

Ja, ja, ja.

Yes, yes, yes.

Want het interessante bij Zoal Demir, omdat we hadden het daarnet over u laten vervangen

Because the interesting thing about Zoal Demir, because we just talked about having you replaced.

als minister of premier.

as minister or prime minister.

Demir heeft in een interview in Blanc-Vallimburg aangekondigd dat als ze burgemeester kan worden

Demir announced in an interview in Blanc-Vallimburg that if she can become mayor

in Genk, dat ze dat ook zal opnemen.

in Genk, that she will also take that on.

Dus met andere woorden, als ze consequent is met wat ze nu zegt, dat die effectief burgemeester

So in other words, if she is consistent with what she is saying now, that she will effectively be mayor.

in Genk zou worden.

it would take place in Genk.

En geen nationale politiek dan?

And no national politics then?

Ja, en geen Vlaams minister meer zou zijn.

Yes, and would no longer be a Flemish minister.

Oké.

Okay.

Wat op zich toch ook wel opmerkelijk is.

Which is actually quite remarkable.

En hoe laat die kans dat ze burgemeester wordt?

And how likely is it that she will become mayor?

Wel, het is een heel spannende en interessante nek aan nek reis tussen haar en zittende burgemeester

Well, it is a very exciting and interesting neck-and-neck race between her and the sitting mayor.

Wim Dries.

Wim Dries.

Wat ja, een beetje een beladen strijd is, omdat CD&V heeft al sinds de Tweede Wereldoorlog

Well yes, it's a bit of a loaded struggle, because CD&V has been around since World War II.

de burgemeester.

the mayor.

Dat is al lang.

That has been a long time.

Ja.

Yes.

Dus dat zou wel een unicum zijn als zij dat zou kunnen doorbreken.

So that would certainly be a unique achievement if she could break through that.

Het interessante is wel, vind ik, dus het is nek aan nek.

The interesting thing is, I think, that it's neck and neck.

Dat is zo.

That is so.

Tussen de twee partijen, tussen hen als populairste figuren ook.

Between the two parties, as the most popular figures among them as well.

Maar tegenover onze peiling van vorig jaar gaat ze er ietsje op achteruit.

But compared to our survey from last year, she is declining slightly.

Oké.

Okay.

Wat ik wel opmerkelijk vind, omdat ze op 9 juni bij de nationale verkiezing enorm goed

What I do find remarkable is that they performed extremely well in the national election on June 9.

gescoord heeft in Limburg.

scored in Limburg.

Ja.

Yes.

Ze was echt dé stemmenkampioen.

She was really the champion of voices.

Maar zo zie je dan niet alle nationale uitslagen.

But then you don't see all the national results.

We stemmen niet hetzelfde eigenlijk.

We don't really vote the same.

Ja.

Yes.

Dat dat toch andere dynamieken spelen bij de kiezer.

That different dynamics are at play with the voter.

Ja.

Yes.

Dan is er nog een naam natuurlijk.

Then there is another name, of course.

Pieter Conorousseau.

Pieter Conorousseau.

Die is ook kandidaat-burgemeester hé.

That one is also a candidate for mayor, you know.

Ja.

Yes.

In Sint-Niklaas.

In Sint-Niklaas.

Wat zijn zijn kansen?

What are his chances?

Zeer goed.

Very good.

Het is eigenlijk net zoals Demir met Wim Dries in Genk.

It's actually just like Demir with Wim Dries in Genk.

Het doet eigenlijk niet zoveel.

It doesn't really do much.

In Genk doet hij ook een nek-aan-nek-reis volgens onze peiling met burgemeester Lieve

In Genk, he is also neck-and-neck in our poll with Mayor Lieve.

de Handschutter.

the Handgunner.

Oké.

Okay.

Wat misschien vanuit ons standpunt een logica lijkt hé, Conorousseau, populair politicus.

What might seem logical from our perspective, huh, Conorousseau, popular politician.

Ja.

Yes.

Maar eigenlijk is hij heel nieuw in de Sint-Niklaas-politiek.

But actually, he is very new to the Sint-Niklaas politics.

Ja.

Yes.

En heeft zijn moeder, Christel Geerts, die heeft in 2018, is die nog zwaar verloren met

And his mother, Christel Geerts, who lost heavily in 2018 with

de socialisten toen.

the socialists then.

En dus eigenlijk had hij op korte tijd toch een enorme remonte teweeggebracht in Sint-Niklaas.

And so actually he had brought about an enormous recovery in Sint-Niklaas in a short time.

Ja.

Yes.

Dus dat wordt een heel interessante strijd wie van de twee het zal halen.

So that's going to be a very interesting battle to see which of the two will succeed.

En of hij effectief de scherpe kan overnemen van N-VA.

And whether he will effectively take over the sharp edge from N-VA.

En of hij het dan ook opneemt.

And whether he will take it on.

Want ook in zijn situatie is de vraag, in principe kan je dat als voorzitter wel combineren,

Because in his situation the question is, in principle you can combine that as chairman,

burgemeesterschap met partijvoorzitterschap.

mayorship with party chairmanship.

Maar ja, wie weet dat hij andere functies gaat doen of dat hij het niet wilt combineren,

But yes, who knows if he will take on other roles or if he doesn't want to combine them,

dat kan ook.

that can also be.

We deden deze peiling vorig jaar ook al, Pieter, om toch al een eerste beeld te krijgen.

We did this survey last year as well, Pieter, to get an initial picture.

Je hebt die cijfers en resultaten dan ook vergeleken met die van nu.

You have also compared those figures and results with those of now.

Zie je een grote beweging binnen die cijfers of vallen er dingen specifiek op?

Do you see a significant movement within those figures, or are there specific things that stand out?

Zijn er tendensen?

Are there trends?

Ja, je ziet wel een aantal dingen.

Yes, you do see a few things.

Bijvoorbeeld Vlaams Belang scoorde in onze peiling van vorig jaar in een aantal steden

For example, Flemish Interest scored in our poll from last year in a number of cities.

extreem goed.

extremely good.

In Turnhout onder andere, Aalst, Roeslare, Kortrijk waren die echt absoluut de grootste.

In Turnhout among others, Aalst, Roeselare, Kortrijk were really absolutely the biggest.

Met grote afstand ook tegenover de tweede partij.

By a large margin also against the second party.

En dat is precies wel een beetje afgezwakt een jaar later.

And that has indeed been somewhat toned down a year later.

Oké.

Okay.

Ik denk dat die wel nog in een aantal steden de grootste zijn.

I think they are still the largest in a number of cities.

We hebben bijvoorbeeld Turnhout en Roeslare nog altijd wel afgetekend.

For example, we have still signed off on Turnhout and Roeselare.

Maar op andere plekken toch wel wat aan succes verloren of wat van hun pluimen zijn verloren.

But in other places, they have still lost some success or lost some of their feathers.

Mogelijk heeft dat te maken met wat er op 9 juni is gebeurd, waarbij Vlaams Belang gepijld

It may have something to do with what happened on June 9, when Flemish Interest was polled.

werd als absoluut de grootste partij.

became absolutely the largest party.

En helemaal in die overwinningsmoed zat en dat dat toch niet heeft kunnen waarmaken.

And completely filled with that victorious spirit, but ultimately couldn't achieve it.

Waardoor eigenlijk heel die overwinningssfeer wat weg is, wat mogelijk ook impact heeft

Which makes the whole atmosphere of victory somewhat diminished, which may also have an impact.

op die lokale kiezers.

on those local voters.

Ja.

Yes.

Nu, die verkiezingen van 9 juni, die hadden ook een heel grote impact op Open VLD.

Now, those elections on June 9 had a very big impact on Open VLD.

Hoe staat het met die partij in de steden?

How is that party doing in the cities?

Ja, ook niet goed.

Yes, not good either.

Daar zie je toch ook wel een stukje een nationaal effect.

You can also see a bit of a national effect there, can't you?

Wacht, ik ga er even mijn papieren bij nemen, want die zitten echt in de kleine cijfers.

Wait, I’m going to get my papers because they are really in the small print.

Nee, zeer opvallend 2,3% Sint-Niklaas, 3,6% Aalst, 2% in Leuven.

No, very notable 2.3% Sint-Niklaas, 3.6% Aalst, 2% in Leuven.

Dat is niet veel.

That's not much.

Het is nog minder dan was een nationaal gehaald.

It is even less than what was achieved nationally.

Ja.

Yes.

En met vooruit, doen zij het wel goed?

And going forward, are they doing well?

Ja, ja, eigenlijk wel.

Yes, yes, actually it is.

Ja, die partij Conor Rousseau hebben we daarnet al genoemd.

Yes, we just mentioned that party Conor Rousseau.

Ja.

Yes.

Maar je ziet bijvoorbeeld ook in Turnhout een opvallende score met Hannes Annaf, die

But you also see a remarkable score in Turnhout with Hannes Annaf, who

we ook nog kennen van in het Vlaams parlement, die daar zeer goed bezig is.

we also still know from the Flemish Parliament, who is doing very well there.

Dus ja, je ziet hier en daar wel wat opvlakkeringen.

So yes, you do see some shallow spots here and there.

Er zijn wel wat veranderingen, maar ik vraag me dan altijd af, je stemt op een bepaalde

There are some changes, but I always wonder, you vote for a certain...

partij voor de nationale verkiezingen in juni, stemmen mensen hetzelfde voor de gemeenteraad,

party for the national elections in June, people vote the same for the municipal council,

voor de gemeenteraadsverkiezingen, is dat dan hetzelfde?

for the municipal elections, is that the same?

Ja, ja, op een bepaalde manier wel.

Yes, yes, in a way, yes.

Op een VLD bijvoorbeeld zie je wel duidelijk een nationaal effect.

On a VLD, for example, you can clearly see a national effect.

Ja.

Yes.

P van de A, waar we daarnet zeiden, ook in Antwerpen, dat heel erg overeenkwam.

P of the A, where we just mentioned, also in Antwerp, that matched very well.

Maar je ziet het toch in een aantal steden ook helemaal doorbroken worden.

But you can see it completely breaking through in a number of cities as well.

Oké, zoals welk?

Okay, like which one?

Bijvoorbeeld Brugge vind ik een heel opvallend voorbeeld, waarbij op 9 juni CD&V eigenlijk

For example, I find Bruges a very remarkable example, in which on June 9 CD&V actually

maar de vierde partij was.

but the fourth party was.

Ja.

Yes.

Als je kijkt naar wat Bruggelingen voor het Vlaams parlement hebben gestemd.

If you look at what the people of Bruges have voted for in the Flemish parliament.

En dan zien we hier in onze peiling dat burgemeester Defoe van CD&V eigenlijk de vierde partij

And then we see here in our poll that Mayor Defoe of CD&V is actually the fourth party.

was.

was.

Dat is echt boven alles en iedereen uittorend en heel sterk staat richting 13 oktober.

That really towers above everything and everyone and stands very strong towards October 13.

Heeft dat dan ook te maken met het feit dat hij al langer burgemeester is en dan ook zijn

Does that also have to do with the fact that he has been mayor for a longer time and therefore his...

plekje kan behouden?

Can the spot be kept?

Ja, en wat mij wel wat opvalt in zowel Brugge als bijvoorbeeld ook Leuven en Roeslare, zitten

Yes, and what I notice in both Bruges and, for example, Leuven and Roeselare is...

we daar met burgemeesters die ook heel expliciet en radicaal voor hun eigen stad kiezen.

We are there with mayors who very explicitly and radically choose for their own city.

Oké.

Okay.

Zowel Defoe als Ridouani in Leuven als Chris de Klerk in Roeslare zijn zeer talentvolle

Both Defoe and Ridouani in Leuven as well as Chris de Klerk in Roeselare are very talented.

politici die ook nationaal getriggerd worden of gevraagd worden.

politicians who are also triggered or asked nationally.

Ja.

Yes.

Om nationaal door te groeien, maar die dat niet...

To grow nationally, but those who do not...

Echt niet doen dan.

Really don't do that.

Echt niet doen.

Really don't do it.

Ja.

Yes.

Die daar een keuze maken voor de stad.

Making a choice for the city there.

En je ziet dat de kiezer dat ook beloont.

And you see that the voter rewards that as well.

Dat zijn echt drie voorbeelden van steden waar die burgemeesters heel erg geapprecieerd worden

Those are really three examples of cities where those mayors are highly appreciated.

en ook in onze peiling heel succesvol naar voren komen.

and also come out very successfully in our survey.

Nu eentje die ook heel hard voor zijn gemeente ging, dat was Bart Tommelijn.

Now one who also fought very hard for his community was Bart Tommelijn.

Ja.

Yes.

Bij hem is het de andere kant op gegaan.

With him, it has gone the other way.

Ja, dat is de uitzondering die de regel bevestigt.

Yes, that is the exception that confirms the rule.

Ja, en toch wel een heel scherpe, eerlijk gezegd, het...

Yes, and yet quite sharp, to be honest, the...

Allee, Tommelijn, ik...

Come on, Tommelijn, I...

Enfin, die heeft het...

Well, that one has it...

Ja.

Yes.

Enfin, die heeft het daar echt verkorven bij Dostendenaar.

Anyway, he really messed it up with the Dostendenaar there.

Die is daar helemaal van zijn troon gevallen.

He has completely fallen from his throne there.

Hoe zit het met de peiling daar?

What’s the status of the poll there?

Ja, hij haalt nog dertien procent, twaalf, dertien procent met zijn partij.

Yes, he still gets thirteen percent, twelve, thirteen percent with his party.

Allee, met zijn kartellijst eigenlijk, zelfs met Groen.

Come on, with his appointment list actually, even with Groen.

Maar ja, dat is dan eigenlijk nog slechter als je met die lijst...

But yes, that's actually even worse when you're dealing with that list...

Ja, ja, ja, inderdaad.

Yes, yes, yes, indeed.

En John Crombé, die we nog kennen als voormalig voorzitter van SPA toen nog,

And John Crombé, whom we still remember as the former chairman of SPA back then,

die komt langs de grote poort binnen, die haalt ongeveer een derde van de stemmen in populariteit.

he comes in through the main gate, he receives about a third of the votes in popularity.

Ja.

Yes.

Maar je moet ook oppassen dat ik hier geen fouten zeg.

But you also have to be careful that I don't make any mistakes here.

Want hij was wel de populairste politicus, maar ook zijn partij was absoluut de grootste.

Because he was indeed the most popular politician, but his party was also by far the largest.

We horen alle blaadjes van Pieter, die worden hier over tafel gegooid.

We hear all the papers from Pieter, which are being thrown over the table here.

Ja, ik ben nog on school.

Yes, I am still at school.

Dus zijn partij haalt vijfentwintig procent.

So his party achieves twenty-five percent.

Ja.

Yes.

Bij Crombé.

At Crombé.

En eigenlijk op de vraag van wie wil je als burgemeester, haalt hij tweeëndertig procent.

And actually, in response to the question of who you want as mayor, he gets thirty-two percent.

Amai.

Wow.

Tegenover negen procent voor Tommelijn.

Against nine percent for Tommelijn.

Ja.

Yes.

En daar, in het begin zei ik, we hebben ook gevraagd wie wil je absoluut niet als burgemeester,

And there, at the beginning I said, we also asked who do you absolutely not want as mayor,

om eens te kijken van...

to take a look from...

Wie zijn de figuren die wat polariseren of waar men ontevreden over is.

Who are the figures that polarize or about whom people are dissatisfied?

Ja, daar scoort Tommelijn toch ook wel de hoofdvogel van alle steden.

Yes, Tommelijn really does score the main prize of all cities.

Daar is zevenentwintig procent die zegt dat ze hem absoluut niet willen als burgemeester.

There are twenty-seven percent who say they absolutely do not want him as mayor.

Amai. En dat is bijna de helft.

Wow. And that's almost half.

Dat is de helft van de Oost-Hendenaren die...

That is half of the East-Hendenaars who...

Die zich niet meer...

Those who no longer...

Die toch expliciet zegt van we willen hem absoluut niet meer.

That explicitly says that we absolutely do not want him anymore.

Dus daar misschien toch een wissel van de macht.

So there might be a change of power after all.

Ja, ja. En de twee zijn ook al in debat gegaan op VTM afgelopen zondag.

Yes, yes. And the two have already debated on VTM last Sunday.

Ja, en ik had de indruk dat Tommelijn de bui wel al voelde hangen.

Yes, and I had the impression that Tommelijn could already sense the storm coming.

Ja.

Yes.

Want hij kreeg de vraag, zou u stoppen met politiek als u geen burgemeester meer kan zijn?

Because he was asked the question, would you stop being involved in politics if you can no longer be mayor?

Waarop hij eerlijk antwoordde van ik overweeg dat wel en ik ga dat dan beslissen.

To which he honestly replied that he is considering it and will make a decision.

Dus hij...

So he...

Hij beseft het wel een beetje.

He realizes it a bit.

Normaal, zeker liberalen gaan er altijd zeer voluntaristisch en optimistisch mee, maar hij...

Normally, especially liberals always approach it very voluntaristically and optimistically, but he...

Niet voor hem.

Not for him.

Ja, inderdaad.

Yes, indeed.

Ik hoor het Liesbeth van Impen nog zeggen, onze hoofdredacteur, bij de verkiezingen in juni.

I still hear Liesbeth van Impen, our editor-in-chief, saying it during the elections in June.

Het is de moeder van alle verkiezingen.

It is the mother of all elections.

Maar Pieter, deze zijn ook wel belangrijk.

But Pieter, these are also important.

Ja, absoluut. Het was ook de moeder van alle verkiezingen omdat die zo dicht met de gemeenteraadsverkiezingen opvolgen.

Yes, absolutely. It was also the mother of all elections because it closely follows the municipal elections.

Maar de gemeenteraadsverkiezing op zich is ook uniek, in die zin dat heel de kieswetgeving is veranderd.

But the municipal council elections themselves are also unique, in the sense that the entire electoral legislation has changed.

En dat betekent dat nu, voor de eerste keer in onze geschiedenis, mensen niet verplicht zijn om te gaan stemmen.

And that means that now, for the first time in our history, people are not required to vote.

Ja, dat is raar. We zijn dat zo gewoon dat het moet, die zondag.

Yes, that's strange. We're so used to it that it has to be, that Sunday.

Ja, dus het is zeer onvoorspelbaar wat het effect daarvan zal zijn.

Yes, so it is very unpredictable what the effect of that will be.

Wat zijn zo de opties eigenlijk van deze kerst?

What are the options for this Christmas, actually?

Ja, dus wat mij een redelijke optie lijkt, wat ik iemand hoorde zeggen, een van die politicologen, die zei ja, ik denk dat dat nog zijn tijd nodig heeft.

Yes, so what seems like a reasonable option to me, which I heard someone say, one of those political scientists, said yes, I think that still needs some time.

Dat dat niet zo'n zwaar effect gaat hebben, dat mensen nog gewoon zijn.

That it won't have such a heavy effect, that people are still just themselves.

Dat we ons toch nog verplicht gaan voelen.

That we will still feel obligated.

Ja, dat daar een soort, inderdaad, een soort innerlijke stem die zegt ja, we moeten gaan.

Yes, there is indeed a kind of inner voice that says yes, we need to go.

Anderen zeggen van ja, extreme partijen winnen daarbij, omdat die kiezers hebben die heel duidelijk en sterk en fors een standpunt willen geven.

Others say that yes, extreme parties win because they have voters who want to express a position very clearly, strongly, and emphatically.

Anderen die zeggen dan weer van niet, ja het is misschien een voetstem.

Others say otherwise, yes it may be a footnote.

Dat zijn mensen die niet geïnteresseerd zijn.

These are people who are not interested.

Ja.

Yes.

Die blijven ook thuis.

They also stay home.

Ja, als je ziet bijvoorbeeld bij de federale verkiezingen zitten we toch aan tien, op sommige plekken zelfs twintig procent van de mensen die thuisblijven, ook als het verplicht is.

Yes, for example, when you look at the federal elections, we still have ten, in some places even twenty percent of people who stay home, even when it's mandatory.

Dus ja, het is zeer onvoorspelbaar.

So yes, it is very unpredictable.

Ik ben ook benieuwd.

I am also curious.

We hebben ook bijvoorbeeld in onze peiling nu gevraagd, weet je het nog niet, op wie je gaat stemmen?

We have also asked in our poll, for example, do you not yet know who you are going to vote for?

Of dat mocht dus ook als keuze geven.

Or that was also allowed as an option.

En dan zaten we tussen de twintig en de dertig procent die het nog niet wisten.

And then we were among the twenty to thirty percent who still didn’t know.

Ja.

Yes.

Ik ben een van die mensen die het ook nog, ik moet mij nog inlezen.

I am one of those people who still need to catch up; I still have to read up on it.

Ja, maar misschien zijn dat de mensen die dan zeggen, ik weet het nog niet en ik ga dan maar ook niet gaan.

Yes, but maybe those are the people who say, I don't know yet and then I won't go either.

Dat kan ook.

That can also be.

Kunnen zij het verschil maken?

Can they make the difference?

Ja, dat hangt er een beetje vanaf hoe dat zich verhoudt tegenover de partijen.

Yes, it depends a bit on how that relates to the parties.

Als dat natuurlijk een soort gelijke verspreiding is tussen de partijen.

If there is of course a similar distribution between the parties.

Ja.

Yes.

Niet.

Not.

Vorige week was nu toevallig een heel interessant onderzoek van Stefan Walgrave van Universiteit Antwerpen over de voorbije nationale verkiezing.

Last week, there just happened to be a very interesting study by Stefan Walgrave from the University of Antwerp about the recent national election.

Ja.

Yes.

Waarbij hij vaststelde dat de onbesliste kiezers daar eigenlijk het...

Whereby he determined that the undecided voters actually there...

De stemuitslag in het voordeel van N-VAB doen kantelen.

The election outcome in favor of N-VAB is shifting things.

Dus dat veel mensen nog onbeslist waren tot op een week of twee, drie voor de verkiezingen.

So many people were still undecided until about a week or two, three before the elections.

En dan eigenlijk een stem aan N-VAB gegeven.

And then actually gave a vote to N-VAB.

Dus die hebben echt wel het verschil gemaakt.

So they really made a difference.

Dus hier kan dat zeker ook zo zijn.

So this could certainly be the case here as well.

Zeker in die steden waar het zo heel nipt is.

Certainly in those cities where it is very tight.

Die we daarnet noemden, zoals Genk met Emir of Sint-Niklaas met Conorousseau.

Those we just mentioned, such as Genk with Emir or Sint-Niklaas with Conorousseau.

Daar is het allemaal nek aan nek.

There it is all neck and neck.

Dus die onbesliste kiezer kan daar absoluut het verschil maken tussen burgemeesterschap of niet.

So that undecided voter can definitely make the difference between mayorship or not.

Ja Pieter, er is trouwens nog iets nieuws.

Yes Pieter, by the way, there is something new.

Niet enkel die opkomstplicht, maar ook het feit dat de grootste partij automatisch aanzet is.

Not only the obligation to attend, but also the fact that the largest party automatically takes the lead.

Mag ik nog even iets zeggen over dat vorige?

May I say something about that previous topic?

Ja.

Yes.

Het klinkt banaal, maar ook het weer heeft een belang op 13 oktober.

It sounds trivial, but the weather also has significance on October 13th.

Oei.

Oops.

Omdat het kou is, komen we niet buiten ofzo?

Because it's cold, we aren't going outside or something?

Inderdaad.

Indeed.

Amai.

Wow.

Dat blijkt ook uit andere landen.

This is also evident in other countries.

Want wij zijn één van de weinige landen waar het stemmen verplicht is.

Because we are one of the few countries where voting is compulsory.

Ja ja.

Yes yes.

Tot nog toe.

So far.

Dus iedereen gaat.

So everyone is going.

Maar in andere landen, als het slecht weer is.

But in other countries, when the weather is bad.

Bijvoorbeeld nu op 13 oktober, het regent pijpen stelen.

For example, now on October 13th, it's raining cats and dogs.

Ja, ga je zien dat de opkomstplicht veel lager is.

Yes, you will see that the attendance requirement is much lower.

Oké.

Okay.

Dan anders.

Then differently.

Amai.

Wow.

Ja, ik vind dat wel zat.

Yes, I think that's quite enough.

Dat wist ik niet.

I didn't know that.

Ja, klinkt logisch en tegelijk kan een grote impact hebben op die verkiezing.

Yes, it makes sense and at the same time can have a big impact on that election.

Het weer.

The weather.

Laten we hopen dat het misschien mooi weer is en veel mensen gaan stemmen.

Let's hope that the weather is nice and that many people go vote.

Ja, inderdaad.

Yes, indeed.

Dat hoop ik absoluut.

I absolutely hope so.

Want het is belangrijk.

Because it is important.

Ja.

Yes.

Maar dus inderdaad, de tweede vernieuwing is dat de grootste partij automatisch aanzet

But indeed, the second reform is that the largest party automatically takes the lead.

komt.

is coming.

Oké.

Okay.

Wat wil dat zeggen?

What does that mean?

Dat wil zeggen dat het moeilijker is geworden om voorakkoorden te sluiten.

This means that it has become more difficult to reach pre-agreements.

Dat was ook de reden om dat in te voeren.

That was also the reason to implement that.

Ja.

Yes.

Als tweede partij of derde partij op voorhand een akkoord sluiten en als je meerderheid

Agree in advance as a second or third party and if you have the majority.

hebt, dan kan je de eerste partij gewoon buitenspel zetten.

if you have it, you can simply put the first party offside.

Ja.

Yes.

En nu hebben ze dat, Bart Somers heeft dat in de tijd veranderd en heeft gezegd nee,

And now they have that, Bart Somers changed that in time and said no,

de eerste partij moet sowieso de kans krijgen om een meerderheid, moet nog altijd een meerderheid

The first party must be given the chance to have a majority, it still needs to be a majority.

hebben natuurlijk.

have of course.

Hij krijgt twee weken de tijd om die meerderheid te vormen.

He has two weeks to form that majority.

Oké.

Okay.

En bovendien, degene met de meeste stemmen van die lijst, die wordt ook automatisch burgemeester.

And moreover, the one with the most votes from that list automatically becomes mayor.

Tenzij die er afstand van doet uiteraard.

Unless they distance themselves from it, of course.

Ja.

Yes.

Dus dat betekent dat iemand die pakweg vijftienden op de lijst staat, bijvoorbeeld een Hasselt

So that means that someone who is, say, fifteenth on the list, for example a Hasselt.

Willy Klaas die staat onderaan de lijst, als die meer stemmen haalt dan zijn lijsttrekker,

Willy Klaas, who is at the bottom of the list, if he receives more votes than his party leader,

dan is hij automatisch de burgemeester van die lijst.

Then he is automatically the mayor of that list.

Dus dan echt de stem die je uitbrengt, maakt dan toch ook echt uit voor dat burgemeesterschap

So then the vote you cast really does matter for that mayorship.

dan?

then?

Ja, absoluut.

Yes, absolutely.

Ja, ja, ja.

Yes, yes, yes.

En dus in die twee weken tijd als het niet lukt, is het dan aan de tweede partij om de

And so in that two-week period, if it doesn't work out, it is then up to the second party to the

meerderheid te vormen.

to form a majority.

En dan zo verder.

And then so on.

Enzovoort.

And so on.

Ja.

Yes.

Maar dus in de steden waar Vlaams Belang, zoals uit onze peiling blijkt, bijvoorbeeld

But in the cities where Vlaams Belang, as our poll shows, for example

daar in Turnhout, waar Vlaams Belang uitgesproken de grootste zou kunnen worden, geen enkele

there in Turnhout, where Vlaams Belang could clearly become the largest, none

andere partij wil met hen samen een coalitie vormen, maar die gaan toch twee weken de kans

Another party wants to form a coalition with them, but they will still take two weeks for that opportunity.

moeten krijgen.

must receive.

Moeten wachten.

Must wait.

Ja.

Yes.

En die anderen moeten dan twee weken wachten.

And those others have to wait two weeks.

Ja.

Yes.

En dan is de volgende aan zet.

And then it's the next person's turn.

Maar doen ze dan wel nog die voorakkoorden, ook al is het met grote automatische aanzet?

But do they still make those preliminary agreements, even if it's with a large automatic impetus?

Ik vermoed van wel.

I suspect so.

Ze babbelen nog met elkaar.

They are still chatting with each other.

Ja, ik denk het wel, ja.

Yes, I think so, yes.

Maar fijn, dan gaan ze aan onze neus niet hangen.

But fine, then they won't hang around our noses.

Maar ja, ik vermoed van wel, maar het is nu wel zo, als je de grootste niet bent, ja,

But yes, I suspect so, but it is now like this, if you are not the biggest, yes,

dan zit je vast.

then you're stuck.

Ja.

Yes.

Dus in die zin, is het minder relevant geworden of kan je minder dingen echt op voorhand afspreken

So in that sense, it has become less relevant or you can agree on fewer things in advance.

of echt op papier zetten?

or really put it in writing?

Spelen partijen daarin?

Are there parties involved in that?

Ja, wel, ze gaan dan anders, bijvoorbeeld in Gent is dan, hebben een open VLD en vooruit

Yes, well, they go differently then; for example, in Ghent there is an open VLD and Forward.

beslist daarom eigenlijk één partij te vormen voor Gent, waar ook vragen bij te stellen

decided therefore to actually form one party for Ghent, where questions can also be raised.

vallen.

to fall.

Want als ik een liberaal ben, bijvoorbeeld in Gent, maar ik heb iets tegen socialisten,

Because if I am a liberal, for example in Ghent, but I have something against socialists,

ja, ik zit vast.

Yes, I'm stuck.

Ja, dat wringt wat.

Yes, that feels a bit off.

Ik vind dat vanuit democratisch oogpunt wel.

I think that from a democratic point of view, yes.

Dat kan toch wel wat wringen.

That can definitely be a bit awkward.

Kan dat ook in hun nadeel spelen dan, dat ze dat doen?

Could that also play against them, then, that they do that?

Dat kan, ja.

That can, yes.

Want bijvoorbeeld, we geven nu het voorbeeld van Gent, heeft het kartel, haalt eigenlijk,

Because for example, we now give the example of Ghent, the cartel actually manages to

allee, één plus één is geen twee geworden.

Well, one plus one hasn't become two.

In die zin, dat zij dachten van, we gaan sterk vooruitlopen op groen.

In that sense, they thought, we are going to get ahead of the game on green.

Ja.

Yes.

Maar dat is niet gebeurd.

But that did not happen.

In onze peiling zit groen daar eigenlijk vrij kort bij.

In our poll, green is actually quite close behind.

Maar ja, de grootste is de grootste dus, allee, het ziet er wel naar uit dat ze de grootste

But yes, the biggest is the biggest, so well, it does look like they are the biggest.

gaan worden.

are going to be.

Maar dat je ziet dat dat toch niet zo, hoe moet ik het zeggen, de kiezer echt, dat kiezers

But you see that it's not really like that, how should I put it, the voter really, that voters...

daar echt van warmlopen en je voelt, dat is berekening, hè.

You're really warming up to it, and you feel that, that's calculation, isn't it?

Allee, in Hasselt zie je hetzelfde verhaal.

Well, in Hasselt you see the same story.

Steven van de Put dat in onze vorige peiling scoorde, die verschrikkelijk slecht, die heeft

Steven van de Put who scored terribly in our previous survey, has

intussen een kartel gesloten met Open VLD en ja, hij staat nu weer voor in de peilingen,

meanwhile a cartel has been established with Open VLD and yes, he is now leading in the polls again,

dus dat is...

so that is...

Dankzij die...

Thanks to that...

Dankzij dat kartel met Open VLD, dus ja, er wordt enorm gerekend en geteld en ja, soms

Thanks to that cartel with Open VLD, yes, there is a lot of counting and calculating, and yes, sometimes

gezworen vijanden die dan toch elkaar gaan vinden om de kiezer, allee, om toch maar de

sworn enemies who will then find each other to reach the voter, well, just to...

grootste te worden.

to become the biggest.

Oké, tot slot, de peiling die heeft vorig jaar wel wat teweeggebracht, hoe zie je dat

Okay, finally, the poll did create some waves last year, how do you see that?

nu?

now?

Ja, ik denk dat nu alles wel wat vastzit in de politiek, maar inderdaad, vorig jaar was

Yes, I think that now everything is somewhat stuck in politics, but indeed, last year was

dat wel, allee, onder andere Bart Somers die afgetreden is als Vlaamse minister, hebben

that indeed, well, among others Bart Somers who has resigned as Flemish minister, have

we ons toch laten vertellen dat dat onder andere met die peiling te maken had, waarbij

We were told that it was related, among other things, to that poll, in which

hij zag dat zijn lijst in Mechelen er toch niet zo goed voor stond, dat hij dacht van

he saw that his list in Mechelen wasn't doing so well after all, that he thought of

ik moet terug.

I have to go back.

Ja.

Yes.

En ook in Brugge, Franky de Mon, die eigenlijk zou de burgemeester de vouw opvolgen, heeft,

And also in Bruges, Franky de Mon, who was actually supposed to succeed the mayor, has,

allee, dat scenario is niet doorgegaan, toen uit onze peiling bleek dat hij eigenlijk helemaal

Well, that scenario did not go through when our survey showed that he actually wasn't at all...

niet populair is.

is not popular.

Dus dat heeft toch wel wat dingen doen kantelen vorig jaar, maar nu, ja, we zijn op een paar

So that did cause a few things to tip over last year, but now, yes, we are on a few.

weken voor 13 oktober, alles ligt vast en de eindstrijd is begonnen en ja, ik ben heel

weeks before October 13, everything is set and the final battle has begun and yes, I am very

benieuwd in hoeverre onze peiling ook bewaardheid zal worden.

Curious to see to what extent our survey will be preserved.

Ja, inderdaad, dat weten we allemaal op 13 oktober dan, he?

Yes, indeed, we all know that on October 13, right?

Ja.

Yes.

Dankjewel, Pieter.

Thank you, Pieter.

Graag gedaan.

You're welcome.

En voor wie nog, zoals ik, twijfelt of niet weet op wie die gaat stemmen, dan raad ik

And for those who, like me, are still uncertain or don't know who to vote for, I recommend

aan om de gemeentestemtest te doen op de website en app van het Nieuwsblad, en je kan trouwens

to take the municipal voting test on the website and app of the Nieuwsblad, and by the way you can

niet enkel voor de grote steden de test doen, maar ook voor de allerkleinste gemeenten.

not only to test it for the large cities, but also for the smallest municipalities.

Dit was The Insider, een podcast van het Nieuwsblad in samenwerking met Pleen Nostalgie.

This was The Insider, a podcast from Nieuwsblad in collaboration with Pleen Nostalgie.

De muziek is van Pieter Santens, de montage gebeurde door House of Media.

The music is by Pieter Santens, the editing was done by House of Media.

Wil je reageren?

Do you want to respond?

Mail naar podcast at nieuwsblad.be.

Email to podcast at nieuwsblad.be.