174. Kolekcjoner stóp: Dayton Leroy Rogers

Biznesmen, mąż, morderca

Businessman, husband, murderer.

Uwaga na wątki poboczne, dotyczące w szczególności jednej z jego ofiar.

Beware of the side threads, particularly concerning one of his victims.

Dayton Leroy Rogers urodził się w Moskow, w Idaho, 30 września 1953 roku.

Dayton Leroy Rogers was born in Moscow, Idaho, on September 30, 1953.

Miał dwójkę starszego rodzeństwa.

He had two older siblings.

W dzieciństwie jego rodzina często się przemieszczała.

In his childhood, his family often moved around.

Kiedy rodzice adoptowali kolejnych czworo dzieci, Rogers przestał być najmłodszy w domu.

When the parents adopted another four children, Rogers stopped being the youngest in the house.

Stracił status rozpieszczanego ulubieńca.

He has lost the status of the spoiled favorite.

Zaczął wówczas popełniać drobne przestępstwa.

He then began to commit minor crimes.

W wieku 16 lat wraz z kolegą wymyślili bardzo niebezpieczną zabawę.

At the age of 16, together with a friend, they invented a very dangerous game.

Nastolatkowie strzelali z wiatrówek do przejeżdżających samochodów, celując w ich przednie szyby.

Teenagers were shooting air rifles at passing cars, aiming at their windshields.

Zostali złapani przez policję.

They were caught by the police.

Na razie jednak nie ponieśli żadnych konsekwencji swojego zachowania.

So far, however, they have not faced any consequences for their behavior.

Zatrzymanie musiało zrobić jednak...

The detention must have done...

Tak na Daytonie odpowiednie wrażenie, skoro z kolejnym występkiem poczekał aż trzy lata.

So it makes the right impression in Dayton, since he waited three years for the next offense.

Dziewiętnastoletni Rogers poznał piętnastolatkę, która wpadła mu w oko.

Nineteen-year-old Rogers met a fifteen-year-old girl who caught his eye.

Umówili się na pierwszą randkę.

They agreed on the first date.

Przebiegała standardowo.

It went normally.

Umówili się na drugą, 25 sierpnia 1972 roku.

They agreed on the second, August 25, 1972.

Tym razem chłopak zabrał dziewczynę do lasu, gdzie miało dojść do intymnego zbliżenia między nimi.

This time the boy took the girl to the forest, where an intimate encounter was supposed to happen between them.

Zamiast romantycznych uniesień, nastolatka przeżyła horror.

Instead of romantic thrills, the teenager experienced horror.

Dayton kazał jej zamknąć oczy, po czym wyciągnął nóż i zadał jej cios w brzuch.

Dayton commanded her to close her eyes, then pulled out a knife and stabbed her in the stomach.

Najpierw jej wyrzekał, że zrobił to, bo nie mógł jej więcej ufać.

At first, he reproached her, saying that he did it because he could no longer trust her.

Po czym, pełen wyrzutów sumienia, zapytał, czy za niego wyjdzie.

Then, filled with guilt, he asked if she would marry him.

Randka skończyła się na tym, że odwiózł poszkodowaną dziewczynę do szpitala.

The date ended with him driving the injured girl to the hospital.

Dayton został aresztowany.

Dayton was arrested.

Czyn nie uszedł mu na sucho.

The act did not go unpunished.

W sądzie okręgowym hrabstwa Lane usłyszał oskarżenie o napaść drugiego stopnia,

In the Lane County Circuit Court, he heard a charge of second-degree assault.

a następnie wyrok czterech lat więzienia w zawieszeniu.

and then a sentence of four years in prison suspended.

Nie wyciągnął wniosków.

He did not draw any conclusions.

Dalej czuł się bezkarny, ale też popęd był zbyt silny, by nad nim zapanować.

He still felt invulnerable, but the urge was too strong to control.

W 1973 roku, zaledwie rok później, użył stłuczonej butelki i zaatakował dwie piętnastolatki.

In 1973, just a year later, he used a broken bottle and attacked two fifteen-year-old girls.

Skwytano go i ponownie osądzono.

They were caught and judged again.

Oskarżyciel nalegał, by sąd uchylił mu zawieszenie wcześniejszej kary.

The prosecutor insisted that the court lift the suspension of the previous sentence.

Jednak sędzia nie zrobił tego i uznał go za niepoczytalnego.

However, the judge did not do that and deemed him insane.

Dayton został wysłany do szpitala stanowego w marcu 1974 roku.

Dayton was sent to the state hospital in March 1974.

12 grudnia tego samego roku znów był na wolności.

On December 12 of the same year, he was free again.

Wiosną 1975 roku poznał swoją przyszłą drugą żonę.

In the spring of 1975, he met his future second wife.

Sherry Miller.

Sherry Miller.

Pobrali się w październiku.

They got married in October.

Niestety nie dotarłam do informacji, kim była jego pierwsza wybranka, z którą się ostatecznie rozwiódł.

Unfortunately, I did not find information on who his first beloved was, with whom he eventually divorced.

Wiadomo, że doczekał się jednego dziecka.

It is known that he became a father to one child.

Pracował jako mechanik kosiarek do trawy, a jego mała firma całkiem dobrze prosperowała.

He worked as a lawn mower mechanic, and his small business was doing quite well.

Zawodu nauczył się w więzieniu.

He learned the trade in prison.

Ludzie z okolicznych miasteczek, z Woodburn i Canby go lubili.

People from the nearby towns, from Woodburn and Canby, liked him.

Potrafił być bardzo sympatyczny.

He could be very nice.

Nie każdy ze znajomych wiedział, że Rogers borykał się z potwornymi wahaniami nastroju.

Not everyone among his acquaintances knew that Rogers struggled with monstrous mood swings.

Osoby, które zobaczyły jaki jest naprawdę, doznały napaści, a niektóre straciły życie.

Those who saw what he really is have been attacked, and some have lost their lives.

O czym opowiem za chwilę.

I will tell you about it in a moment.

W styczniu 1976 roku oskarżono go o napaść seksualną pierwszego stopnia na osiemnastolatkę.

In January 1976, he was charged with first-degree sexual assault against an eighteen-year-old.

Ale ława przysięgłych uznała go niewinnym.

But the jury found him not guilty.

Kilka miesięcy później.

A few months later.

W lutym, oczekując na proces, napadł na dwie nastoletnie autostopowiczki, które związał w swoim samochodzie i zgwałcił jedną z nich używając noża, którym ją zastraszył.

In February, while awaiting trial, he attacked two teenage hitchhikers, tied them up in his car, and raped one of them using a knife to threaten her.

Został ponownie uznany za niepoczytalnego, ale mimo to skazano go na pięć lat więzienia.

He was again deemed insane, but nonetheless he was sentenced to five years in prison.

Po siedemnastu miesiącach odsiadki stanowy wymiar sprawiedliwości pozwolił mu z powrotem wrócić do społeczeństwa.

After seventeen months of serving his sentence, the state justice system allowed him to return to society.

Dayton jednak pogwałcił warunek zwolnienia i znalazł się za kratkami na kolejne dziesięć miesięcy.

Dayton, however, violated the condition of his release and found himself behind bars for another ten months.

Rodgersa wypuszczono warunkowo w styczniu 1982 roku, po odsiedzeniu pięciu i pół roku.

Rodgers was released on parole in January 1982, after serving five and a half years.

Rok później jego nadzór warunkowy został zakończony.

A year later, his probation was terminated.

Prokurator, który oskarżał go w ostatniej sprawie, uprzedzał sąd, że Dayton powinien na dłużej zostać odseparowany od pozostałych obywateli.

The prosecutor who charged him in the last case warned the court that Dayton should be separated from other citizens for a longer period.

nie na dłużej zostać odseparowany od pozostałych obywateli.

not to be separated from the other citizens for long.

Czaiło się w nim zło, czyste zło.

Evil lurked within him, pure evil.

Był sprawcą, który tylko szukał okazji.

He was an offender who was just looking for an opportunity.

Nie liczyła się ofiara, lecz wyłącznie zaspokojony jego potrzeb.

It was not the sacrifice that mattered, but solely the satisfaction of his needs.

Nic nie było w stanie go powstrzymać, gdy okoliczności podsuwały mu ofiarę.

Nothing could stop him when the circumstances presented him with a victim.

W 1987 roku zamordował co najmniej 7 lub 8 kobiet.

In 1987, he murdered at least 7 or 8 women.

Jak wspominałam, szukał okazji, więc sięgał po osoby najbardziej dostępne i wystawiał one codziennie na niebezpieczeństwa.

As I mentioned, he was looking for opportunities, so he reached out to the most accessible people and exposed them to dangers every day.

Jego ofiarami padały pracownice seksualne, uciekinierki, uzależnione od narkotyków białe dziewczyny i kobiety.

His victims were sex workers, runaways, drug-addicted white girls and women.

Najmłodsza miała 16 lat, najstarsza 35.

The youngest was 16 years old, the oldest 35.

Udoskonalił swój modus operandi, który zastosował w przypadku pierwszej ofiary, jego 15-letniej dziewczyny.

He refined his modus operandi, which he applied in the case of his first victim, his 15-year-old girlfriend.

Wywoził kobiety w odludne miejsca, krępował je, wykorzystywał seksualnie, grożąc nożem, i zabijał.

He took women to remote places, restrained them, sexually assaulted them while threatening with a knife, and killed them.

Sześć ciał pozostawił w jednym miejscu, porzucił je na wysypisku śmieci w prywatnym lesie niedaleko Molalla, w Oregonie.

He left six bodies in one place, abandoned them at a dump in a private forest near Molalla, Oregon.

Zanim dokonał pierwszego morderstwa, podjął się na szczęście nieudanej próby.

Before he committed his first murder, he fortunately made an unsuccessful attempt.

Każdy jego brutalny czyn poprzedzał rozdzierający ból głowy.

Every brutal act of his was preceded by excruciating head pain.

Który być może chciał wyciszyć cierpieniem drugiej osoby.

Which perhaps wanted to silence the suffering of another person.

W gorący, duszny dzień 7 lipca 1987 roku zabrał w Portland do swojego samochodu 31-letnią prostytutkę Heather Brown.

On the hot, stuffy day of July 7, 1987, he took 31-year-old prostitute Heather Brown into his car in Portland.

Kobieta przepracowała intensywnie ostatnią noc.

The woman worked intensively last night.

Wstała dopiero około południa, zostawiła dwójkę swoich dzieci pod opieką współlokatorki i wyszła po papierosy do pobliskiego 7-Eleven.

She got up only around noon, left her two children in the care of her roommate, and went out to buy cigarettes at the nearby 7-Eleven.

W drodze zatrzymał się obok niej nibiski pick-up marki Nissan.

On the way, a low Nissan pickup stopped beside her.

Kierowca zaproponował podwiezienie i wykonanie seksualnej usługi.

The driver suggested giving a ride and providing a sexual service.

Heather nie wyczuła niebezpieczeństwa, zgodziła się.

Heather didn't sense the danger, she agreed.

Facet wyglądał porządnie i przeciętnie, był biały, miał dobry samochód.

The guy looked neat and average, he was white and had a nice car.

Wyjechali z miasta prosto do lasu Molalla.

They left the city straight to Molalla Forest.

W trakcie jazdy rozmawiali.

They talked during the ride.

Rogers przedstawił się jej jako Steve, zawodowy hazardzista samochodu.

Rogers introduced himself to her as Steve, a professional car gambler.

Po drodze zatrzymali się jeszcze przy sklepie.

On the way, they stopped by the shop.

Heather kupiła papierosy, o których tak marzyła od przebudzenia.

Heather bought the cigarettes she had dreamed of since waking up.

Rogers, wel Steve, nabył sześciopak piwa.

Rogers, well Steve bought a six-pack of beer.

Gdy dotarli na zalesiony obszar, wytłumaczył Heather, jak chciałby się z nią zabawić.

When they reached the wooded area, he explained to Heather how he would like to have fun with her.

Zamierzał ją związać i, wybaczcie słowo, przelecieć.

He intended to tie her up and, excuse the word, have sex with her.

Jego oferta nie spotkała się z entuzjazmem kobiety.

His offer was not met with enthusiasm from the woman.

Zażądała powrotu do miasta.

She demanded to return to the city.

Nie pisała się na zabawy sadomaso.

She wasn't up for the sadomasochistic games.

Próbowała wyskoczyć z auta podczas jazdy, jednak początkowo powstrzymał ją przed ucieczką.

She tried to jump out of the car while it was moving, but initially, he stopped her from escaping.

W końcu jednak wypadła z pick-upa i pobiegła leśną drogą.

Finally, she fell out of the pickup and ran down the forest path.

Pomocy udzielił jej drwal, który akurat przejeżdżał ciężarówką wyładowaną drewnem.

She was helped by a lumberjack who was passing by in a truck loaded with wood.

Zobaczył kobietę leżącą na drodze w ostatniej chwili.

He saw a woman lying on the road at the last moment.

Ostro wyhamował i na szczęście jej nie potrącił.

He braked sharply and fortunately did not hit her.

Kobieta była ranna.

The woman was injured.

Krwawiła z oka.

She was bleeding from her eye.

Doznała wstrząsu mózgu.

She experienced a concussion.

Była podrapana i pokaleczona w wyniku upadku.

She was scratched and bruised as a result of the fall.

Opowiedziała, co się jej przydarzyło.

She recounted what had happened to her.

Uciekła, spodziewając się słusznie, że jej nowy klient zamierza ją zabić.

She ran away, rightly anticipating that her new client intended to kill her.

Drwal dopilnował, by trafiła do szpitala w Molalla.

The lumberjack ensured that she got to the hospital in Molalla.

Hedder zgłosiła sprawę policji do biura szeryfa hrabstwa Clackamas.

Hedder reported the case to the sheriff's office of Clackamas County.

Sprawą zajął się czterdziestoczteroletni detektyw John Turner.

The case was taken up by forty-four-year-old detective John Turner.

Wkrótce poprowadzi śledztwo,

Soon he will lead the investigation,

które ujawni zbrodnię bezlitosnego, seryjnego mordercy.

which will reveal the crime of a ruthless serial killer.

Na razie sprawca dopiero się rozkręcał.

For now, the perpetrator was just getting started.

Bóle głowy coraz bardziej się nasilały.

The headaches were becoming more and more severe.

Wymykał się z domu i kręcił po okolicy, szukając ofiary.

He slipped out of the house and wandered around the area, looking for a victim.

Żonie mówił, że czas spędza w warsztacie.

He told his wife that he spends time in the workshop.

Czasem były to całe noce poza domem.

Sometimes it was entire nights spent outside the house.

Żona o nic go nie podejrzewała.

The wife suspected nothing.

Jeśli nie odbierał telefonu, twierdził, że akurat wyszedł po kawę albo po coś do jedzenia.

If he didn't answer the phone, he claimed that he had just stepped out for coffee or something to eat.

Czekał, aż Sherry zaśnie.

He waited until Sherry fell asleep.

Dopiero wtedy ruszał na prawdziwe polowanie.

Only then did he set out on a real hunt.

Jeszcze w lipcu 1987 roku z jego ręki najpewniej zginęły

It is highly likely that in July 1987, he was responsible for the deaths of...

26-letnia Maureen Ann Hodges,

26-year-old Maureen Ann Hodges,

35-letnia Christine Lottes Adams,

35-year-old Christine Lottes Adams,

20-letnia Cynthia Didi Diane DeVore,

20-year-old Cynthia Didi Diane DeVore,

26-letnia Nondays Noni Cervantes,

26-year-old Nondays Noni Cervantes,

23-letnia Lisa Marie Mock,

23-year-old Lisa Marie Mock,

i 16-letnia Rita Marie Giles.

and 16-year-old Rita Marie Giles.

Jego ostatnia ofiara zdołała wezwać pomoc

His last victim managed to call for help.

i doprowadziła do jego zatrzymania, choć zapłaciła za to życiem.

and led to his arrest, though she paid for it with her life.

Pewnego sierpniowego poranka

On a certain August morning.

25-letnia prostytutka Jennifer Lisa Smith z Portland

25-year-old prostitute Jennifer Lisa Smith from Portland

trafiła do jego auta, przekonana, że będzie jej kolejnym klientem.

She ended up in his car, convinced that he would be her next client.

Pojechali na parking w Oak Grove,

They went to the parking lot in Oak Grove.

na przedmieściach Portland, w hrabstwie Clackamas.

in the suburbs of Portland, in Clackamas County.

Kobieta nie spodziewała się zagrożenia.

The woman did not anticipate any danger.

Nie zaparkowali na odludziu, lecz tuż pod otwartą restauracją.

They did not park in a secluded area, but right under the open restaurant.

Niestety, po zamknięciu drzwi od auta,

Unfortunately, after closing the car door,

Rogers zaatakował ją kuchennym nożem.

Rogers attacked her with a kitchen knife.

Zadał młodej kobiecie 11 ciosów w piersi, brzuch, okolice intymne i plecy.

He dealt the young woman 11 blows to the chest, abdomen, intimate areas, and back.

Poderżnął jej gardło.

He slit her throat.

Jennifer cudem wydostała się z samochodu oprawcy

Jennifer miraculously escaped from the abducter's car.

i poraniona natychmiast upadła na ziemię.

and injured, she immediately fell to the ground.

Nagą, zakrwawioną kobietę zobaczyli goście z pobliskiej restauracji.

The guests from the nearby restaurant saw a naked, bloodied woman.

32-letnia wówczas Cherry Letter do dziś pamięta tę chwilę bardzo wyraźnie.

32-year-old Cherry Letter still remembers that moment very clearly to this day.

Właśnie rozmawiała z przyjaciółką.

She was just talking to a friend.

Gdy usłyszała krzyki, wybiegła z lokalu.

When she heard the screams, she ran out of the establishment.

Nie zostawiłaby nikogo bez udzielenia pomocy.

She wouldn't leave anyone without assistance.

Sama 4 lata wcześniej doświadczyła napaści seksualnej.

She experienced a sexual assault herself 4 years earlier.

Sprawca włamał się do jej domu.

The perpetrator broke into her house.

Uciekła mu, jednak mężczyzna pobiegł za nią,

She ran away, however the man ran after her.

dźgnął ją nożem 5 razy i pobił na parkingu.

He stabbed her with a knife 5 times and beat her in the parking lot.

Złamał jej obojczyk i uderzył jej głową ochotnik.

He broke her clavicle and hit her head with his head.

Cherry ocalała, a napastnik został ujęty i skazany.

Cherry survived, and the assailant was apprehended and convicted.

Życie pisze przedziwne scenariusze.

Life writes strange scenarios.

Teraz sama klęczała obok rannej i próbowała zatamować krwotok.

Now she was kneeling beside the injured person and trying to stop the bleeding.

Uspokajała przerażoną ofiarę,

She was calming the terrified victim,

że zaraz nadejdzie pomoc.

that help will come soon.

Ktoś wezwał już policję i inne służby.

Someone has already called the police and other services.

Niestety Jennifer zmarła w lokalnym szpitalu na skutek odniesionych obrażeń.

Unfortunately, Jennifer died in a local hospital due to the injuries she sustained.

Świadkowie próbowali własnymi samochodami zablokować auto mordercy.

The witnesses tried to block the killer's car with their own vehicles.

Dayton przejechał jednak po trawniku i wydostał się z obławy.

Dayton drove over the lawn and escaped from the pursuit.

Jeden ze świadków pojechał za nim.

One of the witnesses followed him.

Pościg przez okoliczne miejscowości wyglądał jak filmowa gonitwa.

The chase through the nearby towns looked like a movie chase.

Rodgers gnał z prędkością 150 km na godzinę.

Rodgers was speeding at 150 kilometers per hour.

W końcu podejrzany wjechał na podjazd jednego z domów.

Finally, the suspect drove up to the driveway of one of the houses.

Ścigającego mężczyzna zapisał adres i numer rejestracyjny pick-upa.

The pursuing man recorded the address and license plate number of the pickup.

Z budki telefonicznej zadzwonił do biura szeryfa, opisał sprawcę i podał zapisane dane.

From a telephone booth, he called the sheriff's office, described the perpetrator, and provided the recorded details.

Funkcjonariusze szybko namierzyli Rodgersa, sprawdzając rejestr samochodów.

The officers quickly tracked down Rodgers by checking the car registry.

Dayton prowadził wraz z żoną małą firmę,

Dayton ran a small business with his wife,

zajmującą się naprawą kosiarek do trawy w Woodburn.

repairing lawn mowers in Woodburn.

Był zwykłym szarym obywatelem,

He was an ordinary gray citizen,

ojcem 18-miesięcznego chłopczyka, niezwykle podobnego do niego.

the father of an 18-month-old boy, who looks remarkably like him.

I jak się okazało, miał całkiem bogatą kryminalną przeszłość przestępcy seksualnego,

And as it turned out, he had quite a rich criminal background as a sexual offender.

działającego na terenie trzech hrabstw – Lane, Yamhill i Clackamas.

operating in the area of three counties – Lane, Yamhill, and Clackamas.

Daytona Rodgersa aresztowano tego samego dnia, 7 sierpnia 1980 roku.

Daytona Rodgers was arrested on the same day, August 7, 1980.

W jego samochodzie znaleziono krew Jennifer i jej odciski palców.

Blood from Jennifer and her fingerprints were found in his car.

Przeszukano jego dom i posesję.

His house and property were searched.

W piecu opalanym drewnem technicy kryminalistyki natrafili na fragmenty kobiecych ubrań i biżuterii.

In the wood-burning stove, forensic technicians discovered fragments of women's clothing and jewelry.

Zidentyfikowano je później jako należące do ofiar, o których istnieniu jeszcze w tamtym momencie nikt nie wiedział.

They were later identified as belonging to victims whose existence no one knew about at that moment.

Ponadto świadkowie rozpoznali Rodgersa podczas okazania.

Furthermore, the witnesses identified Rodgers during the lineup.

Zgłosiło się także kilka dziewczyn pracujących na ulicy, które opowiedziały o swoich kontaktach z podejrzanym,

Several girls working on the street also came forward and shared their experiences with the suspect.

który przedstawiał się jako Steve Hazardzista, pełnym przemocy, seksie z nim i torturach pod groźbą noża.

who introduced himself as Steve Hazard, involving violence, sex with him, and torture under the threat of a knife.

Przed wykonaniem przez niej usługi zwykle podawał im wódkę z sokiem pomarańczowym.

Before she performed the service for them, he usually served them vodka with orange juice.

Gdy oczekiwał na proces 31 sierpnia 1987 roku,

When he was waiting for the trial on August 31, 1987,

polujący z łukiem myśliwy natknął się na mocno rozłożone zwłoki,

The bow-hunting hunter came across a heavily decomposed body.

porzucone na porośniętym krzakami zboczu na terenie prywatnej firmy drzewnej na południowy wschód od Molalla.

abandoned on a brush-covered slope on the premises of a private timber company southeast of Molalla.

Swoją drogą, co tam robił myśliwy, prawda?

By the way, what was the hunter doing there, right?

Mężczyzna wezwał stróżów prawa, którzy przez pięć dni przeczesywali okoliczny teren.

The man called the law enforcement officers, who searched the surrounding area for five days.

Oprócz małych butelek po wódce i pojemnikach po soku pomarańczowym,

Besides small bottles of vodka and containers of orange juice,

znaleźli łącznie siedem nagich ciał w różnym stanie rozkładu.

They found a total of seven naked bodies in various states of decomposition.

Sześć z nich zidentyfikowano. Wszystkie zostały okaleczone.

Six of them have been identified. All of them were mutilated.

Przyczyną śmierci każdej z kobiet były liczne rany kłute.

The cause of death of each of the women was multiple stab wounds.

Trzem swoim ofiarom sprawca odciął w kostkach i zabrał ze sobą stopy.

The perpetrator amputated the ankles of his three victims and took the feet with him.

Były dla niego trofeami.

They were trophies for him.

Jedną z kobiet wypatroszył od waginy do mostka.

One of the women was disemboweled from the vagina to the sternum.

Okazało się, że Dayton był seksualnym sadystą.

It turned out that Dayton was a sexual sadist.

Obrażeń dokonywał jeszcze za życia ofiar.

The injuries were inflicted while the victims were still alive.

Okaleczone dziewczyny i kobiety wykrwawiały się na śmierć,

Injured girls and women bled to death,

umierając w samotności lub na oczach swojego oprawcy.

dying in solitude or in the eyes of your tormentor.

Ciała ósmej ofiary niestety nigdy nie zidentyfikowano

The body of the eighth victim was unfortunately never identified.

i nie pociągnięto Rogersa do odpowiedzialności za śmierć tej kobiety.

and Rogers was not held accountable for the death of that woman.

20 lutego 1988 roku, po kilku tygodniach zeznania,

On February 20, 1988, after several weeks of testimony,

w sprawie morderstwa Jennifer Lizzie Smith,

in the case of the murder of Jennifer Lizzie Smith,

Rogers został uznany winnym jej zabicia.

Rogers was found guilty of her murder.

Ława przysięgłych, złożona tylko z kobiet,

A jury composed only of women,

potrzebowała 6 godzin na podjęcie decyzji.

She needed 6 hours to make a decision.

Dwa tygodnie później Sąd Okręgowy Hrabstwa Clackamas

Two weeks later, the Clackamas County Circuit Court

skazał go na dożywocie z możliwością ubiegania się

he was sentenced to life imprisonment with the possibility of parole

o przedterminowe zwolnienie po 30 latach od siatki.

about early release after 30 years from the grid.

Oskarżony nie przyznawał się do winy.

The defendant did not plead guilty.

Twierdził, że zabił w obronie własnej.

He claimed that he killed in self-defense.

Smith sama się rozebrała, następnie wyciągnęła nóż

Smith undressed herself, then she pulled out a knife.

i próbowała go okraść.

and she tried to steal from him.

Rogers czuł się zmuszony do dźgnięcia jej we własnej obronie 11 razy.

Rogers felt compelled to stab her in self-defense 11 times.

Podczas kolejnego procesu w 1989 roku,

During the next trial in 1989,

ława przysięgłych musiała wysłuchać drastycznych szczegółów morderstw.

The jury had to listen to the graphic details of the murders.

Oskarżyciel odmalował przed przysięgłymi obraz seksualnego drapieżnika,

The prosecutor painted a picture of a sexual predator before the jurors,

który wywoził swoje ofiary do lasu starymi leśnymi drogami.

who took his victims to the forest along old forest roads.

Następnie podawał im wódkę z sokiem.

Then he served them vodka with juice.

Gdy dochodziło do zbliżenia, otumaniony alkoholem kobiety,

When the moment came for intimacy, the woman, dazed by alcohol,

wiązał, dźgał nożem, torturował i zabijał.

tied up, stabbed with a knife, tortured and killed.

Uznano go winnym popełnienia sześciu innych zabójstw ze szczególnym okrucieństwem.

He was found guilty of committing six other murders with particular cruelty.

9 czerwca 1989 roku usłyszał po raz pierwszy wyrok kary śmierci.

On June 9, 1989, he heard the death sentence for the first time.

I to potrójny.

And that's triple.

Egzekucja miała zostać wykonana przez podanie śmiertelnego zastrzyku.

The execution was to be carried out by administering a lethal injection.

Przez następne lata Rogers i jego obrońcy składali apelacje.

For the next few years, Rogers and his defenders filed appeals.

Jego wyroki były rozpatrywane przez Sąd Najwyższy dwa razy.

His sentences were reviewed by the Supreme Court twice.

W 1992 roku po raz pierwszy wygrał proces.

In 1992, he won a trial for the first time.

Sąd Najwyższy Stanu Oregon uchylił jego wyrok śmierci.

The Supreme Court of Oregon overturned his death sentence.

Oparty się na orzeczeniu Sądu Najwyższego Stanu Zjednoczonego,

Based on the ruling of the Supreme Court of the United States,

które stwierdzało, że oskarżeni w sprawach zagrożonych karą śmierci

which stated that the defendants in cases punishable by death

mają prawo przedstawić dowody mogące przekonać ławę przysięgłych do skazania ich na karę więzienia

They have the right to present evidence that may convince the jury to convict them and impose a prison sentence.

zamiast kary eliminacyjnej.

instead of an elimination penalty.

Rogers niedługo cieszył się odmianą.

Rogers soon enjoyed the change.

Dwa lata później wyrok kary śmierci przywrócono.

Two years later, the death penalty was reinstated.

W 2000 roku wygrał ponownie.

In 2000, he won again.

Sąd Najwyższy Oregonu uchylił jego wyrok śmierci

The Oregon Supreme Court overturned his death sentence.

wydany w 1994 roku,

released in 1994,

stwierdzając, że sędzia powinien pozwolić ławie przysięgłych

stating that the judge should allow the jury

rozważyć skazanie go na dożywocie bez możliwości zwolnienia warunkowego.

consider sentencing him to life imprisonment without the possibility of parole.

Kary tej nie brano pod uwagę w jego pierwszym procesie.

This penalty was not taken into account in his first trial.

Sześć lat później nastąpiła kolejna sądowa wolta

Six years later, there was another judicial twist.

i Rogers znów trafił do celi śmierci

And Rogers was once again sent to death row.

w oczekiwaniu na wyznaczenie daty egzekucji.

awaiting the setting of the execution date.

16 listopada 2005 roku,

November 16, 2005,

ława przysięgłych hrabstwa Clackamas

Clackamas County Grand Jury

po raz czwarty wskazała Rogersa na karę śmierci.

For the fourth time, she sentenced Rogers to death.

Nowy wyrok zapadł pomimo moratorium na egzekucję w Oregonie,

A new ruling has been made despite the moratorium on executions in Oregon.

gdzie nie wykonano żadnej egzekucji od 1997 roku.

where no executions have taken place since 1997.

Dayton przepraszał, kierując słowa do ławników.

Dayton apologized, addressing the words to the jurors.

Prosił o wybaczenie, bardzo żałował odebrania ośmiu cennych istnień,

He asked for forgiveness, he deeply regretted taking eight precious lives.

jak to określił.

as he defined it.

Skrucha, udawana lub nie,

Repentance, feigned or not,

nie wpłynęła na decyzje przysięgłych.

did not influence the jury's decision.

Tak samo jak zapewnienie adwokata, Richarda Woolfa,

Just like the assurance of the lawyer, Richard Woolf,

że Rogers zrzeknie się prawa do apelacji,

that Rogers will waive the right to appeal,

jeśli skażą go na dożywocie bez możliwości zwolnienia warunkowego.

if they sentence him to life imprisonment without the possibility of parole.

Po kolejnych sądowych perturbacjach,

After further judicial upheavals,

ostatecznie 13 grudnia 2022 roku,

ultimately on December 13, 2022,

gubernator Kate Brown zamieniła wyroki

Governor Kate Brown commuted the sentences.

wszystkich 17 osób skazanych na karę śmierci w Oregonie,

all 17 people sentenced to death in Oregon,

na dożywocie bez możliwości ubiegania się o zwolnienie warunkowe.

life imprisonment without the possibility of parole.

Urzędniczka podjęła decyzję pod koniec swojej kadencji.

The official made a decision at the end of her term.

Nie myślcie, że zrobiła to z czystego serca i dobrej woli.

Don't think that she did it from a pure heart and good will.

Był to polityczny gest.

It was a political gesture.

Często się zdarza, że gubernatorzy Stanów

It often happens that the governors of the states

ułaskawiają lub odrzucają prośby o ułaskawienie

they grant or reject requests for clemency

właśnie tuż pod koniec swoich rządów.

just right at the end of his rule.

Planując kolejną kampanię wyborczą,

Planning the next election campaign,

szacują ryzyko, jakie się z tym wiąże.

they estimate the risk associated with it.

Zazwyczaj ci, którzy będą kandydować ponownie,

Usually, those who will run again,

nikogo nie ułaskawiają.

they do not pardon anyone.

Gubernatorka Oregonu tak skomentowała swoją decyzję, cytuję

The Governor of Oregon commented on her decision as follows, I quote.

Od dawna wierzę, że sprawiedliwość nie jest promowana

I have long believed that justice is not being promoted.

przez odbieranie życia,

by taking away life,

a państwo nie powinno zajmować się egzekucjami ludzi,

The state should not be involved in the execution of people.

nawet jeśli straszna zbrodnia pokieruje ich do więzienia.

even if a terrible crime leads them to prison.

To wartość, którą podziela wielu mieszkańców Oregonu.

It is a value shared by many residents of Oregon.

Zmiana, którą wprowadziła pani gubernator,

The change that the governor introduced,

według niej odzwierciedlała przekonanie,

according to her, it reflected the belief,

że kara śmierci jest niemoralna.

that the death penalty is immoral.

Znów zacytuję

I will quote again.

Jest to nieodwracalna kara,

It is an irreversible punishment,

która nie pozwala na korektę.

which does not allow for correction.

Marnuje pieniądze podatników,

Wasting taxpayers' money,

nie czyni społeczności bezpieczniejszymi

does not make communities safer

i nie może być i nigdy nie była

it cannot be and has never been

stosowana uczciwie i sprawiedliwie.

applied honestly and fairly.

Zupełnie inne podejście

A completely different approach.

miały rodziny ofiar,

the families of the victims had,

siedemnastu morderców,

seventeen murderers,

którym darowano życie.

to whom life was granted.

Był to dla nich szok,

It was a shock for them,

tym bardziej, że nie zostali uprzedzeni wcześniej,

especially since they were not warned earlier,

lecz dowiedzieli się o zmianie prawa post factum.

but they learned about the change in the law after the fact.

Wśród ułaskawionych skazanych

Among the pardoned convicts.

był Jesse Caleb Compton,

was Jesse Caleb Compton,

mieszkaniec Springfield,

resident of Springfield,

skazany na śmierć za zabójstwo

sentenced to death for murder

trzyletniej córki swojej partnerki,

three-year-old daughter of her partner,

z którą mieszkał pod koniec lat dziewięćdziesiątych.

with whom he lived at the end of the nineties.

Ciało dziewczynki, znalezione w płytkim grobie

The body of the girl, found in a shallow grave.

w 1997 roku,

in 1997,

nosiło ślady wiązania,

it bore traces of binding,

rażenia prądem

electric shock

i napaści seksualnej.

and sexual assault.

Dowody okrucieństwa, które prokuratorzy

Evidence of cruelty that prosecutors

nazwali najgorszym przypadkiem

they called it the worst case

znęcania się nad dzieckiem,

child abuse,

jakie kiedykolwiek widzieli.

like they've ever seen.

Christian Michael Longo

Christian Michael Longo

został skazany na śmierć

he was sentenced to death

za morderstwa swojej żony Mary Jane Longo

for the murder of his wife Mary Jane Longo

i ich trójki dzieci w grudniu 2001 roku.

and their trio of children in December 2001.

On również będzie dalej żył

He will also continue to live.

na koszt stanu,

at the state's expense,

z czym nie mogą pogodzić się

what they cannot come to terms with

rodziny zamordowanych.

families of the murdered.

Gary Duane Hogan

Gary Duane Hogan

został skazany za morderstwo

he was convicted for murder

ze szczególnym okrucieństwem

with particular cruelty

w 1981 roku

in 1981

za zabicie matki swojej byłej dziewczyny

for the murder of his ex-girlfriend's mother

w jej domu w North East Portland.

in her house in North East Portland.

Pobił kobietę na śmierć

He beat a woman to death.

pięściami, młotkiem

with fists, with a hammer

i kijem bejsbolowym.

and a baseball bat.

Pozostali mordercy,

The other murderers,

wśród nich jednak

among them however

jedna kobieta,

one woman,

również dokonali

also made

przerażających zabójstw.

terrifying murders.

Od tej chwili

From this moment.

pojawiała się dla nich szansa.

A chance appeared for them.

Mimo wszystko mogli składać apelacje

Nevertheless, they could file appeals.

i walczyć o zmiany

and fight for change

lub skrócenie wyroków do żywocia.

or the reduction of sentences to life imprisonment.

A borykające się z traumami

And struggling with traumas.

rodziny ofiar

families of the victims

musiały z kolei brać to pod uwagę,

they had to take this into account,

jak również ryzyko,

as well as the risk,

że mordercy mogą się na nich mścić

that murderers may take revenge on them

po ewentualnym wyjściu na wolność.

after a potential release from prison.

Tom Knopp, lider republikanów

Tom Knopp, leader of the Republicans

w Oregonie, nie zostawił

in Oregon, he didn't leave

suchej nitki na pani gubernator.

"Not a dry thread on you, Governor."

Cytuję.

I quote.

To kolejny przykład, w którym gubernator

This is another example where the governor

i demokraci nie spełniają

and democracy does not fulfill

życzeń mieszkańców Oregonu.

wishes of the residents of Oregon.

Nawet w ostatnich dniach swojej kadencji

Even in the last days of his term.

Brown nadal nie szanuje ofiar

Brown still does not respect the victims.

najbardziej brutalnych przestępstw.

the most brutal crimes.

Jeden z zastępców

One of the deputies

prokuratorów okręgowych powiedział

the district prosecutors said

jeszcze mocniejsze słowa.

even stronger words.

Cytuję.

I quote.

Nie rozumiem, dlaczego ludzie

I don't understand why people

tacy jak gubernatorka Brown

such as Governor Brown

wolą być bohaterami dla morderców

they prefer to be heroes for murderers

niż obrońcami ofiar.

than the defenders of the victims.

Dzięki politycznym grom

Thanks to political storms

Dayton Rogers

Dayton Rogers

nie siedzi już w celi śmierci.

he is no longer on death row.

Kolejna gubernatorka,

Another governor,

Tina Kotek,

Tina Kotek,

także demokratka,

also a Democrat,

nie zmieniła decyzji swojej poprzedniczki.

She did not change her predecessor's decision.

Rogers przebywa obecnie

Rogers is currently staying.

w zakładzie karnym Two Rivers

in the penitentiary Two Rivers

w Umatilly.

in Umatilla.

Nie jest to placówka o najwyższym zabezpieczeniu,

It is not a high-security facility,

jednak w szczególny sposób

however in a special way

ponad 1700 więźniów

over 1700 prisoners

doświadcza tam dodatkowej kary.

experiences an additional penalty there.

Mogą się czuć jak w wielkiej

They may feel like in a big

galerii handlowej przez całą dobę

shopping mall around the clock

ze słabym oświetleniem.

with weak lighting.

Ich cele mają ograniczony

Their goals are limited.

widok na świat zewnętrzny.

view of the outside world.

Więzienie ma bardzo wysokie mury.

The prison has very high walls.

Z każdego

From everyone

z 14 placów rekreacyjnych

from 14 recreational areas

widać ledwie skrawek nieba.

You can barely see a patch of sky.

Jednostka zorganizowana jest

The unit is organized.

w taki sposób, by zminimalizować

in such a way as to minimize

przemieszczanie się osadzonych.

movement of inmates.

Każdy blok jest niemal

Every block is almost

samowystarczalny.

self-sufficient.

Życie 71-letniego

The life of a 71-year-old.

obecnie Rogersa

currently Rogers

nie wygląda zbyt ciekawie.

it doesn't look very interesting.

Chociaż domyślam się,

Although I can guess,

że wraca wspomnieniami

that he/she is returning with memories

do wolności i być może

to freedom and perhaps

do swoich zbrodni.

to their crimes.

Podobno od lat jest grzecznym,

Apparently, he has been well-behaved for years.

zdyscyplinowanym więźniem.

a disciplined prisoner.

Ufają mu strażnicy więzienni,

Prison guards trust him,

pozwalają mu nawet na obcinanie włosów

they even allow him to cut his hair

innym osadzonym.

other inmates.

Według różnych prokuratorów,

According to various prosecutors,

którzy przez lata pojawiali się

who appeared over the years

na salach sądowych podczas licznych

in courtrooms during numerous

rozpraw apelacyjnych,

appellate hearings,

Rogers potrafi doskonale manipulować.

Rogers is exceptionally skilled at manipulation.

Owinął sobie

He wrapped around himself.

służbę więzienną wokół palca.

prison service around the finger.

Koniec końców

In the end

opłaciło mu się to.

It was worth it for him.

Nie przebywa w celi śmierci,

She is not in death row.

lecz na bloku o średnim zabezpieczeniu.

but in a medium security block.

Ciało ostatniej ofiary Rogersa,

The body of Rogers' last victim,

odważnej Jennifer Lizzie Smith,

brave Jennifer Lizzie Smith,

zostało skremowane

it has been cremated

na życzenie jej rodziców.

at the request of her parents.

Mimo to nigdy

Nevertheless, never.

nie odebrali prochów dziewczyny.

They did not pick up the girl's ashes.

Przez 26 lat

For 26 years

przeleżały w tymczasowej urnie

laying in a temporary urn

na półce maleńkiego

on the little shelf

zakładu pogrzebowego.

funeral home.

Dopiero po tym czasie

Only after that time

Cherry Letter, kobieta, która

Cherry Letter, a woman who

podbiegła pierwsza do napadniętej ofiary,

she was the first to rush to the attacked victim,

zamknęła rozdział

She closed the chapter.

krótkiego życia Jennifer.

the short life of Jennifer.

Zakład udzielił jej zgody

The company granted her permission.

na zamknięcie urny w kolumbarium.

for the closure of the urn in the columbarium.

Cherry włożyła do pojemnika

Cherry put it in the container.

krwawo-brązowy bursztyn

blood-brown amber

w kształcie serca, znaleziony

in the shape of a heart, found

przez nią 25 lat wcześniej

through her 25 years earlier

na plaży, by na zawsze

on the beach, to last forever

pozostał z prochami Jennifer.

He was left with Jennifer's ashes.

Zorganizowała nabożeństwo pogrzebowe.

She organized the funeral service.

Na koniec

In the end

wypuściła 25 białych,

released 25 white ones,

wypełnionych helem balonów,

helium-filled balloons,

by uczcić pamięć kobiety,

to honor the memory of a woman,

której desperacja

whose desperation

i odwaga doprowadziły

and courage led

do zatrzymania seryjnego mordercy.

to the capture of a serial killer.

Każdy balon symbolizował

Each balloon symbolized

rok życia zamordowanej kobiety.

year of the murdered woman's life.

Na koniec życzę Wam

In the end, I wish you all

i sobie, by nikt

and for myself, so that no one

nie zapomniał odebrać naszych szczątków

he didn't forget to retrieve our remains

z zakładu pogrzebowego.

from the funeral home.

To nie jest niecodzienna sytuacja

This is not an unusual situation.

i nie zdarza się tylko

and it only doesn't happen

w odległych stanach.

in distant states.

Należy nam się godne miejsce pochówku

We deserve a dignified burial place.

i pamięci, najlepiej

and memory, the best

wybrane przez nas samych.

chosen by ourselves.

Do usłyszenia

Talk to you later.

i do zobaczenia

See you.

w moim worku kości,

in my bag of bones,

ale tym razem

but this time

zapraszam także do usłyszenia

I also invite you to listen.

w trochę innej przestrzeni.

in a slightly different space.

Zapraszam Was

I invite you.

na platformę Empik Go,

on the Empik Go platform,

gdzie 16 września, w poniedziałek,

where on September 16, on Monday,

będzie miał premierę

it will have its premiere

pierwszy odcinek serii

the first episode of the series

Canibal z fabryki czekolady.

Cannibal from the chocolate factory.

Przedstawiłam Wam

I presented to you.

w sześciu odsłonach

in six installments

bardzo dokładnie,

very accurately,

bardzo obrazowo

very vividly

historię Jeffreya Damera,

the story of Jeffrey Dahmer,

który zamordował

who murdered

i zbezcześcił ciała

and desecrated the bodies

17 osób.

17 people.

Trzy z nich

Three of them

także próbował skonsumować.

he also attempted to consume.

Będzie to bardzo

It will be very

bulwersująca opowieść,

an outrageous story,

więc zapraszam w szczególności osoby,

So I invite especially those people,

które mają silną psychikę

who have a strong mindset

i potrafią

and they can

dobrze znieść tego typu historię.

it's good to endure this type of story.

Post scriptum.

Post scriptum.

Jeszcze jedna

One more.

informacja.

information.

Nie wiem, czy właściwie mogę Was ostrzegać

I don't know if I can properly warn you.

przed mechanikami albo

before the mechanics or

lakiernikami samochodowymi.

car painters.

Dayton Rogers

Dayton Rogers

był mechanikiem,

he was a mechanic,

a jeszcze groźniejszy przystępca

an even more dangerous assailant

Gary Ridgway

Gary Ridgway

był lakiernikiem samochodowym.

He was a car painter.

Ridgway przeszedł do historii

Ridgway has gone down in history.

zbrodni Stanów Zjednoczonych

crimes of the United States

jako morderca, który zamordował

as a murderer who has killed

największą liczbę ofiar.

the highest number of victims.

49 kobiet.

49 women.

Tyle zbrodni mu udowodniono.

So many crimes have been proven against him.

Być może zabił

Maybe he killed.

jeszcze więcej ofiar.

even more victims.

Odsiaduje wciąż

I am still serving time.

karę dożywocia.

life imprisonment.

I na koniec

And finally

żegnam się już.

I am saying goodbye now.

Renata.

Renata.