Więcej Nowych Horyzontów: Kino artystyczne - dobra zabawa czy szokujące eksperymenty? (odc. 6.)

Na podcast zaprasza M-Bank, oferujący pakiet produktów Intensive dla tych, którzy chcą więcej z życia.

The podcast is brought to you by M-Bank, offering the Intensive product package for those who want more from life.

To jest podcast Więcej Nowych Horyzontów, dzięki któremu dowiecie się, że kino artystyczne nie jest tylko dla wybranych i ma więcej wspólnego z popkulturą niż może Wam się wydawać.

This is the podcast "More New Horizons," thanks to which you will learn that artistic cinema is not just for the chosen few and has more in common with pop culture than you might think.

Zapraszam, Błażej Chrapkowicz.

I invite you, Błażej Chrapkowicz.

Dzięki.

Thank you.

Więcej Nowych Horyzontów. Mam nadzieję, że uda nam się uniknąć najgorszych scenariuszy i że ten finał nas wszystkich zadowoli. Jestem optymistą ze względu na to, kto dzisiaj jest naszym gościem, a właściwie powinienem powiedzieć gościnią, bo to Agnieszka Jakimiak, reżyserka teatralna, krytyczka. Dzień dobry.

More New Horizons. I hope we can avoid the worst-case scenarios and that this finale will satisfy us all. I am an optimist because of who our guest is today, or rather, I should say our guest, because it is Agnieszka Jakimiak, a theater director and critic. Good morning.

Dzień dobry.

Good morning.

I Małgorzata Sadowska, dyrektorka artystyczna festiwalu Nowe Horyzonty.

I, Małgorzata Sadowska, the artistic director of the New Horizons festival.

Dzień dobry.

Good morning.

Zbieżność.

Convergence.

Nazwy między festiwalem i podcastem nieprzypadkowa. I tym bardziej cieszę się, że tutaj dzisiaj do nas dołączyłaś. A cieszę się dlatego, że pomysłem na ten odcinek, odcinek właśnie finiszujący sezon podcastu, jest pewnego rodzaju podsumowanie.

The names between the festival and the podcast are not coincidental. And I am even more pleased that you have joined us here today. I am glad because the idea for this episode, the episode that is just finishing the podcast season, is a kind of summary.

Mam nadzieję, że będziemy mogli wrócić do niektórych wątków, które już podejmowaliśmy wcześniej do tematów, ale jednocześnie spojrzeć na nie z trochę innej perspektywy, trochę z ukosa.

I hope that we will be able to return to some of the topics we have addressed before, but at the same time look at them from a slightly different perspective, a bit obliquely.

I jestem przekonany, że nam się to dzisiaj uda. W takim jest optymistycznym nastroju. A w przeciągu całego sezonu rozmawialiśmy między innymi o tym, a właśnie poruszaliśmy się wzdłuż takich bardzo płynnych granic między kinem popularnym, a kinem artystycznym, autorskim, między popkulturą a obiegiem festiwalowym.

I am convinced that we will succeed today. I feel very optimistic. Throughout the entire season, we talked about this among other things, as we moved along very fluid boundaries between popular cinema and artistic, auteur cinema, between pop culture and the festival circuit.

W bardzo zaskakujących miejscach, że to może być też multiplex, że kino, które wydaje nam się kinem raczej popularnym, też może być jednocześnie artystyczne. I zastanawiam się, jak w tym gąszczu kategorii właśnie i tych płynnych granic wy się odnajdujecie i jak wy to postrzegacie. Czy właśnie te kategorie mają sens i czy w ogóle one nam cokolwiek dzisiaj mówią?

In very surprising places, it can also be a multiplex, that a cinema which seems rather popular to us can also be artistic at the same time. And I wonder how you navigate this thicket of categories and these fluid boundaries, and how you perceive it. Do these categories make sense, and do they tell us anything today?

No, mi się wydaje, że to są obszary oczywiście z dość miękkimi granicami, ale z drugiej strony ja jednak postrzegam te kategorie jako głównie kategorie budżetowe.

No, I believe that these are areas with quite soft borders, but on the other hand, I mainly perceive these categories as budget categories.

To znaczy, filmy mainstreamowe są dla mnie filmami, które mają nieprawdopodobnie wielkie budżety. Przez to często okazują się rozczarowujące, bo te wymagania producenckie starają się zaspokoić każdy rynek.

That means mainstream movies are, for me, films that have incredibly large budgets. Because of that, they often turn out to be disappointing, as those production demands try to cater to every market.

I mam wrażenie, że często jest tak, że w tych olbrzymich filmach właśnie jest nagromadzone tyle wątków, tyle tematów i tyle atrakcji, że mam do czynienia często z jakimś przesytem.

And I have the impression that it often happens that in these huge films there are so many threads, so many themes, and so many attractions that I often find myself dealing with some kind of excess.

Natomiast jeżeli chodzi o filmy arthouse'owe, artystyczne, niezależne...

However, when it comes to arthouse, artistic, independent films...

No to zawsze one sytuują się trochę po innej stronie samego budżetu.

Well, they always position themselves somewhat on the other side of the budget itself.

I wiem, że to rozróżnienie jest trochę wtórne, ponieważ zazwyczaj jest trochę tak, że na początku podejmuje się decyzję, czy robi się film mainstreamowy, czy robi się film artystyczny, a potem okazuje się, jaki budżet temu towarzyszy.

And I know that this distinction is somewhat secondary, because it usually happens that at the beginning one decides whether to make a mainstream film or an artistic film, and then it turns out what budget accompanies it.

Ale wydaje mi się, że oczywiście mieszają się te kategorie. One czasem powodują też, że mamy zupełnie inne oczekiwania wobec filmu, który...

But it seems to me that, of course, these categories get mixed up. They sometimes cause us to have completely different expectations of a film that...

Na przykład mainstreamowy okazuje się artystyczny, ale jednocześnie na przykład, kiedy myślę o Nowych Horyzontach i o American Film Festival'u, to myślę o tym, że to jest niepowtarzalna szansa, żeby obejrzeć filmy, które nie trafiają do szerokiego obiegu z wielu powodów.

For example, mainstream appears to be artistic, but at the same time, when I think about Nowe Horyzonty and the American Film Festival, I think about the fact that it is a unique opportunity to watch films that do not reach the mainstream for many reasons.

Chociażby z takich powodów, że nie znajdzie się bardzo dużo osób, które w polskim obiegu kinowym pójdzie na te filmy do kina.

For such reasons, there will not be many people who will go to the cinema to see these films in the Polish film distribution.

Więc myślę, że gdzieś tam, jeżeli bym była przywiązana do tych kategorii, to właśnie ze względu na to, że filmy są bardzo popularne.

So I think that somewhere, if I were attached to those categories, it would be because movies are very popular.

I ze względu na to, że lubię śledzić festiwale, które wydobywają na światło dzienne to, co pozostaje często w multiplex-owym ukryciu.

And because I like to follow festivals that bring to light what often remains hidden in multiplexes.

Chociaż oczywiście są wyjątki od tego kryterium budżetowego.

Although there are certainly exceptions to this budget criterion.

Bo kiedy myślę sobie na przykład o filmach Denisa Willeneva, które już się pojawiały,

Because when I think, for example, about the films of Denis Villeneuve that have already appeared,

To Dune'a czy Blade Runner'iego to są filmy wysokobudżetowe,

To Dune and Blade Runner, these are high-budget films,

a jednocześnie mam wrażenie, że sposób prowadzenia opowieści w nich jest bardziej arthouse'owy niż mainstreamowy.

At the same time, I feel that the way the story is told in them is more arthouse than mainstream.

Są filmy niespieszne, to są filmy bardzo oparte na detalu, to są filmy, które są bardzo skupione na, powiedzmy, takiej warstwie też intelektualnej.

There are slow films, these are films that are very detail-oriented, these are films that are very focused on, let's say, an intellectual layer as well.

Ale Gosia, czy takie kryterium, które zaproponowała Agnieszka, ma dla ciebie w ogóle sens?

But Gosia, does the criterion that Agnieszka proposed make any sense to you at all?

To jest pierwsze pytanie, a drugie pytanie też się zastanawiam, czy te kategorie nie są przydatne w kontekście właśnie obiegu tych filmów i miejsc, do których one trafiają.

This is the first question, and the second question I am also wondering about is whether these categories are not useful in the context of the circulation of these films and the places they reach.

Że mamy po prostu tę szeroką mainstreamową dystrybucję, mamy ten obieg festiwalowy, teraz to w ogóle jeszcze VOD w to weszło, no mamy mnóstwo różnych obiegów.

That we simply have this wide mainstream distribution, we have this festival circuit, and now we also have VOD involved, so we have a lot of different circulation channels.

I może, gdybyśmy chcieli spojrzeć, jakie filmy do tych obiegów trafiają, to te rozróżnienia na arthouse czy mainstream mają sens.

And maybe, if we wanted to take a look at what films reach these circles, the distinctions between arthouse and mainstream make sense.

Uwagi, Agnieszki, są bardzo czujne, bo często jak mówimy o kinie czy o sztuce, to zapominamy.

Agnieszka's remarks are very alert, because often when we talk about cinema or art, we forget.

Wspominamy właśnie o tym, że to są też kwestie ekonomiczne, a to jest bardzo ważna sprawa i bardzo ważna część tego obiegu.

We are just mentioning that these are also economic issues, which is a very important matter and a very important part of this cycle.

Sama nie jestem do tych kategorii jakoś bardzo też przywiązana i staram się we własnej głowie je raczej rozluźniać.

I'm not very attached to these categories myself and I try to loosen them up in my own head.

Myślę, że one są rzeczywiście kategoriami takimi jakby zewnętrznymi, one nie są potrzebne tak naprawdę do końca tym filmom, chociaż pozwalają im odnaleźć jakoś tam swoje miejsce.

I think that they are really like external categories; they are not really needed for these films, although they allow them to somehow find their place.

Ale to są takie rzeczywiście rodzaje szuflad, gdzie się te filmy potem wkłada.

But these are really the types of drawers where you then put the films.

I jakby w jakimś sensie programuje potem publiczność dla nich, jakiś taki obieg, w którym one będą funkcjonowały.

And in a sense, it programs the audience for them, creating a kind of cycle in which they will operate.

I to jest jakby z jednej strony bardzo dobre, bo to umożliwia danemu tytułowi, który jest właśnie powiedzmy bardziej niszowy, zaistnienie na przykład w obiegu festiwalowym.

And this is, on one hand, very good because it allows a given title, which is, let's say, more niche, to establish itself in, for example, the festival circuit.

Ale z drugiej strony to też jest rodzaj ograniczenia, bo to rzeczywiście sprawia, że to jest obieg festiwalowy czy też jakiś taki rodzaj jakiejś sceny artystycznej, która tworzy też swoją bańkę zamkniętą i potem trudno jest jakby się też z tego wydostać.

But on the other hand, it is also a kind of limitation because it really makes it a festival circuit or some kind of artistic scene that also creates its own closed bubble, and then it becomes difficult to break out of it.

Więc te kategorie myślę, że i pomagają.

So I think these categories help as well.

Z jednej strony, a z drugiej strony też jakby te kino staje się zakładnikiem kategoryzowania.

On one hand, and on the other hand, it seems that cinema is also becoming a hostage of categorization.

Też myślę, że cały czas gdzieś tam jesteśmy w takim sensie w XIX wieku, jak sobie myślałam o tym spotkaniu dzisiejszym i o tych tematach, które będziemy poruszać, że tu musi mieć matematykę, biologię, tutaj fizykę, a tam język polski.

I also think that we are still somewhere in the 19th century in such a sense, as I was thinking about today's meeting and the topics we will be discussing, that there must be mathematics here, biology there, physics here, and Polish language over there.

I jakby zapominamy, że te wszystkie rzeczy gdzieś tam się jednak łączą, wpływają na siebie i tworzą jakiś taki rodzaj ekosystemu, który się nawzajem przenika.

And it's as if we forget that all these things somehow connect, influence each other, and create a kind of ecosystem that interpenetrates.

I ja lubię w ten sposób też myśleć o filmach.

I also like to think about movies in that way.

Także jakby sama dla siebie raczej ich nie nazywam.

So I don't really call them that for myself.

Czegoś, co jest, użyłeś słowa ryzyko na początku, na swojego wprowadzenia i myślę, że to jest na pewno jakby taki wyróżnik też kina artystycznego, czy też arthouse'owego, czy też autorskiego.

You used the word risk at the beginning of your introduction, and I think that is definitely a distinguishing factor of art cinema, arthouse cinema, or auteur cinema.

Mi się to właściwie też mocno kojarzyło z taką jakby osobistą, autorską wypowiedzią zazwyczaj.

I actually strongly associated it with a kind of personal, authorial expression usually.

Więc tak, ja widzę jakby taką ambiwalencję kategoryzowania.

So yes, I see there is a kind of ambivalence in categorization.

Czyli ten obieg, krwioobieg kina raczej jako, nie wiem, łączące się atomy i zderzające się elektrony.

So this circulation, the bloodstream of cinema rather as, I don't know, connecting atoms and colliding electrons.

A nie po prostu takie osobne szuflady.

Oh, not just separate drawers.

To ryzyko jest ciekawą kategorią.

That risk is an interesting category.

Rzeczywiście teraz kiedyś o tym powiedziałaś, to zacząłem się zastanawiać.

Indeed, now that you mentioned it, I've started to wonder.

Bo tak, ja też bym widział właśnie skłonność do podejmowania ryzyka, czy estetycznego, czy tematycznego, czy formalnego, jako wyróżnik kina artystycznego.

Because yes, I would also see a tendency to take risks, whether aesthetic, thematic, or formal, as a distinguishing feature of art cinema.

Ale znowu to też mnie prowadzi do, że nawet w tym, powiedzmy, obiegu mainstreamowym widzę podejmowanie takiego ryzyka.

But again, this also leads me to see that even in this, let's say, mainstream circulation, I see the taking of such risks.

Bo jeżeli ktoś robi, za przeproszeniem, bo bardzo lubię ten film, ale jeżeli ktoś robi,

Because if someone does, pardon my language, because I really like this movie, but if someone does,

snuja w film, w którym właśnie, bo wracam do Blade Runner'a Denisa Villeneuve'a, w którym większość filmu Ryan Gosling snuje się po mieście.

I’m thinking of the film I’m currently watching, as I return to Denis Villeneuve's Blade Runner, in which most of the film Ryan Gosling wanders around the city.

I nic się za bardzo nie dzieje za ileś tam 250 milionów dolarów, to dla mnie też to jest pewnego rodzaju ryzyko.

And nothing much happens for about 250 million dollars, which is also a kind of risk for me.

Zresztą ten film się nie zwrócił w ogóle, jak wiemy, więc to też jest pewnego rodzaju ryzyko.

Besides, this film didn't break even at all, as we know, so that's also a kind of risk.

I to nas rzeczywiście, to podoba mi się ta kategoria, krótko mówiąc, bo ona obejmuje, może obejmować bardzo wiele rzeczy.

And indeed, I really like this category, to put it briefly, because it can encompass a lot of things.

Może obejmować eksperymentalny film, przełamujący tabu i robiony zupełnie jakby,

It may include an experimental film that breaks taboos and is made as if.

właśnie na pełnym ryzyku, a może też obejmować coś, co jest wielkim filmem, ale zrobionym tak, że nie wiadomo za bardzo, kto będzie chciał to oglądać.

It's exactly at full risk, and it may also include something that is a great movie, but made in such a way that it's hard to tell who would actually want to watch it.

Czyli ryzyko ekonomiczne, wracając do tego, co...

So economic risk, returning to what...

Tak, absolutnie, ryzyko ekonomiczne, ale też właśnie ryzyko dla samego twórcy, który jeżeli zrobi film za wiele milionów dolarów i ten film się nie zwróci, no to różnie może być później z karierą.

Yes, absolutely, there is economic risk, but also the risk for the creator themselves, who, if they make a film for many millions of dollars and the film doesn't recoup its costs, well, it can vary later on with their career.

Też jednym z takich tematów, które bardzo nas interesują i bardzo nas w tym podcaście, i właściwie cały czas do nich wracamy właśnie z różnych punktów widzenia,

One of those topics that interests us a lot and that we keep returning to in this podcast, actually from various points of view.

i które też, myślę, dla mnie spójne z jakąś definicją kina artystycznego, jeżeli chcielibyśmy taką stworzyć, to kino jako sztuka, która daje nam więcej niż rzeczywistość.

And which I think are also consistent for me with some definition of art cinema, if we wanted to create one, is cinema as an art that gives us more than reality.

Która otwiera nas na różne perspektywy, na różne spojrzenia, robi to za pomocą obrazu, za pomocą dźwięku i to jest pytanie, które chciałbym wam zadać, a nawet więcej, zadam je.

Which opens us up to different perspectives, to different views, it does this through image, through sound, and this is the question I would like to ask you, and even more, I will ask it.

Jakie są wasze najciekawsze i najważniejsze...

What are your most interesting and important...

Zaryzykuj.

Take a risk.

Zaryzykuj, tak, będę ryzykował.

Take the risk, yes, I will take the risk.

Życie na krawędzi. Jakie są wasze najciekawsze i najważniejsze doświadczenia filmowe w tym kontekście, że rzeczywiście film, który otworzył was na coś więcej niż do tej pory i miało się takie poczucie, że przeniósł was właśnie do kompletnie innego świata?

Life on the edge. What are your most interesting and significant cinematic experiences in the context that there was indeed a film that opened you up to something more than before, and you had the feeling that it transported you to a completely different world?

No mi się od razu nasuwa taki kierunek, który jest wyznaczony przez film, który wisi nad twoją głową, czyli film Ema, plakat filmu...

Well, the direction that immediately comes to my mind is the one indicated by the film that hangs over your head, which is the film Ema, the poster of the film...

Rzeczywiście.

Indeed.

...Pablo Lewandowski.

...Pablo Lewandowski.

...Pablo Lewandowski, który gdzieś tam przyświeca mojej takiej refleksji też, która też jest bardzo mi bliska o kinie jako medium, które pozwala nam przeżyć cudze życie.

...Pablo Lewandowski, who somehow illuminates my reflection, which is also very close to me about cinema as a medium that allows us to experience someone else's life.

Często się mówi w ogóle tak o powieściach, o książkach, o różnych odłamach sztuki, że generalnie jakby wstępując w tę narrację jesteśmy właśnie w stanie wyjść z własnej skóry i poznać coś, co nie jest dostępne.

It is often said about novels, about books, about various branches of art, that generally, as we enter into this narrative, we are indeed able to step out of our own skin and discover something that is not accessible.

Często ludzkiemu oku, bo mówi się właśnie o kinie, które próbuje wykroczyć poza ten antropocentryczny wymiar.

Often to the human eye, because it speaks of cinema that tries to go beyond this anthropocentric dimension.

Wydaje mi się, że to nie jest do końca możliwe, bo jakby zwierzęta i rośliny nie posługują się kamerami, więc tak naprawdę przybranie takiej perspektywy zwierzęcia i rośliny jest w kinie trochę zawsze wskazane na dwuznaczność, powiedziałabym, ale...

I think it’s not entirely possible, because animals and plants don't use cameras, so adopting such a perspective of an animal or a plant in cinema is always somewhat indicative of ambiguity, I would say, but...

O tym też rozmawialiśmy w jednym z odcinków podcastu właśnie, że to, czy perspektywa w ogóle nie antropocentryczna taka w pełni jest możliwa w kinie.

We also talked about this in one of the podcast episodes, whether a fully non-anthropocentric perspective is actually possible in cinema.

Jakie są przykłady właśnie jakiegoś jednak przekraczania tej perspektywy i pokazywania punktu widzenia zwierząt na przykład.

What are some examples of just crossing that perspective and showing the point of view of animals, for example?

Tak.

Yes.

No ja myślę, że tak naprawdę taki kierunek...

Well, I think that such a direction...

Tak naprawdę taki kierunek, który mnie właśnie bardzo zainteresował przez Nowe Horyzonty i przez Pablo Lerena jest bardzo humanistyczny de facto.

In fact, the direction that has really interested me through New Horizons and through Pablo Larraín is very humanistic, actually.

To jest otwarcie się na perspektywę zupełnie innego kontynentu, zupełnie innych uwarunkowań politycznych.

This is an opening to the perspective of a completely different continent, with completely different political conditions.

Pablo Lerena uparcie tworzy filmy, które opowiadają o Chile i o tym, jak takie intensywne i turbulentne życie polityczne odcisnęło się na bardzo indywidualnych i osobistych decyzjach.

Pablo Lerena persistently creates films that tell stories about Chile and how such intense and turbulent political life has impacted very individual and personal decisions.

I myślę, że tak naprawdę kino jest często...

And I think that cinema is often...

Często dźwignią w tym kierunku.

Often a lever in this direction.

Takim przypadkiem też jest film, który wchodzi we wszedł na ekrany w Polsce bodajże w październiku.

Such a case is the film that was released in Poland, I believe, in October.

Czyli zdarzyło się od Rudy Van, laureatki nagrody w Wenecji, która opowiada o doświadczeniu aborcyjnym i która towarzyszy jakby cielesności, emocjonalności i całej tej drodze, którą musi przejść bohaterka, która decyduje się na przerwanie niechcianej ciąży.

So it happened with Ruda Van, a winner of the award in Venice, who tells about the experience of abortion and accompanies the bodily, emotional aspects and the whole journey that the protagonist, who decides to terminate an unwanted pregnancy, must go through.

Sprawia, że jakby to doświadczenie...

It makes it feel like that experience...

W opresyjnym systemie.

In an oppressive system.

Tak, w opresyjnym systemie.

Yes, in an oppressive system.

Gdzie ta aborcja jest zakazana.

Where is abortion banned?

W latach 60-tych we Francji.

In the 1960s in France.

I ten bunt wobec tego systemu właśnie przekłada się na to, jak kamera bardzo blisko towarzyszy bohaterce i jest w stanie oddać jej ból, który, jak sama autorka książki, Annie Erno, tegoroczna noblistka przyznaje, w literaturze był tylko zapisany i nie był aż tak odczuwalny.

This rebellion against the system translates into how the camera closely accompanies the protagonist and is able to convey her pain, which, as the author of the book, Annie Ernaux, this year's Nobel Prize winner, admits, was only recorded in literature and not felt as deeply.

Więc wydaje mi się, że to też jest zawsze przewaga kina.

So it seems to me that this is always an advantage of cinema as well.

Że jest w stanie przybliżyć też doświadczenie ciała, doświadczenie fizyczności i trochę zapośredniczyć też ból albo przyjemność, której w innym wypadku byśmy tak naprawdę nie przeżyli.

That it is able to bring closer the experience of the body, the experience of physicality, and to somewhat mediate pain or pleasure that we otherwise would not really experience.

Więc myślę, że to jest taka kolejna warstwa, którą to kino jest w stanie dodać.

So I think that's another layer that this cinema is able to add.

Ciało jest, myślę, jednym z głównych budulców kina po prostu, prawda?

The body is, I think, one of the main building blocks of cinema, simply put, right?

To jest jedno...

This is one...

Wracam do klasyka, tak?

I'm going back to the classics, right?

Widzialność obcowania człowieka z materią.

The visibility of human interaction with matter.

Tak kiedyś Karol Irzykowski kino określił.

Once, Karol Irzykowski defined cinema this way.

I to rzeczywiście ciągle tak jest.

And it really is still like that.

Że to ciało...

That this body...

Ciało ludzkie funkcjonujące w rzeczywistości, w relacji z rzeczywistością jest tak naprawdę ciągle jednym z głównych nie tylko tematów, ale w ogóle jest takim kręgosłupem kina jako sztuki.

The human body functioning in reality, in relation to reality, is really continually one of the main topics, not only that, but it is also the backbone of cinema as an art form.

Często też myślę o tym w kontakcie teatru, bo mówi się o tym, że teatr jest takim medium, które bardzo polega na fizyczności.

I often think about this in the context of theater, because it is said that theater is a medium that relies heavily on physicality.

Ale z drugiej strony jako widzowie i widzki obserwujemy osoby na scenie zawsze w całości i z jakiegoś dystansu.

But on the other hand, as viewers, we always observe the people on stage in their entirety and from a certain distance.

Więc mamy do czynienia jakby z taką sylwetką ludzką, którą widzimy właśnie z perspektywy.

So we are dealing with a kind of human silhouette that we see from a perspective.

A kino daje tą możliwość, że widzimy na przykład skórę w przeskalowaniu.

And the cinema provides the opportunity to see, for example, skin in a scaled-up view.

Widzimy części ciała, które nie są nam dostępne na co dzień.

We see body parts that are not accessible to us on a daily basis.

Więc myślę, że faktycznie jest w stanie przełamać tą perspektywę, która jest najbardziej oswojona.

So I think that he is actually able to break through that perspective, which is the most familiar.

I uczynić to, co znamy dziwniejszym, ciekawszym, bardziej dostępnym.

And to make what we know stranger, more interesting, more accessible.

Jeszcze zanim Gosia oddam ci głos, już się za chwilę zwrócę do ciebie.

Even before I give the floor to Gosia, I will turn to you in a moment.

Ale dosłownie jedno zdanie na temat filmu zdarzyło się.

But literally one sentence about the film happened.

Bo to jest dla mnie kapitalny przykład tego, jak kino może mi dać więcej.

Because this is a great example for me of how cinema can give me more.

Niż mogę przeżyć.

Than I can survive.

Ponieważ z przyczyn oczywistych nie przeżyję osobiście sytuacji, w której zachodzę w ciążę.

Due to obvious reasons, I will not personally experience the situation in which I become pregnant.

I chcę dokonać aborcji, a na przykład nie mogę tego zrobić.

And I want to have an abortion, but for example, I can't do it.

Albo to jest bardzo trudne.

Either it is very difficult.

I oglądając film zdarzyło się, dostałem taki wgląd w perspektywę właśnie innego, innej.

And while watching the film, I got such an insight into the perspective of another person.

Czyli kobiety w tym kontekście.

So women in this context.

I tak dojmujący jest ten jej dramat.

And her drama is so overwhelming.

Desperacja i samotność.

Desperation and loneliness.

Przede wszystkim.

First of all.

To jest właśnie siła w dużej mierze kina.

This is precisely the strength of cinema to a large extent.

Mam wrażenie zresztą, że bez tych podziałów artystycznych, mainstreamowych, każdy film tak naprawdę może nam dać coś takiego w różnych kontekstach.

I have the impression, moreover, that without these artistic and mainstream divisions, every film can really give us something like that in different contexts.

Tak, bo też Emma, o której wspomniałeś na początku, też jest takim filmem cielesnym właściwie.

Yes, because Emma, which you mentioned at the beginning, is also quite a physically oriented film.

I też mówi o tym, w jaki sposób polityka się na ciele też dosłownie odciska.

It also talks about how politics literally leaves its mark on the body.

Bo wspomniałeś o tym takim politycznym wymiarze tego filmu.

Because you mentioned the political dimension of this film.

Więc rzeczywiście to upolitycznienie ciała jest...

So indeed, the politicization of the body is...

Jestem w stanie to unaocznić, pokazać i rzeczywiście pozwolić nam to jakoś odczuć intensywnie.

I am capable of making this apparent, showing it, and indeed allowing us to feel it intensely in some way.

Jeśli chodzi o moje myślenie, to na pewno wydaje mi się, że też taka perspektywa humanistyczna może być bardzo nieoczywista.

As for my thinking, it certainly seems to me that such a humanistic perspective can also be very non-obvious.

Bo wydawałoby się, że tych filmów o ludziach po prostu jest już tak dużo, że chciałoby się właśnie zapoznać z jakąś inną.

It would seem that there are already so many films about people that one would like to explore something different.

Ale przychodzi mi do głowy film The Humani Corporis Fabrica.

But the film The Humani Corporis Fabrica comes to my mind.

Fabrica, który jest filmem jak najbardziej ludzkim i o ludziach.

Fabrica, which is a film that is very much human and about people.

Ale właśnie z takiej perspektywy, której jeszcze w kinie po prostu nie było.

But precisely from such a perspective that simply hasn't existed in cinema before.

To jest też film, który pokazywaliśmy na Nowych Horyzontach.

This is also a film that we showcased at New Horizons.

Rodzi takiego eseju, którego bohaterem jest wnętrze ciała ludzkiego.

It gives rise to an essay whose protagonist is the interior of the human body.

To jest film, który wchodzi z kamerą do naszych wnętrzności, do naszych organów.

This is a film that enters our insides, into our organs with a camera.

Pokazuje jakieś dziwne tkanki, które sprawiają wrażenie jakichś obrazów abstrakcyjnych.

It shows some strange tissues that give the impression of abstract images.

I to jest piękne i przerażające.

And it is beautiful and terrifying.

I nagle jakby stykamy się z różnymi doświadczeniami.

And suddenly it feels like we are encountering various experiences.

Tam też jest poród, ale są też choroby.

There is childbirth there, but there are also diseases.

To są takie ciała, które są trochę uśpione.

These are such bodies that are a bit dormant.

Bo obserwujemy pacjentów, którzy są bardzo często w narkozach.

Because we observe patients who are often under anesthesia.

Są uśpieni. Właściwie są kompletnie, jakby tracą kontrolę też na tym, co się z tymi ciałami dzieje.

They are dormant. In fact, they are completely so, as if they are losing control over what is happening to those bodies.

Ale właściwie ta kamera, która wędruje poprzez wnętrze człowieka.

But actually, that camera that wanders through the interior of a person.

No to jest naprawdę dla mnie, no to było rzeczywiście coś niesłychanie odkrywczego.

Well, this is really for me, it was indeed something extraordinarily revealing.

Dojmującego.

Touching.

I momentami też bardzo trudnego do zniesienia.

And at times also very difficult to bear.

Bo to jest taki film, który tak naprawdę jakby ucieleśnia.

Because it is a film that really embodies.

I taką emocję, czy poczucie.

And such an emotion or feeling.

Że jesteśmy jakimś niesłychanie jakby czymś kruchym.

That we are like something incredibly fragile.

I tak strasznie łatwym do zniszczenia, do zdegradowania.

And so terribly easy to destroy, to degrade.

Więc rzeczywiście to taki film, który można pełnić trwogą.

So it is indeed a film that can be watched with dread.

I też ja ten film zobaczyłam w Cannes po raz pierwszy.

And I also saw this film for the first time in Cannes.

I tam rzeczywiście też te ludzie się nawzajem ostrzegali przed seansami.

And there, indeed, those people also warned each other about the séances.

Bo były takie zdarzenia.

Because there were such events.

Widzę te sceny, kiedy w pięknym słońcu na La Croisette.

I see those scenes when it's beautifully sunny on La Croisette.

W otoczeniu jachtów.

Surrounded by yachts.

Tych oczywiście zarekwirowanych rosyjskim oligarchom.

Of course, those were confiscated from Russian oligarchs.

Ludzie się ostrzegają przed filmem, który pokazuje tkankę ludzką po prostu od wewnątrz.

People are warning each other about a movie that shows human tissue simply from the inside.

To scena filmowa sama w sobie.

It's a film scene in itself.

Tak okazało się, że to jest właściwie jakiś tabu.

So it turned out that this is actually some sort of taboo.

Ludzie wychodzili z kina.

People were leaving the cinema.

Byłam tego świadkinią.

I was a witness to that.

Wiem, że zdarzały się jakieś takie sytuacje, które ktoś odlewał.

I know that there have been some situations where someone was pouring something.

To są tak mocne rzeczy.

These are such strong things.

Chociaż to są rzeczy, które mamy wszyscy w sobie.

Although these are things that we all have within us.

Więc być może właśnie to jest to takie tabu, którego się dotyka.

So perhaps this is the kind of taboo that one touches upon.

Czyli nasza de facto śmiertelność.

So our de facto mortality.

Bo trochę o tym jest ten film.

Because that's a bit what this film is about.

Jasne.

Sure.

Więc jakby nagle taka konfrontacja z tą wiedzą w ten sposób unaocznioną

So it's like suddenly having a confrontation with this knowledge made evident in this way.

jest takim niesłychanie mocnym doświadczeniem.

It is such an incredibly powerful experience.

Więc jeśli chodzi o takie przekraczanie właśnie granic,

So when it comes to such crossing of borders,

czy podejmowanie ryzyka, czy wykraczenie poza kategorie,

whether taking risks or going beyond categories,

czy wprowadzanie nowych perspektyw,

whether introducing new perspectives,

no to to jest taki dla mnie właśnie przykład filmu,

Well, this is just an example of a movie for me.

który w ostatnim czasie rzeczywiście zrobił na mnie jakby ogromne wrażenie

which recently really made a huge impression on me

i gdzieś mnie zaprosił do świata, w którym do tej pory jeszcze nigdy nie byłam.

And somewhere he invited me to a world I have never been to before.

Nie jestem pewna, czy chciałam w nim być.

I'm not sure if I wanted to be in it.

No ale już tego filmu nie odzobaczę.

Well, I can't unsee that movie now.

What has been seen cannot be unseen.

What has been seen cannot be unseen.

Tak, tak.

Yes, yes.

Więc tak, a też tu padło takie określenie jak wgląd.

So yes, there was also a term used here like insight.

I też rzeczywiście jakby lubię to słowo i lubię myśleć też o takich, o kinie jako o wglądzie.

And I actually do like that word and I also like to think of cinema as insight.

Czasami myślę o tym, że to też jest taki rodzaj wglądu.

Sometimes I think that this is also a kind of insight.

Tutaj będę reprezentowała taką może bardziej uniwersalistyczną perspektywę,

Here I will represent perhaps a more universal perspective,

ale że to jest też taki wgląd, powiedziałabym, w życie duchowe, tak?

But it's also such an insight, I would say, into spiritual life, right?

Czyli coś takiego super nieuchwytnego.

So something super elusive.

Czy w jakąś taką...

Is it in some kind of...

Czy kino potrafi jakby zagęścić czas czy rzeczywistość i zaprosić nas do świata,

Does cinema have the ability to sort of condense time or reality and invite us into a world,

który jednocześnie, jakby do rzeczywistości, która jednocześnie jest tu i teraz,

which at the same time, as if to the reality that is simultaneously here and now,

a jednocześnie odsyła do w ogóle jakichś zupełnie innych wymiarów

and at the same time refers to completely different dimensions altogether

i duchowych, i metafizycznych, i fizycznych.

both spiritual, metaphysical, and physical.

Tutaj przychodzi mi do głowy na przykład Memoria Pichaponga Veracetacula.

Here, I am reminded of Memoria Pichaponga Veracetacula, for example.

Czyli to jest taki też dla mnie film, przeżycie ogromne z ostatniego czasu,

So this is also a film for me, a huge experience from recent times,

który jest w miarę o pamięci.

which is fairly memory-efficient.

Chociaż właściwie on jest...

Although actually he is...

Też ten film powraca w ogóle.

This movie also comes back in general.

To jest w naszym...

This is in our...

Przez cały sezon naszego podcastu ten film powraca jako przykład wielu w ogóle...

Throughout the season of our podcast, this film keeps coming back as an example of many in general...

Wielu...

Many...

Wielu fantastycznych rozwiązań filmowych.

Many fantastic film solutions.

Od dźwięku po właśnie to, o czym mówisz.

From the sound to exactly what you're talking about.

Perspektywę...

The perspective...

Niesamowitą perspektywę duchową.

An amazing spiritual perspective.

No właśnie.

Exactly.

Więc też to są te rzeczy, których ja na pewno szukam.

So these are definitely the things that I am looking for.

A ta memoria ciebie tak osobiście...

And this memory of you so personally...

Bardzo.

Very.

Ciebie bardzo urzekła.

You were very charmed by her.

No już to wiem.

Well, now I know that.

Ale czym przede wszystkim?

But what primarily?

No właśnie tym takim poczuciem, że obcuję z tak zagęszczonym światem

Exactly with that feeling of being in contact with such a condensed world.

i z taką perspektywą i z takim jakby punktem czy kątem widzenia,

and with such a perspective and with such a point or angle of view,

który sprawia, że ja mam dostęp do...

which gives me access to...

Do jakby takich takich kilku perspektyw...

To like several such perspectives...

Wielu perspektyw czasowych naraz i jakiegoś takiej...

Many time perspectives at once and some kind of...

I do...

I do...

Że ktoś mi jakby zobrazował też taki proces jakiejś transmisji traumy międzypokoleniowej,

That someone could illustrate to me the process of intergenerational trauma transmission.

ale czegoś też głębszego dużo.

but also something much deeper.

I to jest coś, co odsyła i w przeszłość i w przyszłość jakby jednocześnie.

And this is something that refers both to the past and the future as if simultaneously.

To są jakby takie bardzo nieuchwytne rzeczy.

These are like very elusive things.

Trudno mi jest nawet je...

It's even hard for me to...

Zwerbalizować.

To verbalize.

Tak zwerbalizować i ponazywać.

To verbalize and name it like that.

Ale rzeczywiście to są jakieś takie może przeczucia czy intuicje,

But indeed, these are some kind of feelings or intuitions,

które ten film jest w stanie uchwycić i przekazać.

which this film is able to capture and convey.

Które też mówi właśnie o tym, że jesteśmy w jakimś...

Which also speaks exactly about the fact that we are in some...

Też w jakimś...

Also in some...

Jakoś częścią jakiegoś dużo bardziej złożonego systemu na planie jakby historycznym.

Somehow as part of a much more complex system in a seemingly historical context.

Czyli że jesteśmy też jakby, no nie wiem, dziećmi naszych rodziców,

So we are also, I don't know, the children of our parents,

wnukami naszych dziadków, którzy mieli takie, a nie inne doświadczenia

the grandchildren of our grandparents, who had such and such experiences

i te ich doświadczenia się w nas odciskają.

And their experiences leave their mark on us.

Nawet jeśli do końca sobie nie zdajemy sprawy,

Even if we are not fully aware of it until the end,

to w tym filmie jakby jest też kwestia jakby takiej traumy historycznej po prostu.

In this movie, there is also the issue of historical trauma, simply put.

Takiego przekazu transgeneracyjnego.

Such a transgenerational message.

Ten film jest z tej perspektywy dla mnie też bardzo ważny, bo o tym mówi.

This film is very important to me from this perspective because it addresses that.

Ale też mówi właściwie o tym,

But it also actually speaks about this,

że o jakiejś tajemnicy, no po prostu.

that there is some secret, just like that.

Że użyje tego słowa.

That I will use that word.

Tak, ale nie, to jest chyba słowo klucz tutaj, przynajmniej dla mnie.

Yes, but no, that's probably the key word here, at least for me.

I w ogóle tajemnica jest takim słowem, które w kontekście naszych rozważań

And in general, "mystery" is such a word that in the context of our reflections...

i dzisiejszych i poprzednich w ramach spotkań naszych jest bardzo ważna.

Both today's and previous meetings are very important.

Bo jeżeli mówimy o kinie, które daje nam więcej

Because when we talk about cinema that gives us more

i o kinie, które pokazuje nam świat z innej perspektywy niż nasza,

and about cinema that shows us the world from a perspective different from our own,

no to to są często perspektywy, które dla nas są jakąś tajemnicą.

Well, these are often perspectives that are a mystery to us.

Ten film, o którym wspomniałaś, De Humanis Corporis...

That film you mentioned, De Humanis Corporis...

De Humanis Corporis Fabrica.

On the Fabric of the Human Body.

Niby jesteśmy świadomi tego, z czego składa się nasze ciało.

We are supposedly aware of what our body is composed of.

No ale to jednak jest poza naszą świadomością w pewnym sensie,

But it is still beyond our consciousness in a certain sense.

bo no nie myślimy cały czas o tym, że co się tu dzieje, co tu jest,

because we do not think all the time about what is happening here, what is here,

która tkanka teraz pracuje, które hormony w tym momencie pracują, czy cokolwiek, prawda?

Which tissue is working now, which hormones are active at this moment, or anything, right?

No i też jakby o takiej perspektywie dosyć brutalnej, że jesteśmy też po prostu jakby kawałkiem mięsa.

Well, also in a rather brutal perspective, that we are simply just a piece of meat.

Otóż to.

That's it.

Bo tam też takie sceny są w tym filmie, które też nam to...

Because there are also such scenes in this movie that also show us...

Uzmysławiają.

They make you realize.

Niestety.

Unfortunately.

Nie jest to...

It is not...

Na pewno wszystkich zachęciliśmy teraz do obejrzenia tego filmu.

We have definitely encouraged everyone to watch this movie now.

Myślę, że liczba osób, które będą...

I think that the number of people who will...

Po naszym spotkaniu tutaj liczba osób, które będą się wzajemnie ostrzegały przed tym filmem wzrośnie.

After our meeting here, the number of people who will warn each other about this movie will increase.

Aczkolwiek...

However...

Tam jest taka scena, jeśli mogę powołać na jakiś przykład.

There is a scene like that, if I may reference an example.

No to jest taka scena, w której ktoś przekłada kawałek mięsa, tak?

Well, this is a scene where someone is putting a piece of meat, right?

A on jest taki trochę pocięty, wygląda jak trochę przysmażony taki duży boczek.

And he is kind of chopped up, looks like a slightly burnt big bacon.

I rzeczywiście...

And indeed...

Jest to rozgoda?

Is this a separation?

Tak.

Yes.

To są lekarze, którzy mają to w rękach.

These are the doctors who have it in their hands.

Kolicza nora, do której zmierzamy, staje się coraz mroczniejsza.

The burrow we are heading to is becoming越来越 darker.

Ale to jest trochę to, tak?

But it's a little bit like that, right?

Że to się obraca i mówi o tym, że tutaj są jakieś tkanki rakowe, coś.

That it spins and mentions that there are some cancerous tissues here, something.

Po czym obraca to na drugą stronę i okazuje się, że to jest obcięta pierś, tak? Kobieca.

Then you turn it over and it turns out to be a severed breast, right? A woman's.

Więc...

So...

I to jest tak szokujące i tak potworne.

And this is so shocking and so monstrous.

Jednocześnie to jest jakby, rozumiem, codzienność medycyny.

At the same time, it is like, I understand, the everyday reality of medicine.

I codzienność naszego ciała, tak?

And the everyday life of our body, right?

Choroby, które nas dotykają, w sposób w jaki się te komórki rakowe rozrastają.

The diseases that affect us, in the way that cancer cells grow.

I co z nami robią, tak? W co się zamieniamy?

And what are they doing to us, right? What are we turning into?

I myślę, że pytanie...

And I think the question...

Ale pytanie w ogóle jest też takie, czy to rzeczywiście jest potworne?

But the question is also whether it is really horrifying?

W tym sensie, że jest to część ciała, tak?

In the sense that it is a part of the body, right?

Tak, ale ten moment odwrócenia tego kawałka boczku na drugą stronę i on się wtedy okazuje być tym, czym jest, jest szokujący.

Yes, but that moment of flipping the piece of bacon to the other side and it then turns out to be what it is, is shocking.

To jest dosyć szokujące.

This is quite shocking.

Szczerze powiedziawszy, nie przypominam sobie w wielu horrorach, które oglądałem takie sceny nawet.

To be honest, I don't recall such scenes even in many horror movies I've watched.

Więc myślę, że jeżeli ktoś jest fanem gore, to myślę, że też może się spokojnie odnaleźć w tym filmie.

So I think that if someone is a fan of gore, then I think they can also find themselves at ease in this film.

Ale no tak, to też jest chyba... Kino też jest po to, żeby rzucać nam wyzwania, myślę.

But yes, I think that's also... Cinema is also there to challenge us, I think.

I każde przekroczenie naszej perspektywy i pokazanie nam innej jest wyzwaniem.

And every crossing of our perspective and showing us another is a challenge.

I jak najbardziej to się w tym mieści.

And it absolutely fits into this.

Bardzo się cieszę, że wspomniałaś o Apicza Tpongu, bo dla mnie to jest reżyser, który wraca w naszych rozmowach nie bez przyczyny.

I am very glad that you mentioned Apichatpong Weerasethakul, because for me he is a director who comes up in our conversations for a reason.

Ponieważ jeżeli mówimy o tej perspektywie duchowej, metafizycznej, którą bardzo łatwo można sprowadzić do kiczu.

Because if we talk about this spiritual, metaphysical perspective, it can very easily be reduced to kitsch.

Bardzo łatwo.

Very easy.

To on tego nie robi.

He doesn't do it.

I nagle rzeczywiście zabiera nas do świata, gdzie ja już nie mam perspektywy innego.

And suddenly it really takes us to a world where I no longer have a perspective of another.

W tym sensie, że w perspektywie zwierzęcia na przykład.

In this sense, for example, from the perspective of an animal.

Tylko mam perspektywę ducha na przykład.

I only have the perspective of the spirit, for example.

Bo siada sobie obok bohatera księżniczka siedemnastowieczna nagle.

Suddenly, a seventeenth-century princess sits down next to the hero.

I właściwie nikogo tu nie dziwi, że ona się tam pojawia w jakiejś dziwnej formie.

And actually, no one here is surprised that she appears there in some strange form.

Więc chyba ta nieoczywista duchowość kina jest też szalenie istotna w kontekście tego, że możemy w kinie przeżyć więcej niż my.

So I guess this non-obvious spirituality of cinema is also extremely important in the context that we can experience more than ourselves in cinema.

W kinie przeżyć więcej niż na co dzień.

In the cinema, you experience more than in everyday life.

Bardzo się cieszę, że patrzysz na mnie Błażej, ponieważ ewokuje to we mnie nowo horyzontalne wspomnienie.

I am very glad that you are looking at me Błażej, because it evokes a new horizontal memory in me.

Pamiętam, że jakieś siedem lat temu ty, Jakub Majmurek i Paweł Mościcki przez jakieś cztery godziny w nocy przekonywaliście mnie, że jest we mnie metafizyka.

I remember that about seven years ago you, Jakub Majmurek, and Paweł Mościcki convinced me for about four hours at night that there is metaphysics in me.

Byłam niesamowicie uparta i odwrócam tę perspektywę.

I was incredibly stubborn and I'm changing that perspective.

Nie pamiętałem, ale rzeczywiście tak było.

I didn't remember, but it was indeed like that.

Tak było.

It was like that.

Próbowaliśmy cię przekonać, że jest.

We tried to convince you that it is.

Chyba bezskutecznie.

Probably in vain.

Bezskutecznie. Wtedy się nie udało. Teraz też by się nie udało.

Unsuccessfully. It didn't work then. It wouldn't work now either.

Ja wciąż jestem w stanie nagiąć się do takiego rozumienia metafizyki jako coś, co jest poza fizyczne.

I am still able to bend towards an understanding of metaphysics as something that is beyond the physical.

I faktycznie skłaniam się do tego, że lubię jakiś rodzaj tajemnicy.

And indeed, I tend to like some kind of mystery.

Ale przyznam, że mocniej zawsze tkwiłam w tym takim społecznym zakorzenieniu, które bardziej bawi się rzeczywistością i nie przebija się na drugą stronę.

But I must admit that I have always been more rooted in that kind of social embedding, which plays more with reality and doesn't break through to the other side.

Chociaż myślę, że właśnie ten...

Although I think that this...

Ale już założyłaś, że jest druga strona, więc nasza teza, że jest w tobie metafizyka, udowodniona.

But you have already assumed that there is a second side, so our thesis that there is metaphysics in you is proven.

Tak, pracuję. Myślę, że na pewno memoria jest dobrym przykładem takiego kina, który otwiera się na rodzaj tajemnicy.

Yes, I am working. I think that "Memoria" is definitely a good example of a type of cinema that opens up to a kind of mystery.

Myślę, że też już wiele lat temu pokazywany wujek Bunmi...

I think that uncle Bunmi was also shown many years ago...

Który potrafi przywołać swoje poprzednie wcielenia.

Who can summon his previous incarnations.

Tak. To był film, który też służył nam, mnie i Mateuszowi Atmanowi, za główną inspirację do naszego serca.

Yes. It was a film that also served as the main inspiration for our hearts, for me and Mateusz Atman.

Te inspiracje do naszego spektaklu Martwa natura, który był oparty właśnie na takim założeniu, że natura jest czymś, co trwa ponad jednostkowymi bytami.

These inspirations for our performance Still Life, which was based on the assumption that nature is something that lasts beyond individual beings.

gittiwórlardanium

gittiwórlardanium

Wyłaniamy się z niej trochę i do niej wracamy, ale generalnie, jakby, również na katastrofę ekologiczną należy patrzeć z tej perspektywy, że trzeba myślić, co się z niej wyłoni.

We emerge from it a bit and return to it, but generally, we should also look at the ecological disaster from the perspective of considering what will emerge from it.

wyłaniamy się z niej trochę i do niej wracamy, ale generalnie, jakby, również na katastrofę ekologiczną należy patrzeć z tej perspektywy, że trzeba myślić, co się z niej wyłoni.

We emerge from it a little and return to it, but generally, one should also look at the environmental catastrophe from the perspective that we need to think about what will emerge from it.

i w jaki sposób sprawić, żeby to trwanie... jakby pod jakimś względem się uzupełniało.

And how to make this duration... somehow complement each other in some respect.

Żeby to trwanie pod jakimś względem się uzupełniało i te wizje naturalnych duchów, które wracają w formach grzybów, w formach mikroorganizmów, w formach takich istot, z którymi jeszcze nie mieliśmy do czynienia.

So that this persistence complements itself in some respects and these visions of natural spirits that return in the forms of mushrooms, in the forms of microorganisms, in the forms of such beings that we have not yet dealt with.

To był taki kierunek, który wydawał nam się bardzo owocny w sztuce w ogóle i fajny do przeniesienia też na scenę teatralną.

It was a direction that seemed very fruitful to us in art in general and also nice to transfer to the theater stage.

I na pewno myślę, że zgadzam się absolutnie z tym, że kino ma taki talent albo taką możliwość dawania właśnie czegoś, co jest poza i ponad.

And I definitely think that I absolutely agree with the idea that cinema has such a talent or such a possibility of giving something that is outside and beyond.

Szczególnie teraz, kiedy mamy do czynienia z wieloma filmami, które pracują na niedopowiedzeniu, które nie dociskają tych puent.

Especially now, when we are dealing with many films that rely on ambiguity and do not emphasize their points.

Obcasem myślę też nawet o filmie, który widziałam niedawno, czyli Pięć Diabłów, który jest z jednej strony...

I'm even thinking about the movie I saw recently, which is Five Devils, which on one hand...

jakby refleksją o rodzinie, z drugiej strony jest też refleksją o czarownicach i o tym, w jaki sposób ponad pokoleniami można pokonać pewną drogę,

"Like a reflection on family, on the other hand, it is also a reflection on witches and how, across generations, one can overcome a certain path."

pogodzić się też, przepracować pewną relację. I faktycznie to są narzędzia, które są dostępne tylko i wyłącznie w kinie.

To reconcile as well, to work through a certain relationship. And indeed, these are tools that are available only and exclusively in cinema.

Też bardzo chciałbym się dowiedzieć, czy w kontekście właśnie tych ciągłych przepływów między kinem artystycznym,

I would also like to find out whether, in the context of these continuous flows between art cinema,

i mainstreamowym, które to kategorie są nieostre, to myślę, że już sobie ustaliliśmy.

In the mainstream, which categories are fuzzy, I think we have already established that.

Czy zdarzyło się wam, że obejrzałyście film teoretycznie mainstreamowy, a okazał się niezwykle oryginalny i progresywny,

Have you ever watched a film that was theoretically mainstream, but turned out to be extremely original and progressive?

albo odwrotnie, film artystyczny, który okazał się efektowną, atrakcyjną zabawą i w ogóle okazał się czymś,

or the other way around, an artistic film that turned out to be an impressive, attractive amusement and generally turned out to be something,

z czym kina artystycznego być może stereotypowo nie kojarzymy, czyli po prostu był fun?

What we might not stereotypically associate with art cinema, or simply, was it fun?

No ja mam chyba w obie strony.

Well, I probably have it both ways.

Na pewno jeżeli chodzi o mainstream, który stał się dla mnie wielkim zaskoczeniem, to jest doświadczenie moje z tego roku.

Certainly, when it comes to the mainstream, which has become a great surprise for me, it's my experience from this year.

To jest Jackass.

This is Jackass.

Nie wiem, czy...

I don't know if...

Znamy.

We know.

Nie wiem, czy znacie.

I don't know if you know.

Nie wiem, czy znam. Nie szkoda.

I don't know if I know. It's not a loss.

Siedziałem w bunkrze przez ostatnie 10 lat, ale świetnie, bo nadrabiam teraz wszystkie braki.

I have been sitting in a bunker for the last 10 years, but it's great because I am now catching up on everything I've missed.

Ja generalnie wróciłam do Jackassu po, myślę, 20 latach nieoglądania go, bo pamiętam jakieś przebitki, jak byłam nastolatką,

I generally returned to Jackass after, I think, 20 years of not watching it, because I remember some clips from when I was a teenager.

kiedy te pierwsze Jackassy się pojawiły.

When did those first Jackasses appear?

I wydawało mi się to jakąś mierną rozrywką, jakimś absurdalnym w ogóle pastwieniem się nad swoim ciałem i jakąś absolutną głupotą.

And it seemed to me like some mediocre entertainment, some absurd kind of tormenting my own body and complete nonsense.

I w tym roku wyszedł Jackass Forever i Jackass 4,5.

This year, Jackass Forever and Jackass 4.5 were released.

I ja autentycznie uważam, że to jest jedyna prawdziwa transgresja we współczesnym kinie.

And I genuinely believe that this is the only true transgression in contemporary cinema.

Ja nie wiedziałam, że to na tym polega.

I didn't know it was about that.

Nie wiedziałam, że chodzi o grupę 50-latków, którzy poddają jakby tak daleko idącym próbom performerskim własne genitalia, którzy...

I didn't know it was about a group of 50-year-olds who put their own genitals through such extreme performance tests, who...

Absolutnie kwestionują swoją męskość.

Absolutely question their masculinity.

Najpierw obcięte piersi, teraz genitalia.

First cut-off breasts, now genitals.

Naprawdę nie spodziewałem się, że ten odcinek pójdzie w tę stronę, ale oczywiście jest to bardzo ciekawe.

I really didn't expect this episode to go in this direction, but of course it is very interesting.

Myślę, że jest faktycznie ten pomost między arthousem a mainstreamem tutaj.

I think there is indeed a bridge between arthouse and mainstream here.

Między The Humani Corporation a Jackassem.

Between The Humani Corporation and Jackass.

Nagle okazuje się, że jest bardzo duże podobieństwo.

Suddenly it turns out that there is a very great resemblance.

I świetnie, o to nam chodzi. Musimy pokazywać te mosty.

And great, that's what we're aiming for. We need to showcase these bridges.

Ja też byłam zaskoczona tą konwencją, w której to jest pokazywane.

I was also surprised by the convention in which this is presented.

Bo oprócz...

Because besides...

Jeżeli ktoś nie wie, czym jest Jackass, to Jackass polega na tym, że mamy grupę mężczyzn, która jest filmowana przez Jeffa Tremaina, jakby reżyserowana i przez Johnny'ego Knoxvilla i czasem przez Spike'a Jonesy,

If someone doesn't know what Jackass is, then Jackass involves a group of men who are filmed by Jeff Tremaine, almost directed by Johnny Knoxville and sometimes by Spike Jonze.

którzy poddają swoje ciała najbardziej radykalnym próbom i generalnie czemuś, co powiedziałabym, rozpościera się między wiedeńskimi akcjonistami a sztubackimi dowcipami.

who subject their bodies to the most radical trials and generally to something that I would say stretches between Viennese actionists and schoolboy jokes.

Mamy tam do czynienia z próbami, nie wiem, posmarowania swojego ciała.

We are dealing there with attempts, I don't know, to grease one's body.

I napuszczenia na to roju pszczół albo dzikiego niedźwiedzia.

And to unleash a swarm of bees or a wild bear on it.

Dużo jest też prób stoczenia się na byle czym bez ubrania z lodowatej skarpy.

There are also many attempts to roll down a cold slope without any clothes on.

Na pewno też jest dużo takich bardziej hardkorowych elementów, jak próba przywiązania mięsa do genitaliów i sprawienia, żeby sęp wyjadał to bez uszkodzenia narządów.

There are certainly many more hardcore elements, such as trying to tie meat to the genitals and making a vulture eat it without damaging the organs.

Ale oprócz...

But apart from...

A mówiłaś mi, że przesadzam.

And you told me that I was overreacting.

Nie, nie, nie, właśnie, bo kazało się, to jest nieprawdopodobna konkluzja tego odcinka.

No, no, no, exactly, because it turned out, this is an unbelievable conclusion of this episode.

Najbardziej, ja myślałem, że ludzie będą się ostrzegać właśnie przed tym filmem, o którym Gosia powiedziała, gdzie obserwujemy te ciała nasze od wewnątrz jakby.

Most of all, I thought that people would warn each other about this movie that Gosia mentioned, where we observe our bodies from the inside, as it were.

Nie, teraz się wszyscy będą ostrzegać przed Jackassem po prostu, że tam są straszne rzeczy.

No, now everyone will just warn each other about Jackass because there are terrible things happening there.

Ale być może chodzi też, znaczy to jest cały ciekawy ten wątek, który się tutaj pojawił tak niespodziewanie.

But perhaps it is also about, I mean this is a whole interesting thread that has appeared here so unexpectedly.

Być może on też mówi o tym, że to kino, które nas jakoś interesuje, które jakby kojarzymy z arthousem i jakby myślimy sobie o tym, że to jest wartość właśnie kina artystycznego,

Perhaps he is also saying that it's cinema that somehow interests us, which we associate with arthouse and we think to ourselves that this is the value of artistic cinema.

to jest to, że ono zajmuje się ciałem w sposób, który jest, jak powiedziałeś, transgresyjny, tak? Że można tę transgresję jakąś fizyczną poprzez kino też uchwycić.

It is that it deals with the body in a way that is, as you said, transgressive, right? That this physical transgression can also be captured through cinema.

Jestem absolutnie przekonany.

I am absolutely convinced.

Przekroczyć pewną granicę, którą jak się okazuje, bo oczywiście to brzmi wszystko śmiesznie i my się śmiejemy, ale absolutnie rozumiem twoją argumentację na serio, że to jest jak najbardziej przekraczanie granic.

To cross a certain boundary, which as it turns out, of course, it all sounds funny and we laugh, but I absolutely understand your argument seriously that this is definitely crossing boundaries.

Tak, tak.

Yes, yes.

Ja byłam też właśnie zdziwiona argumentacją, która jest prezentowana przez członków Jackassu, którzy oczywiście dorobili się fortun.

I was also surprised by the argumentation presented by the members of Jackass, who of course have made a fortune.

Z drugiej strony część z nich dorobiła się PTSD, funkcjonowanie przez miesiąc na planie, gdzie jakby wszystko jest żartem, wszystko jest prankiem, nie można wejść do kibla, żeby on nie wybuchł.

On the other hand, some of them developed PTSD, functioning for a month on set where everything seems like a joke, everything is a prank, you can't even go to the bathroom without it blowing up.

Doprowadza do tego, że żyje się w pewnego rodzaju ciągłym napięciu, ale oni też często mówią o tym, że istnieje jakby coś takiego, że jako dzieci bawimy się naszymi genitaliami,

It leads to a kind of constant tension in life, but they often also talk about the idea that as children we play with our genitals.

szczególnie mężczyźni podobno bawią się swoimi penisami i tracą to z biegiem czasu.

Especially men supposedly play with their penises and lose this over time.

Ja nie jestem tak pewien, czy tracą swoją drogą, ale to już jest temat na inną rozmowę.

I'm not so sure that they're losing their way, but that's a topic for another conversation.

Ja myślę, że pewien też rodzaj bezpretensjonalnego podejścia do swojej cielesności tam się manifestuje, ale...

I think that a certain kind of unpretentious approach to one's body also manifests itself there, but...

Tak, tak, tak, przepraszam, już serio, serio, proszę bardzo.

Yes, yes, yes, I'm sorry, really, seriously, here you go.

Ale myślę, że faktycznie jest coś takiego, że to jest w gruncie rzeczy bardzo antymaskulinistyczne.

But I think that there is indeed something that is essentially very anti-masculine.

Że mamy coś takiego, że mamy tych pięciu kolesi albo więcej, w ostatnim Jackassie dołącza do nich laska, która jest jeszcze bardziej hardkorowa niż oni

That we have something like this, that we have these five guys or more, in the latest Jackass a girl joins them who is even more hardcore than they are.

i faktycznie są w stanie jakby podjąć różne próby ognia bawiąc się swoją cielesnością i zupełnie niepoważnie ją traktując.

And in fact, they are able to take various attempts at fire while playing with their corporeality and treating it completely unseriously.

Więc byłam absolutnie zdziwiona tym subwersywnym potencjałem, który tam tkwi.

So I was absolutely amazed by the subversive potential that lies within it.

Też jest fajne obserwowanie tego właśnie w tym Jackassie Forever, kiedy oni są już starzy.

It's also cool to watch this in Jackass Forever, when they are already old.

I te próby wymagają od nich coraz więcej jakby...

And these attempts require more and more from them as if...

Poświęceń.

Sacrifices.

Poświęceń i trafiania do szpitala.

Sacrifices and getting into the hospital.

A w drugą stronę myślę sobie, że miałam coś takiego, myślę, że jakby często jest tak, że w takiej bańce arthouse'owej wymaga się od filmów, żeby były bardzo właśnie arthouse'owe, hermetyczne i tak dalej.

And on the other hand, I think to myself that I had something like that, I think that it's often the case that in the arthouse bubble, there is a demand for films to be very arthouse, hermetic, and so on.

I w tym roku...

And this year...

Często też takie poważne, posępne, prawda?

It often seems so serious and gloomy, right?

Czasami smutek utożsamiamy z wysoką jakością artystyczną, tak stereotypowo, co myślę nie jest prawdą do końca.

Sometimes we associate sadness with high artistic quality, which I think is a stereotype and not entirely true.

No właśnie smutek jest dobrą kategorią, bo myślałam o filmie w trójkącie, czyli Triangle of Sadness Rubena Ostlunda, który wygrał Cannes, ale spotkał się z taką bardzo nieprzychylną reakcją krytyki.

Indeed, sadness is a good category because I was thinking about the film Triangle of Sadness by Ruben Östlund, which won Cannes but faced very unfavorable reactions from critics.

I obawiałam się zobaczenia go w tym roku na Nowych Horyzontach.

I was afraid to see him this year at New Horizons.

I okazało się, że dokładnie wydaje mi się, że te arthouse'owe oczekiwania trochę zabiły ten film, bo jest to bardzo dobrze napisana satyra, która jest grubą kreską i która jest zabawna.

And it turned out that I think these arthouse expectations somewhat killed the film, because it is a very well-written satire that is broad and humorous.

I która też jest zrobiona za bardzo duży budżet.

And which is also made with a very large budget.

I ma taki polityczny pazur, ale jest przede wszystkim rozrywką.

I have such a political edge, but it is primarily entertainment.

I wydaje mi się, że w takiej politycznej rozrywce nie ma sobie swoich równych i też nie ma za dużo konkurencji.

And it seems to me that in such political entertainment, there are no equals and not much competition.

Ale faktycznie słyszałam dużo głosów, że jest to za płaskie, że to jest za mało zniuansowane i tak dalej.

But I actually heard a lot of voices saying that it is too flat, that it is not nuanced enough, and so on.

I wydaje mi się, że czasem właśnie ten arthouse podnosi nasze oczekiwania w niepotrzebną stronę.

And I think that sometimes this arthouse raises our expectations in an unnecessary direction.

Chcemy, żeby dany film był czymś, czym on nie jest po prostu.

We want a given film to be something that it simply is not.

całej opowieści Agnieszki o Jackasie,

the whole story of Agnieszka about Jackas,

która była po prostu absolutnie

which was simply absolutely

spektakularna

spectacular

i rzeczywiście

and indeed

była na serio,

she was serious,

ale jednocześnie zabawna, co myślę, że było

but at the same time funny, which I think it was

słychać i widać, ale też

you can hear and see, but also

jakie są twoje doświadczenia tej kwestii

What are your experiences regarding this matter?

właśnie w obie strony? Film

Just in both directions? Movie.

mainstreamowy, który okazał się

mainstream, which turned out to be

oryginalny i progresywny, albo film artystyczny,

original and progressive, or an art film,

który właśnie wbrew

which is just against

stereotypowemu spojrzeniu, że musi być smutny

the stereotypical view that it must be sad

i poważnie okazał się po prostu ekstra

And seriously, he turned out to be just awesome.

zabawą.

fun.

Znaczy najpierw

It means first.

myślałam, że nie mam takiego tytułu, ale kiedy

I thought I didn't have such a title, but when.

zaczęłaś mówić, to mi się coś takiego przypomniało.

When you started talking, it reminded me of something like that.

Czy pamiętasz Jacka z dwójka?

Do you remember Jacek from class two?

I nie wyjdziemy z tego kręgu.

And we won't get out of this circle.

Nie, w ogóle przechodzę w inne rejony.

No, I'm moving into different areas altogether.

Dobrze, tak zrobmy.

Okay, let's do that.

Nie wiem, czy pamiętasz taki film Catherine Bigelow

I don't know if you remember a film by Catherine Bigelow.

o polowaniu na Binadena.

about the hunt for Bin Laden.

Tak, pamiętam ten film.

Yes, I remember that movie.

No więc to był taki amerykański,

So it was such an American,

hollywoodzki, mainstreamowy film.

Hollywood, mainstream film.

Z Jessie Conchastain?

With Jessie Conchastain?

Z Jessie Conchastain, tak.

With Jessie Conchasta, yes.

Którego tytułu właśnie teraz

Which title right now

nie pamiętam, bo dosłownie przed chwilą o sobie o nim przypomniałam.

I don't remember, because I just remembered about him a moment ago.

I właśnie pamiętam, że to był film,

And I just remember that it was a movie,

który mnie bardzo zaskoczył.

which surprised me a lot.

Zero Dark Thirty?

Zero Dark Thirty?

Zero Dark Thirty, dokładnie tak.

Zero Dark Thirty, exactly so.

Więc to było to, tak. Nie pamiętam polskiego tytułu.

So that was it, yes. I don't remember the Polish title.

Ale w każdym razie to był film,

But in any case, it was a movie,

który był rzeczywiście jakby no w tej jeszcze,

which was really as if, well, in this still,

on jest przed jakieś pewnie dziesięciu lat,

He has been here for about ten years, probably.

może troszkę mniej, ale to było takie

maybe a little less, but it was like that

mainstreamowe, hollywoodzkie,

mainstream, Hollywood

wysokobudżetowe kino, prawda,

high-budget cinema, right,

o paniu Binadena, ale ja ten film obejrzałam

About Mr. Bin Laden, but I watched that movie.

jako bardzo progresywny,

as very progressive,

właśnie film, który mówił

the film he was talking about

w moim odczuciu o karierze kobiet w korporacji,

in my opinion about women's careers in corporations,

bo to jest historia kobiety, która

because it is the story of a woman who

właśnie tam bierze udział w tych

it is there that he/she participates in those

wszystkich akcjach

in all actions

amerykańskich. Pracuje w CIA, zdaje się, prawda?

American. Works at the CIA, it seems, right?

Tak, tak, tak. I dla mnie to nie było w ogóle film o polowaniu na Binadena,

Yes, yes, yes. And for me, it wasn't a film about hunting Bin Laden at all.

ani o polityce amerykańskiej,

nor about American politics,

ani nawet do końca kinoakcji, tylko to był dla mnie film

not even a complete action movie, it was just a film for me

o kobiecie w strukturach

about a woman in structures

korporacji,

corporation,

która musi złapać Binadena,

who must catch Bin Laden,

żeby w ogóle zostać w jakikolwiek

to even stay in any way

sposób docenioną, że kobiety muszą zrobić,

a way appreciated that women have to do,

właśnie muszą aż złapać Binadena,

They just have to catch Bin Laden.

żeby móc po prostu tam

to be able to simply be there

pracować, tak? I być w takiej firmie

To work, right? And to be in such a company.

u siebie. Więcej przeszkód

At home. More obstacles.

do pokonania niż mężczyźni. No, ale właśnie,

to overcome than men. Well, but exactly,

to, co muszą osiągnąć, jest po prostu, no,

what they must achieve is simply, well,

to są takie cele, które są niemal niewyobrażalne,

these are such goals that are almost unimaginable,

tylko po to, żeby mogły udowodnić

only to prove

swoją taką podstawową wartość, którą

its basic value, which

jakby mężczyźni mają w założeniu.

as if men are supposed to.

Oni właściwie niczego tam nie muszą udowadniać,

They actually don't have to prove anything there.

tak? Natomiast one właśnie rzeczywiście to...

Yes? However, they actually do that...

Ja tam pamiętam, jest tam takie sceny, kiedy ona idzie

I remember, there are scenes when she is walking.

z kolegami po korytarzu i rzeczywiście ona cały czas

with colleagues down the corridor and indeed she all the time

jest gdzieś tam pół kroku z tyłu, oni rozmawiają tylko

There is somewhere half a step behind, they are only talking.

ze sobą. Właściwie jest permanentnie,

with each other. Actually, it is permanent,

nieignorowana i właśnie to jest...

not ignored and that's exactly what it is...

Odebrałam to film jako taki właśnie

I received the film as just that.

progresywny, wtedy jeszcze...

progressive, back then...

Dzisiaj pewnie byłby już mniej, no bo to są takie tematy

Today it would probably be less, because these are such topics.

już dosyć oczywiste i omówione,

already quite obvious and discussed,

ale wtedy tak. I też jakby to jest taka treść

But yes, then. And also, it's kind of like this content.

przemycona właśnie

just smuggled

w hollywoodzkim filmie i myślę, że ona też być może

In the Hollywood movie, and I think she might be too.

się odnosi do tego systemu całego też,

it also refers to this whole system,

w ramach którego Catherine Bigelow

in which Catherine Bigelow

funkcjonuje i funkcjonowała. Więc to też jakiś

it functions and it functioned. So that's also something

rodzaj komentarza do sytuacji

type of comment on the situation

jakby kobiety w strukturach

like women in structures

hollywoodzkich, tak? Czy w ogóle

Hollywood, right? Or at all?

w świecie filmowym.

in the film world.

Więc tak, to było takie zaskoczenie

So yes, it was such a surprise.

i takie moje jakby

and that's my kind of

odkrycie wewnątrz tego filmu, jakby takiego

the discovery within this film, as if of such a kind

jego prawdziwego jakby tematu

his true subject, as if

i serca. Natomiast jeśli chodzi o ten

and hearts. However, if it comes to this

drugi kierunek,

second direction,

to jest trochę tak, że w ramach

it's a bit like, within the framework of

pracy nad Nowymi Horyzontami my oglądamy

we are watching while working on New Horizons

rzeczywiście bardzo jakby dużo filmów

Indeed, there are quite a lot of movies.

z festiwali kina artystycznego, czyli

from artistic cinema festivals, namely

oglądamy film z Berlina,

we are watching a movie from Berlin,

z Rotterdamu. No w Cannes to już jest też

from Rotterdam. Well, it's also in Cannes now.

bardziej mainstreamowo, ale też są poboczne sekcje,

more mainstream, but there are also side sections,

gdzie to kino artystyczne oczywiście jest najważniejsze.

where this artistic cinema is of course the most important.

Więc...

So...

w ciągu roku no jakby obcuję z bardzo

During the year, well, I interact with very...

dużą ilością filmów, które

a large number of films that

są kinem

they are a cinema

artystycznym albo chciałby być kinem artystycznym.

an artistic one or would like to be an art cinema.

Więc mam takie poczucie, że oczywiście jest

So I have this feeling that of course there is.

też dużo takiej produkcji, która

also a lot of such production that

próbuje też spełnić te oczekiwania, o których mówiłaś,

"I'm also trying to meet those expectations you mentioned."

tak? Że to są pewne...

Yes? That they are certain...

że właściwie myślimy

that we are actually thinking

o kinie jakby arthouse'owym. Ja lubię o nim myśleć, jako o kinie

about cinema that is somewhat arthouse. I like to think of it as cinema

autorskim, czyli takiej właśnie osobistej

authorial, that is to say such a personal one

wypowiedzi, że to jest taka sytuacja, w której ktoś

statements that this is a situation in which someone

naprawdę pragnie coś powiedzieć i to robi

he really wants to say something and he does

jeszcze w konkretny sposób. Tymczasem

still in a specific way. Meanwhile

ono tak samo ma klisze,

it also has negatives,

tak? Często pokazujemy

Yes? We often show.

kino

cinema

slow, czyli ten taki rodzaj takiego właśnie

slow, that is that kind of such a one

jakby modernizmu

like modernism

filmowego, który też widzowie Nowych Horyzontów bardzo

film that the viewers of New Horizons also very

lubią, ale też jakby w czasie tej selekcji

they like it, but also as if during this selection

widzimy, że na przykład slow też się stało rodzajem

we see that, for example, "slow" has also become a kind of

kliszy. Konwencji.

film. Convention.

Kino arthouse'owe ma swoje też konwencje.

Arthouse cinema also has its conventions.

Ma swoje konwencje, ma swoje klisze i ma swoje

It has its conventions, it has its clichés, and it has its...

oczekiwania jakieś takie, czy też

expectations are somewhat like that, or is it

wyobrażenia o tych oczekiwaniach, do których filmowcy próbują

imaginations about these expectations that filmmakers are trying to

się jakoś tam dostosować.

to adjust somehow.

A w tym roku był w Cannes taki film

And this year there was a film in Cannes.

z Pakistanu, który nazywał się

from Pakistan, who was named

Joyland i który też zrobił tam taką

Joyland and who also made such a thing there.

właściwie furorę, można powiedzieć. On też dostał jedną

Actually, it's a sensation, you could say. He also got one.

z nagród w Uncertain Regards bodajże

from the prizes in Uncertain Regards, I believe.

i sporo się o nim

and a lot about him

mówiło, ale właśnie to był taki arthouse,

it was said, but that was exactly the kind of arthouse,

przed którym ja przeżyłam jednak rozczarowanie, bo to był film

before which I experienced disappointment, because it was a film

właśnie z Pakistanu

just from Pakistan

o

o

miłości

love

mężczyzny heteroseksualnego do

heterosexual man to

osoby trans, więc to rzeczywiście

trans people, so it really is

jakieś takie też bardzo duże przekroczenie w ramach jakby

some kind of very large violation within the framework of...

tamtej kultury.

that culture.

Rzecz jasna, ale jednocześnie był to

Of course, but at the same time it was a

no po prostu

well, simply

o

o

jakby rzeczywiście jakby fajne, emocjonujące

like really like cool, exciting

widowisko, świetnie zrobione, no ale właśnie

a spectacle, well done, but exactly

widowisko, melodramat, klisze

spectacle, melodrama, clichés

i różne tego typu rzeczy, więc

and various things like that, so

właśnie to jest taki dobry przykład dla mnie

this is such a good example for me

kina, które gdzieś z jednej strony

cinemas that somewhere on one side

jakby kiedy

as if when

myślimy o nim też, bo to też jest

We think about him too, because it is too.

coś, o czym czasami zapominamy, tak że jakby

something we sometimes forget, so as if

w obszarze, w którym dany film powstaje

in the area where the film is being made

kulturowym na przykład, on może

culturally, for example, he can

być naprawdę dużym przekroczeniem,

to be a really big violation,

czy też właśnie może być takim filmem,

could it also be such a film,

który łamie konwencję lub wkracza na

which breaks the convention or intrudes on

takie jakby pola tematyczne, które do tej pory

such as thematic fields that so far

tam były nietknięte lub są cenzurowane

they were untouched or are censored

i to jest jakby wielkie wydarzenie, natomiast jakby z perspektywy

And this is like a big event, however, from a perspective...

kina europejskiego, czyli nas raczej, Europejczyków,

the European cinema, or rather us, Europeans,

to nie są żadne już

these are no longer any

przekroczenia, tylko to są raczej takie właśnie, nie wiem,

exceedances, it's just that these are rather like that, I don’t know,

preemancypacyjne historie, podczas gdy my już jesteśmy

pre-emancipatory stories, while we are already

tak naprawdę gdzie indziej, więc to też są,

Actually, it's elsewhere, so this is also.

to też myślę, o tym też warto pamiętać, prawda, że

I think so too, it's worth remembering that, right, that

te historie znaczą,

these stories matter,

nie znaczą wszędzie

do not mean everywhere

tego samego, tylko w różnych miejscach znaczą

the same, only meaning different things in different places

inne rzeczy,

other things,

tak więc myślę, że z perspektywy kina,

so I think that from a cinematic perspective,

jakby Pakistanu to było rzeczywiście duże bardzo

If Pakistan were really very big.

wydarzenie, natomiast jakby ja jako

event, whereas as if I as

osoba, która

person who

już trochę takich filmów widziała, prawda,

she has already seen some movies like that, right?

o tematyce

on the subject matter

queer, tak miałam też takie inne oczekiwania

queer, yes, I had those different expectations too.

po prostu. Jasne, no też warto pamiętać,

Just. Sure, it's also worth remembering,

że te wszystkie kategorie, którymi się tutaj posługujemy

that all these categories that we use here

i o których rozmawiamy, no to oczywiście

and that we are talking about, well of course

to są kategorie, które

these are the categories that

my definiujemy z naszej perspektywy kulturowej,

we define it from our cultural perspective,

prawda, no, prawda,

truth, well, truth,

to, co powiedziałaś, tak,

what you said, yes,

coś, co jest, co w ogóle już dla nas nie jest

something that is, that no longer is for us at all

przekroczeniem tabu, w kinie

transgression of taboo, in cinema

pakistańskim może być po prostu trzęsieniem

It could simply be an earthquake in Pakistan.

ziemi, o tym, o tym myślę

the earth, about this, about this I think

trzeba pamiętać.

You must remember.

Jesteśmy po Nowych Horyzontach,

We are after New Horizons,

jesteśmy też po American Film Festival,

we have also just completed the American Film Festival,

myślę, no i jesteśmy,

I think, well here we are,

podkreślam po raz kolejny,

I emphasize once again,

w finale sezonu

in the season finale

naszego podcastu Więcej Nowych Horyzontów,

our podcast More New Horizons,

więc warto

so it's worth it

myślę jeszcze porozmawiać chwilę

I think I will talk for a while longer.

o

o

najciekawszych trendach w kinie artystycznym

the most interesting trends in art cinema

i mainstreamowym, a także w tej dziwnej

and mainstream, as well as in this strange one

przestrzeni pomiędzy

space in between

filmami i w tym kontekście zastanawiam się,

films, and in this context, I wonder,

czy waszym zdaniem

in your opinion

takie modne dzisiaj słowo jak hybryda

a trendy word today like hybrid

dobrze opisuje współczesne

it well describes the contemporary

kino, bo często

cinema, because often

się o tym mówi, że dzisiaj właściwie

it is said that today actually

ten podział na gatunki już nie ma sensu,

this division into genres no longer makes sense,

że większość filmów

that most movies

ma bardzo różnorodne korzenie,

has very diverse roots,

gatunkowe, stylistyczne, tematyczne

genre, stylistic, thematic

i no, no właśnie,

and no, exactly,

że właściwie w każdym filmie, nawet

that actually in every movie, even

arthouse'owym możemy odnaleźć inspiracje

In arthouse we can find inspiration.

wieloma gatunkami i tutaj no mnóstwo

many species and here, well, a lot

możemy przykładów przywołać, Titan

We can invoke examples, Titan.

na przykład, Julie Ducournau,

for example, Julie Ducournau,

a i w kinie mainstreamowym

and in mainstream cinema

możemy odnaleźć właśnie inspiracje

we can find inspiration right now

filmami

movies

nie wiem, czy francuskiej nowej fali, czy

I don't know if it's the French New Wave or

nawet bardziej eksperymentalnymi, czy

even more experimental, or

dla was to jest oczywiście takie słowo

for you, of course, it is such a word

i taka też teza, która dobrze opisuje

And this is also a thesis that describes well.

to, co się dzisiaj dzieje?

What's happening today?

Ja myślę, że

I think that

ja myślę trochę na odwrót

I think a little the other way around.

o tym, wydaje mi się, że są po prostu niektóre

About that, it seems to me that there are just some.

gatunki, które bardziej

species that are more

ulegają tej hybrydyczności,

are subject to this hybridity,

na przykład wspomniany przez ciebie melodrama,

for example, the melodrama you mentioned,

to jest taki gatunek, który często jest

It is a genre that is often

inkorporowany, ale w pewnym

incorporated, but to some extent

momencie porzucany

moment of abandonment

takim typowym melodramatem,

such a typical melodrama,

który zdobył też sławę

who also gained fame

jako melodramat, no to była

as a melodrama, well it was

Zimna Wojna Pawlikowskiego ostatnio i wszyscy

Pawlikowski's Cold War recently and everyone.

właśnie rozwodzili się nad tym, czy

they were just debating whether

melodramat jako gatunek istnieje, czy nie

Does the melodrama as a genre exist or not?

istnieje i myślę, że niektóre właśnie

there is and I think that some just

z tych

of these

takich kliszowych albo typowych gatunków

such cliché or typical genres

gdzieś tam ulegają

somewhere they submit

zapomnieniu, z drugiej strony mam

forgetfulness, on the other hand I have

wrażenie, że biorąc pod uwagę, ile powstaje

the impression that considering how much is being created

bardzo takich klasycznych horrorów,

very much such classic horrors,

to horror

to horror

nie został zakopany jako gatunek i myślę, że

he was not buried as a species and I think that

duża część publiczności chodzi na horrory,

A large part of the audience goes to horror movies,

które mają być horrorami, które nie mają się

which are supposed to be horrors, which should not

bawić z konwencją. Tutaj też

play with convention. Here too

jest dobry przykład kina Jordana Peela,

there is a good example of Jordan Peele's cinema,

który był, jakby jego

which was as if his

filmy były reklamowane jako comedy horror,

the films were advertised as comedy horror,

co bardzo często odbierało im

which very often took away from them

publiczność, bo ludzie na przykład byli

the audience, because people were for example

skonfundowani, kiedy wychodzili z kina

confused when they left the cinema

po Get Out, tak, pamiętam, że to było takie

After Get Out, yes, I remember it was like that.

bardzo konfundujące doświadczenie,

very confusing experience,

że nawet ja poszłam na to bardziej jako na horror,

that even I approached it more as a horror,

nie rozumiałam tych humorystyczno-

I didn't understand those humorous-

groteskowych elementów

grotesque elements

i dopiero jakby potem, kiedy

And only then, when...

zrozumiałam, jakie jest zaplecze za

I understood what is behind it.

całą tą jakby tradycją, którą

the whole kind of tradition that

reprezentuje Jordan Peel, załapałam

I represent Jordan Peel, I got it.

się na jego kino po raz drugi.

to his cinema for the second time.

No właśnie, bo to jest ogromna tradycja też horrorów komediowych,

Exactly, because there is a huge tradition of comedy horror as well.

filmów, które są na pograniczu

films that are on the border

horroru i komedii, sam Raimi na przykład.

horror and comedy, Sam Raimi for example.

Absolutnie, tak, tak, więc

Absolutely, yes, yes, so

jednocześnie myślę, że niektóre jakby

At the same time, I think that some kind of...

gatunki w jakimś takim sensie się trzymają mocno,

species, in some sense, hold on tightly,

ale mam wrażenie,

but I have the impression,

że na pewno hybrydyczność to jest

that hybridity is definitely

kategoria, która w ogóle określa

a category that defines at all

współczesne kino pod takim względem,

contemporary cinema in this respect,

że

that

bardzo dużo filmów, które są w tym momencie

a lot of movies that are currently available

na tapecie, to są filmy, które mylą tropy.

On the agenda, these are films that mislead the trails.

I myślę, że nawet

And I think that even

w Trójkącie Rubena

in the Ruben Triangle

Ostrunda to jest też taki film, który

Ostrunda is also a film that

łączy ze sobą bardzo dużo konwencji.

It combines a lot of conventions.

Wydaje mi się, że też

I think so too.

filmy

movies

jednej z moich ulubionych reżyserek,

one of my favorite directors,

czyli Andre i Arnold,

so Andre and Arnold,

bardzo często oscylują

they oscillate very often

właśnie między opowieścią o

just between the story about

taką coming of age,

such a coming of age,

a filmami drogi,

road movies,

a filmami, które też jakby

and the movies that also kind of

w taki niesamowity sposób

in such an amazing way

biorą mainstreamowych aktorów,

they hire mainstream actors,

ale obsadza ich Andre i Arnold tak jakby

but they are cast by Andre and Arnold as if

byli naturszczykami, więc

they were naturals, so

jest pewne oczekiwanie, że na przykład zobaczymy

there is a certain expectation that, for example, we will see

Michaela Fassbendera na ekranie,

Michaela Fassbender on screen,

ale okazuje się, że tak naprawdę widzimy go

but it turns out that we actually see him

tylko, nie wiem, rozmazanego,

only, I don’t know, blurred,

z daleka i tak dalej.

from afar and so on.

Tak samo funkcjonuje Shia LaBeouf w American Honey, prawda?

Shia LaBeouf functions the same way in American Honey, right?

Absolutnie, tak. I to jest też taka jakby

Absolutely, yes. And that's also kind of a

metoda reżyserska, która

directing method that

absolutnie rozmywa też

it absolutely dilutes as well

nasze oczekiwania związane z

our expectations related to

daną konwencją filmową i z obecnością

the given film convention and with the presence

jakichś gwiazd.

some stars.

I jest to też jakby

And it is also kind of

rzecz, która jest chyba

the thing that is probably

taką jedną z moich ulubionych, więc

one of my favorites, so

z przyjemnością tropię takie właśnie

I enjoy tracking down just such things.

hybrydy w kinie, bo

hybrids in cinema, because

to też jest rodzaj takiej

this is also a kind of such

zabawy z znakami i znaczeniami, które

games with signs and meanings that

myślę, że jest charakterystyczne dla współczesności,

I think it is characteristic of modernity,

ale też gdzieś tam

but also somewhere there

bardzo ciekawa i odświeżająca.

very interesting and refreshing.

Takie spojrzenie na współczesne kino jako właśnie

Such a perspective on contemporary cinema as indeed

hybrydyczne, pełne tych różnych połączeń

hybrid, full of these different connections

i milenia tropów, to jest coś, Gosia, co

And millennium of tracks, this is something, Gosia, that

tobie też jest bliskie w kontekście tego,

"Is it also close to you in the context of this,"

o czym już powiedziałeś, czyli jednak

about what you have already said, that is to say

cały czas jesteś na bieżąco i

you are always up to date and

bardzo dużo tego kina, zwłaszcza artystycznego,

a lot of this cinema, especially artistic,

festiwalowego oglądasz w ramach swojej pracy.

You watch the festival as part of your work.

Ja bym też użyła takiego

I would also use such a thing.

słowa, może innego niż

words, perhaps other than

hybrydyczność czy hybryda, tylko rozszczelnianie,

hybridity or hybrid, only leakage,

bo mam wrażenie, że i w tym sensie

because I have the impression that, in this sense

kino w ogóle nie jest żadnym osobnym

The cinema is not a separate entity at all.

zjawiskiem, bo jest częścią dużo szerszych zjawisk

a phenomenon, because it is part of much broader phenomena

czy politycznych, czy społecznych, czy obyczajowych,

whether political, social, or moral,

gdzie zaczynamy rozszczelniać

where do we start to leak

wszelkie tożsamości, tak, żeby

all identities, so that

rzeczywiście to, co do tej pory

indeed, what so far

wydawało nam się niepodważalne właśnie

it seemed undeniable to us just

tożsamościowo, dzisiaj zaczyna się powoli

Identity-wise, today is slowly starting.

te wszystkie hermetyczne jakby byty

all those hermetic-like entities

różne społeczne czy

various social or

polityczne się rozszczelniają i to samo

Political leaks are happening, and the same goes for that.

dotyczy kina. Na poziomie jakby

It concerns cinema. On a level as if

gatunków z jednej strony, a z drugiej strony

species on one side, and on the other side

na poziomie treści, bo na przykład przywołałaś

at the content level, because for example you referred to

Jordana Peele i wydaje mi się, że on jest też, on rozszczelnia

Jordan Peele, and I think he is also, he is breaching.

horror przez to, że jest czarnym

horror because he is black

reżyserem i

the director and

jego horrory mają czarnych bohaterów,

his horror stories feature black protagonists,

prawda, i dzieją się w takim środowisku,

the truth, and they happen in such an environment,

a które do tej pory po prostu nie były na ekranie

and which so far simply have not been on screen

właściwie prezentowane, więc to też jest

properly presented, so that is also

jakaś forma, jest to z jednej strony jakby

some form, it is on one hand as if

trzymanie się gdzieś tam gatunku i tradycji, ale

sticking to some kind of genre and tradition, but

z drugiej strony jest to jakaś też, jakaś formuła

On the other hand, it is also some kind of formula.

rozszczelniająca z całą pewnością.

definitely leaking.

No jest takie

Well, it's like that.

kino jakby hybrydyczne, pokazywaliśmy na Horyzontach

hybrid cinema, we showcased it at Horizons

na przykład 107 matek,

for example, 107 mothers,

film, który jest taką jakby powiedziałabym nawet klasyczną

a film that is, I would even say, classic

hybrydą, bo to jest taka

a hybrid, because it is such a

rzeczywiście jakby opowieść, która rozgrywa się w

indeed like a story that takes place in

więzieniu już chyba nieistniejącym w

a prison that probably no longer exists in

Odessie, w więzieniu

Odessa, in prison.

dla kobiet, występują tam prawdziwe więźnie,

for women, there are real prisoners there,

jednocześnie jakby one opowiadają prawdziwe

at the same time as if they are telling the truth

historie jakby o swoim życiu,

stories as if about their life,

tam piszą, właściwie piszą listy do

there they write, actually they write letters to

swoich rodzin bliskich, opisują swoje

their close families, describe their

historie, tam się pojawiają, też są ich dzieci,

stories, they appear there, they are also their children,

bo to jest też więzienie dla matek,

because it is also a prison for mothers,

a jednocześnie

and at the same time

jakby jest tam fabuła i jest tam

It's like there's a plot there and it's there.

aktorka i jest jakaś, jakaś

actress and there is some, some

historia właśnie fabularna, więc rzeczywiście

it's a fictional story, so indeed

jest to przepiękny film, bardzo poruszający

It is a beautiful film, very touching.

i, ale właśnie też pokazuje, że

and, but it also shows that

hybryda też jest jakąś taką formułą, która

A hybrid is also a kind of formula that

w jakimś tam

in some way

w jakiejś swojej formie pomiędzy właśnie byciem

in some form of its own between just being

dokumentem, a fabułą, prawda, że ona już

the document, and the plot, it's true that she already

od jakiegoś czasu funkcjonuje,

It has been functioning for some time now,

ale myślę, że tak, że rozszczelnianie

but I think so, that leaking

jest jakimś takim zjawiskiem, na pewno

It is definitely some kind of phenomenon.

ważnym, ale też myślę o tym, że jeżeli jakby

important, but I also think that if like

rozmawiamy o jakichś takich zjawiskach, czy trendach,

we are talking about certain phenomena or trends,

czy tego typu rzeczach, to myślę, że w ogóle jakby

In matters like this, I think that overall, as if...

jesteśmy świadkami jakby w wielu

We are witnesses as if in many.

przestrzeniach, nie tylko filmowych, w ogóle w sztuce,

in spaces, not only in film, in art in general,

ale i w życiu, jakby no

but in life, like, well

zmiany wrażliwości i to jest

changes in sensitivity and that is

jakby dla mnie taka rzecz, którą obserwuję

It's like something I observe for myself.

od pewnego czasu i widzę, jak ona się manifestuje

For some time now, I can see how it manifests.

w kinie, bo kino jakby nie jest tutaj żadnym

In the cinema, because the cinema is not really anything here.

chyba jakby wynalazcą tego, tylko

I guess it would be like the inventor of this, only

jest jakby taką przestrzenią, gdzie te sprawy się manifestują.

It is like a space where these matters manifest.

Myślę na przykład

I think for example

o

o

jednym z takich przebojów American Film Festival,

one of the hits of the American Film Festival,

czyli o After Sun,

so about After Sun,

to jest jeden z moich absolutnie ukochanych filmów, myślę, że

this is one of my absolute favorite movies, I think that

nawet ostatnich lat, a nie jednego roku

even the last years, not just one year

i to jest właśnie film, który jakby

And this is exactly the film that somehow

też rozszczelnia męskość

it also leaks masculinity

i pokazuje ją jako taką,

and shows it as such,

jako też taką

as such

potencjalnie słabą, prawda,

potentially weak, right,

czy jest to też film o depresji,

Is this also a film about depression?

więc też jakby to są takie

so these are kind of

kwestie, tematy, czy emocje,

issues, topics, or emotions,

które jakby zaczynają się

which seem to begin

jakby wypływać,

as if to flow out,

zaczynają się tematem, właśnie problematyzujemy

They start with the topic, we are currently problematizing.

je i zaczynamy o tej nowej wrażliwości,

Yes, and we start with this new sensitivity,

o nowym jakby sposobie jakby

about a new kind of way as if

funkcjonowania w relacjach,

functioning in relationships,

odsłaniania siebie, takiej

unveiling oneself, such

właśnie własnej wrażliwości, manifestowania

just one's own sensitivity, manifesting

jej, czy też jakiejś własnej tożsamości,

her, or some own identity,

zaczynamy o tym bardzo dużo mówić i kino jest rzeczywiście

we are starting to talk a lot about it and cinema is indeed

też taką przestrzenią, która te tematy

also such a space that these topics

jakoś zbiera

It somehow collects.

i pokazuje.

And it shows.

No choćby też film Nina Menkes, tak,

Well, even the film by Nina Menkes, yes,

czyli Brainwashed, Sex, Kamera i Władza,

so Brainwashed, Sex, Camera and Power,

także American Film Festival,

also American Film Festival,

czyli dokument, który pokazuje właściwie to,

so the document that actually shows this,

w jaki sposób kino prezentowało kobiety,

In what way did cinema present women?

właściwie głównie hollywoodzkie filmy,

mainly Hollywood movies,

to jest też to, prawda,

this is also true, right,

znaczy jakby też podważamy, jakby

it means that we are also questioning, like

z dzisiaj

from today

to, co było wcześniej normą,

what was previously the norm,

rozstrzelniamy też w ten sposób

We also execute in this way.

i mówimy o tym, że to już jest właśnie,

and we're saying that it is already,

że mówimy o tym z perspektywy nowej wrażliwości,

that we are discussing this from the perspective of a new sensitivity,

innej wrażliwości na to, co

different sensitivity to what

choćby w tym konkretnym przypadku na to, w jaki sposób

even in this specific case to how

się pokazywało na ekranie ciało kobiece,

a woman's body was being displayed on the screen,

prawda, jakie fragmenty, w jakie sceny,

truth, what fragments, in what scenes,

jakie stroje, jakie perspektywy,

what costumes, what perspectives,

no to jest wszystko, kątka ustawienia kamery,

well, that's all, the angle of the camera setting,

to już są takie naprawdę ważne rzeczy,

these are really important things now,

wbrew pozorom, jeśli chodzi o to, w jaki sposób

Contrary to appearances, when it comes to how

jakby to pozycjonujemy, tak, osobę

It's like we position it, yes, a person.

na ekranie. Ta nowa wrażliwość w ogóle

on the screen. This new sensitivity at all

mnie nie dziwi, że ona się rodzi,

I'm not surprised that she is being born,

bo wydaje mi się, że nowe wrażliwości

because it seems to me that new sensibilities

i nowe spojrzenia rodzą się często w czasach kryzysu,

and new perspectives often arise in times of crisis,

chociażby kryzysu męskości,

even the crisis of masculinity,

tak, ale kryzysu szeroko pojętego,

yes, but a broadly defined crisis,

a mam wrażenie, że żyjemy teraz w czasach

I have the impression that we are now living in times

permanentnego kryzysu na różnych poziomach.

a permanent crisis at various levels.

W tym odcinku

In this episode

naszego podcastu

our podcast

z jednej strony mówiliśmy

On one hand, we said.

o scenach i filmach i obrazach,

about scenes and movies and images,

które wiele

which many

osób może skłonić do

can encourage people to

ucieczki z kina bardzo szybkiej,

escape from the very fast cinema,

albo do ostrzegania się

or to warn oneself

wzajemnego

mutual

o, że tak powiem,

oh, so to speak,

ryzyku związanym

associated risk

z oglądaniem niektórych tytułów,

with watching some titles,

a z drugiej strony odcinek prawie się

And on the other hand, the episode is almost...

wykoleił ze względu na taki śmiechu,

he derailed because of such laughter,

w związku z czym mam wrażenie, że to było

As a result, I have the impression that it was.

bardzo dobre podsumowanie. Rozstrzygnęliśmy konwencję.

very good summary. We resolved the convention.

Tak, dokładnie tak.

Yes, exactly that.

Właściwie to był odcinek,

Actually, it was an episode,

który prawie albo

which almost or

rozstrzelił konwencję, trochę ją nadgryzł

he shot down the convention, he chewed on it a bit

i wydaje mi się, że to

and I think that it's

ten,

ten,

że to połączenie właśnie

that this connection is just

pewnego rodzaju przekraczania granic

a certain kind of crossing boundaries

i obrazów, które są trudne do zniesienia

and images that are hard to bear

i tematów, które są bardzo trudne,

and topics that are very difficult,

z śmiechem i humorem

with laughter and humor

było absolutnie wspaniałym

it was absolutely wonderful

finałem sezonu.

the season finale.

Mam nadzieję, że zgadzacie się ze mną

I hope you agree with me.

i mam nadzieję, że zgodzą się

and I hope that they will agree

z nami także nasi widzowie, słuchacze,

with us are also our viewers, listeners,

słuchaczki, widzki. Dziękuję

listeners, viewers. Thank you

Wam bardzo za to, że

Thank you very much for that, that

byłyście z nami. Dziękujemy

You were with us. Thank you.

niezmiernie. Dzięki. Ja dziękuję

immensely. Thank you. I thank you.

Wam, czyli wszystkim, którzy

To you, meaning to all of you who

nas oglądają i słuchają,

they are watching and listening to us,

wszystkim, którzy nas oglądali i słuchali.

to everyone who watched and listened to us.

Kończymy

We're finishing.

podcast Więcej Nowych Horyzontów,

podcast More New Horizons,

przynajmniej ten jego sezon.

at least this season of his.

Błażej Hrabkowicz, to była bardzo

Błażej Hrabkowicz, it was very

inspirująca, zabawna i

inspiring, funny, and

nieuczywista podróż,

unreal journey,

przynajmniej dla mnie. Do zobaczenia,

at least for me. See you,

do usłyszenia.

See you later.

Na podcast zaprosił mBank,

mBank was invited to the podcast.

oferujący pakiet produktów Intensiv

offering a package of Intensive products

dla tych, którzy chcą

for those who want

więcej z życia.

more from life.