POP #47 Inwestowanie jest dla każdego! 10 mitów na temat inwestowania

Cześć. To jest podcast o pieniądzach. Jeżeli chcesz ogarnąć swoje finanse, a nigdy nie udało Ci się za to zabrać, to ten podcast jest właśnie dla Ciebie.

Hi. This is a podcast about money. If you want to get a handle on your finances but have never managed to do so, then this podcast is just for you.

Opowiadam o pieniądzach z ludzkiej perspektywy, w zrozumiały i mam nadzieję ciekawy sposób. Zapraszam. Piotr Zalewski.

I tell stories about money from a human perspective, in an understandable and hopefully interesting way. I invite you. Piotr Zalewski.

Piotr Zalewski.

Piotr Zalewski.

W rozmowie temat inwestycji ktoś taki odpowiada, to nie dla mnie. Gdy pytam dlaczego, najczęściej padają argumenty, które już wiele razy słyszałem.

In the conversation about investments, someone responds, "That's not for me." When I ask why, I most often hear arguments that I have heard many times before.

Często ktoś mówi, że nie ma pieniędzy na inwestycje, czy też, że nie zna się na tym i nie interesują go cyferki. Albo, że jak będzie miał w coś inwestować, to w kawalerkę na wynajem.

Often someone says that they don't have money for investments, or that they don't understand it and aren't interested in numbers. Or that if they're going to invest in something, it will be in a studio apartment for rent.

A to najczęściej mity. Dzisiaj inwestowanie na rynkach kapitałowych, czyli choćby w akcje i obligacje,

These are often myths. Nowadays, investing in capital markets, such as in stocks and bonds,

jest tak łatwo dostępne i bezproblemowe jak nigdy wcześniej.

It is more easily accessible and hassle-free than ever before.

Dzięki rewolucji, jaką przyniosły ETF-y i szereg usług inwestycyjnych obudowanych wokół nich, inwestowanie jest proste i wymaga znacznie mniej wiedzy niż mogłoby się wydawać.

Thanks to the revolution brought by ETFs and a range of investment services built around them, investing is simple and requires significantly less knowledge than one might think.

W dzisiejszym odcinku chcę rozprawić się z dziesięcioma mitami na temat inwestowania.

In today's episode, I want to tackle ten myths about investing.

I tu jeszcze gwoli ścisłości. Przez inwestowanie rozumiem właśnie inwestowanie na rynkach kapitałowych.

And just to be precise here. By investing, I mean investing in capital markets.

Nie będę tutaj opowiadał o inwestowaniu w dzieła sztuki, złotych.

I will not be talking here about investing in artworks or gold.

Gdy rozmawiam z kimś na temat inwestycji, to jeden z najczęściej padających argumentów, jaki słyszę, to że ktoś się na tym nie zna,

When I talk to someone about investments, one of the most common arguments I hear is that someone doesn’t understand it.

albo że już kiedyś naciął się na inwestycjach, stracił jakieś pieniądze i że po prostu nie jest to coś dla niego.

or that he has been burned by investments before, lost some money, and that it's just not for him.

U innych osób samo słowo inwestor wywołuje ciarki na plecach.

For other people, just the word investor sends shivers down their spine.

Czy budzi skojarzenie z jakimś bufonem, znustwem kapitału, czy fliperem nieruchomości.

Does it evoke associations with some buffoon, capital nonsense, or a real estate flipper?

Albo jeszcze gorzej, kojarzy się po prostu z oszustem.

Or even worse, it simply associates with a fraudster.

Jeżeli ktoś mówi, że inwestowanie wymaga wiedzy i doświadczenia, to poniekąd ma rację.

If someone says that investing requires knowledge and experience, they are partly right.

Ale bardziej dlatego, że prawie każda rzecz w życiu wymaga jakiejś wiedzy i jakiegoś doświadczenia.

But more because almost everything in life requires some knowledge and some experience.

Kiedyś musiałeś się przecież nauczyć chodzić, czytać, czy zmywać naczynia.

Once you had to learn how to walk, read, or do the dishes.

Prawda jest taka, że żeby zacząć sensownie inwestować, trzeba mieć wiedzę bardzo podstawową.

The truth is that to start investing sensibly, one needs to have very basic knowledge.

Jakbym miał to rozpatrywać w liczbie godzin poświęconych na edukację, to pewnie byłoby to dosłownie kilka, kilkanaście godzin.

If I were to consider it in terms of hours dedicated to education, it would probably amount to literally a few, several hours.

Czy to dużo? Sezon prawie każdego serialu trwa mniej więcej tyle.

Is that a lot? The season of almost every show lasts about that long.

Dzisiaj jakościowej wiedzy na temat inwestowania jest dostępnej bardzo dużo, także w super przystępnej formie.

Today, there is a lot of quality knowledge available about investing, also in very accessible forms.

Polecam oczywiście swój podcast i choćby serię wstęp do inwestowania, ale jest także mnóstwo świetnych darmowych materiałów.

I recommend my podcast, of course, and especially the series on introduction to investing, but there are also plenty of great free materials available.

Jak choćby materiały edukacyjne na stronie atlas.pl.

Such as educational materials on the website atlas.pl.

I tutaj chcę jeszcze zaznaczyć, że choć tej wiedzy jest mało, to jest ogromna różnica między kimś, kto pozna te podstawy, taki elementarz, a kimś, kto tej wiedzy nie posiada.

I want to emphasize here that although this knowledge is scarce, there is a huge difference between someone who knows these basics, this elementary knowledge, and someone who does not possess this knowledge.

To takie trochę BHP inwestowania, czyli poznanie podstawowych pojęć jak ryzyko, cel inwestycyjny, strategia, horyzont czasowy, dywersyfikacja czy oczekiwany wynik.

It's a bit like the health and safety of investing, which means understanding basic concepts such as risk, investment goal, strategy, time horizon, diversification, and expected outcome.

Inwestowanie wymaga poświęcenia dużej ilości czasu.

Investing requires a significant amount of time.

To nieprawda.

That's not true.

Inwestować na rynkach kapitałowych można oczywiście aktywnie.

One can, of course, invest in capital markets actively.

Dobierać pojedyncze spółki do portfela i analizować ich wyniki finansowe, czy też zajmować się tak zwanym day tradingiem, czyli spekulacją i codziennie kupować i sprzedawać aktywa finansowe, by zarabiać na różnicach w ich cenie.

To select individual companies for a portfolio and analyze their financial results, or to engage in so-called day trading, which is speculation, buying and selling financial assets daily to profit from their price differences.

Albo na przykład zajmować się handlem walutami na rynku Forex.

Or, for example, engage in currency trading on the Forex market.

I to są rzeczywiście zadania dla profesjonalistów, którzy decydują się poświęcać cały swój czas inwestowaniu.

And these are indeed tasks for professionals who choose to dedicate all their time to investing.

Jednak tak zwane inwestowanie pasywne, jak sama nazwa wskazuje, nie wymaga wiele czasu.

However, so-called passive investing, as the name suggests, does not require much time.

Ba, może zająć zaledwie kilka minut miesięcznie, kilkanaście minut na kwartał, czy jedną, dwie godziny rocznie.

Well, it may take just a few minutes a month, a dozen minutes a quarter, or one or two hours a year.

W inwestowaniu pasywnym prawie całą robotę wykonuje za ciebie rynek, a twoim głównym zadaniem jest przez większość czasu prawie nic nie robić, co też jest sztuką.

In passive investing, the market does almost all the work for you, and your main task is to do almost nothing for most of the time, which is also an art.

Możesz kupić globalny portfel akcji i obligacji za pomocą zaledwie jednego ETF-a, na przykład Vanguard Life Strategy.

You can buy a global portfolio of stocks and bonds with just one ETF, for example, Vanguard Life Strategy.

Potem twoje jedyne zadanie to będzie regularne dokupowanie takiego ETF-a raz w miesiącu, czy raz na kwartał, a to dosłownie trwa kilkanaście minut.

Then your only task will be to regularly buy such an ETF once a month or once a quarter, which literally takes just a few minutes.

Znacznie trudniejsze będzie trzymanie się obranej strategii i nie poddawanie się w tych zakupach, gdy rynek będzie zaliczał spadki.

It will be significantly more difficult to stick to the chosen strategy and not give up on these purchases when the market is experiencing declines.

Albo też to, by rzeczywiście regularnie dokonywać zakupów według obranego planu, mimo różnych potrzeb finansowych w codziennym życiu.

Or perhaps to actually make regular purchases according to the chosen plan, despite various financial needs in everyday life.

Ale te rzeczy nie wymagają czasu, tylko trzymania się obranego planu i bycia w nim konsekwentnym.

But these things do not require time, only sticking to the chosen plan and being consistent with it.

A może nawet jeszcze łatwiej, bo dzięki usługom robodoradców, takich jak Finax, możesz tanio i efektywnie inwestować na globalnym rynku kapitałowym praktycznie bezobsługowo,

Or maybe it's even easier, because with the services of robo-advisors like Finax, you can invest cheaply and effectively in the global capital market practically without any hassle.

bo portfel globalnych akcji i obligacji może być kupowany dla ciebie automatycznie. Wystarczy tylko polecenie przelewu.

Because a portfolio of global stocks and bonds can be purchased for you automatically. All it takes is a transfer order.

Żeby inwestować, trzeba mieć kapitał.

To invest, you need to have capital.

Inwestowanie jest tylko dla zamożnych, to jeden z najczęstszych argumentów, jakie słyszę.

Investing is only for the wealthy, that's one of the most common arguments I hear.

W rynkach kapitałowych można zacząć dysponując kwotami rzędu 100-200 zł miesięcznie.

In capital markets, you can start with amounts around 100-200 PLN per month.

Inwestowanie tego typu jest dużo bardziej dostępne niż choćby inwestowanie w nieruchomości,

This type of investment is much more accessible than, for example, investing in real estate.

które albo rzeczywiście wymagają dysponowania dużym kapitałem, albo przynajmniej otrzymania pozytywnej decyzji kredytowej.

which either actually require possessing a large capital or at least receiving a positive credit decision.

O tym, jak inwestować za pomocą małych kwot opowiadałem choćby w odcinku 35.

I talked about how to invest with small amounts in episode 35.

A o tym, że w ogóle warto inwestować, głównie z myślą o emeryturze, chyba nie muszę przekonywać.

I don't think I need to convince you that it's worth investing, primarily with retirement in mind.

Inwestowanie niewiele różni się od hazardu.

Investing is not much different from gambling.

Takie potoczne określenie jak gra na giełdzie, czy też to, że rynek jest nieprzewidywalny i zdarzają się na nim krachy czy duże wzrosty wynikające nie wiadomo skąd,

Such colloquial terms as playing the stock market or that the market is unpredictable and that crashes or significant increases occur out of nowhere.

sprawiają, że można myśleć o rynkach kapitałowych jako jednej wielkiej niewiadomej.

They make it possible to think of capital markets as one big unknown.

Wynika to po części z błędnego pojmowania pojęć takich jak zmienność i ryzyko.

This partly results from a misunderstanding of concepts such as variance and risk.

O ile każda inwestycja łączy się z ryzykiem, to inwestowanie nie jest oparte na szczęściu i nie jest to...

While every investment comes with risks, investing is not based on luck and it is not...

...ruletka.

...roulette.

Szczęście może grać w inwestowaniu jakąś rolę, jednak poprzez wiedzę, planowanie, dywersyfikację, czy horyzont czasowy, można podejmować świadome decyzje łagodzące ryzyko i pozwalające osiągnąć długoterminowy wzrost.

Luck may play a role in investing, but through knowledge, planning, diversification, and a time horizon, one can make informed decisions that mitigate risk and enable long-term growth.

Inwestowanie na rynkach kapitałowych łączy się z ogromnym ryzykiem.

Investing in capital markets comes with significant risk.

Tak, inwestowanie na giełdzie niesie za sobą ryzyko.

Yes, investing in the stock market carries risks.

Podobnie jak każdy inny typ inwestycji.

Just like any other type of investment.

Z reguły ryzyko oznacza, że małe inwestycje mają ogromny ryzyk.

Generally, risk means that small investments carry a huge risk.

W tym przypadku można więcej zyskać, ale też więcej,

In this case, you can gain more, but also more.

Inwestowanie pasywne przy odpowiednim podejściu pozwala ryzyko znacznie ograniczyć.

Passive investing, with the right approach, can significantly reduce risk.

W inwestowaniu pasywnym ryzyko redukujesz na 3 podstawowe sposoby.

In passive investing, you reduce risk in three basic ways.

Po pierwsze kupujesz akcje i obligacje z całego świata, nie stawiasz na jedną spółkę,

First of all, you buy stocks and bonds from all over the world; you don't bet on one company.

mutta erkennen, że ryzyko przechodzi w ur soniczny sposób,

but they recognize that the risk transitions in a sonic way,

...tak sam się urodzi Gwen Kummerh Sixten.

...that's how Gwen Kummerh Sixten was born.

Jak Polska, czy na jeden obszar rynku, jak sztuczna inteligencja.

Like Poland, or in one market area, like artificial intelligence.

Decydując się na zakup globalnego koszyka akcji i obligacji, rozsmarowujesz to ryzyko pomiędzy rynki z całego świata.

By choosing to purchase a global basket of stocks and bonds, you are spreading that risk across markets from around the world.

To, na co stawiasz, to rozwój światowej gospodarki.

What you are betting on is the development of the global economy.

Kolejny element zabezpieczający Cię przed ryzykiem to horyzont inwestycyjny.

Another element protecting you from risk is the investment horizon.

Inwestowanie to działanie długoterminowe na co najmniej kilka lat,

Investing is a long-term activity for at least several years.

choć w większości scenariuszy, np. inwestowania z myślą o emeryturze, raczej na 20-30 lat.

Although in most scenarios, such as investing for retirement, it is rather for 20-30 years.

Im dłuższy horyzont czasowy, tym większa szansa, że mimo zdarzających się po drodze kryzysów i dołków,

The longer the time horizon, the greater the chance that despite the crises and downturns that may occur along the way,

będziesz na wygranej pozycji dzięki okresom rozwoju i pomnażania kapitału.

You will be in a winning position thanks to periods of growth and capital increase.

Więcej o tym opowiadałem np. w odcinku 7 o giełdzie i akcjach.

I talked more about this, for example, in episode 7 about the stock market and shares.

Po trzecie dzielisz swoje portfolio na różne klasy aktywów, przede wszystkim na akcje i obligacje w różnych proporcjach.

Thirdly, you divide your portfolio into different asset classes, primarily into stocks and bonds in various proportions.

O ile akcje są Twoim elementem napędzającym, o tyle obligacje stanowią element uspokajający,

As much as stocks are your driving force, bonds serve as a calming element.

sprawiający, że Twoim portfolio jest w stanie się rozwijać.

making your portfolio capable of growing.

A do tego miksu akcji i obligacji można też dodawać inne elementy,

And to that mix of stocks and bonds, you can also add other elements,

które zwiększają dywersyfikację i bardziej zabezpieczają Cię przed ryzykiem.

which increase diversification and better protect you from risk.

Na polskiej giełdzie bardzo trudno zarobić.

It is very difficult to make money on the Polish stock market.

Tak, to prawda. Inwestowanie wyłącznie w polską giełdę wymaga wiedzy i wybierania odpowiednich spółek.

Yes, that's true. Investing exclusively in the Polish stock market requires knowledge and selecting the right companies.

Warszawski indeks giełdowy od swojego szczytu w 2007 roku

The Warsaw stock index since its peak in 2007.

potrzebował aż 14 lat.

It took as long as 14 years.

By do tego szczytu wrócić, a potem kolejnych dwóch lat, żeby go przebić i osiągnąć nowy rekord.

To return to this peak and then for the next two years to surpass it and achieve a new record.

Tylko, że nikt nie zmusza Cię do inwestycji na polskiej giełdzie.

It's just that no one is forcing you to invest in the Polish stock market.

Dzięki wielu bardzo łatwym w obsłudze narzędziom czy brokerom możesz inwestować na całym świecie i w bardzo różnorodne aktywa.

Thanks to many very user-friendly tools and brokers, you can invest worldwide and in a diverse range of assets.

Inwestując pasywnie i kupując poprzez ETF-y globalny portfel akcji i obligacji, od razu inwestujesz na światowych giełdach.

By investing passively and buying through ETFs, you immediately invest in a global portfolio of stocks and bonds on world exchanges.

Dlatego wyciskasz z takich inwestycji dużo więcej niż byłbyś w stanie osiągnąć,

That's why you extract much more from such investments than you would be able to achieve.

na polskiej giełdzie.

on the Polish stock exchange.

Więcej opowiadałem o tym choćby w odcinku 18, dotyczącym ETF-ów i inwestowania pasywnego.

I talked more about this, for example, in episode 18, which is about ETFs and passive investing.

Naprawdę sensownie to można zarobić na nieruchomościach.

You can really make a sensible profit in real estate.

Inwestowanie w nieruchomości jest popularne, bo każdemu wydaje się, że się na tym zna i że się na takim inwestowaniu nie przejedzie.

Investing in real estate is popular because everyone thinks they understand it and that they won't fail in such investments.

Według danych NBP większość nowych, mniejszych mieszkań jest kupowane właśnie w celach inwestycyjnych.

According to NBP data, most new, smaller apartments are being purchased for investment purposes.

Stąd pewnie ukuło się określenie

That's probably where the term originated from.

inwestowanie w nieruchomości,

investing in real estate,

to sport narodowy Polaków.

to the national sport of Poles.

Ze względu na kilka lat wysokiej inflacji i ze względu na rosnące ceny mieszkań,

Due to several years of high inflation and rising housing prices,

wiele osób posiadających kapitał uznało, że najsensowniej jest inwestować właśnie w nieruchomości,

many people with capital have recognized that investing in real estate is the most sensible option.

bo dają one najwyższe stopy zwrotu.

because they offer the highest rates of return.

No i przecież pobieranie czynszu od najemców to stały miesięczny dochód.

Well, collecting rent from tenants is a stable monthly income.

Ale żeby inwestować w nieruchomości trzeba ten kapitał posiadać.

But to invest in real estate, you need to have that capital.

Przy obecnych kosztach kredytów, zakup mieszkania na kredyt i próba spłacania tego kredytu za pośrednictwem czynszu od najmu,

With the current costs of loans, buying an apartment on credit and attempting to repay that loan through rental income,

może być co najmniej trudna.

it can be at least difficult.

No ale inwestujący w nieruchomości decydują się na to też dlatego,

Well, those investing in real estate also decide to do so because,

że zakładają, że ceny nieruchomości będą zawsze szły w górę.

that they assume that property prices will always go up.

A to nie tak.

That's not it.

W krótkim okresie tak może być,

In the short term, it may be like that.

ale w dłuższym wcale nie wiadomo,

but in the long run, it's not at all clear,

czy bańka na rynku nieruchomości nie pęknie.

Will the bubble in the real estate market not burst?

Ostatnio jest coraz więcej analiz pokazujących,

Recently, there are more and more analyses showing that,

że w niektórych miastach, na przykład Łodzi,

that in some cities, for example Łódź,

już teraz mieszkań na rynku jest znacznie więcej niż zainteresowanych

There are already significantly more apartments on the market than interested buyers.

i że ceny będą musiały spadać.

and that prices will have to fall.

Nie mówiąc już o doświadczeniach innych krajów,

Not to mention the experiences of other countries,

w których zdarzały się krachy na rynku nieruchomości,

in which there were crashes in the real estate market,

gdzie wartość mieszkań spadała o kilkadziesiąt procent.

where property values had dropped by several dozen percent.

Nieruchomości jako aktywo mają wbrew pozorom też sporo minusów.

Real estate as an asset has quite a few downsides, contrary to appearances.

Powodują, że Twój kapitał skoncentrowany jest najczęściej na lokalnym rynku.

They cause your capital to be concentrated most often in the local market.

Są mało płynne, czyli proces sprzedaży mieszkania może trwać nawet miesiącami.

They are not very liquid, meaning the process of selling an apartment can take even months.

No i nieruchomości to najczęściej nie jest inwestycja pasywna,

Well, real estate is most often not a passive investment.

tylko dodatkowe zajęcie,

just an additional job,

o czym wie każdy, kto posiada mieszkanie na wynajem

what everyone who owns a rental apartment knows

i musi dogadywać się z lokatorami,

and must communicate with the tenants,

aby dokonywać regularnie drobnych napraw.

to make small repairs regularly.

Nie mówiąc już o tym, że nieruchomość to też często ukryty koszt

Not to mention that property is often a hidden cost as well.

w postaci większych remontów,

in the form of larger renovations,

które raz na 80 lat trzeba zrobić.

which needs to be done once every 80 years.

Inwestowanie wyłącznie w nieruchomości

Investing solely in real estate

to też duża koncentracja kapitału na jednej grupie aktywów,

it is also a large concentration of capital in one group of assets,

czyli brak dywersyfikacji.

so lack of diversification.

A dywersyfikacja to jedno z głównych narzędzi chroniących przed ryzykiem.

Diversification is one of the main tools for protecting against risk.

A zarobić sensownie można także na rynkach kapitałowych,

One can also earn reasonably on capital markets,

bo osiągnięcie średniej stopy zwrotu

because achieving the average rate of return

na poziomie 7-8% w skali roku

at a rate of 7-8% per annum

przy dłuższym okresie inwestycji

for a longer investment period

jest jak najbardziej możliwe.

It is quite possible.

Co więcej, możliwe jest nawet pobieranie stałej renty z inwestycji.

Moreover, it is even possible to draw a fixed income from investments.

Taką możliwość daje inwestowanie dywidendowe,

Such an opportunity is provided by dividend investing.

a więc pobieranie regularnych dywidend,

so receiving regular dividends,

jakie wypłacają firmy w Twoim portfelu inwestycyjnym.

what do the companies in your investment portfolio pay out.

Na inwestowaniu na rynkach kapitałowych

On investing in capital markets

zarabiają jedynie nieliczni.

Only a few earn.

To nieprawda.

That's not true.

Profesjonalni inwestorzy potrafią wygrać

Professional investors know how to win.

z tak zwanym rynkiem,

with the so-called market,

czyli określonym indeksem giełdowym,

that is, a specific stock index,

a są tacy, którzy rzeczywiście wykręcają niebotyczne wyniki.

There are some who actually achieve outrageous results.

Ale z rynkiem nie musisz się ścigać.

But you don't have to compete with the market.

Na przykład amerykański indeks S&P 500

For example, the American index S&P 500.

dał średni wynik ponad 9% rocznie

gave an average result of over 9% per year

w ciągu ostatnich 10 lat.

in the last 10 years.

A indeks S&P 500 możesz kupić

And you can buy the S&P 500 index.

za pomocą zaledwie jednego ETF.

with just one ETF.

Innymi słowy, zamiast ścigać się z rynkiem,

In other words, instead of competing with the market,

po prostu kupuj rynek.

just buy the market.

Klasyczne portfolio 60-40,

Classic 60-40 portfolio,

czyli 60% akcji, 40% obligacji,

So 60% stocks, 40% bonds,

dało w ciągu ostatnich 30 lat

has given in the last 30 years

średni wynik na poziomie ponad 7% rocznie.

an average result of over 7% per year.

Jeżeli wydaje ci się, że to mało,

If you think that's not enough,

to 100 tysięcy złotych zainwestowanych

to 100 thousand zlotys invested

w taki klasyczny portfel

in such a classic wallet

przy zwrocie na poziomie 7,4% rocznie

at a return of 7.4% per year

dałoby wynik ponad 850 tysięcy złotych.

It would amount to over 850 thousand zlotys.

Na rynkach kapitałowych i inwestowaniu pasywnym,

In capital markets and passive investing,

jak pokazują dane historyczne,

as historical data shows,

da się zarobić i zarabiać może każdy.

It is possible to earn money and anyone can earn.

Najlepszy czas na inwestowanie już minął.

The best time to invest has already passed.

Pewnie znacie takie podejście.

You probably know this approach.

A gdybym kilka lat temu zainwestował w krypto

And if I had invested in crypto a few years ago.

albo w Nvidia, to dzisiaj byłbym bogaty.

If I had invested in Nvidia, I would be rich today.

Wiem, że po ostatnich wzrostach na rynku akcji

I know that after the recent increases in the stock market

komuś może się wydawać, że to najgorszy

someone might think that this is the worst

możliwy moment na rozpoczęcie inwestowania.

a possible moment to start investing.

Ale to nieprawda. Mało komu udaje się

But that's not true. Few people manage to.

wyczuć odpowiedni moment i czas na rynku.

to sense the right moment and timing in the market.

Tak zwany timing rynku jest bardzo trudny

The so-called timing of the market is very difficult.

nawet dla profesjonalnych inwestorów.

even for professional investors.

Jeżeli podchodzisz do inwestowania metodycznie

If you approach investing methodically

i np. chcesz co miesiąc inwestować określoną kwotę,

for example, you want to invest a specific amount every month,

to nie powinnaś w ogóle przejmować się

You shouldn't worry about it at all.

aktualną sytuacją rynkową.

the current market situation.

To podejście to tak zwane dollar cost averaging,

This approach is known as dollar cost averaging.

gdzie regularnie inwestujesz stałą kwotę,

where you regularly invest a fixed amount,

nie oglądając się na to, co dzieje się na rynku.

not looking at what is happening in the market.

Wtedy będziesz kupować zarówno tanio, jak i drogo.

Then you will buy both cheaply and expensively.

Z perspektywy czasu to, co kupujesz tanio,

From a historical perspective, what you buy cheaply,

daje ci większe możliwości na zysk,

gives you greater opportunities for profit,

ale to, co kupujesz drogo, wcale nie będzie się

but what you buy expensive will not be at all

wydawało drogie za kilka czy kilkanaście lat.

it seemed expensive for a few or several years.

Musisz przyjąć, że inwestowanie to działanie

You must accept that investing is an action.

długoterminowe, a nie jednorazowy zakup czegoś

a long-term, not a one-time purchase of something

względnie taniego, by po jakimś krótkim czasie

relatively cheap, so after a short time

sprzedać to z zyskiem.

sell it at a profit.

Bo takie coś to nic innego jak spekulacja.

Because such a thing is nothing but speculation.

Na koniec zostawiłem coś, co akurat mitem nie jest.

In the end, I left something that is not a myth.

W inwestowaniu, a zwłaszcza inwestowaniu pasywnym,

In investing, especially in passive investing,

najtrudniejsze jest wytrwanie trudnych momentów.

The hardest part is enduring difficult moments.

Przykro patrzy się na swój kapitał,

It's sad to look at your capital,

kiedy topnieje on w oczach przez nawet kilka dni,

when it melts away in front of your eyes for even a few days,

nie mówiąc już o miesiącach czy latach.

not to mention months or years.

Dlatego w inwestowaniu bardzo ważne jest

Therefore, in investing, it is very important

poznanie swojej skłonności do ryzyka

understanding your risk propensity

i odrobienie pracy domowej, a więc zapoznanie się

and doing the homework, which means getting acquainted

z absolutnymi podstawami inwestowania,

with the absolute basics of investing,

takimi jak choćby określenie celu inwestycyjnego

such as defining the investment objective

czy horyzontu czasowego.

whether of the time horizon.

Więcej możecie o nich posłuchać w mojej serii

You can learn more about them in my series.

Wstęp do inwestowania.

Introduction to investing.

Jeśli więc po wysłuchaniu tego odcinka

So if after listening to this episode

zainteresowałaś się inwestowaniem,

you became interested in investing,

zachęcam do wysłuchania kilku innych odcinków,

I encourage you to listen to a few other episodes.

gdzie o inwestowaniu opowiadam,

where I talk about investing,

albo zapoznanie się z ich treścią

or familiarization with their content

na stronie podcastopieniądzach.pl.

on the website podcastopieniądzach.pl.

Polecam też sięgnięcie po jedną z książek,

I also recommend reaching for one of the books.

które przystępnie opisują podstawy inwestowania,

which explain the basics of investing in an accessible way,

jak choćby po prostu kupuj Nicka Margiuli.

for example, just buy Nick Margiuli.

Tymczasem do usłyszenia w kolejnym odcinku.

Meanwhile, see you in the next episode.