AI i czwarta władza. Czy dziennikarze będą jeszcze potrzebni?

To, czego my dzisiaj doświadczamy w społeczeństwie,

What we are experiencing in society today,

które jest scyfryzowane, jest rozszerzeniem

which is digitized, is an extension

ludzkich działań, które pojawiały się

human actions that occurred

już wcześniej. Wcześniej, zobacz, każdy miał swoją grupę

Already earlier. Earlier, you see, everyone had their group.

znajomych, każdy miał ulubiony klub, do którego

friends, everyone had a favorite club to which

chodził, każdy miał jakąś konkretną partię, której zawsze

he used to go, everyone had some specific party that they always

słuchał i w ogóle, i w ogóle, ale teraz

he listened and generally, and generally, but now

to jest dużo szerzej dostępne. Mamy więcej

It is much more widely available. We have more.

zainteresowań, pochłaniamy

interests, we absorb

dużo więcej informacji.

much more information.

I wydaje mi się, że przez to

And it seems to me that because of this

manipulacja jednostkom jest

Manipulation of individuals is

dużo prostsza. Większość

much simpler. Most

z nas nie chce zaglądać

one of us doesn’t want to peek

i sprawdzać, co dzieje się u osób,

and check what is happening with people,

które myślą inaczej niż ja,

who think differently than I do,

głosują inaczej niż ja, słuchają

they vote differently than I do, they listen

innej muzyki niż ja, ponieważ

"other music than me, because"

w tych bańkach jest zasadniczo

In these bubbles, there is basically

wygodnie. Oczywiście tego typu

convenient. Of course, this type of

algorytmy są skrojone

algorithms are tailored

w ten sposób z premedytacją.

In this way, with premeditation.

Cześć!

Hello!

Słuchasz podcastu

You are listening to a podcast.

Szersze Życie?

Wider Life?

Szerszy kontekst AI.

Broader context of AI.

Rozmawiamy w nim o niezwykłych badaniach nad sztuczną

We talk in it about extraordinary research on artificial intelligence.

inteligencją, które prowadzą polscy

intelligence led by the Poles

naukowcy. Nad czym

scientists. About what

na co dzień pracują? Czy pod wpływem

Do they work on a daily basis? Or under the influence?

ich odkryć zmieni się nasza rzeczywistość?

Will their discoveries change our reality?

Nazywam się Krystyna

My name is Krystyna.

Rap-Penimirska i wspólnie z Wami

Rap-Penimirska and together with you

poszukam odpowiedzi na te pytania.

I will look for answers to these questions.

Rozwój sztucznej inteligencji

The development of artificial intelligence

przynosi rewolucję także w dziennikarstwie.

it also brings a revolution in journalism.

Niemiecki Bild zapowiedział

The German Bild announced

zwolnienie 200 pracowników.

Layoff of 200 employees.

Kolejne redakcje przeprowadzają również

Further edits are also being made.

redukcję etatów, a jednocześnie pozwalają

staff reductions, while also allowing

twórcom modeli językowych na korzystanie

to the creators of language models for use

ze swoich archiwów. Choć wykorzystanie

from their archives. Although the use of

AI do transkrypcji wywiadów czy

AI for transcribing interviews or?

korekty jest już dosyć oczywiste,

the correction is already quite obvious,

jej rola w tworzeniu artykułów wciąż

her role in creating articles still

jeszcze budzi kontrowersje. Jakie

still raises controversy. What kind?

korzyści, a jakie wyzwania przynosi dziennikarzom

benefits, and what challenges does it bring to journalists

rozwój AI? Czy

AI development? Yes?

jak zmienia ich rolę i jakość dziennikarstwa?

How does it change their role and the quality of journalism?

Jak wpływa na zaufanie

How does it affect trust?

do mediów i walkę z dezinformacją?

to the media and the fight against disinformation?

Porozmawiam dziś o tym z moim

I will talk about this with my today.

gośćmi, a są nimi Joanna

the guests, and they are Joanna

Sosnowska, redaktorka w Wyborczej

Sosnowska, editor at Wyborcza

Biz i współprowadząca podcast

We and the podcast co-host

TechStory w Radiu Tok FM. Była

TechStory on Radio Tok FM. It was

redaktor naczelna serwisów technologicznych

editor-in-chief of technology publications

Wirtualnej Polski. Pracowała

Virtual Poland. She worked.

też w startupie, który chciał walczyć z

also in a startup that wanted to fight with

bezsennością i koszmarami.

insomnia and nightmares.

W Wyborczej prowadziła projekt Jutronauci,

In Wyborcza, she led the Jutronauci project,

a wcześniej była redaktor prowadzącą

and previously she was the managing editor.

działu technologii. Drugim gościem

technology department. The second guest

jest Marcin Watęborski,

This is Marcin Watęborski.

szef obszaru content AI Wirtualnej

Head of AI Content Area of Virtual.

Polski, fotograf portretowy.

Polish, portrait photographer.

Wcześniej był redaktorem prowadzącym

Earlier he was the lead editor.

największego polskiego magazynu o fotografii

the largest Polish magazine about photography

WP Fotoblogia

WP Fotoblogia

oraz koordynatorem w obszarze technologii

and coordinator in the area of technology

w redakcji WP Tech.

in the editorial office of WP Tech.

Czy decyzja o korzystaniu z AI to jest indywidualna

Is the decision to use AI an individual one?

decyzja dziennikarza,

the journalist's decision,

czy to jest tak, że wydawnictwa

Is it the case that publishers

mają w tym momencie swoją jakąś agendę

they have their own agenda at this moment

i plany? Ja się wypowiem jak jest u nas w redakcji,

And the plans? I will speak about how it is in our editorial office.

bo prawdopodobnie u każdego

because probably everyone

jest trochę inaczej. W Gazecie

it's a bit different. In the newspaper

Wyborczej została podjęta decyzja, że

A decision was made that

redakcyjnie do pracy

editorially to work

dziennikarskiej, czyli do tworzenia

journalistic, that is to creating

nie korzystamy ze sztucznej inteligencji.

We do not use artificial intelligence.

Czyli możemy z AI korzystać

So we can use AI.

do wspierania się

to support each other

w procesie powstawania tekstu,

in the process of creating the text,

ale AI w żaden sposób

but AI in no way

tekstu nie pisze. Czyli dziennikarz

I don't write the text. So, a journalist.

może korzystać ze sztucznej

may use artificial

inteligencji do researchu,

intelligence for research,

do łączenia informacji, poszukiwania

for connecting information, searching

informacji, do

information, to

streszczania raportów,

summarizing reports,

ale potem ma obowiązek

but then he has an obligation

potwierdzić, że to, co

confirm that what

sztuczna inteligencja mu streściła, naprawdę

The artificial intelligence summarized it for him, really.

się w tym raporcie

in this report

znajduje, czyli że sztuczna inteligencja

finds, which means that artificial intelligence

nie halucynuje, w żaden sposób nie

I'm not hallucinating, in any way not.

wymyśla bzdur. Oczywiście możemy

making up nonsense. Of course we can.

się wspomagać w tłumaczeniach

to assist each other in translations

albo w spisywaniu

or in writing

wywiadów, co zawsze było

interviews, which has always been

bardzo dużą bolączką dziennikarską.

a very large journalistic pain point.

Natomiast wytyczne

However, the guidelines.

są takie, że sztuczna inteligencja

there are those that artificial intelligence

nie pisze tekstów, że

I don't write texts because

bierzemy odpowiedzialność za każdą

we take responsibility for every

literę, którą publikujemy.

the letter that we are publishing.

Tekst powstaje najpierw rękami dziennikarza

The text is created first by the hands of a journalist.

i to powstaje wyłącznie jego rękami.

And it is created solely by his hands.

Potem ten tekst jest

Then this text is

czytany, redagowany przez redaktora

read, edited by the editor

i dopiero potem może zobaczyć światło

and only then can he see the light

dzienne.

daily.

Ok, super.

Okay, great.

Jeżeli chodzi o wirtualną Polskę, to tak naprawdę

As for virtual Poland, it is really

nasza polityka nie różni się wiele od tego, o czym powiedziała

our policy is not much different from what she said

przed chwileczką Asia. U nas nie ma czegoś takiego,

Just a moment ago, Asia. We don’t have anything like that here,

jak wymóg korzystania z AI. Nikt nigdy

as a requirement for using AI. No one ever

nikogo nie będzie przymuszał do tego, żeby

he will not force anyone to that.

korzystać z dużych modeli językowych do tego, żeby

use large language models to

zastąpiło jego pracę. No bo come on.

It replaced his job. Come on.

Jeżeli byśmy tak naprawdę wykorzystywali w ten sposób

If we were to really use it this way

LLM-y, no to po co w ogóle prowadzić redakcję

LLMs, so why even run an editorial team at all?

jakąkolwiek? To jest przede wszystkim, wydaje

Any? This is, above all, it seems.

mi się w dużej mierze w pracy dziennikarskiej niemoralne,

I find it largely immoral in journalistic work,

naszą pracę, nasze powołanie w ręce

our work, our calling in hand

AI, no to my nie będziemy nigdy potrzebni.

AI, well then we will never be needed.

Ale jeżeli chodzi o korektę tekstów, jeżeli

But when it comes to text correction, if

chodzi o wspomaganie się w researchu albo

it's about assisting each other in research or

pomocy jakieś tłumaczeniowe, tutaj straszczanie

Help with some translation, here summarizing.

raportów, podobnie jak Asia powiedziała

reports, just as Asia said

odnośnie wyborczej, u nas jest praktycznie tak samo.

Regarding the election, it's practically the same here.

Tutaj nie ma raczej zaskoczeń.

There are unlikely to be any surprises here.

Poza tym też chciałbym dodać do tego, że

Besides that, I would also like to add that

wirtualna Polska dość mocno zwraca

Virtual Poland is quite strongly focusing.

uwagę na kwestię tego, w jaki

attention to the issue of how

sposób redaktorzy wykorzystują

the way editors use

AI. Mamy przyjęty kodeks etyki dziennikarskiej,

AI. We have adopted a journalistic code of ethics,

który jawnie mówi o tym, że no tekst,

which openly talks about the fact that the text,

który gdzieś tam się wspomagał, po prostu musi

who somewhere was supporting himself, just has to

zostać sprawdzony przez dziennikarza

to be checked by a reporter

pod kątem merytorycznym, pod kątem poprawności językowej

in terms of content, in terms of linguistic correctness

i każdy tekst, nawet jeżeli tam

and every text, even if there

było wykorzystane AI do

AI was used to

jakiejś korekty albo coś tego typu, i tak musi przejść

some kind of correction or something like that, and it has to go through

przez ręce dziennikarza, no bo

through the hands of the journalist, well because

to jest nasza praca przecież.

This is our work, after all.

Ja myślę, że to jest też taki, nie nazwałabym

I think this is also something that I wouldn't name.

tego trendem, ale

this trend, but

widoczna polaryzacja

visible polarization

tak globalnie, gdyby

so globally, if

mediów, są te, które właściwie

media, are those that properly

już teraz są tylko tworzone przez AI

They are already being created only by AI now.

i są redakcje,

and there are editorial offices,

które no po prostu

which well just

po prostu bronią się rękami

they are simply defending themselves with their hands

i nogami, mówią, że nigdy nie będą korzystać

and with their legs, they say they will never use them

z tej technologii.

from this technology.

Co o tym myślicie? Jakby to jest

What do you think about it? How is it?

głupota? Co z tymi mediami, które właściwie

Stupidity? What about those media that actually

nie mają żadnej kontroli

they have no control

ludzkiej?

human?

Ja zacznę akurat od drugiej części twojego pytania,

I will start with the second part of your question,

czyli od tych mediów, które się bronią.

that is, from those media that defend themselves.

Nie znam takich mediów.

I don't know such media.

To znaczy, wiesz, nawet

That means, you know, even

my w wyborczej mówimy, że nie,

In the elections, we say no.

do tej pracy takiej stricte dziennikarskiej

to this strictly journalistic work

AI nie będziemy wykorzystywać, ale

We will not use AI, but

mamy też komórkę, która

we also have a phone that

pracuje nad wykorzystaniem sztucznej inteligencji

I am working on the use of artificial intelligence.

na przykład do zastosowań audio,

for example for audio applications,

wideo, do jakiegoś tam wspomagania

video, for some kind of support

pracy wydawcy.

publisher's work.

Więc tego typu rozwiązania

So those types of solutions

powstają. Taka sama komórka jest

They are emerging. The same cell is

w New York Timesie i mam

in the New York Times and I have

wrażenie, że we wszystkich takich największych

the impression that in all such biggest

newsroomach na świecie, a

newsrooms around the world, and

te media, które stawiają

the media that challenge

na treści wygenerowane,

on generated content,

no to to są media takie

Well, these are the media.

bardzo blisko rozrywki,

very close to entertainment,

takie, które stawiają

such that set up

raczej na jakieś quizy,

rather for some quizzes,

na jakieś takie

to something like that

historie z gifami, po prostu

stories with gifs, simply

na, to są media

well, these are the media

bardziej stawiające na infotainment,

more focused on infotainment,

niż na takie,

than on such,

niż na informację taką stricte.

than on such strictly informative content.

Totalnie zgodzę się z tym, co Asia powiedziała

I totally agree with what Asia said.

i faktycznie też uważam, że media, które

And I actually also think that the media that

stawiają wyłącznie na korzystanie z AI do

they focus solely on using AI to

nawet, no, nie wiem, nie pisania

Even, well, I don't know, not writing.

tekstów, ale do tworzenia, do generowania treści,

texts, but for creating, for generating content,

to raczej nie są treści wysokiej

that is rather not high-quality content

jakości i to faktycznie

quality and it actually

jest bardziej rozrywkowe,

it is more entertaining,

po prostu. Wyobraźmy sobie jakieś

Just. Let's imagine something.

listy od czytelników nagle, albo nie wiem, dziwne

letters from readers suddenly, or I don't know, strange

historie, nie wiadomo skąd. Powiedzmy sobie szczerze,

stories, unknown origins. Let's be honest,

że jeżeli zaprzęglibyśmy do czegoś takiego

that if we harnessed something like that

AI, to może być naprawdę całkiem

AI, it can really be quite something.

zabawnie i wiadomo, przynajmniej kogoś odciążymy.

It's funny, and at least we will relieve someone.

Może horoskop. No wiesz, może to będzie dobry sposób

Maybe a horoscope. You know, maybe it will be a good way.

na biznes. Jesteś jednoosobową redakcją,

for business. You are a one-person editorial team,

działasz tylko na clickbaity

you only operate on clickbaits

i... No to powiem ci, że nie.

I... Well, I can tell you that no.

Powiem ci, że nie. Pamiętajmy o tym, że

I'll tell you no. Let's remember that

Google ma też swoje wytyczne odnośnie jakości

Google also has its own quality guidelines.

treści i Google

content and Google

podczas swojego spam update'u, który był na początku

during its spam update, which was at the beginning

gdzieś tam tego roku, to chyba, wydaje mi się,

somewhere this year, I think, it seems to me,

to było koło marca, właśnie wycelował

It was around March, he just aimed.

ten swój core i spam update

this core i spam update

w tego typu treści. To były

in this type of content. They were

głównie treści, które powstawały na

mainly content that was created on

potrzeby jakichś zapleczówek, albo coś tego typu.

the needs of some backups, or something like that.

Takie rzeczy, które kiedyś copywriterzy pisali, bo

Things like that, which copywriters used to write, because

tak się robiło SEO. Ale to jest takie SEO, powiedzmy

That's how SEO was done. But this is such SEO, let's say.

2012. To nie są współczesne

2012. These are not contemporary.

czasy. Obecnie Google

times. Currently, Google

cały czas podkreśla swoją zasadę EEAT,

constantly emphasizes its EEAT principle,

gdzie tekst musi spełniać

where the text must meet

intencje czytelnika, gdzie tekst

reader's intentions, where the text

musi zaspokajać

must satisfy

potrzebę wiedzy, musi być użyteczny.

the need for knowledge, it must be useful.

To nie może być tylko w ten sposób, że

It can't just be this way that

tekst powstał, bo powstał. Bo po co

The text came into being because it did. Because why not?

zaśmiecać internet takimi treściami? To jest bezwartościowe.

Cluttering the internet with such content? It is worthless.

Ale powiem wam, że jak ja trafiam

But I will tell you that when I get it right

na jakieś treści, które

to some content that

są opisane już na samej górze, że

they are described right at the top, that

tekst został wygenerowany przez

the text was generated by

sztuczną inteligencję, ja z niego wychodzę.

artificial intelligence, I'm getting out of it.

Ja nie czytam. Ja nie ufam.

I do not read. I do not trust.

No pewnie. No? Okej.

Well, sure. Right? Okay.

A ja tutaj tylko bym dodał jedną ciekawą rzecz.

And I would just like to add one interesting thing here.

Zwróć uwagę, Asiu, że nie ma w tym momencie żadnej

Note, Asiu, that there is none at the moment.

ustawy, nie ma nic, co by kontrolowało

laws, there is nothing to control

treści generatywne w kontekście

generative content in context

tekstu, w kontekście dziennikarstwa

text, in the context of journalism

pod kątem tego

in terms of this

disclaimera, że treść została wygenerowana

disclaimer that the content was generated

automatycznie albo, nie wiem, powstała przy użyciu

automatically or, I don't know, created using

AI. No, Google ani Unia Europejska

AI. No, neither Google nor the European Union.

mimo AI Act nie nakazują

despite the AI Act not imposing

czegoś takiego, co by nam dziennikarzom

something like that, which would help us journalists

kazało wstawiać taki disclaimer.

It required placing such a disclaimer.

A wydaje mi się, że to byłoby dobre,

And it seems to me that it would be good,

jeżeli mielibyśmy to gdzieś tam odgórnie, bo przynajmniej

if we were to have it imposed from above somewhere, at least

można byłoby przefiltrować te treści, które są

It would be possible to filter the content that is.

napisane ręką człowieka, które są bardziej wartościowe.

written by hand by a person, which are more valuable.

A to jest ciekawe, dlatego że na przykład przy tekstach

And this is interesting because, for example, with texts

naukowych, jak są wydawnictwa

scientific, such as publishing houses

czy konferencje, jak gdyby w procesie akceptacji

Are conferences, as if in the process of acceptance?

artykułów, zobowiązują

articles, commit

autorów do,

authors to,

do napisania, czy korzystali, w którym

to write, whether they used, in which

miejscu i co to miało na

place and what it was supposed to have on

celu. Jak gdyby to musi być koniecznie

goal. As if it absolutely must be

zawarte. Widzisz, to też jest dobra wola

Contained. You see, it is also goodwill.

tak naprawdę samej osoby, która tworzy taki tekst,

in fact, the person who creates such a text,

no bo współcześnie nie istnieje

because it no longer exists today

żadne narzędzie, które stuprocentowo byłoby w stanie

no tool that would be able to do so one hundred percent

wykryć korzystanie z LLM-ów.

detect the use of LLMs.

Bez względu na to, w jakim języku piszemy. Oczywiście te,

Regardless of the language we write in. Of course, those,

które obsługują język angielski,

which support the English language,

będą działały lepiej pod kątem

they will work better at an angle

wykrywania, ale na przykład jeżeli powiemy o treściach

detection, but for example if we talk about the content

w języku polskim, gdzie język polski jest

in the Polish language, where the Polish language is

bardzo, ale to bardzo skomplikowany

very, but it is very complicated

pod kątem gramatycznym, pod kątem leksykalnym,

from a grammatical perspective, from a lexical perspective,

trudno byłoby znaleźć narzędzie, które

it would be difficult to find a tool that

naprawdę dawałoby radę. No, mamy na pewno

It would really work. Well, we definitely have it.

polskiego bielika, gdzie to jest LLM

Polish white-tailed eagle, where is that LLM?

oparty na Mistralu, który

based on Mistral, which

mógłby teoretycznie coś takiego

theoretically, something like that could happen

wykrywać, ale podczas moich

detect, but during my

jakichś testów, gdzie ja po prostu chciałem zobaczyć, czy to daje

some tests where I just wanted to see if it works.

radę, no nie mogę tego powiedzieć. Nie mogę

I can’t, well I can’t say that. I can’t.

potwierdzić tego, że mamy obecnie jakieś narzędzie, które

confirm that we currently have some tool that

byłoby odpowiednie do wykrywania treści

it would be suitable for detecting content

AI-owych. Wydaje mi się, że w kontekście

of AI. It seems to me that in the context

czy to dziennikarstwa, czy to pracy naukowych,

whether it is journalism or scientific work,

to cały czas na tym etapie będzie po prostu

at this stage it will just be all the time

kwestia dobrej woli autora tekstu.

the issue of the author's good will.

No wiesz, to też jest ciekawy wątek.

Well, you know, that's an interesting topic too.

Trochę też autocenzury

A little self-censorship too.

tych modeli językowych, bo na przykład wiem, że

these language models, because for example I know that

te polskie modele językowe

these Polish language models

chyba nie bielik, ale też plum, jak gdyby

"Probably not a white-tailed eagle, but rather a plum, as it were."

tam twórcy dużo czasu

there the creators take a lot of time

jak gdyby spędzili nad tym, w których

as if they spent on it, in which

momentach jak gdyby modeli językowe

moments as if language models

powinien wypluwać odpowiedzi, albo jaki

He should spit out answers, or some kind.

powinny one mieć wydźwięk. Tam akurat

They should have a resonance. There, exactly.

chodziło o kwestie związane

it concerned issues related

ze zdrowiem psychicznym, więc bardzo wrażliwy

with mental health, so very sensitive

obszar, ale też

area, but also

w kontekście jak gdyby narzędzia dziennikarskiego,

in the context of a journalistic tool,

no jeżeli

well if

te modele językowe będą zbyt

these language models will be too

poprawne, jak gdyby to też nie przysłużą się tej pracy,

correct, as if this would not contribute to this work either,

no bo wchodzimy w bańkę takiego bezpiecznego

Well, we are entering a bubble of such safety.

bardzo przekazu

very much conveyed

i no i cenzurowania

"And yes, censorship."

tych informacji, które może

those pieces of information that may

wypluwać, nie? Tak, no ale wiesz, no to jest jak zwykle

spit it out, right? Yes, well you know, it's like always.

problem, czy też kwestia

problem or issue

bazy danych oraz bezpieczników,

databases and fuses,

które zostaną wbudowane

which will be embedded

w ten wielki model językowy.

into this great language model.

No i pytania, czy te

Well, and the question is whether these

bezpieczniki w ogóle będą, jak one będą

There will be fuses at all, how they will be.

bardzo podkręcone, bo obecnie żyjemy

very intense, because we currently live

w świecie, w którym możesz mieć wszystko.

In a world where you can have everything.

Są takie modele sztucznej inteligencji,

There are such models of artificial intelligence,

które generują wszystko

which generate everything

bez pytania polityków

without asking the politicians

w najbardziej kompromitujących sytuacjach.

in the most compromising situations.

Oczywiście nieprawdziwych,

Of course, untrue.

ale to oczywiście może mieć duże

but this can of course have a big

reperkusje. Jesteśmy w roku

repercussions. We are in the year

wyborczym, przed nami wybory w Stanach.

election-related, we have elections in the United States ahead of us.

Wszyscy widzieliśmy chyba, co potrafi

I think we all saw what it can do.

sztuczna inteligencja Ilona Muska

artificial intelligence of Ilona Musk

i w jakich sytuacjach potrafi stawiać polityków.

And in what situations can he confront politicians?

Ja tutaj chciałem się odwozić do tego, co powiedziałaś,

I wanted to refer to what you said.

bo też właśnie miałem w głowie przykłady dotyczące

because I also had examples in mind regarding

generatywnej AI

generative AI

opartej na obrazach. Pamiętam, że to był

based on images. I remember that it was

case z Midgerney związany i z aresztowaniem

case related to Midgerney and the arrest

Donalda Trumpa, gdzie po prostu powstała cała

Donald Trump, where a whole thing simply arose

seria obrazów generatywnych

a series of generative images

przedstawiających Donalda Trumpa podczas jakiegoś

depicting Donald Trump during some

aresztowania. On był tam otoczony przez jakiś swot

arrests. He was surrounded by some crowd there.

Melania Trump płacząca gdzieś od boku.

Melania Trump crying somewhere on the side.

Ale słuchajcie, inny case,

But listen, a different case,

który chyba każdy z nas widział i każdemu

which I think each of us has seen and everyone

kącik ust się podniósł, to jest papież

The corner of the mouth lifted, this is the pope.

Franciszek w puchowej kurce

Franciszek in a puffy jacket

Balenciagi. No, przecież takie

Balenciagas. No, after all, such

rzeczy

things

wydają się na pewno starszemu pokoleniu

they certainly seem to the older generation

prawdziwe. I myślę, że gdyby moi rodzice

true. And I think that if my parents

albo, nie wiem, jacyś starsi

or, I don't know, some older ones

ludzie zobaczyli tego

people saw that

typu obrazy, to by pomyśleli, że hej, to jest prawdziwe.

like images, they would think that hey, this is real.

Przecież no, jak to się stało? Jak do tego doszło?

But how did this happen? How did it come to this?

I po prostu tutaj to jest

And it's just here.

przerażająca forma manipulacji.

a terrifying form of manipulation.

Z tego co pamiętam, to akurat Midgerney po tych akcjach

As far as I remember, it was Midgerney after those actions.

zablokowało gdzieś tam

it got blocked somewhere

w swoim modelu

in your model

cenzury, tworzenie obrazów

censorship, creating images

na podstawie znanych osób.

based on well-known people.

Ale muszę wam powiedzieć, że to nie do końca też się sprawdza.

But I have to tell you that it doesn't completely hold true either.

Ja testowałem to. Ja lubię korzystać

I tested it. I like using it.

z Midgerney, ja mam background fotograficzny dość

From Midgerney, I have quite a photography background.

mocno i no po prostu

strongly and just simply

lubię się tym bawić. I próbowałem gdzieś tam

I like to play with it. And I tried somewhere.

chodzić po prostu te zabezpieczenia

just go around the security

i da się. I w modelach językowych też można zrobić to samo.

It is possible. You can do the same in language models as well.

Wszystko zależy od tego, w jaki sposób

Everything depends on how.

podejdziemy dany model,

we will approach a given model,

jak będziemy ogrywać to wszystko w kontekście

how we will play it all out in context

promptów. Bo przykładowo kiedyś

prompts. Because for example once

bardzo popularne było w kontekście

it was very popular in the context of

czata GPT, chyba to była wersja jeszcze 3,5

Chat GPT, I think it was version 3.5.

może nawet 3,

maybe even 3,

było granie na emocjach. I taki input

It was playing on emotions. And such input.

emocjonalny, kiedy pisaliśmy prompty

emotional, when we wrote the prompts

z podkreśleniem tego, że nie wiem,

emphasizing that I don't know,

od jakości odpowiedzi zależy moja praca

The quality of the answers depends on my work.

albo nie wiem, mam złamane serca, albo

or I don't know, I have a broken heart, or

odszedł mój dziadek i prosiliśmy o

My grandfather passed away and we asked for

stworzenie jakiegoś tekstu,

creating some text,

jakiegoś nie wiem, przepisu być może,

I don't know some recipe, perhaps.

który niekoniecznie byłby zgodny

which would not necessarily be consistent

z prawem, to model językowy był w stanie nam

With the law, this language model was able to tell us

zrobić odpowiedź, podając przykładowo

make a response, for example

nie wiem, przepis na bombę albo coś

I don't know, a recipe for a bomb or something.

tego typu. To jest straszne, ale są ludzie,

of this type. It is terrible, but there are people,

którzy są tego świadomi i myślę,

who are aware of it and I think,

że byliby w stanie to wykorzystać po prostu do złych celów.

that they would be able to use it simply for evil purposes.

To dwie rzeczy. W dalszym ciągu

It's two things. Still.

da się obejść te

It can be bypassed.

zabezpieczenia, które mają niektóre

security measures that some have

modele sztucznej inteligencji, na przykład

artificial intelligence models, for example

prosząc już przepisu

asking for the recipe already

na bombę.

on the bomb.

Strasznie się nie da zrobić, chyba, że

It's terribly impossible to do, unless...

mówisz, że tworzysz film,

you say you are making a film,

w którym w jednej scenie

in which in one scene

jeden z bohaterów będzie tworzył bombę i co

one of the characters will be making a bomb and what

ja powinnam przygotować, żeby to wyglądało

I should prepare it to look good.

realistycznie, to on wtedy pomoże.

Realistically, he will help then.

Natomiast, ale moja główna myśl jest

However, my main thought is

taka, że skoro tak, to

so, since that is the case, then

tym bardziej rośnie kwestia

the issue becomes even more significant

odpowiedzialności mediów,

responsibility of the media,

które powinny po pierwsze

which should first

być w stanie odróżniać to, co jest

be able to distinguish what is

wygenerowane, czyli to, co jest prawdziwe

generated, that is, what is true

od tego, co jest wygenerowane,

from what is generated,

a także powinny w sposób

and should also in a way

rzetelny i wiarygodny

reliable and trustworthy

informować, jeżeli

inform if

jakkolwiek się sztuczną inteligencją

however you deal with artificial intelligence

gdzieś tam wspomagają. No naturalnie

Somewhere they are supporting. Of course.

ciągnie nas do tych zagadnień

it pulls us towards these issues

etycznych, więc

ethical, so

może odwrócimy punkt widzenia i nie

Maybe we'll reverse the perspective and not.

skupimy się na tym, co można zrobić,

we will focus on what can be done,

wiedząc, jak działają LLM-y, ale na przykład

knowing how LLMs work, but for example

czy AI może pomóc

Can AI help?

w szybszym wykrywaniu fake newsów

in faster detection of fake news

i weryfikacji

and verification

faktów? Czy z tego korzystacie

Facts? Do you make use of this?

i czy w Polsce

and is it in Poland

mamy narzędzia, które pozwalają?

do we have the tools that allow us?

Jeżeli chodzi o kwestię

As for the issue

wykrywania fake newsów, to

detecting fake news, it is

też jest bardzo dynamiczne, bo w momencie, kiedy

it is also very dynamic, because at the moment when

mamy jakieś narzędzia, które generują

We have some tools that generate.

deepfake'i, to za chwilę

deepfakes, it will happen soon

wychodzi jakiś detektor, który też

Some detector is coming out, which also

jest aktualizowany, aczkolwiek

it is being updated, although

te generatory deepfake'ów są szybsze.

These deepfake generators are faster.

Ja pamiętam, że to było

I remember that it was

chyba podczas poprzedniej

probably during the previous one

kampanii prezydenckiej w USA,

presidential campaign in the USA,

kiedy zaczęły pojawiać się deepfake'i

When did deepfakes start to appear?

z kandydatami. Zaczęło się

with the candidates. It has begun.

pojawiać mnóstwo różnych dziwnych deepfake'ów,

a multitude of different strange deepfakes appear,

które częściowo były

which were partially

wykrywane przez manualnych fact-checkerów,

detected by manual fact-checkers,

częściowo były wykrywane przez algorytmy,

partially detected by the algorithms,

w końcu algorytmy przestały się jakkolwiek

Finally, the algorithms stopped somehow.

sprawdzać i trudno było to jakkolwiek wykryć.

it was difficult to detect it in any way.

Pamiętam, że jednym z ciekawszych

I remember that one of the more interesting

takich narzędzi fact-checkingowych,

such fact-checking tools,

którego nazwę oczywiście nie pamiętam, był jakiś algorytm,

whose name I obviously don't remember, there was some algorithm,

było narzędzie, które analizowało

there was a tool that analyzed

bezpośrednio zmiany kolorytu

directly changes the hue

skóry punktowe po to, żeby zobaczyć,

spotting the spots in order to see,

czy ta twarz się rusza w rzeczywisty

Does this face move in reality?

sposób, czy pulsują tam żyły.

way, whether the veins are pulsating there.

To było niesamowite. Aczkolwiek

It was amazing. However,

bardzo szybko pojawił się

he appeared very quickly

algorytm, który był w stanie to obejść.

an algorithm that was able to bypass this.

Więc wydaje mi się, że ewolucja tutaj

So it seems to me that evolution here

narzędzi do wykrywania

tools for detection

fake newsu, do wykrywania deepfake'ów

fake news, for detecting deepfakes

nie nadążają nad

can't keep up with

postępem technologicznym z drugiej strony.

the technological progress on the other hand.

Tak, to jest wyścig zbrojeń, niewątpliwy.

Yes, it is an arms race, undoubtedly.

I ja wam powiem,

And I will tell you,

że ja nie kojarzę takiego dobrego

that I don't associate such a good one

narzędzia do wykrywania

detection tools

dezinformacji, deepfake'ów i tak dalej.

disinformation, deepfakes, and so on.

Było wiele prób.

There were many attempts.

Było na przykład takie narzędzie, które nazywało się

There was, for example, a tool that was called

Fandango. To było takie europejskie

Fandango. It was so European.

narzędzie. Ono wyrosło w czasach

tool. It grew in times

pandemii, ale dzisiaj

the pandemic, but today

strona jest nieaktywna. Media społecznościowe

the page is inactive. Social media

milczą od 2021

they have been silent since 2021

roku. A to był

year. And that was

całkiem sprytny pomysł, bo oni próbowali

quite a clever idea, because they tried

analizować,

to analyze

w którym miejscu w mediach

in which place in the media

społecznościowych po raz pierwszy pojawiła się

social media appeared for the first time

dana fałszywa wiadomość.

given a false message.

Ciekawe, ale chyba nie przeżyli próby czasu.

Interesting, but they probably didn't stand the test of time.

Wiem, że Politechnika Wrocławska

I know that Wrocław University of Technology

próbowała też tworzyć inne tego typu

she tried to create other similar ones as well

narzędzie. Natomiast jest

tool. However, it is

taki profesor, nazywa się

such a professor is called

Michael Bernstein i on

Michael Bernstein and he

wykłada na Uniwersytecie w Lugano

he teaches at the University of Lugano

w Szwajcarii i jest też

in Switzerland and is also

profesorem Imperial College of London.

Professor at Imperial College London.

I on tworzy taki projekt, nazywa się

And he is creating a project, it is called

Good News, czyli Dobra Wiadomość.

Good News.

I oni podchodzą do wykrywania

And they are approaching detection.

dezinformacji w sposób

disinformation in a way

inny niż te wszystkie próby poprzednie.

different from all those previous attempts.

Czyli poprzedni próbowali

So the previous ones tried.

analizować dezinformację od strony takiej

analyze disinformation from that perspective

semantycznej, od treści, od znaczenia

semantic, from content, from meaning

tych fake newsów.

those fake news.

A oni skupiają się na tym,

And they focus on that,

w jaki sposób

in what way

fałszywe informacje są rozprzestrzeniane.

False information is being spread.

Czyli gdybyśmy my coś

So if we were to do something...

opublikowali na przykład

they published, for example

na Facebooku albo w jakimkolwiek innym serwisie

on Facebook or any other service

społecznościowym, to jest więcej niż

social, it is more than

pewne, że ten wpis dostanie więcej

certainly, this post will get more

polubień niż udostępnień.

likes than shares.

Bo tak po prostu działamy. Natomiast

Because that's just how we operate. However,

te wpisy dezinformujące,

these disinformation posts,

tam jest na odwrót. No bo ludziom, którzy

it's the other way around there. Because for people who

stoją za tą kampanią, zależy na jak najszerszym

They stand behind this campaign, aiming for the broadest possible reach.

zasięgu. Tak. Więc

range. Yes. So

to ich rozwiązanie

it's their solution

rozpoznaje wzorce publikacji.

recognizes patterns of publication.

Czyli właśnie sprawdza, które wpisy

So he's just checking which entries.

mają więcej udostępnień i wtedy dopiero

they have more shares and only then

zaczynają sprawdzać, jak wygląda

they are starting to check how it looks

treść. I to jest

content. And this is

obecnie na etapie badań

currently in the research phase

plany są ich takie, że

their plans are such that

to kiedyś będzie rozwiązanie komercyjne, ma się nazywać

It will one day be a commercial solution, it is supposed to be called.

fabuła AI. Natomiast

AI plot. However

do tego jest jeszcze dość

there is still quite a lot for that

dużo czasu

a lot of time

prawdopodobnie musi upłynąć. No i tak jak powiedziałeś,

probably must pass. And just as you said,

to jest nieustanna

this is constant

zabawa w kotka i myszkę i nieustanny wyścig

playing cat and mouse and the endless race

zbrojeń. Tutaj chciałbym dodać do tego jeszcze,

arms. Here I would like to add to that,

że właśnie takie działania, o których Asia powiedziała,

that such actions, as Asia mentioned,

taki mechanizm był bardzo

such a mechanism was very

mocno widoczny w

strongly visible in

dwóch okresach w Polsce.

two periods in Poland.

Pierwsza to była pandemia COVID, kiedy

The first was the COVID pandemic, when

faktycznie wszystkie fake newsy

actually all fake news

na temat jakichś zamknięć granic, zamknięcia

about some border closures, closures

banków i tak dalej, rozchodziły się niesamowicie

banks and so on, spread incredibly

wiralowo. A druga kwestia

viral-wise. And the second issue

to był wybuch wojny w Ukrainie, kiedy

it was the outbreak of the war in Ukraine when

faktycznie co chwilę było jakieś

Indeed, there was something happening all the time.

sianie niepewności, ludzie się bali

sowing uncertainty, people were scared

po prostu i te informacje,

just these pieces of information,

te dezinformacje rozchodziły się

these disinformation spread

niemalże natychmiastowo. Tutaj można

almost instantly. Here you can

od razu zwrócić uwagę na to, że doskonałym

immediately draw attention to the fact that excellent

działaniem jest organizowanie

the action is organizing

szkoleń z fact checkingu dla dziennikarzy.

training in fact-checking for journalists.

No właśnie chciałam o to zapytać,

I was just going to ask about that.

czy uważacie po pierwsze,

do you think, first of all,

że jest obszar, pole do

that there is an area, a field for

edukacji i dziennikarzy, ale

education and journalists, but

czy też i w jaki sposób ewentualnie

or also how possibly

można edukować

it is possible to educate

społeczeństwo? Dlatego, że

society? Because

ja naprawdę w to wierzę, że jak moja mama

I really believe that just like my mom

na przykład, nie wiem, otwiera

for example, I don't know, opens

Facebooka albo jakąś

Facebook or some kind of

powiedzmy mniej wiarygodną stronę,

let's say a less credible side,

to ona zazwyczaj wierzy w to, co czyta, bo jest przyzwyczajona

She usually believes in what she reads because she is used to it.

do tego, że media były

to the fact that the media were

tym rzetelnym źródłem informacji.

that reliable source of information.

To jest trochę przerażające.

This is a bit scary.

To jest zdecydowanie przerażające.

This is definitely terrifying.

Moi rodzice też na początku

My parents too at the beginning.

wierzyli w to, co gdzieś widzieli, ale potem

they believed in what they had seen somewhere, but then

nauczyli się bardzo szybko, że warto jest

they learned very quickly that it is worth it

zweryfikować informacje, ale to wszystko jest kwestia

to verify the information, but it's all a matter of

edukacji. Odnosząc się jeszcze do kwestii

education. Referring again to the issue

szkolenia z fact checkingu,

fact-checking training,

wydaje mi się, że tutaj właśnie to szkolenie dziennikarzy

I think that this is exactly the training for journalists here.

z fact checkingu jest

is about fact-checking

kluczowe, ponieważ my musimy

key, because we must

sprawdzać, co jest prawdą, a co nie.

to check what is true and what is not.

To jest jedna z podstawowych zadań dziennikarza.

This is one of the fundamental tasks of a journalist.

I wiele firm organizuje takie szkolenia.

And many companies organize such training sessions.

Google na przykład robi szkolenie

For example, Google conducts training.

z fact checkingu, pokazując dokładnie, jak rozpoznawać

from fact-checking, showing exactly how to recognize

fejkowe obrazy, jak dojść do

fake images, how to get to

początkowej informacji, czyli też to, o czym

initial information, that is also what

Asia powiedziała. I my w wirtualnej

Asia said. And we in the virtual.

Polsce organizujemy takie szkolenia po prostu,

In Poland, we simply organize such training sessions.

bo zależy na tym, żeby po prostu dziennikarze

because it’s important that journalists

dochodzili do prawdy. Prawda jest najważniejsza,

they sought the truth. The truth is the most important thing,

tym bardziej w świecie, który jest opanowany

especially in a world that is dominated

przez fałszywe informacje, w świecie,

through false information, in the world,

który staje się coraz bardziej zdominowany

which is becoming increasingly dominated

przez AI. Tak, no my też bierzemy

through AI. Yes, well we take it too

udział w tego typu szkoleniach.

participation in this type of training.

Natomiast ja bym chciała

As for me, I would like to

jeszcze trochę wracając do fake newsów.

Just a little more returning to fake news.

Nagrywamy,

We are recording.

nagrywamy ten odcinek w momencie, kiedy

we are recording this episode at the moment when

rozpoczyna się rosyjska kontrofensywa

The Russian counteroffensive is beginning.

w okolicach Kurska.

in the vicinity of Kursk.

Prawda jest taka, że my nie wiemy, co tam się dzieje.

The truth is that we don't know what's going on there.

My możemy bazować wyłącznie

We can rely solely on

na doniesieniach niezależnych

on independent reports

mediów rosyjskojęzycznych,

Russian-language media,

których jest niewiele,

of which there are few,

rosyjskich to już w ogóle.

Russian ones at all.

Więc te wszystkie doniesienia, które do nas

So all these reports that have reached us...

stamtąd spływają, są bardzo

from there they flow, they are very

podatne na wszelkiego rodzaju

susceptible to all kinds of

przeinaczenia przez jedną i drugą

distortions by both sides

stronę, więc właśnie

the page, so exactly

taka wrażliwość na to, że

such sensitivity to the fact that

nawet jak nam serce podpowiada, że my byśmy

even when our heart tells us that we would

bardzo, bardzo chcieli, żeby Ukraina

they really, really wanted Ukraine

robiła tam postępy, to musimy mieć

She was making progress there, so we need to have it.

z tyłu głowy, że wszystko jedno,

at the back of my mind, that it doesn't matter,

czy to będzie zmodyfikowane przez AI,

Will this be modified by AI?

czy przez człowieka, to możemy po prostu

can we simply do it through a person

paść ofiarą

to fall victim

pewnego rodzaju manipulacji i dlatego

a certain kind of manipulation and therefore

takie szkolenia są

such training programs are

absolutnie niezbędne

absolutely essential

i powinny być powtarzane w miarę, jak pojawiają się

and they should be repeated as they arise

nowe narzędzia, które

new tools that

albo mogą nam pomagać, albo

either they can help us, or

mogą pomagać tym złoczyńcom.

They can help those villains.

No, ja chciałam,

No, I wanted.

jeszcze z wami pogadać o etyce,

to still talk to you about ethics,

no bo tak, mamy dzięki AI

Well, that's right, we have thanks to AI.

możliwość analizy i

possibility of analysis and

wyciągania wniosków z gigantycznych zbiorów danych

extracting conclusions from gigantic datasets

dotyczących też aktywności

related to activities

w ogóle społeczeństwa w internecie.

the overall society on the internet.

No i super, jak gdyby

Well, great, as if.

reklamodawcy zacierają ręce, no bo

advertisers are rubbing their hands together, well because

możemy lepiej targetować

we can target better

przekaz, jest kwestia

the message, it's a matter

zamykania się trochę

a bit of closing oneself off

w bańkach informacyjnych, ale

in information bubbles, but

też, myślę, że

I also think that

takie ryzyko, że to daje

such a risk that it gives

sporo informacji,

a lot of information,

które pozwalają jeszcze lepiej profilować

which allow for even better profiling

informacje,

information,

newsy, które docierają do danej

news that reaches a given

grupy. Z drugiej strony wiemy, że

groups. On the other hand, we know that

ten biznes opiera się w dużej mierze też

this business is largely based on too

na klikach i na tym, kto

on clicks and on who

wejdzie, odsłoni dany artykuł.

It will enter and reveal the given article.

Czy jest taka pokusa i

Is there such a temptation and

ryzyko w przyszłości, że

the risk in the future that

no, zamiast

no, instead

jak gdyby bardzo

as if very

etycznej

ethical

postawy, no tutaj media

attitudes, well here are the media

trochę skorzystają i pójdą na skróty,

they will benefit a little and take shortcuts,

żeby dopasować,

to match,

dostosowywać te przekazy do

adapt these messages to

bezpośrednio tego, czego ludzie wydaje się,

directly what people seem

żeby chcieli? Prawdopodobnie tak,

Do they want? Probably yes,

tylko nie wiem, czy to będą media.

I just don't know if it will be the media.

Duże wydawnictwa, które mają kodeks etyki,

Large publishers that have a code of ethics,

które są zobowiązane

which are obligated

prawem prasowym do

press law to

przestrzegania wytycznych, które

compliance with the guidelines that

są jasne, czytelne i tak dalej, które

they are clear, readable, and so on, which

mogą być w każdej chwili pociągnięte

They can be pulled at any time.

do odpowiedzialności za słowo,

to accountability for one's words,

za działania swoje, swoich

for your actions, your own

dziennikarzy. Chciałabym

journalists. I would like to

wierzyć, że tego typu

to believe that this type of

organizacje nie będą się posuwać.

Organizations will not make progress.

Do generowania

For generation

takich bardzo spersonalizowanych

such very personalized

przekazów, ale

transmissions, but

żyjemy w świecie, w którym

we live in a world where

informacja przenosi się już nie tylko

information is no longer transmitted only

przez media i nie tylko

through media and not only

przez gazety, serwisy i tak dalej.

through newspapers, services, and so on.

I to jest raczej pokusa, która

And this is rather a temptation that

dotykałaby wpisów

it would touch the entries

na media społecznościowe.

on social media.

Bo ja sobie tak myślałam,

Because I was thinking to myself,

znowu wracając do wyborów w Stanach.

Again returning to the elections in the States.

W 2016 roku, Evgenij Prigozhin,

In 2016, Evgeny Prigozhin,

założyciel grupy Wagnera i tak dalej,

the founder of the Wagner group and so on,

założył w okolicach

he founded in the vicinity of

Sankt Petersburga

Saint Petersburg

tę wielką farmę trolli.

this great troll farm.

To był wielki hangar. Pracowało tam

It was a large hangar. There worked

kilkaset osób. I te kilkaset osób

hundreds of people. And those hundreds of people

opracowywało

developed

wpisy na Facebooka, które

Facebook posts that

miały polaryzować

they were supposed to polarize

społeczeństwo w Stanach Zjednoczonych przed wyborami.

society in the United States before the elections.

Dzisiaj, takiemu umownemu

Today, to such a contractual

Prigozhinowi niepotrzebny byłby

Prigozhin wouldn't need it.

ten wielki hangar i te kilkaset

this great hangar and those few hundred

osób. Wystarczyłoby osób kilka

people. A few people would suffice.

i sztuczna inteligencja, która

and artificial intelligence, which

na podstawie danych, ale niekoniecznie mogą być

based on the data, but they may not necessarily be

jakieś wytyczne, mogłaby

some guidelines, she could

robić dokładnie to samo, czyli

do exactly the same, that is

generować te setki tysięcy wpisów,

generate these hundreds of thousands of entries,

które polaryzowałyby społeczeństwo.

which would polarize society.

I dlatego tak ważne jest,

And that is why it is so important,

żeby treści, które

so that the content that

są generowane przez AI,

are generated by AI,

ja to chyba dzisiaj powtarzam jak starta płyta,

I think I'm repeating myself today like a broken record.

żeby były oznaczane, żeby było

to be marked, so that there would be

jasno i

clear and

klarownie przedstawione, że to nie zostało

clearly presented that it was not

stworzone przez człowieka i człowiek

created by man and man

nie weryfikował

did not verify

tych informacji.

these informations.

Wkładamy dużo pracy w realizację

We put a lot of work into the implementation.

każdego odcinka. Jeśli podoba Ci się,

every episode. If you like it,

to co słyszysz, podaj go dalej

What you hear, pass it on.

lub oceń w swojej ulubionej aplikacji

or rate in your favorite app

podcastowej. To będzie dla nas naprawdę

podcast. It will really be for us

duża nagroda.

big prize.

Chciałeś coś dodać?

Did you want to add something?

Tak, ja zgadzam się oczywiście z tym, co Asia powiedziała,

Yes, I obviously agree with what Asia said.

ale bym troszeczkę spojrzał na to wszystko z drugiej strony,

but I would take a little look at all of this from the other side,

bo coś takiego jak profilowanie użytkownika ogólnie

because something like user profiling in general

nie jest nowym działaniem nie tylko

it is not a new action not only

w mediach, ale ogólnie w

in the media, but generally in

jakimkolwiek biznesie. Przecież profilowanie

in any business. After all, profiling

klienta to jest podstawa marketingu tak naprawdę

The client is really the foundation of marketing.

i jeżeli my czegoś takiego nie zrobimy, to nie jesteśmy

And if we don't do something like that, then we are not.

w stanie dobrze działać marketingowo, dobrze targetować

capable of functioning well in marketing, effectively targeting

reklam, dobrze targetować

advertising, target well

innych rzeczy i tutaj

other things and here

tak naprawdę myślę, że

I really think that

AI jest w stanie ułatwić ten

AI is capable of facilitating this.

proces, bo mamy przecież na świecie

process, because we have, after all, in the world

narzędzia typu Salesforce

Salesforce-type tools

albo inne narzędzia marketingowe, które

or other marketing tools that

po wpisaniu kilku rzeczy są w stanie nam podać

after entering a few things, they are able to provide us with

dokładnie grupę docelową, w którą

exactly the target group into which

uderzamy. Też wielkie koncerny typu Google

We hit. Big corporations like Google too.

albo Meta celują w

or Meta aims at

narzędzia AI, które ułatwiają

AI tools that facilitate

pierwszemu temu użytkownikowi, swojemu klientowi

to the first user, your client

startgetowanie reklam do końcowego

Advertising targeting to the final.

usera. I coś takiego w mediach

And something like that in the media.

wydaje mi się też jakby naturalną

it also seems to me like a natural thing

ewolucją

evolution

dotyczącą technologii.

regarding technology.

My już może niekoniecznie będziemy patrzyli

We may not necessarily be looking anymore.

na usera pod kątem

to the user at an angle

jego takiej unikatowości

his such uniqueness

ludzkiej, ale będziemy patrzyli na jego profil

human, but we will be looking at his profile

pod kątem zwykłej metryczki

in terms of a regular metric

i po prostu będziemy przepuszczać

And we will just be letting it through.

to przez systemy informatyczne

it is through information systems

po to, żeby wiedzieć do kogo docieramy.

to know who we are reaching out to.

Wiem, ale mnie to złości, bo wtedy się

I know, but it frustrates me because then I...

otaczamy tylko informacjami,

we surround only with information,

które my teoretycznie lubimy

which we theoretically like

i powinniśmy lubić albo powinny

And we should like or should.

nas zainteresować. Przetoczę wam

I will roll it to you.

przykład z trochę innej działki, na przykład

an example from a slightly different field, for example

YouTube.

YouTube.

Wyszukujecie sobie piosenki, które lubicie,

You search for the songs you like,

trochę spróbujecie czegoś nowego

you will try something new a little bit

no i okej, macie propozycje

Well, okay, do you have any suggestions?

cały czas

all the time

tego samego, bardzo podobnych piosenek.

the same, very similar songs.

Na przykład masz, nie wiem, ochotę

For example, you have, I don't know, a desire.

na coś zupełnie innego,

to something completely different,

albo twoje dziecko porwie ci telefon,

or your child will steal your phone,

będzie miało ochotę na świnkę Pepę

will want to watch Peppa Pig

albo coś innego i nagle ten algorytm

or something else and suddenly that algorithm

głupiej, znam takie przypadki i czuję, że

stupidly, I know such cases and I feel that

człowiek chce wyrywać temu dziecku telefon,

a man wants to snatch the phone from that child,

bo po prostu ta świnka Pepa

because that little piggy Peppa

go będzie prześladować

he will be persecuting

i jak gdyby w kontekście informacji

and as if in the context of information

ja myślę, że

I think that

to, że moglibyśmy

that we could

być wystawiani,

to be exhibited,

mieć kontakt tylko z tym, co

to have contact only with what

jest spójne z naszymi poglądami,

it is consistent with our views,

które posiadamy, no jest potencjalnie

which we possess, well there is potentially

też niebezpieczne. Myślę, że też

also dangerous. I think so too

w kontekście, nie wiem, na przykład

in context, I don't know, for example

sytuacji w Rosji, tego jak bardzo

the situation in Russia, how much

odcinamy, nie wiem, rosyjską kulturę,

we cut off, I don't know, Russian culture,

co tam się dzieje, myślę, że to jest

What's going on there, I think that it is

niebezpieczne, nie wiedzieć, co tam się dzieje

dangerous, not knowing what is happening there

i nie słyszeć tego u źródła.

and not hear it at the source.

To na pewno jest niebezpieczne, zdecydowanie

It's definitely dangerous, for sure.

warto byłoby wtedy rozszerzać wiedzę,

It would be worth expanding knowledge then.

ale to wszystko zależy od samej osoby,

but it all depends on the person themselves,

kto jaki jest. Jeżeli ktoś ma potrzebę

who is what. If someone has a need

głębsze pogłębiania tej wiedzy,

deeper deepening of this knowledge,

to jeżeli będzie chciał dojść do źródła informacji,

so if he wants to get to the source of the information,

jeżeli będzie chciał rozszerzyć te informacje,

if he wants to expand on this information,

spojrzeć na

to look at

dany temat z innej perspektywy,

the topic from a different perspective,

to po prostu to zrobi, ale jeżeli chodzi o takie

it will just do it, but when it comes to such

profilowanie

profiling

usług, jeżeli chodzi o kwestie

services, when it comes to issues

krojenia usług na miarę użytkownika,

tailored services for the user,

ja nie do końca widzę w tym właściwie

I don't quite see it that way.

coś złego. Powiedziałaś o YouTubie.

Something bad. You talked about YouTube.

Ja gram na gitarze basowej, patrząc tutaj

I play the bass guitar, looking here.

na gitarę basową na ścianie

on the bass guitar on the wall

i uwielbiam oglądać filmiki odnośnie

and I love watching videos about

jakichś sprzętów do gitary

some guitar equipment

basowej, uwielbiam oglądać recenzje

basically, I love watching reviews

i jeżeli YouTube podpowiada mi takie recenzje,

and if YouTube suggests such reviews to me,

ja jestem usatysfakcjonowany, bo to jest

I am satisfied because it is

moje zainteresowanie, to są treści,

My interest is in content.

których ja chcę. To jest coś, czego

that I want. This is something that

ja po prostu pożądam kompletnie.

I just completely desire.

Ale jeżeli chodzi o zabezpieczenie

But when it comes to security

tego mojego profilu,

this my profile,

to faktycznie ja musiałbym mieć tylko profil swój,

So I would actually only need to have my own profile.

do którego nie miałbym nigdy dostępu. I coś takiego

to which I would never have access. And something like that.

mnie spotkało akurat w kontekście Spotify,

I encountered it specifically in the context of Spotify.

bo na telewizorze w domu

because on the television at home

mamy zalogowane moje Spotify.

We have my Spotify logged in.

Ja słucham często

I listen often.

kompletnie innej muzyki niż moja ukochana

completely different music than my beloved

i zdarza się tak, że kiedy moja ukochana jest w domu,

and it happens that when my beloved is at home,

a mnie nie ma, to puszcza sobie muzykę z telewizora.

And when I'm not there, she plays music from the television.

Ja potem wracając z pracy, włączam Spotify

Then, when I come back from work, I turn on Spotify.

i patrzę, że pojawia mi się coś, czego ja bym w życiu nie odpalił

And I see that something is appearing that I would never launch in my life.

i nagle na mojej ukochanej playliście

and suddenly on my beloved playlist

podczas szuflingu pojawiają mi się piosenki,

during the shuffle, songs come to me,

których ja po prostu tak nie trawię,

whom I just can't stand,

ale no trudno, takie jest życie.

but well, that’s life.

I tutaj my musimy jako userzy mieć świadomość

And here we, as users, need to be aware.

tego, że te usługi są skrojone

that these services are tailored

pod nas i jeżeli my chcemy, żeby

under us and if we want that

to było spójne z naszym obrazem świata,

it was consistent with our view of the world,

musimy zadbać o odpowiednie

we need to take care of the proper

zabezpieczenie tego. No i tutaj oczywiście wchodzą kwestie

securing this. And here, of course, the issues come in.

jak dwuskładnikowe logowanie i tego typu rzeczy.

like two-factor authentication and things like that.

To są nasze dane i my

These are our data and we

tych danych nie powinniśmy rozpowszechniać.

We should not disseminate this data.

Tutaj myślę, że dochodzimy do kolejnego dość ciekawego tematu,

Here I think we are reaching another quite interesting topic,

czyli właśnie to bezpieczeństwo danych

so that's exactly data security

w dobie AI, bo dane są

In the age of AI, because the data is.

jedną z najwyższych wartości

one of the highest values

to jest coś, czego pożąda każda organizacja

This is something that every organization desires.

bez względu na to, czy będziemy mówili o mediach,

regardless of whether we will be talking about the media,

czy będziemy mówili o jakichś sklepach, o czymkolwiek.

Will we be talking about any stores, or anything?

Jeżeli chodzi o AI

When it comes to AI

i o analizowanie danych, nie tylko

and about data analysis, not only

pod kątem profilowania, no to

in terms of profiling, well then

obawiam się, że prywatność

I am afraid that privacy

już teraz kompletnie przestanie istnieć.

will completely cease to exist right now.

A ja bym powiedziała, wracając do tych

And I would say, returning to those

baniek, o których mówiłaś, że

bubbles that you said that

opisałaś kwintesencję działania

you described the essence of action

mediów, ale

the media, but

społecznościowych. Te algorytmy

social. These algorithms

są w dokładnie taki sposób zaprojektowane,

they are designed in exactly this way,

a są zaprojektowane w taki sposób,

they are designed in such a way,

bo większość

because the majority

z nas, większość statystyczna,

of us, the statistical majority,

nie chce zaglądać i sprawdzać,

I don't want to peek and check,

co dzieje się u osób, które

What happens to people who

myślą inaczej niż ja, głosują

They think differently than I do, they vote.

inaczej niż ja, słuchają innej muzyki

differently than me, they listen to different music

niż ja, ponieważ w tych

than I, because in those

bańkach jest zasadniczo

In bubbles it is basically

wygodnie. Oczywiście tego typu

convenient. Of course, this type of

algorytmy są skrojone w ten

algorithms are tailored in this way

sposób z premedytacją, ponieważ

in a premeditated manner, because

zamykanie ludzi

closing people

w tego typu bańkach sprawia, że oni się

In this type of bubbles, it makes them

bardziej angażują w te treści, które dostają,

they engage more in the content they receive,

dłużej zostają,

they stay longer,

na tego typu platformach, w związku

on this type of platforms, in relation to

z czym zobaczą też, a może i klikną

what they will also see, and maybe even click on

w więcej reklam, więc

in more advertisements, so

tego typu algorytmy

this type of algorithms

zamykające ludzi w tych

locking people in these

ogrodach są dla platform

gardens are for platforms

bardzo wygodne,

very comfortable,

bardzo przynoszą im duże

very brings them a lot

zyski i

gains and

jedynym wyjściem, żeby tak naprawdę

the only way to really

wyrwać się z

to break free from

tych algorytmów, które nam mają

these algorithms that are supposed to help us

podpowiadać, co zobaczyć następne,

to suggest what to see next,

co kliknąć następne, jest

what to click next, is

wychodzić czasem poza platformy

to sometimes go beyond the platforms

i sprawdzać...

and check...

dać swojego kompa, albo telefon komuś innemu...

give your computer or phone to someone else...

Wiesz co, nawet nie,

You know what, not even.

tylko po prostu, jeżeli

just simply, if

czerpiemy informacje, na przykład głównie

we draw information, for example mainly

z serwisów społecznościowych,

from social media,

to warto czasem albo dodać

It's worth sometimes to add.

sobie do tych obserwowanych

to those watched

serwisy

services

z poza takiej ulubionej,

from beyond such a favorite,

z poza tego ulubionego

outside of that favorite

zestawu, albo po prostu

set, or simply

zaglądać też czasem na strony

to also occasionally check the pages

mediów, bo po prostu można się dowiedzieć czegoś,

the media, because you can simply learn something,

czego normalnie byśmy się w ogóle nie dowiedzieli.

which is something we normally would not find out at all.

Bo algorytm by stwierdził, że to jest nie dla nas.

Because the algorithm would determine that this is not for us.

W mojej głowie zrzuciło się takie ciekawe określenie na to, co

In my head, a fascinating term came up for what

mówiłaś, czyli taka cyfrowa indoktrynacja

You were saying, so it's like digital indoctrination.

na życzenie. Po prostu my sami chcemy

At your request. We simply want it ourselves.

zamykać się w tych bańkach, a wielkie

closing ourselves in these bubbles, and the great

platformy nam to zdecydowanie ułatwiają.

the platforms definitely make it easier for us.

Ale właściwie spójrzmy

But actually, let's take a look.

na to, jak to wygląda historycznie, bo

to how it looks historically, because

to, czego my dzisiaj doświadczamy w

what we are experiencing today in

społeczeństwie, które jest zcyfryzowane, jest

a society that is digitized is

rozszerzeniem ludzkich działań,

an extension of human activities,

które pojawiały się już wcześniej. Wcześniej zobacz,

which had already appeared earlier. Look earlier,

każdy miał swoją grupę znajomych, każdy miał

everyone had their group of friends, everyone had

nie wiem, ulubiony klub, do którego

I don't know, the favorite club to which

chodził, każdy miał jakąś konkretną partię, której zawsze

he used to go, everyone had a specific party they always

słuchał i w ogóle, i w ogóle. Ale teraz

he listened and in general, and in general. But now

to jest dużo szerzej dostępne. Mamy więcej

It is much more widely available. We have more.

zainteresowań, pochłaniamy

interests, we absorb

dużo więcej informacji.

much more information.

I wydaje mi się, że przez to

And it seems to me that because of this

manipulacja jednostkom jest

manipulation of individuals is

dużo prostsza. Tym bardziej właśnie przez

much simpler. Especially precisely because of

media społecznościowe, o których powiedziałeś. To jest ogromne zagrożenie.

Social media that you mentioned. It is a huge threat.

A mi się wydaje, że tutaj też jest

I think there is also something here.

case, no oczywiście znowu to jest

case, of course, this is again

bardzo światopoglądowe

very ideological

i tak dalej, ale że

and so on, but that

przez to, że mamy

due to the fact that we have

bardzo ograniczoną też uważność,

very limited attention,

i ja nawet to widzę po swoim dziecku,

and I can even see it in my child,

że to jest, nie wiem, 15 sekund,

that it's, I don't know, 15 seconds,

to jest strasznie mało,

this is incredibly little,

to wysłuchanie

it's a hearing

nawet czyjejś opinii

even someone's opinion

na dany temat, już nie mówię o

on the given topic, I'm no longer talking about

dłuższym wywodzie i zderzeniu kilku

a longer discourse and the collision of several

punktów widzenia, często

points of view, often

skrajnych, to w ogóle przestaje

extremes, it stops altogether

być możliwość. I my też

to be possible. Me too.

po prostu nie mamy narzędzi

we simply don't have the tools

intelektualnych, czy możliwości

intellectuals, or possibilities

intelektualnych często czasu na to,

intellectuals often take the time to do that,

żeby rozszerzać te swoje

to expand your

horyzonty. Zanim

horizons. Before

zaczęliśmy rozmowę, to chwilę

we started the conversation, just a moment

pogadaliśmy o reklamach. Ja na przykład

We talked about advertisements. For example, I...

pamiętam, że 10 lat temu były

I remember that 10 years ago there were.

Noce Reklamożerców i faktycznie

Nights of the Ad Eaters and indeed

przychodziło się, nie wiem, nawet do kina

one would go, I don't know, even to the cinema

nadresą. Nie wiem, co jest ich

I don't know what their address is.

treścią, ale okej. Reklamy.

the content, but okay. Advertisements.

W każdym razie pamiętam, że były reklamy,

In any case, I remember there were advertisements,

które faktycznie miały

which actually had

jakiegoś takiego twista, pomysł,

Some kind of twist, idea,

one się często bardzo odnosiły do emocji.

They often related very much to emotions.

Niektóre były naprawdę

Some were really

moim zdaniem majstersztykiem

In my opinion, it's a masterpiece.

w swoim obszarze. Teraz patrzę na

in its area. Now I look at

przekazy reklamowe, które tak, jak gdyby tam nie ma

advertising messages that seem to be non-existent

w ogóle przestrzeni na domysły,

there's no room for speculation at all,

interpretacje, jak gdyby jest

interpretations, as if it exists

bardzo prosty przekaz,

very simple message,

wszystko jest takie

everything is like this

in your face i to też jest

"in your face, and that is too"

dla mnie jakiś tam, wiecie,

for me some, you know,

sygnał czasu, że po prostu

a signal of time, that simply

no nie wiem, działamy

Well, I don't know, we're working on it.

inaczej. No i oprócz tego, że może lubimy

otherwise. Well, apart from the fact that we might like it

się zamknąć w tej bańce, myślę, że też nie mamy

to close ourselves in this bubble, I think we don't have that either

czasu i chęci,

time and willingness,

żeby podjąć ten wysiłek,

to make the effort,

żeby też w cywilizowany sposób

to do it in a civilized manner

pogadać z ludźmi, którzy mają inne poglądy.

talk to people who have different views.

Wiesz co, to też, ale poruszyłaś bardzo ważną

You know what, that's true too, but you brought up a very important point.

sprawę młodszych generacji,

the matter of younger generations,

bo media stoją

because the media are standing

przed bardzo dużym wyzwaniem

facing a very big challenge

pod tytułem młodzi

under the title "Young"

i to według badań zaczyna się

and according to research, it starts

już w generacji

already in the generation

Z. Już nie mówię o generacji

Z. I'm no longer talking about the generation.

alfa, czyli o tych powiedzmy

alpha, that is, let's say about those

piętnastoletnich w dół.

fifteen years and younger.

Oni już, jeżeli coś

They already, if anything

czytają, to wyłącznie przez to,

they read, only because of that,

co serwuje im Facebook,

what Facebook serves them,

Twitter, Tik Tok i

Twitter, Tik Tok and

tak dalej i tak dalej, to dla mediów

so on and so forth, that’s for the media

jest bardzo duże wyzwanie

it is a very big challenge

z wielu powodów.

for many reasons.

Dlatego, że tak jak powiedziałaś, jest ten

Because, as you said, there is this

krótki attention span, czyli oni

short attention span, that is them

krócej mogą się zatrzymać na długich

They can stop for a shorter time on long ones.

treściach. Chyba też tylko treści

contents. I think it's just content too.

wideo właściwie wchodzą. Też,

the video is actually entering. Also,

więc to słowo pisane

so it is the written word

powoli

slowly

będzie gdzieś tam odchodzić.

It will be leaving somewhere over there.

Plus, jeżeli

Plus, if

informacje są czerpane wyłącznie ze

the information is drawn exclusively from

stron, które są pośrednikami

pages that are intermediaries

w rozprowadzaniu ruchu, no to

in traffic distribution, well then

media będą bardzo niedługo

the media will be very soon

stawiały przed wyzwaniem,

posed a challenge,

które będzie związane

which will be related

z odpływem reklamodawców,

with the outflow of advertisers,

z odpływem pieniędzy, co się będzie wiązało

with the outflow of money, which will be associated with

z koniecznością zwalniania ludzi,

with the necessity of laying off people,

obcinania budżetów

budget cuts

na produkcję, czy wideo,

for production, or for video,

czy jakichkolwiek innych treści, śledztw

or any other content, investigations

i tak dalej, i tak dalej. Więc

and so on, and so forth. So

oprócz tego wyzwania,

besides this challenge,

które jest związane z

which is associated with

wykorzystaniem sztucznej inteligencji, no to stoimy

with the use of artificial intelligence, well then we stand still

jeszcze przed wyzwaniem takim generacyjnym.

still before such a generational challenge.

Zapytam, jak się z tym czujecie? Ja się czuję

I'll ask how you feel about this? I feel

zero ostatnio przez to. Zwróciłem

zero lately because of that. I returned

uwagę na to, że przed chwilą właściwie

pay attention to the fact that just a moment ago actually

naszła mnie taka refleksja podczas tego, co Asia mówiła,

I had a reflection while Asia was speaking.

że jeszcze kilkanaście

that just a few more

lat temu, kiedy ktoś

years ago, when someone

korzystał z mediów społecznościowych, to

he used social media, then

przeważnie był takim późniejszym nastolatkiem,

he was mostly a later teenager,

bo my wcześniej nie mieliśmy dostępu do tych mediów

because we didn't have access to those media before

społecznościowych i przecież

social and yet

wszystkie platformy mają jakieś swoje disclaimery,

all platforms have some of their own disclaimers,

mają regulaminy, że musisz mieć tyle i tyle

they have regulations that you must have this and that

lat, żeby założyć konto, żeby korzystać z tego,

to set up an account to use this,

ale przecież dzieci cały czas to gdzieś

But after all, children are constantly somewhere.

obchodzą. Nie ma pełnej kontroli nad tym

they circumvent. There is no full control over it.

wszystkim, więc manipulowanie tym młodym

everyone, so manipulating this young

użytkownikiem jest dużo prostsze,

being a user is much simpler,

bo przecież taki młody, kształtujący się człowiek, który

because after all, such a young, developing person who

ogląda po prostu baziewia na TikToku,

just watching nonsense on TikTok,

on będzie je chłonął. Ja niejednokrotnie

he will absorb them. I have done so many times.

byłem świadkiem sytuacji, gdzie widziałem dziecko, które

I was a witness to a situation where I saw a child who

mogło mieć, nie wiem, z sześć, siedem lat,

it could have been, I don’t know, about six or seven years old,

siedziało ze smartfonem albo z tabletem i po prostu

sat with a smartphone or a tablet and just

scrollowało treści. Ja w wieku siedmiu

scrolling content. I at the age of seven

lat, to nie wiem, rzucałem się piaskiem albo biegałem

I don't know how many years ago it was, I used to throw sand or run around.

z kijkiem po podwórku i nie myślałem o tym,

with a stick in the yard and I wasn't thinking about it,

żeby w ogóle

in order to at all

przeglądać cokolwiek. Ale to wyłącznie do tego,

to browse anything. But it's solely for that,

że myśmy nie mieli na czym przeglądać i jakby czego przeglądać.

that we didn't have anything to browse through and nothing to browse.

Bo jesteśmy starzy. Tak. Niestety.

Because we are old. Yes. Unfortunately.

Od tego nie uciekniemy. Ale wydaje mi się,

We won't escape this. But it seems to me,

że dzięki temu, będę mówić teraz znowu jak stary człowiek,

that thanks to this, I will now speak like an old man again,

dzięki temu mieliśmy szczęśliwsze dzieciństwo.

thanks to that we had a happier childhood.

Nie byliśmy tak bardzo przebodźcowani tymi

We weren't that overstimulated by these.

informacjami, a wydaje mi się, że obciążanie

information, and it seems to me that charging

informacjami i bombardowanie informacjami

information and information bombardment

tak młodego człowieka może bardzo

such a young person can be very

negatywnie wpłynąć na jego rozwój. Z jednej strony,

negatively affect his development. On one hand,

a z drugiej strony przyzwyczai go do

on the other hand, it will get him used to

natłoku informacyjnego, który towarzyszy nam

the information overload that accompanies us

na co dzień i będzie towarzyszył jeszcze bardziej.

In everyday life, and it will accompany even more.

Ja tutaj chciałbym się odwołać do popkultury i rzucić okiem

I would like to refer to pop culture and take a look.

na wyczystkie wizje wielkich miast

to the visions of great cities

w przyszłości. Patrzcie, zawsze

in the future. Look, always

te wielkie miasta są ogromne, kolorowe,

these great cities are huge, colorful,

głośne, te

loud, these

bodźce dopływają do

stimuli are flowing to

mieszkańców z każdej możliwej strony

residents from every possible direction

i wydaje mi się, że obecne

and I think that the current

to pokolenie alfa, które powolutku

It's generation Alpha, which is slowly

gdzieś tam wchodzi w ten wiek nastoletni,

somewhere there, it enters this teenage age,

który zaczyna dorastać, będzie przygotowane

which is starting to grow up, will be prepared

lepiej niż my na to, co może zdarzyć się

better than we do for what might happen

za 10-20 lat. Ja obawiam się, że

in 10-20 years. I am afraid that

my za te kilkanaście lat

in these few years

będziemy totalnie zagubieni w świecie,

we will be totally lost in the world,

który zupełnie nas przytłoczy.

which will completely overwhelm us.

Mimo tego, że pracujemy w mediach,

Despite the fact that we work in the media,

mimo tego, że cały czas

despite the fact that all the time

staramy się być na bieżąco z technologią.

We strive to keep up with technology.

Ja ci to gwarantuję, że będziemy

I guarantee you that we will be.

zagubieni i zacytuję Harariego,

lost and I will quote Harari,

czyli historyka izraelskiego.

so an Israeli historian.

To nie będzie moja oryginalna myśl, niestety, on to zrobił

This will not be my original thought, unfortunately, he did it.

lepiej. On to zrobił,

Better. He did it.

wypowiadał się na początku roku

he spoke out at the beginning of the year

w talkshow Stevena Colberta

in Steven Colbert's talk show

i na pytanie

and to the question

Colberta, czy to

Colberta, is that you?

jest tylko jego złudzenie, że

it is just his illusion that

świat bardzo przyspieszył i te wszystkie

the world has accelerated a lot and all these

zmiany, które kiedyś odbywały się

changes that used to occur

przez generacje u nas odbywają się

For generations, we have been holding...

co kilka lat, co kilka miesięcy,

every few years, every few months,

to Harario powiedział, że tak, to nie jest

Harario said that yes, it is not.

złudzenie, to się dzieje i że

illusion, that it is happening and that

stoimy po raz pierwszy tak naprawdę

we are standing for the first time really

w historii przed

in history before

wyzwaniem, że nie wiemy, co się będzie

a challenge that we don't know what will happen

działo za 20 lat. Nie wiemy,

It will happen in 20 years. We don't know,

jakich wartości uczyć

what values to teach

nasze dzieci, a jakich wartości, a nie

our children, and what values, and not

jakich umiejętności uczyć nasze dzieci,

what skills to teach our children,

bo nie wiemy, co będzie wartościowe

because we don't know what will be valuable

za 20 lat. I on mówił, że

in 20 years. And he said that

w średniowieczu wiadomo było, że

In the Middle Ages, it was known that

niezależnie od tego, kto jest królem,

regardless of who is the king,

pod jakim sztandarem się urodziliśmy,

under what banner we were born,

wychowaliśmy i żyjemy, to wiadomo

We raised and we live, that's for sure.

było, że trzeba umieć obsiać pole,

it was said that one must know how to sow the field,

strzelać z łuku, jeździć

shooting a bow, riding

konno i za 20 lat to w dalszym ciągu

riding and in 20 years it still is

będą te umiejętności, które trzeba posiadać.

they will be the skills that one needs to have.

Jakie umiejętności

What skills

trzeba będzie posiadać za 20 lat?

What will we need to have in 20 years?

Ja nie wiem. Ja też w zupełności.

I don't know. I completely agree.

Nie potrafię sobie tego wyobrazić.

I can't imagine that.

Ja chciałbym tutaj nawiązać też do wypowiedzi

I would like to refer here to the statement.

Raya Kurzweila, który powiedział, że

Raya Kurzweila, who said that

do 2029 roku osiągniemy

by 2029 we will achieve

AGI, czyli

AGI, that is

Generalną Sztuczną Inteligencję, gdzie po prostu

General Artificial Intelligence, where simply

maszyny będą miały swoją świadomość.

Machines will have their own consciousness.

A co więcej, do 2045 roku

And what more, by the year 2045.

mamy osiągnąć osobowość technologiczną,

we are to achieve technological personality,

czyli nasz mózg ma być sprzężony

So our brain is supposed to be interconnected.

z chmurą. No, brzmi jak jakieś

with the cloud. Well, it sounds like some kind of

science fiction, ale to już chyba nie jest science fiction.

science fiction, but this probably isn't science fiction anymore.

Zobaczcie, to są wizje, które my widzieliśmy

Look, these are the visions we saw.

na filmach

in the movies

powstających w latach 80-tych.

emerging in the 1980s.

Przypomnijmy sobie Blade Runnera, oczywiście wiadomo,

Let's remember Blade Runner, of course, it is well known,

można nawiązywać do lektury, ale

one can refer to the reading, but

jednak film bardziej przemiewał wizualnie.

However, the film was more visually striking.

Kiedy widzieliśmy androidy wyglądające jak ludzie,

When we saw androids that looked like humans,

którzy mieli swoją świadomość i buntowali się

who had their own consciousness and rebelled

przeciwko ludziom. Nie wiem, Terminator 3,

against people. I don't know, Terminator 3,

bunt maszyn, Matrix, tego typu rzeczy.

machine rebellion, Matrix, things of that sort.

To była kiedyś faktycznie kompletna fikcja.

It was once actually a complete fiction.

A współcześnie, jeżeli spojrzymy

And nowadays, if we take a look

na tego typu produkcje, to wcale się nie

For this type of production, it doesn't really matter.

wydaje tak bardzo odległe i nie wydaje się takie obce.

it seems so distant and does not appear so foreign.

Kolejny mój przykład, jeden z moich ulubionych, to jest

Another example of mine, one of my favorites, is

film Hearth 2013

Film Hearth 2013

roku, mówiący o mężczyźnie, który

a year, talking about a man who

zakochał się w systemie operacyjnym.

he fell in love with the operating system.

Z tego co pamiętam, to już mamy przypadki,

As far as I remember, we already have cases.

gdzie ludzie brali ślub

where people got married

z oprogramowaniem.

with the software.

Wiesz, no myślę, że nawet to nie musi być oprogramowanie,

You know, I think it doesn't even have to be software.

równie dobrze może to być lalka.

It could just as well be a doll.

Myślę, że tutaj raczej

I think that here rather

chodzi o tę kwestię

it's about this matter

ugodowości, braku

compromise, lack

generowania problemów, tak? Już?

Generating problems, right? Already?

Mów, mów, mów.

Speak, speak, speak.

Używasz słowa klucza.

You are using a keyword.

Używasz słowa lalka. I to jest mega ciekawe,

You use the word doll. And that's really interesting,

ponieważ w Cyberpunku 2077

because in Cyberpunk 2077

pojawiają się postaci

characters appear

lalek. Akurat mówię o tym, bo ponownie

doll. I'm mentioning this because again

ogrywam po prostu cyberpunka i jestem

I'm simply playing Cyberpunk and I am

na bieżąco. I tam lalka

on an ongoing basis. And there's a doll there.

jest właściwie cyfrową prostytutką,

is essentially a digital prostitute,

która nie tylko spełnia

which not only fulfills

żądze fizyczne, ale też

physical desires, but also

te emocjonalne. Może wejść

these emotional. It can enter

w postać kogokolwiek

into the form of anyone

chciałby klient.

the client would like.

Więc tutaj w tym momencie nie chodzi tylko i wyłącznie

So at this moment, it's not just about...

o taką uległość

about such submissiveness

i w ogóle, ale o zaspokojeniu

and in general, but about satisfaction

żądzy emocjonalnych. No wiesz, no może być idealną

of emotional desires. Well, you know, it could be ideal.

partnerką, tak? Mogłaby analizować dane

a partner, right? She could analyze the data.

i jak gdyby zachowywać się

and as if behaving

i generować wypowiedzi, które idealnie

and generate statements that are perfect

trafiałyby w to, co chcesz usłyszeć. Ale wiesz co?

They would hit on what you want to hear. But you know what?

Bardziej myślę o tym, że w tym momencie dążymy do

I'm more thinking about the fact that at this moment we are striving for

realizowania innych potrzeb.

meeting other needs.

Bo na początku ty powiedziałaś o

Because at the beginning you mentioned about

lalkach i ja już mam w głowie po prostu

dolls and I already have it in my head simply

Japonię i te klimaty,

Japan and those climates,

ale to były

but they were

po prostu przedmioty, które nie miały osobowości.

just objects that did not have a personality.

A mówimy w tym momencie o osobowości.

And right now we are talking about personality.

Kiedy z jednej strony możemy mówić o spełnieniu

When on one hand we can talk about fulfillment.

potrzeb typowo fizycznych,

typical physical needs,

to pamiętajmy o tym, że jedną z podstawowych

So let's remember that one of the basics

potrzeb człowieka, według Masłowa, jest potrzeba

According to Maslow, a human need is a need.

przynależności, potrzeba kochania.

belonging, the need to love.

Jeżeli mamy taką protezę

If we have such a prosthesis

uczucia, coś, co gra nam na emocjach,

feelings, something that plays on our emotions,

no to właściwie możemy

Well, we actually can.

przestać wychodzić do ludzi. Jeżeli

stop going out to people. If

system operacyjny, jeżeli jakiś

operating system, if any

twór da mi

give me the creation

spełnienie emocjonalne

emotional fulfillment

i mnie pokocha, to dlaczego ja mam

and he will love me, so why should I

wyciągnąć rękę w kierunku drugiego człowieka?

to extend a hand towards another person?

Dlaczego mam nawiązywać interakcje z drugim człowiekiem,

Why should I interact with another human being?

skoro moje potrzeby mogą być

since my needs can be

zaspokojone w kompletnie inny sposób?

satisfied in a completely different way?

To jest przerażające, naprawdę. Ja nie wyobrażam

This is terrifying, really. I can't imagine.

sobie tego, że świat miałby tak wyglądać,

that the world would look like this,

ale obawiam się, że idziemy w tym kierunku.

but I'm afraid we're heading in that direction.

To ja wrzucę garść danych,

I'll throw in a handful of data,

bo rozmawiałam niedawno z profesorem

because I spoke recently with the professor

Sobierajskim, socjologiem,

Sobierajski, a sociologist,

który bada między innymi

which studies, among other things

zjawisko tak zwanych gniazdowników,

the phenomenon of so-called nesting birds,

czyli osób

so people

przeważnie młodych,

mostly young,

przeważnie do około 30 roku życia,

usually until around the age of 30,

czasem trochę starszych, którzy

sometimes a little older, who

z różnych powodów wciąż mieszkają

for various reasons they still live

z rodzicami. Albo np. takich, którzy

with parents. Or, for example, those who

z różnych powodów np.

for various reasons, e.g.

rozwodu albo

divorce or

perturbacji w pracy wracają

perturbations at work are returning

do mieszkania z rodzicami.

to living with parents.

I te dane socjologiczne są

And this sociological data is

dość mocno alarmujące,

rather alarming,

bo okazuje się, że np.

because it turns out that, for example,

60% gniazdowników

60% of nesting boxes

to są młodzi mężczyźni. Jakby chcieć

These are young men. As if wanting.

stworzyć takiego stereotypowego

to create such a stereotypical

gniazdownika, to to jest mężczyzna, który

a nestfowler, that is a man who

żyje na wschodzie Polski. Co jest na wschodzie Polski?

I live in the east of Poland. What is in the east of Poland?

Raczej mniejsze miejscowości. A to dlatego,

Rather smaller towns. And that's because,

że mamy gigantyczne

that we have gigantic

pęknięcie pomiędzy

crack in between

kobietami i mężczyznami. Kobiety

women and men. Women

są coraz lepiej

they are getting better and better

wyedukowane, więc znajdują

educated, so they find

coraz lepsze prace,

increasingly better jobs,

przeprowadzają się do miasta, tam lepiej zarabiają.

They are moving to the city, where they earn better.

A mężczyźni z drugiej strony są

And the men on the other side are

wykształceni trochę gorzej. Jeżeli ktoś

educated a little worse. If someone

ma objąć gospodarstwo

she is to take over the farm

rolne np., to będzie

agricultural, for example, this will be

raczej mężczyzna. Także ze względu

rather a man. Also due to

oczywiście na stare prawa

of course on old laws

dziedziczenia, ale też ze względu na siłę fizyczną.

inheritance, but also due to physical strength.

Więc w momencie, kiedy kobiety

So at the moment when women

uciekają do miast, mężczyźni zostają

They flee to the cities, the men stay.

na wsiach i mniejszych

in villages and smaller places

miasteczkach, jest przepaść

in small towns, there is a gap

pomiędzy nimi dotycząca

between them concerning

wykształcenia,

education,

upodobania, jeżeli chodzi o styl

preferences when it comes to style

życia, to w jaki sposób

life, the way in which

oni się mają spotkać?

Are they supposed to meet?

Czy ktoś będzie szedł na kompromisy?

Is anyone going to make compromises?

Czy raczej

Or rather

będziemy wybierali półśrodki?

Will we be choosing half-measures?

Typu syntetyczny towarzysz.

Synthetic companion type.

Wiesz, ja ostatnio czytałam taką

You know, I recently read such a...

ciekawą analizę również dotyczącą

an interesting analysis also concerning

relacji

relationship

damsko-męskich, ale myślę, że to ma też

female-male, but I think it also has

sporo wspólnego z tym, o czym

a lot in common with what

ty mówiłeś Marcinie.

You spoke, Marcin.

Jaką technologia mogłaby

What technology could it be?

pełnić funkcję w kontekście relacji

to fulfill a role in the context of relationships

międzyludzkich.

interpersonal.

Żyjemy w czasach, w których

We live in times when

wszystko jest dostępne.

Everything is available.

Zacierają się te pierwotne motywacje, które

The original motivations, which are fading away, that...

były np. że musimy się dogadać

For example, we need to come to an agreement.

z potencjalnym

with potential

partnerem, partnerką, ponieważ

partner, partneress, because

chcemy np. żeby nasze fizyczne

we want, for example, for our physical

potrzeby były zaspokojone.

needs were met.

I to było coś, co było

And that was something that was.

pociągające, były pewne

attractive, there were certain ones

normy, rytuały, etapy

norms, rituals, stages

dojrzewania i dorastania,

maturation and growing up,

które trzeba było po prostu

which simply had to be

wypełnić.

to fill

I w tym momencie ani

And at this moment neither

nagość, fizyczność

nudity, physicality

nie jest czymś, czego nie możemy mieć

It is not something we cannot have.

bez wychodzenia z domu.

without leaving the house.

Jest też

There is also

kultura, która jest bardzo nastawiona na ja.

a culture that is very oriented towards the self.

I ten brak kompromisów,

And this lack of compromises,

więc tych motywacji,

so those motivations,

żeby opuścić

to leave

gniazdo i wejść do ludzi

a socket and enter into people

jest po prostu coraz mniej.

It's simply becoming less and less.

Wrócimy do tematu profilowania.

We will return to the topic of profiling.

W momencie, w którym wybuchła pandemia,

At the moment when the pandemic broke out,

ludzie zostali zamknięci w domu

people were locked in the house

i nagle zrobił się wybuch wszelkiego rodzaju

And suddenly there was an explosion of all kinds.

aplikacji randkowych, ludziom brakowało bliskości.

In dating applications, people missed closeness.

Ale zobaczcie, co my robimy podczas używania

But look at what we do while using it.

aplikacji randkowych. My profilujemy siebie

dating applications. We profile ourselves

i profilujemy naszego idealnego partnera.

And we profile our ideal partner.

Nasze wyobrażenie staramy się przerzucić

We try to transfer our imagination.

na katalog twarzy, który przeglądam i patrzymy,

to the face catalog that I am browsing and looking at,

czy nam odpowiada ta osoba, czy nie.

whether we find this person suitable or not.

I to jest właśnie to, o czym powiedziałaś w kontekście kompromisów.

And this is exactly what you mentioned in the context of compromises.

Jeżeli przeglądamy jakąś aplikację

If we are browsing some application

i widzimy, że ktoś ma wpisane, że pali,

and we see that someone has noted that they smoke,

ja nie palę, mi to nie odpowiada, to cyk,

I don't smoke, it doesn't suit me, that's it.

daję w lewo, nie przeglądam dalej, nie interesuje mnie to.

I swipe left, I’m not looking further, I’m not interested in it.

Nie idę na kompromis, po prostu

I'm not making compromises, simply.

patrzę, co się dzieje dalej.

I'm watching to see what happens next.

Ale teraz zwróćmy uwagę

But now let's pay attention.

na inną kwestię. To, o czym powiedziałem,

to another matter. What I said,

to jest teoretycznie emocjonalne,

it is theoretically emotional,

ale teraz właśnie fizyczność i to, co powiedziałaś odnośnie tego,

but now, the physicality and what you said regarding that,

że możemy mieć jakieś, nie wiem,

that we can have some, I don't know,

spełnienie bez wychodzenia z domu.

fulfillment without leaving home.

No i teraz kolejny wybuch

And now another explosion.

podczas pandemii, OnlyFans.

during the pandemic, OnlyFans.

To, co się stało w kontekście rynku

What happened in the context of the market

cyfrowego sexworkingu, jest niesamowite.

Digital sex work is amazing.

Wybuch, który tam się pojawił,

The explosion that occurred there,

to było coś, co mnie szczerze mówiąc

it was something that, to be honest,

zszokowało. Ja nie spodziewałem się,

it shocked me. I didn't expect that,

że wyjście

that the exit

z intymnością, z nagością

with intimacy, with nudity

w kierunku cyfrowego świata

towards the digital world

będzie tak łatwe, proste, przystępne

it will be so easy, simple, accessible

i tak wiele osób się zdecyduje na coś takiego.

And so many people will decide on something like that.

I tutaj możemy wejść już powolutku w świat AI,

And here we can slowly step into the world of AI.

gdzie współcześnie

where contemporary

oprócz tam jakiegoś niewielkiego procenta,

except for some small percentage,

to jest chyba nawet niecały 1% obecnie,

this is probably not even 1% currently,

twórców cyfrowych w kontekście

digital creators in the context of

sexworkingu digitalowego

digital sex work

to są prawdziwi ludzie. Reszta

These are real people. The rest.

to są cyfrowi sexworkerzy AI,

these are digital AI sex workers,

którzy po prostu zostali stworzeni,

who were simply created,

bo powstały algorytmy, powstały

because algorithms were created, they were created

generatywne sieci neuronowe, które pozwalają

generative neural networks that allow

nie tylko generować obraz

not only generate an image

w kontekście

in the context

grafiki, w sensie

graphics, in the sense of

w cudzysłowie zdjęć,

in quotation marks of photos,

ale też obrazu ruchomego.

but also of the moving image.

Cyfrowe porno, które jest dostępne

Digital porn that is available

bez zagadzania, bez godzenia

without agreeing, without reconciling

w jakiekolwiek dobra osobiste,

in any personal rights,

bez potrzeby zatrudniania aktorów.

without the need to hire actors.

To jest też ciekawe, bo to jest kolejny rynek,

This is also interesting because it is another market,

który gdzieś tam tak naprawdę...

which somewhere really...

Tutaj też deepfake'i są

There are deepfakes here too.

niesamowicie niebezpieczne,

incredibly dangerous,

jak wykorzystanie wizerunku

how to use an image

zwykłych śmiertelników.

ordinary mortals.

Przypomnijmy sobie revenge porn.

Let's recall revenge porn.

Plus można sobie wyobrazić,

Plus, one can imagine,

że tego typu

that this type of

nagrania

recordings

nie muszą być, nie muszą powstawać

they don't have to be, they don't have to arise

później, tylko mogą być generowane

later, they can only be generated

na żądanie, więc mogą być

at the request, so they can be

generowane z uwzględnieniem wszystkich

generated with consideration of all

potrzeb oraz fantazji,

needs and fantasies,

które ludzie mają,

which people have,

a te fantazje nie zawsze mogą

and these fantasies cannot always

być jakby nie tylko

to be as if not only

społecznie akceptowalne, ale też po prostu niezgodne z prawem.

socially acceptable, but also simply illegal.

Na zakończenie

In conclusion

no możemy spekulować o tym, co się wydarzy

Well, we can speculate about what will happen.

w przyszłości, ale jeżeli mielibyście swoje

in the future, but if you had your own

kryształowe kule jak gdyby odsłonić

crystal balls as if to reveal

i w nie zajrzeć, to

and to take a look inside, then

jak waszym zdaniem

in your opinion

na przestrzeni, nie wiem,

over the span, I don't know,

kolejnych max pięciu lat

the next maximum of five years

jak gdyby zmieni się dziennikarstwo,

as if journalism will change,

albo jak zmienią się kompetencje

or how the competencies will change

dziennikarzy?

journalists?

Moim zdaniem dziennikarstwo

In my opinion, journalism

raczej się nie zmieni, dlatego,

it is unlikely to change, therefore,

że jego rola jest niezmienna.

that his role is unchanging.

A rola jest niezmienna, czyli

And the role is unchanged, which means

musi patrzeć na ręce

he has to look at his hands

tym, którzy mają władzę

to those who have power

wszelkiego rodzaju, władzę

all kinds, authority

biznesową, władzę polityczną

business, political power

i

I

dziennikarstwo w dalszym ciągu

journalism continues

będzie musiało

will have to

robić różnego rodzaju interwencje,

to carry out various types of interventions,

prowokacje, śledztwa itd.

provocations, investigations, etc.

Natomiast zmieni się

On the other hand, it will change.

sposób w jaki

the way in which

informacje są gromadzone

information is being collected

oraz weryfikowane, bo po prostu

and verified, because simply

dziennikarze dostają do ręki

journalists get their hands on

nowy asortyment w postaci

new assortment in the form of

wszystkich narzędzi AI,

all AI tools,

ale nie tylko. Dziennikarstwo się

but not only that. Journalism is

nie zmieni, zmieni się dziennikarz, który

he will not change, the journalist who will change

tak jak w latach powiedzmy

just like in the years let's say

dziewięćdziesiątych takim

ninety such

narzędziem pracy były

the tools of work were

nogi, bo trzeba było

legs, because it had to be done

przejść z biblioteki do informatora,

to go from the library to the information desk,

do polityka,

to the politician,

do sejmu itd.

to the Sejm etc.

Potem pojawiły się

Then they appeared.

laptopy, internet, więc można było

laptops, internet, so it was possible

te prace wykonywać z biura.

These tasks are to be performed from the office.

Tak teraz pojawi się kolejny asortyment

Yes, another assortment will appear now.

narzędzi, które będzie te prace

tools that will perform this work

wspomagał. Bardzo mi się podobało to jak podkreśliłaś

It supported. I really liked how you emphasized it.

słowo dziennikarstwo, bo

the word journalism, because

dziennikarstwo to jest zdecydowanie słowo klucz

Journalism is definitely a key word.

i nasze rozumienie dziennikarstwa, bo musimy

and our understanding of journalism, because we have to

oddzielić to czym jest

separate it from what it is

tworzenie treści, taki typowy content creating

content creation, such typical content creating

od prawdziwego dziennikarstwa.

from real journalism.

Wydaje mi się, że w przyszłości

I think that in the future

takie bardzo proste newsy informacyjne

such very simple news updates

na temat tego, że to zdarzyło się tutaj,

about the fact that it happened here,

nie wiem, tutaj są jakieś lokalne podmycia

I don't know, there are some local undermining here.

albo coś tego typu, będzie w pełni

or something like that, it will be complete

zautomatyzowane, bo to nie są treści, które

automated, because these are not the kinds of content that

realnie wymagają głębokiego zaangażowania

they realistically require deep involvement

człowieka. Wydaje mi się, że to dziennikarstwo

of a person. It seems to me that this is journalism.

przeżyje pewnego rodzaju renesans, bo

it will experience a kind of renaissance because

człowiek będzie potrzebował

a person will need

nie tyle co prostej informacji, ale

not so much simple information, but

bardziej rozbudowanego tekstu, tego co

more elaborate text, what

wpłynie na jego

it will affect his

emocje, co będzie pobudzało

emotions, which will stimulate

w jakiś sposób jego wyobraźnię

in some way his imagination

i też będzie miało taki bardzo mocny

and it will also have such a strong one

czynnik ludzki. Czyli tutaj właściwie

human factor. So actually here

to się pokrywa z tym, o czym powiedziała

This aligns with what she said.

Asia, czyli takie bardzo mocne dziennikarstwo śledcze,

Asia, meaning very strong investigative journalism,

patrzenie na ręce polityków,

watching the hands of politicians,

sprawdzanie tego wszystkiego. Czyli można powiedzieć,

checking all of this. So one could say,

że historia troszeczkę zatacza koło

that history kind of comes full circle

i wracamy, myślę, że wrócimy,

And we are coming back, I think we will return.

teraz już to się zaczyna powoli,

now it is starting slowly,

do takiego prawdziwego, chorowego dziennikarstwa.

to such true, sick journalism.

I właściwie wydaje mi się, że to jest piękne,

And actually, it seems to me that it is beautiful,

ponieważ to pozwoli na odsianie

because it will allow for sifting out

też z całej branży dziennikarskiej

also from the entire journalistic field

osób, które nie czują

people who do not feel

tego bakcyla, które nie mają potrzeby

this bug that have no need

rozmawiania ze światem za pośrednictwem swojego tekstu

communicating with the world through one's text

i przedstawiania swojej wizji.

and presenting your vision.

I ja tylko na koniec, ale nie mogę się powstrzymać.

And me just at the end, but I can't help it.

Dobra, mamy historię korupcji,

Okay, we have a story about corruption,

dziennikarstwo śledcze. Jak to pokazać

Investigative journalism. How to present it?

na TikToku? Bardzo Wam

on TikTok? Thank you very much

dziękuję za tę rozmowę. Dzięki.

Thank you for this conversation. Thanks.

Dzięki. Dzięki.

Thanks. Thanks.

Dziękujemy

Thank you.

za wspólnie spędzony czas.

for the time spent together.

Mamy nadzieję, że dowiedziałeś, dowiedziałaś się

We hope you found out.

czegoś nowego na temat sztucznej inteligencji

something new about artificial intelligence

i jej zastosowań.

and its applications.

Wysprzyj nas w misji szerzenia wiedzy o AI

Support us in the mission of spreading knowledge about AI.

w Polsce, podaj dalej szerszy kontekst

In Poland, provide a broader context.

AI, podziel się swoją opinią

AI, share your opinion.

w ulubionej aplikacji podcastowej

in your favorite podcast app

lub po prostu zostaw oceną.

or just leave a rating.

Jeśli masz pytania czy sugestie, napisz do nas.

If you have any questions or suggestions, write to us.

Jesteśmy dostępni na platformach

We are available on platforms.

YouTube, Spotify, Apple Podcasts.

YouTube, Spotify, Apple Podcasts.

Do usłyszenia.

Talk to you later.

Ideal

Ideal

NCBR

NCBR (National Centre for Research and Development)