Odcinek Specjalny z okazji Międzynarodowego Dnia Kobiet ze Specjalnym Gościem: dr Anna Tomaszewicz-Dobrska

Klinika Femina Centra. Slow Medicine Podcast. Marcin Śniadecki.

Femina Center Clinic. Slow Medicine Podcast. Marcin Śniadecki.

Promemoria. Anna Tomaszewicz-Dobrska urodziła się w 1854 roku w Mławie, 17 lat później.

Memorandum. Anna Tomaszewicz-Dobrska was born in 1854 in Mława, 17 years later.

Wiodące tytuły warszawskie głosiły, że we wrześniu 1871 roku Anna Tomaszewiczówna wyjechała do Curychu,

Leading Warsaw newspapers reported that in September 1871, Anna Tomaszewiczówna left for Zurich,

by na tamtejszym uniwersytecie podjąć studia medyczne.

to pursue medical studies at the university there.

Skąd takie artykuły? Ano dlatego, że chodziło o rzecz bez precedensu.

Where did such articles come from? Well, it was about something unprecedented.

Tomaszewicz była pierwszą Polką w Europie, która podjęła studia medyczne,

Tomaszewicz was the first Polish woman in Europe to undertake medical studies.

a przede wszystkim pierwszą, która ukończyła je i uzyskała tytuł doktora.

and most importantly the first one who completed it and obtained the doctorate title.

Była piętnastą kobietą studiującą medycynę na Curyjskim Uniwersytecie.

She was the fifteenth woman studying medicine at the University of Zurich.

W trakcie studiów pracowała jako asystentka znanego psychiatry Eduarda Hitzinga.

During her studies, she worked as an assistant to the renowned psychiatrist Eduard Hitzing.

Po sześciu latach studiów powróciła do ojczyzny pomimo możliwości rozpoczęcia pracy w Japonii.

After six years of studying, she returned to her homeland despite the opportunity to start working in Japan.

Nie doceniła jednak skali mizoginii panującej nad Wisłą.

However, she did not appreciate the scale of misogyny prevailing along the Vistula.

Ze względu na płeć nie została jej umożliwiona nostryfikacja dyplomu w Polsce.

Due to her gender, she was not allowed to have her diploma recognized in Poland.

Nie przyjęto jej także na członka korespondencyjnego Warszawskiego Towarzystwa Lekarskiego.

She was also not accepted as a corresponding member of the Warsaw Medical Society.

I to pomimo tego, że jej publikacja na temat chociażby działania chloralu i kwasu trójoctowego

And this is despite the fact that her publication on the effects of chloral and trichloroacetic acid.

była wysoko oceniona przez prezesa Towarzystwa Henryka Hoyera.

She was highly regarded by the president of the Society, Henryk Hoyer.

Niemniej sławny, zresztą do dzisiaj, chirurg profesor Ludwik Rydygier mówił wprost

Nevertheless famous, as he is even today, surgeon Professor Ludwik Rydygier spoke directly.

precz z Polski z dziwolągiem kobiety lekarza.

Out with the freak of a woman doctor from Poland.

Zachowanie lekarzy z nad Wisły zostało bardzo krytycznie ocenione przez znanych i postępowych publicystów.

The behavior of doctors from the Vistula has been very critically evaluated by well-known and progressive journalists.

Bolesław Prus na stronach Kuriera Warszawskiego napisał

Bolesław Prus wrote in the pages of the Warsaw Courier

Sądzimy, że wypadek ten jest zwykłym objawem wstrętu do rzeczy niezwykłego.

We believe that this accident is a common manifestation of aversion to the extraordinary.

Zjawiska tak powszechnego na świecie, że nawet wróble dziobią kanarka dlatego, iż jest żółty.

A phenomenon so common in the world that even sparrows peck at canaries because they are yellow.

Aleksander Świętochowski natomiast ubolewał, że synowie Eskolapa już zaczęli dziobać pierwszą polską lekarkę.

Alexander Świętochowski, on the other hand, lamented that the sons of Eskolap had already begun to peck at the first Polish female doctor.

Tomaszewicz Dobryska, żeby nostryfikować dyplom i móc pracować w Warszawie wyjechała do Petersburga.

Tomaszewicz Dobryska traveled to Petersburg to have her diploma nostrified and to be able to work in Warsaw.

I tam, trzy lata po ukończeniu studiów uzyskała zgodę na wykonywanie pracy w zawodzie.

And there, three years after completing her studies, she obtained permission to work in the profession.

W 1880 roku.

In 1880.

Powróciła do Warszawy i rozpoczęła prywatną praktykę lekarską, przede wszystkim jako ginekolog i pediatra.

She returned to Warsaw and started a private medical practice, mainly as a gynecologist and pediatrician.

Wszystko dlatego, że mężczyźni nie zdecydowaliby się na wizytę u niej.

All because men wouldn't decide to visit her.

W 1881 roku wzięła ślub z lekarzem Konradem Dobryskim, stąd jej podwójne nazwisko.

In 1881, she married a doctor, Konrad Dobryski, hence her double surname.

Początkowo Tomaszewicz Dobryska pracowała charytatywnie, lecząc głównie biedotę.

Initially, Tomaszewicz Dobryska worked on a voluntary basis, primarily treating the poor.

Miała też pacjentki wśród najbogatszych rodzin, dla których okazanie zaufania kobiecie lekarzowi było demonstracją postępowości.

She also had patients among the richest families, for whom showing trust in a female doctor was a demonstration of progressiveness.

Przez 30 lat pracowała w szpitalu położniczym.

She worked in a maternity hospital for 30 years.

Jako pierwsza w Warszawie w 1896 roku wykonała cięcie cesarskie.

As the first in Warsaw, she performed a cesarean section in 1896.

Prowadziła wykłady dla akuszerek.

She conducted lectures for midwives.

Była opiekunką szwalni oraz lekarką w schronisku dla nauczycielek.

She was the caretaker of the sewing workshop and a doctor at the shelter for teachers.

Uczestniczyła w pracach organizacji kobiet.

She participated in the work of women's organizations.

W 1881 i 1907 roku zorganizowała jubileusze ku czci Elizy Orzeszkowej.

In 1881 and 1907, she organized jubilees in honor of Eliza Orzeszkowa.

Zresztą ten drugi jubileusz był pretekstem do stworzenia zjazdu działaczek z trzech zaborów.

Moreover, this second jubilee was an excuse to create a gathering of activists from the three partitions.

To między innymi dzięki pracy Tomaszewicz Dobryskiej.

It is partly thanks to the work of Tomaszewicz Dobryska.

28 listopada 1918 roku Józef Piłsudski podpisał dekret o ordynacji wyborczej,

On November 28, 1918, Józef Piłsudski signed the decree on electoral regulations,

dzięki której prawa wyborczej,

thanks to which the right to vote,

zyskali wszyscy obywatele niezależnie od płci.

All citizens gained, regardless of gender.

Niestety sama Tomaszewicz Dobryska nie doczekała tego momentu.

Unfortunately, Tomaszewicz Dobryska did not live to see this moment.

Zmarła kilka miesięcy wcześniej, 12 czerwca 1918 roku.

She died a few months earlier, on June 12, 1918.

Pochowano ją na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

She was buried in the Powązki Cemetery in Warsaw.