Czy złoto faktycznie chroni przed inflacją, spadkami na giełach i wojnami?

Cześć, z tej strony Bartek, a dzisiaj zapraszam do nagrania, na którym zastanowimy się, czy obecnie warto inwestować w złoto.

Hi, this is Bartek, and today I invite you to a recording where we will consider whether it is currently worth investing in gold.

Wyobraźnia inwestorów rozpala fakt, iż światowe zasoby niewydobytego złota są na wyczerpaniu i jeżeli utrzymamy bieżące tempo wydobycia, to wyczerpiemy dostępne złoża w niecałe 16 lat.

The imagination of investors is fueled by the fact that global reserves of untapped gold are running out, and if we maintain the current rate of extraction, we will deplete available deposits in under 16 years.

Według World Gold Council złoża liczą sobie około 50 tysięcy ton, z czego aż 35% przypada na Australię i Rosję.

According to the World Gold Council, the deposits amount to about 50 thousand tons, of which as much as 35% belongs to Australia and Russia.

Moją wyobraźnię natomiast rozpalają Wasze komentarze oraz łapki w górę, które zostawiacie pod filmami.

Your comments and the thumbs up you leave under the videos ignite my imagination, however.

Dzięki nim biedny algorytm YouTube'a ma siłę, aby promować te nagrania dalej.

Thanks to them, the poor YouTube algorithm has the power to promote these recordings further.

Wezmąc natomiast do żółtego metalu, w społecznym odbiorze stanowi on zabezpieczenie przed inflacją i wydaje się dobrym wyborem w kiepskich czasach.

On the other hand, when it comes to yellow metal, in social perception it serves as a hedge against inflation and seems to be a good choice in tough times.

Widać to bardzo wyraźnie po odpowiedziach amerykańskich inwestorów, z których ponad 80% uważa, że kruszec ten jest lepszy niż waluty, chroni przed inflacją, utrzymuje wartość nabywczą w czasie,

It is very clearly seen in the responses of American investors, of whom over 80% believe that this metal is better than currencies, protects against inflation, and maintains purchasing power over time.

i powoduje, że inwestorzy czują się bezpieczni.

and makes investors feel secure.

Sprawdźmy zatem, czy sentyment ten jest słuszny.

Let's check if this sentiment is justified.

Złoto jest silnie odwrotnie skorelowane z rzeczywistymi stopami procentowymi.

Gold is strongly inversely correlated with real interest rates.

Rzeczywiste stopy to faktyczny zwrot z inwestycji w papiery rządowe po korekcie o inflację.

Real yields are the actual returns on government bonds adjusted for inflation.

W momencie, kiedy rzeczywiste stopy rosną, a więc na naszych oszczędnościach jesteśmy w stanie zarabiać więcej, ceny złota spadają.

At the moment when real interest rates rise, and thus we are able to earn more on our savings, gold prices fall.

Oczywiście w momencie, gdy nasze oszczędności realnie tracą lub zarabiają coraz mniej, ceny złota rosną.

Of course, at the moment when our savings are losing value or earning less and less, gold prices are rising.

Na wykresie kolorem czarnym zaznaczone zostało rzeczywiste oprocentowanie oszczędności obywateli USA.

The actual interest rate on the savings of US citizens is marked in black on the graph.

Powstało ono poprzez skorygowanie oprocentowania 10-letnich obligacji o inflację.

It was created by adjusting the interest rate of 10-year bonds for inflation.

Kolor żółty to cena złota.

The color yellow is the price of gold.

I uwaga, na wykresie im wyżej jest czarna krzywa, tym niższy jest realny dochód z oszczędności.

And note, on the graph the higher the black curve is, the lower the real income from savings.

Bardzo wyraźnie widać tę odwrotną korelację w latach 2007-2008.

This inverse correlation is very clearly visible in the years 2007-2008.

Padek rzeczywistych stóp pociąga za sobą wzrost ten złota.

The decline of real interest rates leads to an increase in gold.

Następnie w roku 2008

Then in the year 2008

mamy korektę spadkową na cenach złota przy jednoczesnym wzroście realnego dochodu z oszczędności.

We have a corrective downturn in gold prices alongside an increase in real income from savings.

Od początku 2009 roku do mniej więcej pierwszego kwartału 2013 roku

From the beginning of 2009 to around the first quarter of 2013.

obserwujemy stopniowy spadek realnego dochodu z oszczędności.

We are observing a gradual decline in real income from savings.

Od końcówki 2011 roku rzeczywiste stopy są wręcz ujemne.

Since the end of 2011, real interest rates are actually negative.

Pociąga to za sobą mocny wzrost cen złota.

This leads to a significant increase in gold prices.

Od 2013 do 2020 roku mamy lekko dodatnie stopy.

From 2013 to 2020, we have slightly positive rates.

Rzeczywisty zwrot z oszczędności oscyluje w tym czasie pomiędzy 0 a 0,5%

The actual return on savings is oscillating between 0 and 0.5% at this time.

i w tym czasie widzimy trend potnie na cenach złota.

And during this time, we see a downward trend in gold prices.

Od 2019 do 2022 roku ponownie spada rzeczywisty dochód z oszczędności

From 2019 to 2022, the real income from savings has declined again.

i sytuacja ta winduje ceny złota.

And this situation drives up the prices of gold.

Obecnie możemy zaobserwować bardzo ciekawą sytuację,

Currently, we can observe a very interesting situation,

w której oba wskaźniki odeszły od dotychczasowej korelacji

in which both indicators have departed from their previous correlation

i mamy najwyższy faktyczny zwrot z oszczędności w ostatniej dekadzie

And we have the highest actual return on savings in the last decade.

przy jednoczesnym trendzie bocznym na cenach złota.

with a simultaneous sideways trend in gold prices.

Panowie Earp i Harvey z Duke University wykazali,

Messrs. Earp and Harvey from Duke University have demonstrated,

że korelacja pomiędzy cenami złota a rzeczywistymi stopami procentowymi wynosi –0,82.

that the correlation between gold prices and real interest rates is -0.82.

Partnerem dzisiejszego odcinka jest Freedom24,

The partner of today’s episode is Freedom24,

broker, który oferuje konto maklerskie z najwyższym oprocentowaniem wolnej gotówki.

broker who offers a brokerage account with the highest interest rate on free cash.

Na koncie we Freedom24 Twoja gotówka pracuje wtedy,

In your Freedom24 account, your cash is working then,

kiedy Ty czekasz na najlepsze okazje.

when you are waiting for the best opportunities.

Oprocentowanie wkładów sięga 2,5% rocznie dla euro i 3% rocznie dla dolarów amerykańskich.

The interest rate on deposits reaches 2.5% per year for euros and 3% per year for US dollars.

Odsetki wypłacane są codziennie,

Interest is paid daily,

a broker regulowany jest przez amerykański SEC,

a broker is regulated by the American SEC,

niemiecki Buffin oraz cypryjski Sysec.

German Buffin and Cypriot Sysec.

Skoro złoto skorelowane jest z rzeczywistymi stopami procentowymi,

Since gold is correlated with real interest rates,

to zapewne również z inflacją.

It is probably also related to inflation.

I faktycznie, jak pokazują dane World Gold Council,

And indeed, as the data from the World Gold Council shows,

w warunkach wysokiego wzrostu cen dóbr i usług,

in conditions of high price increases for goods and services,

złoto ma tendencję do generowania ponadprzeciętnych stóp zwrotu,

gold tends to generate above-average returns,

podobnie zresztą jak inne surowce.

similarly to other raw materials.

W warunkach niskiej inflacji natomiast złoto przynosi niewielkie zyski.

In conditions of low inflation, however, gold brings small profits.

Co ciekawe, odwrotnie niż pozostałe surowce,

Interestingly, unlike other commodities,

na których w takich warunkach raczej silnie tracimy.

in which we are likely to lose significantly under such conditions.

No dobrze, ale jak wygląda zachowanie cen złota

Alright, but what does the behavior of gold prices look like?

w sytuacji zawieruchy politycznej i konfliktów zbrojnych?

in a situation of political turmoil and armed conflicts?

W 1977 roku ceny złota wzrosły o 23% po niepokojach,

In 1977, gold prices rose by 23% after unrest,

które ostatecznie doprowadziły do rewolucji irańskiej w 1978 roku.

which ultimately led to the Iranian revolution in 1978.

Przy większej liczbie wstrząsów i konfliktów w tym czasie,

With a greater number of shocks and conflicts during this time,

ceny złota wzrosły odpowiednio o 37 i 126%.

Gold prices increased by 37% and 126%, respectively.

W 1978 i 1979 roku.

In 1978 and 1979.

Te znaczące wzrosty były wynikiem wojny irańsko-irackiej w 1978,

These significant increases were the result of the Iran-Iraq war in 1978.

inwazji Związku Radzieckiego na Afganistan w 1978

the invasion of the Soviet Union in Afghanistan in 1978

oraz irańskiego kryzysu zakładników w 1979.

and the Iranian hostage crisis in 1979.

Inwazja Iraku na Kuwait w 1990 roku podczas wojny w Zatoce Perskiej

The invasion of Iraq into Kuwait in 1990 during the Gulf War.

spowodowała znaczny wzrost cen kruszców.

caused a significant increase in the prices of precious metals.

Atak z 11 września 2001 roku

The attack on September 11, 2001.

na World Trade Center ponownie doprowadził do wzrostu cen złota.

The World Trade Center once again led to an increase in gold prices.

Cena jednej uncji podskoczyła wtedy z 215 do 287 dolarów.

The price of one ounce then jumped from 215 to 287 dollars.

Co więcej, na początku roku 2020

Moreover, at the beginning of the year 2020

amerykański nalot na Bagdad spowodował, że ceny spod złota wzrosły

The American airstrike on Baghdad caused gold prices to rise.

z 1500 do blisko 1600 dolarów za uncję.

from 1500 to nearly 1600 dollars per ounce.

Oczywiście spory wpływ na tę sytuację miały również covidowe doniesienia

Of course, the COVID-related reports also had a significant impact on this situation.

nadchodzące z Chin.

coming from China.

Dokładnie ten sam scenariusz mogliśmy zaobserwować od końca roku 2021,

We could observe exactly the same scenario since the end of 2021,

kiedy to doniesienia amerykańskiego wywiadu

when the reports of the American intelligence

i późniejsza inwazja putinowskiej Rosji na Ukrainę

and the later invasion of Putin's Russia on Ukraine

doprowadziły ceny złota do wzrostu z 1800 dolarów za uncję

drove gold prices to rise from 1800 dollars per ounce

do blisko 2000 dolarów.

up to nearly 2000 dollars.

Widać zatem, że złoto faktycznie reaguje na światowe zawirowania

It is therefore evident that gold does indeed react to global upheavals.

oraz pomaga utrzymywać wartość nabywczą w warunkach wysokiej inflacji.

and helps maintain purchasing power in conditions of high inflation.

Pozostaje odpowiedzieć sobie na pytanie,

One must answer the question,

czy złoto jest lepszym wyborem niż inne klasy aktywów.

Is gold a better choice than other asset classes?

I tu odpowiedź jest niejednoznaczna.

And the answer here is ambiguous.

O ile w krótkim terminie cena złota potrafi pobić ryzyko,

As far as the short term is concerned, the price of gold can override the risk,

o tyle w dłuższym akcje przynoszą jednak wyższe stopy zwrotu niż złoto.

However, over the long term, stocks provide higher returns than gold.

Wykres, który widzicie, obrazuje ile uncji złota należało zapłacić

The chart you see illustrates how many ounces of gold had to be paid.

za kupno indeksu S&P 500.

for the purchase of the S&P 500 index.

W roku 1980 indeks 500 największych spółek amerykańskich

In 1980, the index of the 500 largest American companies.

wart był około 0,17 uncji złota.

it was worth about 0.17 ounces of gold.

20 lat później, w roku 2000,

20 years later, in the year 2000,

za kupno wszystkich spółek z indeksu musielibyśmy zapłacić ponad 5 uncji złota.

To purchase all the companies in the index, we would have to pay more than 5 ounces of gold.

Obecnie, chcąc kupić po jednej akcji,

Currently, wanting to buy one share,

wszystkich 505 spółek wchodzących w skład indeksu,

all 505 companies that make up the index,

musimy zapłacić 2,3 uncji złota.

We have to pay 2.3 ounces of gold.

Tak czy inaczej, analizując od 1928 roku

Anyway, analyzing since 1928.

tylko komponent cenowy, czyli bez dywidend,

only the price component, meaning without dividends,

okazuje się, że złoto wygenerowało blisko 3 razy gorsze wyniki niż akcje.

It turns out that gold has generated results nearly 3 times worse than stocks.

Gdyby doliczyć do tego dywidendy, wynik okazałby się niemal 5-krotnie gorszy.

If dividends were included, the result would turn out to be almost 5 times worse.

W krótszym terminie jednakże nie da się tak jednoznacznie uznać,

In a shorter term, however, it is not possible to unequivocally recognize,

że złoto jest gorszym aktywem.

that gold is a worse asset.

Faktycznie za 18 ostatnich lat,

Indeed, for the last 18 years,

stopa zwrotu jest gorsza niż ta jaką osiągnęlibyśmy inwestując w indeks,

the rate of return is worse than what we would achieve by investing in the index,

wraz oczywiście z reinwestycjami dywidend,

along with, of course, the reinvestment of dividends,

tym niemniej przez dłuższy czas złoto zachowywało się lepiej.

Nonetheless, for a longer period, gold performed better.

I tak w latach 2005-2017 żółty metal outperformował akcje,

And so, in the years 2005-2017, yellow metal outperformed stocks.

w latach 2017-2020 zwroty były niemalże identyczne

In the years 2017-2020, the returns were almost identical.

i dopiero ostatnie 2 lata to zdecydowana przewaga akcji.

And only in the last 2 years has there been a clear advantage for stocks.

Na plus złota przemawiają niższe obsunięcia na kapitale,

The advantages of gold include lower drawdowns on capital.

z jakimi musiałby się mierzyć inwestor,

what challenges an investor would have to face,

jednakże odbywa się to w warunkach nieco wyższej zmienności.

However, it takes place under conditions of somewhat higher volatility.

I tak złoto jako czynnik zabezpieczający przed spadkami na giełdach

And thus gold as a protective factor against declines in the stock markets.

również wydaje się, że nie bardzo się sprawdzało w ostatnich latach.

It also seems that it hasn't been very effective in recent years.

Dwie najważniejsze bessy ostatnich lat,

The two most important bear markets of recent years,

czyli kryzys w latach 2007-2009 i spadki covidowe w 2020 roku,

so the crisis in the years 2007-2009 and the COVID declines in 2020,

pokazują niestety, że ceny tego kruszcu reagowały podobnie jak ceny akcji.

Unfortunately, they show that the prices of this metal reacted similarly to stock prices.

W 2007 i 2008 roku akcje i złoto podobnie spadały ze szczytów,

In 2007 and 2008, stocks and gold similarly fell from their peaks.

zresztą na tym popłynął jeden z najbardziej rozpoznawalnych

Moreover, one of the most recognizable figures sailed on that.

funduszy inwestycyjnych tamtych czasów, czyli Opera TFI.

investment funds of that time, namely Opera TFI.

W liście do udziałowców fundusz przyznał się m.in. do tego,

In a letter to shareholders, the fund admitted, among other things, that

że na fatalny wynik miało wpływ niespodziewane zachowanie cen złota,

that the terrible result was influenced by the unexpected behavior of gold prices,

które zanurkowały razem z indeksami giełdowymi.

that dove together with the stock indices.

Wprawdzie początkowo złoto zachowywało się lepiej i rosło,

Although gold initially performed better and grew,

gdy indeks S&P 500 spadał,

when the S&P 500 index was falling,

jednakże od marca 2008 roku zaczęły się spadki również na złocie.

However, since March 2008, declines in gold also began.

Na plus dla kruszców,

On the plus side for precious metals,

zakończyło ono spadki wcześniej i zaczęło odbijać jeszcze przed tym,

it finished the declines earlier and started to rebound even before that,

zanim indeks ustanowił swoje minimum,

before the index established its minimum,

niestety wydaje się, że dla akcjonariuszy Opera TFI

Unfortunately, it seems that for the shareholders of Opera TFI.

była to zdecydowanie marna pociecha.

it was definitely a poor consolation.

Niemalże identyczny scenariusz zaobserwujemy w roku 2020,

We will observe an almost identical scenario in the year 2020,

kiedy to złoto rosło jeszcze kilka tygodni po tym,

when that gold was still rising for a few weeks after that,

gdy indeks zaczął nurkować.

when the index started to dive.

Ostatecznie zarówno indeks, jak i sam kruszec

Ultimately, both the index and the metal itself.

ustanowiły dołek praktycznie dzień po dniu.

they established a low practically day by day.

Ponownie identyczny scenariusz,

Again an identical scenario,

zobaczymy w roku 2022.

We will see in the year 2022.

Ten złota ustanowiły wówczas lokalne maksimum

That gold established a local maximum at that time.

chwilę po tym, jak indeks rozpoczął wędrówkę na dół.

a moment after the index started its downward journey.

I znowu dołki na złocie i na S&P 500

And again dips in gold and in the S&P 500.

pojawiły się niemalże w tym samym momencie.

They appeared almost at the same time.

Podsumowując, teza mówiąca o ochronnej roli złota

In summary, the thesis about the protective role of gold.

wydaje się nie mieć pokrycia w rzeczywistości,

it seems to have no basis in reality,

a traktowanie kruszcu jako sposobu na zabezpieczenie długich pozycji

and treating the metal as a way to hedge long positions

może niestety prowadzić do przykrych konsekwencji.

may unfortunately lead to unpleasant consequences.

Gdyby jednak ktoś chciał się upierać przy ochronnej punkcji złota,

If someone were to insist on protective gold puncture,

to można jej upatrywać w parze do dolara.

This can be seen in the pair to the dollar.

Podobnie jak inne surowce, metale szlachetne wyceniane są w dolarze.

Like other raw materials, precious metals are priced in dollars.

I w momencie, gdy amerykańska waluta się osłabia,

And at the moment when the American currency is weakening,

to cena metali rośnie.

The price of metals is rising.

Korelacja ta na krótko została przerwana od połowy roku 2018,

This correlation was briefly interrupted from the middle of 2018.

ale już w końcówce 2019 widzieliśmy powrót do normy

But already at the end of 2019, we saw a return to normal.

i osłabieniu się dolara towarzyszy wzrost cen złota.

The weakening of the dollar is accompanied by a rise in gold prices.

Podsumowując część dotyczącą złota jako zabezpieczenia dla portfela,

In summary, regarding gold as a hedge for the portfolio,

można powiedzieć, że jest to teza poprawna,

It can be said that this is a correct thesis.

chociaż są lepsze aktywa, które w długim terminie zachowują się zdecydowanie lepiej.

Although there are better assets that perform significantly better in the long term.

O ile złoto zdaje się spełniać swoją rolę podczas wojennej zawieruchy,

As far as gold seems to play its role during the turmoil of war,

o tyle jako zabezpieczenie portfela przed spadkami na giełdach

as a safeguard for the portfolio against declines in the stock markets

raczej nie zdaje egzaminu.

he is unlikely to pass the exam.

W krótkim i średnim terminie można oczekiwać, że wygra z rynkiem,

In the short and medium term, one can expect it to outperform the market.

natomiast w dłuższym już niekoniecznie.

however, in the longer term, not necessarily.

Skoro jednak w terminie kilkuletnim są okresy lepszych zwrotów na analizowanym kruszcu,

Since, however, within a few years there are periods of better returns on the analyzed metal,

spróbujmy go lepiej zrozumieć.

let's try to understand him better.

Popyt na złoto możemy podzielić na pięć obszarów.

The demand for gold can be divided into five areas.

Popyt jubilerski, technologiczny, inwestycyjny w ramach fizycznego złota,

Jewelry, technological, and investment demand for physical gold.

inwestycyjny w ramach funduszy ETF, ECN i podobnych,

investment within the framework of ETF funds, ECN, and similar ones,

które skupują złoto jako zabezpieczenie emitowanych przez siebie certyfikatów,

which acquire gold as collateral for the certificates they issue,

a inaczej będziemy go nazywać po prostu popytem lub złotem papierowym,

Otherwise, we will simply call it demand or paper gold.

i ostatni popyt ze strony banków centralnych.

and the latest demand from central banks.

Co ciekawe, popyt na złoto jest względnie stały

Interestingly, the demand for gold is relatively stable.

i oscyluje w przedziale 3 do 3,5%.

and it oscillates in the range of 3 to 3.5%.

Poza wyjątkowym rokiem 2013, gdzie osiągnął poziom około 4100 ton.

Except for the exceptional year 2013, when he reached a level of around 4100 tons.

Obecnie popyt na złoto napędzają głównie potrzeby jubilerów

Currently, the demand for gold is mainly driven by the needs of jewelers.

oraz złote monety i sztabki, czyli popyt inwestycyjny na fizyczny kruszec.

and gold coins and bars, meaning the investment demand for physical metal.

Papierowe złoto nie notuje zwiększonego popytu, odwrotnie niż w roku 2020,

Paper gold is not seeing increased demand, unlike in 2020.

chociaż i tak widzimy poprawę w stosunku do roku 2019,

although we still see an improvement compared to 2019,

gdy obserwowaliśmy odwrót inwestorów od tej kondycji.

when we observed the retreat of investors from this condition.

Widzimy również wzmożony popyt ze strony banków centralnych

We also see increased demand from central banks.

i jest on najwyższy w ostatniej dekadzie.

and he is the highest in the last decade.

Rozbijając popyt na poszczególne obszary,

Breaking down demand into specific areas,

w ostatnim zaraportowanym kwartale, czyli trzecim kwartale 2022 roku,

in the last reported quarter, which is the third quarter of 2022,

możemy zaobserwować, że najsilniejszy wzrost popytu jubilerskiego widać w Indiach.

We can observe that the strongest increase in jewelry demand is seen in India.

Wynosi on aż 17%, a całościowo wzrost w tym obszarze wyniósł około 10%.

It amounts to as much as 17%, while the overall increase in this area was around 10%.

Obecnie popyt jubilerski w Indiach utrzymuje się ponad 5-letnią średnią,

Currently, the jewelry demand in India is staying above the 5-year average.

która wynosi około 500 ton.

which amounts to about 500 tons.

W tym miejscu warto na chwilę się zatrzymać, aby powiedzieć dwa słowa o hinduskich zwyczajach

It is worth pausing for a moment here to say a few words about Indian customs.

i wyjaśnić, dlaczego ten kraj odpowiada za blisko 28% konsumpcji złota przeznaczonego na cele jubilerskie.

and explain why this country accounts for nearly 28% of gold consumption intended for jewelry purposes.

Złoto ze swoimi mitologicznymi i historycznymi konotacjami odgrywa kluczową rolę na każdym hinduskim weselu,

Gold, with its mythological and historical connotations, plays a key role in every Hindu wedding.

a tradycja dawania córkom prezentów w postaci złota sięga czasów,

The tradition of giving daughters gifts in the form of gold dates back to times,

gdy kobiety nie miały prawa zarządzać majątkiem swojej rodziny.

when women did not have the right to manage their family's property.

Wtedy też synowie otrzymywali większość rodzinnego majątku,

At that time, the sons also received the majority of the family estate.

w tym najczęściej nieruchomości,

usually real estate,

a córki otrzymywały swoją część rodzinnego bogactwa właśnie poprzez dary w postaci złota.

And the daughters received their share of the family wealth precisely through gifts in the form of gold.

Wlecione w kulturę hinduską znaczenie złota jest bardzo mocno widoczne właśnie w trakcie ślubów.

The significance of gold, intertwined with Hindu culture, is very prominently visible during weddings.

Hindusi wierzą, że Lakshmi, bogini dobrobytu, przynosi ogromne błogosławieństwa rodzinie pana młodego za pośrednictwem panny młodej,

Hindus believe that Lakshmi, the goddess of prosperity, brings immense blessings to the groom's family through the bride.

dlatego rodzinę dają pannie młodej złoto w postaci ozdób lub sztabek złota, aby ta mogła je nosić i chronić.

Therefore, the family gives the bride gold in the form of jewelry or gold bars so that she can wear it and protect it.

Wracając jednak do popytu jubilerskiego.

However, returning to jewelry demand.

Najważniejsze regiony to

The most important regions are

Ukrainy, które urosły o 5% rok do roku i skonsumowały 163 tony w ostatnim kwartale,

of Ukraine, which grew by 5% year on year and consumed 163 tons in the last quarter,

Turcja, której konsumpcja wzrosła o 19% rok do roku i konsumpcja wyniosła 11 ton,

Turkey, whose consumption increased by 19% year on year and consumption amounted to 11 tons,

Stany Zjednoczone ze wzrostem o 6%, co przekłada się na konsumpcję na poziomie 30 ton,

United States with an increase of 6%, which translates to consumption at the level of 30 tons,

oraz Europa ze wzrostem o 4%, która wykorzystała 40 ton złota.

and Europe with a growth of 4%, which used 40 tons of gold.

Kolejnym obszarem jest popyt inwestycyjny.

The next area is investment demand.

Pozostaje on słaby i wzrost popytu na fizyczne złoto jest kontrowany odpływem CTF-ów.

It remains weak and the increase in demand for physical gold is countered by the outflow of ETFs.

W trzecim kwartale 2022 roku,

In the third quarter of 2022,

emitenci ETF-ów sprzedali 227 ton złota i obecnie są w posiadaniu około 3550 ton.

ETF issuers sold 227 tons of gold and currently hold approximately 3,550 tons.

Największymi konsumentami złota inwestycyjnego są Chiny oraz Europa bez Rosji oraz krajów byłego Związku Radzieckiego

The largest consumers of investment gold are China and Europe excluding Russia and the former Soviet Union countries.

i łącznie oba te obszary odpowiadają za około 23% popytu na fizyczne złoto.

Together, both of these areas account for about 23% of the demand for physical gold.

Kolejnym obszarem jest zapotrzebowanie generowane ze strony banków centralnych

Another area is the demand generated by central banks.

i tutaj widzimy bardzo mocny wzrost.

And here we see a very strong increase.

Banki centralne skupują obecnie

Central banks are currently accumulating.

więcej złota od 1967 roku.

more gold since 1967.

Bardzo mocno widać to w trzecim kwartale 2022 roku,

It is very clearly visible in the third quarter of 2022.

w trakcie którego banki skupiły więcej złota niż w całym 2020.

during which banks accumulated more gold than in the whole of 2020.

Największymi kupującymi okazały się banki centralne Turcji, Uzbekistanu i Kataru,

The largest buyers turned out to be the central banks of Turkey, Uzbekistan, and Qatar.

które w sumie kupiły 72 tony kruszcu,

which in total purchased 72 tons of ore,

czyli wygenerowały blisko 20% całego popytu w tym obszarze.

which generated nearly 20% of the total demand in this area.

Ostatnim obszarem, który generuje popyt na złoto jest jego zastosowanie przemysłowe i medyczne.

The last area that generates demand for gold is its industrial and medical applications.

Największe zużycie generuje przemysł elektroniczny,

The largest consumption is generated by the electronics industry.

to jest ponad 85% zużycia w tym obszarze,

this is over 85% usage in this area,

oraz dentystyczne, które stanowi niecałe 4%.

and dental, which accounts for just under 4%.

Całkowita konsumpcja wyniosła tutaj około 77 ton

The total consumption was around 77 tons here.

i elektronika wykorzystuje złoto głównie do produkcji diod LED-owych,

and electronics mainly use gold for the production of LED diodes,

niektórych podzespołów komputerowych osobistych,

some personal computer components,

do infrastruktury 5G oraz do produkcji satelitów okołoziemskich i płytek PCB.

to the 5G infrastructure and to the production of low Earth orbit satellites and PCBs.

Skoro była mowa o popycie, warto wspomnieć również o podaży.

Since there was talk of demand, it is also worth mentioning supply.

Największymi producentami złota na świecie są Chiny,

The largest gold producers in the world are China,

Australia, Rosja, a później Stany Zjednoczone, Kanada, Gana,

Australia, Russia, and later the United States, Canada, Ghana,

Indonezja, Peru, Kazachstan i Meksyk.

Indonesia, Peru, Kazakhstan, and Mexico.

Natomiast trzy pierwsze kraje na tej liście odpowiadają za 31% światowej produkcji.

The first three countries on this list account for 31% of global production.

Co ciekawe, drastycznie spadł udział Republiki Południowej Afryki,

Interestingly, the share of the Republic of South Africa has dramatically decreased,

która jeszcze w 1977 roku produkowała blisko 10 razy więcej złota niż obecnie.

which in 1977 produced almost 10 times more gold than it does now.

RPA do roku 2004 pozostawało największym producentem złota na świecie,

South Africa remained the world's largest gold producer until 2004.

a za spadek znaczenia tego kraju odpowiadają m.in. gwałtownie rosnące koszty pracy

The decline in the importance of this country is due, among other factors, to the rapidly rising labor costs.

oraz wyczerpywanie się złóżb położonych na relatywnie niskiej głębokości.

and the depletion of deposits located at relatively shallow depths.

Na domiar złego sporym utrudnieniem stają się drastycznie rosnące ceny energii elektrycznej,

On top of that, the drastically rising electricity prices are becoming a significant inconvenience.

która jest dostarczana przez państwowego monopolistę, spółkę Eskom,

which is provided by the state monopoly, the company Eskom,

która odpowiada za dostawy aż 90% energii w całym kraju.

which accounts for 90% of the energy supply in the entire country.

Oczywiście produkcja złota to nie tylko jego wydobycie, ale również recykling,

Of course, gold production is not only about its extraction, but also recycling.

który odpowiada za około 23% podaży tego surowca,

which accounts for about 23% of the supply of this raw material,

a wydobycie od 2008 roku jest w trendzie wzrostowym

And extraction has been on an upward trend since 2008.

i obecnie wynosi około 2500 ton rocznie.

and currently amounts to about 2500 tons per year.

Recykling złota będzie coraz bardziej istotny, biorąc pod uwagę,

Gold recycling will become increasingly important, considering that,

że blisko 50% światowych zasobów tego surowca stanowi biżuteria,

that nearly 50% of the world's resources of this raw material consists of jewelry,

a 22% to złoto inwestycyjne, przede wszystkim monety i sztabki,

a 22% is investment gold, primarily coins and bars,

natomiast 17% to rezerwy banków centralnych, no i oczywiście pozostałe zasoby to około 11%.

On the other hand, 17% is held in central bank reserves, and of course, the remaining resources account for about 11%.

Pod koniec 2021 roku największymi rezerwami złota dysponował amerykański Fed

By the end of 2021, the largest gold reserves were held by the American Fed.

i jego zasoby stanowiły niecałe 24% złota, jakie pozostaje w posiadaniu banków centralnych.

and its resources accounted for just under 24% of the gold held by central banks.

Pozostaje nam odpowiedzieć sobie na pytanie, jak możemy inwestować w złoto,

We need to answer the question of how we can invest in gold.

bo pominę biżuterię, bo to najmniej opłacalna metoda,

because I'll skip the jewelry, because it's the least profitable method,

a zatem pozostają nam cztery możliwości.

And so we are left with four possibilities.

Pierwszy to inwestycja w fizyczne sztabki czy monety i w przypadku złota fizycznego najlepiej sprawdzą się znane monety,

The first option is investing in physical bars or coins, and in the case of physical gold, well-known coins work best.

którymi są np. południowoafrykański krugerand, kanadyjski liść klanowy,

such as the South African Krugerrand, Canadian maple leaf,

amerykański orzeł, chińska panda, australijski kangur, czy też austriacy filharmonicy.

American eagle, Chinese panda, Australian kangaroo, or Austrian Philharmonic.

Drugim sposobem to oczywiście ETF na złoto i tutaj jako przykład możemy podać fundusz Spider Gold ETF,

Another way is, of course, an ETF on gold, and here we can use the Spider Gold ETF fund as an example.

czyli fundusz, który pobiera za to żądanie zaledwie 0,4% rocznie.

so the fund that charges only 0.4% annually for this request.

No i trzecią opcją, którą możemy wybrać to akcje spójne.

And the third option we can choose is coherent actions.

Spółek, które zajmują się wydobyciem kruszcu i tu dla przykładu trzy interesujące podmioty,

Companies engaged in mining precious metals, and here for example three interesting entities,

takie jak Barrick Gold Corporation, Newmont Mining Corporation oraz Royal Gold Incorporated.

such as Barrick Gold Corporation, Newmont Mining Corporation, and Royal Gold Incorporated.

Mowa o akcjach, to warto też zwrócić uwagę jak kształtują się koszty wydobycia

When talking about stocks, it is also worth paying attention to how extraction costs are shaping up.

i te w okresie od 2010 do 2013 roku dość mocno podrożały.

And during the period from 2010 to 2013, they significantly increased in price.

Następnie od 2014 roku mamy stabilizację i ponownie dopiero w 2021 roku

Then from 2014 we have stabilization and only again in 2021.

widzimy gwałtowny wzrost kosztów.

we see a sharp increase in costs.

Ceny złota leżą również oczywiście od poziomów wydobycia i co oczywiste wraz ze zwiększaniem produkcji ceny złota spadają.

Gold prices are also obviously dependent on extraction levels, and it is clear that as production increases, gold prices decrease.

Relacja jest taka, że na 1% wzrostu wydobycia obserwujemy około 2,1% spadku ceny.

The relationship is such that for a 1% increase in production, we observe approximately a 2.1% decrease in price.

Natomiast to co ciekawe to ceny złota spadają również wraz ze wzrostem produkcji srebra.

Interestingly, gold prices also fall as silver production increases.

W tym wypadku na 1% wzrostu wydobycia srebra przykłada się około 1,9% spadku cen złota.

In this case, a 1% increase in silver production corresponds to approximately a 1.9% decrease in gold prices.

Możemy również inwestować w złotych.

We can also invest in złoty.

Złoto za pośrednictwem kontraktów terminowych, ale nimi nie będę się tutaj zajmować ponieważ jest to instrument typowo spekulacyjny.

Gold through futures contracts, but I will not deal with that here as it is a purely speculative instrument.

Podsumowując złoto wydaje się nie najgorszym pomysłem w średnim i krótkim terminie.

In summary, gold does not seem like a bad idea in the medium and short term.

W długiej perspektywie złoto jako aktywo przegrywa zarówno z akcjami jak i obligacjami.

In the long term, gold as an asset underperforms both stocks and bonds.

Szczególnie to fizyczne przy którym dochodzą nam jeszcze koszty przechowywania.

Especially the physical one, where we also have storage costs.

Ewentualnie kruszec ten może pełnić rolę ubezpieczenia czyli kosztu jaki ponosimy na wypadek w cudzysłowie najgorszego.

Eventually, this metal can serve as insurance, that is, the cost we incur in case of the so-called worst-case scenario.

Słowo koszt pada tutaj nieprzypadkowo.

The word cost is not used here by chance.

Ponieważ opłacając ubezpieczenie mieszkania zdecydowanie mam nadzieję, że będą to pieniądze wyrzucone w błoto.

Because when paying for home insurance, I definitely hope that it will be money thrown into the waste.

I nigdy nie będę musiał z tego ubezpieczenia korzystać.

And I will never have to use this insurance.

Futo ma tę zaletę, że jest szeroko rozpoznawalnym nośnikiem wartości.

Futo has the advantage of being a widely recognized store of value.

A na dodatek stosunek wartości do objętości jest bardzo korzystny.

And on top of that, the ratio of value to volume is very favorable.

Dzięki temu łatwo można przenieść spory majątek w stosunkowo niewielkiej paczuszce.

Thanks to this, a large fortune can be easily transferred in a relatively small package.

Czyli np. jednouncjowa moneta jaką jest Krugerand ma wartość około 9000 zł.

For example, a one-ounce coin like the Krugerrand is worth about 9000 PLN.

Jeżeli będziemy dysponowali około 40 takimi monetami.

If we have about 40 such coins.

To mamy środki, które pozwolą nam na zakup niezgorszego mieszkania w większości miast w Polsce.

So we have the funds that will allow us to purchase a decent apartment in most cities in Poland.

Pytanie czy w dzisiejszych czasach jest to równie istotne jak w końcówce lat 30 ubiegłego wieku.

The question is whether it is equally important today as it was in the late 1930s.

Pozostawiam otwarte.

I leave it open.

Jeżeli szukasz brokera, który oferuje dostęp do amerykańskich ETF-ów.

If you are looking for a broker that offers access to American ETFs.

W tym ETF-ów na złoto oraz niskie prowizje i oprocentowany rachunek maklerski.

In this ETF for gold, there are low fees and an interest-bearing brokerage account.

Zapraszam do przetestowania oferty partnera dzisiejszego nagrania Freedom24.

I invite you to test the offer of today's recording partner, Freedom24.

Korzystając z linku w opisie nagrania przez miesiąc możesz inwestować bez płacenia prowizji.

By using the link in the description of the recording, you can invest without paying a commission for a month.

To tyle z mojej strony. Dzięki za uwagę i do usłyszenia na kolejnym nagraniu.

That's all from my side. Thank you for your attention and see you in the next recording.