2.5 Jak wygląda „życie w cieniu” dla dobra Ojczyzny? - Spiżarnia doświadczeń

Drogi słuchaczu, witam cię serdecznie i chcę na wstępie powiedzieć, że oddaję w twoje ręce materiał absolutnie wyjątkowy.

Dear listener, I warmly welcome you and want to begin by saying that I am handing you an absolutely unique material.

To rozmowa z Maksymilianem Orłowieckim, który z wykształcenia jest prawnikiem, ale swoją karierę rozpoczynał jako oficer Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

This is a conversation with Maksymilian Orłowiecki, who is educated as a lawyer but started his career as an officer of the Internal Security Agency.

To jedna z tych niewielu rozmów, w której równie ciekawe jest to, co w niej padło, historie czy anegdoty, które mój rozmówca przytacza,

It's one of those rare conversations where what has been said, the stories or anecdotes that my interlocutor recounts, is equally interesting.

tłumacząc swoją motywację, czy opisując proces rekrutacji do ABW i inne fascynujące rzeczy, które są właśnie równie ciekawe, co te niedopowiedzenia,

explaining your motivation or describing the recruitment process for the ABW and other fascinating things that are just as interesting as those unsaid things,

które na pewno przynajmniej kilka razy w trakcie tej rozmowy bez trudu wyłapiesz.

which you will certainly catch at least a few times during this conversation.

Z Maksymilianem rozmawiamy o bezpieczeństwie naszego kraju, o ludziach, którzy tego kraju aktywnie bronią i o perspektywie, jaką jest praca w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

With Maksymilian, we are talking about the security of our country, about the people who actively defend this country, and about the perspective of working in the Internal Security Agency.

Zapraszam cię do tej wyjątkowej rozmowy.

I invite you to this special conversation.

Jak mój rozmówca sam mówi, świecie cieni.

As my interlocutor says himself, the world of shadows.

Mam nadzieję, że tak jak dla mnie, to spotkanie będzie dla ciebie źródłem inspiracji.

I hope that, like for me, this meeting will be a source of inspiration for you.

Zapraszam.

I invite you.

To się wydaje być dość ciekawym paradoksem, że z jednej strony mamy gigantyczne zainteresowanie służbami, które z definicji w tym cieniu, czy w tej właśnie takiej nieświadomości,

It seems to be quite an interesting paradox that on one hand we have enormous interest in services that are, by definition, in this shadow, or in this very ignorance.

powinny radzić sobie najlepiej.

they should cope the best.

To znaczy, powinny dążyć w pewien sposób do tego, że to, czym zajmuje się oficer Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, czy innej tego rodzaju organizacji, nie jest jasne.

This means that they should strive in a certain way for the work of an officer of the Internal Security Agency, or another organization of this kind, to be unclear.

Dla przeciętnego obywatela.

For the average citizen.

Na stronie Agencji Wywiadu, czyli służby, która zajmuje się bezpieczeństwem naszego kraju za granicą, to wynika z ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu,

On the website of the Intelligence Agency, which is the service responsible for the security of our country abroad, this is stated in the Act on the Internal Security Agency and the Intelligence Agency.

jest takie fajne hasło, w cieniu dla Rzeczypospolitej.

There is such a cool slogan, in the shadow for the Republic.

Czyli, jeżeli jesteś tam, jeżeli jesteś w służbie, to żyjesz w cieniu, pracujesz w cieniu dla swojej ojczyzny, dla swojego kraju.

So, if you are there, if you are in service, you live in the shadow, you work in the shadow for your homeland, for your country.

To znaczy, że nie opowiadasz w szczegółach, bo nawet ci nie wolno, bo jest ustawa o ochronie informacji niejawnych.

That means you don't tell the details because you're not even allowed to, due to the law on the protection of classified information.

Nie opowiadasz swoim znajomym, swoim kolegom, swojej rodzinie, czym się dokładnie zajmujesz, co jest przedmiotem twojego codziennego zainteresowania, jaką misję powierzyła ci służba danego dnia, danego tygodnia, czy danego miesiąca.

You don't tell your friends, your colleagues, your family what exactly you do, what the subject of your daily interest is, what mission the service entrusted to you on a given day, week, or month.

Czym w takim razie, z twojego doświadczenia, bo sam przeszedłeś tę drogę, zajmuje się pracownik, czy oficer wywiadu?

What, then, from your experience, since you have gone through this path yourself, does an intelligence officer or employee do?

Jaka to jest pula obowiązków? Jaki to jest zakres pracy, o którym właśnie, i tutaj znowu paradoks, mówić przecież nie wolno, ale jednak należy w jakiś sposób, czy proszyć o to, żebyś tę pracę scharakteryzował?

What is the pool of responsibilities? What is the scope of work that we are talking about, and here again, the paradox is that it shouldn't be discussed, but somehow it should be requested that you characterize this work?

To nie jest tak, że nie można o tym mówić w całości, ponieważ ja się bardziej skupię na pracy oficera Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. To jest mi środowisko najbliższe.

It's not that one can't discuss it as a whole, because I will focus more on the work of an officer of the Internal Security Agency. This is the environment closest to me.

Oczywiście mówi się, że ktoś pracował w służbach, ponieważ służby się znają. Służby prowadzą wspólne działania.

Of course, it is said that someone worked in the services because the services know each other. The services carry out joint operations.

Wspólne operacje mają wspólne cele i to nie jest tak, że nie można do końca o tym mówić, ponieważ w ustawie o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu są w artykule piątym i artykule szóstym wypisane enumeratywnie obowiązki, zadania tych instytucji, tych służb, które służą poprawie bezpieczeństwa naszego kraju.

Joint operations have common goals, and it's not the case that we cannot talk about it completely, because in the Act on the Internal Security Agency and the Intelligence Agency, Articles Five and Six enumerate the duties and tasks of these institutions, these services, which serve to improve the security of our country.

To można powiedzieć tak pokrótce. Tam są bardzo ciekawe rzeczy.

One could say it briefly like this. There are very interesting things there.

To człowiek młody, 24-letni, kiedy przyszedłem do służby, zanim tam dotarłem, zastanawiałem się nad specyfiką pracy, zastanawiałem się, co ja mogę się dowiedzieć o tej instytucji i gdzie mogę zdobyć jakąkolwiek wiedzę jako osoba cywilna.

He is a young man, 24 years old, when I joined the service, before getting there, I was wondering about the specifics of the work, I was wondering what I could learn about this institution and where I could gain any knowledge as a civilian.

Sięgnąłem do ustawy, zacząłem czytać poszczególne artykuły i dowiedziałem się, że Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego na przykład zajmuje się przeciwdziałaniem zamachom terrorystycznym.

I reached for the act, started reading individual articles, and found out that the Internal Security Agency, for example, deals with countering terrorist attacks.

To znaczy w działaniu organizacjom terrorystycznym, ich jakimś tam czynnościom, czyli zapewnieniu takiego dużego bezpieczeństwa w dużym znaczeniu, w znaczeniu wielkiej ilości ludzi, dużych skupisk ludzi, prawda?

This means in action for terrorist organizations, their certain activities, that is, ensuring a high level of security in a significant sense, in terms of a large number of people, large gatherings of people, right?

Nie tak jak policja, która zajmuje się małymi, drobnymi przestępcami i przestępstwami, jakimiś kradzieżami, czy przestępstwami przeciwko życiu i zdrowiu, czyli na przykład jakimiś tam pobiciami.

Not like the police, which deals with small petty criminals and crimes, like thefts or crimes against life and health, such as beatings.

To Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego zajmuje się takim bezpieczeństwem.

The Internal Security Agency deals with such security.

Bezpieczeństwem w charakterze ogólnym, ogólnokrajowym, czyli też pozycji naszego kraju na arenie międzynarodowej i bezpieczeństwem takim politycznym.

Safety in general terms, nationwide, meaning also the position of our country on the international stage and political safety.

To jest jakby o wiele grubszy kaliber.

It's like a much thicker caliber.

Mamy tam też artykuły, które mówią o tym, że Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego zajmuje się zapobieganiem produkowania,

We also have articles that state that the Internal Security Agency is involved in preventing production,

rozpowszechnianiu, kolportowaniu broni masowego rażenia.

the proliferation and distribution of weapons of mass destruction.

To zrobiło na mnie bardzo duże wrażenie, ponieważ broń masowego rażenia kojarzy się przeciętnemu Kowalskiemu z bronią atomową, z bronią chemiczną, z czymś, co ma charakter wojenny, a nie pokojowy.

It made a very strong impression on me because weapons of mass destruction are associated by the average person with nuclear weapons, chemical weapons, and something that has a military character rather than a peaceful one.

Takimi obowiązkami nie zajmuje się na przykład policja, więc tutaj jest ta bardzo duża różnica.

Such duties are not handled, for example, by the police, so there is a very big difference here.

To było coś, co niewątpliwie...

It was something that undoubtedly...

...nie pociągnęło do specyfiki działania służby, ale z drugiej strony pokazało, że sytuacja jest dość poważna.

...it did not draw attention to the specifics of the service's operation, but on the other hand, it showed that the situation is quite serious.

Może ja nawiążę do tego, jak się zaczęła moja historia. Nie wiem, czy to tak.

Maybe I'll refer to how my story began. I don't know if it's like that.

Śmiało.

Go ahead.

Jak się zaczęła moja historia ze służbami.

How my story with the services began.

Ja chciałem nawet zadać takie pytanie, przepraszam, że wejdę Ci w słowo, bo to jest na pewno ważne dla wszystkich, którzy nas słuchają,

I even wanted to ask such a question, sorry to interrupt you, because it's definitely important for everyone who is listening to us.

którzy o takim pomyśle, jak wstąpić.

who has such an idea, how to join.

Wstąpienie do służb słyszą po raz pierwszy.

Joining the services is heard for the first time.

I tu nie ma co się czarować.

There's no point in deceiving ourselves here.

Ja właśnie dlatego chciałem z Tobą porozmawiać, bo dla mnie jest to wizja absolutnie egzotyczna.

That's why I wanted to talk to you, because for me it is an absolutely exotic vision.

To znaczy pomysł na to, żeby wstąpić do służby dla mojego narodu.

That means the idea of joining the service for my nation.

I tutaj możesz na mnie spojrzeć negatywnie nawet.

And here you can look at me negatively even.

Ja chętnie się w tym negatywnym świetle poopalam.

I happily roast myself in this negative light.

Ale absolutnie by mi przez myśl nie przeszło wstąpienie do służb, to nikt mnie nie wychował, nikt mnie nie pokazał.

But it absolutely wouldn't occur to me to join the services, because nobody raised me, nobody showed me.

I nigdy sam nie trafiłem na komunikat, który by w mojej głowie taką wizję nie dał.

And I never came across a message that wouldn't give such a vision in my head.

W mojej głowie taką wizję, czy taki pomysł zaszczepił.

In my mind, such a vision or idea has been implanted.

No więc jestem bardzo ciekaw tego, jak to wyglądało u Ciebie.

So I am very curious about how it was for you.

Jak ta przygoda się właśnie zaczęła?

How did this adventure just begin?

To ja może zacznę troszeczkę od końca.

Maybe I'll start a little from the end.

Czyli zacznę od sytuacji, kiedy ja już czynnie zmierzałem w kierunku tego zamkniętego, podskórnego świata.

So I'll start with the situation when I was already actively heading towards that closed, subterranean world.

Świata równoległego, który jest obok nas, a którego nie widzimy, którego nie znamy.

A parallel world that is next to us, which we do not see, which we do not know.

I którego obawiamy się, bo ja też się obawiałem.

And that we are afraid of, because I was also afraid.

Jako młody 24-letni absolwent studiów prawniczych.

As a 24-year-old law school graduate.

Studia ukończyłem na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.

I graduated from the Catholic University of Lublin.

Po studiach prawniczych nie bardzo wiedziałem, tak jak większość młodych ludzi, czym się mam zajmować.

After legal studies, I wasn't really sure, like most young people, what I should do.

Powoli rozmawiałem się za pracą, ale niezbyt intensywnie, ponieważ rodzice mieli firmę.

I was slowly looking for a job, but not very intensively, because my parents had a business.

Pracowałem w tej firmie, więc jakby nie bardzo mi się spieszyło do szukania innej pracy.

I worked at this company, so I wasn't really in a hurry to look for another job.

No i pewnego dnia zadzwonił do mnie telefon.

And one day, the phone rang for me.

Odebrałem, odezwała się bardzo miła pani, która przedstawiła się jak...

I received, a very nice lady spoke up, who introduced herself as...

jako major Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.

as a major of the Internal Security Agency.

Myślałem, że to żart.

I thought it was a joke.

Myślałem, że to żart, że to koledzy z akademika, że albo moja siostra mi zrobiła żart.

I thought it was a joke, that it was my dorm friends, or that my sister was playing a prank on me.

No ale nie dowiedziałbym się nigdy, jak będzie to dalej wyglądać, gdybym nie poszedł w tą stronę.

But I would never have found out how it would look further if I hadn't gone in that direction.

Więc nawiązałem ten kontakt z tą panią, ten dialog.

So I established this contact with that lady, this dialogue.

Pozwoliłem się zaprosić na spotkanie.

I allowed myself to invite you to the meeting.

I nagle zaczęła trwać rekrutacja, prawda?

And suddenly the recruitment process started, right?

Do służby, która trwała bardzo długo, ponieważ trwała ponad półtora roku.

To the service, which lasted a very long time, as it lasted over a year and a half.

To, co robiła służba, to ja już wiem.

What the service did, I already know.

Wówczas nie miałem o tym zielonego pojęcia.

At that time, I had no clue about it.

To, co robiła służba w stosunku do mnie w tym czasie.

What the service was doing to me at that time.

Można się domyślać, że w jakiś sposób chciała dowiedzieć się,

One can guess that in some way she wanted to find out,

czy moja osoba będzie dobrym kandydatem do pracy w takiej formacji.

Will I be a good candidate for a job in such an organization?

Ale w szczegółach oczywiście nie mogę o tym powiedzieć.

But I certainly can't talk about it in detail.

Ja już znam ten proces rekrutacyjny od kuchni,

I already know this recruitment process inside out,

bo sam go później przeprowadzałem w służbie.

because I later guided him during the service.

A ten miły głos w słuchawce stał się moją bardzo dobrą przyjaciółką

And that nice voice on the phone became my very good friend.

również w czasie wykonywania zadań służbowych.

also while performing work duties.

Przez lata, następne lata.

For years, the following years.

Więc oczywiście to się też związało z taką ciekawostką,

So, of course, it was also related to such an interesting fact,

bo musiałem przecież przejść badania wariograficzne na wykrywaczu kłamstw.

because I had to undergo polygraph tests on a lie detector.

Musiałem się wyspowiadać ze swojego życia.

I had to confess about my life.

Myślę, że to temat na odrębną, długą rozmowę.

I think this is a topic for a separate, long conversation.

Jak to wyglądało i jakie to było ciekawe.

What it looked like and how interesting it was.

Natomiast powoli, powoli zacząłem wchodzić w ten świat.

On the other hand, I slowly, slowly started to enter this world.

Ale zawsze widziałem jeszcze za sobą świat mój własny.

But I always saw my own world behind me.

Świat studenta, świat osoby cywilnej.

The world of a student, the world of a civilian.

Aż do pewnego dnia, kiedy dostałem któryś tam telefon,

Until one day when I received a certain phone call,

będąc już przekonanym, no bo do której firmy rekrutacja trwa tak długo,

being already convinced, well, which company's recruitment takes so long,

przecież to jest niespotykane, więc sądziłem, że już jest po rekrutacji,

after all, this is unprecedented, so I thought the recruitment was already over,

że nic z tego nie wyjdzie.

that nothing will come of it.

Dostałem telefon, gdzie miły głos poprosił,

I received a phone call where a friendly voice asked me,

żebym udał się do jednego z polskich miast

so that I could go to one of the Polish cities

i przed tym miastem skręcił do lasu.

And before that city, he turned into the forest.

W lesie tym miałem podążać zgodnie z instrukcją drogą,

In this forest, I was to follow the path according to the instructions.

która rozdzielała się na trzy drogi.

which split into three roads.

Kiedy miałem dotrzeć do tego rozdzielenia, tego skrzyżowania,

When I was supposed to reach that separation, that crossroads,

byłem poinstruowany, w którą drogę mam skręcić.

I was instructed on which way to turn.

I tyle.

That's it.

Więc było to już bardzo ciekawe i zagadkowe dla mnie.

So it was already very interesting and enigmatic for me.

No, ale nie byłbym sobą, gdybym nie skorzystał z tej wizji

No, but I wouldn't be myself if I didn't take advantage of this vision.

i tej perspektywy, bo nie wiedziałem, co tam jest.

and this perspective, because I didn't know what was there.

Byłem tego bardzo ciekawy.

I was very curious about that.

I udałem się do tego miasta.

And I went to that city.

Przed tym miastem skręciłem w obszary leśne.

I turned into the forest areas before this city.

Podążałem samochodem tą drogą, która rzeczywiście po jakimś czasie

I drove my car on this road, which indeed after some time

stała się, no było rozwidlenie.

It happened, well there was a fork.

Tam czekały na mnie trzy drogi.

There were three paths waiting for me.

I ja wiedziałem, którą mam skręcić.

I knew which one I should turn.

Ale to był taki ostatni etap, kiedy zorientowałem się,

But that was the final stage when I realized that,

że wybieram inny świat.

that I choose another world.

Że jeszcze wtedy mogę zrobić krok w tył i z tego zrezygnować.

That I can still take a step back and give it up.

Ale jak zrobię krok w przód, to już nie będę mógł z tego wyjść.

But if I take a step forward, I won't be able to get out of it anymore.

Tak się też stało. Wybrałem drogę prawidłową.

It happened that way too. I chose the right path.

Wybrałem drogę prawidłową zgodnie z instrukcją.

I chose the correct path according to the instructions.

Samochód został zatrzymany.

The car has been stopped.

Pojawili się panowie zamaskowani, rośli potężni w mundurach Pustynna Burza,

Masked gentlemen appeared, tall and powerful in Desert Storm uniforms.

którzy przeszukali mój samochód, wpuścili tam psy.

they searched my car, they let dogs in there.

Mnie przeszukali, zabrali mi telefon, laptopa.

They searched me, took my phone and laptop.

Zabrali mi w zasadzie dowód tożsamości, wszystko co miałem.

They basically took my ID, everything I had.

I później moim oczom ukazał się wielki, potężny ośrodek szkolenia w środku lasu,

And then before my eyes appeared a great, powerful training center in the middle of the forest,

gdzie były druty kolczaste i uzbrojeni po zęby wartownicy.

where there were barbed wires and guards armed to the teeth.

I ja sobie tam tak siedziałem na korytarzu już w środku budynku.

And I was just sitting there in the hallway already inside the building.

I pamiętam wszedł taki pan w mundurze, który miał bardzo dużo gwiazdek na pagonach.

And I remember a man in a uniform came in, who had a lot of stars on his epaulettes.

Ja jeszcze wtedy nie bardzo się znałem na tych gwiazdkach.

I wasn't really familiar with those stars back then.

I pyta się mnie, a co ty taki smutny jesteś?

And he asks me, why are you so sad?

A ja mu mówię, no zabraliście mi dowód osobisty, zabraliście mi dowód tożsamości,

And I said to him, well, you took my ID card, you took my identification document,

to może mi chociaż to oddacie.

Maybe you can at least return that to me.

A on mi mówi, ale po co tobie dowód tożsamości?

And he says to me, but why do you need an ID?

Jesteś już nasz, z butami i z krawatem.

You are already ours, with shoes and a tie.

Po co tobie dowód?

Why do you need an ID?

I poszedł.

And he went.

No i myślę, że w jego słowach było dużo prawdy.

And I think that there was a lot of truth in his words.

Ja w tym miejscu spędziłem, oczywiście z przerwami,

I spent this time here, of course with breaks,

oczywiście z przerwami kilka lat swojego życia, szkoląc się do wykonywania przeróżnych misji

of course, with breaks for several years of my life, training to carry out various missions

w późniejszym czasie w służbie.

later in service.

Wszedłem do świata, który okazał się światem za plecami.

I entered a world that turned out to be the world behind my back.

Okazał się światem cienia.

He turned out to be a world of shadows.

Wszystko, co myślałem wcześniej o naszym kraju, o ludziach w tym kraju, o społeczeństwie,

Everything I thought before about our country, about the people in this country, about society,

o bezpieczeństwie, o patriotyzmie, wszystko zostało bardzo szybko zweryfikowane.

About security, about patriotism, everything was verified very quickly.

Tak bym to podsumował.

That's how I would summarize it.

Ja teraz mam mnóstwo pytań, to znaczy z tej historii samej już mam mnóstwo pytań.

I now have plenty of questions, which means I already have a lot of questions about this story itself.

Przede wszystkim chciałem zrobić takie spostrzeżenie,

First of all, I wanted to make such an observation,

że jeśli chcielibyśmy zachęcać kolejne pokolenie do tego, żeby do tych służb dołączali,

that if we wanted to encourage the next generation to join these services,

to przedłużająca się rekrutacja, która kończy się tym, że każą ci jechać do lasu

It's an extended recruitment process that ends with them telling you to go to the forest.

i tam się rozwidla ścieżka i napadają cię panowie w pełnym oporządzeniu wojskowym,

and there the path splits, and you are confronted by gentlemen in full military gear,

to chyba nie jest najlepsza laurka czy reklama, jaką chcielibyśmy wystawiać służbom,

This is probably not the best tribute or advertisement we would like to present to the services.

ale pewnie też nie o to chodzi, tak?

But that's probably not what it's about, right?

To znaczy, to nie chodzi o to, żeby w służbach, w agencjach wywiadowczych,

That means it's not about the services, the intelligence agencies,

były owocowe czwartki, tak?

There used to be fruit Thursdays, right?

To nie o to chodzi w tego rodzaju branży.

That's not what this kind of industry is about.

Więc może to jest po prostu najbardziej wierne oddanie tego, jakie służby mają wyglądać.

So maybe this is just the most faithful representation of what services are supposed to look like.

To jest oddanie rzeczywiste konkretnej sytuacji.

This is a real representation of a specific situation.

Natomiast nie można tego postrzegać tylko przez to, co tam miało miejsce.

However, it cannot be perceived solely through what took place there.

Ja polecam tutaj książkę Wiktora Suworowa,

I recommend the book by Viktor Suvorov here.

,,Akwarium", gdzie jest pokazane w szczegółach,

"Aquarium," where it is shown in detail,

bardzo wiarygodny sposób, szkolenie GR-u,

very reliable way, GR training,

czyli Gławnej Razwiedywalnej Unii Europejskiej,

that is the Main Intelligence Directorate of the European Union,

czyli z Wojskowego Wywiadu Radzieckiego.

so from the Soviet Military Intelligence.

Nie mogę polecić opracowania, jeśli chodzi o szkolenie polskich służb,

I cannot recommend the study regarding the training of Polish services.

bo nie jest to informacja jawna do końca.

because it is not entirely public information.

Natomiast czytając książkę Wiktora Suworowa,

However, while reading the book by Viktor Suvorov,

możemy się wdrożyć w ten świat,

we can immerse ourselves in this world,

możemy zobaczyć, jak to wygląda,

we can see what it looks like,

możemy prześledzić losy głównego bohatera,

we can trace the fate of the main character,

który z zwykłego oficera wojsk pancernych,

which of the ordinary armored officers,

gdzieś tam w środkowej Rosji,

somewhere in central Russia,

zostaje wybitnym asem wywiadu wojskowego.

remains an outstanding ace of military intelligence.

Tym bardziej, że jest to historia prawdziwa,

Especially since it is a true story,

bo wiemy, że pan Suworow uciekł na zachód

because we know that Mr. Suvorov fled to the West

i żyje do dzisiaj w Wielkiej Brytanii.

and lives to this day in the United Kingdom.

No to mamy pierwszą pole, cajkę książkową.

Well, we have the first field, a bookish cajka.

Dla osób, które chcą się doteoretyzować,

For those who want to become theoretical.

a dla tych, którzy chcą poznać to mięso od ciebie,

and for those who want to know this meat from you,

zadam w takim razie pytanie, idąc dalej za twoją opowieścią.

I will then ask a question, following your story further.

To znaczy, w jaki sposób twoje przekonania na temat tego,

That means, in what way your beliefs about this,

jak wygląda polska ojczyzna i bezpieczeństwo naszego kraju,

What does Poland's homeland and the security of our country look like?

zmieniło się w momencie, w którym właśnie rozpoczęła się

it changed at the moment when it just began

twoja aktywna służba jako oficer wywiadu?

your active service as an intelligence officer?

Spodziewam się, że to było wielkie zderzenie ze ścianą,

I expect it was a big crash into the wall,

ale o co chodzi?

but what's going on?

To znaczy, w jaki sposób zacząłeś na te rzeczy patrzeć inaczej?

That means, how did you start looking at these things differently?

Chyba, że tutaj jest jedna wielka cisza,

Unless there is one big silence here,

którą jesteś mi tutaj stanie pokwitować,

which you are able to acknowledge here,

to całe pytanie, po prostu nie możesz o tych rzeczach mówić.

That's the whole question, you just can't talk about these things.

Siłą służb specjalnych,

The strength of special services,

to jest tajemnica, tajemnica państwowa,

this is a secret, a state secret,

która dzieli się na informacje o kategorii tajne i ściśle tajne,

which is divided into information categorized as classified and top secret,

czyli to jest taki najgłębszy nerw bezpieczeństwa naszego kraju,

so this is the deepest nerve of our country's security,

zarówno w zakresie przeciwdziałania terroryzmowi,

both in the area of counter-terrorism,

jak i przeciwdziałania aktywności obcych wywiadów na naszym terenie

as well as counteracting the activities of foreign intelligence on our territory

i zarówno w zakresie bezpieczeństwa wojskowego.

and both in the field of military security.

A później są mniejsze klauzule, które opisują informacje poufne,

And then there are smaller clauses that describe confidential information,

zastrzeżone, czy informacje tajne.

classified or confidential information.

Niektóre służby mają dostęp tylko do pewnego rodzaju klauzuli.

Some services have access only to a certain type of clause.

Ja byłem w takiej, która nie tylko ma dostęp do najwyższych tajemnic państwowych,

I was in one that not only has access to the highest state secrets,

jak i również nadaje certyfikaty innym służbom,

as well as issuing certificates to other services,

aby mogły one pełnić swoje obowiązki.

so that they can fulfill their duties.

Nadaje certyfikaty, które są rękojmią zachowania tajemnicy

It issues certificates that are a guarantee of confidentiality.

w wielu bardzo branżach.

in many different industries.

Więc dotknąłem, można powiedzieć, najgłębszych tajemnic.

So I touched, you could say, the deepest secrets.

Ja, pracując już w służbie, miałem kontakt z bardzo, bardzo wieloma osobami

Yes, while already working in the service, I had contact with a lot, a lot of people.

w przeróżnych profesjach.

in various professions.

I ja często tak żartowałem, że kiedy ktoś nie chciał mi czegoś powiedzieć,

I often joked that when someone didn’t want to tell me something,

przekazać jakiejś informacji, jakoś się krygował, obawiał, nie był przekonany,

to convey some information, he was somehow evasive, he was afraid, he wasn't convinced,

że należy pomóc naszemu krajowi być bardziej bezpiecznym.

that we should help our country to be safer.

Bo to tak naprawdę nie o to chodzi.

Because that's not really what it's about.

To ja mówiłem, że oficer służb specjalnych jest troszkę jak ksiądz.

I said that a special services officer is somewhat like a priest.

Ponieważ dowiaduje się materii bardzo osobistej,

Because it concerns a very personal matter,

materii, która jest przede wszystkim zwykle ukryta przed innymi osobami.

matter, which is primarily usually hidden from other people.

Nie tylko instytucjami i służbami, ale osobami, innymi osobami.

Not only institutions and services, but people, other people.

I myślę, że jest tutaj trochę podobieństwa.

I think there is a bit of a similarity here.

Ponieważ trzeba nauczyć się żyć z taką wiedzą,

Because one has to learn to live with such knowledge,

nauczyć się żyć z wiedzą o tajemnicach

learn to live with the knowledge of secrets

i żyć z tym, że nie można się tymi tajemnicami podzielić.

and live with the fact that these secrets cannot be shared.

Być może na początku jest to jakiś tam problem, jakiś tam kłopot.

Perhaps at first it is some kind of problem, some kind of trouble.

Ale z czasem jest to druga skóra.

But over time, it becomes a second skin.

Jest to tak przyzwyczajenie, że doskonale wiemy, dokąd możemy się posunąć,

It is such a habit that we perfectly know how far we can go.

a gdzie zaczyna się tajemnica i nie można o tym mówić.

And where the mystery begins and cannot be spoken of.

Więc jakby nie stanowi to problemu.

So it doesn't pose a problem.

Niemniej jednak, kiedy przychodzi się do domu,

Nevertheless, when one comes home,

nie można się zwierzyć swojej dziewczynie, żonie, małżonce,

you can't confide in your girlfriend, wife, partner,

czy jak się jest młodszym, powiedzmy rodzicom.

or when you are younger, let's say to your parents.

No, nie można o tym powiedzieć.

No, one cannot say that.

Kiedyś miałem takie wydarzenie,

I once had such an event,

które w czasie służby było takim kubłem zimnej wody na głowę.

which during service was like a bucket of cold water on the head.

Ja pełniłem służbę początkowo przez pewien okres czasu

I served for a certain period of time initially.

na terenach Polski Wschodniej.

in the areas of Eastern Poland.

Na granicy polsko-białorusko-ukraińsko-litewsko-rosyjskiej,

At the border of Poland, Belarus, Ukraine, Lithuania, and Russia,

można tak powiedzieć, bo też nie było to jedno miejsce.

One could say that, because it wasn't just one place.

I w Lublinie jest taki duży cmentarz obok obozu koncentracyjnego na Majdanku.

And in Lublin, there is a large cemetery next to the concentration camp at Majdanek.

Tam przejeżdżając ulicą Męczenników Majdanka,

There, passing along Martyrs of Majdanek Street,

kolega poprosił, żebym siadł z samochodu i żebym się udał z nim na cmentarz.

A friend asked me to get out of the car and to go with him to the cemetery.

Wydaje się to dość dziwne w godzinach pracy zachowanie,

This behavior during work hours seems quite strange.

a w służbach specjalnych nie ma niczego, co jest dziwne.

In special services, there is nothing that is strange.

Wszystko ma jakieś uzasadnienie, nie zadaje się pytań,

Everything has some justification, no questions are asked,

a każdy otrzymuje tylko taką porcję wiedzy,

and everyone receives only a portion of knowledge,

jaka jest mu potrzebna do wykonania jej pierwszego,

what she needs to complete her first,

konkretnego, następującego po sobie zadania.

a specific, successive task.

Nie więcej, a nie mniej.

No more, no less.

To jest taka zasada no to do pochodząca z służb amerykańskich.

This is a principle that comes from American services.

Wysiedliśmy z tego samochodu, ja nie zadawałem pytań,

We got out of the car, I didn't ask any questions,

zaprowadził mnie na cmentarz i pokazał mi

he took me to the cemetery and showed me

nagle taki grób, nagle, bo on już tak ukazał,

suddenly such a grave, suddenly, because he has already shown it like that,

było takie dla mnie dość szokujące, ponieważ no nie na każdym grobie

It was quite shocking for me, because not every grave has this.

są orły w koronach, prawda? Jeszcze koloru złotego.

There are eagles in crowns, right? Still in gold color.

Tam poczytałem, kto leży, to byli chłopcy w wieku 24, 25, 27 lat,

There I read that the ones lying down were boys aged 24, 25, and 27 years.

tak mniej więcej około, i wszyscy byli oficerami tej służby, w której byłem.

About that time, and everyone was an officer in the service that I was in.

I oni tam leżeli powiedzmy w 20, a data ich śmierci była 20.

And they were lying there, let's say 20 of them, and the date of their death was the 20th.

A data ich śmierci była do siebie zbliżona.

The dates of their deaths were close to each other.

Więc ja się zapytałem u starszego kolegi, co się dzieje,

So I asked an older colleague what was going on,

o czym on mówi, a on mi odpowiedział

what he is talking about, and he answered me

nikt Ci tego nie powie.

No one will tell you that.

Jeżeli poświęcasz się dla swojego kraju w cieniu,

If you are dedicating yourself to your country in the shadows,

to będziesz w cieniu do końca.

You will be in the shadow until the end.

Na pogrzebie nie będzie orkiestry wojskowej.

There will be no military band at the funeral.

Tak chciałbym to podsumować.

Yes, I would like to summarize it this way.

To w takim razie

So then

w tym miejscu musi paść pytanie o motywację,

At this point, a question about motivation must be asked,

o którą króciutko zahaczyłeś wcześniej, ale dziękuję Ci, że ten wątek pominąłeś do momentu, kiedy mamy już jasne i czytelne, co to znaczy bycie no właśnie oficerem służby, która w cieniu z definicji działa, więc pytanie wprost, co motywuje człowieka do tego, żeby do takiej służby się włączył?

You briefly touched on it earlier, but thank you for skipping that thread until we have a clear understanding of what it means to be, precisely, an officer in a service that operates in the shadows by definition. So, the question in plain terms is: what motivates a person to join such a service?

Czy to jest chęć do działania, znaczy skąd się bierze ta chęć do tego, że ja jestem gotów poświęcić się dla swojego kraju, nie potrzebuję poklasku za życia, nie potrzebuję trąbki na pogrzebie? Dlaczego to robię?

Is this a desire to act, meaning where does this willingness come from, that I am ready to sacrifice myself for my country, I don’t need applause in life, I don’t need a trumpet at my funeral? Why do I do this?

Polacy są ekspertami w działaniach służb specjalnych. Rozwiązania, które były zastosowane na przestrzeni wieków w naszych służbach specjalnych, to są rozwiązania nowatorskie, nowoczesne, niesamowicie trafne, wybitnie interesujące.

Poles are experts in the activities of special services. The solutions that have been applied over the centuries in our special services are innovative, modern, incredibly accurate, and exceptionally interesting.

Z czego się to bierze? Bierze się to ze 150 prawie letniego okresu zaborów. Polska była rozczłonkowana na trzy części. Młodzież, która w tej Polsce funkcjonowała, w tych obszarach polskojęzycznych, bo to było Cesarstwo Rosyjskie, Austro-Węgierskie i Państwo Pruskie, wiadomo, posługiwała się wieloma językami, kończyła szkoły w tych zaborach.

Where does this come from? It comes from nearly 150 years of partitions. Poland was divided into three parts. The youth who functioned in this Poland, in these Polish-speaking areas, which were the Russian Empire, Austro-Hungarian Empire, and Prussian state, of course, used many languages and attended schools in these partitions.

I ta młodzież była, można powiedzieć...

And that youth was, you could say...

wybitnie predestynowana do pracy w służbach. I już w okresie zaborów te działania w służbach były. To znaczy, nie były to służby instytucjonalne, jak jest dzisiaj. Były to raczej jakieś tam tajne porozumienia, których działania owocowały powstaniami na przykład, albo różnymi akcjami sabotażu.

Exceptionally destined for work in the services. And already during the partition periods, these activities in the services existed. That is, they were not institutional services, as they are today. They were rather some secret agreements, the actions of which resulted in uprisings, for example, or various sabotage actions.

Ale trzeba powiedzieć, że Polacy są specjalistami od tego rodzaju rozwiązań. Dlaczego o tym wspominam?

But it must be said that Poles are specialists in this kind of solutions. Why do I mention this?

Ponieważ w trakcie szkolenia pewnego dyrektora,

Because during the training of a certain director,

jeden z instruktorów, pan pułkownik,

one of the instructors, Colonel Mr.

zabrał nas do podziemi jednego z budynków.

He took us to the underground of one of the buildings.

No, sądziliśmy, że będziemy zjechać w jakiś bunkier, schron, coś w tym rodzaju.

No, we thought we would go down into some kind of bunker, shelter, something like that.

Okazało się, że w podziemiach tego budynku było wielkie, ogromne muzeum działań szpiegowskich Polaków

It turned out that there was a large, huge museum of Polish espionage activities in the basement of this building.

pod zaborami, pod okupacjami,

under partitions, under occupations,

pod wpływem przeróżnych agresji państw sąsiednich.

under the influence of various aggressions from neighboring states.

pod okupacjami, pod wpływem przeróżnych agresji państw sąsiednich.

under occupations, under the influence of various aggressions from neighboring states.

Kiedy nas tam wszystkich zabrano, on zaczął wypytywać kursantów o ich przeszłość.

When we were all taken there, he started asking the trainees about their past.

I dziwnym trafem okazało się, że każdy z tych kursantów ma jakieś wojennopatriotyczne korzenie.

And by a strange coincidence, it turned out that each of these students has some war-patriotic roots.

Że w rodzinie każdego z tych ludzi, którzy zostali wybrani do tego, aby zostać oficerami służby specjalnej,

That in the family of each of these people who were chosen to become officers of the special service,

to mówię nie przypadkiem, bo nie wystarczy chcieć, by zostać oficerem służby specjalnej,

I'm not saying this by chance, because wanting is not enough to become a special service officer.

ale trzeba być tego wybranym.

but you have to be chosen for it.

I tutaj bardzo dobrze odnosi się biblijne stwierdzenie, nie wyście mnie wybrali, ale ja was wybrałem.

And here the biblical statement is very relevant: you did not choose me, but I chose you.

To jest bardzo dobry proces rekrutacji, który przechodzi się również w służbie.

This is a very good recruitment process that is also conducted in the service.

Najlepsi oficerowie służb specjalnych są wybrani przez samą służbę.

The best special services officers are chosen by the service itself.

I kiedy ci poszczególni ludzie zaczęli opowiadać, tam moi koledzy z kursu,

And when those individual people started telling, there my course colleagues,

zaczęli opowiadać o swojej przeszłości, o swoich babciach, dziadkach,

they started telling stories about their past, about their grandmothers, grandfathers,

albo to jeden służył tam, a drugi to walczył w powstaniu, a trzeci to w innych oddziałach wojska

Either one served there, another fought in the uprising, and the third was in other military units.

starał się o polską niepodległość, drugi jej bronił,

he strived for Polish independence, the other defended it,

to wtedy ten pan pułkownik powiedział, widzicie, nikt z was nie jest tu przypadkiem.

Then the colonel said, you see, none of you is here by accident.

Nikt z was nie jest tu dlatego, że tak sobie wymyślił i tak się stało.

None of you are here because you just thought of it and it happened that way.

Jest to pewnego rodzaju przeznaczenie wywołane określoną postawą patriotyczną,

It is a kind of destiny triggered by a specific patriotic attitude.

która pochodzi z domu, z wychowania, z historii rodziny, z pewnego przekonania w głowie i sumieniu,

which comes from home, from upbringing, from family history, from a certain conviction in the mind and conscience,

że walka i praca dla kraju, dla ojczysty jest dla danej osoby czymś ważnym, koniecznym

that the fight and work for the country, for the homeland is something important, necessary for a given person

i jest pewnego rodzaju powinnością.

and it is a kind of obligation.

To w takim razie zapytam cię o to, czy takie poczucie powinności,

In that case, I will ask you whether such a sense of duty,

takie poczucie tego, że mój kraj jest cenny i chcę dla niego pracować

such a feeling that my country is valuable and I want to work for it

było w trakcie twojej historii albo na przykładach osób, które znasz w trakcie twojej historii w służbach

It was during your history or in the examples of people you know throughout your history in the services.

poddane takiej ciężkiej próbie?

subjected to such a heavy trial?

To znaczy, czy to jest rodzaj motywacji, który tak jak na przykład motywacja finansowa

So, does this mean it's a type of motivation that is similar to financial motivation, for example?

podlega zmęczeniu materiału?

Is it subject to material fatigue?

Czy da się, czy znasz takie historie, że ktoś się wyleczył z miłości do ojczyzny

Is it possible, do you know of any stories where someone healed from love for their homeland?

będąc w służbach specjalnych czy w służbach wywiadowczych?

being in special services or in intelligence services?

To jest bardzo ciekawe pytanie, ponieważ jeśli chodzi o motywację finansową

This is a very interesting question because when it comes to financial motivation

to zmęczenia materiału nie ma, ponieważ tej motywacji nie ma.

There is no material fatigue because there is no motivation.

Jeżeli ktoś motywuje się w swojej pracy w służbie specjalnej pieniędzmi

If someone is motivated in their work in the secret service by money

no to jego żywot w tej formacji albo w ogóle nie zaistnieje, albo będzie krótki.

Well, his life in this formation will either not exist at all or be short.

Ponieważ pieniędzy tam zasadniczo dużych nie ma, wynagrodzenia są skromne.

Since there is basically no significant money there, salaries are modest.

O tym też mówił wielokrotnie pan pułkownik Sewerski,

Colonel Sewerski also spoke about this many times.

i w swoich wywiadach, i w swoich powieściach,

in his interviews and in his novels,

że motywacja finansowa tutaj nie jest głównym motorem napędowym w działaniu w służbach.

that financial motivation is not the main driving force in the operation of the services here.

Ja też to absolutnie potwierdzam.

I absolutely confirm that too.

Musi być coś takiego głębszego, musi być jakiś kręgosłup,

There must be something deeper, there must be some backbone.

który wynika z jakiejś takiej po prostu miłości do swojego kraju.

which stems from a kind of simple love for one’s country.

Miłość jest z natury rzeczy bezinteresowna, bo jeżeli jest interesowna to już miłością nie jest,

Love is, by its nature, selfless, because if it is self-serving, then it is no longer love.

tylko jest jakąś tam dążeniem.

it is just some kind of striving.

Dążeniem do zbliżenia się do jakiegoś dobra, prawda?

The pursuit of coming closer to some good, right?

Czyli jakiegoś bezwzględnego przylgnięcia do jakiegoś piękna, jakiegoś dobra, do jakiejś korzyści.

So some absolute attachment to some beauty, some good, some benefit.

To wtedy nie jest miłość.

Then it is not love.

Jeżeli kochamy ojczyznę, to tak kochamy swoją mamę, chcemy jej dać jak najwięcej,

If we love our homeland, then we love our mother in the same way; we want to give her as much as possible.

chcemy jej pomóc, jeżeli ma problem, ale nie zastanawiamy się ile zostaniemy w zamian.

We want to help her if she has a problem, but we don't consider how much we will stay in return.

Czy tak samo jak kochamy swoją żonę, czy swoje dzieci, prawda?

Is it the same as how we love our wife or our children, right?

Bardzo podobnie jest z miłością do ojczyzny.

It is very similar with love for the homeland.

Czy, nawiązując do twojego pytania,

In reference to your question,

czy była taka sytuacja, że ktoś został złamany, jakby tak,

Was there a situation where someone was broken, as if so?

w sytuacji, że on bardzo kochał swój kraj

in a situation where he loved his country very much

i na skutek różnego rodzaju czynności służbowych,

and as a result of various types of official activities,

jakichś operacji specjalnych, w których uczestniczył,

some special operations in which he participated,

zawiódł się, czy przestał swój kraj kochać,

he was disappointed, or has he stopped loving his country,

czy na przykład odszedł, prawda, ze służby,

for example, he left, right, from the services,

bo nie spełnił swoich wymagań, swoich oczekiwań.

because he did not meet his requirements, his expectations.

Nie spotkałem się z taką sytuacją, może cię zaskoczę,

I haven't encountered such a situation, I might surprise you.

nie spotkałem się z taką sytuacją, ponieważ

I haven't encountered such a situation because

kręgosłup i korzenie ludzi, którzy tam pracują, nie są przypadkowe

The spine and roots of the people who work there are not accidental.

i ktoś ich też wyławia ze społeczeństwa w sposób jakby zamierzony, a nie przypadkowy.

And someone is also picking them out of society in a seemingly intentional, rather than random, way.

Jeżeli jakaś osoba jest niezdecydowana, jest labilna, nie wie, czy chce tam być, czy nie,

If a person is indecisive, they are unstable, they don't know whether they want to be there or not,

to już pierwsze szkolenia, pierwsze doświadczenia,

these are already the first trainings, the first experiences,

gdzie zupełnie nie zajmuje się jeszcze kwestiami służbowymi,

where he is completely not dealing with business matters yet,

eliminują ją z tej branży.

they are eliminating her from this industry.

I to bardzo wyraźnie widać.

And this is very clearly visible.

No bo jeżeli musimy ryzykować życiem i zdrowiem,

Because if we have to risk our lives and health,

a nie my jesteśmy pewni, czy ta motywacja nam odpowiada, prawda, nasza,

but we're not sure if this motivation suits us, right, ours,

czy jesteśmy pewni, czy tam będzie podwyżka, prawda,

Are we sure there will be a raise there, right?

i będziemy zarabiać, nie wiem, 15 tysięcy, prawda,

And we will earn, I don't know, 15 thousand, right?

no nie jesteśmy pewni.

Well, we are not sure.

No może nie.

Well, maybe not.

Może się to zdarzyć, a może się nie zdarzyć.

It may happen, or it may not happen.

No to...

Well then...

A tu trzeba ryzykować zdrowiem i życiem.

Here you have to risk your health and life.

Albo trzeba zniknąć ze swojego środowiska,

Or you need to disappear from your environment,

zgodzić się na pewne odseparowanie od dziewczyny, przyjaciół, znajomych,

agree to a certain separation from the girl, friends, acquaintances,

bo jest jakaś robota do wykonania dla kraju.

because there is some work to be done for the country.

Bo trzeba gdzieś wyjechać na przykład.

Because you need to go away somewhere, for example.

Trzeba zniknąć, zmienić tożsamość, prawda,

You have to disappear, change your identity, right?

zachowywać się inaczej niż zwykle,

to behave differently than usual

zmienić przyzwyczajenia, zmienić miejsce życia,

change habits, change place of living,

mieszkanie, a może nawet i dane swoje osobiste zmienić, prawda.

Change the apartment, or maybe even change your personal data, right?

No i my nie jesteśmy pewni, czy to się opłaci.

Well, we are not sure if it will be worthwhile.

No to taki człowiek błyskawicznie sam siebie eliminuje z tej branży.

Well, such a person quickly eliminates themselves from this industry.

Nie jest w stanie wykonania zadania.

He is not able to complete the task.

To bardzo szybko widać.

It's very quickly noticeable.

Doświadczeni przełożeni, którzy wychowali wiele,

Experienced supervisors who have raised many,

nie wiem jak to powiedzieć, wiele pokoleń oficerów,

I don't know how to say it, many generations of officers,

następców swoich.

their successors.

Ja zawsze z wielką sympatią podchodziłem, kiedy już byłem na końcu tej drogi,

I always approached it with great sympathy when I was at the end of that road.

a ktoś przechodził mowy pełen zapału,

And someone was giving speeches full of enthusiasm,

pełen takiej żyłki patriotycznej,

full of that patriotic spirit,

takiej żyłki też łobuza,

such a little rascal,

bo żyłka łobuza jest bardzo w służbie potrzebna.

because a rogue's streak is very much needed in service.

To nie może być grzeczny chłopiec,

He cannot be a polite boy,

który idzie do takiej formacji, prawda,

who goes to such a formation, right,

ponieważ niektóre obowiązki mogą być niegrzeczne,

because some duties may be rude,

chociaż wszystkie są zgodne z prawem.

although all are in accordance with the law.

Działania służby wymierzone w poprawę bezpieczeństwa kraju

Actions of the service aimed at improving the country's security.

zawsze są zgodne z prawem.

they are always in accordance with the law.

Tak mają w ustawie,

That's how they have it in the law.

tak mają w zadaniach,

yes, they have it in the tasks,

tak ustawodawca im to przypisał.

So the legislator assigned it to them.

Więc tutaj ja wiem, że różne osoby mają na ten temat różne poglądy,

So here I know that different people have different opinions on this matter,

ale ja to przeżyłem na własnej skórze

but I experienced it firsthand

i muszę potwierdzić, że tak jest w rzeczywistości.

And I must confirm that this is indeed the case.

Więc taka osoba musi mieć naprawdę bardzo silny kręg osób

So such a person must have a really strong circle of people.

i moralny, i kręg osób motywacyjny.

both moral and the circle of motivational people.

I oczywiście szkolenia w tym pomagają,

And of course, training helps with this.

ale kto jest najlepszym szkoleniowcem?

But who is the best coach?

No rodzice.

Well, parents.

Kto jest najlepszym szkoleniowcem?

Who is the best coach?

Pokolenie naszych dziadków,

The generation of our grandparents,

które nam przekazuje to,

which conveys to us that,

czym zajmowali się na przykład w okresie okupacji,

what they were doing, for example, during the occupation,

w okresie II wojny światowej.

during World War II.

Przecież wychowywaliśmy się w takich opowieściach.

After all, we were brought up in such stories.

I to są najlepsi edukatorzy,

And they are the best educators,

to są najlepsi selekcjonerzy.

These are the best selectors.

I to, że ktoś później jest oficerem,

And that someone later becomes an officer,

który zapobiegnie zamachowi terrorystycznemu,

which will prevent a terrorist attack,

zapobiegnie jakiejś katastrofie,

it will prevent some disaster,

do której dążą terroryści,

to which the terrorists strive,

ktoś jest oficerem,

someone is an officer,

który zneutralizuje obcokrajowców,

which will neutralize foreigners,

tego szpiega,

this spy,

który dąży do tego,

which aims to

aby nasz kraj był słaby

so that our country would be weak

i podległy innemu krajowi,

and subject to another country,

bo to jest zadanie szpiegów.

because this is a spy mission.

To jest to owocem pracy wielu pokoleń,

This is the fruit of the labor of many generations,

a nie tylko tej jednej osoby.

and not just that one person.

To teraz zadam Ci pytanie z tego drugiego obszaru.

Now I will ask you a question from the second area.

Przeszedłbym do tych pytań, które są

I would move on to those questions that are

i tutaj już z pełną świadomością

and here with full awareness

i to też, żeby było jasne dla słuchaczy.

And also, for the listeners to be clear.

Teraz pytam Cię zarówno jako osoby,

Now I ask you both as a person,

która ma konkretne doświadczenia

which has specific experiences

i właśnie ma tą wiedzę insajderską,

and he just has that insider knowledge,

ale jednocześnie ma też swoje poglądy i opinie,

but at the same time, he/she also has his/her views and opinions,

więc tutaj traktuję właśnie te dwie rzeczy naraz

So here I am addressing these two things at once.

i zapytam Cię w taki sposób.

And I will ask you in this way.

Dużo się mówi o zamachach terrorystycznych

There is a lot of talk about terrorist attacks.

i o ryzyku zamachów terrorystycznych

and about the risk of terrorist attacks

także obecnie.

also currently.

Polska na tej mapie europejskiej

Poland on this European map.

jest krajem, który wygląda jak

is a country that looks like

kraina mlekiem i miodem płynąca.

a land flowing with milk and honey.

To znaczy tutaj myślę,

It means here I think,

że możemy czuć się bezpiecznie,

that we can feel safe,

a na pewno jeśli spojrzymy na statystyki,

and surely if we look at the statistics,

to wygląda to bardzo, bardzo dobrze.

it looks very, very good.

I teraz pytanie do Ciebie.

And now a question for you.

Czy to wynika z tego,

Does it stem from this,

że nie ma w Polsce organizacji,

that there are no organizations in Poland,

które takie zamachy planują?

Which such attacks are being planned?

Czy to jest właśnie to,

Is this it,

za co powinniśmy dziękować służbom,

for what we should thank the services,

bo to jest po prostu najlepsza laurka dla pracy

because it's simply the best card for work

tych wszystkich organizacji,

of all these organizations,

które strzegą naszego kraju?

which guard our country?

Czy to jest tak, że są zamachy,

Is it the case that there are attacks,

którym udało się zapobiec,

which managed to prevent,

czy to jest tak,

is it like this,

że tych zamachów i tak by nie było?

that there wouldn't have been these attacks anyway?

Jak to wygląda w Polsce?

What does it look like in Poland?

Jest taka podstawowa zasada

There is a basic principle.

w służbach specjalnych,

in special services,

która mówi,

which says,

że jesteśmy takim,

that we are such a,

jakim się wydaje.

how it seems.

To znaczy patrzymy na coś z zewnątrz,

That means we are looking at something from the outside,

wydaje się nam,

it seems to us,

że poznajemy to,

that we recognize it,

bo widzimy na co patrzymy,

because we see what we look at,

a nie mamy absolutnie racji.

and we are absolutely not right.

Rzeczywistość jest inna.

Reality is different.

Całkowicie inna.

Completely different.

I w obszarze bezpieczeństwa

And in the area of security.

naszego kraju wygląda to tak,

in our country, it looks like this,

że nasze wojsko

that our army

w ramach wielu porozumień sojuszniczych

as part of many allied agreements

angażuje się w wiele

gets involved in many

światowych konfliktów.

world conflicts.

Jeżeli komuś się wydaje,

If someone thinks,

że jest to angażowanie się bez ryzyka

that it is engaging without risk

i za darmo,

and for free,

jest w absolutnym błędzie.

He is absolutely mistaken.

Nasz kraj

Our country

na co dzień jest krajem bezpiecznym,

on a daily basis, it is a safe country,

bo tych zamachów nie ma.

because there are no such attacks.

Ale każdy dzień bezpieczeństwa

But every day is a safety day.

okupiony jest ciężką pracą

It is earned through hard work.

i ryzykowaniem zdrowia i życia

and risking health and life

służb specjalnych,

special services,

które są odpowiedzialne

which are responsible

za ochronę przeciwterrorystyczną.

for counter-terrorism protection.

I ogrom tej pracy,

And the enormity of this work,

i ogrom tej pracy,

and the scale of this work,

nakład,

edition,

wieloletniość tej pracy,

the longevity of this work,

sposoby zorganizowania tych działań,

ways to organize these activities,

sztab ludzi,

a team of people,

ogromna ilość ludzi,

a huge number of people,

która się tym zajmuje,

which deals with it,

żeby w naszym kraju było bezpiecznie,

to make our country safe,

daje takie owoce,

it gives such fruits,

że rzeczywiście dziecko

that indeed the child

może spokojnie pójść do szkoły.

can calmly go to school.

Ale łudzenie się,

But deluding oneself,

że na przykład służby zniknęły

that for example the services disappeared

jako instytucje,

as institutions,

że będzie dalej tak samo,

that it will be the same as before,

taki sam poziom bezpieczeństwa,

the same level of security,

to jest kompletna naiwność.

This is complete naivety.

To zadam Ci drugie pytanie

I'll ask you a second question.

związane z geopolityką.

related to geopolitics.

To znaczy rok 2022

This means the year 2022.

to jest moment,

this is the moment,

w którym nasza sytuacja

in which our situation

tutaj geopolitycznie

here geopolitically

dla przeciętnego Polaka

for the average Pole

zmienia się diametralnie.

it changes dramatically.

To znaczy przeciętny Polak

It means an average Pole.

ma prawo czuć się zagrożony

he has the right to feel threatened

i czytelny,

and legible,

grozi Polsce,

threatens Poland,

grozi Europie

It threatens Europe.

i w sposób jawny,

and in an explicit manner,

oczywisty i czytelny

obvious and clear

deklaruje to,

I declare this,

że zamierza kontynuować

that he intends to continue

działania wojenne pełnoskalowo

full-scale warfare

obecnie dla naszego sąsiada,

currently for our neighbor,

na terytorium naszego sąsiada Ukrainy.

on the territory of our neighbor Ukraine.

Czy z perspektywy obecnie działających

From the perspective of currently operating

i pracujących funkcjonariuszy

and working officers

służb specjalnych

special services

ten dzień również jest wyjątkowy?

Is this day also special?

Czy robi się jeszcze większe zagrożenie

Is an even greater threat being created?

również w tym obszarze?

also in this area?

Czy to nie jest taka duża zmiana?

Isn't it such a big change?

Pytanie Twoje

Your question

jest bardzo trafne,

it is very accurate,

ponieważ dotyka

because it touches

bardzo wielu

very many

ważnych obowiązków

important duties

służb,

services,

obowiązków oficerów

officers' duties

zarówno wywiadu jak i kontrwywiadu

both intelligence and counterintelligence

w naszym kraju.

in our country.

A więc obowiązków przewidywania.

So, the duties of prediction.

Nie ma czegoś takiego,

There is no such thing.

jak reagować na zaistniałą sytuację.

how to react to the situation that has occurred.

Jeżeli tylko reagujemy

If we only react.

na zaistniałą sytuację,

regarding the situation that has arisen,

no to byłoby to bardzo niekorzystne

Well, that would be very unfavorable.

z perspektywy profesjonalistów.

from the perspective of professionals.

Praca służb

Work of the services

jest jednostajna.

It is uniform.

Ryzyko również jest jednostajne

The risk is also uniform.

i działania ku poprawie bezpieczeństwu

and actions to improve safety

są również jednostajne.

they are also uniform.

I to,

And this,

że

that

następuje pełnoskalowa

a full-scale is occurring

jakaś akcja militarna,

some military action,

wszystko jedno,

it doesn't matter,

czy to jest w pobliżu naszego kraju,

Is it close to our country?

czy to jest na innym kontynencie,

Is it on another continent?

no to służby w większości wypadków

Well, in most cases it's the services.

dawno przewidziały już

they had predicted a long time ago

tą sytuację, wiedzą o niej

they know about this situation

i są do tej sytuacji przygotowane.

and are prepared for this situation.

Nikt nie może

No one can.

sobie pozwolić na zaskoczenie

to allow oneself to be surprised

taką sytuacją. My, jako cywile,

such a situation. We, as civilians,

ja też już obecnie jako cywil, mogę sobie

I can also do it as a civilian now.

pozwolić na zaskoczenie, że włączam program

to allow for the surprise that I am starting the program

informacyjny, gdzieś leci rakieta, bomba,

informational, a rocket is launching somewhere, a bomb,

coś się dzieje, no więc jestem zaskoczony.

Something is happening, so I am surprised.

Ale oficerowie służb specjalnych

But the officers of the special services

w większości wypadków

in most cases

są w stanie

they are able

i przewidują, i są w stanie przewidzieć

and they predict, and are able to predict

działania zarówno agresywne,

both aggressive actions,

jak i defensywne stron konfliktów,

as well as the defensive sides of the conflicts,

których

whose

jakby znaczenie

as if meaning

zahacza o bezpieczeństwo naszego kraju.

it touches on the security of our country.

Czyli jest,

So it is,

to nie jest żadne nadużycie

This is not any kind of abuse.

powiedzieć, że obecnie nad terytorium

to say that currently over the territory

naszego kraju toczy się wojna pomiędzy

Our country is experiencing a war between.

kontrwywiadem i wywiadem

counterintelligence and intelligence

obcych państw i myślę tutaj o wojnie,

foreign countries and I am thinking here about war,

która może się pokrywać z tym, jak wygląda

which may overlap with how it looks

wojna pełnoskalowa po

full-scale war after

na wschodzie.

in the east.

I znów muszę się nie zgodzić.

And I have to disagree again.

Ponieważ,

Because,

ja bym w ogóle nie używał terminu wojna.

I wouldn't use the term war at all.

Na pewno,

For sure,

w każdym obszarze naszej historii,

in every area of our history,

a to widać bardzo wyraźnie w okresie dwudziestolecia

This is very clearly visible during the twenty-year period.

międzywojennego, dochodziło

interwar, it was occurring

do starć służb specjalnych.

to clashes of special services.

Przed agresją Hitlera

Before Hitler's aggression

w roku 1939

in the year 1939

mamy opisane

we have described

bardzo szczegółowo, historycznie

very detailed, historically

działania polskiego wywiadu

activities of the Polish intelligence

i kontrwywiadu tak zwanej dwójki,

and counterintelligence of the so-called "two."

czyli w działu drugiego

in section two

sztabu Generalnego Wojska Polskiego.

General Staff of the Polish Army.

Znamy

We know.

przeróżne intrygi, jakie

various intrigues that

obce kraje próbowały

foreign countries tried

na naszym terytorium podejmować, żeby osłabić

to take action on our territory in order to weaken

bezpieczeństwo naszego kraju,

the security of our country,

żeby osłabić zobowiązania

to weaken commitments

sojusznicze Wielkiej Brytanii,

allied to Great Britain,

Francji, żeby zlikwidować powszechną

France, to eliminate the widespread

mobilizację w naszym kraju, żebyśmy się nie mogli

mobilization in our country, so that we cannot

bronić przed agresją niemiecką,

to defend against German aggression,

aż wreszcie prowokacja Gliwicka,

until finally the Gliwicka provocation,

prawda, gdzie

truth, where

Niemcy przebrani w polskie mundury

Germans disguised in Polish uniforms.

atakują radiostacje

they are attacking radio stations

i wprowadzają kompletny chaos,

and they introduce total chaos,

bo w mediach niemieckich to było pokazane jako

because it was presented in the German media as

atak Polski na III Rzeszę, prawda.

The attack of Poland on the Third Reich, true.

Więc

So

na przestrzeni wieków

over the centuries

i naszej historii mamy

and in our history we have

cały czas zmagania służb,

constant struggles of the services,

które są gdzieś tam w tle

which are somewhere in the background

konfliktów

conflicts

militarnych.

military.

Przecież przed wojną z zakonem krzyżackim

Before the war with the Teutonic Order.

nawet w roku 1410

even in the year 1410

działał Związek Jaszczurczy,

the Lizard Union was active,

działał, przecież działali szpiedzy

He acted, after all, there were spies operating.

w samym sercu zakonu

in the very heart of the order

krzyżackiego.

Teutonic.

Ci szpiedzy

These spies

przez wiele lat, mam przecież powieść

for many years, I have a novel after all

Konrad Wallenroth, która też nie jest wymyślona z kosmosu,

Konrad Wallenroth, which is also not invented from thin air,

to ona jest oparta

she is based

w dużej mierze na źródłach historycznych.

largely on historical sources.

Taka osoba,

Such a person,

no może nie w 100%, jak zostało to opisane

Well, maybe not 100%, as it was described.

w

w

powieści, ale ona istniała.

novels, but she existed.

Byli szpiedzy, którzy

There were spies who

uczyli się nawet liturgii,

they even studied the liturgy,

żeby udawać

to pretend

zakonników zakonu krzyżackiego,

the monks of the Teutonic Order,

bo oni pomagali

because they helped

naszym siłom, dzisiaj powiedzielibyśmy

to our forces, today we would say

naszym służbom, ale to też były służby,

our services, but they were also services,

może nie były instytucjonalne, może nie mieli drukarek

they may not have been institutional, they may not have had printers

i komputerów, ale byli świetnie zorganizowani,

and computers, but they were very well organized,

świetnie wyszkoleni

well trained

i bardzo skuteczni

and very effective

na naszą korzyść.

to our advantage.

Może zrobię taką dygresję,

Maybe I'll make such a digression,

ale

but

służby specjalne uczą się

special services are learning

na prawdziwych wydarzeniach, uczą się na historii.

based on true events, they learn from history.

I

I

zastanawiamy się, gdzie

we are wondering where

pierwszy raz pojawia się

it appears for the first time

w historii ludzkości opis

in the history of humanity description

służby specjalnej, opis działań

special services, description of activities

wywiadowczych, działań specjalnych,

intelligence, special operations,

czyli ukrytych.

so hidden.

Otóż pojawia się

Well, it appears

w Biblii. I to też jest

in the Bible. And that is also

poruszane na wielu szkoleniach,

discussed in many trainings,

służbach. Pojawia się to w Biblii.

in services. It appears in the Bible.

Czyli Żydzi chcą wejść

So the Jews want to enter.

do ziemi Kanaan, ale są za

to the land of Canaan, but they are too

słabi. Ziemia Kanaan jest potężna,

weak. The land of Canaan is mighty,

silna i uzbrojona. Nie wiedzą, co

strong and armed. They don't know what

zrobić i co

do and what

robi Mojżesz,

Moses does.

który, jak wiemy, do ziemi Kanaan

which, as we know, to the land of Canaan

nie wszedł. Wysyła

did not enter. Is sending

10 osób.

10 people.

Wysyła

Sends

najlepszych

the best

z każdego pokolenia synów

from every generation of sons

Izraela. Najbardziej bystrych,

Israel. The most perceptive,

najbardziej sprawnych fizycznie,

the most physically fit,

najbardziej inteligentnych. I oni przenikają

the most intelligent. And they penetrate

do ziemi Kanaan. Pozyskują

to the land of Canaan. They acquire

źródła, osobowe źródła informacji.

sources, personal sources of information.

Oni prowokują

They are provoking.

później działania

later actions

militarne, dywersyjne

military, diversionary

na terenie ziemi Kanaan,

in the land of Canaan,

które umożliwiają wojsku izraelskiemu

which enable the Israeli army

wkroczenie, czyli Jozuemu zdobycie

the entry, meaning Joshua's conquest

tych obszarów.

these areas.

I to jest bardzo szczegółowo opisane

And this is described very in detail.

w Biblii. Nawet

in the Bible. Even

profil osoby, którą pozyskali

profile of the person they acquired

do tego, aby uzyskiwać

to obtain

informacje i spowodować otwarcie

information and cause the opening

bram Jerycha na przykład. To też jest wszystko

the Jericho gate for example. That’s all too

opisane. To wiedza

described. This is knowledge.

sprzed wielu tysięcy lat, która może służyć

from many thousands of years ago, which may serve

nam dzisiaj po odpowiednim

We have today after the appropriate one.

dostosowaniu do współczesnych czasów.

adapting to modern times.

I okoliczności.

And circumstances.

Ja muszę powiedzieć, że już któryś raz w tym podcaście

I have to say that this is the umpteenth time in this podcast.

wychodzi z Ciebie

it comes out of you

zamiłowanie do historii

passion for history

jako takiej. I

as such. I

taki szacunek do tego, jaką

such respect for what kind

my mamy tradycję i historię tutaj w Polsce,

we have tradition and history here in Poland,

ale generalnie do historii świata. Czy powiedziałbyś,

but generally to the history of the world. Would you say,

że to się wpisuje w takiego

that it fits into such a

typowego właśnie

typical one

oficera służb specjalnych, osoby, która

an officer of special services, a person who

fascynuje się historią, zastanawia

is fascinated by history, wonders

się nad historią, że to jest

on the history that it is

część tej filozofii wywiadu?

part of this intelligence philosophy?

Zdecydowanie tak.

Definitely yes.

Ponieważ

Because

zarówno wszyscy oficerowie służb specjalnych,

both all officers of the special services,

jakie poznałem,

what I got to know,

którzy działają, działali

who act, acted

i być może działają jeszcze

and maybe they still work

i będą działać na rzecz

and will work for

bezpieczeństwa naszego kraju i naszych sojuszników,

the security of our country and our allies,

wielokrotnie

many times

byli pasjonatami historii, ponieważ

they were passionate about history because

motywacja naszych przeciwników,

the motivation of our opponents,

nie tylko nas samych,

not only ourselves,

ale naszych przeciwników wywodzi się

but our opponents are derived from

z historii. Nie tylko z takiego

from history. Not only from such a

stwierdzenia belferskiego, że

the teacher's statement that

historia jest nauczycielką życia,

history is the teacher of life,

ale pewne idee historyczne są

but certain historical ideas are

przekazywane z pokolenia na pokolenie.

passed down from generation to generation.

Jeśli nie w naszym kraju,

If not in our country,

to w krajach, którymi nasze służby

in the countries that our services

się interesują, ponieważ okresowo

are interested because periodically

te kraje na przykład są nam przeciwne,

these countries, for example, are opposed to us,

są naszymi nieprzyjaciółmi.

they are our enemies.

I tam również jest bardzo

And there is also very

głęboki patriotyzm.

deep patriotism.

Dam tutaj przykład, ale

I'll give an example here, but

absolutnie nie chcę go wiązać z tym,

I absolutely don't want to tie him to this.

że akurat ten kraj w tej

that this country at this

obecnej sytuacji jest przeciwko nam.

the current situation is against us.

Nam Polakom

To us Poles

wydaje się, że my Polacy jesteśmy

It seems that we Poles are

największymi patriotami świata.

the greatest patriots of the world.

Ja się wielokrotnie spotkałem z tym,

I have encountered this multiple times.

że osoby

that people

tak uważały w naszym kraju.

that's what they thought in our country.

Ja muszę powiedzieć z własnych doświadczeń,

I have to say from my own experiences,

że

that

poznałem o wiele bardziej

I got to know much more.

zaangażowane

engaged

w patriotyzm osoby

in the patriotism of the person

na rzecz krajów innych.

for the benefit of other countries.

Czyli na przykład poznałem

So, for example, I met

Rosjan, którzy byli o wiele większymi

Russians, who were much bigger

patriotami niż przeciętny Polak,

more patriotic than the average Pole,

dla Polski, a oni byli bardziej dla Rosji.

for Poland, and they were more for Russia.

Dlaczego akurat się

Why exactly is it that you are...

przyczepiam tutaj do tego kraju?

Am I attaching this to this country?

My w naszym kraju mamy

We have in our country

pewien taki podział.

a certain such division.

Podział na

Division into

powinność wobec

duty towards

ojczyzny i powinność

homeland and duty

wobec kościoła. Jesteśmy w większości chrześcijanami.

towards the church. We are mostly Christians.

Wyrośliśmy na kulturze kościoła

We grew up in the culture of the church.

katolickiego. To wszystko

Catholic. That's all.

jest bardzo ważne w analizie

it is very important in the analysis

działań służb. Służby są

actions of the services. The services are

można powiedzieć

it can be said

osadzone w pewnych społecznościach.

embedded in certain communities.

W pewnych jakichś ekosystemach

In certain ecosystems.

socjologicznych. Bez tego

sociological. Without this

poruszałyby się jak węgle.

they would move like coals.

A tak mogą czerpać wiedzę

And so they can gain knowledge.

z tego co ich po prostu otacza

from what simply surrounds them

jeśli chodzi o społeczeństwo.

as for society.

I mamy dwie powinności w Polsce

And we have two obligations in Poland.

wobec kraju i wobec kościoła.

towards the country and towards the church.

Czasem te powinności

Sometimes these duties

w naszej polskiej świadomości się

in our Polish consciousness

zespalają.

They merge.

Mamy osobę, która służy

We have a person who serves.

zarówno swojemu wyznaniu

both to his faith

kościołowi i swojemu

to the church and his

krajowi. Ale mamy też na przykład Tatarów

national. But we also have, for example, Tatars.

Podlaskich, którzy są wybitnymi

Podlaskie individuals who are outstanding

patriotami. Ale mają

patriots. But they have

powinność wobec islamu.

duty towards Islam.

Bo są wyznania islamskiego.

Because they are Islamic denominations.

Co im nie przeszkadza być wielkimi patriotami.

What does not stop them from being great patriots.

Czego udowodnili w historii

What have they proven in history?

przecież oddziały polskiej kawalerii

after all, the units of the Polish cavalry

w okresie kampanii

during the campaign period

rześniowej. Często były złożone z samych

fresh. They often consisted solely of

Tatarów Podlaskich. Bo oni mieli taką kulturę

Tartars of Podlasie. Because they had such a culture.

kawalerii. Więc

cavalry. So

wiemy, że to się łączy.

We know that it connects.

Czy też oddziały żydowskie polskiego wojska.

Or are there also Jewish units of the Polish army?

A jeżeli weźmiemy kraje

And if we take countries

azjatyckie, jeżeli weźmiemy Rosję

Asian, if we take Russia.

tam

there

powinność wobec religii jest nieco

the duty toward religion is somewhat

wycofana. Natomiast

withdrawn. However

zaryzykowałbym twierdzenie, że prawdziwą

I would risk claiming that the true

religią państwową

state religion

na obszarze Rosji jest

in the area of Russia there is

patriotyzm wobec państwa rosyjskiego.

patriotism towards the Russian state.

I jeżeli mamy takiego człowieka,

And if we have such a person,

dla którego

for whom

no bo co jest fajne

Well, what is cool?

na przykład w Stanach Zjednoczonych?

For example, in the United States?

Co jest fajne, dobrze postrzegane?

What is cool, well perceived?

No jak się dobrze zarabia pieniądze, jest się fajnym

Well, when you earn good money, you are cool.

przedsiębiorcą,

entrepreneur,

łączy się jakiś ludzi,

some people are connecting,

robi się jakieś fajne przedsięwzięcia.

Some cool projects are being done.

I to jest już osoba fajna.

And that is already a cool person.

Fajna, dobrze postrzegana na przykład

Nice, well-perceived for example.

w Stanach Zjednoczonych. A w Rosji?

In the United States. And in Russia?

A osoba, która oddaje życie za ojczyznę.

And a person who gives their life for the homeland.

Mamy przepaść,

We have a chasm,

prawda? Mamy przepaść.

Isn't it true? We have a gap.

I teraz kto będzie

And now who will be?

dla nas, w wypadku

for us, in case

gdyby któryś z tych państw chciało być

if any of these countries wanted to be

naszym wrogiem, to który będzie

Our enemy is the one that will be.

bardziej niebezpieczny? Osoba, która

more dangerous? A person who

bez mrugnięcia oka

without blinking an eye

odda życie za swój kraj, a takich

will give their lives for their country, and such

osób w Rosji jest całe mnóstwo i może jest też

There are plenty of people in Russia, and maybe there are too.

zaskakujące, ale tak jest. I nasze

Surprising, but that's how it is. And our

służby polskie muszą się z tym mierzyć.

Polish services must face this.

Zarówno jak mamy ekstremistów

Just as we have extremists.

islamskich. Przecież oni wierzą, że jak

Islamic. After all, they believe that when

zrobią zamach, to pójdą do raju, prawda?

If they commit a bombing, they will go to paradise, right?

Ci najbardziej ekstremiści islamscy,

The most extreme Islamic extremists,

od których się prawdziwy

from which one becomes real

nurt islamu odcina, bo

the current of Islam cuts off, because

islam jest tolerancyjny, bo jest

Islam is tolerant because it is.

pełen miłości i tak dalej.

full of love and so on.

Natomiast są jakieś tam grupy ekstremistyczne,

However, there are some extremist groups.

które w imię tego islamu

which in the name of this Islam

uważają, że powinny walczyć

They believe that they should fight.

i jakieś tam działania

and some actions

terrorystyczne popełniać. Przecież jest to

to commit terrorist acts. After all, it is

szliwy wróg. Jest to wróg nieobliczalny

Unstable enemy. It is an unpredictable enemy.

i nieprawdopodobny, bo dla niego

and incredible, because for him

życie jego

his life

samego nie ma wartości.

The same has no value.

Wartość ma wyższa

The value is higher.

idea. Więc służby

idea. So the services

również studiują zarówno psychologię

they also study both psychology

swoich nieprzyjaciół, jak i

your enemies, as well as

warunki polityczne,

political conditions,

społeczne, socjologiczne krajów,

social, sociological countries,

z którymi przychodzi im pracować.

they have to work with.

Prawda? Zarówno

Truth? Both.

zaprzyjaźnionych, jak i mniej zaprzyjaźnionych.

both friends and less friendly acquaintances.

Jak rozmawiamy o tej historii, ja zapytam

When we talk about this story, I will ask.

w takim razie o taką rzecz, która wydaje mi się

In that case, about such a thing that seems to me.

tutaj ciekawa, tzn. współpraca, która

here is an interesting, that is, collaboration that

obecnie przebiega po linii

currently runs along the line

wielokrotnie będącej linią konfliktu,

often being a line of conflict,

tzn. mam teraz na myśli naszą

I mean our now.

zachodnią granicę, tzn. współpraca

the western border, i.e. cooperation

wywiadu polskiego z wywiadem

Polish intelligence with intelligence.

niemieckim. I tutaj oczywiście jestem

German. And of course, I am here.

zrozumiem w pełni

I will fully understand.

powiedzenie pomidor, ale zadam

Saying tomato, but I will ask.

wprost pytanie, czy to jest

The question is simply, is this it?

faktycznie współpraca, tzn. czy

actually cooperation, i.e. whether

służby specjalne zapominają

special services forget

historię i uczą się współpracować,

they learn history and how to cooperate,

mimo, że przez

even though through

wiele lat mieliśmy tutaj sprzeczne interesy,

for many years we had conflicting interests here,

obecnie stoimy po tej samej stronie.

Currently, we are on the same side.

W tym takim ogólnym rozrachunku.

In this general reckoning.

Czy tak się dzieje?

Is that what happens?

Czy może jest tak, że tak naprawdę

Is it possible that in reality...

jesteśmy w Europie, w której każdy i tak

we are in Europe, where everyone anyway

pracuje i działa tylko dla siebie

I work and act only for myself.

i te sojusze, o których mówimy

and the alliances we are talking about

są tak naprawdę bardzo

they are actually very

mocno umowne, tak? Mówię tutaj

It's strongly contractual, right? I'm talking here.

np. o sojuszu europejskim, który

for example, about the European alliance that

rzekomo gra do jednej bramki.

allegedly plays in one direction.

To jest bardzo ciekawe pytanie.

This is a very interesting question.

No działamy w strukturach Paktu

We are not operating within the structures of the Pact.

Północnoatlantyckiego,

North Atlantic

współpracujemy na pewno ze sobą.

We are definitely working together.

I razem

And together

działamy dla bezpieczeństwa naszego

we act for our safety

kraju, co było pokazane,

country, which was shown,

kiedy na granicy

when at the border

polsko-białoruskiej

Polish-Belarusian

działy się te różne dziwne historie

strange stories were happening

z emigrantami,

with emigrants,

ze służbami

with the services

białoruskimi. Wówczas mieliśmy

Belarusian. At that time we had

pełną pomoc i pełną solidarność

full assistance and full solidarity

ze strony służb

from the services side

niemieckich, ze strony

German, from the side

państwa w ogóle w ramach Unii Europejskiej,

countries at all within the European Union,

nawet nie tylko NATO,

not just NATO,

gdzie po prostu zwyczajnie nam

where simply we just

pomagali. I to daje taką wielką nadzieję

they helped. And that gives such great hope

na przyszłość, że

for the future, that

nie tylko wspólny

not only common

jakiś nieprzyjaciel, który może

some enemy who can

być na wschodzie,

to be in the east,

jest dla Polaków i dla

is for Poles and for

akurat dla Niemców

just for the Germans

takim pojedynawczym

such a single combat

akcentem, takim

accent, like that

motorem, który

the engine that

napędza do współpracy,

drives collaboration,

ale też pewnego rodzaju zrozumienie

but also a certain kind of understanding

pomiędzy naszymi

between us

społeczeństwami.

societies.

Jednak jesteśmy kulturą

However, we are a culture.

Zachodu, jesteśmy kulturą Unii Europejskiej.

Western, we are a culture of the European Union.

Na pewno członkostwo w Unii bardzo nam

Membership in the Union certainly benefits us a lot.

pomogło i absolutnie

it helped and absolutely

nie zgadzam się tutaj z jakimiś

I do not agree here with some.

obawami

fears

wśród niektórych osób,

among certain people,

że

that

nasze

our

sąsiedztwo z Niemcami

neighborhood with Germany

jest jakimś dla nas

is something for us

zagrożeniem. To jest absolutna

threat. This is absolute

nieprawda

not true

i myślę, że

and I think that

pojednanie między naszymi narodami

reconciliation between our nations

jest przypieczętowane

it is sealed

przede wszystkim sojuszem wojskowym,

above all, a military alliance,

a jak możemy się domyślać, na pewno

And as we can guess, for sure.

za sojuszem wojskowym idą też działania

Behind the military alliance, there are also actions.

dyplomatyczne wspólne,

diplomatic joint

jak i dyplomatyczne, no to zapewne

as well as diplomatic, then surely

też działania służby.

also the activities of the service.

Dobrze. Na koniec, żeby

Alright. To conclude, in order to

z klauną zapiąć ten twój życiorys,

with a clown, fasten that resume of yours,

powiedziałbym, czy nazwałbym cię tutaj,

I would say, or would I call you here,

mam nadzieję, że się nie pogniewasz, emerytem.

I hope you won't be offended, retiree.

Przynajmniej jeżeli chodzi o ten aspekt

At least when it comes to this aspect.

aktywnej służby na rzecz

active service for

naszego państwa, powiedzielibyśmy, że

of our country, we would say that

jesteś emerytowanym,

you are retired,

no właśnie oficerem służb, to znaczy osobą, która

well, an officer of the services, that is, a person who

dała swoją energię, swoją,

she gave her energy, her,

jak to nazywałeś, żyłkę, swoje poświęcenie,

how did you call it, your thread, your dedication,

złożyła na tym ołtarzu

she placed on this altar

i mam do ciebie pytanie, bo ty się odnalazłeś

And I have a question for you because you found yourself.

w tej sferze

in this sphere

biznesowej, to znaczy obecnie

business, that is currently

pełnisz funkcję

you hold the position

w spółce akcyjnej, ale jak to

in a joint-stock company, but how is that

wygląda w przypadku takich ludzi jak ty?

What does it look like in the case of people like you?

To znaczy, czy wy generalnie

That means, do you generally...

uśredniając po swojej służbie,

averaging after your service,

no właśnie zmierzacie do tego sektora prywatnego?

So you're heading towards the private sector?

Czy to jest taka pełnoprawna emerytura?

Is this a full-fledged retirement?

Czy może zostajecie w tym sektorze państwowym

Are you staying in this public sector?

na przykład służąc w innych

for example, serving in others

agencjach, czy w innych instytucjach rządowych?

in agencies or other government institutions?

Jak wygląda taka właśnie przeciętna

What does an average one look like?

emerytura takiego typowego oficera?

What is the retirement like for a typical officer?

Bardzo różnie.

Very differently.

To zależy od predyspozycji

It depends on the predispositions.

indywidualnych, od przejść

individual, from transitions

w tej służbie,

in this service,

od różnego rodzaju przygód, jakie spotkały

from various kinds of adventures that occurred

i jakby

and like

wyorały na duszy

they were plowed on the soul

różnego rodzaju

various kinds

blizny, prawda?

scars, right?

U każdego oficera, bo

For every officer, because

przejścia są przeróżne i

the transitions are various and

na pewno jest to ryzykowanie życia,

it is definitely risking life,

jest to zagrożenie życia, jest to banie się o siebie,

it is a life-threatening situation, it is about being afraid for oneself,

banie się o swoich najbliższych,

worrying about your loved ones,

o swoją rodzinę.

about your family.

Są to

They are

też z czasem

also with time

no trzeba się nauczyć też

well, you also have to learn

porozumiewać z bliskimi,

to communicate with loved ones,

którzy przecież nie mają tej wiedzy,

who, after all, do not have this knowledge,

nie wiedzą co się dzieje z daną osobą,

they don't know what's happening with a given person,

nie można się z nimi

you can't deal with them

tymi tajemnicami przecież podzielić,

after all, to share these secrets,

znika się, prawda,

It disappears, right?

na jakiś czas

for a while

gdzieś tam się coś działa, te osoby się boją,

somewhere something is happening, those people are afraid,

często to wpływa bardzo źle na związki

it often has a very negative impact on relationships

oficerów służb specjalnych,

special services officers,

często te związki

often these relationships

nie wytrzymują tej próby,

they cannot withstand this trial,

ta druga strona nie wytrzymuje,

that other side can't stand it,

która porusza się w świecie przecież takim

which moves in a world that is such

zwykłym naszym świecie osób cywilnych

in our ordinary world of civilians

i nie wie

and doesn't know

co ten partner wąż

what this partner snake

robi, czy ta żona, czy partnerka,

does she do, whether wife or partner,

bo jest bardzo dużo kobiet

because there are a lot of women

w służbach i mają też ogromne sukcesy,

in the services and they also have great successes,

więc

so

więc tu naprawdę nie wiemy

so we really don't know here

jak to może

how can it be

wpłynąć na życie,

influence life,

no a ten czas emerytury

Well, what about retirement time?

no to jest konsekwencją tych wszystkich

Well, this is a consequence of all of that.

zdarzeń, czyli

events, that is

no ja powiem na własnym

Well, I will speak for myself.

przykładzie, ja podjąłem decyzję, że

for example, I made the decision that

że nie będę

that I will not

emerytem i będę dalej

I am retired and I will continue.

dążył do pracy, do

he aimed for work, to

ponieważ z wykształcenia jestem

because by education I am

prawnikiem, więc to mi też bardzo dużo

a lawyer, so it means a lot to me too

pomogło i akurat

it helped and just right

w spółkach, gdzie jestem pomocnikiem zarządu

in the companies where I am an assistant to the management

w spółce akcyjnej, to moje wykształcenie jest bardzo

In a joint-stock company, my education is very

pomocne, wcześniej byłem pełnomocnikiem

helpful, I used to be an attorney-in-fact

zarządów spółek z ograniczoną odpowiedzialnością,

management of limited liability companies,

prywatnych, nie Skarbu Państwa

private, not the State Treasury

i też tam bardzo dobrze moje

and it is also very good there my

umiejętności jakieś tam zarządcze,

some management skills,

prawda, które

truth, which

no bo zajmowałem wiele stanowisk

Well, because I held many positions.

kierowniczych w służbie

managerial positions in service

i też byłem szkolony

I was also trained.

w zakresie radzenia sobie z problemami

in the area of coping with problems

podwładnych i spodwładnymi,

subordinates and subordinates,

więc

so

więc to mi się bardzo przydało,

so it was very useful to me,

podjąłem decyzję, że będę żył dalej

I have made the decision that I will continue to live.

bardzo intensywnie, dalej ciężko pracować,

very intensely, still working hard,

i nie dopuszczę

and I will not allow

do siebie

to oneself

jakichś takich nostalgicznych ani myśli,

some nostalgic thoughts,

ani sytuacji, bo

nor the situation, because

jak to kiedyś powiedział jeden były oficer

as one former officer once said

służb specjalnych, kiedy przechodzi się

special services, when one passes through

na emeryturę, to tak jakby się w pędzącym

retirement is like being in a rushing

samochodzie zaciągnęło hamulec ręczny

The handbrake has been engaged in the car.

i nagle jest

and suddenly there is

normalnie, prawda?

Normally, right?

Tylko, że dla oficera służb specjalnych

Only for a special services officer.

to nie jest normalnie, bo dla niego normalne życie to jest

It's not normal because for him, a normal life is...

życie intensywne, z wieloma adresami,

intense life, with many addresses,

z wieloma podróżami, z wieloma osobami,

with many travels, with many people,

które cały czas poznają,

which are constantly discovering,

z którymi pracuje,

with whom I work,

no więc nagle hamuje hamulcem ręcznym

So suddenly, he brakes with the handbrake.

i żyje życiem Kowalskiego,

and I live the life of Kowalski,

prawda?

right?

I to czasem wpływa bardzo źle

And sometimes it has a very negative impact.

na organizm, bo zdarzają się

on the body, because they happen

przypadki, no na przykład

cases, for example

zawałów, wylewów, prawda?

heart attacks, strokes, right?

Gdzie te osoby, które tak bardzo

Where are those people who are so very

dużo poświęciły dla kraju, nie mogą się

they sacrificed a lot for the country, they cannot

tym, swoją zasługą cieszyć

with that, to take pride in your merit

i tą emeryturą cieszyć,

and enjoy that retirement,

tą niezależnością finansową w takim bardzo

that financial independence in such a very

skromnym, ponieważ to są bardzo skromne środki,

modest, because these are very modest means,

no

no

nie mogą się tym ucieszyć, no bo jakby

they can't be happy about it, well because

organizm im

the organism to them

odmawia posłuszeństwa. I dlatego

refuses to obey. And that's why

dlatego

therefore

muszę to powiedzieć, że ja postanowiłem

I have to say that I decided.

walczyć na rynku dalej.

continue to fight in the market.

Zobaczymy, jak mi to dalej pójdzie.

We'll see how it goes for me from here on.

Już kilka lat pracuję w różnego rodzaju

I have been working in various fields for several years.

spółkach, żyję

in companies, I live

dość intensywnie jako cywil

rather intensely as a civilian

i myślę, że

and I think that

że dobrze mi to

that it suits me well

wychodzi, że sobie dobrze radzę z

It turns out that I’m doing well with

emeryturą. Poproszę cię na sam

retirement. I'll ask you at the very beginning.

koniec o rzecz,

end about the thing,

po prostu żebyś wypełnił zadanie,

just to have you complete the task,

jak dla ciebie przygotowałem i to

I prepared this for you and that.

będzie wymienienie jednej zalety,

it will be mentioning one advantage,

ale też żebyśmy pozostali

but also so that we remain

tutaj, żebyśmy nie składali na koniec takiej

Here, so that we don't end up with such a thing at the end.

reklamówki, bo jeżeli dla kogoś

shopping bags, because if for someone

z tej rozmowy służby specjalne

from this conversation, the special services

wydadzą się atrakcyjne, to już nie trzeba

If they seem attractive, then it's no longer necessary.

tej osobie pomagać, bo na pewno w trakcie

help this person, because surely during

tej rozmowy przedstawiłeś niejeden

You presented more than one in this conversation.

argument za tym, żeby w tych służbach być,

the argument for being in these services,

ale poproszę cię o jeszcze raz nazwanie

But I would like to ask you to name it one more time.

jednej rzeczy, która twoim zdaniem jest

one thing that you think is

zaletą, gigantyczną zaletą

an advantage, a gigantic advantage

tego, że się w służbach pracuje,

that one works in the services,

ale także poproszę cię o jedną

but I would also like to ask you for one

wadę, to znaczy jeden powód, czy argument,

a flaw, that means one reason or argument,

dla którego zdecydowanie

for which definitely

odradzałbyś właśnie taką

you would discourage exactly that

ścieżkę, nie wiem czy kariera, to jest dobre

the path, I don't know if a career is a good thing

słowo, taką ścieżkę kariery, czy taką

word, such a career path, or such a

ścieżkę życia po prostu, jaką jest

the path of life simply as it is

właśnie pełnienie funkcji w

just performing a function in

naszym wywiadzie.

in our interview.

I kodr wywiadzie, bo

And I code an interview, because

Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego

Internal Security Agency

jest kodr wywiadem głównie.

It's mainly about the code and the interview.

Zaletą ogromną są przyjaźnie,

A great advantage is friendships,

które się tam wytwarzają,

which are produced there,

które nawet psychologia

which even psychology

mówi, że jeżeli pracujemy z kimś i

He says that if we are working with someone and

jesteśmy w sytuacji zagrożenia,

we are in a situation of danger,

zmęczenia,

fatigue,

dużej mobilizacji, to

great mobilization, that

wtedy ta relacja się nawiązuje

then the relationship is established

o wiele głębsza niż normalnie.

much deeper than usual.

Więc na pewno zaletą są

So the advantage is definitely

liczne i liczne przyjaźnie

numerous and many friendships

i bardzo

and very

wiele ciekawych osób

many interesting people

i poznaje się i z nimi się pracuje

and you get to know them and work with them

w służbie. Zaletą jest

in service. The advantage is

nieprzewidywalność, jak ktoś

unpredictability, like someone

jest takim trochę łobuzem, gdzieś

He is a bit of a rascal, somewhere.

ma z tyłu głowy chęć przygód

He has a desire for adventure in the back of his mind.

no i też

well, me too

lubi adrenalinę,

he likes adrenaline,

lubi sensacje, lubi

likes sensations, likes

jak jest taki

what is it like

delikatny pazur ryzyka,

a delicate claw of risk,

no to jest zawód dla niego jak najbardziej,

Well, this is definitely a profession for him.

bo tutaj tego mu nigdy nie

because he will never have it here

zabraknie.

it will be missing.

Podobnie jeśli ktoś

Similarly, if someone

ma takie predyspozycje do

has such predispositions to

umiejętności zachowywania tajemnicy,

the ability to keep secrets,

ale też i

but also

nawiązuje łatwo kontakty, rozmawia,

easily establishes contacts, talks,

zaprzyjaźnia się,

is making friends,

ma wielu, wielu znajomych,

he has many, many acquaintances,

to zupełnie przeciwnie niż

it's completely the opposite of

się nam wydaje, że taka osoba

we think that such a person

no, powiedzmy mogłaby się

No, let's say she could.

nie nadawać, bo trzeba żyć w cieniu,

do not broadcast, because one must live in the shadow,

a ta osoba ma bardzo wiele znajomych,

and that person has a lot of acquaintances,

to nie, to taka osoba się właśnie

No, that's just such a person.

bardzo nadaje. To jest

it translates very well. This is

jakby skarb

like a treasure

dla służby, jeżeli jest osoba, która

for the service, if there is a person who

ma wiele kolegów, przyjaciół, znajomych

has many colleagues, friends, acquaintances.

i

i

zarówno płci jednej jak i drugiej,

both genders,

to jak najbardziej się

That's absolutely true.

nadaje i

it broadcasts and

całe mnóstwo zadań, które

a whole bunch of tasks that

będą przez służbę tej osobie

they will be by the service of this person

powierzone,

entrusted,

jeżeli ktoś jest niespokojnym duchem

if someone is a restless spirit

i chciałby, żeby jego

and he would like his

życie nie było tylko

life was not just

zarabianiem pieniędzy i jedzeniem

earning money and eating

i spaniem,

and sleeping,

ale było czymś, co zostanie

but it was something that will remain

w pamięci

in memory

innych, co przysłuży się do większego

others, which will contribute to a greater

dobra, jakim jest, no jeżeli

Okay, what is it, well if...

nie ojczyzna, nie patriotyzm

not the homeland, not patriotism

i nie służba krajowi, to chociażby

and not serving the country, at least

służba na rzecz,

service for the sake of

bezpieczeństwa innych ludzi, czyli

the safety of other people, which means

fajnie jest żyć wiedząc,

it's nice to live knowing that,

że uratowałeś się komuś życie,

that you saved someone's life,

a jeżeli tych osób jest na przykład

and if there are, for example, these people

kilka tysięcy,

a few thousand,

bo kilka tysięcy może zginąć z zamachu na przykład,

because a few thousand may die from an attack, for example,

a jeśli pośle tych osób są dzieci,

and if these people's siblings are children,

a mamy taką świadomość, że

do we have such awareness that

uratowaliśmy te życia, no to żyje się

We saved those lives, so life goes on.

wspaniale po takim doświadczeniu.

wonderful after such an experience.

Natomiast minusy, no bo

On the other hand, the downsides, well because...

trzeba mówić też o minusach, no to

We also need to talk about the downsides, well then.

na pewno

for sure

minusem jest

the downside is

pewnego

certain

rodzaju życie

life of a kind

w samotności, jest taki przecież film

In solitude, there is such a film after all.

Samotność szpiega.

The loneliness of a spy.

I to jest bardzo dobry tytuł, to ten tytuł

And this is a very good title, it's that title.

już wszystko oddaje, tam nie trzeba jakby

I'm already giving everything back, you don't really need to there.

treści już do tego

content already for this

i to widzimy

and we see that

w literaturze, to widzimy w

in literature, we see this in

filmach,

films,

ja polecam na przykład Operację Samą,

I recommend, for example, Operation Alone,

bardzo dobrze oddaje to, co

it very well conveys what

się wydarzyło w Iraku i bardzo dobrze oddaje

it happened in Iraq and it reflects very well

pracę Polskiego Wywiadu

the work of the Polish Intelligence

za granicą.

abroad.

Oczywiście tylko ja wiem, tak naprawdę

Of course, I am the only one who truly knows.

kto

who

z tych prawdziwych

from those real ones

ludzi, bo ja poznałem prawdziwych ludzi, którzy

people, because I met real people who

robili tą operację,

they performed the operation,

kto z nich tak naprawdę żyje, a kto nie

Who among them is really alive, and who is not?

żyje. Natomiast

I live. However,

w filmie mamy fabułę, mamy też

In the movie, we have a storyline, we also have

postacie fikcyjne, mamy troszeczkę wszystko

fictional characters, we have a little bit of everything

przerobione, no bo przecież tajemnic nie wolno

reworked, because secrets must not be kept

ujawniać, ale

to reveal, but

ja również znam cenę. I żeby

I also know the price. And to...

poznać cenę służby dla naszego kraju,

to understand the cost of service to our country,

to trzeba

it must be

po prostu przejść

just pass through

na drugą stronę. Ja na tej drugiej

to the other side. I on that other one

stronie byłem. Myślę, że

I was on the page. I think that

przeszliśmy fascynującą drogę

we have gone through a fascinating journey

od samego początku, to znaczy od refleksji

from the very beginning, that is, from reflection

na temat tego, gdzie są służby obecnie,

about where the services are currently,

przez Twój życiorys,

through your biography,

aż do tej końcowej refleksji, gdzie

until this final reflection, where

mamy jakieś pojęcie, czy osoba

do we have any idea if the person

z zewnątrz ma pojęcie,

from the outside, it has an idea,

czym te służby są, ale też myślę, że

what these services are, but I also think that

w wielu miejscach nasz słuchacz

in many places our listener

doceni te okrągłe

You will appreciate the round ones.

słowa, te ucieczki retoryczne, które

words, these rhetorical escapes, which

zastosowałeś, dlatego, że

you applied because

na wszystkie te pytania

to all these questions

mogłeś na to

you could have done it

powiedzieć inaczej, tylko, że tak się

to say differently, just that it is

nie robi, dlatego, że szanujesz

doesn't do it because you respect

tajemnicę, która została Ci powierzona

the secret that was entrusted to you

i nie chcesz dzielić się światem,

and you don't want to share the world,

który jest tylko dla wybranych.

which is reserved only for the chosen.

I to nie jest przypadek, że on jest tylko

And it's not a coincidence that he is just

dla wybranych. Więc ja z tego miejsca

for the chosen ones. So I from this place

chciałem Ci podziękować i to docenić,

I wanted to thank you and appreciate it.

że z jednej strony udało nam się wystawić

that on the one hand we managed to display

laurkę dla tysięcy osób, które

a tribute to the thousands of people who

pracują dla dobra naszego

they work for our good

kraju, jednocześnie

country, simultaneously

nie ryzykując żadnej tajemnicy

not risking any secret

przedstawić ich profesję,

to present their profession,

także Twoją profesję,

also your profession,

w sposób moim zdaniem

in my opinion

kuszący, to znaczy ten obraz na koniec dnia

tempting, that is to say that image at the end of the day

wydaje mi się atrakcyjny, jako

I find him attractive, as

propozycja, no i właśnie tutaj nie

proposal, and well here not

powiedziałbym, że zawodowa, bardziej

I would say it's more of a professional one.

propozycja po prostu zmiany swojego

suggestion to simply change your

życia, obrócenia go o 180

life, turning it 180 degrees

stopni i

degrees and

poświęcenia się Ojczyźnie. Bardzo

dedication to the homeland. Very

Ci dziękuję, że chciałeś, że zgodziłeś

Thank you for wanting to, for agreeing.

się na tę rozmowę. Szanowni Państwo,

to this conversation. Dear Sir/Madam,

moim gościem był Maksymilian

My guest was Maksymilian.

Orłowiecki.

Orłowiecki.

Bardzo uprzejmie również

Very kindly as well.

dziękuję i zachęcam do

thank you and encourage to

zainteresowania tą problematyką

interests in this issue

i może któryś z Was, któraś z Was

and maybe one of you, one of you (feminine)

zapuka kiedyś do

will someday knock on

tych drzwi innego

those doors of another

świata. Polecam.

world. I recommend.

I to tyle w tej rozmowie. Mam nadzieję,

And that’s all in this conversation. I hope,

że tak samo jak dla mnie, dla

that just like for me, for

Ciebie, drogi słuchaczu, ta rozmowa również

This conversation is for you, dear listener, as well.

była inspirującym elementem

she was an inspiring element

opowieści o świecie, którego

stories about a world that

nie znamy i którego prawdopodobnie

we do not know and which probably

nigdy nie poznamy.

we will never know.