14. Prawa dla zwierząt

Dzień dobry, witam serdecznie w Zielonej Rozmowie Małgorzaty Tracz.

Good morning, welcome to the Green Conversation with Małgorzata Tracz.

Wspólnie z moimi gośćmi rozmawiam o polityce, bieżących wydarzeniach i zielonych postulatach.

Together with my guests, I discuss politics, current events, and green proposals.

Zapraszam do słuchania.

I invite you to listen.

Dzień dobry Państwu, witam z upalnego Wrocławia w kolejnym odcinku podcastu Zielona Rozmowa Małgorzaty Tracz.

Good morning everyone, greetings from the hot Wrocław in another episode of Małgorzata Tracz's podcast Green Conversation.

Dzisiaj będziemy rozmawiać o Obywatelskiej Inicjatywie Ustawodawczej, Stop Łańcuchom, Pseudohodowlom oraz Bezdomności Zwierząt.

Today we will be talking about the Civic Legislative Initiative, Stop Chains, Pseudobreeding, and Animal Homelessness.

To projekt, który rozpoczęły organizacje pozarządowe, Fundacja Viva, Mondokane, także Akcja Demokracja oraz Otos Animals.

It is a project initiated by non-governmental organizations, the Viva Foundation, Mondokane, as well as Akcja Demokracja and Otos Animals.

No i teraz jest kolejny etap, czyli zbiórka podpisów.

Now there is the next stage, which is collecting signatures.

Musimy nazbierać 100 tysięcy podpisów, by ten projekt był procedowany w Sejmie.

We need to collect 100 thousand signatures for this project to be processed in the Parliament.

A o tym, o czym jest ten projekt i jak będzie wyglądała zbiórka podpisów, będę dzisiaj rozmawiała z moimi gościniami.

And I will be discussing what this project is about and how the signature collection will look today with my guests.

Iga Woźniak z Akcji Demokracji oraz Anna Chrobot, Ekostraż Wrocław.

Iga Woźniak from Akcja Demokracji and Anna Chrobot, Ekostraż Wrocław.

Lokalne tutaj nasze organizacje, z którymi wspólnie będziemy zbierać podpisy.

Local organizations here with which we will jointly collect signatures.

Dzień dobry, bardzo mi miło. Nazywam się Iga Woźniak i jestem kampaniarką w Akcji Demokracji.

Good morning, it's a pleasure to meet you. My name is Iga Woźniak and I am a campaigner at Akcja Demokracji.

Anna Chrobot, Ekostraż, adwokat, założycielka też Ekostraży i osoba podejmująca interwencje naszych zwierząt. Bardzo dziękuję za zaproszenie.

Anna Chrobot, Ekostraż, lawyer, founder of Ekostraż, and the person taking interventions for our animals. Thank you very much for the invitation.

Cieszę się, że jesteście dzisiaj ze mną. Jesteśmy na świeżo po konferencji.

I am glad that you are with me today. We have just finished the conference.

Konferencji prasowej wspólnej, gdzie przedstawiliśmy, przedstawiliśmy, bo jeszcze był z nami Kamil Downarowicz z Fundacji Viva,

At the joint press conference, where we presented, we presented because Kamil Downarowicz from the Viva Foundation was still with us.

a także Aleksandra Sawicka-Green, współprzewodnicząca Wrocławskich Zielonych.

and also Aleksandra Sawicka-Green, co-chair of the Wrocław Greens.

Przedstawiliśmy dzisiaj założenia projektu oraz właśnie plan na zbiórkę podpisów.

Today we presented the project assumptions and the plan for collecting signatures.

Ale czas, żeby przedstawić trochę więcej tych założeń, a mianowicie o czym jest ten projekt.

But it's time to present a bit more of these assumptions, namely what this project is about.

Mieliśmy kilka tygodni temu wspólną konferencję prasową w Sejmie z waszymi także kolegami,

A few weeks ago, we had a joint press conference in the Sejm with your colleagues as well.

koleżankami z organizacji pozarządowych, które ten projekt napisały, z politykami.

with colleagues from non-governmental organizations who wrote this project, with politicians.

Także projekt jest wspierany przez znane osobistości ze świata prawniczego, czy właśnie ze świata kultury.

The project is also supported by well-known figures from the legal world and from the world of culture.

I cieszy się takim dosyć dużym zainteresowaniem społecznym, głównie dlatego, że reguluje wiele rzeczy dotyczących dobrostanu tych zwierząt towarzyszących,

It enjoys quite a large public interest, mainly because it regulates many issues related to the welfare of these companion animals.

tych zwierząt nam najbliższych.

those animals closest to us.

Między innymi psów.

Among other things, dogs.

Między innymi psów, czy kotów.

Among other things, dogs or cats.

Jednym z takich najważniejszych zapisów tego projektu jest zerwanie z trzymaniem psów na łańcuchach.

One of the most important provisions of this project is the prohibition of keeping dogs on chains.

To jest także zwiększenie dobrostanu zwierząt, czyli zakaz stosowania obroży elektrycznej, czy kolczatki.

This also increases animal welfare, meaning a ban on the use of electric collars and prong collars.

To jest też kwestia walki z bezdomnością zwierząt, a więc sterylizacja i kastracja bezdomnych zwierząt.

This is also a matter of fighting against animal homelessness, so sterilization and castration of stray animals.

To jest czipowanie zwierząt domowych, stworzenie ogólnopolskiej bazy,

This is the microchipping of pets, creating a nationwide database.

bazy właśnie zwierząt, do której będą miały dostęp, czy służby weterynaryjne, schroniska, weterynarze.

a database of animals, which will be accessible to veterinary services, shelters, veterinarians.

Tak, aby właściciele mogli łatwo odnaleźć np. psa, który czegoś się przestraszył i uciekł.

So that owners can easily find, for example, a dog that got scared and ran away.

A z drugiej strony, żeby można było łatwiej znaleźć sprawcę, który przywiązał psa do drzewa w lesie i odjechał.

On the other hand, so that it would be easier to find the perpetrator who tied the dog to a tree in the woods and drove away.

Ten projekt to także zakaz używania petard hukowych.

This project also includes a ban on the use of firecrackers.

Tutaj bardzo mocno akcja Demokracja zna się.

Here the action "Democracy knows itself" is very strong.

Demokracja zna się na tym temacie, więc też Iga jeszcze Ciebie o to dopytam.

Democracy knows about this topic, so Iga will ask you about it again.

I ten projekt to jest także większy nadzór nad schroniskami oraz, co według mnie bardzo ważne,

And this project also involves greater oversight of shelters and, which I think is very important,

zwiększenie kar za znęcanie się nad zwierzętami, no bo teraz te kary są no niestety nie dość, że niskie,

an increase in penalties for animal abuse, because right now those penalties are unfortunately not only low,

to jeszcze wyroki sądów też bardzo często wzbudzają wiele kontrowersji.

Court rulings also very often provoke a lot of controversy.

Więc to są takie główne zapisy tego projektu.

So these are the main records of this project.

Chciałabym poprosić Ciebie Aniu o to, żebyś troszeczkę więcej właśnie o tych kwestiach łańcuchów, bezdomności zwierząt

I would like to ask you, Ania, to talk a little more about the issues of chains and homelessness of animals.

powiedziała też z perspektywy Twojego doświadczenia jako aktywistki, która zajmuje się pomocą zwierzętom

She also spoke from the perspective of your experience as an activist who works to help animals.

no oraz przede wszystkim z punktu widzenia prawniczego jesteś prawniczką, więc też wiesz czemu te zmiany są potrzebne.

Well, first of all, from a legal perspective, you are a lawyer, so you know why these changes are necessary.

Tak Małgosiu, jestem prawniczką i czasami żałuję, że jestem prawniczką dlatego, że mierzę się z prawdą.

Yes, Małgosia, I am a lawyer and sometimes I regret being a lawyer because I face the truth.

Obecna ustawa mówi o tym, że nie można psa trzymać na uwięzie dłużej niż 12 godzin i ten przepis, no niestety jest bardzo ciężko egzekwowalny.

The current law states that a dog cannot be kept on a leash for more than 12 hours, and this regulation is unfortunately very difficult to enforce.

A tak naprawdę sprawcy znęcania się nad zwierzętami śmieją się w twarz osobom podejmującym interwencję, dlatego że ono, ten przepis wymaga tak naprawdę od organizacji społecznej udowodnienia,

And in reality, the perpetrators of animal abuse laugh in the face of those intervening because this regulation actually requires the social organization to prove...

że pies był trzymany na łańcuchu dłużej niż 12 godzin. No to proszę Państwa, wyobraźmy sobie, jak ja, wolontariuszka, taka, która jedzie do oddalonej wsi od miasta Wrocław,

that the dog was kept on a chain for more than 12 hours. Now, ladies and gentlemen, let's imagine how I, a volunteer, who travels to a village far from the city of Wrocław,

ma udowodnić, że ten biedny kundelek zapięty na łańcuchu był na nim dłużej niż 12 godzin. Sąsiedzi absolutnie nie. Oni się boją, oni nie chcą zeznawać w sądach.

He must prove that this poor puppy tied on a chain has been there for more than 12 hours. The neighbors absolutely won’t. They are scared; they don’t want to testify in court.

To są osoby, które boją się potem jakichś złych stosunków ze swoimi sąsiadami właśnie, więc na nich nie możemy liczyć.

These are people who are afraid of having bad relationships with their neighbors, so we cannot count on them.

W ogóle tak naprawdę o tym, że jest taka sytuacja, że pies jest trzymany na łańcuchu w sposób niezgodny z przepisami, dowiadujemy się od osób przypadkowych najczęściej.

In fact, we usually find out about situations where a dog is kept on a chain in a way that violates regulations from random individuals.

To są osoby, które przyjeżdżały przez daną miejscowość, kurierzy, osoby, które na przykład dokonują kontroli, nie wiem, przyłącza prądu, tak, i jak gdyby widzą coś, co jest szokujące dla nich, no i dzwonią po pomoc.

These are people who travel through a given location, couriers, people who, for example, conduct inspections, I don't know, electrical connection inspections, and they see something that is shocking to them, and then they call for help.

Czyli przyjeżdżam na to miejsce, mam tego psa, niestety nie mam żadnego dowodu, a właściciele są sprytni, mówią, że pies jest uwalniany w nocy, że pies na noc jest zatrzymywany w stodole,

So I arrive at this place, I have this dog, unfortunately I have no proof, and the owners are cunning, saying that the dog is released at night, that the dog is kept in the barn at night.

że pies jest wyprowadzany regularnie na spacery i ja mam związane ręce, tak jak ten pies jest uwiązany na tym łańcuchu przy tej budzie, tak ja jako osoba, która chce podjąć interwencję,

that the dog is regularly taken for walks and I am tied up, just as this dog is tethered to this chain by the doghouse, so I, as a person who wants to intervene,

mam związane ręce, ponieważ nie dysponuję nagraniem dwunastogodzinnym ponad o tym, że pies był tam zapięty. Taki sprytny sposób, który ostatnio stosuję i z którego szkoliłam też wrocławskich policjantów,

I have my hands tied because I do not have a twelve-hour recording stating that the dog was tied there. It's a clever method that I have been using recently and which I also trained the Wrocław police on.

to jest prośba do właściciela, żeby w tym momencie zapiął tego psa na tę smycz, którą rzekomo posiada i wyprowadził psa na spacer. Okazuje się, że myślę, że 90% interwencji, jakie podejmowane,

This is a request to the owner to promptly put the dog on the leash they supposedly have and take the dog for a walk. It turns out that I think about 90% of the interventions that are undertaken,

są przez nas, pokazują, że właściciel w ogóle nie posiada żadnej smyczy, łańcuch jest trwale przymocowany do ściany jakiegoś urządzenia gospodarskiego

They show us that the owner does not possess any leash at all; the chain is permanently attached to the wall of some utility device.

i tak naprawdę nie ma możliwości, żeby tego psa bez użycia ciężkiego narzędzia odczepić. I to jest chyba dowód na to, że ten pies jest tam trzymany w sposób ciągły.

And in reality, there is no way to detach that dog without using heavy tools. And this is probably evidence that the dog is kept there continuously.

To samo dotyczy kojców, gdzie jedzenie wlewane jest od góry wiadrami po prostu, stojące na dole miski bądź bezpośrednio na podłoże, bo kojce są nieotwieralne. Tak, proszę Państwa, tak wygląda rzeczywistość przy obecnych przepisach.

The same applies to pens, where food is simply poured from above with buckets into bowls standing below or directly onto the ground, as the pens cannot be opened. Yes, ladies and gentlemen, this is the reality under the current regulations.

I ta ustawa, projekt jej zmiany jest niesamowity, dlatego że umożliwi nam odbieranie tych zwierząt i nawet nie tyle co odbieranie, umożliwi zmianę ich życia.

This law, the draft of its amendment, is amazing because it will allow us to take in these animals and not just take them in, but it will enable us to change their lives.

W Polsce można mieć obecnie psa od szczenięcia, kilkutygodniowego, zapiętego na łańcuch. Tak, proszę Państwa, ta obroża oczywiście nie rośnie razem z psem najczęściej,

In Poland, one can currently have a dog from a puppy, just a few weeks old, chained up. Yes, ladies and gentlemen, this collar does not usually grow along with the dog.

bo pies jest traktowany jako element podwórka, żywy dzwonek, więc my po jakimś czasie zastajemy już zwierzę, które bardzo cierpi.

Because the dog is treated as an element of the yard, a living bell, so after some time we find an animal that is suffering a lot.

Teraz ma być to zabronione.

It is supposed to be forbidden now.

To naprawdę jest zmiana, o której ja jako adwokat, jako człowiek, jako osoba wrażliwa marzyłam od zawsze.

This is really a change that I, as a lawyer, as a person, as a sensitive individual, have always dreamed of.

Już jako dziecko, jak jeździłam gdzieś na przykład na wesele, to jedni się bawili, a ja chodziłam po pobliskich gospodarstwach i nie mogłam jak gdyby znieść tego,

As a child, when I went somewhere like a wedding, some people were having fun, and I walked around the nearby farms and just couldn't seem to bear it.

że psy są zapięte na łańcuchu i gdyby weszły te zmiany, które są zaplanowane w tym świetnym projekcie, to naprawdę myślę, że marzenie wielu ludzi się spełni,

that the dogs are chained up, and if the changes planned in this great project were implemented, I really think that the dream of many people would come true,

a na pewno wszystkich psów w Polsce, które są trzymane na łańcuchu. To nie jedyna zmiana, tak, ponieważ jeszcze będzie zmiana odnośnie tego,

and definitely all the dogs in Poland that are kept on chains. This is not the only change, yes, because there will be another change regarding this,

w jakich warunkach psy mogą być zapięte.

Under what conditions can dogs be leashed?

Psy będą być trzymane w kojcach, czyli będą, są bardzo fajnie wskazane warunki wielkości tych kojców, dopasowane i do wielkości psa, i do ilości psów, które są w gospodarstwie domowym.

Dogs will be kept in kennels, and the size of these kennels is indicated very well, suited both to the size of the dog and the number of dogs in the household.

Centralna baza, która będzie z kolei służyła temu, żebyśmy wiedzieli, kto jest właścicielem jakiego psa, to będzie świetny sposób i jedyny, proszę Państwa, nie ma innego sposobu,

The central database, which will in turn serve to tell us who owns which dog, will be a great way and the only way, ladies and gentlemen, there is no other way.

żeby weryfikować ilość zwierząt w Polsce i ich los. Obecnie są takie patologie, jak to, że psy są wyłapywane w jednej gminie, wypuszczone w innej gminie,

to verify the number of animals in Poland and their fate. Currently, there are such issues as dogs being caught in one municipality and released in another municipality,

bez czipu.

without a chip.

Bez rejestracji, bez rejestru centralnego, tak się będzie działo, więc jeżeli chcemy, nawet jeżeli są argumenty, że to są spore wydatki ze strony Państwa Polskiego na zmiany w tej ustawie przewidziane w tym projekcie,

Without registration, without a central register, this will happen, so if we want to, even if there are arguments that these are significant expenses on the part of the Polish State for the changes to this law provided for in this project,

to proszę spojrzeć długofalowo, dlatego, że jeżeli wprowadzimy te zmiany, to za kilkanaście lat, ja wierzę w to, tych wydatków z kolei na walkę z bezdomnością nie będzie.

So please look at it in the long term, because if we implement these changes, then in a few years, I believe that there will be no expenses for tackling homelessness.

Dlatego, że jak wprowadzimy teraz rejestrację wszystkich zwierząt, czipowanie wszystkich zwierząt, ograniczymy pseudo hodowlę, czyli też szalenie ważna rzecz, która, jak gdyby, z którą się borykam,

Because if we now introduce the registration of all animals, the microchipping of all animals, we will limit pseudo-breeding, which is also an extremely important thing that I am struggling with.

jako osobiście.

as personally.

Osoba przyjmująca zgłoszenie, to po prostu nie będzie wydatków na bezdomność.

The person accepting the report, simply will not incur expenses for homelessness.

Za chwileczkę ilość, mam nadzieję, bo tak się dzieje na zachodzie, schroniska świecą tam pustkami, no właśnie dlatego, że zwierzęta są kontrolowane.

In a little while, the number will decrease, I hope, because that's what's happening in the West; shelters are empty there, precisely because the animals are being controlled.

W Polsce każdy może rozmnażać zwierzę, nie ma obowiązku sterylizacji.

In Poland, anyone can breed animals; there is no obligation for sterilization.

To oznacza, że jak my jeździmy na interwencje, często zastajemy nie jednego psa, ale do zabrania jest 8, 16, 20, bo każda zapięta na łańcuchu suka ma po prostu mioty, szczeniąt.

This means that when we go out on interventions, we often find not just one dog, but there are 8, 16, or 20 to take, because every female dog chained up simply has litters of puppies.

No to wyobraźmy sobie, że to by było zakazane.

Well, let's imagine that it would be forbidden.

I jest obowiązek sterylizacji zwierząt, tak jak jest w tym projekcie, to naprawdę będzie ten dzień w Polsce, że zwierzę w schronisku będzie czymś ekskluzywnym.

And there is an obligation to sterilize animals, just like in this project, there will really be a day in Poland when an animal in a shelter will be something exclusive.

I ja w to wierzę, dlatego te wydatki teraz poniesione na wejściu, związane z tym, żeby każdy zaczipował, każdy wysterylizował, będą skutkowały olbrzymimi oszczędnościami.

And I believe in it, which is why these expenses now incurred at the start, related to getting everyone chipped and sterilized, will result in huge savings.

Dlatego warto, warto w ten projekt wspierać.

That's why it's worth supporting this project.

Jeżeli chodzi o obrożę, to też bardzo fajna zmiana, dlatego że wiemy, że w Polsce dużo osób stosuje i kolczatki, które są,

As for the collar, it's also a very nice change because we know that in Poland many people use prong collars, which are,

dla zwierząt po prostu przysporzeniem im cierpienia.

for animals, it simply brings them suffering.

I obroże elektryczne, niestety stosowane nawet przez część behawiorystów.

And electric collars are unfortunately used even by some behaviorists.

No to są po prostu impulsy bólu dla tych zwierząt, więc fajnie, że ktoś o tym pomyślał i wprowadzi te zmiany.

So these are just pain impulses for these animals, so it's nice that someone thought of it and will implement these changes.

I mam nadzieję, że po prostu one wejdą w życie.

And I hope that they will simply come into effect.

W ogóle to, co mi się podoba w tym projekcie, to też to, że zadbano po prostu o dobrostan psychiczny zwierząt.

What I really like about this project is that attention has also been paid to the mental well-being of the animals.

Wcześniej nie było o tym mowy, była mowa o takim dobrostanie, ale raczej rozumianym jako zapewnienie schronienia przed zimnem, ciepłem.

Previously, there was no mention of this; there was talk of well-being, but rather understood as providing shelter from the cold and heat.

Miska, tak?

Bowl, right?

Tak, cztery ściany w budzie.

Yes, four walls in a kennel.

A teraz wprost się mówi o tej kondycji też psychicznej, o tym zdrowiu psychicznym.

And now it's openly said about this condition, also mental, about mental health.

Mi dotychczas, jako adwokatowi, to się udawało tylko w ten sposób, że udowadniałam opinią behawiorysty, że dane zwierzę cierpiało.

So far, as a lawyer, I have only succeeded in this way by proving with a behaviorist's opinion that the given animal was suffering.

A teraz, jeżeli ta zmiana znowu wejdzie w życie, uda się ten projekt pchnąć dalej, to będzie to po prostu świetne.

And now, if this change comes into effect again and we can push this project further, it will simply be great.

Bardzo dużo zmian jest w tym projekcie, ale też te ważne zmiany dotyczące znęcania się nad zwierzętami, czyli podniesienia kar.

There are many changes in this project, but also the important changes regarding animal cruelty, namely the increase in penalties.

No wszyscy słyszeliśmy o sprawie byłego senatora PiSu Waldemara.

Well, we've all heard about the case of the former PiS senator Waldemar.

Bonkowskiego, który został skazany za znęcanie się nad swoim psem, ciągnął go po prostu za samochodem i ten pies zmarł.

Bonkowski, who was sentenced for abusing his dog, simply pulled it behind his car, and that dog died.

No i polityk dostał karę trzech miesięcy bezwzględnego pozbawienia wolności i pracy społecznej.

And the politician received a sentence of three months of unconditional imprisonment and community service.

Już pominę to, że przecież próbował tej kary uniknąć, cała Polska o tym słyszała, ale tak naprawdę wiele osób oburzył także niski wymiar tej kary.

I will skip the fact that he was trying to avoid this punishment, the whole of Poland heard about it, but in reality, many people were also outraged by the low severity of this punishment.

No i projekt ustawy, ten obywatelski z tobą łańcuchą.

Well, and the draft bill, this civic one, with your chain.

Bezdomności zwierząt i pseudohodowlą.

Homelessness of animals and pseudobreeding.

Też reguluje kwestie kary.

It also regulates matters of punishment.

Czy mogłabyś Aniu powiedzieć coś więcej o tych zapisach i o tym, dlaczego one są po prostu konieczne?

Could you Ania say something more about these records and why they are simply necessary?

Tak, te zapisy są konieczne.

Yes, these records are necessary.

To jest podwyższenie górnego wymiaru kary do pięciu lat przyznęcaniu się nad zwierzętami, a do ośmiu przyznęcaniu się ze szczególnym okrucieństwem.

This is an increase of the maximum penalty to five years for abuse of animals, and up to eight years for abuse with particular cruelty.

Tak, proszę Państwa, wymiar kary trzech miesięcy pozbawienia wolności, zaciągnięcie psa za samochodem, a jeszcze potem ukrycie go i schowanie.

Yes, ladies and gentlemen, the sentence of three months of imprisonment, dragging a dog behind a car, and then hiding and concealing it.

I próba w ten sposób również uniknięcia kary.

And an attempt to avoid punishment in this way as well.

No, jest szokujące.

No, it's shocking.

Natomiast szczerze, jako adwokatowi, który przeprowadził kilkaset już chyba postępowań, jak nie pod tysiąc, dotyczących znęcania się nad zwierzętami,

However, honestly, as a lawyer who has probably conducted several hundred, if not a thousand, proceedings related to animal abuse,

uzyskanie w ogóle kary bezwzględnego pozbawienia wolności w Polsce za tak okrutne znęcanie się, jest wyjątkiem od zasady.

Obtaining a sentence of absolute deprivation of liberty in Poland for such cruel abuse is an exception to the rule.

Więc ja powiem szczerze, ja też w tym postępowaniu brałam udział.

So I will be honest, I also took part in this proceedings.

Oczywiście kara nie jest dla mnie adekwatna, natomiast samo to, że jest to kara bezwzględnego pozbawienia wolności, jest świadomością po prostu świetną.

Of course, the punishment is not adequate for me, but the very fact that it is a sentence of absolute deprivation of liberty is simply a great awareness.

Ja mam nadzieję, że sędziowie widząc, mając na myśli,

I hope that the judges, seeing, keeping in mind,

że mając możliwość stosowania wyższej kary, jeżeliby się udało temu projektowi w przyszłości zaistnieć w naszej rzeczywistości legislacyjnej,

that having the possibility of applying a higher penalty, if this project were to succeed in becoming a part of our legislative reality in the future,

będą te kary orzegać po prostu w wyższej wysokości.

The penalties will simply be imposed at a higher amount.

To jest absolutnie konieczne.

This is absolutely necessary.

To jest właśnie presja społeczna, tak?

This is just social pressure, right?

Jeżeli ludzie są zszokowani tak niskim wymiarem kary dla tego pana, to to oznacza, że my jako społeczeństwo chcemy, żeby te kary były wyższe.

If people are shocked by such a low sentence for this gentleman, it means that we as a society want these penalties to be higher.

I ta ustawa to przewiduje.

And this law provides for that.

Przejdźmy teraz do kolejnej kwestii, którą ten projekt reguluje,

Let's move on to the next issue that this project regulates.

czyli kwestii używania fajerwerków.

namely the issue of using fireworks.

Petard hukowych.

Firecracker booms.

No mamy w projekcie zapisy dotyczące tego, że to gminy mają regulować, decydować o tym, czy takie hukowe fajerwerki mogą być używane.

Well, we have provisions in the project stating that it is up to the municipalities to regulate and decide whether such loud fireworks can be used.

Iga, Ty pracujesz jako kampanierka w Akcji Demokracji.

Iga, you work as a campaigner in the Democracy Action.

Też to jest ważny dla Was postulat.

This is also an important demand for you.

Sami macie podobną kampanię.

You have a similar campaign yourself.

Powiedz kilka słów o niej.

Say a few words about her.

Tak, w obywatelskim projekcie ustawy mamy regulację dotyczącą zakazu używania fajerwerków i petard.

Yes, in the civic bill we have a regulation concerning the prohibition of using fireworks and firecrackers.

Co jest oczywiście ogromnym krokiem do przodu.

Which is, of course, a huge step forward.

Ale my w akcji mamy apel do polskiego rządu o całkowity zakaz sprzedaży fajerwerków i petard.

But in our campaign, we call on the Polish government for a complete ban on the sale of fireworks and firecrackers.

Zdecydowaliśmy o tym w styczniu tego roku, na początku, kiedy startowaliśmy z tą kampanią.

We decided on this in January of this year, at the beginning, when we launched this campaign.

I kiedy rozmawialiśmy o tym, że zakaz używania nie jest wystarczającym postulatem.

And when we talked about the fact that a ban on use is not a sufficient demand.

Dlatego, że ciężej jest zakazać używania czegoś, co jest dostępne i co możemy kupić.

Because it is harder to ban the use of something that is available and that we can buy.

Pod tym apelem podpisało się już 13,5 tysiąca osób.

So far, 13,500 people have signed this appeal.

Słyszymy różne historie różnych osób.

We hear different stories from different people.

O tym, jak fajerwerki chodzą, jak nawet zabijają zwierzęta.

About how fireworks go off, how they even kill animals.

I nie tylko w czasie Sylwestra, ale też w czasie jakichś innych imprez.

And not only on New Year's Eve, but also during some other events.

Imprez miejskich, wesel i różnych innych sytuacji, w których świętujemy.

City parties, weddings, and various other situations where we celebrate.

Też warto na pewno nadmienić, że huk fajerwerków nie dotyczy tylko zwierząt, psów i kotów.

It is also worth mentioning that the noise of fireworks does not only affect animals, dogs, and cats.

Dotyczy też ludzi, osób ze spektrum autyzmu.

It also applies to people, individuals on the autism spectrum.

Osób starszych.

Older people.

Ale też innych zwierząt, o których nie myślimy na co dzień.

But also other animals that we don't think about every day.

Na przykład niedźwiedzi, na przykład kozic.

For example, bears, for example, chamois.

Dlatego, że zanotowano przypadki, gdzie w czasie Sylwestra kozice spadały ze skał.

This is because there have been recorded cases where chamois fell from the rocks during New Year's Eve.

Czy niedźwiedzie wybudzały się ze snu zimowego.

Did the bears wake up from hibernation?

Czyli widzimy, jak bardzo fajerwerki, jak dźwięki wpływają na naturalny cykl życia zwierząt.

So we see how much fireworks and sounds affect the natural life cycle of animals.

Dostajemy też informacje od osób, które chcą włączyć się w tą akcję.

We also receive information from people who want to join this action.

Zbierają podpisy pod apelem.

They are collecting signatures for a petition.

Działają lokalnie.

They operate locally.

Widzimy, jak duże jest poparcie tego apelu.

We can see how great the support for this appeal is.

Dlatego bardzo cieszymy się z tego, że w obywatelskim projekcie ustawy mamy zakaz używania fajerwerków.

That's why we are very pleased that the civic bill includes a ban on the use of fireworks.

Uważamy to za duży krok do przodu, ale wierzymy też, że nie jest to wszystko.

We consider this a big step forward, but we also believe that this is not everything.

Myślę, że możemy zwrócić się do polityków, polityczek, do każdej osoby, która decyduje o życiu.

I think we can turn to politicians, to every person who decides about life.

Czy o dobrostanie zwierząt.

Is it about animal welfare?

Żeby nie szli na kompromisy w sytuacji, kiedy mówimy właśnie o czyimś życiu.

So that they don't compromise in a situation when we are talking about someone's life.

Kolejne zapisy w tym projekcie to pseudo hodowle.

The next entries in this project are pseudo-breeding.

Mam wrażenie, że mało kto wie, ile mamy w Polsce pseudo hodowli.

I have the impression that few people know how many pseudo-breeding operations we have in Poland.

Tak naprawdę nie ma tutaj takich statystyk prowadzonych.

In fact, there are no such statistics maintained here.

Ale też czym tak naprawdę są te pseudo hodowle?

But what are these pseudo-breeder operations really?

Dlaczego to jest złe?

Why is this bad?

Dlaczego tam zwierzęta są źle traktowane?

Why are animals treated badly there?

Jakbyś mogła Aniu trochę więcej o tych pseudo hodowlach powiedzieć.

Could you tell me a bit more about those pseudo-breeder operations, Ania?

I też o tym, w jaki sposób projekt ma je regulować.

And also about how the project is supposed to regulate them.

Tak, obecnie przepisy tak naprawdę pozwalają każdemu założyć hodowlę rasowego psa bądź kota.

Yes, currently the regulations really allow anyone to start breeding purebred dogs or cats.

I bez kontroli tak naprawdę organów prowadzić do patologii.

And without control, in fact, the authorities can lead to pathology.

To znaczy zagłożyło się mnóstwo stowarzyszeń, które nie są w sposób żadnym weryfikowalne.

That means a lot of associations have been established that are not verifiable in any way.

Jeżeli chodzi o warunki, o dobrostan.

As for the conditions, about welfare.

O leczenie tych zwierząt.

About the treatment of these animals.

Patologia też związana z charakterem tych zwierząt nie jest w żaden sposób kontrolowana.

The pathology related to the nature of these animals is not controlled in any way.

I dochodzi do tego, że za bardzo małe pieniądze możemy kupić psa z takim pseudo hodowodem.

And it comes to the point that for very little money we can buy a dog from such a pseudo-breeder.

Ja powiem szczerze, jako prawnik dostaję bardzo wiele zgłoszeń dotyczących tego, że ktoś kupił takiego psa.

I will be honest, as a lawyer I receive a lot of reports about someone who bought such a dog.

Bo, cytuję, chciał go uratować.

Because, I quote, he wanted to save him.

Więc kupił, nie wiem, Maltańczyka za 500 złotych.

So he bought, I don't know, a Maltese for 500 zlotys.

I teraz zwraca się do mnie jako do prawnika o to, żebym poprowadziła postępowanie związane z odzyskaniem kosztów leczenia.

And now she is approaching me as a lawyer to lead the proceedings related to the recovery of medical expenses.

Z reguły kilka tysięcy złotych.

Usually a few thousand zlotys.

Ratowania takiego zwierzęcia po zakupie.

Rescuing such an animal after purchase.

Nie lubię tych spraw.

I don't like these matters.

Dlatego, że uważam, że my kupując takie zwierzę z pseudo hodowli przyczyniamy się de facto do ich istnienia.

Because I believe that by buying such animals from puppy mills, we are actually contributing to their existence.

I na co ten projekt fajnie odpowiada.

And what this project nicely responds to.

Teraz przewidywane jest, że będzie centralny rejestr takich hodowli.

It is now anticipated that there will be a central registry of such breeding facilities.

Natomiast hodowle większe, powyżej 20 osobników będą wymagały oprócz tego uzyskania zezwolenia właściwego wójta, burmistrza, prezydenta miasta.

However, larger breeding facilities, with more than 20 individuals, will also require obtaining a permit from the relevant village head, mayor, or city president.

Bardzo szczegółowo wskazane są wymogi dotyczące pomieszczeń, dobrostanu zwierząt.

The requirements regarding the premises and animal welfare are indicated in great detail.

Możliwości kontrolowania tego.

Possibilities of controlling this.

To jest to, czego nam brakowało po prostu.

This is what we simply have been missing.

Więc liczę na to, że stan tych zwierząt hodowanych po prostu się poprawi.

So I hope that the condition of these farmed animals will simply improve.

Nie będzie żadnego odgórnego zakazu prowadzenia hodowli zwierząt.

There will be no top-down ban on animal breeding.

Te dobre hodowle, te które do tej pory dbały o zwierzęta, te które miały tak naprawdę na celu wyłącznie rozmnażanie zdrowych osobników.

These good breeders, the ones that have taken care of animals so far, those that were actually aimed solely at breeding healthy individuals.

I dobrostan psów miało na myśli, bądź kotów.

And the well-being of dogs was meant, or cats.

Będą dalej mogły istnieć.

They will still be able to exist.

Tego ci dobrzy hodowcy nie mają się czego bać.

Good breeders have nothing to fear from this.

Natomiast źli hodowlicy nareszcie będą musieli albo się dopasować do nowych kryzysów.

On the other hand, bad breeders will finally have to either adapt to the new crises.

Albo po prostu zamknąć tą śmiercionośną tak naprawdę działalność.

Or simply shut down this deadly activity for real.

Wiemy już o czym jest Obywatelski Projekt Ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt.

We already know what the Civic Bill on amending the Animal Protection Act is about.

I bardzo Wam dziękuję za przedstawienie tych wszystkich najważniejszych zapisów i też powodów.

And I thank you very much for presenting all these most important records and also the reasons.

Dlaczego te zapisy są ważne i dlaczego zwiększenie dobrostanu zwierząt jest konieczne.

Why these regulations are important and why improving animal welfare is necessary.

A teraz przejdźmy stricte do procesu, w którym właśnie jesteśmy.

And now let's move strictly to the process we are currently in.

Czyli zbiórki podpisów.

So, a petition drive.

Jak my będziemy jako organizacje zaangażowane.

How we will be engaged as organizations.

Też ja jako posłanka czy Zieloni Wrocławscy, bo będziemy też te podpisy zbierać.

I, as a member of parliament or the Green Wrocław, will also be collecting these signatures.

Jak będziemy to robić?

How will we do this?

W jaki sposób osoby, które nas słuchają i popierają ten projekt mogą się zaangażować?

How can people who listen to us and support this project get involved?

Jakie mamy terminy?

What deadlines do we have?

Przede wszystkim musimy powiedzieć, że musimy zebrać aż 100 tysięcy podpisów.

First of all, we need to say that we need to collect as many as 100 thousand signatures.

Mamy na to niecałe 3 miesiące.

We have just under 3 months for that.

Właściwie 2 miesiące, bo jest to termin 24 września.

Actually, 2 months, because the deadline is September 24th.

Więc jest to niewiele czasu.

So it's not much time.

Żeby się zaangażować.

To become involved.

Czyli wystarczy wejść na stronę Prawadlazwierząt.pl.

So, just go to the website Prawadlazwierząt.pl.

Zrobić krótkie, bardzo krótkie szkolenie RODO.

To conduct a short, very short GDPR training.

Po którym otrzymujemy na maila karty do podpisywania, do zbierania podpisów.

After which we receive cards for signing via email, for collecting signatures.

I z tymi kartami możemy już iść na ulicę, do różnych miejsc.

And with these cards, we can already go out into the street, to different places.

Możemy zbierać podpisy wśród swoich znajomych, wśród swojej rodziny.

We can collect signatures among our friends and family.

Możemy zaangażować swoich przyjaciół, jakieś grupy osób.

We can involve our friends, some groups of people.

Wszelkie osoby, które chcą włączyć się w nas.

Anyone who wants to join us.

Osoby, które chcą włączyć się w akcje.

People who want to get involved in the actions.

I możemy też zbierać podpisy, włączyć się w działania różnych organizacji.

And we can also collect signatures, engage in the activities of various organizations.

Czy biur poselskich.

Whether parliamentary offices.

Na przykład w biurze Małgorzaty Tracz.

For example, in Małgorzata Tracz's office.

Wraz z Ekostrażą.

Together with EcoGuard.

Czy razem z nami, z Akcją Demokracją.

Are you with us, with the Democratic Action?

Podpisy mogą być zbierane w całej Polsce.

Signatures can be collected all over Poland.

Na karcie będziemy mieli okienko, w którym musimy wpisać imię, nazwisko, adres.

On the card, we will have a window where we need to enter the first name, last name, and address.

Ale też PESEL.

But also PESEL.

I tu chciałam do Państwa zaapelować o to, by nie bać się wpisywania swoich danych.

And here I wanted to appeal to you not to be afraid of entering your data.

Dlatego, że w żaden sposób nie będą one wykonywane.

Because they will not be carried out in any way.

Trafiają one prosto do Sejmu.

They go straight to the Sejm.

Więc są jak najbardziej bezpieczne.

So they are absolutely safe.

Bardzo ważne jest to, abyśmy w prawidłowy sposób wypełnili te karty.

It is very important that we fill out these forms correctly.

Wypełnili swoje dane.

They filled in their details.

Dlatego, że bez tego nie jest możliwe zaakceptowanie takiego podpisu.

Because without this it is not possible to accept such a signature.

Taki podpis po prostu nie będzie się liczył.

Such a signature simply will not count.

A z uwagi na to, że mamy mało czasu.

And considering that we have little time.

Musimy oddawać te karty jak najszybciej.

We need to return these cards as soon as possible.

Prawidłowo wypełnione.

Correctly filled out.

Tak.

Yes.

Myślę, że warto włączyć się w te akcje.

I think it's worth getting involved in these actions.

Warto obserwować i media społecznościowe Małgorzaty Tracz.

It is worth following Małgorzata Tracz's social media.

I media społecznościowe Ekostraży.

And the social media of Ekostraż.

Czy nasze Akcje Demokracji.

Do our Actions of Democracy.

Żeby dowiedzieć się, gdzie są zbierane podpisy.

To find out where signatures are being collected.

Ale też jest to na stronie PrawoDleZwierząt.pl

But it is also on the website PrawoDleZwierząt.pl.

Tam też pojawi się list.

A letter will appear there as well.

Tam jest, gdzie można podejść, podpisać się.

There is a place where you can approach and sign.

Albo będzie można napisać tam i dowiedzieć się.

Or you will be able to write there and find out.

Jeżeli będziecie Państwo mieli więcej pytań.

If you have any more questions.

To jak widać przed nami pracowite lato.

So as you can see, we have a busy summer ahead of us.

Ale jestem przekonana, że wspólnymi siłami uda nam się te podpisy nazbierać.

But I am convinced that together we will manage to gather those signatures.

I też mocno na Państwa liczymy.

We are counting on you a lot as well.

Bardzo dziękuję za wysłuchanie kolejnej zielonej rozmowy Małgorzaty Tracz.

Thank you very much for listening to another green conversation with Małgorzata Tracz.

To był kolejny ważny temat związany z prawami zwierząt.

It was another important topic related to animal rights.

A już niedługo kolejne odcinki.

And soon there will be more episodes.