Basia Flores - Modny Śląsk - Ilona Kanclerz

Naszą dzisiejszą gościnią jest Barbara, choć mówi o sobie Basia Grzybowska-Flores.

Our guest today is Barbara, though she refers to herself as Basia Grzybowska-Flores.

Wszystko jest ważne. Basia Grzybowska-Flores.

Everything is important. Basia Grzybowska-Flores.

Te kolory są w jej pracy, w jej twórczości i w jej śląsku, o którym tu nam dzisiaj również powie.

These colors are in her work, in her creativity, and in her Silesia, about which she will also tell us today.

Jak się żyje współczesnym artystom, czy mają zatrudnienie i z czego żyć? Zobaczymy.

How do contemporary artists live, do they have employment and what do they live on? We will see.

Kim są współcześni ślązacy?

Who are contemporary Silesians?

Kto tutaj mieszka? Jaka jest kultura, sztuka? Kim są ludzie? Czy im się podoba? Co im się podoba, a czego nienawidzą?

Who lives here? What is the culture and art like? Who are the people? Do they like it? What do they like and what do they hate?

Co lubią robić, a co sprawia im trudność?

What do they like to do, and what do they find difficult?

W nowym podcaście Modny Śląsk Ilona Kanclerz.

In the new podcast Fashionable Silesia Ilona Kanclerz.

Basiu, patrzę na ciebie i właściwie zastanawiam się, czy ten Śląsk, o którym kiedyś wszyscy myśleli,

Basia, I'm looking at you and actually wondering if this Silesia that everyone used to think about,

to jest ten sam Śląsk, co dzisiaj, bo siedzi na kanapie piękna młoda dziewczyna,

this is the same Silesia as today, because a beautiful young girl is sitting on the couch,

ale w szalenie energetycznym ubraniu.

but in crazy energetic clothing.

Co się stało z tym czarnym Śląskiem? Jak ty na to?

What happened to that black Silesia? What do you think about it?

Jak ja na to patrzę, na ten kolor?

How do I look at this, at this color?

No myślę, że Śląsk to już nie jest właśnie tylko czerń.

Well, I think that Silesia is no longer just black.

Myślę, że Śląsk to jest pełna paleta kolorów, barw.

I think that Silesia is a full palette of colors and hues.

I tak ja go widzę i myślę, że to dobry sposób, żeby innym też taki Śląsk właśnie pokazywać.

And that's how I see it, and I think it's a good way to show others such Silesia.

Czyli Śląsk pełen kolorów, bo świat się zmienia, Śląsk się zmienia.

So Silesia is full of colors, because the world is changing, Silesia is changing.

I nie żyjemy już tylko w otoczeni węglem i kolorami czarnymi,

And we no longer live surrounded by coal and colors of black.

tylko właśnie przeróżnymi kolorami, które niosą ze sobą właśnie śląscy artyści czy ludzie tutaj mieszkający.

only in various colors that are brought by Silesian artists or people living here.

Wiesz, kiedyś tak było, że denfiniowaliśmy artystę.

You know, there was a time when we defined the artist.

Mówiliśmy, nie wiem, że jest malarzem albo, że tworzy coś w stylu rzeźba, taka klasyka.

We said, I don't know that he is a painter or that he creates something in the style of sculpture, something classic.

Ale dzisiaj mówimy o artystach uśmiechowych.

But today we are talking about smile artists.

O ulicy, o intermediach.

About the street, about the intermediaries.

Jaką ty jesteś artystką? Jak tworzysz? Jakich narzędzi wykorzystujesz?

What kind of artist are you? How do you create? What tools do you use?

Głównym narzędziem jest właśnie kolor.

The main tool is indeed color.

I ten kolor wykorzystuję w przeróżnych przestrzeniach.

I use this color in various spaces.

To też się z czasem zmienia i rozwija.

It also changes and develops over time.

Zaczynałam od, tradycyjnie jeszcze w czasach studenckich, od pracy jako projektantka graficzna w Polsce.

I started, traditionally, back in my student days, as a graphic designer in Poland.

Potem wyjechałam do Irlandii.

Then I went to Ireland.

Tam również pracowałam.

I worked there too.

Zajmując się grafiką projektową.

Dealing with graphic design.

Potem dosyć znaczący w moim życiu i w karierze epizod w Brazylii, gdzie mieszkałam 3 lata.

Then a quite significant episode in my life and career in Brazil, where I lived for 3 years.

I tam też pracowałam jako projektantka graficzna.

And I also worked there as a graphic designer.

Ale tam też zaczęłam, dojrzałam do tego, żeby rozwinąć skrzydła i odważyć się, podążać za marzeniami.

But there, too, I started; I grew to the point where I could spread my wings and dare to follow my dreams.

I tam rozpoczęłam pracę jako ilustratorka.

And there I started working as an illustrator.

To było moim marzeniem już od czasów studenckich.

It has been my dream since my student days.

Ilustracja wtedy, czyli jakieś już prawie 10 lat temu, w Polsce była czymś może nie do końca jeszcze znanym, rozwiniętym.

Illustration back then, meaning almost 10 years ago, in Poland was something perhaps not yet fully known or developed.

Przeżywała dopiero swój drobny rozwój, odkrywanie na nowo.

She was only going through her small development, discovering anew.

A słońce, kolory Brazylii jakoś dodało mi odwagi, żeby faktycznie za tym podążać.

And the sun, the colors of Brazil somehow gave me the courage to actually pursue it.

No i tam tą ilustracją zaczęłam się zajmować na 100%.

And that’s when I started focusing on that illustration 100%.

Wróciłam do Polski.

I returned to Poland.

Tutaj zaczęło się to dosyć mocno i dynamicznie jeszcze bardziej rozwijać.

Here it started quite strongly and dynamically began to develop even further.

A dzisiaj doprowadziło mnie to do kolejnych przestrzeni.

And today it brought me to new spaces.

I zajmuję się dosyć mocno również malarstwem sztalgowym, wielkoformatowym.

I am also quite involved in easel painting, large-format.

Także ta płaszczyzna się zmienia, ale główny kierunek, czyli kierunek koloru pozostał.

This plane is also changing, but the main direction, which is the direction of color, remains.

Basia czy Barbara?

Basia or Barbara?

Basia.

Basia.

Basia jednak.

Basia nevertheless.

Tak.

Yes.

Bo tak jak powiedziałaś, bardzo ważna również była Brazylia.

Because as you said, Brazil was also very important.

A to jest jakby kompletnie inny kraj, nie tylko jeżeli chodzi o jakąś szerokość geograficzną, ale również mentalnie.

And it's like a completely different country, not only in terms of geographical latitude but also mentally.

Ale tam przeżyłaś już swój związek, tak?

But you already experienced your relationship there, right?

Bo wydoroślałaś, można powiedzieć, właśnie tam.

Because you grew up, you could say, right there.

Więc ta Brazylia miała wpływ również jakby na to, jak postrzegasz ten świat i swoje dorosłe życie przez to.

So Brazil also had an influence on how you perceive this world and your adult life because of it.

Bo rozumiem, że Grzybowska Flores to Flores.

Because I understand that Grzybowska Flores is Flores.

To jest to, co ci dała ta Brazylia, tak?

This is what Brazil gave you, right?

Tak, tak, tak.

Yes, yes, yes.

Czyli w postaci rzeczywiście tego związku.

So in the form of this relationship indeed.

Ale wróciłaś.

But you came back.

Dlaczego?

Why?

Wróciłam, wróciłam.

I have returned, I have returned.

Cały czas była we mnie tęsknota za domem, za Śląskiem, za ludźmi, za rodziną, za podejściem do życia.

All the time, there was a longing in me for home, for Silesia, for the people, for family, for the approach to life.

Ale tak już jest, że będąc czy mieszkając w danym miejscu na zawsze jakaś tęsknota pozostaje.

But that's just how it is; when you are or live in a certain place forever, some longing always remains.

I tak samo teraz z sentymentem myślę o Brazylii.

And just like that, I now think of Brazil with sentiment.

Dlatego też to nazwisko jest dla mnie jakimś takim elementem symbolicznym.

Therefore, that surname is for me some sort of symbolic element.

Momentem też tego przejścia właśnie w jakąś dorosłość, dojrzałość, ale również twórczą i świadomą.

It is also a moment of this transition into some adulthood, maturity, but also creative and conscious.

Więc tak jak będąc w Brazylii tęskniłam za Śląskiem, za Polską.

So just like when I was in Brazil, I missed Silesia, missed Poland.

Tak bardzo ważny jest również dla mnie ten czas, który tam przeżyłam.

This time that I experienced there is also very important to me.

Czy Brazylia jest tak bardzo odmienna?

Is Brazil really so different?

Tutaj myślę, że tutaj często polemizuję.

Here I think I often debate.

I często zwracam uwagę na moje doświadczenie.

And I often pay attention to my experience.

Jakieś takie postrzeganie ludzi jako bardzo bliskich sobie, niezależnie w którym miejscu na tej naszej planecie mieszkają.

Some kind of perception of people as being very close to each other, regardless of where they live on our planet.

I w Brazylii ja również czułam się jak w domu.

And in Brazil, I also felt at home.

Pomimo, że oczywiście ten szok kulturowy na początku bardzo mocno wyszedł na światło dzienne.

Although this culture shock certainly became very apparent at first.

A na czym polegał ten szok kulturowy?

What did this culture shock consist of?

Przede wszystkim na początku to był język.

First of all, it was a language.

Ja pojechałam nie znając zupełnie języka.

I went without knowing the language at all.

Pierwsze trzy miesiące można powiedzieć, że prawie płakałam.

I can say that I almost cried for the first three months.

Ale spowodowało to to, że dosyć szybko też się nauczyłam i byłam w stanie się komunikować.

But it caused me to learn quite quickly and I was able to communicate.

Jakieś takie podstawowe elementy, jak nawet krajobraz, który jest zupełnie inny.

Some basic elements, like even the landscape, which is completely different.

To też sprawia, że to jest inny świat.

That also makes it a different world.

Natomiast to jest takie pierwsze wrażenie.

However, this is the first impression.

Natomiast kiedy bliżej się pozna ludzi, kiedy człowiek się już oswoi z tą taką pozorną innością,

However, when you get to know people better, when one becomes accustomed to that apparent otherness,

to ja sobie w każdym razie uświadomiłam, że jesteśmy do siebie bardzo podobni.

I realized anyway that we are very similar to each other.

Bawią nas podobne rzeczy, wzruszają nas podobne rzeczy.

We are amused by similar things, and we are moved by similar things.

Dzielą nas niezależnie od szerokości geograficznej te same emocje.

The same emotions divide us regardless of geographical location.

Smutek, radość, miłość.

Sadness, joy, love.

Emocje, czyli miłość sprawiła, że wyjechałaś, ale miłość sprawiła, że wróciłaś.

Emotions, or love, made you leave, but love made you return.

Jak jest być artystą za granicą, a jak to postrzegać już po tym takim dojrzałym powrocie?

What is it like to be an artist abroad, and how is it perceived after such a mature return?

Jak się tu żyje?

How is life here?

Bycie artystką w Brazylii było dosyć trudne.

Being an artist in Brazil was quite difficult.

Trudne, ale ciekawe jednocześnie.

Difficult, but interesting at the same time.

To, że trudne, to nie znaczy, że złe.

Just because it’s difficult doesn’t mean it’s bad.

Plusem było na pewno to, ja mieszkałam w Manaus, to jest Amazonia, miasto dwumilionowe, to nie była dżungla.

A definitely positive aspect was that I lived in Manaus, which is in the Amazon, a city of two million people; it wasn't the jungle.

I ta moja inność zewnętrzna, powiedzmy,

And my external otherness, let’s say,

akurat była plusem, bo chyba każdy z nas ma coś takiego, że ciekawi nas inność, chcemy ją poznać.

It just happened to be a plus because I think each of us has something like that, we are curious about the otherness, we want to get to know it.

Więc ja, będąc przybyszem, będąc tą inną osobą z Polski w Brazylii, ludzie bardzo serdecznie do mnie podchodzili właśnie z tą ciekawością.

So I, being a newcomer, being that other person from Poland in Brazil, people approached me very warmly with that curiosity.

Cieszyli się, że tworzę tam, cieszyli się, że chcę im pokazać jakieś inne historie.

They were happy that I was creating there, they were happy that I wanted to show them some other stories.

Cieszyli się też, że jestem jakimś, jakiegoś rodzaju łącznikiem pomiędzy właśnie tą Brazylią, a powiedzmy Europą.

They were also pleased that I am some kind of link between Brazil and, let's say, Europe.

Oni tą dużą ciekawość w sobie mają.

They have that great curiosity within them.

Oczywiście tak uogólniając, ale tak było.

Of course, generalizing like this, but that's how it was.

No i przede wszystkim takie błahostki, jak słońce, jak klimat, jak krajobrazy, rzeczy, na które jestem bardzo wrażliwa, to bardzo ułatwiało mi twórczość.

And above all, such trivialities as the sun, the climate, the landscapes, things that I am very sensitive to, made my creativity much easier.

Natomiast po powrocie do Polski...

On the other hand, after returning to Poland...

Świat również był mi bardzo przychylny, Polska była mi przychylna.

The world was also very kind to me, Poland was kind to me.

Wtedy dosyć mocno ta moja przygoda ilustracyjna, praca ilustracyjna się rozwinęła.

At that time, my illustration adventure, my illustration work developed quite strongly.

To był czas, taki mocny czas i myślę początki rozwoju mediów społecznościowych Instagrama.

It was a time, such a powerful time, and I think the beginnings of the development of social media like Instagram.

Czyli to było wspaniałe narzędzie, które ułatwiło wejście.

So it was a wonderful tool that made it easier to get in.

Wejście, czy stworzenie grupy społecznej ludzi, którzy również zajmą się ilustracją.

Entering or creating a social group of people who will also engage in illustration.

To był czas wzmożonego funkcjonowania, czy też takich, no prawie, że początków targów ilustracyjnych.

It was a time of increased activity, or rather, well, almost the beginnings of illustration fairs.

Czyli czas, kiedy ta ilustracja jeszcze mocniej wchodziła w świadomość, w szerszą świadomość.

So, the time when this illustration was even more entering into consciousness, into broader consciousness.

Właśnie za pomocą, tak mi się wydaje, wzmożonej działalności internetu.

I believe it is through what seems to be increased internet activity.

Instagramów, mówiąc w cudzysłowie.

Instagrammers, speaking in quotes.

Teraz ten Instagram stał się już takim narzędziem bardzo oczywistym

Now this Instagram has become such an obvious tool.

i większość twórców korzysta z tej platformy.

and most creators use this platform.

Natomiast 10 lat temu, mam wrażenie, że to było jeszcze bardziej świeże

On the other hand, 10 years ago, I feel like it was even fresher.

i mocno ułatwiało też wejście, wejście w ten świat.

And it also made it much easier to enter, to enter this world.

Praktycznie można powiedzieć, że dzisiaj,

You could practically say that today,

całe życie przenosi się do internetu.

Life is moving entirely online.

Czy też zarabiasz również dzięki mediom społecznościowym, dzięki internetowi?

Do you also earn money through social media, through the internet?

Sprzedajesz tam swoją sztukę?

Are you selling your art there?

Przede wszystkim.

First of all.

Tak naprawdę internet to jest wspaniałe narzędzie dla twórców w dzisiejszym świecie.

In fact, the internet is a wonderful tool for creators in today's world.

Umożliwia kontakt z klientami na całym świecie tak naprawdę.

It allows contact with clients all over the world, really.

Pozwala wyjść poza przestrzeń tą, w której mieszkamy, w której jesteśmy.

It allows us to go beyond the space we live in, the space we are in.

Także niezależnie, czy ja byłam właśnie w tej dżungli, czy wróciłam tutaj na Śląsk,

So regardless of whether I was just in that jungle or I returned here to Silesia,

działałam tak naprawdę poza miejscami, w których mieszkałam,

I really acted outside the places where I lived,

bo nie ma tutaj żadnego sekretu.

because there is no secret here.

Świat biznesowy dużo mocniej funkcjonuje w Warszawie, w stolicy,

The business world functions much stronger in Warsaw, in the capital.

czy w ogóle w większych miastach, czy poza granicami naszego kraju.

whether in larger cities at all, or outside the borders of our country.

Także to jest narzędzie, które bardzo ułatwia.

So this is a tool that makes things much easier.

Ale czy artyści dzisiaj dużo zarabiają?

But do artists earn a lot today?

Nie, nie zarabiają dużo.

No, they don't earn much.

Jest to trudny zawód.

It is a difficult profession.

Oczywiście są wyjątki, są momenty, tak bym to powiedziała.

Of course, there are exceptions, there are moments, that's how I would put it.

I to jest jakąś, powiedzmy, jakąś nadzieją, tak to nazwijmy.

And this is some, let’s say, some kind of hope, let's call it that.

Jednak nie jest to łatwy zawód.

However, it is not an easy profession.

Widzę to po moich też kolegach, koleżankach.

I see it with my colleagues, both male and female.

Wydaje mi się, że ilustracja ogólnie jest w Polsce słaba.

I think that illustration is generally weak in Poland.

Jest słabo opłacalnym zawodem.

It is a poorly paying profession.

Wymaga bardzo dużego poświęcenia, bardzo mocnych nerwów i wytrwałości.

It requires a lot of dedication, very strong nerves, and perseverance.

W dążeniu albo do momentu, kiedy natrafi się lepszy klient,

In the pursuit or until a better client is found,

albo mocnego samozaparcia, dobrej organizacji pracy, no i szczęścia również.

or strong self-discipline, good work organization, and also a bit of luck.

W tym przypadku jest dużo wydawnictw.

In this case, there are many publications.

I czy te zlecenia masz jakieś z tego regionu także?

And do you have any orders from this region as well?

No, muszę przyznać, że Śląsk nie jest dla mnie tak łaskawą przestrzenią, jeśli chodzi o pracę.

No, I must admit that Silesia is not such a gracious space for me when it comes to work.

I większość zleceń, które mam, to są poza Śląskiem.

And most of the orders I have are outside of Silesia.

Niestety, tak mi się wydaje.

Unfortunately, that's what I think.

Każdy artysta marzy, żeby się dostać do głównego nurtu, tak?

Every artist dreams of getting into the mainstream, right?

Być w mainstreamie.

To be in the mainstream.

Bo wtedy jest dużo zleceń.

Because then there are a lot of orders.

Ale jednocześnie, z drugiej strony, myślimy o tym, że musimy się wyróżniać, tak?

But at the same time, on the other hand, we think about the fact that we need to stand out, right?

Musimy mieć jakąś taką przestrzeń, która jest tylko nasza.

We need to have some kind of space that is just ours.

Jaki ty masz na to pomysł?

What idea do you have for this?

To jest połączenie pomysłu, intuicji i czegoś, co naturalnie ze mnie wychodzi.

It is a combination of an idea, intuition, and something that naturally comes out of me.

Więc tak naprawdę trzy elementy, które wydaje mi się, w jakiś świadomy sposób łączę,

So, there are actually three elements that I consciously connect in some way.

trochę kreuję, kształtuję i pracuję nad nimi.

I'm creating, shaping, and working on them a bit.

To jest na pewno dążenie w pierwszych etapach moich pracy,

This is definitely the aspiration in the early stages of my work.

dążenie, poszukiwanie własnego stylu języka, wydobywanie go.

pursuit, searching for one's own language style, bringing it out.

I ta praca cały czas trwa.

And this work is ongoing all the time.

Cały czas poszukuję, cały czas szukam tej wyrazistości i prawdziwości tak naprawdę.

I am constantly searching, I am always looking for that clarity and authenticity, to be honest.

A jak to jest, słuchaj, dzisiaj z tą kobiecością w sztuce?

And how is it, you know, today with femininity in art?

Czy ty patrzysz przez pryzmat?

Are you looking through a prism?

Przez pryzmat kobiecości też na swoją pracę?

Through the prism of femininity, also regarding your work?

Czy to jest dla ciebie bez znaczenia?

Is it of no importance to you?

Jestem kobietą, więc patrzę na to.

I am a woman, so I look at it that way.

Na pewno wpływa to na moją pracę, ale mam też jakieś takie postrzeganie czysto ludzkie.

It definitely affects my work, but I also have some sort of purely human perception.

Przez właśnie może te doświadczenia w Brazylii staram się patrzeć na to w sposób

It might be because of those experiences in Brazil that I try to look at it in a way.

jak najbardziej szeroki.

as wide as possible.

Jak najbardziej subiektywny.

As subjective as possible.

Zastanawiając się jednocześnie właśnie jak to wygląda z perspektywy kobiety,

While wondering at the same time what it looks like from a woman's perspective,

ale również jak to wygląda z perspektywy mężczyzny.

but also how it looks from a man's perspective.

Takie myślenie kompleksowe myślę jest bardzo ważne również w tych kierunkach feministycznych.

I think such comprehensive thinking is very important also in feminist directions.

Wydaje mi się, że zamykanie się tylko na kobiecość jest niepełne.

It seems to me that closing oneself off only to femininity is incomplete.

A chodzi o pełnię, chodzi o całą ludzkość.

It's about the fullness, it's about all of humanity.

Czy to, że jesteś tutaj dzisiaj na Śląsku i żyjesz w tym regionie,

Is it that you are here today in Silesia and live in this region,

czy to ma dla ciebie jakieś znaczenie?

Does it mean anything to you?

Czy raczej patrzysz na świat dzisiaj kosmopolitycznie?

Or do you see the world today in a cosmopolitan way?

Patrzę kosmopolitycznie z jednej strony.

I look at it cosmopolitanly from one side.

We mnie zawsze jest jakaś ambiwalencja.

There is always some ambivalence in me.

A z drugiej strony myślę sobie, że jest tutaj bardzo jeszcze duża przestrzeń do wydobycia na Śląsku.

On the other hand, I think there is still a very large space to be explored in Silesia.

A jaka?

And which one?

Wydaje mi się, że ciekawym by było bliższe docenienie,

I think it would be interesting to appreciate it more closely,

większe docenienie właśnie artystów tutaj regionalnych,

a greater appreciation for regional artists here,

ale również artystów młodych.

but also young artists.

Czyli nie chodzi mi o to, żeby doceniać artystę w momencie,

So it's not about appreciating the artist at the moment,

kiedy on już jest popularny, zauważony, najlepiej za granicą,

when he is already popular, noticed, preferably abroad,

bo takich artystów automatycznie kochamy i wydobywamy na wyżynkach.

Because we automatically love such artists and bring them to the forefront.

Ale ich wszyscy znamy, no więc atrakcja żadna, prawda?

But we all know them, so it's no attraction, right?

Wszyscy ich znamy, ale tak ten świat funkcjonuje.

We all know them, but this is how the world functions.

Artyści, którzy już są znani, tak mi się wydaje,

Artists who are already known, it seems to me,

może jestem w błędzie, natomiast tak mi się wydaje,

Maybe I'm wrong, but that's how I feel.

że kiedy artysta już jest znany, popularny,

that when the artist is already known, popular,

automatycznie wszyscy chcą go mieć, brać, chwalić się nim w momencie, kiedy już jest popularny.

Automatically, everyone wants to have him, take him, show him off at the moment when he is already popular.

A wydaje mi się, że jest duża przestrzeń do docenienia, czy nawet zaufania,

I think there is a lot of room for appreciation, or even trust.

dania jakiegoś kredytu, zaufania, szansy artystom młodym, jeszcze nieznanym,

granting some credit, trust, a chance to young, yet unknown artists,

nie wiem, może jakieś przestrzenie artystyczne,

I don't know, maybe some artistic spaces,

gdzie tacy artyści właśnie na Śląsku mogliby tworzyć,

where such artists could create right in Silesia,

mieliby miejsce i warunki do tworzenia, bo dla artysty to jest jakaś podstawa.

They would have the space and conditions to create, because for an artist, that is a fundamental requirement.

Jak by to fizycznie miało wyglądać?

What would that physically look like?

Załóżmy, gdybyśmy tak hipotetycznie mogły spełnić to marzenie,

Let's assume that hypothetically we could fulfill that dream,

to jak by to fizycznie miało wyglądać?

So how would it physically look?

Co by to miało być?

What was that supposed to be?

W mojej wizji, w moich marzeniach to jest znalezienie jakiejś przestrzeni,

In my vision, in my dreams, it is about finding some space,

czy kamienicy, czy miejsca, nawet do jakiegoś miejsca wymagającego jakiejś rewitalizacji

whether it is an apartment building or a place, even to some location requiring revitalization

i skumulowanie tych artystów, stworzenie jakiejś przestrzeni,

and the accumulation of these artists, creating some space,

gdzie oni mogliby tą myśl artystyczną wymieniać, mogliby wspólnie się inspirować,

where they could exchange artistic ideas, they could inspire each other together,

mogliby wspólnie tworzyć, no i to takie jakieś jest moje marzenie.

They could create together, and that's kind of my dream.

Ale czy to miało wyglądać jak na przykład, nie wiem, z lat sześćdziesiątych, siedemdziesiątych

But was it supposed to look like, for example, I don't know, from the sixties, seventies?

jakaś komuna artystyczna, która sama pozyskuje taki lokal?

Some artistic commune that acquires such a venue on its own?

Czy ty oczekiwałabyś raczej, że ktoś to zobaczy, te potrzeby i powie zachęcając was,

Would you expect someone to notice these needs and encourage you?

nie wiem, słuchajcie, chodźcie, wydajmy na takie środki, zróbmy coś z tym,

I don't know, listen, let's go, let's spend on such measures, let's do something about it.

znajdźmy jakieś do rewitalizacji przestrzeń i miejsce? Jak ty to widzisz?

Let's find some space and place for revitalization? How do you see it?

Tak, to byłoby idealne.

Yes, that would be perfect.

No bo teraz tak to funkcjonuje.

Well, that's how it works now.

Że artyści wyrywają sobie włosy z głowy tak naprawdę często,

That artists often pull their hair out, in fact,

żeby to miejsce do pracy znaleźć.

to find this workplace.

Czy po prostu pracowni nie mają, bo ich na to nie stać, bo takich przestrzeni nie ma.

Do they simply not have a workshop because they can't afford it, because there are no such spaces?

Trudno jest znaleźć lokum w dobrej cenie w dzisiejszych czasach.

It's hard to find a place at a good price these days.

Więc na pewno jakaś pomoc, czy przez jakieś instytucje,

So definitely some help, whether through some institutions,

czy znalezienie takiego miejsca, ułatwienie byłoby na pewno,

Finding such a place would definitely be a convenience.

na pewno wielką pomocą dla wielu artystów.

It will certainly be a great help for many artists.

Nie tylko tych początkujących, ale również tych funkcjonujących.

Not only the beginners but also those that are functioning.

Czy dzisiaj artyści, wystarczy im ten zawód, czy muszą robić jeszcze jakieś inne rzeczy,

Do artists today find this profession sufficient, or do they need to do some other things as well?

żeby się utrzymać? Z czego się utrzymują, jeśli nie z pracy artystycznej?

to stay afloat? What do they live off if not from artistic work?

Ja mam to szczęście, że od kilku lat wykładam również na uczelni,

I have the fortune of teaching at a university for several years now,

więc jest to moja baza i mój spokój ducha.

So this is my base and my peace of mind.

Nie zawsze tak było.

It wasn't always like that.

I funkcjonowałam.

And I functioned.

Oczywiście te zlecenia czasem nie wiadomo skąd pojawiały się,

Of course, these orders sometimes appeared out of nowhere.

ale było takie życie w niepewności.

but there was such a life in uncertainty.

Tak to jest w pracy w wolnym zawodzie, czyli na freelance potocznie mówiąc,

That's how it is in freelance work, as people commonly say.

że trzeba mieć czasem dużą dawkę zaufania do tego,

that sometimes you have to have a large dose of trust in this.

że za roku pojawi się jakieś zlecenie lub posiadanie stałych klientów,

that in a year there will be some order or having regular clients,

lub właśnie posiadanie alternatywnej pracy na drugi etat stabilności jakiejś.

or just having an alternative job for stability as a second income.

Nad czym teraz pracujesz?

What are you working on now?

Bo rozumiem, że rozwój to jest element życia i myślenia w ogóle artysty.

Because I understand that development is an element of life and thinking for an artist in general.

W jakim kierunku chciałabyś teraz pójść?

In which direction would you like to go now?

Nad czym Ty pracujesz?

What are you working on?

Co jest dla Ciebie ciekawe na przyszłości?

What interests you about the future?

Aktualnie pracuję nad kolejną serią obrazów,

I am currently working on another series of paintings,

ale w głowie pojawiają się inne obrazy.

But different images appear in my mind.

Ale w głowie pojawia mi się też taka tęsknota i chęć powrotu do ilustrowania książek.

But I also feel a longing and desire to return to illustrating books.

A jakie książki chciałabyś ilustrować?

What books would you like to illustrate?

Książki dla dzieci, ale jest to jakiś właśnie jeszcze pomysł taki nie do końca wyrazisty.

Children's books, but this is still somewhat of an idea that is not entirely clear.

Także gdzieś on się pojawia.

So he shows up somewhere.

Książki dla dzieci, może z jakimś takim też ukłonem dla dorosłych.

Books for children, maybe with a nod to adults as well.

Gdzieś tutaj jeszcze krążę i szukam.

I'm still wandering around here and searching.

A gdybyś Ty opisała swoją sztukę, to jakich trzech słów byś użyła, żeby ją opisać?

And if you were to describe your art, what three words would you use to describe it?

Kolor, pozytywność, energia.

Color, positivity, energy.

Gdybyś takim artystom jak tym młodym miała coś doradzić, co zrobić, żeby się znaleźć w takim miejscu,

If you were to give advice to artists like these young ones on what to do to find themselves in such a place,

czyli żeby mieć pracownię, pracę, co należy zrobić? Jak oni mają do tego dojść?

So what should be done to have a studio, a job? How should they go about achieving that?

Przede wszystkim nie odkładać marzeń, wierzyć w siebie, nie czekać na odpowiedni moment, tylko działać.

First of all, don't postpone your dreams, believe in yourself, don't wait for the right moment, just take action.

Działać i trochę jak w jakiejś wspinaczce po drabinie czy po górach wierzyć, że gdzieś tam ten wierzchołek się pokaże czy czeka.

To act and somewhat like in a climb up a ladder or mountains, to believe that somewhere the peak will appear or is waiting.

No, ale trzeba zacząć wspinaczkę.

No, but we need to start the climb.

Basiu, a gdzie Ty czerpiesz inspiracje?

Basiu, where do you draw your inspiration from?

Mówiłaś trochę oczywiście, że kiedyś będąc za granicą inspirowało.

You mentioned a bit, of course, that being abroad once was inspiring.

Słońce i przestrzeń cała.

The sun and the whole space.

Ale dzisiaj jesteś już tutaj, w naszej przestrzeni, żyjemy razem, chodzimy po tych samych ulicach, oglądamy praktycznie to samo.

But today you are already here, in our space, we live together, we walk the same streets, we watch practically the same things.

Co dla Ciebie jest inspiracją dzisiaj?

What is your inspiration today?

Katowice też bywają inspirujące. Ja uważam, że Katowice są piękne, Śląsk w ogóle jest piękny.

Katowice can also be inspiring. I believe that Katowice are beautiful, Silesia in general is beautiful.

Bardzo kocham tutaj mieszkać.

I love living here very much.

Inspirują mnie...

They inspire me...

To są może błahostki.

These may be trivialities.

To są właśnie ludzie, rzeczy, których mogę się dowiedzieć od tych ludzi, rozmowy z ludźmi, słuchanie ludzi, bo właśnie kiedy słucham czegoś nowego mogę się dowiedzieć.

These are exactly the people, the things I can learn from these people, conversations with people, listening to people, because when I listen to something new, I can learn.

Fragmenty, fragmenty tego, co mnie spotyka, czyli właśnie wyjście z pracowni bywa bardzo inspirujące, a potem w tej pracowni na długi, długi czas muszę się zamknąć, żeby to przetworzyć i wytworzyć.

Fragments, fragments of what happens to me, that is, going out of the studio can be very inspiring, and then in that studio, I have to close myself off for a long, long time to process and create it.

Czyli jesteś takim artystycznym introwertykiem?

So you are an artistic introvert?

Tak, tak. Ogólnie wydaje mi się, że praca artysty wizualnego to jest w dużej mierze, nie chcę mówić skazywanie się na samotność, bo nie o to chodzi, ale to są ogromne ilości godzin spędzone czy przy płótnie, czy przy kartce, czy przy komputerze.

Yes, yes. Generally, it seems to me that the work of a visual artist is largely, I don't want to say doomed to solitude, because that's not the point, but it involves huge amounts of time spent either at the canvas, at the paper, or at the computer.

I tutaj jakby tego czasu się nie oszuka. Ktoś może rysować szybciej, ktoś wolniej.

And here, as if one cannot cheat time. Someone may draw faster, someone slower.

Ale...

But...

Ale w większości czasu to jest twórca, twórczyni i jest ten obiekt, to dzieło, nad którym się pracuje. Więc tak.

But most of the time it is the creator, the female creator, and there is this object, this work that is being worked on. So yes.

Powiedz mi, gdzie się widzisz za 10 lat?

Tell me, where do you see yourself in 10 years?

W wielkiej pracowni z wielkimi oknami, w której jest bardzo jasno. Nie zaszkodzi, jak będzie widać morze z tego okna.

In a large workshop with big windows, where it is very bright. It won't hurt if the sea is visible from this window.

A więc nie na Śląsku.

So not in Silesia.

A to może na Śląsku druga baza, dwie pracownie, tak.

And maybe in Silesia a second base, two workshops, yes.

Basiu, bardzo Ci dziękuję za rozmowę i dziękuję Państwu również.

Basia, thank you very much for the conversation, and thank you to you as well.

Dziękuję.

Thank you.