Depesza PISM z 20 września 2024 - Izrael atakuje Hezbollah | Rosyjska ropa na Węgrzech | Wybory na Sri Lance

Polski Instytut Spraw Międzynarodowych przedstawia

The Polish Institute of International Affairs presents.

Tu Mówi Pism

Here Speaks the Scripture

Tu Mówi Pism, ja nazywam się Sara Nowacka i jestem analityczką do spraw państw arabskich w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych.

This is Pism speaking, my name is Sara Nowacka and I am an analyst for Arab states at the Polish Institute of International Affairs.

Zapraszam Państwa na kolejny odcinek Depeszy, formatu podcastowego, w którym razem z naszymi ekspertami i ekspertkami omawiamy najważniejsze wydarzenia minionego tygodnia.

I invite you to the next episode of Depesza, a podcast format where we discuss the most important events of the past week with our experts.

W dzisiejszym odcinku porozmawiamy o najpoważniejszym od początku wojny ataku Izraela na Hezbollach.

In today's episode, we will talk about the most serious attack by Israel on Hezbollah since the beginning of the war.

Na początku tego roku przywódca Hezbollachu na Sralach ogłosił właśnie konieczność zmiany środków łączności.

At the beginning of this year, the leader of Hezbollah in Sralah announced the need to change communication methods.

Biorąc pod uwagę to jakimi zdolnościami w sferze cyberdysponują Izrael, to padł rozkaz, że przechodzimy na bardziej staromodne metody komunikacji pager.

Given the capabilities in the cyber sphere that Israel possesses, an order was given to switch to more old-fashioned communication methods, like pagers.

O tym jak Węgrzy sprowadzają rosyjską ropę.

About how the Hungarians import Russian oil.

Węgrzy są państwem tak zwanym zamkniętym.

Hungarians are a so-called closed nation.

W sensie nie mają żadnego dostępu do...

In the sense that they have no access to...

Może nie mają własnych zasobów ropy, więc muszą ten surowiec importować z zagranicy.

Maybe they don't have their own oil resources, so they have to import this raw material from abroad.

I od wielu lat prowadzą politykę uzależniania się od Rosji pod względem importu ropy.

And for many years they have been pursuing a policy of becoming dependent on Russia for oil imports.

I jedyne co robią w ramach dywersyfikacji, to dywersyfikują trasy jej dostawy.

And the only thing they do in terms of diversification is diversify the routes of its delivery.

I w wyborach na Sri Lance.

And in the elections in Sri Lanka.

Na Sri Lance mamy taki silny system prezydencki.

In Sri Lanka, we have such a strong presidential system.

Najbardziej powiedzmy zbliżony do francuskiego chociażby, prawda?

The one that is most similar to French, let's say, right?

Gdzie prezydent jest i głową państwa, i szefem rządu.

Where the president is both the head of state and the head of government.

I szefem armii.

And the head of the army.

Więc od niego zależy wszystko, w zasadzie większość na Sri Lance.

So everything depends on him, basically most things in Sri Lanka.

W pierwszej części dzisiejszej depeszy będziemy rozmawiać o sytuacji na Bliskim Wschodzie.

In the first part of today's dispatch, we will be discussing the situation in the Middle East.

A dokładniej naszym pretekstem do tej rozmowy jest ostatni atak na pejdżery członków libańskiej organizacji Hezbollah.

More specifically, our pretext for this conversation is the recent attack on the pagers of members of the Lebanese organization Hezbollah.

Przeprowadzony, no nie przyznano się, ale najprawdopodobniej przez Izrael.

Conducted, well, they didn't admit it, but most likely by Israel.

I to też tego samego dnia, kiedy Izrael zapowiedział rozszerzenie celów wojennych.

And this also on the same day that Israel announced an expansion of its war objectives.

I jednym z nich ma być też teraz powrót izraelskich obywateli do swoich domów na północy kraju, gdzie właśnie cały czas trwały te wymiany nalotów, wymiany ataków właśnie między Hezbollahem a Izraelem.

One of them is also expected to be the return of Israeli citizens to their homes in the north of the country, where there have been ongoing exchanges of airstrikes and attacks between Hezbollah and Israel.

Moim gościem jest w związku z tym oczywiście Michał Wojnarowicz, nasz ekspert do spraw Izraela i Palestyny. Cześć Michale.

My guest is of course Michał Wojnarowicz, our expert on Israel and Palestine. Hello Michał.

Dzień dobry Saru.

Good morning, Saru.

I na początek...

And to start with...

Taka techniczna kwestia. Zapytałabym cię może, jak Izraelowi udało się przeprowadzić taki, no bardzo powiedziałabym specyficzny atak, jednocześnie wydaje mi się, że wyrafinowany może to jest dobre słowo.

It's a technical question. I might ask you how Israel managed to carry out such a, well I would say very specific attack, while at the same time it seems to me that sophisticated might be a good word.

Widzialiśmy pewnie Państwo może też takie nagrania, gdzie właśnie jest po prostu zwykłe jakieś targowisko czy cokolwiek, ktoś kupuje warzywa i nagle właśnie w kieszeni mu wybucha ten pejdżer i to się dzieje symultanicznie w całym zasadzie kraju.

We have probably seen recordings where there is just a regular market or something, someone is buying vegetables and suddenly their pager explodes in their pocket, and this happens simultaneously throughout the entire country.

Czy takiego można w ogóle przeprowadzić?

Is it even possible to conduct such a thing?

Tu przede wszystkim mieliśmy do czynienia z bardzo złożoną operacją uczuć specjalnym wywiadu najprawdopodobniej Mossadu, która wykorzystała pewne sprzyjające okoliczności.

Here we were mainly dealing with a very complex operation of feelings by a special intelligence, most likely the Mossad, which took advantage of certain favorable circumstances.

I po pierwsze była to okoliczność pewnego rodzaju cofnięcia się technologicznego Hezbollachu. Na początku tego roku przywódca Hezbollachu na Sralach ogłosił właśnie konieczność pewnej rodzaju zmiany środków łączności, biorąc pod uwagę to jakimi zdolnościami w sferze cyberdysponującej Izrael.

And first of all, it was a circumstance of a certain kind of technological setback for Hezbollah. At the beginning of this year, the leader of Hezbollah in Syria announced the need for some kind of change in communication means, considering the capabilities in the cyber sphere that Israel possesses.

To podstawowy nasz towarzysz każdego dnia, czyli smartfon jest w tym momencie tak naprawdę narzędziem potencjalnej inwigilacji, potencjalnego właśnie namierzenia, więc tu padł rozkaz, że przechodzimy na bardziej staromodne metody komunikacji pejdżery, prawda?

The basic companion of our every day, the smartphone, is at this moment truly a tool of potential surveillance, a potential means of tracking us, so the order was given that we switch to more old-fashioned communication methods like pagers, right?

I w tym momencie faktycznie ta pierwsza okoliczność jakby pewna grupa, pewna organizacja zamawia bardzo specyficzną rzecz, która trafi tak naprawdę do rąk wszystkich jej członków. No i to już otwiera spore możliwości. Doszło do zamówienia z Tajwanu firma, która produkowała przynajmniej wiele tych informacji, które teraz spływają.

And at this moment, indeed, this first circumstance is that a certain group, a certain organization is ordering a very specific thing, which will actually end up in the hands of all its members. Well, that already opens up significant possibilities. An order has come from Taiwan for a company that produced at least many of the pieces of information that are now coming in.

Bo też pamiętajmy, zawsze w takich momentach jest zarówno dużo informacji, ale też dużo dezinformacji, więc jakby sporo wiedzy jeszcze zyskamy w najbliższych dniach. W każdym razie podwykonawcą była firma z Węgier, przy czym tutaj też właśnie Węgrzy, bo podkreślam, że to jakby nie jest, odżegnują się trochę od tego podmiotu, więc być może spora szansa, że to była po prostu pewnego rodzaju facetowa firma Mosadu, chociaż miejsce, czyli same Węgry, też nie jest myślę przypadkowe źródło.

Let's also remember that in such moments there is both a lot of information and a lot of disinformation, so we will gain quite a bit of knowledge in the coming days. In any case, the subcontractor was a company from Hungary, and here I also want to emphasize that the Hungarians are a bit distancing themselves from this entity, so there is a significant chance that it was simply some sort of front company for Mossad, although the location, namely Hungary, is not, I think, an incidental source.

No i partia tych materiałów trafiła do Libanu, już się też pojawiają jakieś sygnały, że być może dochodzi do pewnego rodzaju testowania tego rozwiązania wcześniej.

And part of these materials has reached Lebanon, and there are already some signals emerging that perhaps a certain type of testing of this solution is taking place earlier.

Nawiązania relacji jakby handlowych. Niemniej duża partia tych pagerów została wyprodukowana i trafiła w ręce Hezbollahu i zawierała ona najprawdopodobniej materiał wybuchowy, który został następnie odpalony jednocześnie w jednym momencie.

Establishing relationships that seem commercial. However, a large batch of these pagers was produced and ended up in the hands of Hezbollah, and it most likely contained explosive material that was then detonated simultaneously at one moment.

Wedle różnych doniesień to była taka sytuacja, że po prostu te pagery zaczęły dzwonić, miał być sygnał właśnie sugerujący próba kontaktu wyższego rodzaju Hezbollahu z daną osobą. Sporo osób w tym momencie wyjąło pagery z kieszeni, patrzyło, czy właśnie nie patrzyło i miało je w kieszeni, no i to jakby też o tym świadczy charakter obrad.

According to various reports, there was a situation where these pagers just started ringing, there was supposed to be a signal suggesting an attempt at contact from a higher-ranking member of Hezbollah with a specific person. A lot of people at that moment took pagers out of their pockets, looked to see if they were actually looking, and had them in their pockets, and this also reflects the nature of the discussions.

Tak właśnie.

That's right.

To były obrażenia właśnie oczu, czy właśnie dolnych partii ciała. No i jest to atak z pewnością bardzo spektakularny w swojej odsłonie, bo mówimy o sygnałicznym ataku, który tak naprawdę zranił kilka tysięcy członków Hezbollahu. Były też ofiary postronne, były też ofiary cywilne, w tym śmiertelne. Niemniej no cała jakby groz tego ataku jednak skupił się na bardzo wąskiej grupie. No i też podkreślmy, to nie był tylko atak na pagery, który miał miejsce w poniedziałek, ale też następnego dnia dochodziło do eksplozji Okitoki, czy innych

These were injuries primarily to the eyes or the lower parts of the body. And this is certainly a very spectacular attack in its presentation, because we are talking about a symbolic attack that actually injured several thousand members of Hezbollah. There were also bystander casualties, including civilian casualties, some of which were fatal. Nevertheless, the bulk of this attack was focused on a very narrow group. And let's also emphasize that this was not just an attack on pagers that occurred on Monday, but on the following day there were explosions in Okitoki and elsewhere.

środków komunikacji, łączności. Dodatkowo ofiary, dodatkowi ranni. Także tutaj faktycznie Hezbollah znalazł się w sytuacji głębokiego kryzysu, tak naprawdę głębokiego chaosu.

means of communication, connectivity. Additionally, victims, additional wounds. Here, Hezbollah has also found itself in a situation of deep crisis, actually deep chaos.

No to jest prawda i to też sami Libańczycy, mieszkańcy Libanu podkreślają, że to jest najgorsze, co oni widzieli od początku wojny w strefie gazy. No a też przecież te właśnie wymiany ognia tak naprawdę trwają cały czas, łącznie nawet z atakami na Bejrut, na przedmieścia Bejrutu Południowego.

Well, this is true, and the Lebanese themselves, the residents of Lebanon, emphasize that this is the worst they have seen since the beginning of the war in the Gaza Strip. Also, these exchanges of fire are actually ongoing all the time, including attacks on Beirut and the southern suburbs of Beirut.

Także ja sobie może pozwolę tutaj zarysować taką trochę...

So I might allow myself to outline a bit of...

...perspektywę właśnie ze strony Libanu, bo z racji swojej ekspertyzy powiedzmy, ale tak jak rozmawiałam z kilkoma osobami, moimi znajomymi przebywającymi w Libanie, które bynajmniej nie są zwolennikami, ani nie są blisko Hezbollahu, to mam takie wrażenie, że tak jak do tej pory funkcjonowało takie, mam wrażenie, dosyć mocne przekonanie większości, albo przynajmniej dużej części społeczeństwa libańskiego, że to, co się wydarza na południu Libanu, to nie jest ich sprawa.

...the perspective from the side of Lebanon, due to my expertise, let’s say, but as I talked to several people, my acquaintances residing in Lebanon, who are by no means supporters of or closely associated with Hezbollah, I have the impression that so far there has been a fairly strong conviction among the majority, or at least a large part of Lebanese society, that what is happening in southern Lebanon is not their concern.

Sprawa to nie jest ich wojna, to jest Hezbollah, który walczy z Izraelem, ale oni do końca nie są w to zaangażowani, to nigdy nie była decyzja całego kraju, ani innej części społeczeństwa niż ta, która właśnie popiera Hezbollah.

The matter is not their war, it is Hezbollah that is fighting against Israel, but they are not fully involved in it; it was never a decision of the whole country or any other part of society than the one that currently supports Hezbollah.

Tak w związku ze skalą tych ataków na Pejżery wszyscy poczuli się w tym bardzo dotknięci i był ogromny odruch taki solidarnościowy w tym sensie, że ludzie wyszli na ulicę,

Yes, in connection with the scale of these attacks on Pejżery, everyone felt very affected by it, and there was a huge wave of solidarity in the sense that people went out onto the streets.

że coś się dzieje i zobaczyli na przykład właśnie leżące kawałki rąk czyjeś i rannych ludzi. Te wszystkie karetki, które jadą i próbują jakoś to wszystko ogarnąć, też przypomnijmy, że Liban jest w gigantycznym kryzysie,

that something is happening and they saw, for example, just lying pieces of someone's arms and injured people. All these ambulances that are going and trying to manage everything somehow, let's also remember that Lebanon is in a huge crisis,

więc to tak średnio działająca jest ta służba zdrowia i tak dalej. Oczywiście mówimy o członkach organizacji terrorystycznej uznawanej przez Unię Europejską za organizację terrorystyczną,

So the healthcare system is somewhat ineffective and so on. Of course, we are talking about members of a terrorist organization recognized by the European Union as a terrorist organization.

więc wiadomo, że trudno tutaj jakby oceniać jakąś etycznie to, co się wydarzyło, ale fakt faktem słyszę z Libanu, że wszyscy się czują w tym dotknięci, wszyscy oczekują jakiejś reakcji, niekoniecznie militarnej, ale jednak jakiejś reakcji negatywnej wobec tego, co się wydarzyło.

So it is known that it is difficult to assess the ethics of what happened here, but the fact is that I hear from Lebanon that everyone feels affected by this, everyone expects some kind of reaction, not necessarily military, but still some negative response to what happened.

I nawet partie, które były w takiej skrajnej opozycji do Hezbollachu, taka partia Libanis Forces, partia chrześcijańska też, no jedyne co to wyraziła?

And even parties that were in such extreme opposition to Hezbollah, like the Lebanese Forces party, a Christian party as well, what did they express?

Właśnie współczucie wobec ofiar i raczej taki, no nie było absolutnie żadnego takiego wyrazu ze strony polityków libańskich, nawet tych właśnie będących w opozycji do Hezbollachu.

It was precisely the compassion for the victims and rather, well, there was absolutely no expression of that from the Lebanese politicians, even those opposing Hezbollah.

Nie pojawiły się takie sygnały, że oni będą teraz na tym jakoś próbowali korzystać siejąc podziały, tylko właśnie raczej wszyscy się trochę łączą w takim współczuciu i przerażeniu po prostu.

No signals have appeared that they will try to take advantage of this by sowing divisions, rather, everyone seems to be uniting out of compassion and simply horror.

No Libańczycy są najzwyczajniej w świecie przerażeni.

No, the Lebanese are simply terrified.

No i tym...

Well, and with that...

Czym są przerażeni, czy to czym są przerażeni, to może mi pozwoli właśnie zrobić taki most do mojego kolejnego pytania.

What are they afraid of, or is what they are afraid of perhaps allowing me to make a bridge to my next question?

No to jest oczywiście to, co dalej, bo wspomniałam na początku, że Izrael właśnie zwiększył te swoje cele wojenne, więc zapytałabym cię też, czy to jest rzeczywiście taki pomysł,

Well, this is of course what comes next, because I mentioned at the beginning that Israel has just increased its war aims, so I would also ask you if this is really such an idea,

ok, osłabiliśmy Hezbollah teraz, tak, właściwie utrudniliśmy im bardzo komunikację, jakieś funkcjonowanie, logistykę.

Okay, we have weakened Hezbollah now, yes, we have actually made their communication, some functioning, logistics very difficult.

Czy to jest przygotowanie sobie gruntu pod inwazję na południowy Liban?

Is this preparing the ground for an invasion of southern Lebanon?

Takie były pierwsze, tak naprawdę, reakcje, takie pierwsze wnioski, jakie właśnie płyną z tego, że to być może jest jakaś właśnie uwertura, tak naprawdę pierwszy cios, za którym pójdą kolejne.

These were the first reactions, the first conclusions that actually stem from the fact that this may be some kind of overture, in fact the first blow, after which more will follow.

No z pewnością w tym momencie Hezbollah jest bardzo osłabiony, tak naprawdę stracił znaczną część swoich łączności i znaczną część tych swoich sił, więc jest to jak najbardziej, no,

Well, at this moment, Hezbollah is certainly very weakened; in fact, it has lost a significant portion of its communications and a substantial part of its forces, so it is indeed, well,

wpisywałoby się właśnie w to myślenie, że teraz za tym pójdzie izraelska operacja.

It would fit into the thinking that an Israeli operation will follow now.

Ona jest ciągle rozważana, jest to scenariusz, no, wedle niektórych coraz bardziej prawdopodobny, tak na dobrą sprawę.

She is constantly being considered, it is a scenario, well, according to some, increasingly likely, quite frankly.

Ponieważ, no, tak naprawdę Izrael nie ma środków, żeby efektywnie Hezbollah zmusić, wymusić na nim rozejm, tak, to o czym wspomniałeś wcześniej, czyli te cele wojskowe, tak.

Because, well, actually Israel does not have the resources to effectively force Hezbollah into a ceasefire, yes, that's what you mentioned earlier, namely these military targets, yes.

To przypomnijmy, że Izrael, Netanyahu, premier Netanyahu sformułował te cele wojenne, tak, czyli Hamasu, zabezpieczenie strefy gazy, jakkolwiek rozumianej, właśnie zakładników.

Let's recall that Israel, Netanyahu, Prime Minister Netanyahu formulated these war goals, thus, regarding Hamas, securing the Gaza Strip, however understood, precisely hostage situations.

I do tego doszła jakby ta czwarta część, czyli powrót Izraelczyków, tych, którzy musieli się ewakuować z północnej części kraju po ostrzałach.

And to that was added this fourth part, namely the return of the Israelis, those who had to evacuate from the northern part of the country after the shelling.

Teraz one są skierowane jakby równorzędnie, co zmienia faktu, że, no, droga do ich osiągnięcia jest oczywiście bardzo różna.

Now they are directed as if on an equal level, which changes the fact that, well, the path to achieving them is obviously very different.

No i tutaj faktycznie Izrael tak naprawdę znowu próbuje wdrożyć taką metodę, że w momencie, kiedy zajmiemy część południego Libanu, tam zniszczymy część infrastruktury,

Well, here Israel is actually trying to implement a method again, that at the moment we occupy part of southern Lebanon, we will destroy some of the infrastructure there.

nasza ewentualna ewakuacja stamtąd będzie tym właśnie lewarem, tak naprawdę, względem organizacji.

Our potential evacuation from there will be precisely that lever, actually, in relation to the organization.

Bo, no, innych metod niż faktycznie jakaś bardzo szeroko rozwinięta ofensywa powietrzna, czy artyleryjska,

Well, there are no other methods than actually some very extensively developed air or artillery offensive.

odpowiedzią w Hezbollahu, tak też na masową skalę.

the answer in Hezbollah, so also on a mass scale.

Być może teraz ta odpowiedź miałaby większe poparcie społeczne wśród Libańczyków po tym efekcie,

Perhaps now this answer would have greater public support among Lebanese people after this effect,

chociaż tu wydaje mi się, że ten efekt empatii będzie raczej krótkotrwały, ale to takie moje spekulacje,

Although it seems to me that this effect of empathy will be rather short-lived, but that's just my speculation.

bo faktycznie taki atak to jest coś, co na pewno faktycznie ludzi tam mocno przeraziło.

Because such an attack is definitely something that really frightened people there.

Więc też biorąc pod uwagę, że Izrael dokonał dodatkowej mobilizacji, przesuwa część swoich wojsk na północ,

So also taking into account that Israel has conducted additional mobilization, it is moving some of its troops north,

to jest właśnie bardzo wiele sygnałów wskazujących, że ta operacja w jakimś wymiarze zajdzie.

There are indeed many signals indicating that this operation will take place to some extent.

Czy to będzie najbliższa perspektywa, tak, wykorzystanie tego ciosu, który Hezbollahowi został zadany.

Will this be the nearest perspective, yes, the use of the blow that was dealt to Hezbollah.

I pytanie tak naprawdę, czy warunki polityczne są już ku temu gotowe, tak, czy uzyskano zgodę sojuszników, tak,

And the question is really whether the political conditions are already ready for this, yes, whether the consent of the allies has been obtained, yes.

czy uzyskano jakieś wsparcie strony USA, czy gwarancję chociażby, że jakieś to wsparcie zostanie podtrzymane,

Has any support been obtained from the U.S. side, or at least a guarantee that some of that support will be maintained?

czy też wewnętrznie Netanyahu czuje się na tyle silny, żeby jednak z tym gabinetem, jakim dysponuje na tą wojnę z Hezbollahem,

Does Netanyahu also feel strong enough internally to go into this war with Hezbollah with the cabinet he has?

iść w większej skali, a przypomnijmy, że no to ostatnio też parę dni trwały spekulacje na temat ewentualnego zwolnienia mistra obrony,

to go on a larger scale, and let’s remember that recently there were also a few days of speculation about the possible dismissal of the defense minister,

zmian różnych też jakby, wśród generalistów są podziały, jak należy tą sprawę na północy rozwiązać,

There are various changes as well, among generalists there are divisions on how to resolve this matter in the north.

no bo też nie ukrywajmy, kolejny front, bez jasno określonych celów tak naprawdę, bez jakiegokolwiek, nie wiem,

Well, let's not hide it, another front, without clearly defined goals really, without any, I don’t know,

horyzontu czasowego, jak długo by ta operacja trwała, to jest tak naprawdę proszenie się o, no może nie kolejną strefę gazy,

the time horizon, how long this operation would last, is really asking for, well maybe not another Gaza Strip,

ale jakby kolejne wyźnięcie w Libanie, w czym Izrael no ma, można powiedzieć, duże doświadczenie i to nigdy się dla Izraela tak naprawdę dobrze nie kończyło.

But like another incursion in Lebanon, in which Israel has, you could say, significant experience, and it never really ends well for Israel.

Tak, no to...

Yes, well then...

I dla Libanu podobnie.

And the same goes for Lebanon.

Dla Libanu podobnie, dokładnie. No też pojawiają się takie głosy, że to oczywiście zależy od reakcji Hezbollahu,

For Lebanon, it's similar, exactly. There are also voices suggesting that it obviously depends on Hezbollah's reaction.

no i my rozmawiamy w czwartek i jednocześnie trwa właśnie przemówienie Hasana Nasrallaha.

Well, we are talking on Thursday and at the same time Hassan Nasrallah's speech is currently underway.

On do tej pory w swoich przemówieniach nigdy, albo inaczej, on do tej pory w swoich przemówieniach zawsze podkreślał,

He has never, or rather, he has always emphasized in his speeches so far,

że Izrael przegrywa wojnę z Hamasem, czy w ogóle tą wojnę właśnie na kilku frontach, strefie gazy, ale też w Libanie,

that Israel is losing the war against Hamas, or rather this war on several fronts, in the Gaza Strip, but also in Lebanon,

więc no jestem ciekawa po prostu, jak przy aż tak spektakularnym ciosie, jaki Hezbollahowi zadano,

So, I'm just curious how, after such a spectacular blow dealt to Hezbollah,

to Nasrallah będzie w ogóle podtrzymywał taką narrację, no i na ile ona w ogóle...

So Nasrallah will maintain such a narrative at all, and to what extent it will...

w ogóle wyznaczy jakiś kierunek reakcji Hezbollahu.

In general, it will determine some direction for Hezbollah's reaction.

Na koniec, no ja wspomniałam trochę o społeczeństwie libańskim, na koniec zapytam cię o społeczeństwo izraelskie.

In the end, I mentioned a bit about Lebanese society, and finally, I will ask you about Israeli society.

Jak zareagowało na tą operację i czy to trochę poprawiło, w cudzysłowie, notowania na ten jachu, które ostatnio no nie były zbyt dobre?

How did you react to this operation and did it improve, in quotation marks, the ratings for this yacht, which recently have not been very good?

No wspomniałam się, to mocno z kolei podbudowało izraelskie morale, tak?

Well, I mentioned it, so it strongly boosted Israeli morale, right?

Kolejny jakby taki atak, który pokazuje no jednak no duża zdolność tego państwa, tak?

Another attack, which shows that this state has significant capabilities, doesn't it?

I możliwość faktycznie atakowania swojego przeciwnika w sposób bardzo...

And the possibility of actually attacking your opponent in a very...

spektakularny, tak? I też jednocześnie porównując na przykład tą sytuację do sytuacji z tryfy gazy,

spectacular, right? And also at the same time comparing, for example, this situation to the situation in the Gaza Strip,

no to jednak sposób dość jednak sprecyzowany, tak?

Well, it's quite a specified way, isn't it?

No ale tu jakby, no powtórzmy, jakby pojawiły się okoliczności sprzyjające właśnie takiemu atakowi,

Well, here, let's repeat, if circumstances favorable to such an attack were to arise,

jakby trochę no jednak Hezbollah jest innym bytem niż Hamas i inny jest to pole walki, w którym to się wszystko odbywa.

It's a bit like Hezbollah is a different entity than Hamas, and the battlefield where it all takes place is different too.

Więc myślę, że to będzie efekt pewnego rodzaju, no tak, wsparcia dla ten jachu,

So I think it will be a sort of support for this yacht.

tak jak chociażby miało miejsce po zabiciu Ismaila Hani w Teheranie, tak?

Just as it happened after the killing of Ismail Hani in Tehran, right?

Czyli znowu jakiejś takiej spektakularnej operacji daleko uderzającej przeciwnika.

So again some sort of spectacular operation striking the enemy from afar.

No ale jest też świadomość, że to jest też pewnego rodzaju, no mówiąc kolokwialnie,

Well, there is also an awareness that this is also a kind of, well, to put it colloquially,

wypstrykanie się z pewnego, no jednak skutecznego ataku.

eliminating a certain, yet effective attack.

Też wedle niektórych komentatorów czy jakichś przecieków mogło to dojść, ponieważ Hezbollah jakby odkrył,

According to some commentators or leaks, this could have happened because Hezbollah seems to have discovered,

że coś jest nie tak z tym sprzętem i po prostu trzeba było użyć, wybuchnąć to wszystko,

that something is wrong with this equipment and it just had to be used, to blow it all up,

zanim tak naprawdę zostanie odkryta i tak naprawdę cała operacja zaprzepaszczona.

before it is truly uncovered and the entire operation is truly wasted.

Też gdzieś były głosy, że to jakby powinno odstraszyć jednak Hezbollah,

There were also voices suggesting that this should deter Hezbollah, after all.

że jednak powinien się tutaj on wycofać i sam jakoś bardziej dążyć do rozejmu,

that he should retreat here and somehow strive more for a truce,

chociaż tutaj wydaje mi się, że to też raczej mało...

Although it seems to me that there's also rather little here...

...prawdopodobne, więc faktycznie jest z kolei taka znosząca fala Izraelczyków,

...likely, so there is indeed a wave of Israelis that is in turn lifting,

ale no świadomość, że tak naprawdę to nie rozwiązuje do końca tego konfliktu.

But, you know, the awareness that it doesn't really resolve this conflict in its entirety.

No i to przyłoni, że jakby też w znikomym stopniu wpływa na sytuację w strefie gazy, prawda?

Well, it implies that it also has a negligible impact on the situation in the Gaza Strip, right?

Więc tutaj jakby ten tak naprawdę to jądro tej obecnej wojny,

So here, in a way, is the core of this current war.

jakby no ciągle ta sytuacja jest bardzo trudna i jeszcze daleka od rozwiązania.

Well, the situation is still very difficult and far from being resolved.

Dziękuję ci bardzo Michale za przybliżenie tej sprawy.

Thank you very much, Michal, for bringing this matter to my attention.

Dziękuję ci Saru za rozmowę.

Thank you, Saru, for the conversation.

DPS-a.

DPS-a.

W drugiej części dzisiejszej DPS-y porozmawiamy o energii,

In the second part of today's DPS, we will talk about energy.

a konkretnie o imporcie ropy do Węgier.

specifically about the import of oil to Hungary.

Moim gościem w związku z tym jest Tymon Pastucha,

My guest in this regard is Tymon Pastucha,

nasz ekspert do spraw energetyki. Cześć Tymonie.

our energy expert. Hi Tymon.

Cześć Sara.

Hi Sara.

No i porozmawiamy o tym, jak Węgrzy po blisko już trzech latach

Well, we'll talk about how the Hungarians, after almost three years...

pełnoskalowej rosyjskiej agresji na Ukrainę

full-scale Russian aggression against Ukraine

wciąż są w stanie sprowadzać rosyjską ropę.

they are still able to import Russian oil.

Mało tego, do niedawna nawet korzystali, czy byli beneficjentami wyłączenia sankcji

Moreover, until recently, they even benefited from the lifting of sanctions.

wprowadzonego przez Unię Europejską, specjalnie dla Węgier, Czech i Słowacji.

introduced by the European Union, specifically for Hungary, the Czech Republic, and Slovakia.

No ale trochę to wszystko się zaczyna też dla Węgrów komplikować.

But this is all starting to get a bit complicated for the Hungarians as well.

Zanim przejdziemy do tego, jak się to komplikuje,

Before we get to how it gets complicated,

to właśnie chciałabym cię zapytać o to, Tymonie, jak to właśnie było możliwe,

That's exactly what I would like to ask you about, Tymon, how this was actually possible.

że kiedy cała Unia Europejska dywersyfikowała swoje źródła dostaw,

that when the entire European Union was diversifying its supply sources,

tak żeby właśnie nie były to...

so that they are not...

dostawy z Rosji, to Węgrzy do niedawna mieli cały czas

Deliveries from Russia, the Hungarians used to have all the time until recently.

jedną trzecią swojej ropy importowanej, sprowadzaną z rosyjskiego luk ojlu.

one third of its imported oil, sourced from the Russian oil hub.

No właśnie. Minęły dwa lata wojny, a Węgrzy nie tylko są uzależnieni

Exactly. Two years of war have passed, and the Hungarians are not only dependent.

od importu rosyjskiej ropy, ale również gazów.

from the import of Russian oil, but also gases.

I ta kwestia i ta, to są dwie zupełnie inne kwestie,

Both this issue and that one are two completely different matters.

ale te dwa surowce są importowane z Rosji na Węgry, głównie przez Ukrainę.

But these two raw materials are imported from Russia to Hungary, mainly through Ukraine.

Może o gazu dzisiaj nie będziemy opowiadać, bo ten temat na pewno wróci do nas jeszcze w tym roku

Maybe we won't talk about gas today, because this topic will definitely come back to us later this year.

w związku z tym, że ten przesył tego gazu będzie wstrzymany

Due to the fact that this gas shipment will be suspended.

w najbliższym czasie. W sensie, czy może być wstrzymany przez Ukrainę

in the near future. I mean, could it be delayed by Ukraine?

w związku z wygaśnięciem kontraktu, ale przejdźmy do tej ropy naftowej.

Due to the expiration of the contract, but let's move on to that oil.

Węgry są państwem tak zwanym zamkniętym, w sensie nie mają żadnego dostępu do morza,

Hungary is a so-called landlocked country, meaning it has no access to the sea.

nie mają własnych zasobów ropy, więc muszą ten surowiec importować z zagranicy

They do not have their own oil resources, so they must import this raw material from abroad.

i od wielu lat prowadzą politykę uzależniania się od Rosji

And for many years they have been pursuing a policy of becoming dependent on Russia.

pod względem importu ropy. I jedyne co robią w ramach dywersyfikacji,

in terms of oil imports. And the only thing they are doing in the name of diversification,

to dywersyfikują trasy jej dostawy. W sensie, rosyjska ropa jest dostarczana na Węgry

They diversify her delivery routes. In a sense, Russian oil is delivered to Hungary.

nie tylko gazociągiem przyjaźń, który biegnie z Białorusi przez Ukrainę

not only the friendship pipeline that runs from Belarus through Ukraine

i Słowację i trafia na Węgry, ale również przez różne drogi z południa Europy,

and Slovakia and hits Hungary, but also through various routes from southern Europe,

czyli przez Turcję, czy przez Morze Czarne. Więc Węgrzy aktywnie importują

So through Turkey or through the Black Sea. So the Hungarians are actively importing.

rosyjską ropę. Powiedziałeś, że 60% pochodzi z Łukoilu, to prawda, ale...

Russian oil. You said that 60% comes from Lukoil, that is true, but...

Nie, przepraszam, ile powiedziałeś?

No, I'm sorry, how much did you say?

Jedna trzecia.

One third.

Jedna trzecia, to jedna trzecia, ale chyba 80% łącznie importowanej ropy

One third is one third, but I think it's 80% of the imported oil in total.

to jest ropa rosyjska, jeśli nawet nie więcej, bo tam jeszcze jest drobne

This is Russian oil, if not more, because there are also small amounts there.

własne wydobycie.

own extraction.

Na Węgrzech. Węgrzy podejmują jakieś próby tam bardzo drobnej dywersyfikacji

In Hungary. The Hungarians are making some attempts at very minor diversification there.

tych dostaw, próbują coś dywersyfikować z Kazachstanu, może coś z Azerbejdżanu,

these supplies, they are trying to diversify something from Kazakhstan, maybe something from Azerbaijan,

może coś z Turcją, ale to są naprawdę skropla w morzu tej ropy.

Maybe something with Turkey, but those are really just drops in the ocean of this oil.

I co ciekawe, Węgry odgrywają bardzo istotną pozycję regionalną w kontekście

And interestingly, Hungary plays a very significant regional role in the context of

sektora paliw i ropy, ponieważ ich spółka MOL jest największą spółką w regionie,

the fuel and oil sector, as their company MOL is the largest company in the region,

czyli jedną z największych spółek w regionie. Posiada rafinerię właśnie

which is one of the largest companies in the region. It has a refinery just

na Węgrzech, ale również w Bratysławie, na Słowacji.

in Hungary, but also in Bratislava, Slovakia.

I to oni zawierają kontrakty z Rosją, importują tą ropę, która jest przetwarzana

And they enter into contracts with Russia, importing the oil that is processed.

właśnie w tych rafineriach i potem eksportowana do pozostałych państw regionu.

it is precisely in these refineries and then exported to the other countries in the region.

Więc mają bardzo duże znaczenie dla tej regionalnej stabilności.

So they have a very significant impact on this regional stability.

Ale dlaczego to robią? No to właśnie wynika z jakiejś takiej politycznej bliskości

But why are they doing it? Well, it actually stems from some kind of political closeness.

i kontestacji europejskich sankcji przez Węgry. Węgry oczywiście tłumaczą się

and the contestation of European sanctions by Hungary. Hungary is, of course, providing explanations.

na forum unijnym nie tym, że oni tak bardzo cenią relacje z Rosjanami

At the EU forum, it's not that they value relations with the Russians so much.

pod względem biznesowym, tylko właśnie tym, że oni nie mają alternatywnych

In business terms, it's just that they don't have alternatives.

innych możliwości importu tej ropy.

other possibilities of importing this oil.

I dlatego dostali wyłączenie do 2027 roku, że nie muszą zakończyć importu z Rosji.

And that's why they received an exemption until 2027, so they don't have to end imports from Russia.

Polska zakończyła import ropy z Rosji już półtora roku temu, jeśli dobrze pamiętam.

Poland halted oil imports from Russia a year and a half ago, if I remember correctly.

Niemcy również. Niemcy importują taką ropę z Kazachstanu do swoich rafinerii.

Germany as well. Germany imports such oil from Kazakhstan to its refineries.

No a Węgry cały czas tego nie zrobiły. Węgry, Czechy i Słowacja, ale na przykład

Well, Hungary still hasn't done that. Hungary, the Czech Republic, and Slovakia, but for example...

tutaj możemy powiedzieć, że Czesi dywersyfikują ten import i coraz w większym stopniu

Here we can say that the Czechs are diversifying this import and to an increasing extent.

importują na przykład przez porty we Włoszech tą ropę. I tamtymi gazociągami

They import, for example, that oil through ports in Italy. And by those gas pipelines.

do Czech, czy na przykład też z Polski. Więc Węgry prowadzą taką politykę

to Czech Republic, or for example also from Poland. So Hungary is pursuing such a policy.

utrzymywania jak najdłużej możliwe tego importu tej ropy. To jest tyle ciekawe,

maintaining this oil import for as long as possible. It is so interesting,

że jakby unijne prawo może nie zobowiązuje, ale wskazuje, że do 2027 roku

that while EU law may not be binding, it indicates that by 2027

powinniśmy odejść zupełnie od rosyjskich węglowodorów. No i pytanie,

we should completely move away from Russian hydrocarbons. And the question is,

jak to faktycznie zostanie zrealizowane.

how it will actually be implemented.

No to jest też o tyle fascynujące, że Węgrzy nie tyle nawet pozostali przy tym importzie,

Well, it is also fascinating in that the Hungarians have not only continued with this import,

ale wręcz go zwiększyli. Dokładnie. Bo z tego, co widziałam to w statystykach,

but they actually increased it. Exactly. Because from what I saw in the statistics,

jest tak ujęte, że dostawy tym rurociągiem przyjeźdźń, o którym właśnie wspomniałeś,

It is worded in such a way that deliveries via this pipeline, which you just mentioned,

w stosunku do 2021 roku wzrosły jeszcze o 50%. I zdaje się, że tu Ukraina straciła trochę

Compared to 2021, it increased by an additional 50%. And it seems that Ukraine has lost a bit here.

cierpliwość wobec Węgier, czy w ogóle wobec takiej sytuacji i wprowadziła sankcje,

patience towards Hungary, or in general towards such a situation, and imposed sanctions,

które no właśnie nie pozwalają na przesył ropy sprowadzanej przez Luke Oil

which precisely do not allow for the transfer of oil imported by Luke Oil

przez właśnie terytorium ukraińskie. Czy Węgrzy będą w takim razie próbowali

through just Ukrainian territory. Will the Hungarians then try to

kontynuować tą politykę, o której...

continue this policy, about which...

o której wspomniałeś, żeby cały czas móc tą rosyjską ropę sprowadzać?

At what time did you mention in order to be able to import that Russian oil all the time?

W Węgrzy faktycznie było tak, że Ukraina pod koniec czerwca tego roku wprowadziła sankcje

In Hungary, it was indeed the case that Ukraine imposed sanctions at the end of June this year.

na spółkę Luke Oil, która była jednym z eksporterów ropy z Rosji na Węgry.

in partnership with Luke Oil, which was one of the exporters of oil from Russia to Hungary.

Oni powiedzieli, że to chyba ponad połowę tego rosyjskiego eksportu.

They said that it is probably more than half of that Russian export.

Ale były tam jeszcze inne spółki rosyjskie, które eksportowały tę ropę.

But there were also other Russian companies that exported this oil.

Te sankcje zaczęły tak naprawdę faktycznie obowiązywać w lipcu, o czym zaalarmowały

These sanctions actually came into effect in July, as alerted.

Unię Europejską i Ukraina właśnie władze węgierskie, ale też wspominały

The European Union and Ukraine have just been mentioned by the Hungarian authorities, but also referred to.

że to jest niedopuszczalne działanie ze strony Ukrainy.

that it is an unacceptable action on the part of Ukraine.

Ukraina oficjalnie stwierdziła, że...

Ukraine has officially stated that...

Znaczy, nie było przez długi czas żadnych komentarzy ze strony władz ukraińskich,

I mean, there were no comments from the Ukrainian authorities for a long time.

ale z drugiej strony komunikacja spółki Mol była taka bardzo uspokajająca,

but on the other hand, the communication from the Mol company was very calming.

że znajdziemy jakieś rozwiązanie, że cały czas są przepływy tej ropy,

that we will find some solution, that there are always flows of this oil,

bo ta ropa i ukraińska strona też to potwierdzała, że ta ropa płynie,

because this oil and the Ukrainian side also confirmed that this oil is flowing,

ale to jest ropa nie właśnie od Luke Oilu, tylko od innych podmiotów,

but this is oil not from Luke Oil, but from other entities,

czyli żeby nie naruszać tych sankcji.

so as not to violate these sanctions.

I po pewnym czasie, czyli dokładnie tutaj we wrześniu, węgierski Mol ogłosił

And after some time, that is exactly here in September, the Hungarian Mol announced

sukces negocjacyjny, który polegał na tym, że rosyjska ropa,

negotiation success, which involved Russian oil,

a szczególnie ropa Luke Oilu, była dostarczana do granicy z Ukrainą,

and especially oil from Lukoil was delivered to the border with Ukraine,

czyli do białorusko-ukraińskiej granicy i tam była ona odbierana przez węgierski Mol,

so to the Belarusian-Ukrainian border, where it was received by the Hungarian MOL,

który faktycznie miał się stawać właścicielem tej ropy i też podnosić koszty

who was actually supposed to become the owner of this oil and also raise the costs

związane z jej transferem, ubezpieczeniem itd., itd.,

related to her transfer, insurance, etc., etc.,

co prawdopodobnie podniosło koszt przesyłu tej ropy około 1,5 dolara za baryłkę,

which has likely raised the shipping cost of this oil by about 1.5 dollars per barrel,

co nie jest informacją tragiczną.

which is not tragic information.

Dla Molu, ponieważ Mol importuje tą węgierską ropę ze znakomitymi zniżkami,

For Mol, because Mol imports this Hungarian oil at excellent discounts,

co przekłada się na konkurencyjność tej spółki np. z wyglądem innych spółek

which translates into the competitiveness of this company, for example, compared to the appearance of other companies.

w Europie Środkowej, jak austriackiego OMV czy polskiego Orlenu,

in Central Europe, such as the Austrian OMV or the Polish Orlen,

ponieważ Mol kupuje tę ropę nadal z około 20-30% obniżką,

because Mol is still buying this oil with a discount of about 20-30%,

czyli to jest jakby taki prezent, który Rosjanie mu podarowali Węgrom,

so it’s like a gift that the Russians gave to the Hungarians,

czyli właśnie tą danie ropy i przez to to węgierskie paliwo może być tańsze,

which means that giving that oil and because of that this Hungarian fuel may be cheaper,

zyski Molu są odpodatkowane takim specjalnym podatkiem na Węgrzech,

MOL's profits are subject to a special tax in Hungary.

które trafiają jeszcze raz do kasy państwa, plus nakładają się na to różne takie schematy

which go back to the state treasury again, plus there are various schemes that add to this

powiązania właśnie tej spółki z elitami władzy, więc jest to korzyść nie tylko i wyłącznie

the connections of this company with the power elites, so it is a benefit not only and exclusively

dla spółki Mole, ale też dla władzy i polityków, więc wynegocjowanie tego porozumienia

for the company Mole, but also for the authorities and politicians, so negotiating this agreement

było dużym sukcesem Molu, ale też jest pewnym sukcesem Ukrainy,

It was a big success for Molu, but it is also a certain success for Ukraine.

która pokazuje, że ma cały czas możliwość jakiegoś nacisku politycznego,

which shows that it still has the ability for some political pressure,

czyli uzyskiwania jakichś korzyści z tego względu właśnie,

that is, obtaining some benefits for this reason exactly,

że przez jej terytorium jest przesyłana ta ropa i pytanie też właśnie jest moim zdaniem

that this oil is being transported through its territory, and the question is, in my opinion,

jeszcze ciekawsze, co będzie z kwestią tego rosyjskiego gazu przesyłanego przez Ukrainę,

Even more interesting is what will happen with the issue of the Russian gas transmitted through Ukraine.

na który właśnie kontrakt wymaga, bo tutaj również Ukraina będzie mogła

which contract it requires, because here Ukraine will also be able to

coś wynegocjować korzystnego w zamian za przepuszczenie na przykład w jakiejś formie

to negotiate something beneficial in exchange for allowing, for example, in some form

tego gazu od Węgier, które wiadomo blokuje dość dużo projektów w Unii Europejskiej.

this gas from Hungary, which is known to block quite a few projects in the European Union.

Wspomniałeś wcześniej, że jedyna dywersyfikacja, jakiej Węgry się podejmują

You mentioned earlier that the only diversification that Hungary is undertaking

związana z importem surowców, to jest raczej dywersyfikacja,

related to the import of raw materials, it is rather diversification,

po prostu dróg, którymi one trafiają, ale cały czas od tego samego dostawcy.

just the routes they take, but always from the same supplier.

Czy w takim razie możemy się też spodziewać, że po prostu Węgrzy znajdą jakąś inną nitkę,

So can we also expect that the Hungarians will simply find some other thread?

którędy ta rosyjska ropa może do nich trafiać?

How can that Russian oil reach them?

To będzie o tyle ciężkie, że jest zakaz importu ropy naftowej do Unii drogą morską,

It will be difficult because there is a ban on importing oil to the Union by sea.

bo to mogłaby być alternatywna droga, ale to nie oznacza, że Węgry nie posiadają

because it could be an alternative route, but that doesn’t mean that Hungary does not have

żadnej możliwości alternatywnych dróg importu ropy.

no possibility of alternative routes for oil import.

Jest taka możliwość.

There is such a possibility.

Poprzez

Through

import z Chorwacji, to znaczy porty Omišlaj, ten terminal, ma możliwość przesłania przez

import from Croatia, that means the ports of Omišlaj, this terminal has the ability to transfer through

właśnie ten ropociąg łączący Węgry, Serbię i Chorwację, on ma możliwość przesyłu

this oil pipeline connecting Hungary, Serbia, and Croatia has the capacity for transport

dokładnie takiej ilości ropy, jakiej potrzebują rafinerie w Bratysławie i na Węgrzech.

exactly the amount of oil that the refineries in Bratislava and Hungary need.

Nie wymówię nazwy tej rafinerii, bo ona jest zbyt ciężka.

I won't pronounce the name of that refinery because it is too difficult.

W każdym razie jest taka możliwość, ale Węgrzy nie chcą skorzystać z tej możliwości,

In any case, there is such a possibility, but the Hungarians do not want to take advantage of it.

bo po pierwsze ta ropa będzie droższa niż ta sprzedawana przez, obecnie przez Rosjanę,

because first of all, this oil will be more expensive than the one currently sold by the Russians.

przez rurociąg przyjaźń, po drugie oskarżają Chorwację o pięciokrotny wzrost cen przesyłu tej ropy,

through the friendship pipeline, secondly, they accuse Croatia of a fivefold increase in the price of transporting this oil,

co nie do końca jest prawdziwe i co zdementuje władze Chorwacji, a po trzecie tak naprawdę z tyłu

which is not entirely true and which the authorities of Croatia will deny, and thirdly, actually from the back

tkli się taki już ponad dziesięcioletni konflikt między władzami Węgier a Chorwacji w kwestii

There has been a tender conflict lasting over ten years between the authorities of Hungary and Croatia regarding

wpływu właśnie w chorwackiej energetyce i korupcji związanej właśnie z przejęciem INY,

influence in Croatian energy and the corruption related to the takeover of INA,

czyli takiego państwowego podmiotu chorwackiego zajmującego się paliwami i to jest dość skomplikowane

So a Croatian state entity dealing with fuels, and it's quite complicated.

i ważny temat, w każdym razie można to skrócić do tego, że po prostu te relacje energetyczne

and an important topic, in any case, it can be summed up by saying that these energy relationships

między Chorwacją a Węgrami nie są dość dobre, a tak naprawdę Węgrzy nie mają zbyt

The relations between Croatia and Hungary are not very good, and in fact, the Hungarians do not have much.

dużych alternatyw dla importu tej ropy, więc powinni się prędzej czy później zgadzać na tą możliwość

large alternatives for importing this oil, so they should sooner or later agree to this possibility

i być może będą do tego zmuszeni.

and they may be forced to do so.

To na koniec zapytam cię o skutki, no bo wspomniałeś już, że cena może wzrosnąć około półtora...

So finally, I'll ask you about the consequences, because you mentioned that the price might rise by about one and a half...

Dolara na...

Dollar to...

Dolara na baryłce.

Dollar per barrel.

Tak, tak.

Yes, yes.

Czy to będzie oznaczało jakiś wzrost cen też na węgierskich stacjach paliw?

Will this mean a price increase at Hungarian gas stations as well?

Czy to właśnie w związku z tym, o czym mówiłeś, czyli, no, Mol cały czas tą ropę kupował od Rosji

Is this actually related to what you were talking about, that is, well, Mol kept buying that oil from Russia all the time?

z bardzo dużymi zniżkami, więc będzie w stanie jakoś balansować te różnice w cenie?

with very large discounts, so will he be able to balance those price differences somehow?

Prawdopodobnie Mol wynegocjuje bardzo dobre warunki obniżki tej ceny, nawet pomimo tych kosztów,

Mol is likely to negotiate very favorable terms for lowering this price, even despite those costs.

które będzie musiał ponieść za ubezpieczenie tej ropy, która będzie przesyłana na Węgry,

which he will have to bear for the insurance of the oil that will be transported to Hungary,

więc te różnice w cenach nie będą jakoś znacząco odczuwalne.

So these price differences won't be significantly noticeable.

Może po prostu to będą ciut mniejsze zyski, więc nie spodziewałbym się tutaj jakichś dużych reakcji.

Maybe it will just be slightly smaller profits, so I wouldn't expect any major reactions here.

Z tej kwestii widzę, że komunikaty władz zarówno ukraińskich, rosyjskich i węgierskich stwierdzają,

From this issue, I see that the statements from the authorities of Ukraine, Russia, and Hungary assert that

że są zadowolone z obecnego stanu rzeczy, ale to nie znaczy, że problem jest rozwiązany.

that they are satisfied with the current state of affairs, but that doesn’t mean the problem is solved.

Ten problem wróci, będzie wracał, kiedy będziemy przypominać, że powinniśmy zakończyć import paliw z Rosji,

This problem will return, it will keep coming back when we remind ourselves that we should end fuel imports from Russia.

a Węgry tego nie zrobiły, tak samo jak Słowacja, która też jest jakby po części uzależniona

And Hungary did not do it, just like Slovakia, which is also somewhat dependent.

od importu ropy właśnie z Rosji.

from the import of oil specifically from Russia.

No i pewnie tak samo my wtedy wrócimy do tego tematu znowu.

Well, I'm sure we'll return to this topic again.

Dziękuję ci bardzo, Tymonie, za wyjaśnienie tej sprawy.

Thank you very much, Tymon, for explaining this matter.

W ostatniej części dzisiejszej depeszy przenosimy się na Sri Lankę i przenosimy się do niej dosłownie,

In the last part of today's dispatch, we move to Sri Lanka and we move there literally.

ponieważ rozmawiam z Patrykiem Kuglem, który aktualnie na Sri Lance jest. Cześć Patryku.

because I am talking to Patryk Kugel, who is currently in Sri Lanka. Hi Patryk.

Cześć, dzień dobry.

Hello, good morning.

I jak rozumiem, Patryk jest tam właśnie dlatego częściowo, że też obserwuje to,

And as I understand it, Patryk is there partly because he is also observing this.

z czym będziemy rozmawiać, czyli zbliżające się na Sri Lance wybory,

what we will be talking about, namely the upcoming elections in Sri Lanka,

które będą miały miejsce w sobotę.

which will take place on Saturday.

I to, co jest tutaj ważne, to to, że to są pierwsze wybory od czasu masowych protestów,

And what is important here is that these are the first elections since the mass protests,

które wydarzyły się w 2022 roku i wtedy mówiło się, że to są takie pierwsze takie zmasowane protesty,

that took place in 2022 and it was said at the time that these were the first such mass protests,

które połączyły lankijczyków poza wszelkimi podziałami etnicznymi i religijnymi i wiązały się no przede wszystkim

which connected the Sri Lankans beyond all ethnic and religious divisions and was primarily associated with

z trudną sytuacją.

with a difficult situation.

Wówczas na Sri Lance inflacja wynosiła około 70%, były problemy z dostawami prądu,

At that time in Sri Lanka, inflation was around 70%, and there were problems with power supply.

z dostępem do leków, z dostępem do żywności, no i powstał właśnie taki ruch oporu,

with access to medicines, with access to food, and so a resistance movement has just formed,

który nazywał się Ara Galaya i w efekcie rzeczywiście doprowadził do dymisji prezydenta

who was named Ara Galaya and as a result actually led to the resignation of the president

i przez kolejne dwa lata właśnie rządził wyznaczony wówczas prezydent przez parlament.

And for the next two years, he was governed by the president appointed by the parliament at that time.

I zanim może przejdziemy do samej kampanii wyborczej, do tego,

And before we may move on to the election campaign itself, to this,

co się będzie działo podczas wyboru, to chciałam cię Patryku zapytać,

I wanted to ask you, Patryk, what will be happening during the election.

co z tych protestów zostało na Sri Lance?

What remains from these protests in Sri Lanka?

Czy jest tak, że rzeczywiście kraj się zmienił przez te dwa lata i sytuacja się bardzo poprawiła,

Has the country really changed in the past two years and has the situation improved greatly?

czy to czego domagają się lankijczycy, to co będzie ich priorytetem podczas wybierania na kogo głosować,

Is what the Sri Lankans are demanding going to be their priority when choosing who to vote for?

mniej więcej pozostało takie same właśnie jak w 2022 roku?

Has it remained more or less the same as in 2022?

Myślę, że po tamtych protestach zostało wielkie sprzątanie i naprawianie tego państwa.

I think that after those protests, there was a great cleanup and fixing of this country.

Sri Lanka sięgnęła dna i dopiero od tego dnia,

Sri Lanka hit rock bottom and only from that day onward,

musiała się wtedy odbić.

She must have had to bounce back then.

W sensie politycznym nie zmieniło się zbyt wiele,

In a political sense, not much has changed.

przynajmniej nie spełniły się te żądania protestujących.

At least the demands of the protesters were not met.

Oni chcieli całkowitej zmiany systemu.

They wanted a complete change of the system.

W zasadzie nie wiedzieli na co, ale chcieli odsunięcia od władzy starych polityków,

Basically, they didn't know what for, but they wanted to remove the old politicians from power.

starych partii, chcieli jakoś przemodelować cały ten system władzy,

old parties, they wanted to somehow reshape the entire system of power,

walczyć z korupcją i tak dalej.

fight against corruption and so on.

Tylko, że zaraz jak udało im się obalić prezydenta Gotabaye Rajapakse,

Only that as soon as they managed to overthrow President Gotabaya Rajapakse,

to tak naprawdę ten ruch się rozsypał.

It really fell apart.

Część ludzi przeszła do rządu, część zajęła się swoją z powrotem pracą

Some people joined the government, while others returned to their work.

i z tych postulatów politycznych niewiele zostało.

And there is little left of these political demands.

Część z tych postulatów przejęli politycy,

Some of these demands were taken up by politicians,

którzy teraz w tych wyborach startują.

who are running in these elections now.

Tam nawet są kilku liderów tego ruchu protestów.

There are even a few leaders of this protest movement there.

Oni się nie liczą w głównej walce,

They don't count in the main fight,

no ale są jakby w konkursie.

Well, they are like in a competition.

Jeden z nich, taki polityk lewicowy,

One of them, a leftist politician,

no też odebrał kilka postulatów tych protestujących,

Well, he also acknowledged some of the demands of the protesters.

więc w jakimś sensie te postulaty gdzieś tam żyją.

So in a sense, these postulates are somehow alive.

No ale w sensie politycznym,

Well, in a political sense,

niewiele się tak naprawdę zmieniło.

Not much has really changed.

Był ten okres przejściowy,

There was this transitional period,

bo Sri Lanka musiała się zająć wychodzeniem

because Sri Lanka had to focus on recovery

właśnie z tego ogromnego kryzysu politycznego.

just from this huge political crisis.

Wtedy jak Gotabaya Rajapaksa ustąpił,

When Gotabaya Rajapaksa resigned,

to parlament na nowego, tymczasowego prezydenta

to the parliament for a new, temporary president

wybrał Ranila Vikramasinghe,

he chose Ranil Wickremesinghe,

który już był wcześniej pięciokrotnie

which had already been five times before

premierem tego państwa,

the prime minister of this country,

więc ciężko powiedzieć, że był człowiekiem

So it's hard to say that he was a man.

spoza establishmentu.

outside the establishment.

I on podjął się tej właśnie pracy uporządkowania gospodarki.

And he took on the task of organizing the economy.

I to w zasadzie działo się przez ostatnie dwa lata.

And this has basically been happening for the last two years.

Była pożyczka Międzynarodowego Funduszu Walutowego,

There was a loan from the International Monetary Fund,

która wymagała też bardzo poważnych reform gospodarczych,

which also required very serious economic reforms,

które uderzyły w normalnych ludzi.

which struck normal people.

Tak trzykrotnie podniesiono ceny energii,

Three times the energy prices have been raised.

elektryczności, ceny paliwa.

electricity, fuel prices.

Zmniejszono wszystkie dopłaty, wydatki po stronie rządu.

All subsidies and government spending have been reduced.

Podniesiono podatki.

Taxes have been raised.

W związku z tym sytuacja makroekonomiczna

In connection with this, the macroeconomic situation

udało się ją poprawić.

It was possible to improve it.

Nawet w tym roku Sri Lanka ma odnotować wzrost gospodarczy,

Even this year, Sri Lanka is expected to see economic growth,

tam w okolicach dwóch procent tylko,

there around just two percent only,

ale jednak po raz pierwszy od dwóch lat.

but still for the first time in two years.

Inflację udało się zdusić z tych siedemdziesięciu procent

Inflation has managed to be suppressed from those seventy percent.

do trzech w ostatnim miesiącu,

up to three in the last month,

więc życie wróciło do normy.

so life has returned to normal.

Nie ma koleje przed stacjami benzynowymi,

There are no trains in front of gas stations.

przed sklepami.

in front of the stores.

W zasadzie wygląda tutaj wszystko elegancko.

Basically, everything looks elegant here.

Tylko z kim się tutaj mówi, no narzekają jednak

"Who are you talking to here, well, they are complaining after all."

zwłaszcza ci taksówkarze,

especially those taxi drivers,

zwyczajni ludzie gdzieś na straganach,

ordinary people somewhere at the stalls,

na bazarach,

in the bazaars,

że koszty życia po prostu stały się tak nieznośne,

that the cost of living has simply become so unbearable,

że to jest największym wyzwaniem,

that it is the biggest challenge,

dla Sri Lanki.

for Sri Lanka.

Mogli lankijczycy ponosić te ciężary,

Could the Sri Lankans bear these burdens,

bo wiedzieli, że było naprawdę źle.

because they knew it was really bad.

Te pierwsze dwa lata znosili te wszystkie uciążliwości.

For the first two years, they endured all these hardships.

No i w tym sensie te obecne wybory

Well, in this sense, the current elections...

trochę będą takim podsumowaniem i sądem

they will be somewhat of a summary and judgment

nad tym procesem liberalizacji gospodarczej

on this process of economic liberalization

według zaleceń MFW.

according to the recommendations of the IMF.

No i tutaj wydaje się, że cenę za to

Well, here it seems that the price for this

może właśnie zapłacić Ranil Vikramasinghe,

maybe Ranil Vikramasinghe will just pay.

który te dwa lata wprowadzał te wszystkie reformy.

who implemented all these reforms for the last two years.

On dzisiaj mówi, że tylko wybór

He says today that it's just a choice.

jego jest gwarancją, że Sri Lanka

his is a guarantee that Sri Lanka

do tego bankructwa nie wróci,

he won't return to that bankruptcy,

że ta sytuacja gospodarcza będzie się rozwijała.

that this economic situation will develop.

No ale z drugiej strony te uciążliwości,

But on the other hand, those inconveniences,

koszty życia, jakie ponieśli zwyczajni ludzie,

the cost of living that ordinary people have incurred,

no to może być czynnik, który spowoduje,

well, it could be a factor that causes,

że mieszkańcy Sri Lanki podziękują już temu prezydentowi

that the residents of Sri Lanka will thank this president already

i może wybiorą kogoś innego,

and maybe they'll choose someone else,

kto daje im jakąś nową nadzieję

who gives them any new hope

na poprawę ich sytuacji życiowej.

to improve their living situation.

No właśnie i tutaj zapytałabym,

Well, this is where I would ask,

kogo mogą jeszcze innego wybrać.

Who else can they choose?

To znaczy wiem, że jest 30 osób,

That means I know there are 30 people.

8 kandydatów.

8 candidates.

Nie umknęło mojej uwadze, że niestety

It hasn't escaped my attention that unfortunately

są to tylko i wyłącznie mężczyźni.

They are only and exclusively men.

Nie będę cię oczywiście pytać o wszystkich.

I won't obviously ask you about all of them.

Z tego, co zrozumiałam przygotowując się

From what I understood while preparing

do tej rozmowy, tak naprawdę poza właśnie

to this conversation, actually apart from just

wspomnianym przez ciebie Vikramasinghe

mentioned by you Vikramasinghe

liczy się jeszcze dwójka,

there are still two to count,

jako takich poważnych jego rywali.

as such serious rivals of his.

Czy możesz nam zarysować,

Can you outline for us,

może nie tyle co ich sylwetkę, ale bardziej właśnie

maybe not so much their silhouette, but more precisely

wizję przyszłości Sri Lanki

the vision of the future of Sri Lanka

i tego, jak poprawić sytuację jej mieszkańców,

and how to improve the situation of its residents,

jaką oni prezentują?

What do they present?

No więc tutaj głównym rywalem dla Vikramasinghe,

So here the main rival for Vikramasinghe,

jest też wytrawny polityk,

he is also a seasoned politician,

osoba dobrze znana na Sri Lance.

a well-known person in Sri Lanka.

Sajit Premadasa

Sajit Premadasa

jest liderem opozycji w obecnym

he is the leader of the opposition in the current

parlamencie na Sri Lance.

parliament in Sri Lanka.

Z takiej centrolewicowej bardziej

From such a more center-left perspective

partii. Jest zresztą

party. Besides, it is

synem prezydenta Sri Lanki

the son of the President of Sri Lanka

na początku lat 90,

in the early 90s,

więc z zasłużonej rodziny politycznej

so from a well-deserved political family

pochodzi. No i on

comes from. And he

ma dużą szansę

has a good chance

do tego, żeby właśnie przejąć

to take over just for that

władzę na Sri Lance.

the authorities in Sri Lanka.

Wczoraj zakończyła się tutaj w ogóle

Yesterday it ended here altogether.

działania wyborcza na wiecach

election activities at rallies

Sajit Premadasa. Zapowiadał, że zdecydowanie

Sajit Premadasa. He announced that he would definitely

wygra te wybory z przewagą

will win these elections with a margin

dwóch milionów głosów, że tak

two million votes in favor

wskazują jego wewnętrzne badania.

it indicates his internal studies.

On się niewiele tak naprawdę różni

He doesn't really differ much.

od obecnego prezydenta.

from the current president.

Też zapowiada małe jakieś tam

It also promises something small.

renegocjacje z Międzynarodowym Funduszem Walutowym,

renegotiations with the International Monetary Fund,

żeby trochę tym ludziom ułatwić,

to make it a bit easier for those people,

ulżyć w ich sytuacji życiowej.

to alleviate their life situation.

Ale tutaj nie ma jakichś strasznie

But there isn't anything terribly here.

rewolucyjnych pomysłów.

revolutionary ideas.

Raczej oferuje właśnie nową twarz,

Rather, it offers a new face.

znaczy nową starą twarz, młodszą twarz

it means a new old face, a younger face

po prostu od 75-letniego

just from a 75-year-old

obecnego prezydenta.

the current president.

No ale jakby największa

But like, the biggest

zagadka i może czarny koń tych

the riddle and maybe the dark horse of these

wyborów, to jest trzeci kandydat,

of the elections, this is the third candidate,

czyli Anura Kumara Disanayake.

that is Anura Kumara Disanayake.

To jest polityk lewicowy,

This is a left-wing politician.

nawet można by powiedzieć wcześniej

one could even say earlier

przynajmniej był ze skrajnie lewicowej

at least he was from the far left

organizacji partii, która też już

the organization of the party, which is already

jeszcze w latach 80-tych tutaj odpowiadała

Back in the 80s, this place used to respond.

za takie powstanie lewicowe

for such a leftist uprising

marksistowskie przeciwko rządowi.

Marxists against the government.

Powstanie zostało wtedy w latach 80-tych

The uprising took place in the 1980s.

prawo stłumione, wtedy nawet 60-80

law suppressed, then even 60-80

tysięcy ludzi mogło zginąć

thousands of people could have died

w trakcie tych różnych zamieszek

during these various riots

i terroru władzy

and the terror of power

rozpętanego tym powstaniem. No dzisiaj

unleashed by this uprising. Well, today

Disanayake odżegnuje się od tamtych

Disanayake disavows those.

skrajnych pomysłów. Mówi, że jest

extreme ideas. He says he is

bardziej lewicowy, jakby bardziej umiarkowany

more left-leaning, as if more moderate

niż ta jego partia w przeszłości.

than his party in the past.

Zresztą występuje pod płaszczykiem,

Besides, it appears under the guise,

pod taką parasolką szerszej

under such a wider umbrella

koalicji partii takich lewicowych

coalition of leftist parties

i on właśnie trochę

and he just a bit

zagospodarowuje ten gniew

manages this anger

i ten ruch społeczny sprzed dwóch

and this social movement from two

lat. On właśnie jest takim

He's just like that.

człowiekiem trochę spoza establishmentu

a person somewhat outside the establishment

mimo tego, że był i ministrem i

despite the fact that he was both a minister and

członkiem parlamentu w ostatnich latach,

a member of parliament in recent years,

no ale nie pełni jakiejś innej

but not in some other capacity

wiodącej roli w państwie.

leading role in the state.

On mówi też najbardziej

He also talks the most.

takim głosem prospołecznym,

such a pro-social voice,

jakby on zapowiada najdalej idące

as if he announces the farthest-reaching

renegocjacje z MFW

renegotiations with the IMF

na powrót niektórych subwencji

for the return of certain subsidies

wsparcia dla normalnych

support for the normal

ludzi, żeby odciążyć ich

to relieve people

właśnie w tej trudnej sytuacji gospodarczej.

just in this difficult economic situation.

Więc na niego będzie głosować

So they will vote for him.

pewnie właśnie ta klasa robotnicza,

probably just that working class,

rolnicy, ludzie z prowincji

farmers, people from the provinces

i tak dalej, i tak dalej.

and so on, and so on.

No i później będzie pytanie, na ile on będzie w stanie

And then there will be a question of how much he will be able to.

w związku z tym te swoje obietnice,

in connection with your promises,

rozdawnictwo pewne znowu pogodzić

distribution certain again reconcile

z wymaganiami MFW

with the IMF requirements

i na ile to się przełoży na sytuację

and how much will it translate into the situation

właśnie gospodarczą Sri Lanki.

just the economy of Sri Lanka.

Jeszcze słowem,

Just a word,

w polityce zagranicznej ci ludzie się

In foreign policy, these people are

w zasadzie niewiele różnią. Wszyscy

Basically, they don't differ much. Everyone

doceniają bliskie relacje z Indiami,

they appreciate close relations with India,

nie chcą się zamykać na Chiny,

they do not want to close off to China,

liczą na dobrą współpracę z Europą,

they are counting on good cooperation with Europe,

więc tutaj w polityce zagranicznej

so here in foreign policy

nie ma jakichś różnic między nimi.

There are no differences between them.

Wszyscy też mają poparcie tych

Everyone also has the support of those.

mniejszości etnicznych i to jest jakby też nowość

ethnic minorities and this is like a new thing as well

w tych wyborach w tym roku,

in this year's elections,

że tu nie ma takich podziałów wzdłuż

that there are no such divisions along here

linii religijnych albo etnicznych, tak, że

religious or ethnic lines, so that

wszyscy Tamilowie kiedyś głosowali na jednego kandydata,

all Tamils used to vote for one candidate,

wszyscy muzułmanie na innego, prawda,

all Muslims to another, right,

buddyści na innego. Dzisiaj te

Buddhists to another. Today these

mniejszości są podzielone tak samo

minorities are divided in the same way

jak całe społeczeństwo i głosują bardziej

how the whole society votes more

według własnych sympatii ideologicznych

according to one's own ideological preferences

i personalnych.

and personal.

Więc Disa Nayake, jeżeli by wygrał

So Disa Nayake, if he were to win

ten lewicowy, to byłaby duża niespodzianka

That leftist one would be quite a surprise.

i pewna zmiana

and a certain change

paradygmatu rządzenia

governing paradigm

z niewiadomymi jeszcze skutkami, ale

with unknown consequences, but

ta dwójka innych faworytów

those two other favorites

oznaczałaby po prostu

would simply mean

kontynuację i zakończenie tego okresu przejściowego

the continuation and conclusion of this transition period

po rewolucji z 2022 roku.

after the revolution of 2022.

Na koniec, Patryku, zapytałabym Cię,

In the end, Patryk, I would ask you,

bo podejrzewam, że dla wielu naszych

because I suspect that for many of our

słuchaczy Sri Lanka to jest jednak taki

Sri Lanka is still such a listener.

dosyć odległy, jeżeli rozmawiamy

quite distant, if we are talking

w takich właśnie politycznych

in such political

kategoriach kierunek, więc chciałabym Cię też

the categories direction, so I would also like to you

zapytać o stawkę tych wyborów,

to ask about the stakes of these elections,

ale w takim kontekście roli prezydenta

but in such a context of the role of the president

w systemie politycznym

in the political system

Sri Lanki, na ile właśnie

Sri Lanka, how much exactly?

to jego osoba jest

it is his person

decydująca, jeżeli chodzi o

decisive when it comes to

realizowanie polityki

implementing policy

i wewnętrznej, ale też zagranicznej.

and foreign as well.

To jest bardzo ważna pozycja.

This is a very important position.

Na Sri Lance mamy taki silny

In Sri Lanka, we have such strength.

system prezydencki, najbardziej powiedzmy

presidential system, most let's say

zbliżony do francuskiego chociażby,

similar to French, for example,

gdzie prezydent jest i głową

Where the president is and the head.

państwa, i szefem rządu,

the state, and the head of government,

i szefem armii,

and the chief of the army,

i głównym dowodzącym armii itd.

and the main commander of the army, etc.

Więc od niego zależy wszystko,

So everything depends on him,

w zasadzie większość na Sri Lance.

Basically most of it in Sri Lanka.

Prawdopodobnie ktokolwiek by nie został

Probably whoever would remain.

tym prezydentem to zaraz rozwiąże też

This president will also solve that soon.

parlament, żeby zrobić

parliament, to do

przyśpieszone wybory w parlamencie, żeby

accelerated elections in the parliament, so that

móc tam stanowić prawo.

to be able to make laws there.

Więc prezydent mianuje premiera,

So the president appoints the prime minister,

mianuje później, wyznacza ministrów

appoints later, designates ministers

w jego rządzie. No to jest

in his government. Well, this is

człowiek, który ma największy wpływ

the person who has the greatest influence

na to, w jaką stronę Sri Lanka pójdzie

on which way Sri Lanka will go

i w zakresie polityki ekonomicznej,

and in the area of economic policy,

i polityki wewnętrznej, i zagranicznej.

and domestic and foreign policies.

Dlatego tak ważne są te wybory,

That's why these elections are so important,

bo tak naprawdę Sri Lanka

because actually Sri Lanka

przez ostatnie dwa lata była w takim

For the last two years, she has been in such a...

trochę zawieszeniu. Był Ranil Vikramasinghe

a bit suspended. Ranil Vikramasinghe was.

tym prezydentem, no ale on miał

that president, well, but he had

mandat bardzo słaby, bo został

a very weak mandate, because it was

w takiej nadzwyczajnej sytuacji wybrany

in such an extraordinary situation selected

na tą rolę przez parlament,

for that role by the parliament,

a nie w głosowaniu powszechnym,

not in a general vote,

a ma ogromną władzę. Więc teraz

and has immense power. So now

ta sytuacja ma zostać unormowana,

this situation is to be regulated,

wrócona do porządku konstytucyjnego.

returned to constitutional order.

Jeżeli wygra Ranil Vikramasinghe

If Ranil Vikramasinghe wins

to będzie miał w końcu

he will finally have it

mocny mandat demokratyczny do

a strong democratic mandate to

prowadzenia dalej tej swojej trudnej

continuing this difficult situation of hers

polityki oszczędności ekonomicznych.

economic austerity policies.

No a jeżeli

Well, if...

wygra ten bardziej lewicowy

the more leftist one will win

polityk, no to będziemy mieli

Politician, well then we will have.

na Sri Lance

in Sri Lanka

pewnie dużo zmian

probably a lot of changes

i jakaś jakby nowy kierunek

and some kind of new direction

będzie wyznaczony.

will be appointed.

Jeszcze wspomnę tylko to, że

I would just like to mention that

z uwagi na rangę tych wyborów

due to the importance of these elections

i na taką właśnie

and to such a one

zaciętą walkę, bo żadne tutaj

a fierce struggle, because none here

w zasadzie badania opinii publicznej

essentially public opinion research

nie wskazują jednoznacznie kto wygra.

They do not clearly indicate who will win.

W zasadzie każdy wynik jest możliwy.

Basically, any result is possible.

No i teraz pytanie się pojawia

Now the question arises.

jak się zachowają przegrani po tych

How will the losers behave after this?

wyborach, prawda? Jeżeli uznają

in the elections, right? If they recognize

czy uznają wyniki tych wyborów w przypadku

Will they recognize the results of these elections in the event of...

własnej porażki. Jest pewne

of one's own failure. It is certain

małe, co prawda, ale jest pewne ryzyko

Small, indeed, but there is certainly a risk.

takiej destabilizacji politycznej, jeżeli ktoś

such political destabilization, if someone

by zaczął podważać wyniki tych

to start undermining the results of those

wyborów. Na szczęście jest na miejscu też

of the elections. Fortunately, he is also there.

misja obserwacyjna Unii Europejskiej

European Union observation mission

i Państw Wspólnoty Narodów, więc

and the countries of the Commonwealth, so

będzie to jakoś mniej więcej

it will be more or less like that

można wiarygodnie ocenić jakość

the quality can be reliably assessed

tego głosowania. No niemniej

this voting. Well, nevertheless

jednak pewne ryzyko destabilizacji politycznej

however, there is a certain risk of political destabilization

występuje, a pamiętajmy, że na Sri Lance

it occurs, and let us remember that in Sri Lanka

przemoc polityczna zdarzała się

political violence occurred

bardzo często, tak? Tutaj bardzo często i

very often, right? Here very often and

prezydenci i premierzy i ministrowie

presidents, prime ministers, and ministers

różnych resortów ginęli w różnych

various departments disappeared in different

zamieszkach w walce politycznej,

in the turmoil of political struggle,

zamachach terrorystycznych. Ta kampania była

in terrorist attacks. This campaign was

nadzwyczajnie spokojna, mimo

extraordinarily calm, despite

wielkiej wagi i zaciętej rywalizacji.

of great importance and fierce competition.

Nie doszło do żadnego incydentu

There was no incident.

w trakcie kampanii wyborczej, żadnego

during the election campaign, none

incydentu zbrojnego, więc na razie

armed incident, so for now

wygląda to bardzo spokojnie i oby

it looks very peaceful and hopefully

tak spokojnie mieszkańcy

So calmly, the residents.

wyspy przyjęli wyniki tych wyborów

The islands accepted the results of these elections.

i żeby mogli dalej kontynuować

and so they could continue further

swój rozwój gospodarczy, bo pamiętajmy

its economic development, because let's remember

Sri Lanka też, to pewnie

Sri Lanka too, that's probably it.

część słuchaczy zna Sri Lankę

Some of the listeners know Sri Lanka.

z tej strony, że jest pięknym miejscem

from the fact that it is a beautiful place

do wypoczynku, tak? Wcale wycieczek

for relaxation, right? Not at all trips

turystycznych tutaj w tym roku

tourist attractions here this year

z tego co widzę było już

From what I see, it has already happened.

30 tysięcy prawie Polaków, najwięcej

30 thousand almost Poles, the most

od wielu, wielu lat

for many, many years

i pewnie Sri Lanka

and probably Sri Lanka

będzie jeszcze bardziej atrakcyjnym miejscem

it will be an even more attractive place

dla wielu naszych obywateli

for many of our citizens

pod warunkiem właśnie, że te wybory

provided that these elections

nie spowodują jakiejś destabilizacji

will not cause any destabilization

ktokolwiek wygra te wybory

whoever wins these elections

to najważniejsze jest, żeby utrzymano

the most important thing is to maintain

ten spokój i

this peace and

reformy gospodarcze, żeby gospodarka

economic reforms to make the economy

mogła się dalej rozwijać.

she could have continued to develop.

No i tego właśnie lankijczykom

Well, that's exactly what the Sri Lankans...

i lankijkom życzymy. Patryku

We wish you. Patrick.

bardzo Ci dziękuję za to, że połączyłeś się

Thank you very much for connecting.

z nami z Colombo i

with us from Colombo and

przybliżyłeś tą sprawę. Dziękuję uprzejmie.

You have clarified this matter. Thank you kindly.

To wszystko w dzisiejszym odcinku

That's all for today's episode.

Dziękuję Państwu za wysłuchanie

Thank you for your attention.

kolejnej depeszy

another dispatch

Podcast wyprodukowała Natalia Radulska

The podcast was produced by Natalia Radulska.

Tu mówił PiS

Here spoke PiS.