Spacer#10 Zarządzanie stresem
Mila Wrzosek
Spacerowy Podcast o Nawykach
Spacer#10 Zarządzanie stresem
Dzień dobry, dzień dobry, łyczek kawy i zaczynamy.
Good morning, good morning, a sip of coffee and we start.
Dzisiejszy temat bardzo ważny, bo nie tylko ma ogromny wpływ na nasze zdrowie, zarówno fizyczne, jak i psychiczne, ale tak naprawdę towarzyszy nam na co dzień, jest częścią naszego życia.
Today's topic is very important, as it not only has a huge impact on our health, both physical and mental, but is also something that accompanies us every day, as a part of our lives.
Jest to stres. Na dzisiejszym spacerze opowiem Ci, jak troszeczkę zmienić do niego podejście. Mam nadzieję, że przekonam Cię do tego, że zmiana podejścia pomaga.
This is stress. During today's walk, I will tell you how to slightly change your approach to it. I hope to convince you that changing your approach helps.
Opowiem także, co zrobić, by lepiej sobie z tym stresem radzić. Lepiej ten stres, powiedziałabym, ogarniać, bo stresu nie jesteśmy w stanie wyeliminować i nawet dobrze, że on jest.
I will also tell you what to do to cope better with this stress. I would say it's better to manage this stress because we cannot eliminate stress, and it's even good that it exists.
Towaryszy nam zawsze, jest naturalną częścią naszego życia, więc warto by było go trochę oswoić. Zapraszam.
It always accompanies us, it is a natural part of our life, so it would be worth taming it a bit. I invite you.
Ja jestem Mila i niezmiernie mi miło Cię tu powitać, a to jest spacerowy podcast o nawykach.
I am Mila and it is my great pleasure to welcome you here, and this is a walking podcast about habits.
Dzięki.
Thank you.
studiach, zaczęłam trochę to oswajać.
In my studies, I started to get a bit accustomed to it.
Nie będę ukrywać, że to było
I will not hide that it was
dla mnie bardzo ciężkie,
very difficult for me,
nadal jest, ale pracuję nad tym
it's still there, but I'm working on it
mocno i nawet uczę się trochę, jak
strongly and I'm even learning a bit how
to robić lepiej, stąd też warsztaty
to do it better, hence the workshops
z emisji głosu, z wystąpień,
from voice emission, from speeches,
z prezentacji publicznych,
from public presentations,
na których byłam i oczywiście
that I attended and of course
teraz już
now already
zmiana podejścia do wszystkiego,
a change in approach to everything,
się zgłaszałam, wychodziłam,
I was reporting, I was going out,
uprzednio bardzo głośno to komunikuję,
I communicate this very loudly in advance,
co by nie było odwrotu,
so that there would be no turning back,
ale do brzegu. Na tych warsztatach
but to the point. At these workshops
rozmawialiśmy również o stresie, o tym,
we also talked about stress, about that,
jak stres na nas wpływa, m.in. występując
how stress affects us, among other things, appearing
publicznie i różnych badaniach na temat
publicly and various studies on
wpływu stresu. I
the impact of stress. I
wracając do badania, wyobraź sobie,
returning to the study, imagine,
że uczestniczysz w eksperymencie,
that you are participating in the experiment,
który ma na celu
which aims to
wywołanie u ciebie bardzo silnego
a very strong calling in you
stresu. Polega to na tym,
stress. It involves this,
że wychodzisz na scenę
that you are going on stage
i w ciągu kilku minut masz opowiedzieć o swoich
and in a few minutes you have to talk about your...
słabych stronach i jesteś
weak points and you are
w tym czasie oceniana przez
during this time assessed by
komisję ekspertów. Żeby stres był
a committee of experts. To have stress
większy, naprzeciwko masz włączoną
bigger, you have it turned on opposite
kamerę, jest to transmitowane online,
the camera, it is being streamed online,
a ci eksperci, ta komisja,
and these experts, this commission,
oni są przeszkoleni, by
they are trained to
przez cały czas twojego wystąpienia
throughout your entire speech
niewerbalnie pokazywać
to show nonverbally
twoją dezaprobatę na temat tego, co mówisz.
your disapproval of what you are saying.
Stresujące?
Stressful?
Potwornie.
Horribly.
Następnie, po takim wystąpieniu,
Then, after such an event,
dawano zadania matematyczne tym osobom
Mathematical problems were given to those people.
i sprawdzano, jak sobie
and it was checked how they were doing
radzili. Jak można domyślać,
they advised. As one might guess,
no nie radzili sobie najlepiej, ale
well, they weren't doing their best, but
byli i tacy,
there were also those,
którzy po takim samym stresującym,
who after such the same stressful,
tym wystąpieniu, jednak
however, in this presentation
radzili sobie
they managed
dużo lepiej. Różniło się to jednym
much better. It differed by one
szczegółem. W tej drugiej grupie
in detail. In this second group
powiedziano, że
it was said that
powiedziano im przed badaniem,
they were told before the examination,
że te objawy, które będą odczuwać,
that the symptoms they will experience,
czyli pocenie się, wzrost
so sweating, increase
tętna, napięcie mięśni,
pulse, muscle tension,
to jest pomoc, jaką otrzymują
this is the help they receive
dla organizmu. Że dzięki temu,
for the body. That thanks to this,
że szybciej oddychają, mogą szybciej
that they breathe faster, they can faster
myśleć, że
to think that
dzięki kortyzolowi
thanks to cortisol
zwiększa się jasność tych myśli.
the brightness of those thoughts isIncreasing.
Oczywiście prawdą, że
Of course, it is true that
klasyczne objawy stresu
classic symptoms of stress
nie znaczą rozdrażnienia, a
they do not mean irritation, but
jedynie takie dodatkowe wsparcie dla
only such additional support for
nas. I tym ludziom
us. And these people
nie tylko na tym teście matematycznym
not only on this math test
poszło dużo lepiej, ale również
It went much better, but also
te ich wystąpienia przed tą komisją
their appearances before that committee
ekspercką były dużo lepsze.
The expert ones were much better.
W dodatku badania
In addition to the research
pokazały, że ich tętnice nie zwężały
showed that their arteries did not narrow
się w trakcie tej sytuacji stresowej,
during this stressful situation,
tak jak w przypadku większości
just like in the case of most
osób. Dzięki temu
people. Thanks to this
na nich wzrastało ryzyko truskich chorób.
The risk of strawberry diseases increased on them.
Choroby wieńcowej między innymi.
Coronary artery disease, among others.
Jedynie zmiana myślenia o stresie
Only a change in thinking about stress
wpływa na zmianę
influences change
reakcji organizmu.
reaction of the body.
Ludzie, którzy inaczej odczytują
People who interpret differently.
sygnały ze swojego organizmu,
signals from your body,
mają szansę dożyć
they have a chance to live to
setki, a nie umrzeć w wieku
hundreds, and not die at the age
50 lat na chorobę serca.
50 years of heart disease.
To jest jedno z wielu badań, które pokazuje,
This is one of many studies that shows,
jak zmiana przekonań wpływa na to,
how changing beliefs influences this,
jak odczuwamy stres,
how we experience stress,
bo te nasze przekonania na temat
because our beliefs about
stresu determinują to, jak my sobie
stress determines how we handle ourselves
z tym stresem radzimy. I kiedy
We cope with this stress. And when.
mówimy o stresie jak o czymś
we speak of stress as something
naprawdę najgorszym, że to nas wykończy,
the really worst thing is that it will finish us off,
to to ma bardzo
it has very
negatywne konsekwencje na nasze funkcjonowanie,
negative consequences for our functioning,
a
a
uświadomienie sobie, że ten stres
realizing that this stress
tak naprawdę nie jest taki zły,
it's not really that bad,
może być dużo lepsze, bo stres
it can be much better, because of stress
w gruncie rzeczy w wielu przypadkach
essentially in many cases
jest dla nas dobry. Gdyby nie stres,
he is good for us. If it weren't for the stress,
to ewolucyjnie nie bylibyśmy w tym miejscu,
we would not be here evolutionarily,
w którym jesteśmy teraz. Reakcja
in which we are now. Reaction
walczy i uciekaj. Kiedy nasz mózg
fight and run. When our brain
dostrzega niebezpieczeństwo, uruchamia reakcję
perceives danger, triggers a reaction
łańcuchową, uwalniając substancje,
chain reaction, releasing substances,
takie jak adrenalina, kortyzol,
such as adrenaline, cortisol,
które powodują, że nasz system nerwowy
that affect our nervous system
pracuje na wyższych obrotach.
I am working at higher speeds.
Teraz będzie trochę teorii.
Now there will be a little theory.
Serce pompuje dwa razy więcej krwi.
The heart pumps twice as much blood.
Oddech nam przyspiesza.
Our breath quickens.
Więcej tlenu idzie do naszego mózgu.
More oxygen is going to our brain.
Mięśnie się napinają.
The muscles are tensing up.
Nasze zmysły są wyostrzone.
Our senses are heightened.
Często nie odczuwamy bólu.
We often do not feel pain.
To w dużym uproszczeniu,
In simplified terms,
ale automatyzm tych odruchów
but the automatism of these reflexes
pozwolił człowiekowi pierwotnemu
allowed the primitive man
reakcję w obliczu zagrożenia,
reaction in the face of danger,
pozwolił na szybkie reakcje w obliczu
allowed for quick responses in the face of
zagrożenia. Był gotowy do walki
Threats. He was ready to fight.
albo do ucieczki. I po tym
or to escape. And after that
wszystkim, kiedy już zagrożenie mijało,
to everyone, when the threat was already passing,
wsiadał do ogniska.
He was getting into the fire.
My już ani nie uciekamy
We are no longer running away.
przed dziką zwierzyną, ani nie walczymy
"neither do we fight before wild animals."
z takim zagrożeniem. Nie ma tej
with such a threat. It is not there.
realnej walki
real fight
i nie siadamy też
and we don't sit down either
przy ognisku, żeby po tej walce odpocząć.
by the campfire, to rest after this fight.
W naszej głowie są tylko
In our heads, there are only
myśli. Do tych myśli
thoughts. To those thoughts
zaraz przejdę, ale jeszcze
I'll be there soon, but just a moment.
dwa słowa o postrzeganiu stresu.
Two words about the perception of stress.
Coś się dzieje.
Something is happening.
Szef zaczyna na nas krzyczeć.
The boss is starting to yell at us.
Ktoś nam zajeżdża drogę. Nagle
Someone is cutting us off. Suddenly
serce zaczyna bić szybciej.
the heart starts to beat faster.
Oddech nam przyspiesza.
Our breath accelerates.
Mięśnie nam się napinają.
Our muscles are tensing up.
To dobrze. Pomyślmy sobie,
That's good. Let's think to ourselves,
że to dobrze.
that it's good.
Bo dzięki temu jesteśmy w stanie
Because of this, we are able to
szybciej zareagować. Szybciej
react faster. Faster
wymyśleć rozwiązanie. Szybciej
come up with a solution. Faster.
odbić w drugą stronę, by uniknąć
bounce back in the other direction to avoid
stłuczki. Szybciej
collisions. Faster
nie wiem,
I don't know,
znaleźć jakiś sposób na zneutralizowanie
find a way to neutralize
czy jakąś ciętą
or a sharp one
ripostę wobec tego krzykacza.
a retort to that screamer.
Bez różnicy, czy to szef,
No difference whether it's the boss,
czy ktoś inny.
Is anyone else?
Super. Stres nam pomaga.
Great. Stress helps us.
Mała zmiana
Small change
myślenia powoduje, że my
thinking causes us to
zaczynamy ten stres traktować
we are starting to treat this stress
jako wsparcie. Bo
as support. Because
powinniśmy się cieszyć, że taką reakcję
We should be glad that we received such a reaction.
stresową mamy. To często
We have a stressful situation. It often...
pokazuje nam, co jest dla nas ważne.
It shows us what is important to us.
Co nas motywuje.
What motivates us.
Zazwyczaj przejmujemy się i stresujemy się
We usually care and get stressed.
rzeczami dla nas ważnymi.
things that are important to us.
Problem pojawia się, gdy
The problem arises when
reakcje na stres są ciągłe.
Stress reactions are continuous.
Bez chwili ulgi.
Without a moment of respite.
Bez tego odpoczynku, gdy stresor
Without this rest, when the stressor
mija. Gdy poziom
passes. When the level
naszego stresu pozostaje podwyższony
our stress remains elevated
znacznie dłużej
significantly longer
i to ma bardzo negatywny
and this has a very negative
wpływ na nasze zdrowie. Taki
impact on our health. Such
długoterminowy, przewlekły
long-term, chronic
stres. On
stress. He
tak naprawdę wpływa na wszystkie aspekty
it really affects all aspects
naszego życia. Nasze emocje.
our life. Our emotions.
Na nasze zachowania. Na zdolność myślenia.
To our behaviors. To the ability to think.
Na zdrowie fizyczne.
To your physical health.
I żadna część ciała tutaj nie jest odporna.
And no part of the body here is immune.
Generalnie przewlekły
Generally chronic
stres nie robi nam nic dobrego.
Stress does us no good.
Tłumi nasz układ odpornościowy.
Our immune system suppresses us.
Chorujemy bardzo często.
We get sick very often.
Zaburza nasz układ trawienny.
It disrupts our digestive system.
Wpływa na układ rozrodczy.
It affects the reproductive system.
Też negatywnie. Zwiększa ryzyko
Also negatively. It increases the risk.
zawału serca, udaru mózgu.
heart attack, stroke.
Przyśpiesza proces starzenia się.
It accelerates the aging process.
Tak, przez stres starzejemy się
Yes, we age because of stress.
szybciej. Często
faster. Often
może nawet przeprogramować
maybe even reprogram
nasz mózg, czyniąc nas bardziej
our brain, making us more
podatnymi na depresję, na lęki,
prone to depression, to anxiety,
na bardzo dużo zaburzeń psychicznych.
to a very large number of mental disorders.
Wpływa na naszą
It influences us.
masę ciała. A raczej
body mass. Or rather
znacząco utrudnia nam
significantly hinders us
utrzymanie prawidłowej masy ciała.
maintaining a proper body weight.
Sprawia, że bardzo ciężko jest nam
It makes it very difficult for us.
w przypadku, kiedy chcemy tą wagę
in the case when we want this weight
zmniejszyć.
reduce.
I to niezależnie od tego, czy to jest wynik
And this is regardless of whether it is the result.
wysokiego poziomu kartuzolu,
high level of kartuzole,
czy niezdrowych zachowań wywołanych
or unhealthy behaviors triggered
stresem. Tu mam na myśli na przykład emocjonalne
stress. Here I mean, for example, emotional.
jedzenie, czy zajadanie stresu.
eating or snacking on stress.
Czy połączenia ich wpływu to
Is the connection of their influence?
związek między stresem, a przybieraniem
the relationship between stress and weight gain
masy ciała jest rażący.
The body mass is striking.
Może być wyzwalaczem do wielu niezdrowych
It can be a trigger for many unhealthy things.
nawyków, które
habits that
znacząco pogarszają i nasz stan zdrowia,
significantly worsen our health,
ale i naszą sylwetkę. Emocjonalne jedzenie,
but also our silhouette. Emotional eating,
o którym przed sekundą wspomniałam.
that I just mentioned a second ago.
Kupowanie gotowych
Buying ready-made
fast foodów, palenie,
fast food, smoking,
alkohol. Tylko kilka
alcohol. Just a few
takich złych nawyków, które
such bad habits that
w danym momencie stają się
at that moment they become
sposobem, dzięki któremu
the way through which
trochę udajemy, że
a little we pretend that
radzimy sobie z tym stresem,
we are coping with this stress,
bo to tak naprawdę
because it really is
zapewnia nam w najlepszym razie tylko tym
it provides us only in the best case with this
czasową ulgę. W dłuższej
temporary relief. In the longer term
perspektywie nie tylko zwiększa
the perspective not only increases
problemy zdrowotne, ale
health problems, but
też powoduje zwiększy stres.
it also causes increased stress.
I bardzo, ale to bardzo
And very, very much
mocno zachęcam do przyjrzenia się
I strongly encourage you to take a look.
temu, w jaki sposób
how
i jakie sytuacje na nas
and what situations await us
wpływają, w jaki sposób
they influence, in what way
reagujemy na te stresory,
we react to these stressors,
które mamy i jakie te stresory mamy,
which we have and what those stressors we have,
czy one się powtarzają, czy ten stres
Do they repeat themselves, or is it the stress?
jest cały czas. Stresor
It's all the time. Stressor.
to jest coś, co wyzwala u nas stres
This is something that triggers stress in us.
i w jaki sposób wracamy do
And how do we return to
równowagi. I, dobra,
balance. I, good,
tu się na chwilę zatrzymamy.
We'll stop here for a moment.
Kiedy rozbijemy sobie
When will we break up?
sytuację stresową na czynniki,
stressful situation into factors,
będzie to stresor, czyli coś, co
it will be a stressor, something that
na nas wpływa. Każda zmiana,
affects us. Every change,
wyzwanie, które
a challenge that
się pojawia, na przykład nowa sytuacja,
it appears, for example a new situation,
zmęczenie, presja,
fatigue, pressure,
różne bodźce, jakiś hałas, korek,
various stimuli, some noise, a traffic jam,
spóźnienie się do pracy, to może być cokolwiek.
Being late for work can be anything.
W odpowiedzi na ten stresor
In response to this stressor.
nasze ciało wytwarza
our body produces
reakcje psychiczne i fizyczne.
psychological and physical reactions.
To jest stres.
This is stress.
I ważne jest, aby to napięcie, ten stres
And it is important that this tension, this stress
rozpoznawać.
to recognize.
Żebyś mogła się zastanowić,
So that you can reflect,
jakie sygnały
what signals
wysyła ci twoje ciało i jakie
It sends you your body and what.
myśli się pojawiają. Bo
thoughts arise. Because
czasem wcale nam się nie pocą ręce.
Sometimes our hands don't sweat at all.
Czasem łatwiej jest
Sometimes it is easier.
zauważyć napięcie i stres po trudnych
notice the tension and stress after difficult
na przykład myślach. Kiedy
for example in thoughts. When
myśli zaczynają cię przytłaczać,
thoughts start to overwhelm you,
na przykład czujesz bezradność, pustkę w głowie,
for example, you feel helplessness, emptiness in your head,
owiniasz siebie,
you wrap yourself,
masz inne bardzo
you have other very
niekorzystne myśli.
negative thoughts.
Więc warto jest zauważyć, jak
So it is worth noting how
to napięcie się u nas pojawia.
This tension is appearing in us.
Do lepszego radzenia sobie
To cope better.
ze stresem przydaje się również wiedza,
stress is also helped by knowledge,
co wywołuje to napięcie.
what causes this tension.
Czyli co jest dla mnie stresorem.
So what is a stressor for me?
Bo czynniki wywołujące
Because the triggering factors
stres bardzo lubią się
stress likes to be very much
kumulować. Napięcie
accumulate. Tension
wzrasta. Na niektóre stresory
increases. To some stressors
nie mamy wpływu,
we have no influence,
ale niektórych możemy się świadomie pozbywać.
but we can deliberately get rid of some.
Więc wiedza i
So knowledge and
świadomość pomaga.
Awareness helps.
I ostatnia faza na Facebooku.
And the last phase on Facebook.
Reakcja na stres, czyli wyciszenie.
Reaction to stress, that is, calming down.
Bo niekiedy stresor mija,
Because sometimes the stressor passes,
ale nasz stres niekoniecznie.
but our stress doesn't necessarily.
Zostajemy
We are staying.
z naszym napięciem, z naszymi myślami
with our tension, with our thoughts
i stresujemy się dalej. I jak to napięcie
And we continue to stress. And how this tension.
rozładować i jak doprowadzić
unload and how to bring back
organizm do równowagi.
organism to balance.
Jak tak, wracając
Yes, going back.
do tego człowieka pierwotnego, usiąść do
to this primitive man, to sit down to
ogniska i wyluzować.
bonfires and relax.
I teraz będę dużo mówić o dbaniu
And now I will be talking a lot about caring.
o siebie. Dbaniu o siebie,
about oneself. Taking care of oneself,
co pozwoli nam
what will allow us
zarówno rozładować,
both unload,
spowodować napięcie po sytuacji
cause tension after the situation
stresowej, ale i wspomoże
stressful, but it will also support
nas na zapas. Bo dzięki
Us in advance. Because thanks.
temu będziemy w stanie
we will be able to
zmniejszyć nasze reakcje
reduce our reactions
stresowe, ale także będziemy
stressful, but we will also be
też w stanie sobie lepiej z nimi radzić.
also able to manage better with them.
Na przykład
For example
zacznijmy od snu
let's start with a dream
i odpoczynku. To jest chyba najbardziej
and relaxation. This is probably the most
pomijany i bagatelizowany
ignored and trivialized
czynnik, który wpływa na nasze
a factor that influences our
zdrowie psychiczne, fizyczne
mental health, physical health
i na stres zwłaszcza. Bo
and for stress especially. Because
teraz zastanów się, w jaki sposób
now think about how
reagujesz na różne sytuacje, kiedy
you react to different situations when
jesteś wyspana, a w jaki
Are you well-rested, and in what way?
sposób, kiedy ledwo stoisz
a way when you can barely stand
ze zmęczenia na nogach i irytujesz
from fatigue on your legs and you irritate
się wszystkim.
to everyone.
Jak szybko tracisz nad sobą
How quickly do you lose control over yourself?
panowanie i jak szybko
domination and how quickly
twoja reakcja
your reaction
na dane stresory
to the given stressors
się zwiększa.
is increasing.
No właśnie.
Exactly.
A przez lata jednym z
And for years one of
najczęściej powtarzanych
most frequently repeated
zdań, które po prostu tak utkwiło mi
sentences that just stuck with me
mocno w głowie, to było
It was strongly in my head.
śpię się po śmierci.
I sleep after death.
No niestety, ale nie.
Well, unfortunately, no.
Temat odpoczynku to w ogóle chyba zostawię
I think I'll leave the topic of rest altogether.
na osobne spotkanie, bo wokół
for a separate meeting, because around
tego nazbierało się tak wiele
so much has accumulated
niewspierających
unsupportive
i w dużej mierze fałszywych przekonań,
and largely false beliefs,
które utrudniają nam
which make it difficult for us
to, aby naładować
to charge
swoje baterie i
your batteries and
nie mieć z tego powodu żadnych wywódów sumienia,
to have no qualms about it,
że bardzo ciężko z nich
that it is very difficult with them
wyjść.
to go out.
Mówię o ładowaniu baterii, bo
I'm talking about charging the batteries because
cały czas mam w głowie
I have it in my head all the time.
analogię do tego, że żeby naładować
an analogy that to charge
telefon, ładowarkę mamy bardzo często przy sobie,
we often have the phone and charger with us,
myślimy o tym. O naszej baterii
We're thinking about it. About our battery.
zapominamy. A nawyk
we forget. And the habit
regeneracji, odpoczynek dla głowy
regeneration, rest for the mind
i dla ciała to jest coś, co
and for the body it is something that
jest bardzo ważne i w budowaniu
it is very important and in building
naszej odporności psychicznej, w zarządzaniu
our mental resilience, in management
stresem, w relacjach ogólnie
stress, in relationships in general
w naszym życiu. Ale wracając
in our life. But coming back
do snu w kontekście stresu,
to sleep in the context of stress,
to dbajmy o dobry
let's take care of good
jakościowo sen.
Quality sleep.
O odpoczynek. O poświęcenie
About rest. About sacrifice.
chwili dla siebie. Słuchanie
moments for yourself. Listening
muzyki, czytanie książki,
music, reading a book,
pisanie dziennika. Coś, co nas
journaling. Something that connects us
zrelaksuje. Badania wykazały, że
it will relax. Studies have shown that
pisanie w dzienniku może być bardzo
Writing in a journal can be very
przydatne w zmniejszeniu poziomu stresu,
useful in reducing stress levels,
bo przelewamy na papier nasze
because we transfer our onto paper
myśli, co powoduje, że możemy
thoughts, what makes it possible for us
na nie spojrzeć z boku i ocenić,
to look at it from the side and assess,
jakie są naprawdę. Bo nasze myśli
what they really are. Because our thoughts
bardzo często lubią nam robić psikusy
They often like to pull pranks on us.
i zapisanie ich
and saving them
i spojrzenie na nie, jakby trochę z
and a glance at it, as if a bit from
metapoziomu, bardzo pomaga.
meta-level, it helps a lot.
Również dziennik wdzięczności,
Also a gratitude journal,
jeżeli jesteśmy przy pisaniu,
if we are in the process of writing,
może być bardzo korzystny, bo skupiamy się
it can be very beneficial, because we focus on
na rzeczach, za które jesteśmy
for the things we are
wdzięczne, które pozytywnie
grateful, which positively
wpływają na nasze życie. To pomaga
they influence our lives. It helps
lepiej podchodzić do stresu.
It's better to approach stress.
Kolejne składowe
Next components
dbania o siebie, czyli
taking care of oneself, that is
aktywność i odżywianie.
activity and nutrition.
Ćwiczenia niemal
Exercises almost
w każdej formie mogą
they can in any form
działać jako środek łagodzący stres
act as a stress reliever
i na zapas, ale także
and in advance, but also
rozładowujący napięcie.
relieving tension.
Obniżają kortyzol, zwiększają
They lower cortisol, increase
poziom endorfin,
endorphin level,
czyli substancji zapewniających
that is, substances that provide
dobre samopoczucie.
well-being.
Aktywność fizyczna
Physical activity
nie dość, że pomaga
not only does it help
nam wrócić do równowagi,
to regain our balance,
to jeszcze odwraca
it still turns over
uwagę od myśli i emocji, często
attention from thoughts and emotions, often
tych negatywnych. A dodatkowo,
those negative. And additionally,
jeżeli w ogóle są zajęcia w grupie,
if there are any classes in the group at all,
czyli takie źródło wsparcia
so such a source of support
społecznego, to już w ogóle bajka.
social, that's just a fairy tale.
Bo relacje tutaj też odgrywają bardzo
Because relationships here also play a very
dużą rolę. Jeśli otaczamy się
a big role. If we surround ourselves
ludźmi, których lubimy,
people we like,
przy których czujemy się dobrze,
with which we feel good,
czujemy się pewnie, to bardzo
we feel confident, that's very much
korzystnie to wpływa na nasz dobrostan.
It positively affects our well-being.
Jedzonko.
Food.
Coś, co wszyscy kochamy
Something that we all love.
i co robi nam bardzo dużo dobrego,
and what does a lot of good for us,
ale gdy przychodzi stres, to często
but when stress comes, it often
okazuje się, że nie jest
it turns out that it is not
naszym wrogiem, ale takim
our enemy, but one that
oszukanym przyjacielem.
deceived friend.
Zdrowa, zbilansowana
Healthy, balanced
dieta może nam pomóc w walce
A diet can help us in the fight.
ze stresem na dłuższą metę.
with stress in the long term.
Bo oczywiście wspiera nasz organizm,
Because of course our body supports us,
zapewnia nam energię.
it provides us with energy.
Kiedy jesteśmy zestresowane i
When we are stressed and
nie planujemy np. naszych posiłków, mamy
we don't plan our meals, we have
tendencję do jedzenia pierwszej
the tendency to eat first
rzeczy, którą widzimy lub tego, co jest bardzo
things that we see or what is very
łatwo dostępne. Bardzo często
easily accessible. Very often
to nie jest najzdrowsza opcja.
This is not the healthiest option.
Kiedy mamy kontrolę nad tym, co jemy,
When we have control over what we eat,
kiedy odżywiamy się zdrowo,
when we eat healthily,
jemy regularnie, to ryzyko
We eat regularly, it's a risk.
bardzo się zmniejsza.
it shrinks very much.
Uważne jedzenie.
Mindful eating.
Wielu osobom udaje się
Many people succeed.
skutecznie zażegnać
effectively avert
emocjonalne jedzenie lub
emotional eating or
znacznie zmniejszyć ilość spożywania
significantly reduce the amount consumed
tych stresowych produktów,
those stressful products,
poprzez praktykowanie
through practicing
uważnego, świadomego jedzenia.
mindful, conscious eating.
To bardzo mocno
That's very strong.
przeciwdziała stresowi, bo
it counteracts stress because
to nas zachęca do głębokich oddechów,
it encourages us to take deep breaths,
do dokonywania przemyślonych
to make thoughtful
wyborów żywieniowych,
dietary choices,
do jedzenia powolnego.
for slow eating.
Czyli nasz ośrodek głodu wie,
So our hunger center knows,
kiedy jest najedzony, a nie my w ciągu pięciu minut
when he is full, but not us in five minutes
zjadamy pełny talerz,
we eat a full plate,
zanim wstajemy i my
before we get up too
cały czas czujemy, że jesteśmy głodni, bo jeszcze
we constantly feel that we are hungry, because not yet
nasz organizm nie zdążył załapać, że właśnie
our body hasn't had the chance to realize that just
zjedliśmy. Skupianie
We ate. Focusing.
uwagi na posiłku,
comments during the meal,
dokładne rzucie jedzenia, to wszystko
exact throwing of food, that's all
sprawia, że jemy lepiej.
it makes us eat better.
W ogóle uważność, medytacja,
In general, mindfulness, meditation,
jeśli chodzi o rodzenie sobie ze stresem,
when it comes to coping with stress,
jest pewienna.
It is certain.
Medytacja wywołuje
Meditation triggers
reakcję relaksacyjną.
relaxation response.
Przywraca nasz organizm
It restores our body.
do stanu spokoju, pomagając
to a state of calm, helping
w takiej samoregulacji.
in such self-regulation.
Badania pokazały, że te osoby,
Research has shown that these people,
które regularnie praktykują
which regularly practice
medytację, zaczynają
they start meditation
odczuwać zmiany w swojej
to feel changes in one's
reakcji na stres. Zmiany,
reaction to stress. Changes,
które pozwalają im łatwiej wychodzić
which allows them to go out more easily
z tych stresujących sytuacji,
from these stressful situations,
szybciej wracać do tej równowagi
to return to that balance faster
i doświadczać mniej
and experience less
stresu związanego
stress-related
z wyzwaniami, przed którym stoją
with the challenges they face
w codziennym życiu. Nawet
in everyday life. Even
taka kilka, krótka,
such a few, short,
krótka, kilkuminutowa
short, a few minutes long
medytacja, podobnie
meditation, similarly
jak ćwiczenia oddechowe,
like breathing exercises,
mogą pomóc w uspokojeniu się w danej chwili.
They can help calm down in that moment.
Natomiast
On the other hand
regularna praktyka medytacji może
regular meditation practice can
pomóc zbudować większą odporność
help build greater resilience
na stres. Ćwiczenia oddechowe
for stress. Breathing exercises
to taki bardzo
it's very such
doraźny środek na sytuacje
a temporary solution for situations
stresowe. Jest to szybkie,
stressful. It's fast,
skuteczne, łatwe do
effective, easy to
stosowania. Bardzo
application. Very
pomocna jest również technika
the technique is also helpful
progresywnego relaksu mięśni.
progressive muscle relaxation.
Zmniejsza
Decreases
ogólne napięcie ciała.
general muscle tension.
To też jest bardzo szybki sposób
This is also a very quick way.
złagodzenia uczucia stresu.
relief of feelings of stress.
Możemy bardzo łatwo
We can very easily.
się jej nauczyć i praktykować ją w zasadzie.
to learn it and practice it in principle.
Jedzie wszędzie. Spacer,
He goes everywhere. A walk,
czyli to, co mam nadzieję właśnie
so what I hope for right now
robisz, to jest też
You're doing it, this is also.
zarówno doraźny środek, który
both an emergency measure that
pozwala złagodzić
allows to alleviate
uczucie stresu,
feeling of stress,
ale też środek na zapas, który
but also a remedy for the reserve, which
nas uspokaja. Nawet kilkumilutowy
It calms us down. Even a few miles.
spacer może wprowadzić nas w inny
a walk can introduce us to another
nastrój, uspokoić,
mood, to calm down,
dać chwilę odpoczynku od
give a moment of rest from
frustrującego zadania.
frustrating task.
Co nam jeszcze pomaga?
What else helps us?
To poczucie kontroli
It's a feeling of control.
i wpływu, czyli
and impact, that is
w jaki sposób podchodzimy
how do we approach
do sytuacji stresowej,
to a stressful situation,
na jakiej pozycji tej sytuacji
in what position in this situation
jesteśmy, bo im większą kontrolę
we are, because the greater the control
nad sytuacją mamy,
we have over the situation,
im jesteśmy lepiej przygotowane,
we are better prepared,
tym ten stres jest mniejszy.
this way the stress is less.
O tym będzie w następnym
This will be in the next one.
odcinku, który już za chwilę
episode, which is coming up shortly
zacznę przygotowywać
I will start preparing.
i nagrywać, gdzie
and record where
pogadamy sobie o odporności psychicznej
let's talk about mental resilience
i jak tą odporność wzmacniać,
And how to strengthen that immunity,
bo poczucie kontroli i poczucie wpływu
because the sense of control and the sense of influence
to są też składowe naszej odporności.
These are also components of our immunity.
Odporności psychicznej, a to
Mental resilience, and this
jaki poziom
what level
tej odporności mamy
we have this immunity
determinuje jak radzimy sobie
determines how we cope
w trudnych sytuacjach, jak radzimy sobie
in difficult situations, how do we cope
ze stresem, z presją
with stress, under pressure
i jak wracamy do równowagi.
And how we return to balance.
Serdecznie dziękuję Ci za dzisiaj.
Thank you very much for today.
To była dłuższa przerwa.
It was a longer break.
Bardzo się cieszę z naszego
I am very pleased with our
dzisiejszego spaceru.
today's walk.
Dużo spokoju ducha życzę. Ściskam.
I wish you a lot of peace of mind. Hugs.
Pa, pa.
Bye, bye.
Continue listening and achieve fluency faster with podcasts and the latest language learning research.