Nie pytam czy wierzysz (wersja alternatywna)

NAPISY DLA NIESŁYSZĄCYCH KONIEC

SUBTITLES FOR THE DEAF THE END

Niech będzie chwała na wysokości, a na ziemi pokój.

Glory to God in the highest, and peace on earth.

Do mikrofonu mówi brat Batory, a to jest nasze spotkanie, słuchowisko, mocne słowa, idź pod prąd.

To the microphone speaks brother Batory, and this is our meeting, a radio play, strong words, go against the current.

Dotarły do mnie wieści, że co po niektórzy twierdzą, że suche jak wiór było nasze poprzednie spotkanie.

I received news that some claim our previous meeting was as dry as a chip.

O tym jak zamiast pytać czy do kościoła chodzisz, czy wierzysz, czy sakramentujesz.

About how instead of asking if you go to church, if you believe, if you take sacraments.

Zacząłem zadawać moje trzy pytania.

I started asking my three questions.

Owce tu co po niektóre mówią, że do przypowieści są przyzwyczajone.

Some of the sheep here say they are used to parables.

Nie jest to dla mnie zaskoczeniem, wszak Biblia zbiorem opowieści jest.

It is not a surprise to me, after all, the Bible is a collection of stories.

Dzieci od początku opowieściami są raczone, a i dorośli nimi nie pogardzą.

Children are treated with stories from the very beginning, and adults do not disdain them either.

Stąd też na taką okoliczność dziś jestem przygotowany.

That's why I am prepared for such an occasion today.

Żaden ze mnie Mickiewicz Adam, ani Coelho, Paula.

I am neither Mickiewicz Adam nor Coelho, Paula.

No ale zobaczymy co nam z tego powstanie.

Well, we'll see what will come of it.

Zaczynajmy.

Let's get started.

Był kiedyś młody brat, który spędzał czas spośród innych braci i ojców.

Once there was a young brother who spent time away from the other brothers and fathers.

Pragnął się od nich uczyć, więc obserwował ich uważnie i przyglądał się ich czynom.

He wanted to learn from them, so he watched them closely and examined their actions.

A oni całymi dniami pełni emocji rozprawiali o Bogu, o świętych, o aniołach i modlitwach.

And they spent whole days full of emotion discussing God, saints, angels, and prayers.

Biblię studiowali, dzieła natchnione czytali, encykliki rozważali.

They studied the Bible, read inspired works, and contemplated encyclicals.

W uniesieniu wręcz ekstazie mówili, że owce prowadzić ku zbawieniu będą.

In a state of ecstasy, they said that the sheep would be led to salvation.

A gdy ściszonym głosem o mocy egzorcyzmów szeptali,

And when they whispered in a hushed voice with the power of exorcisms,

nie mieli mięśni Goliata, ani Pudziana.

They didn't have the muscles of Goliath, nor Pudzian.

Postawę przyjmowali, jakby siłę mieli nad ludzką.

They assumed a posture as if they had power over humanity.

A gdy przyszła do nich owca, obolała, umęczona i powiedziała

And when the sheep came to them, sore, weary, and said

Na skraju sił jestem, mąż pije, bije mnie, zdradza.

I am at the end of my strength, my husband drinks, hits me, and cheats on me.

Dzieci w nocy się moczą.

Children wet the bed at night.

Nie daję już rady, w nikim oparcia nie mam.

I can't take it anymore, I have no support from anyone.

Pytali wtedy

They asked then.

A czy gorliwie modlisz się o nawrócenie męża, czy do kościoła chodzisz?

Do you fervently pray for your husband's conversion, or do you attend church?

A gdy owca odpowiedziała

And when the sheep answered.

Tak, modlę się, spowiadam, komunię przyjmuję.

Yes, I pray, I confess, I receive communion.

Oni dalej pytali

They continued to ask.

A czy twój mąż w Boga wierzy, czy do kościoła chodzi?

Does your husband believe in God, or does he go to church?

I gdy owca mówiła

And when the sheep spoke

Nie, nie chodzi.

No, it doesn't work.

No właśnie, tu leży przyczyna, módl się o jego nawrócenie.

Exactly, this is where the reason lies; pray for his conversion.

Tu masz modlitwy nowenny, a tu do patrona alkoholików niech i on się modli.

Here you have the novena prayers, and here for the patron of alcoholics, let him pray as well.

Tu masz wyjątkowy obrazek ze świętym, módl się żarliwie, idź w pokoju.

Here you have a special picture of the saint, pray fervently, go in peace.

Jednak czasem taka owca odpowiedziała

However, sometimes such a sheep replied.

Tak, mąż wierzy.

Yes, the husband believes.

Do kościoła chodzi, komunię przyjmuje, ale i tak nad nami, rodziną, najbliższymi znęca się okrutnie.

He goes to church, takes communion, but still cruelly torments us, the family, the closest ones.

Na co bracia i ojcowie wytrzeszczali oczy.

What the brothers and fathers were staring at wide-eyed.

Jak to możliwe? Pytali.

How is it possible? They asked.

Mąż powtarza, że znów diabeł go podkusi, że upadł, ale zaraz do źródła powróci i na nogi staje, po czym znów upada i nad nami się znęca.

The husband repeats that the devil has tempted him again, that he has fallen, but soon he will return to the source and stand up, after which he falls again and torments us.

I znów spowiada i krzyżem modli, i znów znęca, i znów do swojego ojca duchowego pędzi i spowiada.

And once again he confesses and prays with the cross, and once again he tortures, and once again he rushes to his spiritual father and confesses.

Bracia i ojcowie długo się głowili, lecz i na to znajdowali odpowiedź.

The brothers and fathers pondered for a long time, but they found an answer to that as well.

Cóż, widocznie taka twojego męża droga, niezbadane są wyroki.

Well, apparently that's your husband's path; the judgments are inscrutable.

Módl się o jego uleczenie, żarliwie, najlepiej do patrona spraw beznadziejnych.

Pray for his healing, fervently, preferably to the patron of hopeless causes.

A niech i on ten specjalny, poświęcony medalik przy sobie nosi.

And let him carry that special, dedicated medal with him.

No, tu taki mój przypis. Nie wymieniam żadnych patronów i świętych z imienia, bo oni są niczemu inni.

No, here's my note. I don’t mention any patrons or saints by name, because they are no different from anything else.

To my, ludzie, zdecydowaliśmy, że świętymi są i patronami, i ten pomaga na to, tamten na tamto, jak tabletki na ból głowy albo…

To us, people, we have decided that there are saints and patrons, and this one helps with this, that one with that, like pills for a headache or...

No, gardła niech będą.

No, let it be the throats.

Przepisujemy jak tabletki?

Are we writing it down like pills?

Ale wróćmy już do przypowieści.

But let's return to the parable.

Mówili więc, módl się owco do tego patrona jeszcze żarliwiej, a twój mąż niech ten specjalny, poświęcony medalik przy sobie nosi.

They said, so pray, sheep, to this patron even more fervently, and let your husband carry this special, consecrated medal with him.

I odprawiali ją.

And they were sending her off.

Widząc to wszystko, młody brat pytał co bardziej od siebie doświadczonych braci i ojców.

Seeing all this, the young brother asked the more experienced brothers and fathers.

A czy możemy zrobić coś więcej dla owiec?

And can we do something more for the sheep?

Tak po ludzku. Jakąś radę bardziej praktyczną dać.

Just humanly. Give some more practical advice.

Może gdzieś indziej po pomoc wysłać, co mogą zrobić, aby los swój poprawić.

Maybe send for help somewhere else, what they can do to improve their fate.

Mniej cierpieć, bo być może bez sensu cierpią.

Suffer less, because they may be suffering senselessly.

Na co inni bracia oburzali się?

What were the other brothers outraged about?

Jak to bez sensu? Owca cierpi tu na ziemi, ale w czyśćcu będzie krótko, szybko do nieba trafi.

How is that senseless? The sheep suffers here on earth, but it will be in purgatory for a short time, quickly making its way to heaven.

Nie dostanie więcej, niż może udźwignąć.

He won't get more than he can handle.

A gdy po czasie taka owca powracała i resztką sił mówiła.

And when after a while such a sheep returned and said with the last of its strength.

Modliłam się, ale dłużej nie dam już rady, czymże sobie na taki los zasłużyłam.

I prayed, but I can’t take it anymore; what have I done to deserve such a fate?

Bracia i ojcowie długo zastanawiali się co odrzec, ale w końcu i na to znajdowali natchnioną w swoim mniemaniu,

The brothers and fathers pondered for a long time what to reply, but in the end, they found inspiration in their own opinion.

odpowiedź.

response.

Nieś swój krzyż dźwigaj, też na pewno masz za co odpokutować.

Bear your cross, you surely have something to atone for.

A gdy owca patrzyła z niezrozumieniem.

And when the sheep looked on in confusion.

Powiedz ty nam, czy przed ślubem z tym mężem, co tak teraz was potwornie traktuje, czy współżyliście.

Tell us, did you have relations with this husband who is treating you so horribly before the marriage?

No w sensie, czy seksu, czy był.

Well, in the sense of whether there was sex or not.

A gdy odpowiedziała. Tak, współżyliśmy.

And when she answered. Yes, we were intimate.

Mówili.

They said.

Ile grzechów przed ślubem, tyle krzyży po ślubie.

As many sins before marriage, so many crosses after marriage.

Módl się za męża i módl się za siebie, bo i ty sumienie masz nieczyste.

Pray for your husband and pray for yourself, because your conscience is not clean either.

Tu masz długą receptę modlitw, a i rozważ pielgrzymkę w jakieś miejsce święte.

Here you have a long list of prayers, and also consider a pilgrimage to some holy place.

I odprawiali ją.

And they were sending her off.

Kilka miesięcy później do drzwi zapukała kobieta.

A few months later, a woman knocked on the door.

Podobna.

Similar.

Choć wyglądała ze trzydzieści lat starzej.

Though she looked about thirty years older.

To była jej matka.

That was her mother.

Cichym głosem powiedziała, że córkę na cmentarzu chciałaby pochować.

In a quiet voice, she said that she would like to bury her daughter in the cemetery.

Ale nie wie, czy może, bo córka lekami się zatruła.

But she doesn't know if she can, because her daughter has been poisoned by medications.

Za dużo wzięła.

She took too much.

I nie wiadomo, czy celowo to uczyniła.

And it is unknown whether she did it intentionally.

Na nagrobku był napis.

There was an inscription on the gravestone.

W który wpatrywał się mały chłopczyn.

Into which the little boy was staring.

Jej syna.

Her son.

Bóg tak chciał.

God wanted it that way.

Widząc ten bezmiar cierpień, młody brat gorzko zapłakał.

Seeing this vastness of suffering, the young brother wept bitterly.

Ale zdawszy sobie sprawę, że z tych łez nic nie wynika.

But realizing that nothing comes from these tears.

Choć przenikli je smutne, sotoi puste zarazy.

Though it is piercingly sad, it stands as an empty plague.

Bo nic z nich nie wynika.

Because nothing comes of them.

Podobnie jak z recept pełnych modlitewnych zaleceń przez braci i ojców tak chętnie rozdawanych.

Just like the prescriptions filled with prayerful recommendations eagerly given out by brothers and fathers.

Wówczas młody brat postanowił stanąć ze swą rozpaczą.

Then the young brother decided to confront his despair.

Twarzą w twarz.

Face to face.

Samotnie.

Alone.

I w skupieniu.

And in focus.

W milczeniu odszedł w spokojne miejsce, by wyciszyć się.

He left in silence for a peaceful place to calm down.

I gdy wznoszone przez ojców i braci okrzyki i ekscytacji o mocy aniołów i świętych,

And when the shouts and excitement raised by fathers and brothers about the power of angels and saints,

księgach nietchnionych egzorcyzmach, gdy to wszystko ucichło i przestały jego świadomość wypełniać.

in the unspoken books of exorcisms, when everything had quieted down and ceased to fill his consciousness.

Gdy to wszystko opadło jak zasłona.

When all of this settled like a curtain.

Rozejrzał się dookoła.

He looked around.

I zdumiony spostrzegł, że jest na pokładzie wielkiego, starego statku.

And he was astonished to find that he was on board a great, old ship.

Wyładowanego potężnymi skrzyniami.

Unloaded with powerful crates.

Oczy otwierał coraz szerzej.

He was opening his eyes wider and wider.

I patrzył coraz dalej.

And he looked further and further.

I widział coraz więcej.

And he saw more and more.

Nagle w sercu swym ucisk poczuł.

Suddenly he felt a pressure in his heart.

I szepnął do siebie.

And he whispered to himself.

Ten statek płynie we mgle.

This ship is sailing in the fog.

Powrócił prędko do zajętych natchnionymi rozmowami braci i ojców towarzyszy tej podróży.

He quickly returned to the occupied discussions of the inspired brothers and fathers accompanying this journey.

I zapytał ich, czy widzą, że płyną na statku we mgle.

And he asked them if they see that they are sailing on a ship in the fog.

Oni odparli.

They repelled.

Młody człowieku, o czym ty mówisz? Jaka mgła?

Young man, what are you talking about? What fog?

Młody brat, zdawszy sobie sprawę, że nie żartują, nieco zaskoczony, ale też i poważnie zaniepokojony, postanowił sytuację tę nieco rozeznać.

The young brother, realizing that they were not joking, somewhat surprised but also seriously concerned, decided to investigate the situation a bit.

Po długich poszukiwaniach znalazł dziennik pokładowy.

After a long search, he found the logbook.

Wziął mapę i kompas. Wziął.

He took the map and the compass. He took them.

I w przerażeniu stwierdził, że statek płynie po niebezpiecznych wodach wprost na skałę.

And in horror, he realized that the ship was sailing through dangerous waters straight towards the rock.

To był młody brat, można by rzec, majtek pokładowy.

He was a young brother, one might say, a cabin boy.

Więc zapytał co bardziej doświadczonego sternika, czy się nie myli, czy może jemu coś o tym wiadomo.

So he asked the more experienced helmsman if he was mistaken or if he knew anything about it.

Sternik odparł.

The helmsman replied.

Co ty bredzisz? Jaka mgła? Jakie skały?

What are you babbling about? What fog? What rocks?

Młody brat marynarz zapytał, czy może jemu coś o tym wiadomo.

The young sailor brother asked if he might know anything about it.

Sternik odparł. Co ty bredzisz? Jaka mgła? Jakie skały?

The helmsman replied, "What are you babbling about? What fog? What rocks?"

Młody brat marynarz zapytał, czy może jemu coś o tym wiadomo.

The young sailor brother asked if he could know something about it.

Ten streszony zacienki był zasadzylon.

This stressed shade was planted.

Ale zacienki na to był, więc poprosił choć o rozmowę z zastępcą zastępcy kapitana.

But the shade was too much for that, so he asked for at least a conversation with the deputy captain's deputy.

Tu i na to był zacienki.

Here and for that, it was shady.

Sternik widząc, że młody brat nie odpuszcza, postanowił dać dobrą radę.

The helmsman, seeing that the young brother would not give up, decided to offer some good advice.

Nie jesteś pierwszym, który o to pyta, ale ci, którzy pytali, zostali uciszeni.

You are not the first to ask about it, but those who did ask have been silenced.

Zańcz, póki możesz.

Finish while you can.

Młody brat, choć pełen pokory,

The young brother, though full of humility,

Milknąć nie zamierzał.

He had no intention of falling silent.

Powrócił na pokład i rzekł.

He returned on board and said.

Bracia marynarze, ojcowie marynarze,

Brothers sailors, fathers sailors,

Płyniemy statkiem we mgle na skały.

We are sailing a ship in the fog towards the rocks.

Na co oni odparli?

What did they reply to?

Jakie mgle i jakie skały?

What fog and what rocks?

O czym ty bredzisz?

What are you babbling about?

I dalej oddawali się swoim wzniosłym rozmowom

And they continued to indulge in their lofty conversations.

O potędze Boga, aniołach, świętych

Oh the power of God, angels, saints.

I swej roli wyjątkowej

In your exceptional role

W prowadzeniu owiec do zbawienia.

In leading sheep to salvation.

Wtedy młody brat marynarz zakrzyknął.

Then the young sailor brother shouted.

Bracia marynarze, ojcowie marynarze,

Sailor brothers, sailor fathers,

Pod pokładem stłoczone są owce,

Under the deck, the sheep are packed in.

Które wam ufają,

Those who trust you,

A wy płyniecie we mgle na skały.

And you are sailing in the fog towards the rocks.

Na co oni chórem zakrzyknęli?

What did they shout in unison?

Zamilcz!

Be quiet!

Młody brat, widząc, że nic nie wskóra,

The young brother, seeing that he couldn't achieve anything,

Wsiadł w małą, drewnianą szalupkę,

He boarded a small wooden boat,

Opuścił się na wzburzone, ciemne fale

He sank down into the turbulent, dark waves.

I zaczął powoli wiosłować.

And he began to paddle slowly.

Gdy bracia marynarze to spostrzegli,

When the sailor brothers noticed this,

Zakrzyknęli.

They shouted.

Co ty wyprawiasz?

What are you up to?

Na co on odparł?

What did he reply?

Odpływam.

I'm drifting away.

Zakrzyknęli wtenczas ojcowie.

Then the fathers shouted.

Wracaj natychmiast.

Come back immediately.

On odparł.

He replied.

Nie.

No.

Widząc, że nie zamierza wracać,

Seeing that he does not intend to come back,

Zakrzyknęli wszyscy razem.

They all shouted together.

Synu marnotrawny, co ty wyczyniasz?

Prodigal son, what are you doing?

I gdyby mogli, to zaczęliby w niego czymś rzucać.

And if they could, they would start throwing something at him.

Jednak statek wypełniony po brzeli był złotem i marmurami.

However, the ship was filled to the brim with gold and marbles.

A tego szkoda im było.

They were sorry for that.

Nawet na tak wyjątkowo marnotrawnego.

Even for such an exceptionally wasteful one.

Brata.

Brother.

Skoro więc nie mieli czym rzucać,

Since they had nothing to throw,

To zaczęli rzucać słowami.

They started throwing words.

Plujesz na wartości niegodziwcze.

You spit on unworthy values.

Nie będziesz miał do czego wracać.

You won't have anything to come back to.

Na co młody brat pokornie odparł.

To which the young brother humbly replied.

To przykra prawda.

It's a sad truth.

Nie będę miał do czego wracać.

I will have nothing to return to.

Bo płyniecie we mgle na skały.

Because you are sailing in the fog into the rocks.

A w szkole na fizyce nauczyłem się,

And in school, I learned in physics,

Że złoto i marmur w gęstość mają większą niż woda.

That gold and marble have a greater density than water.

Co oznacza, że szybko pójdziecie na dno.

What does it mean that you will quickly sink to the bottom?

No, żeby było jasne.

No, to be clear.

Tu taki przepis.

Here's such a recipe.

Bo w fizyce nie będziemy tu rozprawiać.

Because we will not discuss physics here.

Tamą żyć już tak.

Live like that already.

Więc ja nic przeciwko złotu i marmurom i kaszmirom nie mam.

So I have nothing against gold, marble, and cashmere.

Nie jestem z tych niepoprawnych idealistów,

I am not one of those incorrigible idealists,

Którzy uważają, że coś bierze się za to.

Who believe that something is taken for it.

Z niczego.

Out of nowhere.

Że biedni, słabi, głupi ludzie w próżni stworzą piękne rzeczy.

That poor, weak, foolish people will create beautiful things in a vacuum.

Otóż wiem, że aby wybudować szpital, bibliotekę czy świątynię.

Well, I know that in order to build a hospital, a library, or a temple.

Trzeba jakiegoś budulca.

We need some building material.

A ten budulec trzeba za coś kupić.

This building material needs to be bought for something.

Albo ziemię, na której te budowle powstać mają.

Or the land on which these buildings are to be erected.

Trzeba kupić.

It needs to be bought.

Albo za prąk i gaz zapłacić.

Or pay for electricity and gas.

Trzeba.

It is necessary.

A to nie są tanie wydatki.

These are not cheap expenses.

Więc i złota trochę trzeba.

So a bit of gold is needed too.

A i wiedzy specjalistyczne.

And specialized knowledge.

A i wiedzę specjalistyczną posiadać trzeba, by budować.

And one must have specialized knowledge in order to build.

A to nie bierze się z nikąd.

It doesn't come from nowhere.

Oczywiście są tacy, co twierdzą, że nic nie trzeba.

Of course, there are those who claim that nothing needs to be done.

Ale to ci, którzy przekonują owcę, że trzeba oddać wszystko, co się ma.

But those are the ones who convince the sheep that it must give up everything it has.

I żyć w biedzie.

And live in poverty.

Bo bieda to cnota.

For poverty is a virtue.

Rzecz w tym, że oni sami w biedzie nie żyją.

The thing is, they themselves do not live in poverty.

Właśnie dzięki temu, że owce wszystko im oddały.

It is precisely because the sheep gave everything back to them.

No, ale tu ponownie się rozgaruję.

No, but I will get it sorted out here again.

Mój problem z tym dotyczy.

My problem with this is.

Tego, tych, którzy mało od siebie dają.

Those, who give little of themselves.

A dużo w zamian oczekują.

And they expect a lot in return.

Dają tandetny obrazek z patronem i modlitwą.

They give a tacky picture with a patron and a prayer.

A w zamian oczekują twojej duszy, pieniędzy i dozgonnej wdzięczności.

And in return, they expect your soul, money, and eternal gratitude.

No, tego mój problem dotyczy.

No, this is what my problem is about.

Ale powróćmy już do przypowieści.

But let's return to the parable.

Gdy młody brat marynarz odparł, że to nie pomaga.

When the young sailor brother replied that it does not help.

Że tym przeładowanym, starym kontenerowcem szybko na dno pójdą.

That this overloaded, old container ship will quickly sink.

To całym chórem bracia i ojcowie wespół zakrzyknęli.

Then the whole choir of brothers and fathers shouted together.

Ty pyszny, ty arogancki.

You delicious, you arrogant.

Kara cię za to spotka.

You will be punished for that.

No, tu znów muszę komentarz taki swój dodać.

No, here I have to add my comment again.

Bo to moja przypowieść jest.

For this is my parable.

I musimy sobie wyjaśnić, co moim zdaniem znaczy pyszny.

And we need to explain to each other what I think delicious means.

Bo takim słowem młodego brata.

For such a word from a young brother.

Określili.

They defined.

Pyszny człowiek to taki, który mówi.

A delicious person is one who speaks.

Moje na wierzchu.

Mine on top.

Na pewno się nie mylę.

I'm definitely not wrong.

Nawet jeśli to co robię nie ma sensu i się mylę.

Even if what I'm doing doesn't make sense and I'm wrong.

To i tak moje na wierzchu i się nie mylę.

So my things are on the surface and I am not mistaken.

Więc pycha przejawia się w arogancji.

So pride manifests itself in arrogance.

Ktoś arogancki patrzy na innych z góry.

Someone arrogant looks down on others.

Mówi moje na wierzchu.

It speaks my mind.

Jestem lepszy, na pewno mam rację.

I am better, I am definitely right.

Nawet jeśli jej nie mam.

Even if I don't have her.

A ty na pewno jej nie masz.

And you definitely don’t have it.

Nawet jeśli ją masz.

Even if you have it.

No, wystarczy.

No, that's enough.

Możemy powrócić do przypowieści.

We can return to the parable.

Ty pyszny, ty arogancki.

You arrogant, you haughty.

Kara cię za to spotka.

A punishment will befall you for that.

Zakrzyknęli.

They shouted.

Na co młody brat marynarz ze swojej skromnej szalupki odparł.

To what the young sailor replied from his modest dinghy.

Mówicie, że jestem pyszny i arogancki.

You say that I am pretentious and arrogant.

Podczas gdy ja jedynie zapytuję.

While I am merely asking.

Czy przypadkiem nie płyniemy na skały.

Aren't we heading towards the rocks?

Czy możemy zrobić coś więcej.

Can we do something more?

Aby owce, które nam zaufały ochronić.

To protect the sheep that have trusted us.

Czy naprawdę chodzi tylko o to.

Is it really just about that?

Aby modlić się do coraz potężniejszych świętych.

To pray to increasingly powerful saints.

Coraz więcej i coraz bardziej gorliwie.

More and more fervently.

Coraz żarliwiej.

More and more fervently.

Z coraz to nowszymi świętymi obrazki wręczać.

To hand out increasingly newer holy images.

Coraz większe pomniki.

Increasingly larger monuments.

Budować coraz większe posągi.

Build increasingly larger statues.

Malowidła w coraz większych to świątyniach.

Paintings in increasingly larger temples.

Czy może jednak jest coś.

Maybe there is something after all.

Co możemy zrobić.

What can we do?

Tak zwyczajnie.

Just like that.

Nieco lepiej.

A bit better.

Żeby bardziej tu na ziemi pomagać.

To help more here on earth.

Ja nawet nie twierdzę, że na pewno tak jest.

I don't even claim that it is definitely so.

Pytam pokornie.

I ask humbly.

Na co jeden z bardziej w dyskusjach wprawny ojciec rzekł.

To what one of the more experienced fathers in discussions said.

Mocnyś w gębie młody bracie marynarzu.

You're strong in the mouth, young sailor brother.

Mówisz, że odpływasz.

You say you are drifting away.

Że robisz to w szczytnym celu.

That you do it for a noble cause.

Ale czy oprócz nas braci i ojców.

But are there any others besides us, brothers and fathers?

Nie zostawiasz też zbłąkanych i cierpiących pod pokładem stłoczonych owiec.

You don't leave lost and suffering sheep cramped below deck.

Na których to nosie tak bardzo ci zależy.

Which nose do you care about so much?

Bo wygląda na to, że tylko siebie chcesz ochronić.

Because it seems that you only want to protect yourself.

Młody brat marynarz odparł.

The young sailor brother replied.

Zacienki jestem na to, aby zmienić kurs tego molocha.

I'm determined to change the course of this behemoth.

Zacienki jestem na to, abyście zechcieli choć chwilę poświęcić na to, o czym mówię.

I am asking you to spend at least a moment on what I am saying.

Jedyne na czym wam zależy, to abym był oddany.

The only thing you care about is that I am devoted.

Czyli słaby, obolały i za dużo nie mówił.

So weak, sore, and didn't say much.

A już na pewno nie pytał, czy robimy wystarczająco.

And he definitely didn't ask if we are doing enough.

Czy może jednak powinniśmy swoje lenistwo i samo uwielbienie nieco bardziej na bok odłożyć.

Should we perhaps set aside our laziness and self-adoration a bit more?

I właśnie taki bym się stał.

And that's exactly what I would become.

Mierny, wierny, ale wierny.

Mediocre, faithful, but faithful.

Gdybym tu jeszcze jakiś czas z wami posiedział.

If I could sit here with you for a little while longer.

I wielki brzuch wyhodował.

And he grew a big belly.

Ja mogę jedynie dać swoim przykładem.

I can only set an example.

Podejmując ryzyko w tej małej szalupce.

Taking a risk in this small lifeboat.

Na głębokiej, ciemnej, zimnej wodzie.

In the deep, dark, cold water.

Że co po niektórzy z was ocknął się.

That some of you have woken up.

I kurs tego wraku zmieniał.

And I changed the course of this wreck.

A i przy okazji nieco go odświeżą, odchudzą i odbudują.

And by the way, they will also refresh it a bit, slim it down, and rebuild it.

Na co bracia i ojcowie w furii zakrzyknęli.

To what the brothers and fathers shouted in fury.

Niech cię piekło pochłonie.

Let hell take you.

Niedowiarku nie próbuj tu wracać.

Skeptic, don't try to come back here.

Synu marnotrawny.

Prodigal son.

Młody brat odparł.

The young brother replied.

Bracia, ojcowie, towarzysze podróży.

Brothers, fathers, companions of the journey.

Czy to na pewno mnie wioskującego w mojej skromnej, drewnianej szalupce.

Is it really you mocking me in my humble wooden boat?

Wypatruje Belzerup swoim piekielnym peryskopem.

I spy on Belzerup with my hellish periscope.

Bo moim pokornym zdaniem ten rogaty stwór ślinotopu.

In my humble opinion, that horned creature is a drooling monster.

Dostaje na myśl o waszym przeładowanym kosztownościami kontenerowcu.

I get a thought about your overloaded container ship filled with valuables.

Który niebawem roztrzaska się na skałach.

Which will soon crash against the rocks.

A wtedy on wymiesza go w swoim czarcim rondlu pełnym ognia i siarki.

And then he will mix it in his cauldron full of fire and sulfur.

Acz jeśli taka będzie wola.

But if it will be the will.

Abym ja tam trafił.

I would like to get there.

Przyjmę to z pokorą.

I will accept it with humility.

Tymczasem opuszczam waszą imprezę i z tej gęstej mgły wypływam.

Meanwhile, I am leaving your party and swimming out of this thick fog.

Zapanowała cisza.

Silence reigned.

Jeden z bardziej tęgich ojców zmarszczył siwe brwi i parsknął.

One of the heavier-set fathers frowned his gray brows and snorted.

Niech spierd...

Let it screw off...

Tymczasem młody brat marynarz wio słowem w pocie czoła.

Meanwhile, the young sailor brother rows hard, sweating.

Ręce bolałam go coraz bardziej.

My hands hurt him more and more.

Zdany tylko na siebie był.

He was reliant only on himself.

Coraz większe zmęczenie odczuwał.

He felt increasingly tired.

Gdy na chwilę zaprzestał.

When he paused for a moment.

Aby choć trochę tchu złapać i obolałe dłoni w wodzie opłukać.

To catch a little breath and rinse my sore hands in the water.

Zdziwił się, że nie jest ona już lodowata, mętna, ciemnobrunatna.

He was surprised that it was no longer icy, murky, dark brown.

Stała się przyjemnie ciepła i niebieska.

It became pleasantly warm and blue.

Mgła opadała.

The fog was settling.

Na niby dało dostrzec się coś na kształt.

One could almost see something resembling.

Słońca.

Suns.

Pomyślał wtedy.

He thought at that moment.

Teraz wszystko staje się jasne.

Now everything is becoming clear.

I jasne staje się.

And it becomes clear.

Dlaczego wcześniej jasne być to nie mogło.

Why could it not have been clear before?

Nie odbija się.

It doesn't reflect.

Tylko się zmęczy.

It will just get tired.

Nie wiedział, że przez dobrych dni wrócił do domu.

He didn't know that after a good few days he had returned home.

Ale wówczas się zgarnął.

But then he gathered himself.

Nie było jej nic złego.

There was nothing wrong with her.

Chciał się sprowadzić do domu, ale nie mogło.

He wanted to move back home, but he couldn't.

Zdaję sobie sprawę.

I realize.

Nie potrafi mógł wyjechać do domu, tylko zablokować się.

He couldn't leave for home, only block himself.

Nie próbowałami, nie był w stanie samemu.

I didn't try, he wasn't able to do it by himself.

Nie przedziwił mnie.

He didn't surprise me.

W momencie, kiedy do mnie pojawił się nie beloved, nie było słychać.

At the moment when my beloved appeared to me, it was not audible.

Przyzwyczaił mnie.

He got me used to it.