11 Niedziela Zwykła B

Podejmujemy wspólną lekturę kolejnej Ewangelii Niedzielnej, Ewangelii Markowej z 11. Niedzieli Zwykłej, rok B.

We undertake a shared reading of the next Sunday Gospel, the Gospel of Mark for the 11th Sunday in Ordinary Time, Year B.

Będzie to czwarty rozdział Ewangelii Marka, wersety od 26 do 34. I oddajmy ten czas Panu, prosząc o dar otwartości naszego serca, o dar słuchania, o to, aby nasze serca były właśnie taką żyzną glebą,

It will be the fourth chapter of the Gospel of Mark, verses 26 to 34. And let us dedicate this time to the Lord, asking for the gift of openness of our hearts, for the gift of listening, so that our hearts may be just that fertile soil.

przyjmującą dar słowa, tego słowa, które jest zawsze nowe, które przychodzi, aby być dla nas jakąś konkretną odpowiedzią, być darem Pana na to wszystko, co przeżywamy w tym momencie.

receiving the gift of the word, the word that is always new, which comes to be for us a concrete answer, to be a gift of the Lord for all that we are experiencing at this moment.

Pobierzajmy wszystko to, co dzisiaj było treścią naszego dnia, to, czego również jeszcze doświadczymy, aby ten czas był dla nas też owocnym przygotowaniem do celebracji.

Let us take in all that was the content of our day today, as well as what we will still experience, so that this time may also be a fruitful preparation for our celebration.

W celebracji 11. Niedzieli Zwykłej.

In the celebration of the 11th Ordinary Sunday.

Panie Jezu Chryste, bądź uwielbiony w tym Słowie, które nam dajesz, bądź uwielbiony we wspólnocie, którą gromadzisz w Twoje imię.

Lord Jesus Christ, be glorified in this Word that you give us, be glorified in the community that you gather in your name.

Oddajemy Ci to wszystko, co jest w naszych sercach i prosimy Cię o dar Twojego Ducha.

We offer You all that is in our hearts and ask You for the gift of Your Spirit.

Przyjdź o Duchu Święty, przyjdź mocy Boga.

Come, Holy Spirit, come, power of God.

I słodyczy Boga, przyjdź Ty, który jesteś poruszeniem i spokojem zarazem.

And sweetness of God, come You, who are both movement and calm.

Odnów nasze męstwo, wypełnij naszą samotność pośród świata.

Renew our courage, fill our solitude amidst the world.

Stwórz w nas zażyłość z Bogiem.

Create in us intimacy with God.

Przyjdź Duchu z przebitego boku Chrystusa na krzyżu.

Come, Spirit, from the pierced side of Christ on the cross.

Przyjdź z ust zmartwychwstałego.

Come from the mouth of the resurrected.

Z Ewangelii.

From the Gospel.

Byli według świętego Marka.

They were according to Saint Mark.

Mówił dalej.

He continued speaking.

Z Królestwem Bożym dzieje się tak, jak gdyby ktoś nasienie wrzucił w ziemię.

With the Kingdom of God, it is like someone sowing a seed in the ground.

Czy śpi, czy czuwa we dnie i w nocy.

Whether it sleeps or keeps watch day and night.

Nasienie kiełkuje i rośnie.

The seed germinates and grows.

On sam nie wie jak.

He doesn't know how himself.

Ziemia sama z siebie wydaje plon.

The earth itself produces yield.

Najpierw zdźbło, potem kłos, a potem pełne ziarnko w kłosie.

First a blade, then an ear, and then a full grain in the ear.

A gdy stan zboża na to pozwala, zaraz zapuszczamy.

And when the condition of the grain allows it, we immediately start sowing.

Wypuszcza się sierp, bo pora już na żniwo.

The sickle is being released, for it's time for the harvest.

Mówił jeszcze.

He spoke more.

Z czym porównamy Królestwo Boże lub w jakiej przypowieści je przedstawimy.

What shall we compare the Kingdom of God to, or in which parable shall we present it?

Jest ono jak ziarnko gorczycy.

It is like a mustard seed.

Gdy się je wsiewa w ziemię, jest najmniejsze ze wszystkich nasion na ziemi.

When it is sown in the ground, it is the smallest of all the seeds on the earth.

Lecz w sianę wyrasta i staje się większe od jarzyn.

But in the hay, it grows and becomes larger than the vegetables.

Wypuszcza wielkie gałęzie.

It releases great branches.

Także ptaki powietrzne gnieżdżą się w ziemię.

Also, airborne birds nest in the ground.

Wielu takich przypowieściach głosił im naukę, o ile mogli ją zrozumieć, a bez przypowieści nie przemawiał do nich.

In many such parables, he taught them the lesson, as far as they could understand it, and without parables, he did not speak to them.

Osobno zaś objaśniał wszystko swoim uczniom.

He explained everything to his students separately.

Także się przesuwamy w tej naszej lekturze Ewangelii Marka do kolejnego rozdziału.

We are also moving on in our reading of the Gospel of Mark to the next chapter.

Do rozdziału czwartego.

To chapter four.

I rozdział czwarty to jest mowa w przypowieściach.

And chapter four is about speaking in parables.

Tak się mówi.

That's how it is said.

Tak się przypuszcza, że Jezus te przypowieści wypowiadał przy różnych okazjach, w różnych momentach swojego nauczania.

It is presumed that Jesus spoke these parables on different occasions, at various moments during his teaching.

Bo kiedy też sobie porównamy z innymi synoptykami, z Mateuszem i Łukaszem, my mamy niekiedy różny kontekst też tych przypowieści.

Because when we compare ourselves with other synoptic Gospels, with Matthew and Luke, we sometimes have a different context for these parables as well.

Chociaż mamy też mowę w przypowieściach w Ewangelii według świętego Mateusza w rozdziale trzynastym.

Although we also have speech in parables in the Gospel according to Saint Matthew in chapter thirteen.

W Ewangelii Łukasza jest jeszcze więcej przypowieści i są one dosyć rozproszone po całej narracji.

In the Gospel of Luke, there are even more parables, and they are quite scattered throughout the entire narrative.

Jezus je opowiada w różnych momentach.

Jesus tells it at different moments.

No i wiadomo też, że jest to taki zabieg też już ewangelisty, redaktora, który zbiera nam te przypowieści, czy przynajmniej większość z nich w jedno miejsce.

Well, it is also known that this is a technique of the evangelist, the editor, who collects these parables, or at least most of them, in one place.

Jezus jest nad jeziorem.

Jesus is by the lake.

Wsiada do łodzi.

He/She gets into the boat.

Z tego jeziora jego głos jest niesiony powietrzem coraz bardziej, tak żeby ludzie mogli też usłyszeć ten jego głos.

From this lake, his voice is carried by the air more and more, so that people can also hear his voice.

I zbiera się oczywiście też bardzo duży tłum, który stoi na brzegu jeziora i z tego brzegu jeziora słucha nauki.

And of course, a very large crowd is also gathering, standing at the edge of the lake and listening to the teaching from that shore of the lake.

I są to tak zwane przypowieści.

And these are called parables.

Właśnie, co to są przypowieści?

Exactly, what are parables?

Niektórzy egzegeci uważają, że przypowieści to są jedne z najbardziej oryginalnych, takich typowych dla Jezusa pouczeń.

Some exegetes believe that parables are among the most original teachings typical of Jesus.

Bo oczywiście też sobie zdajemy z tego sprawę, że wszystko to, co mamy w Ewangeliach jest wtórne.

Because we are of course aware that everything we have in the Gospels is secondary.

Bo Jezus sam nic nie zapisał, nawet nic nie podyktował.

For Jesus himself wrote nothing down, nor did he dictate anything.

Podczas ziemskiego życia Jezusa nic nie zapisał.

During Jesus' earthly life, he wrote nothing down.

Ale nic nie było spisywane i bardzo dobrze, ponieważ nikt nie miał jeszcze jakiegoś rozumienia w ogóle tożsamości Jezusa, ani Jego nauczania.

But nothing was written down, and that's very good, because no one had any understanding at all of Jesus' identity or His teachings yet.

I dopiero to nauczanie doszło do właściwego zrozumienia, no już w kontekście paschalnym śmierci, zmartwychwstania i pozesłaniu Ducha Świętego.

And only this teaching has reached the proper understanding, already in the paschal context of death, resurrection, and the descent of the Holy Spirit.

Ono dopiero zaczęło być zrozumiałe.

It has just started to be understandable.

Po prostu te Jego nauczanie zapamiętywali, potem przekazywali ustnie.

They simply remembered His teachings and then passed them on orally.

I potem dopiero stopniowo pewne fragmenty były spisywane i ostatecznie łączone w przeciągu kilku dziesięciu lat od zmartwychwstania.

And then only gradually certain fragments were written down and ultimately merged over the course of several decades after the resurrection.

długo, przynajmniej ze 40 lat po zmartwychwstaniu. Możemy sobie wyobrazić, czy pamiętamy, co było mówione 40 lat temu. Spróbujmy pomyśleć, gdzie wtedy byliśmy i czy to pamiętamy.

A long time, at least 40 years after the resurrection. We can imagine, do we remember what was said 40 years ago? Let's try to think about where we were at that time and whether we remember it.

Jeżeli to były rzeczy ważne, to na pewno pamiętamy różne rzeczy z dawnego czasu, a słowa Jezusa były niezmiernie ważne. I też jeszcze musimy pamiętać o tym, że w czasach starożytnych ludzie mieli niesamowitą pamięć słuchową, tak możemy powiedzieć.

If these were important things, we definitely remember various things from the old times, and the words of Jesus were immensely important. And we also need to remember that in ancient times, people had amazing auditory memory, we can say.

Bardzo dużo słuchali, nie mieli tak rozwiniętych bodźców wzrokowych, które my mamy teraz.

They listened a lot, they didn't have as developed visual stimuli as we have now.

Ogromnej ilości, więc była kultura słuchania, zwłaszcza wśród ludów semickich, przekazywania ogromnych treści z pokolenia na pokolenie, więc akurat te słowa Jezusa były zapamiętywane.

A vast amount, so there was a culture of listening, especially among the Semitic people, passing on vast amounts of content from generation to generation, so these words of Jesus were specifically remembered.

Natomiast właśnie uważa się, że Jezus przeważnie nauczał przez przypowieści, to jest oprócz tego, co nazywamy też takimi już typowymi zwrotami Jezusa, to co się też tak fachowo nazywa,

It is believed that Jesus mainly taught through parables, apart from what we also refer to as the typical sayings of Jesus, which is also referred to as such in a specialized manner.

czyli te takie najbardziej Jezusowe wyrażenia, które mamy na przykład zapisane w Ewangeliach po aramejsku. Wiemy, że Ewangelie powstały w języku greckim, bo to był język obowiązujący w imperium, także przekroczyły barierę świata żydowskiego.

So these most Jesus-like expressions that we have, for example, recorded in the Gospels in Aramaic. We know that the Gospels were written in Greek, as that was the prevailing language in the empire, thus crossing the barrier of the Jewish world.

To jednak pojawiają nam się słowa w języku aramejskim, kiedy Jezus mówi talita kum, kiedy mówi effata.

However, we encounter words in the Aramaic language when Jesus says talita cum, when he says effata.

Mówi do ojca Abba. To są właśnie słowa aramejskie, które pozostały właśnie w takim brzmieniu. Wszystko inne zostało przetłumaczone z aramejskiego na grekę i to nie jest tylko tłumaczenie.

He speaks to the father Abba. These are the very Aramaic words that have remained in this form. Everything else has been translated from Aramaic to Greek, and it is not just a translation.

To jest w ogóle, możemy powiedzieć, przestrojenie czy przestawienie tego orędzia z jednego sposobu przekazu bardzo praktycznego, obrazowego na zupełnie inny język.

This is, we can say, a retuning or a rearranging of this message from one very practical, visual way of conveying it to a completely different language.

Bardzo praktycznego obrazowego na zupełnie inny język.

Very practical imagery in a completely different language.

Bardziej abstrakcyjny, intelektualny, więc jest to taki duży przeskok.

More abstract, intellectual, so it is quite a big leap.

No ale nie chciałabym się na tym długo skupiać, bo zamiast czytać Ewangelię będziemy mówić o wstępie do Ewangelii czy też właśnie jakimś sposobie powstawania Ewangelii.

But I wouldn't want to focus on that for too long, because instead of reading the Gospel, we will be talking about the introduction to the Gospel or some way of the Gospel's creation.

Natomiast to jest też bardzo ważne, aby zrozumieć czym są te przypowieści. Co to jest przypowieść?

However, it is also very important to understand what these parables are. What is a parable?

Parabole, odparaballein, paraballo, to znaczy dosłownie rzucać obok. Chodzi tutaj o tak zwane przesłanie odwrócone, czyli ten kto mówi, mówi jedno, a ma na myśli coś innego, coś głębszego.

Parables, to "throw beside." It's about the so-called inverted message, meaning that the speaker says one thing but means something else, something deeper.

Czyli Jezus posługuje się bardzo prostymi obrazami z życia codziennego, rzeczami, które są dostępne.

So Jesus uses very simple images from everyday life, things that are accessible.

Dla jego słuchaczy, z jakichś takich zwykłych, normalnych, ludzkich doświadczeń z życia w codzienności.

For his listeners, from some ordinary, normal, human experiences from everyday life.

Są to jakieś obrazy rolnicze, pasterskie, z dziedziny rybołówstwa, życia codziennego, jakichś układów pracowniczych, handlowych, dłużników, uczty itp.

These are some agricultural, pastoral images, from the field of fishing, daily life, some arrangements of workers, trade, debtors, feasts, etc.

Natomiast pod tym zwykłym obrazem jest coś więcej, jest coś głębszego.

However, beneath this ordinary image lies something more, something deeper.

Co ma być odkryte, rozpoznane i przyjęte.

What is to be discovered, recognized, and accepted.

Jezus nie nauczał wprost o królestwie, bo to nie byłoby w ogóle zrozumiane.

Jesus did not teach directly about the kingdom, because it would not have been understood at all.

My też mamy, myślę, tego świadomość, że jego słuchacze, kiedy by słyszeli wyrażenie królestwo Boże czy królestwo niebieskie, to by przede wszystkim pomyśleli o odnowieniu monarchii Dawidowej.

We also have, I believe, the awareness that his listeners, when they heard the expression kingdom of God or heavenly kingdom, would primarily think of the restoration of the Davidic monarchy.

Wszyscy tak myśleli, nie wyłączając jego uczniów, tych, którzy byli najbliżej.

Everyone thought so, including his students, those who were closest.

Pamiętamy.

We remember.

Pamiętamy, że kiedy Jezus jeszcze odchodził do nieba, w momencie wniebowstąpienia, panie, czy teraz przywrócisz królestwo Izraela?

We remember that when Jesus was ascending to heaven, at the moment of His ascension, Lord, will You now restore the kingdom of Israel?

Czy to w końcu nastąpi? Czyli cały czas było takie oczekiwanie, więc Jezus nie mógł im tak wprost powiedzieć, że to chodzi o coś zupełnie innego, że to chodzi o królowanie Boga w sercu człowieka, bo by to nie było zrozumiane zupełnie.

Is it finally going to happen? So there has always been such an expectation, which means that Jesus could not directly tell them that it was about something completely different, that it was about the reign of God in the heart of man, because it would not have been understood at all.

Ale stara się ich zainteresować pewnymi obrazami, żeby one wyglądały.

But she tries to interest them in certain pictures so that they look.

W ich sercach pozostały, żeby potem móc też, no jakoś ich stopniowo, tych swoich słuchaczy prowadzić na jakieś głębsze wody.

In their hearts, they stayed, so that later they could, gradually lead their listeners to some deeper waters.

Więc mamy tutaj w tej mowie, w czwartym rozdziale, właściwie pięć przypowieści. Bardzo długa przypowieść o siewcy wraz z wyjaśnieniem.

So here in this speech, in the fourth chapter, there are actually five parables. A very long parable about the sower along with an explanation.

Też się tutaj uczeni zastanawiają, czy Jezus wyjaśnił.

The scholars here are also wondering whether Jesus explained.

Bo Jezus tylko niektóre, kilka przypowieści wyjaśnił, resztę nie wyjaśniał.

For Jesus only explained some, a few parables, the rest he did not explain.

Czy wyjaśnił, czy jest to już wyjaśnienie pochodzące od Ewangelisty, to też jest prawdopodobne.

Whether he explained it, or if this is already an explanation from the Evangelist, that is also likely.

Dalej przypowieść o świetle i o mierze, bardzo blisko też ze sobą połączone.

The parable of light and measure is also very closely connected together.

O zasiewie, o ziarnie gorczycy i w końcu mamy też podsumowanie.

About the sowing, about the mustard seed, and finally, we also have a summary.

Także w naszym tekście mamy dwa obrazy z dziedziny rolnictwa.

We also have two images from the field of agriculture in our text.

Zasiew i ziarno gorczycy.

Sowing and mustard seed.

Właśnie te dwa obrazy zapraszają nas do przyjrzenia się rzeczywistości Królestwa Bożego.

These two images invite us to examine the reality of the Kingdom of God.

Mówił dalej.

He continued speaking.

Z Królestwem Bożym dzieje się tak, jak gdyby ktoś nasienie wrzucił w ziemię.

With the Kingdom of God, it is like when someone throws seed into the ground.

Czy śpi, czy czuwa we dnie i w nocy nasienie kiełkuje i rośnie.

Whether it sleeps or keeps watch, day and night the seed sprouts and grows.

On sam nie wie jak.

He doesn't even know how.

Ziemia sama z siebie wydaje plon.

The earth itself yields a harvest.

Najpierw zdźbło.

First a blade of grass.

Potem kłos.

Then the ear.

A potem pełne ziarnko w kłosie.

And then a whole grain in the ear.

A gdy stan zboża na to pozwala, zaraz zapuszcza się sierp, bo pora już na żniwo.

And when the state of the grain allows it, he quickly gets the sickle ready, because it's time for the harvest.

Także mamy tutaj obraz rolniczy.

We also have an agricultural image here.

Jakieś ziarno.

Some grain.

Może jęczmień, może pszenica, bo to były takie najczęstsze ziarna zasiewane w kontekście palestyńskim.

Maybe barley, maybe wheat, because those were the most common grains sown in the Palestinian context.

I mamy właśnie jakiegoś siewcę, który wrzuca ziarno w ziemię.

And we have some sower here who is throwing seeds into the ground.

Właściwie nie są tu podane jakieś konkretne szczegóły, kto to jest, w jakim celu, jakie duże jest to pole.

Actually, no specific details are provided here about who this is, for what purpose, or how large this field is.

Pamiętamy wcześniejszą przypowieść o siewcy, tam była mowa o tych różnych podłożach.

We remember the earlier parable of the sower, which talked about those different types of soil.

To rolnictwo nie było tak rozwinięte w starożytności jak obecnie.

Agriculture was not as developed in ancient times as it is today.

Więc te podłoża były...

So these substrates were...

Tak.

Yes.

Były różne i akurat jeżeli chodzi o kontekst Galilei, to te ziemie były żyźniejsze niż w Judei, która była bardziej pustynna.

There were different ones, and specifically in the context of Galilee, these lands were more fertile than in Judea, which was more desert-like.

Ale i tak to rolnictwo też było bardzo mocno uwarunkowane, uzależnione też i od deszczu, od opadów.

But still, agriculture was very much conditioned, also dependent on rain and precipitation.

Potrzebna była woda, potrzebna była jakaś w miarę dobra gleba, żeby ten plon mógł być też wydany.

Water was needed, some reasonably good soil was needed for the crops to be produced.

Jest to taki bardzo krótki obraz, mały obraz.

It is a very short painting, a small painting.

Chodzi tutaj o jakąś jednorazową czynność, że ziarno zostało wrzucone do ziemi i tam po prostu jest.

It is about some one-time action, that the seed has been thrown into the ground and it is simply there.

Więc...

So...

No właśnie, co to jest to ziarno, co to jest to nasionko?

Exactly, what is this grain, what is this seed?

Też ludzie w starożytności bardzo się tym zachwycali, tą rzeczywistością.

People in ancient times were also very fascinated by this reality.

I nawet Biblia nam bardzo pięknie to okazała.

And even the Bible has shown us this very beautifully.

to rośliny zawierają w sobie nasiona.

These plants contain seeds.

Jest bardzo ciekawe, ale już pierwsze opowiadanie o stworzeniu właśnie nam to pokazuje.

It is very interesting, but the very first story of creation shows us exactly that.

Autor kapłański bardzo mocno to podkreśla, jakby pokazując,

The priestly author emphasizes this very strongly, as if showing that...

że Bóg w tych roślinach zawarł jakiś plan.

that God had some plan in these plants.

Plan po prostu pomnażania się, przekazywania życia, pewnej płodności,

The plan is simply for multiplication, the passing on of life, a certain fertility,

która dotyczy w ogóle wszystkich istot żywych.

which concerns all living beings in general.

Począwszy od roślin, poprzez zwierzęta, skończywszy na człowieku.

Starting from plants, through animals, ending with humans.

Że mamy właśnie do czynienia z pomnażaniem życia.

That we are indeed dealing with the multiplication of life.

I że te rośliny już są tak wymyślone, oczywiście ludzie starożytni nie wiedzieli dokładnie,

And that these plants have already been designed in such a way, of course, ancient people did not know exactly,

jak to wszystko funkcjonuje, nie mieli tej wiedzy, jaką my dziś posiadamy

how all this works, they did not have the knowledge that we have today

na temat roślin i tych wszystkich elementów życiodajnych, które są w nich zawarte.

about plants and all those life-giving elements that are contained within them.

Ale widzieli, że jest to coś niezwykłego.

But they saw that it was something extraordinary.

Że chociaż życie danej rośliny jest ograniczone,

That although the life of a given plant is limited,

i są oczywiście takie, które potrafią żyć, egzystować bardzo długo,

and there are of course those that can live, exist for a very long time,

są rośliny przecież jednoroczne, są rośliny, które możemy powiedzieć,

there are annual plants, there are plants that we can say,

rozwijają się bardzo króciutko i zaraz jak pojawi się bardzo gorąca, wysoka temperatura,

they develop very briefly and as soon as a very hot, high temperature appears,

to one usychają w tym gorąco.

To one are wilting in this heat.

W gorącym słońcu.

In the hot sun.

A jednak jest jakaś przeciwna siła właśnie w tych nasionach, ziarnach,

And yet there is some opposing force in these seeds, grains,

że to życie może się ponownie rozwijać.

that this life can develop again.

Czyli w ziarnie, w nasieniu jest zakodowana przyszłość danej rośliny.

So in the seed, the future of a given plant is encoded.

Chociaż roślina wygląda w jakiś konkretny sposób, ziarno wygląda inaczej,

Although the plant looks a certain way, the seed looks different.

oczywiście na pierwszym swoim etapie rozwoju, to później właśnie to ziarno też

of course in its first stage of development, later that seed too

zmienia jakieś przemiany przedziwnej i się przemienia i jest już inne na kolejnych etapach rozwoju.

It changes some transformations of the strange and transforms itself and is already different in the next stages of development.

I tym się też szczególnie zainteresował święty Paweł w pierwszym liście do Koryntian,

And this particularly caught the interest of Saint Paul in his first letter to the Corinthians,

kiedy opowiada o tak skomplikowanej rzeczywistości, jaką jest zmartwychwstanie,

when talking about such a complicated reality as resurrection,

która kompletnie przekracza rozumienie człowieka.

which completely surpasses human understanding.

Koryntianie nie rozumieli tego właściwie i Paweł właśnie w taki bardzo prosty sposób,

The Corinthians did not understand this properly, and Paul explained it in a very simple way.

im wyjaśnia, mówiąc właśnie o ziarnie, że jedną rzecz zasiewasz,

He explains, speaking precisely about the seed, that you sow one thing,

zasiewasz to, co jest zniszczalne, a wyrasta coś nowego, coś innego.

You sow what is destructible, and something new, something different grows.

Więc jest to przedziwny, niezwykły obraz, że również służy właśnie do przekazania,

So it is a strange, extraordinary image that also serves to convey.

do opowiedzenia, że my oczywiście tutaj mówimy o tej pewnej sile wzrostu,

to mention that we are of course talking about a certain force of growth here,

która dotyczy...

which concerns...

Rzeczywistości tego świata, istot żywych tego świata,

The realities of this world, the living beings of this world,

ale nawet można w pewnym sensie wykorzystać ten obraz,

but one can even, in a way, use this image,

tak jak to zrobił święty Paweł, żeby opowiedzieć o rzeczywistości,

just as Saint Paul did, to tell about reality,

która całkowicie nas przekracza.

which completely surpasses us.

Wykracza poza ten świat, że właśnie również to ciało nasze,

It goes beyond this world that our very body,

które niszczeje, obumiera słabnie, że to nie wszystko, to nie koniec.

which deteriorates, dies, weakens, that this is not everything, this is not the end.

Zostanie zasiane, może być tak Paweł mówi, pogrzebane właśnie po to,

It will be sown, maybe that's what Paweł says, buried just for that.

aby powstało coś zupełnie nowego.

to create something completely new.

Na bazie, na podstawie naszego ziemskiego istnienia, Paweł mówi,

Based on our earthly existence, Paul says,

będziemy wskrzeszeni.

we will be resurrected.

Tak jak Chrystus powstał z martwych, tak również i my z martwych staniemy.

Just as Christ rose from the dead, so too shall we rise from the dead.

Tak jak to ziarno, które zasiane, zmienia się już w zupełnie też nową roślinę.

Just like that seed, which when sown, transforms into a completely new plant.

Więc jest to taki przepis.

So it's a recipe like this.

Piękny, przedziwny obraz pewnej siły życia, która opowiada o rzeczach bardzo prostych,

A beautiful, strange image of a certain life force that tells about very simple things,

a jednocześnie o rzeczach bardzo głębokich.

and at the same time about very deep things.

Także siejący sieje i potem nic nie robi.

The one who sows also sows and then does nothing.

To jest oczywiście pewne uproszczenie, bo jeżeli ktoś jakoś się zna też na uprawie roli,

This is certainly a simplification, because if someone knows a bit about farming,

to wie, że ten siejący musi w jakimś sensie stworzyć pewne warunki dla tego ziarna.

He knows that the sower must, in some sense, create certain conditions for the seed.

Czy musi się teraz bardzo starać.

Does he/she have to try really hard now?

Żeby ten plon był jak najlepszy.

So that this crop is the best it can be.

Musi to ziarno w jakimś sensie chronić.

It must protect the seed in some sense.

Ale tutaj Jezus w tej przypowieści chciał po prostu bardzo mocno podkreślić

But here Jesus wanted to emphasize very strongly in this parable.

niesamowitą siłę życia, która jest zakodowana właśnie w ziarnach.

the incredible life force that is encoded precisely in the seeds.

Potrzebuje to ziarno podłoża, potrzebuje wody i potem rozpoczyna się proces,

I need the seed substrate, I need water and then the process begins.

którego już ten siłownik nie ma.

which this actuator no longer has.

Potrzebuje to ziarno podłoża, potrzebuje wody i potem rozpoczyna się proces,

I need the substrate seed, I need water, and then the process begins.

którego już ten siłownik nie ma.

which this actuator no longer has.

I siewca, zobaczmy, nie dotyka.

And the sower, let's see, does not touch.

On już tam nie grzebie w tym ziarnie.

He is no longer tampering with that grain.

On już je zostawia w spokoju.

He leaves them alone.

I jest proces, który wynika właśnie z samej siły też tego ziarna,

And there is a process that arises precisely from the very strength of that grain.

które w ziemi pęka, w jakiś sposób obumiera.

which cracks in the ground, somehow dies.

My pamiętamy, że w Ewangelii Janowej Jezus ten obraz odnosił do siebie samego.

We remember that in the Gospel of John, Jesus applied this image to himself.

W XII rozdziale Ewangelii Jana, kiedy jest mowa o ziarnie pszenicy,

In the twelfth chapter of the Gospel of John, when it speaks of the grain of wheat,

jeżeli ziarno wpatrzy w ziemię i nie obumrze, zostanie tylko samo.

Unless a grain falls to the ground and dies, it remains only a single seed.

A kiedy obumrze, przynosi.

And when it dies, it brings.

Przynosi plon obfity.

It brings a bountiful harvest.

Także to jest również obraz właśnie samego Jezusa i daru Jego życia.

So this is also an image of Jesus Himself and the gift of His life.

Ale właśnie, kiedy się to ziarno zetknie z tym podłożem,

But exactly when that seed comes into contact with that substrate,

ma odpowiednią wilgoć, coś się zaczyna z nim dziać.

It has the right moisture, something is starting to happen with it.

Ono pęka.

It is cracking.

Ono już przestaje być tym, czym było na samym początku.

It is no longer what it was at the very beginning.

Kiełkuje roślina, jest źdźbło, które, to jest ciekawe,

A plant is sprouting, there is a blade of grass, which is interesting,

już ani nie jest podobne do tego ziarna.

it is no longer similar to that grain.

Ani jeszcze nie jest podobne do kłosu.

It is not yet similar to an ear of grain.

Wygląda tak zupełnie nie wiadomo jak właściwie.

It looks completely unclear how it actually is.

Potem dopiero z czasem formuje się kłos,

Then, only over time, the ear forms.

ale jeszcze początkowo nie ma w sobie tych ziaren

but at first it does not contain those seeds.

i musi dojrzeć też.

And it must mature too.

Potem w tym kłosie są ziarna, które są właśnie wypełnione,

Then in this ear of corn, there are grains that are just filled.

są pełne i z czasem stopniowo,

they are full and gradually over time,

ten kłos dojrzewa i jest gotowy właśnie na żniwo.

This ear is ripening and is ready for the harvest.

I to, co tutaj też jest ważne, akurat w tej przypowieści,

And what is also important here, especially in this parable,

bo też jeszcze tego nie powiedziałam,

because I haven't said that yet,

chociaż wydaje mi się, że mówiłam to już wielokrotnie przy różnych okazjach,

although it seems to me that I have said this many times on various occasions,

że przypowieści są takimi opowiadaniami,

that fables are such stories,

że one nam nie mówią wszystkich szczegółów dotyczących danego obrazu.

that they do not tell us all the details regarding a given image.

Bo my byśmy chcieli wiedzieć wszystko, a co, a jak, a w ogóle,

Because we would like to know everything, and what, and how, and in general,

że już cała historia,

that the whole story is already over,

że już cała historia, że już cała historia, że już cała historia,

that it's already the whole story, that it's already the whole story, that it's already the whole story,

związana z symboliką ziarna będzie tutaj przedstawiona.

Related to the symbolism of the seed will be presented here.

No nie.

Well, no.

Zobaczmy.

Let's see.

Ta przypowieść o siewcy, ona się koncentruje na podłożu.

This parable about the sower focuses on the soil.

Przypowieść o zasiewie koncentruje się na tym ziarnie.

The parable of the sowing focuses on that seed.

Tam nie była mowa w ogóle o tym stopniowym wyrastaniu tego ziarna,

There was no mention at all of the gradual emergence of that seed.

tylko bardziej koncentrowała się ta przypowieść na podłożach,

the parable focused more on the foundations,

na które to ziarno trafia.

to which the seed lands.

A tutaj nie ma w ogóle mowy o podłożu.

And here there is no mention of a substrate at all.

Ale jest mowa o tym, co się dzieje z tym ziarnem.

But there is talk about what happens to this seed.

Więc przypowieści po prostu dotykają jakiegoś tylko wybranego aspektu,

So the parables simply touch on just a selected aspect,

bądź aspektów sprawy.

be aspects of the case.

Nie interesują się innymi rzeczami.

They are not interested in other things.

I słuchacz ma po prostu uchwycić ten konkretny aspekt.

And the listener simply has to grasp this specific aspect.

O co tutaj chodzi?

What is this about?

Co Jezus chce tutaj właśnie podkreślić?

What does Jesus want to emphasize here?

I wydaje się, że tutaj w tej pierwszym obrazie Jezus chce po prostu podkreślić

And it seems that here in this first image, Jesus simply wants to emphasize.

stopniowość tego wzrostu.

the gradualness of this growth.

Że to się dzieje w pewnym procesie.

That it happens in a certain process.

Że właściciel musi niejako dać temu ziarnu czas.

That the owner must somehow give this seed time.

Nie może na drugi dzień po wysiewie przyjść do tej ziemi i krzyczeć

He cannot come to this land the day after sowing and shout.

hej ziarno wychodź już, wyrastaj.

Hey seed, come out already, grow up.

Już musisz być gotowy natychmiast.

You must be ready right away.

Wyłaź tutaj.

Get out here.

Jest już czas, jest już pora.

It's time, it's already time.

No nie, nikt normalny nie będzie tego czynił.

Well no, no normal person would do that.

Tylko będzie po prostu czekał.

He will just be waiting.

Aż to się stopniowo w jakiś sposób objawi.

Until it gradually manifests itself in some way.

I to jest też bardzo ciekawe, że drodzy Państwo my mamy różne rośliny.

And it is also very interesting that, ladies and gentlemen, we have different plants.

Są na przykład takie rośliny, które natychmiast nam kiełkują.

For example, there are plants that sprout instantly.

I widzimy ten efekt.

And we see this effect.

Ale są takie rośliny, które musimy dłużej poczekać aż coś tam się z tej doniczki wychyli

But there are some plants that we have to wait longer for something to peek out of that pot.

czy z tego, nie wiem, grządki i się coś zobaczy.

I don’t know, maybe from the flowerbeds we’ll see something.

Więc zróżnicowanie roślin też już może być dla nas bardzo rzeczą myślę ważną, ciekawą.

So, the diversity of plants can also be something very important and interesting for us, I think.

Bo są różne rośliny, mają różne gatunki.

Because there are various plants, they have different species.

Nie mamy różnych gatunków ludzi.

We do not have different species of people.

Bo jest jeden człowiek stworzony na obrazie podobieństwa Boga.

For there is one man created in the image and likeness of God.

Ale my się pod względem duchowym bardzo też od siebie różnimy.

But we are also very different from each other in terms of spirituality.

I każdy ma po prostu swój bardzo określony proces.

And everyone simply has their very specific process.

Określony proces wzrostu wewnętrznego.

Specified process of internal growth.

I chodzi tutaj Jezusowi o to, żeby pokazać, że po prostu tak jak roślina potrzebuje swojego czasu.

And here Jesus wants to show that, just like a plant, it needs its own time.

I jest to oczywiste, że dajemy ten czas i czekamy.

And it is obvious that we give this time and wait.

Tak samo Królestwo Boże, a zatem to działanie Boga w człowieku,

Similarly, the Kingdom of God, and thus God's action in man,

to objawienie się Boga w człowieku, ta pewna przemiana, która się w nas dokonuje.

It is the revelation of God in man, that certain transformation that takes place within us.

To jest po prostu stopniowe.

It is simply gradual.

I my potrzebujemy czekać z cierpliwością.

We need to wait patiently.

I tak jak w rolnictwie jest ogromnie potrzebna ta cierpliwość.

And just like in agriculture, that patience is immensely needed.

Tak samo w życiu duchowym.

The same goes for spiritual life.

Tak samo w tym rozwoju Królestwa Bożego i w nas.

Likewise in this development of the Kingdom of God and in us.

Bo my jesteśmy tym przedmiotem.

Because we are the subject.

My jesteśmy tą przestrzenią, gdzie się objawia Królestwo Boże.

We are the space where the Kingdom of God is revealed.

Moi drodzy.

My dear.

Wszyscy w czasach Jezusa czekali na Królestwo Boże, które się objawi w strukturach, w państwie,

Everyone in the time of Jesus was waiting for the Kingdom of God to be revealed in structures, in the state.

w jakichś zewnętrznych zmianach, w jakichś spektakularnych zwycięstwach.

in some external changes, in some spectacular victories.

I zobaczmy, że czasami też nie jest w naszym życiu podobnie.

And let's see that sometimes our lives are not similar either.

Że czekamy bardzo często na jakieś zewnętrzne zmiany.

That we often wait for some external changes.

A tymczasem Jezus chce nam powiedzieć, że największą zmianą,

Meanwhile, Jesus wants to tell us that the greatest change,

jakiej się możemy spodziewać, to jest właśnie ta zmiana w nas.

what we can expect is precisely this change in us.

My jesteśmy tym miejscem, tą glebą, gdzie właśnie to Królestwo Boże ma po prostu wzrosnąć.

We are the place, the soil, where this Kingdom of God is simply meant to grow.

Ma się rozwijać.

It is supposed to develop.

Przez nas się objawia królowanie Boga.

Through us, the reign of God is revealed.

I to jest też po prostu proces.

And this is also simply a process.

A obraz właśnie żniwa.

And the painting is just the harvest.

To jest też taki biblijny obraz sądu.

This is also a biblical image of judgment.

Czyli już jakiegoś możemy powiedzieć podsumowania życia.

So we can already say some kind of summary of life.

Końca życia.

The end of life.

To jest niesamowicie piękne, że nasze życie po prostu stopniowo dojrzewa.

It is incredibly beautiful that our life simply matures gradually.

My dojrzewamy i tutaj do naszego oczywiście pełnego świadectwa,

We are maturing here to our full testimony, of course.

ale też dojrzewamy do tego prawdziwego życia,

but we are also maturing to this real life,

które już się zaczęło, ale jeszcze się w pełni nie objawiło.

which has already begun, but has not yet fully manifested.

Wielokrotnie tutaj mówiliśmy sobie o tym,

We have talked about this many times here,

że my jesteśmy cały czas w takiej poczekalni, w takim przedpokoju.

that we are constantly in such a waiting room, in such a hallway.

Że dopiero dla chrześcijanina wszystko się objawi w czasie.

That only for a Christian everything will be revealed in time.

My teraz właśnie dojrzewamy, przygotowujemy się właśnie do przejścia do pełni naszego życia.

We are now maturing, getting ready to transition to the fullness of our lives.

Więc te obrazy rolnictwa,

So these images of agriculture,

te obrazy rolnicze, one też były oczywiście jak najbardziej obecne w Starym Testamencie.

These agricultural images were, of course, very much present in the Old Testament.

Czy chociażby ta winnica, która jest symbolem całego ludu Izraela.

Is this vineyard, which is a symbol of all the people of Israel?

Że też Bóg dał te wszystkie możliwości, warunki, to co było potrzebne.

That God provided all these possibilities, conditions, and what was needed.

I dał też ten czas, żeby ta winorośl urosła i żeby wydała owoc.

And He also gave this time for the vine to grow and to bear fruit.

Że to się nie dzieje też właśnie błyskawicznie.

That it doesn't happen instantly either.

Trzeba pozwolić.

It must be allowed.

Wyrosnąć.

To grow up.

Trzeba tutaj już jeszcze dodatkowo pielęgnować, przycinać, nawozić.

Here, additional care, pruning, and fertilizing are needed.

Żeby ten owoc był też jak najlepszy.

So that this fruit is also the best it can be.

I właśnie tutaj no niestety okazało się, że ten owoc był niestety mizerny.

And it turns out that this fruit was unfortunately meager.

Więc różnie to może być.

So it can be different.

Ale w tej naszej przypowieści właśnie

But in our parable just like this

bardzo mocno jest ukazana ta siła działania życia zawartego w ziarnie

The power of life contained in the seed is shown very strongly.

i danego nam właśnie po to, aby po prostu ten plon był w swoim czasie i taki jak należy.

and it was given to us just so that the harvest would be timely and as it should be.

Więc jeżeli my przyjmujemy właśnie dar Bożego Słowa, tego Bożego zasiewu do naszego serca,

So if we receive the gift of God's Word, this divine seed into our hearts,

no to możemy mieć nadzieję, że to Słowo wyda w nas.

Well, we can hope that this Word will bear fruit in us.

To wyda w nas owoc.

It will bear fruit in us.

Że ono objawi się już w takiej nowej formie, nowej rzeczywistości.

That it will reveal itself in such a new form, a new reality.

Że my będziemy po prostu duchowo też ewoluować.

That we will simply evolve spiritually as well.

Że ewoluujemy, ale jest to właśnie bardzo powolny proces.

That we are evolving, but it is indeed a very slow process.

No i kolejna, druga przypowieść.

And now another, the second parable.

Mówił jeszcze, z czym porównamy Królestwo Boże lub w jakiej przypowieści je przedstawimy.

He also said, with what shall we compare the Kingdom of God or in what parable shall we present it.

Jest ono jak ziarnko gorczycy.

It is like a grain of mustard.

Gdy się je wsiewa w ziemię, jest najmniejsze ze wszystkich nasion na ziemi,

When it is sown in the ground, it is the smallest of all the seeds on the earth.

lecz w sianę wyrasta i staje się większe od jarzeń.

but in the hay it grows and becomes larger than the fireflies.

Wypuszcza wielkie gałęzie, tak że ptaki powietrzne gnieżdżą się w jego cieniu.

It releases large branches, so that the air birds nest in its shade.

Więc pierwsza przypowieść nam pokazywała stopniowość tego wzrostu, proces.

So the first parable showed us the gradualness of this growth, the process.

Powolny proces wzrastania i zaproszenie do cierpliwości w tym procesie.

A slow process of growth and an invitation to patience in this process.

A tutaj mamy.

And here we have it.

A tutaj mamy jeszcze inny aspekt, a mianowicie ukazanie tego, że początki mogą być bardzo, bardzo malutkie.

And here we have another aspect, namely showing that beginnings can be very, very small.

I to mogło rzeczywiście być zaskakujące dla słuchaczy Jezusa, bo kiedy słyszymy wyrażenie Królestwo Boże,

And it could indeed be surprising for Jesus' listeners, because when we hear the expression Kingdom of God,

no to każdy by powiedział, no to jest potęga, to jest moc, to jest Pan Bóg, to jest chwała, to jest siła.

Well, everyone would say, well, this is power, this is might, this is Lord God, this is glory, this is strength.

A tymczasem jakaś po prostu taka ekstremalna przepaść, bo ta rzeczywistość Królestwa jest zestawiona z czymś maciupeńkim.

Meanwhile, there is simply such an extreme gap, because the reality of the Kingdom is contrasted with something tiny.

No i tu mamy też problem z tym ziarnem gorczycy, moi drodzy.

And here we also have a problem with this mustard seed, my dear ones.

Bo my do końca nie wiemy, o jaką gorczycę chodzi.

Because we do not know for sure which mustard it is about.

My znamy gorczycę, właśnie naszą gorczycę, przyprawę, która no nie jest zbyt takim małym ziarnem,

We know mustard, just our mustard, a spice that is not exactly such a small seed.

ale też i są i inne, właśnie takie maleńkie ziarenka innej gorczycy, mające średnicę jednego milimetra.

But there are also other, just such tiny grains of another mustard, with a diameter of one millimeter.

Ale też do końca uczeni botanicy nie mają pewności, czy to jest to nasiono,

But even until the end, botanists are not certain whether this is the seed.

bo bardzo wiele roślin no zostało przetransportowanych do Ziemi Świętej po prostu w późniejszym czasie.

because many plants were simply transported to the Holy Land at a later time.

W czasach Jezusa nie było bardzo wielu roślin,

In the time of Jesus, there weren't many plants.

czyli drzew, które mamy w Izraelu dzisiaj.

so the trees that we have in Israel today.

Więc my do końca nie wiemy.

So we don't really know.

Jest to dla nas rzecz zagadkowa i nawet jeżeli byśmy wzięli właśnie tą maleńką gorczycę,

It is a puzzling matter for us, and even if we were to take this tiny mustard seed,

ten rodzaj rośliny o średnicy jednego milimetra,

this type of plant with a diameter of one millimeter,

to my dziś wiemy, że i tak są jeszcze mniejsze nasiona.

Today we know that there are even smaller seeds.

Że nie jest to najmniejsza na świecie, nie jest to najmniejsze na świecie ziarenko.

That it is not the smallest in the world, it is not the smallest grain in the world.

Ale być może tutaj w opowieści Jezusa to było najmniejsze.

But perhaps here in Jesus' story, it was the least.

Jakie On znał, czy jakie znali też Jego słuchacze.

What He knew, or what His listeners knew as well.

O to tutaj chodzi, żeby pokazać ten niesamowity kontrast,

This is about showing that amazing contrast,

że początek może być niesamowicie maleńki, słaby.

that the beginning can be incredibly small, weak.

I moi drodzy, kiedy już byśmy mogli nawet to odnieść do rzeczywistości początków Kościoła,

And my dear ones, when we could even relate this to the reality of the beginnings of the Church,

tej wspólnoty, która się rozwijała, to cóż oni mieli?

of this community that was developing, what did they have?

No nic. Jakie oni mieli zasoby? Jakie mieli możliwości?

Well, nothing. What resources did they have? What possibilities did they have?

Co oni potrafili?

What were they capable of?

Jak możemy ich porównać właśnie odnosząc ich do całej potęgi Imperium Rzymskiego chociażby?

How can we compare them by relating them to the entire power of the Roman Empire, for example?

Nicość, marność, słabość.

Nothingness, vanity, weakness.

No nikt by sobie tak nie wyobrażał Królestwa Bożego.

Well, no one would imagine the Kingdom of God like that.

W jaki sposób je zainicjował Jezus i apostołowie.

How did Jesus and the apostles initiate them?

Po prostu byśmy powiedzieli bieda z nędzą.

We would simply say it's poverty with misery.

A zobaczmy, że dla Boga to wcale nie przeszkadza,

And let's see that for God it doesn't hinder at all,

jeżeli początek jest bardzo mizerny.

if the beginning is very miserable.

To nie przeszkadza.

It's not a problem.

A nawet wręcz bardzo często tak może być,

And it can even be very often the case that,

że coś Bożego, niesamowicie wielkiego przyszłości

that something divine, incredibly great is coming in the future

zaczyna się od czegoś niesamowicie małego i słabego.

It starts with something incredibly small and weak.

Tutaj w Biblii byśmy mogli mnożyć właśnie te różne przykłady,

Here in the Bible, we could multiply these various examples.

nawet początki narodu wybranego.

even the beginnings of the chosen nation.

Ciągle tam była właśnie jakiś brak.

There was always some kind of absence there.

Brak życia, brak sił, brak płodności.

Lack of life, lack of strength, lack of fertility.

Brak jakichś zasobów, słabość, niemoc.

Lack of resources, weakness, powerlessness.

I jakiś wzrost niezwykły, który Bóg dawał.

And some extraordinary growth that God gave.

Coś, co się po prostu stopniowo zmieniało.

Something that simply changed gradually.

Jakaś pozycja ludzi przegranych, niewolników, bardzo słabych.

Some position of defeated people, slaves, very weak.

Nagle po prostu to wchodziło w jakąś zmianę

Suddenly it just started to undergo some change.

i jakiś też niezwykły wzrost.

and also some extraordinary growth.

Czyli ziarno jest zasiane i ma w sobie tę moc,

So the seed is sown and has within it that power,

żeby z tego co małe, żeby stało się po prostu wielkie, duże.

to turn what is small into something simply great, large.

Tutaj mi się przypomina teraz w tym momencie to,

At this moment, it reminds me of that,

o czym mówił Tertulian w II wieku,

What did Tertullian talk about in the 2nd century?

a mianowicie, że takim ziarnem też jest krew chrześcijan.

namely, that the blood of Christians is also such a seed.

Krew męczenników jest posiewem chrześcijan.

The blood of martyrs is the seed of Christians.

Wydaje się, że coś absolutnie bez znaczenia,

It seems that something absolutely meaningless,

czy jakaś tragiczna sytuacja, obraz prześladowania,

Is there some tragic situation, an image of persecution?

niszczenia tej maleńkiej wspólnoty,

the destruction of this tiny community,

a tymczasem okazuje się, że męczennik właśnie jest takim ziarnem,

Meanwhile, it turns out that the martyr is just such a seed,

które ma w sobie nieprawdopodobną moc.

which possesses incredible power.

Zginie, a jego życie przynosi ogromny plon.

He will perish, but his life yields a great harvest.

Wyrasta drzewo właśnie z takiego życia oddanego.

A tree grows from such a dedicated life.

To w jakiś sposób też nam kontynuuje tę rzeczywistość samego Jezusa.

In a way, it also continues the reality of Jesus Himself for us.

Jego oddanego życia.

His devoted life.

Tej kompletnej porażki,

This complete failure,

której on doświadczył jako nauczyciel, jako człowiek.

which he experienced as a teacher, as a man.

Życie Jezusa, patrząc po ludzku, po ziemsku,

The life of Jesus, looking from a human, earthly perspective,

to była zupełna porażka.

It was a complete failure.

I dopiero właśnie ta rzeczywistość wyprowadzona z daru jego życia,

And it is only this reality derived from the gift of his life,

rzeczywistość zmartwychwstania,

the reality of resurrection,

tego niesamowitego Bożego wzrostu,

this incredible growth of God,

z tego ziarna gorczycznego, które umarło w ziemi,

from the mustard seed that died in the ground,

właśnie mamy to cudowne drzewo, życiodajne drzewo,

we just have this wonderful tree, life-giving tree,

jakim jest jego Kościół,

what his Church is like,

jakim jest jego wspólnota,

What kind of community is he a part of?

która też bardzo powoli i stopniowo się rozwija

which is also developing very slowly and gradually

i się też przemienia.

and it also transforms.

Więc też mamy tutaj taki bardzo stopniowy wzrost,

So we also have a very gradual increase here,

opisany też w czasie teraźniejszym przez Marka,

described in the present tense by Mark,

że to ziarno gorczycy wyrasta,

that it grows from a mustard seed,

staje się większe, wypuszcza gałęzie.

It becomes bigger, it releases branches.

I to się dokonuje.

And it is happening.

Właśnie teraz, w teraźniejszości to się dzieje.

Right now, in the present, this is happening.

Na bardzo różnych wymiarach, czy pojedynczych osób,

On very different dimensions, whether of individuals,

czy też wspólnoty Kościoła.

or the communities of the Church.

I to ziarno, które wydawałoby się być niezauważone,

And that seed, which would seem to go unnoticed,

być niepotrzebne dla nikogo,

to be unnecessary for anyone,

ono nagle staje się właśnie w tym procesie wzrostu

it suddenly becomes just in this process of growth

życiodajne dla innych.

life-giving for others.

Oczywiście drzewo może dawać owoce,

Of course, the tree can bear fruit,

może karmić innych,

can feed others,

ale też drzewo posiadało niesamowite znaczenie,

but the tree also had incredible significance,

znaczenie na Bliskim Wschodzie,

meaning in the Middle East,

bo dzień dzisiejszy je posiada.

because today it possesses them.

Bo drzewo staje się takim miejscem,

Because the tree becomes such a place,

staje się domem.

becomes a home.

Domem dla ptaków powietrznych.

A house for airborne birds.

Drzewo daje cień.

The tree provides shade.

W ogóle też w takim kontekście życia pustynnego,

In general, also in such a context of desert life,

życia nomadów, wędrowców pustynnych,

the lives of nomads, desert wanderers,

ścięcie drzewa to była zbrodnia,

cutting down the tree was a crime,

za którą według w ogóle tutaj takich

for which according to here at all such

niepisanych zasad ludzi pustyni

the unwritten rules of desert people

groziła kara śmierci,

the death penalty was threatened,

jeżeli ktoś by ściął drzewo.

if someone were to cut down a tree.

Bo drzewo na pustyni jest bardzo często miejscem przetrwania.

Because a tree in the desert is very often a place of survival.

Daje cienie,

It gives shadows,

daje wytchnienie,

gives relief,

daje ulgę.

it provides relief.

Te gałęzie właśnie,

These branches just,

nawet jeżeli nie jest to drzewo owocowe,

even if it is not a fruit tree,

ale właśnie może stać się domem,

but it can become a home,

może stać się schronieniem.

it can become a shelter.

I mamy niesamowitą różnicę, dysonans właśnie.

And we have an incredible difference, a dissonance exactly.

Malutkie ziarno,

Tiny seed,

które staje się wielkim drzewem.

which becomes a great tree.

I ta rzeczywistość też się zmienia.

And this reality is also changing.

Więc jest to taki obraz też chociażby właśnie

So it is such a picture, for instance.

opieki króla wobec poddanych,

the king's care for his subjects,

opieki Boga wobec właśnie stworzenia,

the care of God for creation itself,

które chroni się w cieniu skrzydeł.

which is protected in the shade of wings.

W Księdze Ezechiela w XVII rozdziale,

In the Book of Ezekiel, chapter 17,

to zresztą będzie też tutaj pierwsze czytanie,

this will also be the first reading here,

jest taki obraz zapowiadający przyszłe odnowienie i chwałę Izraela.

There is such an image heralding the future renewal and glory of Israel.

Tak mówi Pan Bóg.

Thus says the Lord God.

Ja także wezmę wierzchołek z wysokiego cedru i zasadzę,

I will also take a tip from the tall cedar and plant it.

z najwyższych jego pędów.

from its highest shoots.

Ułamie gałązkę i zasadzę je na górze wyniosłej i wysokiej.

I will break a twig and plant it on a lofty and high hill.

Na wysokiej górze izraelskiej ją zasadzę.

On a high Israeli mountain, I will plant it.

Ona wypuści gałązki, wyda owoc i stanie się cedrem wspaniałym.

She will release branches, bear fruit, and become a magnificent cedar.

Wszystko ptactwo pod nim zamieszka.

All the birds shall dwell under it.

Wszystkie istoty skrzydlate zamieszkają w cieniu jego gałęzi.

All winged beings will dwell in the shade of its branches.

To jest oczywiście proroctwo zapowiadające odnowienie Izraela

This is of course a prophecy announcing the renewal of Israel.

po wygnaniu babilońskim.

after the Babylonian exile.

I wydaje się, że chodzi tutaj właśnie o stopniowy,

And it seems that this is precisely about a gradual,

o ponowny wzrost no właśnie tego królestwa Izraela

about the renewed growth of this kingdom of Israel

na górze, czyli na Syjonie w Jerozolimie.

on the top, that is on Zion in Jerusalem.

No ale zobaczmy.

Well, let's see.

Po powrocie z wygnania nie ma odnowienia

After returning from exile, there is no renewal.

królestwa Dawidowego jako takiego.

the kingdom of David as such.

Nie ma władcy z rodu Dawida na tronie w Jerozolimie.

There is no ruler from the line of David on the throne in Jerusalem.

Więc to proroctwo ono wykracza poza to wyjaśnienie

So this prophecy goes beyond this explanation.

czysto historyczne, materialne.

purely historical, material.

To już jest zapowiedź królestwa Mesjasza.

This is already a foretaste of the Messiah's kingdom.

Właśnie tego królestwa Mesjasza, które będzie zupełnie inne

Just this kingdom of the Messiah, which will be completely different.

niż to panowanie czysto ziemskie.

than this purely earthly rule.

To będzie właśnie ta moc, to drzewo życiodajne,

This will be the very power, the life-giving tree,

które będzie wzrastać w człowieku, we wspólnocie.

which will grow in a person, in the community.

Cały czas właśnie widzimy tę grę tego podwójnego rozumienia

We keep seeing this game of double meaning.

rzeczywistości królestwa, że my możemy ciągle oczekiwać

the reality of the kingdom, that we can always expect

tego błogostanu na ziemi, który obiecują nam różni

that bliss on earth that various ones promise us

rządzący tacy czy nie inni, obiecują rajskie życie tu na ziemi.

Those in power, whether they are the same or different, promise a paradise on earth.

obiecują nam różni rządzący tacy czy nie inni, obiecują rajskie życie tu na ziemi.

Different rulers, whether they are such or not, promise us a paradise on earth.

Jak my to weźmiemy w rękę, to już będzie po prostu wspaniale, cudownie i w ogóle.

When we take this in our hands, it will just be wonderful, amazing, and in general.

I widzimy, że się tak nie dzieje.

And we see that it is not happening that way.

Nie ma tutaj tej idealnej rzeczywistości.

There is no perfect reality here.

Chodzi o coś zupełnie innego.

It's about something completely different.

Człowiek, który przyjmuje w swoim sercu Boga, może stać się jego świadkiem,

A person who accepts God in their heart can become His witness,

ale też to idealna wspólnota, idealne królestwo,

but it's also the ideal community, the ideal kingdom,

ono będzie właściwie dopiero, kiedy dojdziemy do celu naszego życia.

It will only be right when we reach the goal of our life.

Też w Księdze Daniela w czwartym rozdziale mamy podobny motyw,

We also have a similar motif in the Book of Daniel in the fourth chapter.

właśnie ukazującym rozwój, ponowny rozwój królestwa Izraela,

currently demonstrating the development, the resurgence of the kingdom of Israel,

które też ma zapraszać do siebie ptaki pobieczne, czyli obce narody,

which is also meant to invite wandering birds, that is, foreign nations,

które będą później w jakiś sposób włączone do ludu Boga.

which will later be somehow incorporated into the people of God.

To już też jest zapowiedź Kościoła.

This is also an announcement from the Church.

Drzewo wyrastało potężne,

The tree grew mighty,

wysokością swą sięgało nieba,

its height reached the sky,

widać je było aż po krańce ziemi.

They could be seen all the way to the ends of the earth.

Liści jego były piękne, a owoce obfite.

His leaves were beautiful, and the fruits abundant.

Dawało ono pożywienie wszystkim.

It provided sustenance to everyone.

Pod nim szukały cienia dzikie zwierzęta,

Under it, wild animals sought shade,

na jego gałęziach mieszkały ptaki podniebne,

on its branches lived sky birds,

nim się żywiło wszelkie ciało.

before it was nourished by all flesh.

Więc mamy te obrazy właśnie Księga Ezechiela, Księga Daniela.

So we have these images from the Book of Ezekiel, the Book of Daniel.

To są późne księgi, już właśnie powygnaniowe,

These are late books, just post-expulsion.

wskazujące na jakąś nową, tajemniczą rzeczywistość,

pointing to some new, mysterious reality,

która ma się tutaj też.

which is also here.

dokonać.

to accomplish.

W wielu takich przypowieściach głosił im naukę,

In many such parables, he taught them lessons,

o ile mogli ją zrozumieć,

as much as they could understand her,

a bez przypowieści nie przemawiał do nich.

And he did not speak to them without a parable.

Osobno zaś objaśniał wszystko swoim uczniom.

He explained everything separately to his students.

Ewangelista czyni tutaj takie podsumowanie

The evangelist makes a summary here.

i podkreśla, jak bardzo istotne dla Jezusa

and emphasizes how important it is to Jesus

było to nauczanie w przypowieściach,

it was teaching in parables,

że Jezus po prostu dostosowywał obrazy,

that Jesus simply adapted the images,

do możliwości słuchaczy.

to the capabilities of the listeners.

Na ile po prostu mogli to zrozumieć?

How much could they have simply understood it?

Uczniowie są tymi, którzy są bliżej,

Students are those who are closer,

są bardziej wtajemniczeni,

they are more enlightened,

a i tak wiemy, że oni bardzo często nie rozumieli

And we still know that they often did not understand.

tego, co im Jezus mówi.

what Jesus says to them.

A też często bali się Go pytać,

And they often feared to ask Him,

jak nam pokazuje też narracja Ewangelii Marka.

as the narrative of the Gospel of Mark also shows us.

Właściwie do samego końca publicznego życia Jezusa,

Actually, until the very end of Jesus' public life,

Jego nauczania,

His teachings,

uczniowie mieli zupełnie swoje wyobrażenia Jego Królestwa.

The students had completely their own ideas about His Kingdom.

Ciągle myśleli o królowaniu ziemskim,

They kept thinking about earthly reign.

królowaniu w Jerozolimie,

the crowning in Jerusalem,

o zajmowaniu pierwszych miejsc,

about taking the first places,

właśnie po prawej i po lewej stronie.

just on the right and on the left side.

Ciągle mieli gdzieś właśnie takie oczekiwania

They constantly had expectations like that somewhere.

i takie nadzieje, więc te obrazy

and such hopes, so these images

dopiero zostały przez nich zrozumiane

they have just been understood by them

już w późniejszym, popaschalnym czasie.

already in a later, post-Paschal time.

W tym etapie nie byli w stanie dokonać tego przeskoku,

At this stage, they were unable to make that leap.

że chodzi tutaj o coś zupełnie innego,

that this is about something completely different,

a już w ogóle zrozumienie,

and understanding at all,

że chwała objawi się przez porażkę,

that glory will be revealed through defeat,

przez krzyż,

through the cross,

to zupełnie jest rzecz nie do pomyślenia.

It's absolutely something unimaginable.

Moi drodzy, w naszym życiu bardzo często jest podobnie,

My dear ones, in our lives, it is often quite similar,

że jest takie może oczekiwanie czy pragnienie,

that there may be such an expectation or desire,

żeby się wszystko układało po naszej myśli,

so that everything goes as we wish,

żeby Pan Bóg nam błogosławił w tych różnych naszych zamiarach,

may God bless us in these various intentions of ours,

bardzo dobrych i chcemy bardzo dobrze.

very good and we want very well.

I w naszym życiu też są obecne różnego rodzaju przypowieści.

And in our lives, there are also various kinds of parables present.

Te wydarzenia, które się dzieją w naszym życiu,

The events that happen in our lives,

one mogą być dla nas taką przypowieścią Jezusa,

they can be for us such a parable of Jesus,

że Jezus chce nam coś głębszego powiedzieć,

that Jesus wants to tell us something deeper,

wyjaśnić, wytłumaczyć, o co tak naprawdę chodzi.

explain, clarify, what it is really about.

I my możemy bardzo długo na przykład nie rozumieć

And we can very long, for example, not understand.

takich trudnych pouczeń, które Jezus nam daje.

such difficult lessons that Jesus gives us.

Właśnie możemy w nich widzieć jedynie coś trudnego,

We can only see something difficult in them.

coś nie do przyjęcia,

something unacceptable,

a może właśnie w jakichś trudnych obrazach

or maybe just in some difficult images

czasami warto się nad tym zatrzymać,

sometimes it's worth stopping to think about it,

zadać sobie to pytanie,

to ask oneself this question,

a może Jezus chce mnie przez to wydarzenie czegoś nauczyć,

Maybe Jesus wants to teach me something through this event.

może chce mi powiedzieć coś zupełnie głębszego,

maybe you want to tell me something completely deeper,

może ja właśnie jeszcze w tym momencie tego nie rozumiem,

maybe I just don't understand it at this moment,

a dopiero w jakiejś perspektywie czasu zrozumiem,

and only after some perspective in time will I understand,

że jest to właśnie ten moment ziarna wpadającego w ziemię,

that this is exactly the moment of the seed falling into the ground,

które niejako obumiera, aby pojawił się jakiś plon,

which somewhat dies away so that some fruit may appear,

coś zupełnie nowego, coś zupełnie większego.

Something entirely new, something entirely bigger.

Więc warto czasami tak sobie pomyśleć,

So it's worth sometimes to think like that.

no tak, ta sytuacja mnie przerasta,

well, this situation is overwhelming for me,

ale skoro się dzieje, to może Pan Bóg coś w tym ma,

but since it is happening, maybe God has something to do with it,

że właśnie w taki, a nie inny sposób mnie prowadzi

that this is exactly how, and not otherwise, I am being led

i może jest to też do czegoś Jemu potrzebne.

And perhaps it is also needed for something by Him.

Więc obraz realizacji Królestwa,

So the image of the realization of the Kingdom,

też te trudności, też to zaproszenie dla człowieka, dla słuchacza,

also those difficulties, also that invitation for a person, for the listener,

no co jest potrzebne, aby to Królestwo Boże się we mnie urzeczywistniało.

What is needed for the Kingdom of God to be realized within me?

Najważniejsze, żebym ja się po prostu zgadzał na to,

The most important thing is that I simply agree to it,

co się, w jaki sposób Pan Bóg mnie prowadzi,

how God is guiding me,

umieć też oddzielić to, co jest Bożym prowadzeniem,

to be able to also separate what is God's guidance,

co jest Bożym darem od moich jakichś własnych uwarunkowań.

What is God's gift from my own circumstances?

No po prostu tak generalnie mówiąc,

Well, just generally speaking,

żeby Panu Bogu w tym prowadzeniu nie przeszkadzać.

to not interfere with God in this guidance.

I to, co jest ważne też w przypowieściach,

And what is important also in the parables,

to przypowieść ma taki wymiar apelatywny,

this parable has such an apelative dimension,

tak ładnie nazywa, czyli zaprasza do jakiejś decyzji.

So nicely named, it invites to make some decision.

I czasami są to takie przypowieści,

And sometimes they are such parables,

które tak zapraszają w taki wyważony sposób do jakiejś decyzji.

which invite in such a balanced way to make some decision.

Wiemy też, że są niektóre przypowieści bardzo emocjonalne

We also know that there are some parables that are very emotional.

i bardzo poruszające i pokazujące bardzo ekstremalnie

"Both very moving and showing very extremely."

pozytywne albo negatywne przykłady życia,

positive or negative examples of life,

które stają się takim bardzo ważnym,

which become very important,

bardzo wyraźnym apelem.

a very clear appeal.

Czyń tak albo nie rób tego, bo tutaj jest absolutna porażka,

Do it or don't do it, because it's an absolute failure here.

albo spróbuj właśnie zadziałać w podobny sposób jak Samarytanin,

or try to act in a similar way as the Samaritan.

a nie czyń, nie módl się tak jak ten faryzeusz,

"and do not pray like that Pharisee,"

tylko tak jak ten celnik.

only like that tax collector.

Więc przypowieść, która staje się pewnym apelem

So the parable, which becomes a certain appeal.

do podjęcia jakiegoś wyboru, jakiejś decyzji,

to make a choice, a decision,

czy przynajmniej otwarcia się na jakąś też inną perspektywę,

or at least opening up to some other perspective,

która może być obecna w moim życiu.

which may be present in my life.

Więc tutaj możemy właśnie poszukiwać,

So here we can look for.

zadawać sobie pytanie co się może w naszym życiu,

to ask oneself what may happen in our lives,

co może być taką właśnie też przypowieścią

what could also be such a parable

i jak ja mam tutaj różne elementy mojego życia rozumieć.

And how am I supposed to understand the different elements of my life here?

Więc jest potrzebne zaangażowanie

So engagement is needed.

w te opowiadania, słuchanie,

in these stories, listening,

szukanie właśnie tych punktów stycznych,

searching for just those points of tangency,

przypowieści też i naszego życia.

parables also of our lives.

No i też właśnie ta świadomość tego,

Well, it's precisely this awareness of it,

że Jezus nieustannie te przypowieści nam opowiada

that Jesus continually tells us these parables

w naszym życiu, w naszej konkretnej historii.

in our life, in our specific history.

Jest zawarta też właśnie pewna Boża mądrość,

There is also a certain divine wisdom contained within.

to pewne Boże pouczenie,

it is a certain divine instruction,

które ja mogę odkrywać właśnie przez różne wydarzenia,

which I can discover precisely through various events,

które się po prostu dzieją.

that just happen.

I co my możemy sobie już dla naszej konkretnej sytuacji

And what can we do for our specific situation?

tutaj z tego otrzymać, wyciągnąć?

What can be obtained or extracted from this?

Więc pierwsza sprawa to jest to właśnie,

So the first thing is this,

że to Królestwo Boże, to Boże życie w nas rozwija się,

that the Kingdom of God, that God's life within us is developing,

jak sobie powiedzieliśmy, stopniowo.

As we said, gradually.

Ale się rozwija, ale wzrasta.

But it is developing, but it is growing.

Jeżeli my mówimy Bogu tak, Boże chcę z Tobą współpracować,

If we say to God, "God, I want to cooperate with You,"

chcę iść za Tobą, chcę Ciebie poznawać,

I want to follow you, I want to get to know you.

chcę żyć z Tobą, to jest bardzo ważne.

I want to live with you, that is very important.

Właśnie nasza decyzja, nasza zgoda,

It is precisely our decision, our agreement,

ale też właśnie to ziarno Królestwa Bożego,

but also this very seed of the Kingdom of God,

ono się bardzo powoli w nas rozwija, w nas dojrzewa

It develops very slowly within us, it matures in us.

i możemy właśnie patrzeć na jakieś konkretne etapy rozwoju łaski

And we can just look at some specific stages of the development of grace.

w moim życiu.

in my life.

I celem jest tutaj, jak mówi nam ta pierwsza przypowieść,

The goal here, as this first parable tells us,

pełne ziarno w kłosie.

full grain in the ear.

Po co jest to ziarno?

What is this seed for?

Ziarno jest nie tylko dla samego siebie,

The seed is not only for itself,

ale ziarno staje się później mąką,

but the grain becomes flour later,

a mąka staje się chlebem.

and the flour becomes bread.

Czyli stajemy się darem też dla innych.

So we become a gift for others as well.

Też się w taki sposób realizuje Królestwo,

The Kingdom is also realized in this way,

że stajemy się po prostu darem.

that we simply become a gift.

Stajemy się chlebem, tak jak Chrystus.

We become bread, just like Christ.

Taki jest też sens Eucharystii.

Such is the meaning of the Eucharist.

Tam nie tylko ofiarowuje się Chrystus na ołtarzu,

There, not only is Christ offered on the altar,

ale my jesteśmy zaproszeni,

but we are invited,

właśnie tutaj ta materia Eucharystii, zobaczmy,

right here the matter of the Eucharist, let’s see,

to jest chleb, to jest coś wziętego z naszej ziemskiej rzeczywistości,

this is bread, this is something taken from our earthly reality,

z materii tego świata.

from the matter of this world.

I tam jest miejsce również dla mojego życia,

And there is a place for my life too,

które ja daję w bardzo różnych wymiarach,

which I provide in very different dimensions,

drugiemu, innym, światu,

the second, others, the world,

właśnie przez moje życie, przez moją modlitwę,

through my life, through my prayer,

przez moją służbę, przez moją pomoc,

through my service, through my assistance,

którą tak czy inaczej właśnie daję.

which I'm giving anyway right now.

Więc stopniowo dojrzewam, wzrastam,

So I am gradually maturing, growing,

dając siebie każdego dnia po troszeczku

giving a little of yourself every day

do tego pełnego daru z mojego życia,

to this full gift from my life,

do tej pełnej dojrzałości w wierze.

to this full maturity in faith.

No i drugi wymiar to Królestwo Boże.

And the second dimension is the Kingdom of God.

Może być małe, może mieć małe,

It can be small, it can have small.

nieznaczące początki.

insignificant beginnings.

I również nasza droga wiary może być bardzo malutka,

And our path of faith can also be very small,

bardzo taka, no, może nam się wydawać, no tak,

very much so, well, it may seem to us, well yes,

ale nie widzę tego, że się zmieniam,

but I don't see that I'm changing,

że się coś zmienia w moim życiu.

that something is changing in my life.

Ale jeżeli jest właśnie we mnie ta decyzja,

But if that decision is right within me,

to pragnienie, ta jakaś też konsekwencja,

it's a desire, that some kind of consequence too,

że ciągle do Boga wracam,

that I keep returning to God,

że ciągle chcę z Nim być,

that I still want to be with Him,

że chcę Go poznawać,

that I want to get to know Him,

chcę, żeby On w moim życiu działał,

I want Him to act in my life.

to to się w moim życiu dokonuje.

This is happening in my life.

Nawet jeżeli ja tego też nie widzę

Even if I don't see it either.

i wydaje mi się, że wszystko jest w moim życiu też takie małe,

And it seems to me that everything in my life is also so small.

to to dobro wzrasta też powoli

Good things also grow slowly.

i te przypowieści zapraszają nas po prostu do tego,

and these parables simply invite us to this,

aby patrzeć na te różne ziemskie

to look at these various earthly

wydarzenia naszego życia,

events of our lives,

na naszą historię jako na swoistą przypowieść,

to our history as a kind of parable,

którą Jezus nam opowiada.

which Jesus tells us.

I...

I...

I po prostu rozmawiać też z Bogiem o naszym życiu.

And just talk to God about our lives as well.

Zadawać Mu pytania,

Ask Him questions,

szukać tych odpowiedzi,

to seek those answers,

też być wewnątrz swojego życia.

to also be inside your life.

Właśnie, Jezus objaśnia też, zobaczmy,

Exactly, Jesus explains too, let's see,

gdzieś osobno swoim uczniom,

somewhere separately to your students,

czyli tym, którzy chcą iść za Nim.

that is, those who want to follow Him.

Jeżeli my chcemy się zaliczać do grona,

If we want to be among the group,

zaliczamy się do grona uczniów Jezusa,

we belong to the group of Jesus' disciples,

to On właśnie te różne przypowieści,

It's He who has those various parables,

te różne zdarzenia z naszego życia

these various events from our life

będzie nam wyjaśniał.

he will explain to us.

Oczywiście nie wszystko naraz,

Of course, not everything at once,

bo nie jesteśmy w stanie tego znieść,

because we are unable to endure it,

ale stopniowo i powoli będziemy odkrywać

but gradually and slowly we will discover

po prostu znaczenie tych różnych rzeczy,

just the meaning of these different things,

które się dzieją.

that are happening.

Ale łaska Boża w nas rośnie,

But God's grace grows within us,

Boża miłość w nas rośnie

God's love grows within us.

i my możemy nawet tego nie widać,

And we may not even see it.

czasami też może być tak, że...

sometimes it can also happen that...

Pan może też celowo zakrywać przed nami

You may also intentionally hide from us.

pewne owoce naszego dobra,

certain fruits of our good,

natomiast kiedy nadejdzie pora na żniwo,

when the time for the harvest comes,

czyli nasze życie dojdzie do pełni,

so our life will reach its fullness,

wtedy dopiero odsłoni się przed nami

then it will be revealed to us

cały ten proces wzrostu Bożego działania

the whole process of the growth of God's action

w naszym życiu i tego wielkiego dobra,

in our life and that great good,

które Pan przez nasze istnienie

which you through our existence

i przez nasze wybory dokonał w świecie.

and through our choices, he has made in the world.

Więc niech się tak dzieje

So let it be.

i tego się spodziewajmy

And let's expect that.

i szukajmy tego ziarna dobra w naszym życiu,

and let us seek the seed of goodness in our lives,

ziarna Ewangelii w naszym życiu.

the seeds of the Gospel in our lives.