Skąd biorą się ataki paniki? (90)

Leszek Śledziński

Leszek Prawie.PRO

Skąd biorą się ataki paniki? (90)

Leszek Prawie.PRO

Dzień dobry na moim podcaście. Dzisiaj temat niezwykle hermetyczny, bo dotyczy niewielkiej części społeczeństwa, a tym bardziej niewielkiej części sportowców, amatorów, kolarzy.

Good morning on my podcast. Today's topic is extremely niche, as it concerns a small part of society, and even more so, a small part of athletes, amateurs, and cyclists.

Ale miałem okazję sobie ostatnio odświeżyć właśnie zagadnienia dotyczące ataków paniki. I chyba pierwszy raz byłem aż tak blisko w trakcie jazdy na rowerze właśnie wspomnianego ataku paniki, z którym ogółem nie miałem do czynienia przez bardzo, bardzo długi czas z wyłączeniem otwartego akwenu.

But I recently had the opportunity to refresh my knowledge about panic attacks. And for the first time, I was so close while riding my bike to that mentioned panic attack, with which I generally had not dealt for a very, very long time, except for open water.

To jest moja fobia. I w takiej sytuacji, kiedy nie ma się za bardzo kontroli nad samym sobą.

This is my phobia. And in such a situation, when you don't have much control over yourself.

Tak samo jak na środku jeziora, bardzo łatwo jest wpaść w panikę.

Just like in the middle of the lake, it is very easy to panic.

Ktoś, kto tego nigdy nie doświadczył, może uznać, że jest to słabe do określenia w sposób werbalny. Ale to tak jakby każda cząstka ciała chciała z niego uciekać.

Someone who has never experienced this may consider it difficult to express verbally. But it's as if every particle of the body wanted to escape from it.

To jest jakby wpadać do głębokiej studni. Totalnie będąc sparaliżowanym.

It's like falling into a deep well. Totally being paralyzed.

Tym, co się dzieje. To mózg przełącza się, oszukuje człowieka oraz jego zmysły, przełączając się w tryb ucieczki wtedy, kiedy absolutnie nie jest to potrzebne.

What is happening is that the brain switches, deceiving the person and their senses, switching to escape mode when it is absolutely unnecessary.

Wyobraź sobie sytuację, że goni cię niedźwiedź. I mniej więcej taki często może dopadać osoby chore strach. Totalnie bez powodu.

Imagine a situation where a bear is chasing you. And this is how fear can often catch sick people. Totally for no reason.

Losowego dnia. Znikąd.

A random day. Out of nowhere.

Gorszy dzień, gorsza chwila, gdzieś problemy krążące także w tle.

A worse day, a worse moment, with problems hovering somewhere in the background.

Zmęczenie, może pogorszony sen, jakaś choroba, a często nawet najbardziej banalna.

Fatigue, possibly worsened sleep, some illness, and often even the most trivial.

I organizm i mózg zaczyna funkcjonować w trochę inny sposób.

And the body and brain start to function in a slightly different way.

Przy czym ten atak paniki, ta reakcja naszego mózgu, i tym sposobem także reprezentacji.

With the panic attack, this reaction of our brain, and in this way also the representation.

Reakcja naszego mózgu i tym sposobem także reakcja naszego organizmu, dla kogoś, kto nigdy wcześniej tego nie doświadczał, jest niesamowicie wiarygodna. Czuję się, jakbym za chwilę miał zemdleć, tak dla przykładu.

The reaction of our brain and thus the reaction of our body, for someone who has never experienced this before, is incredibly convincing. I feel like I'm about to faint, just as an example.

I wszystkie zmysły mojego ciała mówią mi o tym, że za chwilę tak się stanie. Ale nie jest to prawda.

And all the senses of my body tell me that this will happen soon. But it is not true.

I tym sposobem można mieć przyspieszone bicie serca, można niesamowicie mocno się pocić, można doznać biegunki albo wymiotów, zawrotów głowy u zdrowego fizycznie człowieka.

And in this way, one can have an accelerated heartbeat, one can sweat excessively, one can experience diarrhea or vomiting, and dizziness in a physically healthy person.

A to tylko mózg daje takie objawy.

It's only the brain that produces such symptoms.

Dla mnie rower i sport, a właściwie jego geneza, to zasługa właśnie tych ataków paniki, bo ja zauważyłem, że wtedy, kiedy regularnie trenuję, kiedy daję sobie wycisk krótkimi, przykładowo mocniejszymi sesjami biegowymi,

For me, cycling and sports, or rather their genesis, is thanks to those panic attacks, because I noticed that when I train regularly, when I push myself with short, for example, more intense running sessions,

albo potem także tymi kolarskimi, że te ataki paniki występują o wiele rzadziej.

or later also with those cycling ones, that these panic attacks occur much less often.

Coś zmienia się w mózgu, stężenie niektórych hormonów.

Something is changing in the brain, the concentration of certain hormones.

W tym przypadku chodzi o serotoninę.

In this case, it is about serotonin.

Że jesteśmy mniej predysponowani do tego, żeby te ataki występowały w innych okolicznościach.

That we are less predisposed to have these attacks occur under different circumstances.

Niemniej człowiek, który nawet brał udział w kilku terapiach, nawet człowiek, który jest pod stałą kontrolą lekarza i przyjmuje na co dzień leki, które zmniejszają prawdopodobieństwo wystąpienia takiego mocnego stanu lękowego, czyli także ataku paniki, mogą zawieść.

Nevertheless, a person who has even participated in several therapies, even a person who is under constant medical supervision and takes medication on a daily basis that reduces the likelihood of experiencing such a severe anxiety state, such as a panic attack, can still fail.

Kiedy tak się dzieje?

When does that happen?

Wtedy, kiedy doświadczamy bardzo silnych emocji gdzieś zupełnie gdzie indziej.

At those times when we experience very strong emotions somewhere completely else.

Coś gorzej zaczyna się dziać w pracy, coś gorzej zaczyna się dziać w rodzinie, ktoś choruje, albo my w jakiś sposób chorujemy.

Something worse is starting to happen at work, something worse is starting to happen in the family, someone is getting sick, or we are somehow getting sick.

Dodajemy sobie ciężar, który sprawia, że nasz wewnętrzny mechanizm obronny przed atakami paniki, smutkiem, czy też lękiem jest osłabiony.

We add weight to ourselves that weakens our internal defense mechanism against panic attacks, sadness, or anxiety.

Tak samo.

Same here.

Tak samo dzieje się wtedy, kiedy walczymy z jakąś nawet infekcją.

The same happens when we fight against some infection.

Ja właśnie teraz miałem do czynienia z taką sytuacją, ponieważ po ostatnich zawodach w Bydgoszczy po prostu się zatrułem.

I just had to deal with such a situation because after the last competition in Bydgoszcz, I simply got food poisoned.

Kwestia trochę losowa, bo wpływa się w rzece, dzisiaj stan wody w rzece jest okej, jutro pojawi się jakiś większy opad, albo ktoś 100 kilometrów dalej wlał coś do tej rzeki

It's a bit of a random issue because it depends on the river; today the water level in the river is okay, but tomorrow there might be some heavier rainfall, or someone 100 kilometers away poured something into that river.

i ona nagle staje się w rzekie.

And she suddenly becomes in the river.

No i ja właśnie natrafiłem, akurat wszedłem do takiego nurtu, który sprawił, że się zatrułem i w sobotę było kilka takich osób, które doświadczały właśnie zatrucia pogarmowego,

Well, I just happened to come across, I just entered a kind of trend that made me get food poisoning, and on Saturday there were several people who were experiencing food poisoning as well.

które w sposób fizyczny osłabia organizm.

which physically weakens the body.

Do tego oczywiście być może dojdą leki, na przykład pójdziemy do lekarza i on uzna, że ta infekcja to jest infekcja.

Of course, there may also be medications involved, for example, we might go to the doctor and they may determine that this infection is indeed an infection.

To jest infekcja bakteryjna, w związku z tym musisz przyjąć jakiś antybiotyk, który także ma swoje jakieś skutki uboczne.

This is a bacterial infection, so you need to take some antibiotic, which also has its own side effects.

Do tego gorzej sypiasz, albo zregulował ci się twój cykl dobowy na skutek właśnie chociażby choroby, która sama w sobie jest banalna.

On top of that, you sleep worse, or your circadian rhythm has adjusted due to something like an illness that is trivial in itself.

I jest już gotowa recepta na to, żeby wybić się z tego swojego normalnego zdrowego rytmu.

And there is already a ready recipe to break out of this normal healthy rhythm of yours.

I ta choroba, czyli nerwica, albo depresja.

And this illness, that is, neurosis or depression.

Gdzieś tam zaszyta w tle, czeka sobie na taki moment.

Somewhere hidden in the background, it waits for such a moment.

Mi to wszystko nałożyło się jeszcze z obozem.

It all piled up for me with the camp.

Obozy, a właściwie ich terminy są ogłaszane niemalże rok do przodu.

Camps, or rather their dates, are announced almost a year in advance.

I to nie jest tak, że ja ze względu na to, że jestem chory, go odwołam.

And it's not that I will cancel it because I am sick.

Nie ma takiej możliwości niestety.

Unfortunately, there is no such possibility.

Nawet jeżeli bym miał nie jeździć, to muszę tam być.

Even if I couldn't drive, I have to be there.

I to zawsze taki wywołuje jeszcze dodatkowy lęk, taka dodatkowa presja.

And it always evokes an additional fear, such additional pressure.

Kurczę, musisz się doleczyć, prowadzić do stanu używalności w cztery dni, tak żeby w czwartek wziąć udział w obozie, który trwa do niedzieli.

Darn, you need to recover, get back to a usable state in four days, so that you can participate in the camp on Thursday, which lasts until Sunday.

No i to też troszeczkę dodaje.

Well, that adds a little bit too.

W sensie psychicznie obciąża i właśnie sprawia, że tym bardziej stajemy się potem bezbronni na różne sygnały wysyłane z naszego mózgu do naszego organizmu.

In a psychological sense, it burdens us and makes us more defenseless against various signals sent from our brain to our body.

I w drugą stronę tak samo.

And the other way around the same.

Ja przyjechałem na ten obóz w czwartek.

I arrived at this camp on Thursday.

Będąc już troszeczkę doleczonym, naprawdę wydaje mi się, że w tej sytuacji, że dostałem antybiotyk, to to było błogosławieństwo, bo być może szybciej udało mi się przepracować tę cholerną zarazę.

Being a little bit better now, it really seems to me that in this situation, getting the antibiotic was a blessing, because perhaps it helped me work through this damn illness more quickly.

Ale czułem się, że nie jestem taki jak powinienem.

But I felt like I am not who I should be.

Do tego wszystkiego mocniejsze podjazdy, które pomimo tego, że człowiek chce pokonać na ile lżej jak może, to często nie może ze względu na to, bo pojawia się dosyć...

To all of this, stronger approaches, which despite the fact that a person wants to overcome them as lightly as possible, often cannot because it appears quite...

Spore nachylenie terenu.

Significant slope of the terrain.

Ale w czwartek jeszcze było w porządku, ale w piątek wjeżdżając na Przechybę, mój mózg uczepił się jednego objawu.

But on Thursday it was still fine, but on Friday, while entering Przechyba, my brain fixated on one symptom.

Mianowicie nadmiernej potliwości.

Namely excessive sweating.

Co to jest nadmierna potliwość?

What is excessive sweating?

Ha, no dobre pytanie.

Ha, well that's a good question.

Na Przechybie, czyli na jednym z najdłuższych w Polsce i najtrudniejszych podjazdów, poci się każdy.

At Przechyba, which is one of the longest and most difficult climbs in Poland, everyone sweats.

Jeżeli dzień wcześniej albo dwa dni wcześniej padał deszcz, to tym bardziej.

If it rained the day before or two days before, then even more so.

Tam jest spora wilgotność.

There is quite a bit of humidity.

Obok tego jeszcze płynie sobie strumyk.

Next to it, a stream flows by.

Tam zawsze człowiek cholernie się poci.

It's always damn hot there.

Ale tego akurat dnia miałem wrażenie, że pocę się dwa razy bardziej.

But on that particular day, I had the impression that I was sweating twice as much.

W związku z tym zacząłem się bać tego, czy oby przypadkiem się nie odwodniłem.

As a result, I started to worry whether I might have dehydrated myself.

Czuję się słabo.

I feel weak.

Jakby za szkłem.

Like behind glass.

Trochę odrealniony.

A bit surreal.

I to odrealnieniem plus nadmierna potliwość plus lęk przed odwodnieniem się sprawił, że miałem okazję po raz pierwszy w życiu na rowerze

And the derealization plus excessive sweating plus fear of dehydration made me have the chance to ride a bicycle for the first time in my life.

doświadczyć.

to experience.

Bardzo mocnego balansowania na granicy ataku paniki.

Very strong balancing on the edge of a panic attack.

Wszystkie zmysły zaczęły mnie oszukiwać.

All my senses started to deceive me.

Słońce zaczęło nadmiernie, nadmiernie mnie palić, kłuć moją skórę.

The sun started to excessively, excessively burn me, prick my skin.

Świat wirował wokół mnie.

The world was spinning around me.

Ja totalnie się zupełnie odłączyłem.

I totally disconnected myself.

Po prostu jechałem, zastanawiając się, czy nie powinienem przypadkiem zrezygnować w połowie.

I was just driving, wondering if I should perhaps give up halfway.

Z drugiej strony obserwuję swoją moc i tętno i widzę, że wszystko jest w absolutnym porządku.

On the other hand, I observe my strength and pulse and see that everything is absolutely fine.

Podjeżdżam.

I'm approaching.

Ten podjazd taki, że...

This driveway is such that...

Tak jak zawsze mam sto sześćdziesiąt, sto sześćdziesiąt pięć maksymalnie tętna, jakieś dwieście pięćdziesiąt, może dwieście sześćdziesiąt watów.

As always, I have one hundred sixty, a maximum of one hundred sixty-five heartbeats, around two hundred fifty, maybe two hundred sixty watts.

To nie jest coś nadzwyczajnego dla człowieka z moją wagą siedemdziesiąt osiem kilo.

It's not something extraordinary for a person weighing seventy-eight kilos.

Naprawdę to nie jest żadny wyczyn.

It's really not any achievement.

Jadę to po prostu średnio, a reakcja mojego organizmu jest tak, jakbym jechał to na maksa i człowiek zaczyna się coraz bardziej napędzać, nakręcać tym wszystkim.

I'm just going at an average pace, and my body's reaction is as if I were going full throttle, and a person starts to get increasingly revved up and pumped by all of this.

Bardziej się po co?

What for?

Bo bardziej się tym stresuję, bardziej się stresuję, bo bardziej się pocę.

Because I stress about it more, I stress more because I sweat more.

Im bardziej się pocę, tym bardziej boję się odwodnienia.

The more I sweat, the more I fear dehydration.

Wypijam cały bidon, zero siedemdziesiąt pięć i następnie proszę innych o wodę, żeby dojechać do szczytu.

I drink the whole bottle, zero seventy-five, and then I ask others for water to reach the summit.

Masakra.

Massacre.

Znowu ten sam schemat, który ostatnio być może przerabiałem trzynaście lat temu.

Again the same scheme that I might have gone through thirteen years ago.

Samo nakręcanie się.

Just winding up.

Ponieważ pojawiła się jedna zmienna w postaci właśnie niedawno...

Since one variable has appeared in the form of just recently...

...przebytego zatrucia pokarmowego.

...a past food poisoning.

I człowiek znowu się zastanawia.

And the man wonders again.

A może ja jestem tak chory?

Or maybe I am that sick?

A może ta infekcja tak mi dała w kość, że ze mną naprawdę coś jest nie tak i za chwilę naprawdę stracę przytomność na tym rowerze.

Maybe this infection has really knocked me down so much that there's really something wrong with me and I'm about to pass out on this bike.

Identyczna sytuacja, jakiej doświadczałem dziesiątki razy w metrze, w autobusie, na ulicy, w kolejce, w sklepie.

An identical situation that I have experienced dozens of times in the subway, on the bus, on the street, in line, in the store.

Klasyczne objawy właśnie zaburzeń.

Classic symptoms of disturbances.

Klasyczne objawy właśnie zaburzeń nerwicowych.

Classic symptoms of neurosis disorders.

Gdzie to one pojawiają się nagle znikąd, znienacka,

Where do they suddenly appear from nowhere, unexpectedly,

czekając właśnie na ten nasz słabszy moment.

waiting for that weaker moment of ours.

I to jest właśnie chwila, kiedy człowiek sobie uzmysławia, jak ważna jest higiena na co dzień.

And this is precisely the moment when a person realizes how important everyday hygiene is.

Higiena snu.

Sleep hygiene.

Bo jeśli znów zaczynają nawiedzać ciebie właśnie takie stany...

Because if such states start haunting you again...

...czujesz lęk uogólniony bez powodu, albo wręcz ataki paniki...

...you feel generalized anxiety without reason, or even panic attacks...

To znaczy, że coś się dzieje nie tak. A gorsze samopoczucie psychiczne to często właśnie może być wynik nie tylko stresu na co dzień, ale właśnie tego, że zmieniłeś miejsce, zmieniłeś cykl dobowy, od dwóch, trzech dni gorzej śpisz.

That means something is not right. Worse mental well-being can often be the result not only of daily stress, but also of the fact that you changed your location, changed your circadian rhythm, and have been sleeping worse for the past two or three days.

Jesteś przemęczony pracą albo także sportem, bo bardzo często jest tak, że jeżeli przesadzimy ze swoją aktywnością, to zaczynają nas zalewać nie te dawki hormonów, których doświadczamy na co dzień.

You are exhausted from work or also from sports, because very often it happens that if we overdo our activity, we start to be flooded with hormones that we do not experience on a daily basis.

Myślę tutaj na przykład o kortyzolu, czyli hormonie stresu, który pojawia się wtedy, kiedy jesteśmy już trochę za bardzo przetrenowani.

I'm thinking here, for example, about cortisol, which is the stress hormone that appears when we are already a bit overtrained.

Przebodźcowani fizycznie, a także niekiedy psychicznie tym sportem.

Physically overstimulated, and sometimes mentally by this sport.

Bo tutaj właśnie chodzi o balans. Organizm wysyła nam sygnały, które jest czasem łatwo pominąć.

Because this is exactly about balance. The body sends us signals that can sometimes be easily overlooked.

Jeżeli nakładamy na siebie zbyt dużą presję, to może się to zemścić i dać wręcz odwrotny skutek.

If we put too much pressure on ourselves, it can backfire and have the opposite effect.

Tak, mówi to gościu, który dziesiątki tysięcy razy już powtarzał o tym, jak sport uratował mięso.

Yes, that's said by a guy who has repeated a countless number of times how sports saved meat.

I życie wyciągając mnie z najgorszych objawów depresji czy też nerwicy.

And life pulling me out of the worst symptoms of depression or neurosis.

Ale tak samo jak woda w nadmiarze może być szkodliwa, podobnie jest ze sportem, podobnie jest także z tempem życia.

But just as water in excess can be harmful, so it is with sports, and it is also true for the pace of life.

Jeżeli chwilowo to tempo jest zbyt wysokie, to trzeba absolutnie zrobić wszystko, żeby znaleźć sposób na to, żeby zwolnić.

If this pace is temporarily too high, then it is absolutely necessary to do everything to find a way to slow down.

Kosztem pieniędzy, kosztem życia zawodowego, często także kosztem sportu.

At the cost of money, at the cost of professional life, often also at the cost of sports.

Kosztem naszego otoczenia.

At the expense of our environment.

Niekiedy trzeba być po prostu egoistą i postawić na swoje, bo co ci po tym, że oddajesz całego siebie wszystkim innym dookoła, skoro za chwilę nie będziesz w stanie w ogóle normalnie funkcjonować, bo porwie cię depresja albo nerwica.

Sometimes you just have to be selfish and focus on yourself, because what good does it do to give your whole self to everyone around you, if soon you won't be able to function normally at all, because depression or anxiety will take over you.

I to jest strasznie istotne.

And this is incredibly important.

I znowu zaczynam sobie przypominać o higienie życia.

And again I'm starting to remember about the hygiene of life.

Jedzenie, sen, kolejność losowa.

Eating, sleeping, random order.

Zrównoważony bilans sportowy.

Balanced sports balance.

Nie przesadzać w żadną ze stron.

Not to overdo it in either direction.

Chwila regeneracji.

Moment of regeneration.

Robienie czegoś tylko dla siebie.

Doing something just for yourself.

Tego, na co masz ochotę, a nie na to, co musisz albo do czego zmusza cię aplikacja treningowa, presja, nie wiem, ludzi na strawie, bo w tym tygodniu zrobisz 10 kilometrów mniej.

What you feel like, not what you have to do or what the training app forces you to do, the pressure, I don't know, from people on social media, just because you'll do 10 kilometers less this week.

No i kuźwa, co z tego?

Well, damn it, what good is that?

Co tych ludzi to obchodzi?

What do they care about those people?

Nie musi być wszystko zawsze idealnie i perfekcyjnie i właśnie też, znowu, będę pić do tego, nie wszystko zawsze musi być idealnie.

It doesn't always have to be perfect and ideal, and again, I will toast to that; not everything always has to be perfect.

Niekiedy lepiej jest zrobić coś, ale na odpierdziel, niż szlifować te dodatkowe 10%, gdzie te 10% będzie nas kosztować 60% wysiłku.

Sometimes it's better to do something, even if it's half-heartedly, than to refine those extra 10%, where those 10% will cost us 60% of the effort.

Mówię to sam do siebie, bo to mnie dotyczy jak cholera.

I'm saying this to myself because it affects me like hell.

A w ostatni piątek, na przychybie, mogłem tego poczuć konsekwencje.

And last Friday, at the accident, I could feel the consequences of that.

I dobrze, że czasami przychodzą takie momenty otrzeźwienia i człowiek zaczyna troszeczkę bardziej twardo stąpać po ziemi.

And it's good that sometimes such moments of clarity come, and a person starts to stand a little more firmly on the ground.

To niekiedy jest potrzebne.

Sometimes it is needed.

Jeżeli też tego doświadczasz, to powiedz, że zawsze można ze mną się skontaktować na Instagramie albo na Facebooku.

If you are experiencing this as well, let them know that they can always contact me on Instagram or Facebook.

Jestem w stanie pomóc, dzieląc się różnymi swoimi doświadczeniami.

I am able to help by sharing my various experiences.

Gdzie często najistotniejsza jest to, najistotniejsza jest świadomość tego, że nie tylko my mamy z tym problem.

Where it is often most important, the most important thing is the awareness that we are not the only ones with this problem.

I życzę wszystkim tego, żeby nigdy nie doświadczyli ataku paniki, bo to jest jedna z najwstępniejszych rzeczy, jakich można doświadczać.

And I wish everyone never to experience a panic attack, because it is one of the most distressing things one can experience.

Dziękuję, cześć.

Thank you, goodbye.

KONIEC

THE END

Continue listening and achieve fluency faster with podcasts and the latest language learning research.