System rzek w Europie. Jak walczyć z okresowymi powodziami?

Przed mikrofonem Michał Strzałkowski zapraszał na magazyn międzynarodowy, w którym przyjrzymy się sytuacji powodziowej w Europie.

Michał Strzałkowski at the microphone invited to the international magazine, where we will take a look at the flooding situation in Europe.

Więcej świata.

More of the world.

Bo powódź nie tylko w Polsce, wschodnia Rumunia zniszczona przez żywioł.

Because the flood not only in Poland, eastern Romania destroyed by the element.

Wszystko jest zniszczone. Nie zostało mi nic. To katastrofa.

Everything is destroyed. I have nothing left. This is a disaster.

Brakuje nam jedzenia, wody, ubrań. Sąsiedzi dali mi sukienkę.

We are lacking food, water, and clothes. Neighbors gave me a dress.

A pod wodą wciąż także część Czech.

And underwater, there is still part of the Czech Republic.

U mnie na parterze wszystko zalane. Coś strasznego. Człowiek w nocy nie wie, co się dzieje, gdy przypływają po niego łódką.

Everything on my ground floor is flooded. It's terrible. At night, a person doesn’t know what’s happening when they come to pick them up by boat.

Zalewa też Dolną Austrię. Wiedeń spodziewa się fali powodziowej na Dunaju.

It is also flooding Lower Austria. Vienna is expecting a flood wave on the Danube.

Byliśmy na wycieczce w Wiedniu i po prostu wczoraj, dzisiaj, cały czas w pelerynach.

We were on a trip to Vienna and just yesterday, today, all the time in cloaks.

Parasole połamane. Po prostu tragedia jak dla nas.

Broken umbrellas. It's just a tragedy for us.

Na falę powodziową szykują się też inne miasta położone nad Dunajem, w tym Bratysława i Budapeszt.

Other cities located along the Danube, including Bratislava and Budapest, are also preparing for the flood wave.

Więcej świata. Zapraszam.

More of the world. I invite you.

Trzy ofiary śmiertelne powodzi w Austrii. Sześć w Rumunii, jedna w Czechach.

Three fatalities from floods in Austria. Six in Romania, one in the Czech Republic.

Mieszkańcy bez prądu i wody pitnej. Tysiące ewakuowanych. Zniszczone domy i sklepy.

Residents without electricity and drinking water. Thousands evacuated. Destroyed houses and shops.

Powodzie w Europie Środkowej i Wschodniej zbierają tragiczne żniwo.

Floods in Central and Eastern Europe are taking a tragic toll.

O szczegółach Magdalena Skajewska.

About the details Magdalena Skajewska.

Już od wczorajszego poranka Dolna Austria, land w północnej Austrii obejmujący m.in. Wiedeń,

Since yesterday morning, Lower Austria, a province in northern Austria that includes Vienna,

uznana została za obszar klęski żywiołowej.

It was recognized as a disaster area.

Poziom wody w lokalnych rzekach i zbiornikach podniósł się do poziomów krytycznych.

The water level in local rivers and reservoirs has risen to critical levels.

Zamknięto kilka linii metra, autostrady wokół miasta i połączenia kolejowe.

Several metro lines, highways around the city, and train connections have been closed.

Dziś sytuacja wciąż jest poważna. Pękają kolejne wały przeciwpowodziowe.

Today the situation is still serious. More flood barriers are breaking.

Trudna sytuacja wystąpiła także w Styrii.

A difficult situation also occurred in Styria.

W południowej części kraju.

In the southern part of the country.

Meteorolodzy ostrzegają, że w Austrii deszcz może padać nieprzerwanie.

Meteorologists warn that it may rain continuously in Austria.

Nawet do jutra.

Not even until tomorrow.

W Czechach nie pada już tak intensywnie jak w czasie weekendu,

In the Czech Republic, it is no longer raining as heavily as it did over the weekend.

gdzie w niektórych częściach kraju spadło w trzy dni tyle deszczu,

where in some parts of the country so much rain has fallen in three days,

ile zwykle występuje na przestrzeni trzech miesięcy.

how many usually occur over the span of three months.

Obecnie mniejsze opady są w Karkonoszach, ale już większe na Szumawie,

Currently, there is less precipitation in the Sudetes, but already more in the Šumava.

paśmie górskim na pograniczu Czech, Niemiec i Austrii.

mountain range on the border of the Czech Republic, Germany, and Austria.

W dorzeczu Odry wody zaczęły się zniszczyć.

In the Oder basin, the waters have started to be destroyed.

Nie mogło opadać, ale wcześniej zdążyły zalać m.in. miasto Bogumin.

It couldn't subside, but earlier it had already flooded, among others, the city of Bogumin.

Część mieszkańców ewakuowano.

Some residents were evacuated.

Na miejscu wciąż nie ma prądu.

There is still no electricity at the site.

Częściowo zalana jest także Ostrawa.

Ostrava is also partially flooded.

W rejonie Jesionika w północno-wschodnich Czechach trwa sprzątanie i szacowanie strat.

In the Jeseníky region of northeastern Czech Republic, cleanup and damage assessment are underway.

W ostatnich dniach strażacy uratowali tam 230 osób i ewakuowali 2000 mieszkańców.

In recent days, firefighters rescued 230 people and evacuated 2,000 residents there.

Ci teraz zaczynają wracać do swoich domów albo tego, co z nich zostało.

They are now starting to return to their homes or what is left of them.

Tegoroczne powodzie są zdecydowanie gorsze niż te,

This year's floods are definitely worse than those,

które z 1997 roku.

which is from 1997.

Z ulicy wlały się 2 metry wody.

2 meters of water flowed in from the street.

Kto wie, jak to się skończy.

Who knows how this will end.

Być może będzie trzeba rozebrać dom.

It may be necessary to demolish the house.

Jest wiele, naprawdę wiele zniszczonych samochodów.

There are many, really many destroyed cars.

To straszne. Będziemy mieli bardzo dużo pracy.

That's terrible. We will have a lot of work.

Najgorsze już za nami, ale teraz czas na sprzątanie.

The worst is behind us now, but now it's time for cleaning.

Widzimy straszne zniszczenia.

We see terrible destruction.

Tu na rogu był sklep. Już go nie ma.

There was a store here on the corner. It is no longer there.

Wczoraj próbowali wypompowywać wodę z piwnicy sklepowej

Yesterday they tried to pump water out of the store's basement.

przez trzy godziny.

for three hours.

W pewnym momencie właściciel sklepu zdał sobie sprawę,

At one point, the shop owner realized that,

że to wszystko na nic.

that it’s all in vain.

W Rumunii działania przeciwpowodziowe koncentrują się na wschodnich okręgach kraju.

In Romania, flood prevention activities focus on the eastern districts of the country.

Gałacz, Wasluj i Jasy, które najbardziej ucierpiały w wyniku powodzi.

Gałacz, Wasluj, and Jasy, which suffered the most as a result of the floods.

Tylko w rejonie gałackim ze skutkami kataklizmu zmaga się ponad 20 tysięcy

Only in the area of Halych does more than 20 thousand struggle with the effects of the disaster.

mieszkańców w 24 gminach. W Slobozia Konaki zalanych zostało 700 domów.

Residents in 24 municipalities. In Slobozia Konaki, 700 houses were flooded.

Mieszkańcy są zdruzgotani.

The residents are devastated.

Wszystko jest zniszczone. Nie zostało mi nic.

Everything is destroyed. I have nothing left.

Łóżka, poduszki są pełne błota.

The beds and pillows are full of mud.

Nie ma gdzie spać. Nie mam nic.

I have nowhere to sleep. I have nothing.

To katastrofa.

It's a disaster.

Brakuje nam jedzenia, wody, ubrań.

We are lacking food, water, and clothing.

Sąsiedzi dali mi sukienkę.

The neighbors gave me a dress.

Ja już nie mogę. Nie zostało nam nic.

I can't do this anymore. We have nothing left.

Mój mąż też chodzi w ubraniach, które dostał od sąsiadów.

My husband also wears clothes that he got from the neighbors.

Zginął pies, świnie, wszystkie kury.

The dog, pigs, and all the hens are dead.

Nie mamy już nic.

We have nothing left.

Dla powodzian budowane są tymczasowe obozy z namiotami.

Temporary camps with tents are being built for the flood victims.

Pierwszy z nich, który może pomieścić 200 osób, powstał właśnie w Slobozji Konaki.

The first one, which can accommodate 200 people, has just been built in Slobozia Konaki.

Ofiary kataklizmu mają otrzymać pomoc humanitarną i medyczną.

The victims of the disaster are to receive humanitarian and medical aid.

Meteorolodzy nie przewidują więcej dużych opadów, ale służby utrzymują stan

Meteorologists do not foresee more heavy precipitation, but services are maintaining the state.

najwyższej gotowości.

highest readiness.

O tym wszystkim. Magdalena Skajewska.

About all of this. Magdalena Skajewska.

To teraz przyjrzyjmy się konkretnie sytuacji w Czechach, gdzie w wielu miejscach sytuacja

Now let's take a look at the specific situation in the Czech Republic, where in many places the situation...

się już poprawia, ale nie w Ostrawie, gdzie woda przerwała wał na Odrze i zalała jedną z dzielnic.

It is already improving, but not in Ostrava, where the water breached the embankment on the Odra River and flooded one of the districts.

Kilkuset mieszkańców musieli w szybkim tempie ewakuować strażacy i tam na

Several hundred residents had to be evacuated quickly by firefighters there.

miejscu był nasz wysłannik Wojciech Stopba.

Our envoy Wojciech Stopba was on site.

U mnie na parterze wszystko zalane. Coś strasznego.

Everything on my ground floor is flooded. It's terrible.

Człowiek w nocy nie wie, co się dzieje, gdy przypływają po niego łódką.

A person at night does not know what is happening when they are taken away by a boat.

Mówi mi pani Dagmar. W nocy obudziła ją sąsiadka pani Zuzana.

Her name is Ms. Dagmar. Last night, her neighbor Ms. Zuzana woke her up.

Razem z córką budziliśmy sąsiadkę.

Together with my daughter, we woke up the neighbor.

Waliliśmy w jej drzwi, bo ją zalewało.

We were banging on her door because she was getting flooded.

Krzyczeliśmy, że ma wstawać i iść na górę do nas, na trzecie piętro.

We shouted that he should get up and come up to us on the third floor.

Bardzo się baliśmy. Z kuzynką i bratem płakaliśmy.

We were very scared. My cousin, my brother, and I cried.

Ale jak mama zadzwoniła po strażaków, to się uspokoiliśmy.

But when mom called the firefighters, we calmed down.

Była panika, panika, strach, chaos.

There was panic, panic, fear, chaos.

Mówi mi Denisa, mama Kristiana.

My name is Denisa, Kristiana's mother.

Strach, strach, strach o dzieci.

Fear, fear, fear for the children.

Baliśmy się głównie o dzieci, a mieszkanie? Zalane. Z tym już nic nie zrobimy.

We were mostly worried about the children, and the apartment? Flooded. There's nothing we can do about that now.

Teraz mają nam dać jakieś ubrania.

They are going to give us some clothes now.

Bo wszystko mamy mokre. Mamy czekać. Co dalej?

Because everything is wet. Are we supposed to wait? What next?

Nie zdążyliśmy nawet niczego spakować.

We didn't even manage to pack anything.

Spałam dziś w mokrych ubraniach. Nawet nie wiem, jak zasnęłam.

I slept in wet clothes today. I don't even know how I fell asleep.

Spałam jakieś dwie godziny.

I slept for about two hours.

Z mieszkańcami zalanej części Ostrawy rozmawiam w centrum ewakuacyjnym, do

I am talking to the residents of the flooded part of Ostrava at the evacuation center.

którego przywożą ich strażacy. Jest tu już około trzystu osób i wciąż przyjeżdżają kolejne.

They are being brought here by firefighters. There are already about three hundred people here, and more keep arriving.

Dzieci,

Children,

którzy

who

, którzy tu trafiają, nie mają rodziny albo znajomych, którzy mogliby ich przygarnąć.

Those who end up here have no family or friends who could take them in.

Słyszę od wiceburmistrza Ostrawy Zbyńka Prażaka.

I hear from the deputy mayor of Ostrava, Zbyněk Pražák.

Nie mam, nie mam, nie mam pojęcia, jak długo miasto będzie zalane.

I don't have, I don't have, I don't have any idea how long the city will be flooded.

Prognozy się zmieniają.

Forecasts are changing.

Wiele zależy od tego, czy wytrzymają wały.

Much depends on whether the banks will hold.

Wał, który został przerwany, próbują uszczelnić strażacy.

The dam that was breached is being sealed by firefighters.

Żurawiem opuszczają wielkie worki z piaskiem.

They are lowering large bags of sand with a crane.

Gdy taki worek znajdzie się w odpowiedniej pozycji, pirotechnik odpala ładunek

When such a bag is in the correct position, the explosives technician detonates the charge.

wybuchowy przymocowany do liny i worek spada do wody.

An explosive attached to a rope and the bag falls into the water.

Dramatyczna walka z powodzią w Ostrawie.

Dramatic battle with flooding in Ostrava.

To jest dość blisko polskiej granicy, dość blisko polskiej części Śląska, ale

This is quite close to the Polish border, quite close to the Polish part of Silesia, but

katastrofalna sytuacja jest także w wielu miejscach dalej na południe od Polski.

The catastrophic situation is also present in many places further south of Poland.

Tam, gdzie płynie Dunaj, więc Słowacja, wspomniana już wcześniej Austria, Węgry.

Where the Danube flows, so Slovakia, the Austria mentioned earlier, Hungary.

Tam także jest, albo tak jak w Austrii, spora

It is also there, or just like in Austria, quite a lot.

powódź, albo tak jak na Węgrzech, oczekiwanie na to, co może się wydarzyć.

flood, or like in Hungary, waiting for what might happen.

Łączymy się więc z naszym korespondentem w Butapeszcie, właśnie Piotrem Piętką.

We are now connecting with our correspondent in Budapest, Piotr Piętka.

Witaj. Dzień dobry.

Hello. Good morning.

I ty obserwujesz sytuację w całym tym naddunajskim regionie.

And you are observing the situation in the entire Danube region.

Powiedz proszę, jak to wygląda w tej części Europy?

Please tell me, what is it like in this part of Europe?

Rzeczywiście sytuacja jest oczywiście poważna, z tym, że różna w każdym z tych

Indeed, the situation is obviously serious, but different in each of these.

trzech wymienionych przez ciebie krajów. Zacznę od Austrii, chociaż w materiale Magdy

the three countries you mentioned. I will start with Austria, although in Magda's material

już słyszeliśmy nieco szczegółów, ja może uszczegółowię.

We have already heard some details; I might clarify further.

Zacznę z Austrii, czyli z biegiem Dunaju, bo ta rzeka będzie miała

I will start with Austria, that is, with the flow of the Danube, because this river will have

niebanalne znaczenie w tej naszej opowieści.

non-trivial significance in our story.

Powódź w Austrii to przede wszystkim region

The flood in Austria is primarily in the region.

Dolnej Austrii i także stolicy kraju. Pierwsze zagrożenie w tym kraju i pierwsze

Lower Austria and also the capital of the country. The first threat in this country and the first

powodzie to przede wszystkim efekt wielkich ulew, które w Austrii mają

Floods are primarily the result of heavy downpours, which occur in Austria.

miejsce od kilku dni. Hydrolodzy podają, że w niektórych miejscach w ciągu

place for several days. Hydrologists report that in some areas within

jednej doby spadło nawet ponad 300 milimetrów deszczu na metr kwadratowy.

In one day, more than 300 millimeters of rain fell per square meter.

To podobne wartości, jakie notowaliśmy teraz w Polsce.

These are similar values to those we have recorded now in Poland.

Z Austrii dało się słyszeć głosy, że takich opadów nie było tu naprawdę od bardzo

From Austria, there were voices saying that such rainfall hadn't actually occurred here for a very long time.

dawna.

ancient.

I niestety najpierw zaczęły wylewać

And unfortunately, they started to spill first.

nieduże potoki, potem coraz większe rzeki, na których pękają wały.

small streams, then increasingly larger rivers, on which the levees break.

Według austriackich władz od początku

According to the Austrian authorities from the beginning

weekendu, kiedy zaczął się ten kataklizm, aż w dwunastu miejscach mieliśmy do

the weekend when this catastrophe began, we had to deal with it in twelve places.

czynienia z zerwaniem się wałów. Wiemy, że co najmniej kilka miasteczek i wsi

actions related to the breaking of embankments. We know that at least a few towns and villages

zostało zalanych. Niestety mamy też ofiary.

flooded. Unfortunately, we also have casualties.

Wczoraj na skutek wypadku w czasie niesienia pomocy zmarł strażak, a dziś

Yesterday, as a result of an accident while providing aid, a firefighter died, and today

odnaleziono dwie osoby, które utopiły się we własnych domach, zaskoczone przez

two individuals were found who drowned in their own homes, caught by

wdzierającą się do nich wodę. Wodę, która przez Dunaj

intruding water into them. Water that through the Danube

doszła też do Wiednia. W samym mieście mamy już kilkuset,

it has also reached Vienna. In the city itself, we already have several hundred,

kilkaset, przepraszam, zalanych domów. Służby walczą o utrzymanie rzeki w Kurycie,

several hundred, I'm sorry, flooded houses. Services are struggling to keep the river in Curity.

a prognozy są bezlitosne. Nadal w Austrii będzie padać.

And the forecasts are merciless. It will continue to rain in Austria.

Fala kulminacyjna być może dziś do Wiednia po północy dotrze, a potem dalej

The peak wave may reach Vienna today after midnight, and then continue further.

w kierunku Bratysławy. Na Słowacji powódź rozwijała się podobnie jak w Austrii.

Towards Bratislava. In Slovakia, the flood developed similarly to that in Austria.

Najpierw mniejsze rzeki, np.

First, smaller rivers, e.g.

Kisuca w Czatce, to jest przy granicy z Polską.

Kisuca in Czatka, it is near the border with Poland.

Ta Kisuca zalała całkowicie to miasto.

This Kisuca completely flooded the city.

Problemy były duże na całej ścianie jakby

The problems were large all over the wall as if

zachodniej Słowacji. Stolicy Bratysłowie na razie,

western Slovakia. The capital Bratislava for now,

to znaczy mniej więcej do dzisiejszego południa, największym problemem był wiatr,

that means roughly until today noon, the biggest problem was the wind,

który powalił setki drzew. Wichura również pozbawiła prądu

which knocked down hundreds of trees. The storm also left people without electricity.

kilkanaście tysięcy gospodarstw domowych, także w środkowej Słowacji.

several thousand households, also in central Slovakia.

Na szczęście prąd już przywrócono.

Fortunately, the electricity has been restored.

Niestety nie sprawdzają się prognozy hydrologów. Mówię niestety, bo

Unfortunately, the hydrologists' forecasts are not coming true. I say unfortunately because

jeszcze dwa, trzy dni temu mówiło się, że fala w Bratysławie na Dunaju będzie miała

just two or three days ago, it was said that the wave in Bratislava on the Danube would have

w szczytowym momencie około dziewięciu metrów.

at the peak moment of about nine meters.

Tyle, że już mamy ponad

Only that we already have over

dziewięć metrów, a szczyt ma być najwcześniej jutro.

Nine meters, and the peak is expected to be tomorrow at the earliest.

Niektóre dzielnice Bratysławy już są zalane, także centrum miasta.

Some districts of Bratislava are already flooded, including the city center.

Oczywiście te promenady przy Dunaju.

Of course, those promenades by the Danube.

Na szczęście państwo obiecało, że nie pozostawi powodzian samych sobie.

Fortunately, the government promised that it would not leave the flood victims to fend for themselves.

Posłuchajmy, co na ten temat powiedział prezydent Słowacji Petr Pelegrini.

Let's listen to what the President of Slovakia, Petr Pelegrini, said about this.

Instytucje, sztat, ministerstwa, państwowe instytucje i odpowiednie ministerstwa

Institutions, state, ministries, state institutions and relevant ministries.

znajdą sposób, aby tym ludziom, którzy w wyniku powodzie doznali strat, jak

they will find a way to help those people who suffered losses due to the floods, how

najszybciej pomóc wrócić do normalnego życia.

to help return to normal life as quickly as possible.

Woda bardzo szybko podnosi się też w Dunaju na Węgrzech.

The water is rising very quickly in the Danube in Hungary as well.

Na razie jest spokojnie.

For now, it is calm.

Na pierwszych odcinkach, gdzie idzie naprawdę wielka woda, na razie nie brakuje

In the first episodes, where there is really a lot of water, there is currently no shortage.

sprzętu, ani worku z piaskiem. Trochę brakuje rąk, ale minister spraw

equipment, nor a bag of sand. There is a bit of a shortage of hands, but the minister of affairs

wewnętrznych, Sándor Pientier, zadeklarował, że do dyspozycji postawiono

internal, Sándor Pientier declared that it has been made available

12 tysięcy żołnierzy. Ważna będzie obrona Budapesztu.

12 thousand soldiers. The defense of Budapest will be important.

W stolicy Węgier przygotowania trwają na całego już właściwie od soboty.

In the capital of Hungary, preparations have been in full swing since Saturday.

Nadburmistrz Budapesztu, Gergely Koračan, mówi,

The mayor of Budapest, Gergely Koračan, says,

że będzie to największa powódź od co najmniej dekady.

that it will be the biggest flood in at least a decade.

I posłuchajmy.

And let's listen.

Co jeszcze na temat przygotowań powiedział gospodarz węgierskiej stolicy?

What else did the host say about the preparations in the Hungarian capital?

Według prognoz w drugiej połowie przyszłego

According to forecasts, in the second half of next year

tygodnia musimy przygotować się na bardzo poważną powódź, która będzie trwała długo.

We must prepare for a very serious flood that will last a long time this week.

Wiem, że wiele osób chce pomóc nam w pracy, ale na razie nie jest to konieczne.

I know that many people want to help us with the work, but for now it is not necessary.

W mieście przygotowano milion worków z piaskiem.

A million bags of sand have been prepared in the city.

Z tego większość przeznaczono na obronę

Most of this was allocated for defense.

wyspy Małgorzaty. Ponadto kilka kilometrów mobilnych tam.

Margaret's islands. Moreover, a few kilometers of mobile there.

Aby nie powtórzyła się sytuacja sprzed 11 lat, czyli ostatniej wielkiej powodzi.

To avoid a situation like the one 11 years ago, which was the last major flood.

Wtedy w mieście, mówię o Budapeszcie, było 891 centymetrów wody.

At that time in the city, I'm talking about Budapest, there were 891 centimeters of water.

A teraz najpierw mowa była o 8 metrach, a obecnie prognozy są na 8,5.

And now the talk was initially about 8 meters, and currently the forecasts are for 8.5.

Więc tak, że to się zmienia, tak, że nie wiemy, co będzie.

So yes, it changes, so we don't know what will happen.

Budapeszt to jeden z przyczółków tej obrony powodziowej na Węgrzech.

Budapest is one of the strongholds of this flood defense in Hungary.

Tak naprawdę newralgiczny jest cały

In fact, the entire thing is critical.

odcinek Dunaju od granicy ze Słowacją aż do Budapesztu właśnie.

the section of the Danube from the border with Slovakia all the way to Budapest.

Na szczęście, choć na Węgrzech jest

Fortunately, although there is in Hungary.

pochmurnie i pada od kilku dni, to nie są to tak ostre ulewy jak w tych innych krajach.

It's cloudy and has been raining for a few days, but it's not as heavy as the downpours in those other countries.

Nawet wielu podtopień poza, powiedzmy, Dunajem.

Even many floods outside, let's say, the Danube.

Także na razie wszystkie oczy są w tej

So for now, all eyes are on this.

chwili na Węgrzech skierowane właśnie na Dunaj.

"moments in Hungary directed right at the Danube."

O czym opowiadał Piotr Piętka z Budapesztu, ale o całym biegu Dunaju.

What Piotr Piętka from Budapest was talking about, but about the entire course of the Danube.

Bardzo dziękuję.

Thank you very much.

I zaglądamy jeszcze do Strasburga, tam co prawda sucho.

And we also take a look at Strasbourg, where it is indeed dry.

Tam jest Beata Płomecka, bo dziś tam Parlament Europejski się zbiera.

Beata Płomecka is there because the European Parliament is gathering there today.

Witaj, Beato.

Hello, Beata.

Dzień dobry.

Good morning.

Ale nie o Parlament Europejski będę pytał, tylko o to, w jaki sposób Unia Europejska

But I will not be asking about the European Parliament, but rather about how the European Union

może

maybe

pomóc w walce z powodzią w przecież kilku swoich, co najmniej kilku krajach

to help in the fight against floods in at least a few of their countries

członkowskich, bo jest trochę tych instrumentów.

of membership, because there are quite a few of those instruments.

To same państwa członkowskie muszą się zwrócić o ich uruchomienie.

The same member states must request their activation.

To prawda, ale zanim opowiem, jak cała procedura wygląda, tylko dodam, że

It's true, but before I explain how the whole procedure works, I just want to add that

Parlament Europejski też powodziami się zajmie.

The European Parliament will also deal with the floods.

Informacja sprzed kilkunastu minut.

Information from a few minutes ago.

Nie będzie debaty w środę na temat węgierskiego przewodnictwa.

There will be no debate on Wednesday about the Hungarian presidency.

Viktor Orbán zostaje w kraju właśnie w związku z powodziami.

Viktor Orbán is staying in the country due to the floods.

I w środę będzie debata na temat kataklizmu, który dotknął Europę

And on Wednesday there will be a debate on the catastrophe that affected Europe.

i na pewno będą także apele o uruchomienie jak najszybsze pieniędzy,

and there will definitely be calls for the swift release of funds,

żeby zrekompensować straty.

to compensate for the losses.

A jak to wygląda, jeśli chodzi o wsparcie to natychmiastowe i to w dłuższej

And how does it look when it comes to immediate support and support in the long term?

perspektywy. Pierwsza i natychmiastowa pomoc, jeśli kraje dotknięte

perspectives. First and immediate assistance if affected countries

czy to powodzią, czy pożarami będą chciały prosić o pomoc, mogą

Whether it is floods or fires, they can ask for help.

uruchomić unijny mechanizm obrony cywilnej.

activate the EU civil protection mechanism.

Wygląda to tak, że kraje wysyłają zapotrzebowanie.

It looks like countries are sending requests.

Komisja Europejska przekazuje państwom członkowskim i koordynuje pomoc.

The European Commission provides and coordinates assistance to the member states.

Na razie, i to jest też informacja,

For now, and this is also information,

że niedawno na razie żaden kraj, ani Polska, ani Rumunia, ani Słowacja, ani Węgry

that recently so far no country, neither Poland, nor Romania, nor Slovakia, nor Hungary

nie zwrócił się do komisji o aktywację tego unijnego mechanizmu.

He did not apply to the committee for the activation of this EU mechanism.

Oczywiście też może być także pomoc w ramach rescue, to są rezerwy europejskie,

Of course, help can also be provided in the framework of rescue; these are European reserves.

to są helikoptery, to są samoloty, to są też samoloty do ewakuacji medycznej,

these are helicopters, these are planes, these are also planes for medical evacuation,

to są rezerwy unijne, to nie jest wsparcie w ramach państw członkowskich,

these are EU reserves, this is not support under member states,

ale rezerwy w całości finansowane przez Unię Europejską i o to też można

but the reserves are entirely funded by the European Union, and that can also be addressed.

zwrócić i jest jeszcze trzecia natychmiastowa szybka pomoc, wsparcie

to return and there is also a third immediate quick help, support

w walce z powodziami i o to zwróciły się cztery kraje, ja już wczoraj informowałam,

In the fight against floods, four countries have already reached out, I informed yesterday.

także Polska. Chodzi o zdjęcia satelitarne unijnego programu Copernicus.

Also Poland. It concerns satellite images from the EU's Copernicus program.

To jest system, to jest program obserwacji Ziemi i zdjęcia są przekazywane niemal

This is a system, this is an Earth observation program and the images are transmitted almost.

w czasie rzeczywistym i one pomagają, czy to w akcjach, operacjach

in real time and they help, whether in actions, operations

poszukiwawczo-ratunkowych, czy też później w oszacowaniu strat i te zdjęcia są już

search and rescue operations, or later in assessing the damages, and these photos are already

przekazywane Polsce, Rumunii, Słowacji, Węgrom, także Niemcom.

transferred to Poland, Romania, Slovakia, Hungary, also Germany.

Dzisiaj to nowa informacja, że także Niemcy poprosiły o zdjęcia Copernicusa.

Today we have new information that Germany has also requested pictures of Copernicus.

I to jest pomoc szybka, natychmiastowa.

And this is quick, immediate help.

Ale jest taka pomoc potem długofalowa na odbudowę.

But there is such support later for long-term rebuilding.

Właśnie. I ta,

Exactly. And yes,

te pieniądze na odbudowę są przekazywane z Unijnego Funduszu Solidarności.

The money for reconstruction is being transferred from the European Solidarity Fund.

Też każdy kraj musi sam oszacować straty i wysłać po 12 tygodniach od wystąpienia powodzi.

Each country must also assess the damages on its own and send the report 12 weeks after the occurrence of the flood.

Jak już będzie miał

Once he has it

pełną dokumentację do Komisji Europejskiej i Komisja Europejska

the complete documentation to the European Commission and the European Commission

po zapoznaniu się z wnioskami ocenia, czy są one uzasadnione i decyduje i

After reviewing the conclusions, it assesses whether they are justified and decides.

promuje wypłatę odszkodowań. Później muszą to zatwierdzić jeszcze unijne kraje,

promotes the payment of compensations. Later, it must also be approved by EU countries.

Parlament Europejski, ale to już jest czysta formalność.

European Parliament, but that is just a formality.

Kilkanaście dni temu, ja podawałam też przykład,

A few days ago, I also gave an example.

kilkanaście dni temu Komisja Europejska zaproponowała miliard euro dla piątki

A few days ago, the European Commission proposed one billion euros for the five.

krajów, które w ubiegłym roku były dotknięte powodziami.

countries that were affected by floods last year.

Natomiast oczywiście im szybka reakcja

Of course, the quicker the reaction.

danego kraju, tym szybciej te pieniądze potem są, ta procedury są,

the given country, the faster the money is then, the procedures are,

przebiegają sprawnie i to jest jedno z finansowych wsparcia, ale także rolnicy

They run smoothly and this is one of the financial supports, but also for farmers.

mogą liczyć na wsparcie i tu jest unijna rezerwa w europejskim budżecie.

They can count on support, and here is the EU reserve in the European budget.

I to też najpierw oszacowanie strat, wysłanie komisji, a potem komisja

And it's also first the assessment of the losses, sending the commission, and then the commission.

proponuje państwu członkowskim wypłatę odszkodowań.

I propose to the member states the payment of compensations.

I o tym mówiła Beata Płomecka ze Strasburga.

And Beata Płomecka from Strasbourg talked about it.

Bardzo dziękuję, tylko dodam, tych rozwiązań nie było w 1997 roku.

Thank you very much, I would just like to add that these solutions did not exist in 1997.

Beata Polska, Czechy, Węgry, Słowacja.

Beata Poland, Czech Republic, Hungary, Slovakia.

Nie były jeszcze państwami członkowskimi Unii Europejskiej, nie było tego unijnego

They were not yet member states of the European Union, there was no EU.

mechanizmu obrony cywilnej, nie było RESK-EU.

There was no RESK-EU in the civil defense mechanism.

Tych rozwiązań, o których mówiła Beata Płomecka, w większości wtedy nie było.

Most of the solutions mentioned by Beata Płomecka did not exist at that time.

Teraz są.

They are now.

Więcej Świata.

More World.

A w kolejnej części magazynu porozmawiamy o stanie europejskich rzek oraz o tym,

In the next part of the magazine, we will talk about the state of European rivers and about what,

dlaczego z powodziami mamy teraz do czynienia na wszystkich kontynentach i co

Why are we currently experiencing floods on all continents and what

mają z tym wspólnego.

have to do with it.

Zmiany klimatyczne.

Climate change.

Więcej Świata. Zapraszam.

More World. Welcome.

Bo sytuacja jest trudna na bardzo wielu rzekach w Europie Środkowej i do krajów z

Because the situation is difficult on many rivers in Central Europe and to the countries with

zagrożeniem powodziowym dołączają też Niemcy, bo rośnie poziom wody w Łabie.

Germany is also joining the flood threat, as the water level in the Elbe River is rising.

Ta rzeka ma swoje źródła w Czechach, w tamtej części Karkonoszy.

This river has its sources in the Czech Republic, in that part of the Krkonoš Mountains.

Potem płynie do Niemiec w Dreźnie, w niemieckiej Saksonii.

Then it flows to Germany in Dresden, in German Saxony.

Jutro wieczorem spodziewane jest w Łabie przekroczenie poziomu 6 metrów wody, a to

Tomorrow evening, a water level exceeding 6 meters is expected in the Elbe, and that

jest tam najwyższy poziom.

There is the highest level there.

Alarmowy, więc nie tylko Budapeszt na Węgrzech, ale także Drezno w Niemczech

Alarming, so not only Budapest in Hungary, but also Dresden in Germany.

szykuje się na przyjęcie fali powodziowej.

I am preparing for the arrival of a flood wave.

A my mamy połączenie z profesorem Maciejem Zalewskim z Europejskiego Regionalnego

And we have a connection with Professor Maciej Zalewski from the European Regional.

Centrum Ekohydrologii Polskiej Akademii Nauk.

Center for Ecohydrology of the Polish Academy of Sciences.

Dzień dobry.

Good morning.

Dzień dobry panie redaktorze, dzień dobry państwu.

Good morning, Mr. Editor, good morning, everyone.

Tak jak mówiłem, mamy trudną sytuację na bardzo wielu europejskich rzekach.

As I said, we have a difficult situation on many European rivers.

I tak to jest.

And that's how it is.

Woda z mniejszych rzek spływa do większych, podąża dalej.

Water from smaller rivers flows into larger ones, continuing onward.

To jest sytuacja, w której tak naprawdę coś

This is a situation where something really...

można realnie zrobić. Czy myśmy się jakoś w regionie przygotowali?

Is it really possible to do? Have we somehow prepared ourselves in the region?

Odrobili lekcję sprzed 27 lat, kiedy w

They made up for the lesson from 27 years ago, when in

dziewięćdziesiątym pierwszym roku ta powódź była w dość podobnych rejonach.

In the ninety-first year, this flood occurred in quite similar areas.

Tak intensywne powodzie występowały w

Such intense floods occurred in

przeszłości, ale w tej chwili występują coraz częściej i będą występowały

in the past, but at the moment they are occurring more and more frequently and will continue to occur

w związku z coraz większą ilością energii w atmosferze, czyli podgrzewaniem

Due to the increasing amount of energy in the atmosphere, specifically warming.

naszego, naszej biosfery, co wywołuje intensywne parowanie z mórz.

our, our biosphere, which causes intense evaporation from the seas.

Jednocześnie zmiany cyrkulacji atmosferycznej.

At the same time, changes in atmospheric circulation.

W tej chwili na przykład mieliśmy w Polsce przedtem

At the moment, for example, we had in Poland before.

cyrkulację wschód-zachód, teraz mam bardziej północ-południe, stąd większe

east-west circulation, now I have more north-south, hence greater

amplitudy zmian w sytuacjach klimatycznych, to znaczy mamy duże powodzie,

amplitudes of changes in climatic situations, meaning we have large floods,

ponieważ para wodna w powietrzu jest w dużo większej ilości,

because the steam in the air is in much larger quantities,

kiedy jest wysoka temperatura i stąd będziemy mieli coraz większe powodzie.

When there is high temperature, we will have increasingly larger floods.

Oczywiście

Of course

jest zmiana strategii adaptacyjnej.

There is a change in the adaptive strategy.

Do tej pory ona była zbytkowana na Dolinach Rzecznych.

Until now, she had been spoiled in the River Valleys.

W tej chwili musimy myśleć już o tym, żeby adaptować i absorbować te opady

At this moment, we need to think about adapting and absorbing these rainfall.

potężne w miastach, w obszarach rolnych i w lasach, które mają największy potencjał

powerful in cities, in agricultural areas, and in forests that have the greatest potential

do absorbowania opadów.

to absorb precipitation.

Czy Unia Europejska powinna mieć na przykład taką wspólną politykę powodziową?

Should the European Union have, for example, a common flood policy?

W środę w Parlamencie Europejskim będą debatować nad tą sytuacją obu posłowie.

On Wednesday, both MEPs will debate this situation in the European Parliament.

Takiej wspólnej polityki powodziowej w zasadzie w Unii Europejskiej nie ma.

There is essentially no such common flood policy in the European Union.

No Green Deal jest taką polityką wyprzedzającą.

The Green Deal is such a forward-looking policy.

Głównym założeniem to jest właśnie zredukowanie

The main assumption is to reduce.

skutków suszy i powodzi, tak? Adaptacja tego krajobrazu rolniczego,

the effects of drought and floods, right? Adaptation of this agricultural landscape,

wprowadzanie zabrzeżeń śródpolnych, specjalnych stref buforowych.

introduction of in-field restrictions, special buffer zones.

Tu jest powiązanych z tym kilka procesów.

There are several processes related to this.

Na przykład w momencie, kiedy robimy taką, rozwijamy industrialne rolnictwo,

For example, at the moment when we are developing industrial agriculture,

homogenizujemy krajobraz rolniczy, otwieramy wielkie przestrzenie, tracimy również, że jest

We are homogenizing the agricultural landscape, opening up vast spaces, also losing the fact that it exists.

gleba. Następuje duże przesuszanie gleby i wiadr zabiera nam glebę, ale z kolei ta gleba

soil. There is significant drying of the soil and the bucket takes our soil away, but on the other hand, this soil

już nie utrzymuje tak wody. Jeśli mamy nachylenia, no to w tym momencie spływa

It no longer holds that much water. If we have slopes, then at this moment it flows away.

szybko do strumieni i wiele strumieni szumuje się do tego dzięki wielkich rzegach.

Quickly to the streams and many streams are murmuring because of the great rivers.

Już niedużo możemy zrobić.

There's not much more we can do.

Także myślę, że tutaj jednak warto jeszcze się odwołać do ANZ-owskiej konferencji.

I also think it's worth referring back to the ANZ conference here.

W zeszłym roku sekretarz generalny zorganizował

Last year, the Secretary-General organized

w roku konferencję. Woda jako główny czynnik przyspieszenia

In the year of the conference. Water as the main factor of acceleration.

celów równorządnego rozwoju, a tu głównie chodzi o bezpieczeństwo globalne.

the goals of equitable development, and here it mainly concerns global security.

I ważne są trzy konkluzje.

And three conclusions are important.

Pierwsza konkluzja to jest zredukowanie fragmentacji działań.

The first conclusion is to reduce the fragmentation of activities.

I my w tej chwili musimy po pierwsze zwiększyć zakres tych działań,

We need to first increase the scope of these activities.

obejmując, kontrolować sytuację, jeśli chodzi o powódź nie tylko w Dolinach

covering, controlling the situation regarding the flood not only in the Valleys

Rzecznych, ale w całej zlewni, zwiększyć zdolność obserwowania.

Riverine, but throughout the catchment area, to increase the ability to observe.

Przecież mamy

After all, we have.

15 centymetrów, to znaczy, że na metrze kwadratowym jest 15 wiader wody.

15 centimeters means that there are 15 buckets of water per square meter.

Proszę wyobrazić, że na każdym metrze.

Please imagine that at every meter.

I to wszystko się potem, jeśli jest otwarta przestrzeń, jeszcze uszczelniona,

And all of this happens later, if there is open space, still sealed,

to wszystko błyskawicznie spływa. No nie może tak być.

Everything is dripping down instantly. It can't be like this.

Musimy tego potem już się nie opanować.

We won't be able to control it anymore after that.

Nie będą takie sytuacje jak w Głuchorazach.

There won't be situations like in Głuchorazy.

Natomiast jeśli na miejscu, w miastach, to tereny zielone będą wykorzystywane do

However, if in place, in the cities, green areas will be used for

absorbowania.

absorption.

Jeżeli zredukujemy nawet o połowę tą ilość pływające z uszczelnionego miasta,

If we even reduce by half the amount of floating from the sealed city,

to samo z obszarów rolnych zredukujemy o połowę, no to wtedy to wszystkie te

we will reduce the same from agricultural areas by half, then all of those

działania, które są realizowane w Dolinach Rzecznych, z tym, że powinny one pójść

activities that are being carried out in River Valleys, with the understanding that they should go

jeszcze w górę, do małych strumieni, również zwiększanie retencyjności

Still upwards, to small streams, also increasing retention capacity.

tkwi doleń, renaturyzacja tych strumieni, no w tym momencie będziemy w stanie to opanować.

It lies below, the renaturation of these streams, well at this moment we will be able to manage it.

A no właśnie, to chciałem zapytać, żeby pan powiedział, bo pojawiają się z jednej

Oh right, I wanted to ask you to explain, because they are appearing from one side.

strony opinie, trzeba bardziej rzeki uregulować.

Opinions on the banks, the rivers need to be regulated more.

Inne opinie, odwrotnie, trzeba je przewrócić, ten naturalny

Other opinions, on the contrary, need to be turned over, this natural one.

wygląd, ta renaturyzacja. To które z tych działań jest teraz ważniejsze?

Appearance, this renaturation. Which of these actions is more important now?

No oczywiście wyprostowanie rzeki powoduje przyspieszenie odpływu.

Well, of course, straightening the river causes an increase in outflow.

I w tym momencie, kiedy spotyka się kilka

And at that moment, when several meet

małych rzek, które są wyprostowane, to mamy ogromną kumulację

of small rivers that are straightened, we have a huge accumulation

tej wody i w tej dużej rzece już wtedy ilości są ogromne i właściwie nie do opanowania.

The amount of water in this large river is already enormous at that time and practically uncontrollable.

Natomiast renaturyzacja to jest

On the other hand, renaturation is

znaczne spowolnienie spływu, czyli ten opad nawalny jest jak gdyby

significant slowing of the flow, meaning that this heavy rainfall is as if

pik hydrologiczny, który powstaje, jest spłaszczony.

The hydrological peak that occurs is flattened.

Dobrze, żeby rzeka emandrowała po prostu, a nie była jednym wielkim tunelem dla wody.

It's good for the river to meander simply, rather than being one giant tunnel for water.

Poza tym też szkody, jeśli np.

Besides that, there are also damages, if for example.

ta rzeka potopi łąkę, jedną czy drugą, czy dziesięć, to jednak ta łąka

this river will drown the meadow, one or another, or ten, still that meadow

po tygodniu czy dwóch wróci już do swojego stanu nawalnego.

After a week or two, it will return to its state of being heavily intoxicated.

Ale szkody to nie będą porównywalne do tego, co się dzieje

But the damages will not compare to what is happening.

z tym ze szkodami w mieście. To są o dwa, trzy rzędy wielkości mniejsze.

with the damage in the city. They are two to three orders of magnitude smaller.

I w tym momencie można nawet rekompensatę rolnicom wypłacić za to, że te łąki

And at this moment, compensation can even be paid to farmers for those meadows.

będą miały zdolność absorbowania części tych opadów, prawda?

They will have the ability to absorb some of that precipitation, right?

A co jeśli chodzi o budowanie zbiorników

What about building reservoirs?

retencyjnych, tego typu systemów? Czy to powinno też być jakoś na poziomie

retention systems, such kinds of systems? Should it also be at some level?

europejskim np. skoordynowane? No bo dziś Budapeszt obawia się fali powodziowej, bo dużo tej wody spływa

European, for example, coordinated? Because today Budapest is fearing a flood wave, as a lot of this water is flowing down.

czyli Drezno obawia się o to, żeby woda nie wyleła, nie zalała tego pięknego miasta,

so Dresden is worried that the water might overflow, flooding this beautiful city,

bo dużo wody płynie z Czech. To są takie transgraniczne wyzwania.

because a lot of water flows from the Czech Republic. These are such cross-border challenges.

Tak jak powiedziałem, w przypadku dużych rzek, jeśli będą następowały tak intensywne opady,

As I said, in the case of large rivers, if such intense rainfall occurs,

a będą coraz bardziej, to wtedy już jest naprawdę bardzo trudno,

and they will become more and more, then it is really very difficult.

no bo niestety akumulacja tych ogromnych opadów z olbrzymich obszarów

Well, unfortunately, the accumulation of these huge downpours from vast areas.

jest potem trudna do opady.

It is then difficult to settle down.

Musimy zacząć tworzyć rozwiązania systemowe, to znaczy integrujące wiele

We need to start creating systemic solutions, meaning integrating many.

dziedzin gospodarki nie tylko wodnej, ale gospodarki przestrzennej.

fields of not only water economy but also spatial economy.

I takie rozwiązania systemowe dopiero będą skuteczne.

Only such systemic solutions will be effective.

Jeśli chodzi o renaturyzację rzek, no to ja rozumiem, że da się przywrócić do

When it comes to river renaturalization, I understand that it can be restored to

naturalnego stanu jakąś mniejszą rzekę, tych wielkich, dużych rzek europejskich.

a smaller river in its natural state, one of the great, large European rivers.

Już się tego nie cofnie, co się na nich stało.

It can no longer be undone what has happened to them.

Na pewno duże rzeki to jest po prostu

Surely, large rivers are simply

skomplikowane i bardzo drogi w jakichkolwiek zabiegach gospodarczych,

complicated and very expensive in any economic activities,

ale właśnie to, żeby zadziałać szybko i skutecznie, trzeba się

but the thing is, to act quickly and effectively, one needs to

zająć po pierwsze zlewnią i tak np.

occupy, for example, the sink first

to tworzenie tych stref buforowych, odgradzanie pól od strumieni,

the creation of these buffer zones, separating fields from streams,

nawet pięciometrową strefą, to nie jest ani wielki wydatek, ani wielki problem.

Even a five-meter zone is neither a big expense nor a big problem.

Można zrobić dosłownie w ciągu kilku lat, a to już w jakiś sposób

It can be done literally within a few years, and that in some way.

ograniczyć wpływ z obszarów rolnych, a z kolei w miastach,

limit the impact from agricultural areas, and in turn in cities,

gdzie wystarczy obniżyć trawniki w stosunku do jezdni i w tym momencie już

where it is enough to lower the lawns in relation to the road and at that moment already

połowa tej wody zostanie w mieście i będzie infiltrowała, zredukuje leje depresyjne

Half of this water will remain in the city and will infiltrate, reducing the depressions.

pod miastami i będzie w dodatku zasilała drzewa i przez to mikroklimat w mieście

It will also supply trees and, as a result, the microclimate in the city.

będzie lepszy. Także tutaj są metody, tylko trzeba z nich skorzystać.

It will be better. There are also methods here, you just need to take advantage of them.

No właśnie, każda zlewnia jest inna, każda geologia jest inna, rodzaj gleby jest inny.

Exactly, each catchment area is different, each geology is different, the type of soil is different.

Dlatego tutaj musimy wykorzystywać to, co się nazywa transdyscyplinarną

That is why here we need to make use of what is called transdisciplinary.

ekohydrologią, która te wszystkie procesy integruje i po to, żeby tworzyć innowacyjne

eco-hydrology, which integrates all these processes in order to create innovative

i narzędzia, i metody, i rozwiązania systemowe.

both tools, methods, and systemic solutions.

A choćby w Europejskim Zielonym Ładzie są właśnie działania, które mają służyć

Even in the European Green Deal, there are actions that are meant to serve.

zapobieganiu takim między nimi powodziom. Bardzo dziękuję, prof. Maciej Zalewski,

to prevent such floods between them. Thank you very much, Prof. Maciej Zalewski,

Europejskie Regionalne Centrum Ekohydrologii Polskiej Akademii Nauk był moim państwa gościem.

The European Regional Centre for Ecohydrology of the Polish Academy of Sciences was your guest.

Dokładnie w tym samym czasie mamy do czynienia z dużymi powodziami niemal na

At exactly the same time, we are facing major floods almost in

wszystkich kontynentach, bo pod wodą jest spora część Nigerii w Afryce Zachodniej, a dwa

on all continents, because a considerable part of Nigeria in West Africa is underwater, and two

dni temu po wielkich ulewach powodzie błyskawiczne wystąpiły też w Algierii w

Days ago, after heavy rains, flash floods also occurred in Algeria.

Afryce Północnej. Po przejściu tej funu, jak i powodzie są w Azji, między innymi

In North Africa. After this flood, as well as floods, are in Asia, among others.

w Wietnamie i w Birmie. To wszystko dzieje się dokładnie teraz.

In Vietnam and in Burma. This is all happening right now.

A dopiero co były wielkie powodzie w Etiopii, w Somalii, w Kenii, w Jemenie, jeśli spojrzymy na

Just recently, there were great floods in Ethiopia, Somalia, Kenya, and Yemen, if we look at

Półwysep Arabski,

The Arabian Peninsula,

w Ameryce Południowej, w Peru czy w Ekwadorze, więc nawet za Atlantykiem.

In South America, in Peru or Ecuador, so even across the Atlantic.

I tam w bardzo, bardzo wielu miejscach scenariusz jest podobny.

And there, in very, very many places, the scenario is similar.

Długo nie ma opadów, a jak już zacznie lać, to leje tak gwałtownie, że są powodzie.

There hasn’t been any precipitation for a long time, and when it finally starts to rain, it pours so heavily that there are floods.

Mamy połączenie z profesorem Zbigniewem Karaczunem ze Szkoły Głównej Gospodarstwa

We are connected with Professor Zbigniew Karaczun from the School of Economics.

Wiejskiego w Warszawie. Dzień dobry. Dzień dobry panu, dzień dobry państwu.

Rural in Warsaw. Good morning. Good morning to you, good morning ladies and gentlemen.

Panie profesorze, ten scenariusz, oczywiście te powodzie mają...

Professor, this scenario, of course, these floods have...

Trochę to się różni zawsze, ale jest dość podobny scenariusz właśnie.

It always varies a bit, but it’s a fairly similar scenario indeed.

Długo nie ma opadów, a jak lunie, to powódź.

For a long time, there’s no precipitation, and when it rains, it floods.

Rzeczywiście to jest taki trend, który notujemy od pewnego czasu w Polsce.

Indeed, this is a trend that we have been noting for some time in Poland.

Trudno mi powiedzieć, czy to na całym świecie, ale w Polsce na pewno, że mamy

It's hard for me to say whether it's the case all over the world, but in Poland for sure, we have.

coraz mniej opadów takich drobnych, małych, długotrwałych, kiedy spada 10-20

increasingly less precipitation of such fine, small, long-lasting types, when it drops 10-20

milimetrów wody w ciągu dnia. Natomiast mamy coraz częściej

millimeters of water during the day. However, we are increasingly more often

deszcze nawalne, kiedy spada właśnie te 100, 120 czy nawet 150 milimetrów w ciągu doby.

heavy rains, when it falls just those 100, 120 or even 150 millimeters in one day.

No i to zjawisko, o którym się jeszcze tak

Well, this is a phenomenon that is not yet so...

dawno nie mówiło, czyli te powodzie błyskawiczne, takie powodzie nie, że

It's been a long time since it was mentioned, namely those flash floods, not floods that...

czekamy kilka dni, aż ta fala powoli przejdzie, możemy się przygotować, tylko

we wait a few days for this wave to slowly pass, we can prepare, only

woda gwałtownie wdzierająca się do miast, to to działo się w Algierii np.

water violently breaking into cities, this happened in Algeria for example.

parę dni temu, ale mieliśmy w Libii w zeszłym roku coś takiego.

A few days ago, but we had something like that in Libya last year.

Tam się nie ma jak obronić takiej sytuacji.

There is no way to defend against such a situation there.

Ta woda nie jest w stanie zaschnięta, stwardniała przyjąć tej wody, która spada.

This water is not able to absorb the falling water, it is dried and hardened.

Ja myślę, że nie mamy co szukać tak naprawdę w Algierii, czy w Maroku, czy w innych krajach, bo

I think that we really have nothing to search for in Algeria, Morocco, or other countries because

znaczy to, co widzimy w Polsce, to pokazuje, że tak duże

It means that what we see in Poland shows that it is so large.

nawalne opady powodują tragedie i powodują katastrofy.

Heavy rainfall causes tragedies and leads to disasters.

Ja bym powiedział jedno i myślę, że to

I would say one thing, and I think that it

trzeba powiedzieć, że w dużym stopniu za te katastrofy, za to, co się dzieje,

It must be said that to a large extent for these disasters, for what is happening,

odpowiadają skutki zmiany klimatu, że to jest to, co pan redaktor powiedział, że to

The effects of climate change correspond to what the editor said, that this is it.

są zjawiska, które jeszcze niedawno nie występowały.

There are phenomena that did not exist until recently.

My w tej chwili dostujemy je coraz częściej.

We are receiving them more and more often right now.

One mają coraz większą, większe natężenie, to znaczy te gwałtowne deszcze są coraz bardziej

They are increasing in intensity, which means these heavy rains are becoming more and more.

podobne. Mamy dzisiaj chyba taką publikację wyników

Similar. I think we have a publication of results today.

analiz, które wskazują, że w Europie parowanie było podwyższone w tym roku

analyses indicating that evaporation was elevated in Europe this year

ze względu na wysokie temperatury i to można wiązać z tym Niżem Genueńskim i z

due to the high temperatures, and this can be associated with the Genoa Low and with

tym wielkimi opadami, które teraz spadają między innymi na nasz kraj.

with the heavy precipitation that is now affecting, among others, our country.

Te Niże Genueńskie to jest oczywiście zjawisko, które już występowało.

The Genoese lows are, of course, a phenomenon that has occurred before.

To nie jest pierwsze tego typu wydarzenie, ale problem polega na tym, że to są coraz

This is not the first event of this kind, but the problem is that they are becoming increasingly...

gwałtowniejsze opady.

more intense precipitation.

Coraz gwałtowniejszy jest przebieg tych zjawisk.

The course of these phenomena is becoming increasingly violent.

Dokładnie tak, to znaczy wzrosty średniej temperatury, wzrost

Exactly, that means increases in average temperature, increases.

długości występowania upałów. A proszę pamiętać, że ten rok jest

the duration of heat waves. And please remember that this year is

kolejnym najcieplejszym rokiem w historii pomiarów.

the next warmest year in the history of measurements.

Nie mieliśmy tak ciepłych miesięcy

We haven't had such warm months.

naprawdę nigdy w historii pomiarów jak w tym roku.

never in the history of measurements like this year.

To oznacza większą ilość pary wodnej,

This means a greater amount of water vapor.

większe parowanie, większą ilość pary wodnej, która jest w atmosferze i jak ona

greater evaporation, a larger amount of water vapor that is in the atmosphere and how it

się uwalnia, jak spada w postaci deszczu, to te deszcze są po prostu większe, bardziej

it releases itself, as it falls in the form of rain, these rains are simply bigger, more

nawalne, bardziej gwałtowne.

intense, more violent.

No i oczywiście jeśli spadają na wyschniętą, stwardniałą ziemię, ta ziemia nie jest w

Well, of course, if they fall on dry, hardened ground, that ground is not...

stanie przyjąć tej wody, bo musi rozmięknąć, staje się bardzo wiele

It will have to accept this water because it has to soften, it becomes very much.

mniej, staje się rynnami dla wody po prostu, takimi ogromnymi.

less, it becomes channels for water simply, such huge ones.

Dokładnie tak.

Exactly so.

Ja bym tutaj rozdzielił dwie rzeczy, bo rzeczywiście

I would separate two things here because indeed.

zgadzam się z panem redaktorem, że te długotrwałe okresy bez opadów

I agree with the editor that these prolonged periods without precipitation

one zmniejszają szanse przyjmowania przez glebę tej wody, ale my się niestety

they reduce the chances of the soil absorbing this water, but unfortunately we

do tego także przyczyniamy, znaczy przyczyniamy się, nie starając się

We also contribute to this, meaning we contribute without trying.

zarządzać wodą, nie starając się wykorzystywać rozwiązań opartych na

manage water without trying to utilize solutions based on

naturze, takiej tzw. zielono-błękitnej infrastruktury.

nature, so-called green-blue infrastructure.

Tylko cały czas wydaje nam się, że człowiek wie lepiej i inżynierskie

It just always seems to us that a person knows better and engineering.

rozwiązania będą bardziej skuteczne od tych właśnie przyrodniczych opartych na naturze.

Solutions will be more effective than those based on nature.

To jakie byłyby dobre rozwiązania?

What would be good solutions?

Ja myślę, że takim najprostszym rozwiązaniem i zresztą kilka, kilka dni temu

I think that the simplest solution, and in fact a few days ago...

rozmawiałem z znajomym rolnikiem, który się pytał dlaczego to nie jest wprowadzane,

I talked to a знакомый farmer who asked why it is not being introduced.

bo proszę jeszcze pamiętać o tym, że jeszcze dwa, trzy tygodnie temu mówiliśmy

because please remember that we talked about it just two or three weeks ago

o suszy w Polsce, obawialiśmy się o skutki suszy.

About the drought in Poland, we were concerned about the effects of the drought.

On mówi, dlaczego nie ma takich rozwiązań, które by oferowały rolnikom płatności za to,

He says why there are no solutions that would offer farmers payments for that.

że będą przy takich opadach jak w tej chwili zatrzymywali wodę na

that they will retain water with such rainfall as at the moment

swoich łąkach, będą tworzyli poldery zalewowe po to, żeby właśnie

on their meadows, they will create floodplains in order to właśnie

zatrzymywać tę wodę opadową. My powinniśmy nauczyć się, żeby tam, gdzie jest to

to retain this rainwater. We should learn to do so where it is

możliwe, zatrzymywać tę wodę, pozwalać się wodzie rozlewać, żeby ona się rozlewała

It is possible to stop this water, to let the water spread, so that it spreads.

wzdłuż rzek, na terenach, w których nie ma mieszkania, mieszkalnictwa, nie ma

along rivers, in areas where there is no housing, there is none

infrastruktury, są łąki i żeby zmniejszyć, spłaszczać falę powodziową i zwiększać

infrastructure, there are meadows and to reduce, flatten the flood wave and increase

bezpieczeństwo w ten sposób miast i terenów z urbanizacją.

safety in this way of cities and areas with urbanization.

To jest najprostsze rozwiązanie, które naprawdę można by było zrobić,

This is the simplest solution that could really be implemented.

ale też warto mówić o tym, że my skutecznie wycinamy lasy górskie.

But it is also worth mentioning that we are effectively cutting down mountain forests.

A proszę pamiętać, że lasy są bardzo dużym zbiornikiem retencyjnym, a wycinając

And please remember that forests are a very large retention reservoir, and by cutting down

drzewa na zboczach, przyspieszamy spływ, przyspieszamy tą ucieczkę wody.

trees on the slopes, we accelerate the runoff, we accelerate this escape of water.

Już nie mówię o betonowaniu miast i o tych rzeczach, które robimy, o regulacji rzek,

I'm no longer talking about the concrete jungles and the things we do, about river regulation,

robieniu z rzek rynien, które mają

making rivers into gutters, which have

tą wodę jak najszybciej odprowadzać do Bałtyku, a nie pozwalać rzekom tym

drain this water to the Baltic as quickly as possible, and not let the rivers do it.

naturalnym nurtem płynąć czy meandrować. Mówił przed chwilą o tym pan profesor

To flow in a natural current or to meander. The professor just spoke about this a moment ago.

Zalecki, o ile słyszałem dobrze, ale właśnie to jest ta kwestia

Zalecki, as far as I heard correctly, but that is exactly the issue.

renaturalizacji, powrotu do tej naturalności

re-naturalization, a return to that naturalness

i zatrzymywaniu wody właśnie w tych naturalnych ekosystemach.

and in retaining water precisely in those natural ecosystems.

Ale da się to jeszcze odwrócić? To już by wymagało gigantycznych działań i lat.

But is it still possible to reverse this? It would require huge efforts and years.

Oczywiście to nie jest...

Of course this is not...

To nie wymagało czasu i to wymaga czasu, ale myślę, że warto to zacząć i warto o tym

It doesn't take time, and it does take time, but I think it's worth starting and worth it.

myśleć. Czy to się da zrobić? Oczywiście, że się da zrobić.

to think. Can it be done? Of course, it can be done.

Tak jak... Znowu wrócę do tej rozmowy.

Just like... I'll go back to this conversation again.

To jest duży producent. Rozmawiałem z dużym producentem, który ma

This is a large manufacturer. I talked to a large manufacturer who has

ponad 300 hektarów, kilkaset krów, które hoduje na tym terenie.

Over 300 hectares, several hundred cows that are raised in this area.

I on mówi, słuchaj, jeżeli będziemy mieli...

And he says, listen, if we have...

Będą instrumenty, które będą nam...

There will be instruments that will...

wspierać w tym, żebyśmy oddawali część swojego areału właśnie pod takie

to support us in dedicating part of our land for such purposes

poldery zalewowe, my to będziemy robili. Będziemy je ekstensywnie użytkować po to,

floodplain areas, we will be doing that. We will use them extensively for the purpose of,

żeby zabezpieczać infrastrukturę.

to secure the infrastructure.

Mamy świetne przykłady i robi się to na całym świecie, że odtwarza się tereny,

We have great examples and it is being done all over the world that areas are being restored,

tereny bagienne, tereny mokradłowe.

swamp areas, wetland areas.

To jest ważne nie tylko z punktu widzenia ochrony przed powodzią i ochrony,

This is important not only from the point of view of flood protection and safety,

czy budowy takiej zrównoważonej gospodarki wodnej,

whether the construction of such a sustainable water economy,

zrównoważonych stosunków wodnych, ale także ważne dla ochrony klimatu.

sustainable water relations, but also important for climate protection.

Czyli jest co robić i warto to robić.

So there is something to do and it's worth doing it.

Bardzo dziękuję.

Thank you very much.

Pan profesor Zbigniew Karaczun ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Professor Zbigniew Karaczun from the Warsaw University of Life Sciences.

był moim gościem. Bardzo dziękuję panie profesorze.

He was my guest. Thank you very much, professor.

Dziękuję panu, dziękuję państwu.

Thank you, sir, thank you, ladies and gentlemen.

I na tym kończymy to pytanie magazynu

And with that, we conclude this magazine question.

Więcej Świata. Michał Strzałkowski. Dziękuję za uwagę i do usłyszenia.

More of the World. Michał Strzałkowski. Thank you for your attention and see you next time.