Aplikacje, platformy, technologie - dlaczego dzieci nie zawsze są bezpieczne w świecie, który dorośli traktują jako wirtualny plac zabaw?

Jak się okazuje młodzież chętnie korzysta z aplikacji platform społecznościowych, które nie są przeznaczone dla ich wieku, co może narażać młode osoby na kontakt z nielegalnymi i szkodliwymi treściami, a także z niebezpiecznymi osobami.

It turns out that young people willingly use social platform applications that are not intended for their age, which may expose them to contact with illegal and harmful content, as well as dangerous individuals.

Oliwia Chojnacka, specjalista w dziale reagowania na nielegalne i szkodliwe treści w internecie jest razem z nami. Dzień dobry Pani Oliwio.

Oliwia Chojnacka, a specialist in the department for responding to illegal and harmful content on the internet is with us. Good morning, Ms. Oliwia.

Dzień dobry.

Good morning.

Pani Oliwio, proszę powiedzieć z jakich aplikacji korzystają dziś młode osoby najchętniej?

Mrs. Oliwia, please tell me which applications young people prefer to use today?

Najczęściej z tych takich najbardziej popularnych, z których korzystamy właściwie wszyscy, służących do kontaktu z innymi użytkownikami w platformach społecznościowych lub też z gier, przy których mogą się kontaktować też z innym uczestnikiem tej gry.

Most often, from the most popular ones that we all actually use, serving to communicate with other users on social media platforms or in games where they can also contact another participant of the game.

I dzieci są najbardziej chyba zainteresowane, tak z naszych badań wynika i z naszych zgłoszeń, że tymi miejscami, w których mogą właśnie się skontaktować z innym dzieckiem, użytkownikiem i właśnie niestety nie zawsze dzieckiem, które tam jest.

And children are probably the most interested, as our research indicates and from our reports, that it is the places where they can connect with another child, a user, and unfortunately not always a child who is there.

Często są to też osoby dorosłe.

They are often adults as well.

Ale to może już za chwilę o zagrożeniach.

But that may be about the threats in a moment.

A do tego grona myślę, że spokojnie moglibyśmy dołączyć Metaversum albo też nazywane Metavers. Czym jest ten słynny już Metavers?

And to this group, I think we could easily add the Metaverse, also known as the Metavers. What is this famous Metaverse?

Na każdej konferencji branżowej właściwie pojawia się teraz ten temat i Metavers to jest świat wirtualny, do którego możemy wejść za pomocą gogli specjalnych VR i poruszamy się w nim awatarem specjalnym, którego sobie gdzieś tam możemy spersonalizować i zrobić go na swoje podobieństwo lub też nie.

At every industry conference, this topic seems to arise nowadays, and the Metaverse is a virtual world that we can enter using special VR goggles, where we navigate as a specific avatar that we can personalize in some way to resemble ourselves, or not.

Możemy być zupełnie kimś innym, czym też Metavers się chwali też, że możemy być kimś, kim chcemy tylko i nas ogranicza tylko nasza kreatywność i fantazja, co też oczywiście doprowadza do szeregu zagrożeń.

We can be completely different people, which is something the Metaverse boasts about, that we can be whoever we want, and we are only limited by our creativity and imagination, which also inevitably leads to a range of threats.

Pani Oliwie, a jakie mogą być konsekwencje korzystania z nieodpowiednich aplikacji? No i oczywiście jakie motywacje kierują młodymi, by korzystać z aplikacji przeznaczonych dla osób starszych?

Mrs. Oliwia, what could be the consequences of using inappropriate applications? And of course, what motivations drive young people to use applications designed for older individuals?

Konsekwencje oczywiście są szerokie.

The consequences are, of course, broad.

Konsekwencje kierują młodych poprzez kontakt z niewłaściwymi i szkodliwymi treściami, nawet nielegalnymi treściami w internecie i to takie najbardziej niebezpieczne, jeśli chodzi o młode osoby, to kontakt z niewłaściwymi osobami, które są chociażby seksualnie zainteresowane młodym użytkownikiem, dziećmi.

The consequences lead young people through contact with inappropriate and harmful content, including illegal content on the internet, and the most dangerous aspect regarding young individuals is contact with inappropriate people who may be sexually interested in young users, including children.

Pani Oliwie, a proszę powiedzieć, dlaczego młode osoby często są odbiorcami takich treści, innymi słowy, dlaczego właśnie takie treści przeglądają na swoich urządzeniach mobilnych?

Mrs. Oliwia, could you please tell me why young people are often consumers of such content, in other words, why do they specifically browse such content on their mobile devices?

Ponieważ są popularne, są modne i interfejs jest na tyle przystępny, że każdy właściwie jest w stanie, nawet najmłodszy.

Because they are popular, they are trendy, and the interface is so accessible that anyone, even the youngest, is actually able to use it.

Dzieci, nawet dzieci, które nie potrafią jeszcze czytać i pisać, potrafią obsłużyć interfejs popularnych aplikacji, więc to nie stanowi problemu, a też, że rówieśnicy właśnie używają, to wszyscy chcemy być tacy jak inni i do tego dążymy, więc dlatego też dzieci się decydują na to.

Children, even those who cannot yet read and write, can operate the interface of popular applications, so this is not a problem, and also since peers are using them, we all want to be like others and strive for that, which is why children decide to do so.

Ale też myślę, że problematyczne może być to, że rodzice sami też nie wiedzą, co w tych aplikacjach jest, pozwalają dzieciom na korzystanie z nich, bo znają aplikację i ona jest gdzieś tam w ogólnym mainstreamie znana i wszyscy o tym wiedzą.

But I also think it can be problematic that parents themselves don't know what is in these apps, they allow their children to use them because they know the app and it is somewhat known in the general mainstream and everyone knows about it.

I po prostu pozwalają na korzystanie, a sami nie sprawdzają, co tam jest w tej aplikacji i jak można trafić na nielegalne treści w internecie właśnie przez wejście do takich aplikacji.

And they simply allow usage, while they do not check what is in the application and how one can encounter illegal content on the internet just by entering such applications.

Często wynika to też z niewiedzy dorosłych, którzy po prostu nie wiedzą, co tam się znajduje.

This is often due to the ignorance of adults who simply do not know what is there.

A co właściwie tam się znajduje?

What is actually there?

Wszystko, tak jak już wspomniałam, te osoby niewłaściwe, które czasami chcą właśnie wykorzystać dziecko do celów seksualnych, a czasami chcą po prostu wykorzystać dziecko, jeśli chodzi o wyłudzenia danych lub finansowe.

Everything, as I have already mentioned, those inappropriate individuals who sometimes want to exploit a child for sexual purposes, and sometimes just want to exploit the child in terms of data theft or financial gain.

Również więc problemem też są treści nielegalne i szkodliwe, chociażby właśnie patostreamy, też mieliśmy duży problem w zgłoszeniach z patostreamami.

Thus, the issue of illegal and harmful content is also a problem, such as patostreams; we also had a significant issue with reports involving patostreams.

To są takie treści, które nie są nielegalne, aczkolwiek są problematyczne i wiele platform dużych też miało problem z tym, co w ogóle zrobić z tym tematem i z tym problemem, bo to było problematyczne.

These are the kinds of content that are not illegal, although they are problematic, and many large platforms also had issues with what to do at all with this topic and this problem, because it was problematic.

To były treści, z którymi dzieci nie powinny mieć kontaktu, albo też nawet twórcy, z którymi dziecko, nie wiem, może najmłodsze dzieci nie powinny się zapoznawać z takimi treściami,

These were contents that children should not be exposed to, or even creators that a child, I don't know, maybe the youngest children should not be familiar with such content.

jakimiś erotycznymi, seksualizującymi, a mają, ponieważ w tych miejscach, w tych portalach, na tych społecznościowych serwisach są te osoby tak jakby też popularnych i są proponowane jako coś, co mogłoby użytkownika zainteresować.

some erotic, sexualizing ones, and they do, because in those places, on those portals, on those social media services, there are those individuals who are somewhat popular and are presented as something that could interest the user.

Pani Oliwio, a jakie niebezpieczne treści dziś królują w sieci?

Ms. Oliwia, what dangerous content is dominating the internet today?

Na pewno warte wspomnienia są challenge'e różne i są czasami takie, które mają na celu budowanie świadomości w jakimś temacie ważnym społecznie,

Certainly worth mentioning are various challenges, some of which aim to raise awareness about important social issues.

ale są też po prostu takie, które są niebezpieczne i mogą zagrażać życiu lub zdrowiu, typu właśnie połknięcie łyżeczki cynamonu lub też przyłożenie lodu z solą do skóry,

but there are also simply those that are dangerous and can threaten life or health, such as swallowing a teaspoon of cinnamon or applying ice with salt to the skin,

aż po takie ekstremalne, gdzie należy sobie zrobić zdjęcie w jakiejś sytuacji zagrażającej życiu.

up to such extremes where one must take a photo in a life-threatening situation.

Więc znamy takie przypadki też ze świata, które doprowadziły do śmierci młodego człowieka, młodego użytkownika.

So we know of such cases from around the world that resulted in the death of a young person, a young user.

Jak w takim razie możemy zapobiegać kontaktom z niewłaściwymi treściami oraz potencjalnie niebezpiecznymi użytkownikom?

So how can we prevent contact with inappropriate content and potentially dangerous users?

Edukować przede wszystkim i tak jak wspomniałam, jednym z największych zagrożeń i tym, z którym my się stykamy na co dzień w pracy w dyżurnecie,

To educate primarily, and as I mentioned, one of the greatest threats and the one we encounter daily while working in the duty room,

są te osoby właśnie niewłaściwe, które się kontaktują z dziećmi, które też potrafią manipulować dzieckiem.

These are the wrong individuals who contact children, who can also manipulate the child.

I jak przed tym uchronić, no to najlepiej jest z dzieckiem rozmawiać i najlepiej też się samemu jako dorosły edukować i wiedzieć w ogóle jakie są zagrożenia.

And to protect against this, the best thing is to talk to the child and also to educate oneself as an adult and to know what the threats are.

Bo też nasza wiedza pomaga gdzieś w tą wiedzę uzbroić dzieci i je nauczyć tego jak sobie z tym radzić,

Because our knowledge also helps to arm children with this knowledge and teach them how to cope with it.

jako dorośli my też możemy nie wiedzieć właśnie jak sobie z czymś poradzić, z jakimś trendem albo nawet nie wiemy nawet co to jest i o co chodzi i co się właściwie wydarzyło.

As adults, we may also not know how to deal with something, with a certain trend, or we might not even understand what it is, what it is about, and what has actually happened.

Więc warto tą wiedzę swoją budować i rozmawiać z dzieckiem i też pytać o to co ono robi, interesować się z jakich aplikacji korzysta,

So it's worth building your knowledge and talking to your child, and also asking about what they are doing, being interested in which apps they use.

przejść przez tą aplikację przede wszystkim też przed zgodą na zainstalowanie.

to go through this application primarily before agreeing to install it.

Co też jest ciekawe, no to starsze dzieci jednak mają trochę więcej tej wolności w internecie i rodzice już takich nie kontrolują, co jest normalne.

What is also interesting is that older children do have a bit more freedom on the internet, and parents don't control them as much, which is normal.

I jest jak najbardziej okropne.

And it is absolutely terrible.

Ok, ponieważ im dziecko starsze też musimy dać mu trochę więcej tej prywatności i wtedy rodzice w ogóle właściwie nie sprawdzają aplikacji, do których dziecko uzyskuje dostęp.

Okay, because as the child gets older, we also need to give them a bit more privacy, and then parents generally do not check the apps that the child has access to at all.

Więc na pewno powinniśmy z dziećmi rozmawiać i pytać co robią i tak szczerze się zainteresować po prostu.

So we should definitely talk to the kids and ask what they are doing and just sincerely show interest.

Nie wypytywać na formie zdaj mi raport, tylko takiej porozmawiajmy o tym co robisz, a pokaż mi i tak nie wiem, pobawmy się razem w jakąś grę albo filmik wstawmy.

Don't interrogate me in a formal way, just give me a report, let's talk about what you're doing, and show me because I don't know, let's play some game together or put up a video.

Są też rodzice, którzy wstawiają na przykład filmiki na TikToka ze swoimi dziećmi.

There are also parents who post videos on TikTok with their children.

I przede wszystkim jeszcze kontrola rodzicielska.

And above all, parental control.

Jeśli jest możliwość ustawień w aplikacji, to jak najbardziej należy z tego korzystać.

If there is an option for settings in the app, then one should definitely take advantage of it.

Przede wszystkim przy młodszych dzieciach.

Above all, with younger children.

Pani Oliwie, wyobraźmy sobie taką sytuację, że z naszego sprzętu korzysta nasze dziecko.

Mrs. Oliwia, let's imagine a situation where our child is using our equipment.

Jak w takim razie przygotować taki sprzęt, by to dziecko korzystało, czy też surfowało po sieci w sposób bezpieczny?

How can such equipment be prepared for the child to use or surf the internet safely?

Tak, jak wspomniałam, to z młodszymi dziećmi jest sprawa trochę łatwiejsza, bo one często nie wiedzą jak obejść tę kontrolę rodzicielską.

Yes, as I mentioned, it is a bit easier with younger children because they often do not know how to bypass parental controls.

Tak.

Yes.

Tylko tym niestety ono już będzie wiedziało jak wyłączyć sobie różne filtry na przykład.

Unfortunately, it will already know how to turn off various filters, for example.

Jak chce znaleźć jakieś treści, to po prostu je znajdzie.

If someone wants to find some content, they will simply find it.

Tym bardziej jak na przykład jest coś modnego, popularnego wśród rówieśników.

Especially when there is something fashionable or popular among peers.

Na przykład jak były kiedyś patostrime, już teraz jest ich coraz mniej, już prawie nie istnieją, ale też raz na jakiś czas się pojawiają.

For example, just like there used to be patostreams, there are fewer and fewer of them now, they are almost nonexistent, but they still appear from time to time.

To nawet właśnie jak sobie, jak rodzic włączy filtrowanie treści, żeby wycinało jakieś frazy,

It's just like when a parent enables content filtering to cut out certain phrases.

no to dziecko potrafi sobie to włączyć z powrotem, tak żeby znaleźć materiały, którego interesuje.

Well, the child can turn it back on so they can find the materials they're interested in.

Tym, który chce znaleźć.

To those who want to find.

Więc przy starszych dzieciach raczej bym się oparła na edukacji, rozmowie i pokazywania konsekwencji.

So with older children, I would rather rely on education, conversation, and showing consequences.

Przy młodszych dzieciach, no to więcej sensu mają te narzędzia kontroli rodzicielskiej.

With younger children, parental control tools make more sense.

Dużo tych społecznościówek ma właśnie już opcje takie, żeby wyciąć jakieś frazy, żeby nie pokazywały się treści erotyczne lub seksualizujące.

Many of these social media platforms already have options to filter out certain phrases to prevent erotic or sexualized content from being displayed.

Więc one naprawdę są pomocne i się narzędzia rozwijają, także coraz bardziej są czułe na te różne aspekty takie.

So they are really helpful and the tools are evolving, becoming increasingly sensitive to these various aspects.

I też...

And also...

Sztuczna inteligencja pomaga gdzieś tam w odsywaniu tych niebezpiecznych treści.

Artificial intelligence helps somewhere in redirecting those dangerous contents.

Dużo telefonów też już ma wbudowane takie opcje, które można tylko włączyć i one już mają je tak jakby zainstalowane.

Many phones already have such options built-in, which can just be turned on, and they already have them as if they were installed.

Więc myślę, że każdy użytkownik, który chciałby coś takiego sobie ściągnąć, pobrać, to jak najbardziej z internetu może i znajdzie takie.

So I think that any user who would like to download something like that can definitely find it on the internet.

Najlepiej kierować się tymi dużymi firmami, dużymi nazwami, więc one są takie najbardziej bezpieczne.

It's best to follow these large companies, big names, so they are the safest.

A jak możemy rozpoznać ograniczenia wiekowe?

And how can we recognize age restrictions?

W aplikacjach mobilnych, ale także w grach?

In mobile applications, but also in games?

Takim najbardziej znanym oznaczeniem dotyczącym wieku i treści jest PEGI, więc tym bym się kierowała.

The most well-known designation regarding age and content is PEGI, so I would follow that.

I też w sklepie z aplikacjami w telefonie, który każdy z Państwa ma zapewne, są oznaczenia PEGI.

And also in the app store on the phone that each of you probably has, there are PEGI labels.

I najlepiej spojrzeć, jeżeli dziecko chce jakąś aplikację i prosi nas o zgodę, to najlepiej spojrzeć, albo korzysta z jakiejś aplikacji i my o tym wiemy.

It’s best to take a look if the child wants an application and asks us for permission, or is using some application that we are aware of.

Najlepiej sobie spojrzeć, bo tam są wypisane niebezpieczeństwa, które mogą być w aplikacji, na przykład kontakt z nieznajomym.

It's best to take a look because there are listed dangers that may be in the application, such as contact with strangers.

Albo zakupy w aplikacji i mają też oznaczenie wiekowe, czyli do jakiego wieku są mniej więcej przeznaczone, poniżej jakiego wieku nie powinny być używane,

Or in-app purchases, and they also have an age rating, which indicates roughly what age they are intended for and below which age they should not be used.

bo po prostu treści, które mogą tam dzieci znaleźć lub użytkownik, mogą być dla niego szkodliwe.

because the content that children or users may find there can be harmful to them.

Oliwia Chojnacka, specjalista w dziale reagowania na nielegalne i szkodliwe treści w internecie.

Oliwia Chojnacka, a specialist in the department of responding to illegal and harmful content on the internet.

Pani Oliwio, pięknie dziękuję za tę rozmowę i za to spotkanie.

Mrs. Oliwia, thank you very much for this conversation and for this meeting.

Dziękuję bardzo.

Thank you very much.