Kim była Simony Kossak?

Girls Talk. Dziewczyny mówią.

Girls talk.

Kobieta z puszczy. Tak nazywano Simonę Kossak dziewczynę, która wychowując się w rodzinie malarzy, wbrew oczekiwaniom i wbrew tradycjom poświęciła życie nauce i przyrodzie.

The Woman from the Wilderness. This is how Simona Kossak was called, a girl who, growing up in a family of painters, devoted her life to science and nature, against expectations and traditions.

Jej historię już niedługo będziemy mogli zobaczyć na dużym ekranie, bo w listopadzie do kin wchodzi film Simona Kossak w reżyserii Adriana Panka.

Her story will soon be seen on the big screen, as Simon Kossak's film, directed by Adrian Pank, is set to hit theaters in November.

W rolach głównych Sandra Drzymalska i Jakub Gierszał. A my w czwórce już dzisiaj rozmawiamy o Simonie.

In the lead roles, Sandra Drzymalska and Jakub Gierszał. And we in a group of four are already talking about Simon today.

Porozmawiamy z Anną Kamińską, autorką książki Simona. Opowieść o niezwyczajnym życiu Simony Kossak. Cześć.

We will talk to Anna Kamińska, the author of the book "Simona. A story about the extraordinary life of Simona Kossak." Hello.

Cześć.

Hi.

Córka malarza i wnuczka malarza. Wyobrażam sobie, że musiała wychowywać się pod taką presją.

The daughter of a painter and the granddaughter of a painter. I can imagine she must have grown up under such pressure.

Mało tego, jeszcze prawnuczka malarza.

What's more, she is the great-granddaughter of the painter.

Córka Jerzego, wnuczka Wojciecha i prawnuczka Juliusza.

Daughter of Jerzy, granddaughter of Wojciech, and great-granddaughter of Juliusz.

No tak, rodzina wywoływała presję. Rodzice Simony liczyli na to, że po pierwszej córce, po pierworodnej glorii urodzi im się wreszcie wyczekiwany syn.

Well, the family was putting pressure on her. Simona's parents were hoping that after their first daughter, after the first-born glory, they would finally have the long-awaited son.

Bardzo Elżbieta Kossak, czyli mama Simony chciała urodzić czwartego Kossaka.

Very much Elżbieta Kossak, that is, Simona's mother, wanted to give birth to the fourth Kossak.

Miał on przejąć pracownię przy placu Kossaka 4 w Krakowie i miał kontynuować tę tradycję.

He was to take over the studio at Kossak Square 4 in Krakow and was to continue this tradition.

Natomiast urodziła się córka i to taka córka, która jak potem pokazał taki test pracowni malarskie Kossaków.

However, a daughter was born, and it was such a daughter that later a test from the Kossak painting workshop showed.

No nie znała takiego egzaminu jako dziecko utalentowane i rokujące, więc no niestety z takim piętnem rozczarowania dorastała w tym domu Kossaków Simona Kossak.

Well, she didn't know such an exam as a talented and promising child, so unfortunately she grew up in this Kossak house with such a mark of disappointment, Simon Kossak.

I praktycznie no pierwsza połowa jej życia to były takie zmagania z taką myślą, co robić w życiu i co zrobić też, żeby zasłużyć na to nazwisko Kossak, ale żeby to było jej własne nazwisko indywidualne.

And practically the first half of her life was a struggle with the thought of what to do in life and what to do to deserve the surname Kossak, but for it to also be her own individual name.

I zbudowane no w taki sposób, jaki ona chce, a nie w taki sposób, jak zapragnęła to jej mama, ojciec i cała reszta rodziny, ponieważ były też takie presje, żeby Simona Kossak nie tyle była malarką, ale na przykład literatką, bo u Kossaków, w rodzinie Kossaków były też dwie literatki.

And it was built in the way she wanted, not in the way that her mother, father, and the rest of the family desired, because there was also pressure for Simona Kossak to be not so much a painter, but for example a writer, since there were also two writers in the Kossak family.

Po prostu artystką.

Just an artist.

Tak, po prostu artystką. Tak, była Magdalena Samozwaniec i Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, czyli no ciotki Simony były znanymi.

Yes, just an artist. Yes, there was Magdalena Samozwaniec and Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, so Simona's aunts were well-known.

Autorkami literatury, książek i też potem, jak się okazało, że Simona nie potrafi malować, no to były takie myśli w rodzinie, no to może pisać chociaż potrafi i będzie coś robiła w tym kierunku.

The authors of the literature, the books, and then, as it turned out, since Simona couldn't paint, there were thoughts in the family that she could at least write, and would do something in that direction.

No okazało się, że zupełnie nie, że jej talent jest gdzie indziej i no ale się przekonała cała rodzina, że ma wybitny talent do zupełnie czegoś innego.

Well, it turned out that not at all, that her talent is somewhere else, and the whole family realized that she has an exceptional talent for something completely different.

Ale rozumiem, że rozczarowanie też już wiązało się z tym, że w ogóle urodziła się dziewczynka.

But I understand that the disappointment was also related to the fact that a girl was born at all.

Tak, tak, tak, dokładnie tak. No matka jej rozpaczała po tym, gdy się okazało, jakie dziecko ma płeć, dlatego że no pół Krakowa liczyło na to, że to będzie, że to będzie syn, że to będzie chłopiec, że to będzie był ci męski potomek i no bardzo, bardzo chcieli tego rodzice i chciało to otoczenie tych Kossaków.

Yes, yes, yes, exactly. Well, her mother was despairing after it turned out what the child's gender was because, well, half of Kraków was counting on it to be a son, that it would be a boy, that it would be a male descendant, and the parents really, really wanted that, and so did the environment of the Kossaks.

Dlaczego to było takie ważne?

Why was it so important?

Bo to były kobiety, żeby zrealizować taką jej ambicje i ambicje jej męża, który bardzo czekał na to, żeby kształcić syna i ona bardzo chciała te oczekiwania męża spełnić, jako kobieta wiele lat młodsza od niego i taka kobieta wpatrzona trochę w Jerzego Kossaka, taka kobieta, która się pojawiła w tej rodzinie na miejsce poprzedniej żony Jerzego Kossaka i która no bardzo chciała być dobrą żoną i wchodząc do tej rodziny Kossaków,

Because these were women who wanted to fulfill such ambitions of her and her husband's ambitions, who was eagerly waiting to educate their son, and she was very eager to meet her husband's expectations, as a woman many years younger than him and a woman somewhat enamored with Jerzy Kossak, a woman who appeared in this family in place of Jerzy Kossak's previous wife and who really wanted to be a good wife and entering the Kossak family.

żeby zrealizować wszystkie oczekiwania całej rodziny.

to meet all the expectations of the entire family.

Ale to ciekawe, że no już trochę późno, a nadal były takie oczekiwania społeczne, że ten syn w rodzinie będzie.

But it's interesting that it's already a bit late, and there were still such social expectations that there would be a son in the family.

Późno, aczkolwiek tam w tej rodzinie mam wrażenie i w ogóle w Krakowie są takie miejsca, gdzie się czas jednak zatrzymuje i tam przy tym placu Kossaka jednak czas się zatrzymał.

Late, although I have the impression that in that family and generally in Krakow there are places where time does indeed stand still, and by that Kossak square, time has stopped.

No wchodząc do tego domu można poczuć takie trochę, taką podróż w czasie odbyć, no bo ten dom to były meble nie z lat właśnie takich, kiedy się Simona,

Well, entering this house, you can feel a bit like you are taking a journey through time, because this house has furniture not from the years when Simon was around.

w tej rodzinie 40-tych, ale to były zdecydowanie przedwojenne meble i nawet wcześniej i wszystko tam było takie zupełnie nie wyrastające do tych czasów współczesnych.

In this family from the 1940s, but those were definitely pre-war furniture and even earlier, and everything there was completely outdated compared to modern times.

A jak w takim razie zachowywała się wobec niej rodzina, matka, jeszcze poza tym, że ona nie miała tego talentu artystycznego, to jaką oni byli rodziną? Siostra?

And how did her family behave towards her, her mother, apart from the fact that she did not have that artistic talent, what kind of family were they? Sister?

No niestety to ja wszystko szczegółowo opisuję w swojej książce.

Unfortunately, I describe all of this in detail in my book.

To jest rodzina dysfunkcyjna, także to nie jest jakby przyjemna historia, nie jest historia jakby no takiego domu, gdzie ona miała szczęśliwe dzieciństwo.

This is a dysfunctional family, so it's not really a pleasant story; it's not a story of a home where she had a happy childhood.

Mama była mamą przemocową, natomiast ojciec nadużywał alkoholu. Z siostrą relacji dobrych nie miała. I to jakby dzieciństwo Simony, no niestety było naznaczone taką ze strony gatunku ludzkiego i ludzi było no bez przerwy jakby takie,

Mom was an abusive mother, while dad abused alcohol. She had a bad relationship with her sister. And that was, unfortunately, how Simona's childhood was marked by such experiences from humanity and people that were, well, constantly like that.

ponaznaczane, czy no takie jej doświadczenia były nieciekawe z najbliższym otoczeniem. I takie ukojenie i taką ulgę Simona Kossak znajdowała w ogrodzie Kossakówki, jeszcze zanim poszła do szkoły, obserwując zwierzęta, będąc ze zwierzętami i ucząc się tego świata zwierząt.

Marked, whether her experiences were uninteresting with the closest surroundings. And such solace and relief Simon Kossak found in the Kossakówka garden, even before she went to school, observing animals, being with animals, and learning about the world of animals.

Czy tam trochę uciekała?

Did she run away a little over there?

Ja chciałabym tak jednoznacznie oceniać to w ogóle, broń Boże, ale jakby mówić o mamie Simony, bo no ja w książce pokazuję bardzo dokładnie ten proces, to że ona też nie miała łatwo w pewnym momencie po śmierci Jerzego Kossaka, tłumaczyć jej też nie chcę, oceniać jej nie chcę, ale no trzeba przeczytać, żeby się dowiedzieć na czym te skomplikowane relacje w domu Kossaków polegały, jak one wyglądały i dlaczego tak, a nie inaczej.

I wouldn't want to evaluate it so unambiguously at all, God forbid, but if we are to talk about Simon's mother, because in the book I show this process very precisely, that she also had a hard time at a certain point after Jerzy Kossak's death, I don't want to explain her, I don't want to judge her, but one has to read to find out what those complicated relationships in the Kossak household were like, how they looked, and why they were the way they were.

I to jest takie, co w tej akurat rodzinie było, po której no spodziewalibyśmy się, że jakby zadba o takie spokojne i godne dzieciństwo właśnie Simony.

And this is something that in this particular family we would expect, that they would care for such a calm and dignified childhood for Simon.

Ale mogłoby się wydawać, że skoro już ci rodzice byli dysfunkcyjni, to ona dogada się z siostrą.

But it might seem that since those parents were already dysfunctional, she would get along with her sister.

No tak, pewnie mogłoby, mogło tak być, ale tak nie było, jak czas pokazał. Jednak bardzo się różniły z siostrą.

Well, yes, it could have been, but it wasn't, as time showed. However, my sister and I were very different.

Jeszcze taki, taki kłopot w tej, w tej, w tej relacji potęgowała mama.

Such a problem in this relationship was amplified by mom.

Która wskazywała na te różnice między Glorią a Simoną i mówiła, że Gloria jest utalentowana, cieszy się urodą.

Which pointed out the differences between Gloria and Simona and said that Gloria is talented and enjoys beauty.

Natomiast Simona nie ma ani jednego, ani drugiego i Simona to od dzieciństwa słyszała.

However, Simona has neither one nor the other, and Simona has heard this since childhood.

Więc to było no raczej pogłębianie takich różnic między nimi, niż taka próba, żeby one były ze sobą blisko jak jej siostry.

So it was rather a deepening of the differences between them than an attempt to bring them close together like sisters.

Nawet w tym zwiastunie filmu widzimy, że ona do niej mówi, że no nie masz ani urody, ani talentu, jedyne co posiadasz to nazwisko.

Even in this movie trailer, we can see that she tells her that she has neither beauty nor talent, the only thing she possesses is her last name.

Tak, tak i tak było, tak było faktycznie i ja wiele takich przykładów w tej książce podaję.

Yes, yes, it was so, it was indeed so, and I provide many such examples in this book.

Ale ja rozumiem, że Simona chciała w jakiś sposób zwrócić na siebie uwagę, pokazać, że jednak coś jest warta, bo no miała wrażenie, pewnie tak było, że ta rodzina uważała inaczej i próbowała jakoś w ten świat artystyczny wejść, bo próbowała się dostać na wydział aktorski chociażby.

But I understand that Simona wanted to somehow draw attention to herself, to show that she was worth something, because she felt, and probably it was true, that the family thought otherwise, and she was trying to enter the artistic world in some way, because she was trying to get into the acting department, for example.

Tak, no próbowała sprostać tym presjom mamy i tym oczekiwaniom.

Yes, she tried to meet the pressures of her mom and those expectations.

Rzeczywiście jako taka osoba młoda i pewnie jeszcze trochę pogubiona próbowała i chodziła na lekcje baletu i próbowała zdawać do szkoły aktorskiej i zdała na polonistykę i próbowała pisać, więc podejmowała takie próby jako ktoś, kto sam zupełnie nie wie co ma robić.

Indeed, as such a young person, probably still a bit lost, she tried and attended ballet lessons, attempted to get into acting school, passed the entrance exam for Polish studies, and tried writing, so she was making such attempts as someone who has no idea what to do.

Ja widzę takie zagubienie w Simonie, zanim rzeczywiście ona odkryła, że nie, że absolutnie trzeba to wszystko zostawić, to co nie jest nasze i czego nie czujemy, tylko trzeba się intuicją trochę kierować.

I see such confusion in Simon before she actually discovered that no, she absolutely has to leave everything that is not ours and that we do not feel, and that we just need to be guided a bit by intuition.

Ta intuicja była bardzo ważna w ogóle w życiorysie Simony i ona wielu młodym też ludziom mówiła, że słuchajcie tego, co wam podpowiada taki wewnętrzny głos, w czym się dobrze czujecie, rozwijajcie to, w czym się dobrze czujecie.

This intuition was very important in Simona's life story, and she told many young people to listen to what that inner voice suggests, to develop what makes them feel good.

I jak ona zauważyła, że jednak no to obserwowanie i zachowań zwierząt i czerpanie wiedzy o przyrodzie, o zwierzętach jej sprawia przyjemność i jakby powoduje, że inni ludzie też widzą, że ona jest w tym domu.

And when she noticed that, well, observing animal behavior and gaining knowledge about nature and animals brings her joy and seems to make other people see that she is in this house too.

I jakby powoduje, że inni ludzie też widzą, że ona jest w tym domu.

And it somehow causes other people to also see that she is in this house.

No to ona poczyniła takie pierwsze kroki. Pracowała w takim ośrodku badań zwierząt.

Well, she took those first steps. She worked at a research center for animals.

W Instytucie Zootechniki?

At the Institute of Zootechnics?

Tak, dokładnie tak.

Yes, exactly.

Ale jestem ciekawa jak ona tam trafiła. Jakoś szukając pracy jakiejkolwiek.

But I'm curious about how she ended up there. Somehow searching for any job.

Jakoś szukając pracy jakiejkolwiek.

Somehow looking for any job.

Tak, jakiejkolwiek takiej pracy na przetrwania.

Yes, any kind of survival work.

dowiedziała się, że ta będzie pracowała i taką

She found out that she would be working and such.

urzędniczą pracę wykonywała przy biurku.

She performed administrative work at the desk.

I tam chyba była telefonistką. Tak, tak.

And there she was probably a telephone operator. Yes, yes.

Pracowała przy biurku, jak się okazało,

She was working at the desk, as it turned out,

ale jednocześnie są tam zwierzęta i że

but at the same time there are animals and that

ten pałacyk, w którym pracowała jest

the palace where she worked is

otoczony starodrzewiem, jest otoczony

surrounded by ancient trees, it is surrounded

i zwierzętami

and animals

hodowlanymi, ale są tam

breeding, but they are there

różne gatunki ptaków

various species of birds

w tym parku i że

in this park and that

ona te ptaki

she the birds

może obserwować i w ogóle dobrze się czuć

can observe and feel good overall

w takim miejscu pracy, gdzie można wyjść, zawsze przejść

in such a workplace, where you can always go out, always pass

się po parku i jest

walking in the park and there is

no inaczej niż

no other way than

w mieście, gdzie nie ma nic

in a city where there is nothing

zielonego i nie ma żadnego drzewa, no to

green and there is no tree, so

ona zdecydowała, że tam

she decided that there

będzie pracować po to,

will work for this purpose,

żeby, no taką przerwę miała po to, żeby się przygotować

so that, well, she had such a break in order to prepare herself

na studia, na biologię, na Uniwersytet

to study biology at the University

Jagielloński. I jednocześnie, jak

Jagiellonian. And at the same time, as

na tą biologię zdała, to już się pojawiły takie

She passed that biology exam, and that's when such things started to appear.

pierwsze jej marzenia, żeby być badaczką dzikich zwierząt.

Her first dream was to be a wildlife researcher.

Żeby być kimś, kto

To be someone who

pracuje w lesie, kto chodzi za zwierzętami,

I work in the forest, who follows the animals,

kto obserwuje

who is watching

zwierzęta dziko żyjące

wild animals

w lesie i

in the forest and

pojechała najpierw w Tatry, potem pojechała

she first went to the Tatras, then she went

w Bieszczady, okazało się, że tam nie ma

In the Bieszczady, it turned out that there is none.

żadnego etatu, nie ma żadnej pracy, już wtedy była

no job, there is no work, it was already then

po studiach, jak pojechała, ale

after graduation, when she went, but

okazało się, że jest etat Białowieży i tak trafiła

It turned out that there is a position in Białowieża and that's how she ended up there.

do Puszczy Białowieskiej, po raz pierwszy w życiu pojechała

to the Białowieża Forest, went for the first time in her life

wtedy do Puszczy Białowieskiej i tam już

then to Białowieża Forest and there already

została na większą część życia

she stayed for the larger part of her life

i tam przeżyła, jak dzisiaj

and there she experienced it, like today

sobie zdałam sprawę po tej pani

I realized it after that lady.

zapowiedzi, tej twojej zapowiedzi,

announcements, your announcement,

zdałam sobie sprawę, że ona przeżyła dłużej

I realized that she lived longer.

w Puszczy Białowieskiej niż w Krakowie

in Białowieża Forest than in Kraków

czasu swojego życia. A jak jej rodzina

the time of her life. And what about her family?

na te próby też

for these trials too

początkowe zareagowała, bo

initially reacted because

wcześniej czytając

reading earlier

różne informacje też dowiadujemy

we also learn various information

się, że ona rzeczywiście próbowała się

that she really tried to

dostać do tego świata artystycznego i na ten

to get into this artistic world and to this

wydział aktorski, później na

acting department, later on

historię sztuki i też oblewa

the history of art and also fails the exam

te egzaminy, więc to nie jest tak, że ona się

these exams, so it's not that she is

dostaje, ale nie czuje tego, ale

I receive it, but I don't feel it, but

też ma taki feedback, że

also has such feedback that

czegoś tam nie spełnia

does not meet something there

i musi trochę pójść w innym

And it must go a little differently.

kierunku, ale domyślam się, że tej

direction, but I guess that this

aprobaty ze strony rodziny nie było i tu

There was no approval from the family here either.

nagle okazuje się, że ona pochodzi

Suddenly it turns out that she comes from

z takiej

from such

rodziny, ale zatrudnia się

families, but one is employed

jako telefonistka, a później wyjeżdża

as a telephone operator, and later she leaves

do tej puszczy. Tak, no ona

to this forest. Yes, well she

musiała dostać takie informacje zwrotne, że

she must have received such feedback that

to jest akurat nie to i musiała popróbować

this is not it and she had to try several times

sama i na własnej skórze tego

alone and on my own skin this

doświadczyć. Mieszkała wtedy w domu

to experience. She was living in the house then.

rodzinnym, jej mama podpowiadała jej

family-related, her mom was giving her hints

zdawaj. Mamie bardzo zależało

You're passing. Mom really cared.

na tym, żeby ona się dostała na jakieś

on her getting into some

studia. Czyli podpowiadała jej

studies. So she was giving her hints

zdawaj nawet na tę biologię, tak?

You’re even passing that biology, right?

Tak, tak, znaczy jak już Simona

Yes, yes, I mean like Simon already.

podjęła taką decyzję, że już na tą

She made the decision that from now on...

biologię chce, a jej mama wiedziała, że

I want biology, and her mom knew that.

już na historię sztuki nie, do szkoły

Already not for art history, to school.

teatralnej nie, z polonistyki

not theatrical, from Polish studies

zrezygnowała Simona, chyba po roku

Simon resigned, probably after a year.

zrezygnowała, czy nawet po pierwszym semestrze.

she resigned, or even after the first semester.

To no potem trzymała

So then she held on.

za nią kciuki, żeby gdziekolwiek jej się

Fingers crossed for her, so that wherever she is...

udało i

I did it.

ona rzeczywiście na tą biologię się

She is really into this biology.

dostała. Nie była jakąś wybitną

She received it. She wasn't anything exceptional.

studentką. Ewidentnie

a student. Obviously

ją tam już te kwestie

I already have those issues there.

behawioralne interesowały, czyli

behavioral interests, that is

zachowania zwierząt i bardzo

animal behaviors and very

szybko to odkryła i tym się

she quickly discovered it and that's what

zaczęła pasjonować. Jeszcze

she became passionate. Still

pogłębiać tą swoją pasję

deepen that passion of yours

do zwierząt.

to animals.

No, tak jak każdy człowiek młody, który

No, just like every young person who

szuka i to fajnie, że szuka

he's looking for it and it's great that he's looking

i fajnie, że doświadcza różnych rzeczy, bo się

It's nice that he/she is experiencing different things, because it...

po prostu no weryfikuje te swoje wyobrażenia

I'm just verifying my own imaginations.

na temat różnych miejsc,

about different places,

prawda? I na temat różnych studiów

true? And on different studies

i fajnie, że się tak odbijała, dlatego, że w końcu

It's nice that it reflected like that, because after all

trafiła na coś takiego, co okazało się

came across something like this, which turned out to be

no jej absolutną

well, her absolute

taką

such a

pasją i czymś takim, co ją

a passion and something that drives her

do końca życia pochłaniało,

it consumed until the end of life,

sprawiało jej ogromną przyjemność, w czymś,

it gave her immense pleasure in something,

czym rzeczywiście zdobyła niezwykłą

what she really gained extraordinary

wiedzę, bo później o tych zwierzętach,

I know, because later about those animals,

jak już pojechała do Puszczy Białowieskiej, no to

since she went to Białowieża Forest, then

opowiadała i robiła w to

she was telling and doing it

sposób niezwykły, dlatego, że

an extraordinary way, because

no tylko ktoś, kto

well, only someone who

obserwuje zwierzęta przez

I observe animals through

całe życie, czy przez

all my life, or through

długie popołudnia,

long afternoons,

przez całe dnie,

throughout the days,

no potrafi o tym

He can handle it.

opowiedzieć tak jak

to tell it like

ona i tak w ogóle snuć tak długie

She is still weaving such long ones anyway.

opowieści i tak barwne i tak obrazowe

stories that are both vivid and so illustrative

opowieści. Jak

stories. How

malowała słowem

she painted with words

i opowiadała,

and she was telling,

czy to o jaskółkach, dymówkach, czy to o żubrach,

Is it about swallows, house martins, or about bison?

czy o wilkach,

about wolves,

które słyszała w

which she heard in

Białowieży. I to się zaczęło

Białowieża. And that’s how it started.

na studiach właśnie.

I'm currently at university.

Fragment z tego zwiastuną filmu, który będziemy

Fragment from this movie trailer that we will be

mogli niedługo oglądać, że ona

they could soon see that she

chyba tam zdaje na jakiś egzamin

I guess he is taking some kind of exam there.

i ci profesorowie

and those professors

się jej pytają, czy ona

they ask her if she

lubi konie,

likes horses,

bo ten jej ojciec i dziadek

because her father and grandfather

malowali konie, a ona powiedziała,

they were painting horses, and she said,

że tak, ale że żywe konie.

that yes, but that live horses.

Tak, no dokładnie tak, żywe.

Yes, exactly, alive.

A ona generalnie, no,

And she generally, well,

kochała dzikie zwierzęta. Ta scena jest akurat

she loved wild animals. This scene is just

w filmie napisana przez

in the film written by

scenarzystę i reżysera Adriana Panka.

screenwriter and director Adrian Pank.

Tak w rzeczywistości nie było.

It wasn't like that in reality.

To znaczy, ja nie

That means, I do not.

zupełnie takiej informacji nie zdobyłam,

I didn't acquire such information at all.

przeglądając różne iteczki

browsing through various IT stuff

studenckie Simony i tak dalej.

student Simons and so on.

Natomiast, no, ją

However, well, her.

rzeczywiście pasjonowały

they were indeed passionate

nie tyle konie, chociaż jeździła też

not so much horses, although she also rode them

konno i był taki czas na studiach, jak już

"by horseback and there was a time during studies when already"

ona biologi, że

She is biology, that

jeździła ze studentami, ze swoimi

She traveled with students, with her own.

kolegami konno

with friends on horseback

i tam trochę miała takich doświadczeń z koniem,

and she had some experiences with a horse there.

ale ją interesowały

but she was interested in them

zwierzęta takie dziko

animals such wild

wolno żyjące. I to jest ważne.

wild-living. And that is important.

W ogóle słowo w życiorysie Simony,

In the biography of Simona,

że wolno żyjące i dziko żyjące.

that are free-living and wild.

Ale tak się zastanawiałam, czy też to

But I was wondering if that too

z jakiej rodziny pochodzi,

what family does he/she come from,

trochę jej w życiu pomagało, ale bo

It helped her a little in life, but because

myślałam sobie zaraz, że chyba nie do końca, skoro

I was just thinking that maybe not entirely, since

no jednak na te egzaminy się

Well, for these exams...

nie dostawała, a mogłaby.

she didn't receive it, but she could have.

To znaczy, mogłoby to nazwisko jej pomóc.

That means it could help her name.

Pomagało i nie pomagało.

It helped and it didn't help.

To było bardzo, bardzo

It was very, very

różnie z tym nazwiskiem. Aczkolwiek

It's different with that surname. However,

no, w niej była taka przekora, żeby

No, there was such a defiance in her to...

właśnie pokazać, że

just show that

no, co z tego, że ma to nazwisko,

Well, what does it matter that he has that surname,

jak ona nie, jakby no, nie będzie

If she doesn't, then, no, it won't happen.

robiła, kontynuowała żadnych tradycji tego

She did not continue any traditions of this.

nazwiska, prawda? I tego, co robili przodkowie,

surnames, right? And what the ancestors did,

tylko ona szuka swojej drogi, więc

only she is looking for her way, so

ją to bardzo uwierało, to nazwisko.

It bothered her a lot, that last name.

I pamiętam, że kiedy przyjechała do

And I remember that when she arrived at

Puszczy Białowieskiej i do Białowieży,

Białowieża Forest and to Białowieża,

nie była jakoś szczególnie

it wasn't particularly

chętna, żeby w ogóle opowiadać

eager to tell at all

o Kossakach, o tym domu Kossaków.

About the Kossaks, about this house of the Kossaks.

Wręcz przeciwnie. Były takie momenty,

On the contrary. There were moments when

kojarzę takie moje rozmowy z mieszkańcami

I associate such conversations of mine with the residents.

Białowieży, z jej kolegami, którzy pracowali z nią

Białowieża, with her colleagues who worked with her.

w Instytucie Naukowym, którzy mówili, że Simona

in the Scientific Institute, who said that Simona

niechętnie jeździła w ogóle do Krakowa,

she was reluctant to go to Krakow at all,

do tego domu

to this house

rodzinnego, do Kossakówki,

family, to Kossakówka,

a jak wracała z tej Kossakówki, to wracała zawsze

And when she was coming back from that Kossakówka, she always came back.

przygnębiona, przytłoczona

depressed, overwhelmed

i szczęśliwa, że wróciła do siebie,

and happy that she returned to herself,

że tam się w Puszczy Białowieskiej czuje u siebie

that there in the Białowieża Forest, one feels at home

i że zadowolona, że nie musi

and that she is happy that she doesn't have to

w tym Krakowie być.

to be in this Krakow.

Czyli właściwie można powiedzieć, że

So you could actually say that

mimo opływu lat nie do końca

Despite the passage of years, not entirely.

się coś zmieniło.

Something has changed.

Zmieniło się to dopiero pod

It only changed under.

koniec życia, kiedy sobie uświadomiła,

the end of life, when she realized,

że jakby ona jest

that as if she is

od tej presji

from this pressure

tego nazwiska i od tego ciężaru

that surname and that burden

nazwiska wolna i że ona nic

the last name is free and that she is nothing

już nie musi, bo ona jest panią profesor

she no longer has to, because she is a professor

Kossak, profesorką

Kossak, a professor

nauk leśnych,

forest sciences,

że ona przeszła całą karierę,

that she went through her entire career,

wszystkie te stopnie kariery naukową zrobiła

she completed all these degrees in her academic career.

w swoim instytucie,

in your institute,

że jest znaną na Podlasiu

that she is well-known in Podlasie

popularyzatorką przyrody i już

nature popularizer and that's it

nikomu nic nie musi udowadniać.

he doesn't have to prove anything to anyone.

No i wtedy

Well, then

rzeczywiście miała

indeed she had

na tyle dystansu do tego

to a sufficient distance from it

nazwiska, że i chętnie

surnames, that and gladly

opowiadała o Kossakach,

she talked about the Kossaks,

że chętnie zgodziła się uczestniczyć w takich

that she gladly agreed to participate in such

uroczystościach w jednej ze szkół na Podlasiu,

ceremonies at one of the schools in Podlasie,

gdzie

where

postanowiono nazwać liceum plastyczne imienia

It was decided to name the art high school after.

Wojciecha Kossaka i ona wtedy chętnie

Wojciech Kossak, and she was eager then.

jakby się angażowała w to i wracała

as if she was getting involved in it and coming back

do tej historii dziadka. Natomiast niechętnie,

to this grandfather's story. However, reluctantly,

bardzo niechętnie robiła to wcześniej.

she was very reluctant to do it before.

Mało tego, był też taki moment

Moreover, there was also such a moment.

bardzo ważny w tym życiorysie Simony,

very important in this biography of Simona,

kiedy ona publicznie,

when she publicly,

chyba już miała wtedy doktorat napisany,

she probably already had her doctorate written at that time,

publicznie potępiła to, co robili jej

she publicly condemned what they were doing to her

przodkowie, ojciec,

ancestors, father,

dziadek i pradziadek,

grandfather and great-grandfather,

czyli polowanie. I to takie polowanie

so it's hunting. And it's such hunting

dla rozrywki.

for entertainment.

I wyraziła swój sprzeciw. Powiedziała

And she expressed her objection. She said

to publicznie przy pełnej sali ludzi.

to publicly in front of a full house of people.

Powiedziała, że ona się na to wstrzymała.

She said that she postponed it.

To nie zgadza i potępia to, co

It does not agree and condemns what

robili Kossakowie. Więc

What the Kossaks were doing. So

miała rzeczywiście dużo takich

she really had a lot of those

kłopotów z tym nazwiskiem. Przez całe

troubles with that surname. Throughout the whole

życie uwierała ją to nazwisko.

Life was a burden to her because of that surname.

Nie znam takich sytuacji,

I don't know such situations,

że ona bardzo to wykorzystała w taki

that she took full advantage of it in such a way

sposób interesowny

self-serving way

i w taki sposób

and in this way

właśnie

exactly

no wyrachowany.

Well, calculating.

To, że była Kossak

That she was a Kossak.

i że chciała to wykorzystać. Była osobą

and that she wanted to take advantage of it. She was a person

skromną, potrafiła

modest, she could

żyć bardzo,

to live very,

bardzo skromnie.

very modestly.

Jakby nie było w niej takiej chęci,

If it weren't for such a desire in her,

żeby posiadać cokolwiek

to have anything

z tego domu, w którym było mnóstwo zabytków,

from this house, in which there were plenty of monuments,

rzeczy takich, które miały jakąś wartość

things that had some value

materialną. Nie chciała mieć tych rzeczy.

material. She didn't want to have those things.

Jakieś miała pojedyncze

She had some singles.

obrazy na dziedzince.

images in the courtyard.

Praktycznie wszystko

Practically everything.

zostało w Krakowie. Nie chciała tego

It stayed in Krakow. She didn't want that.

mieć przy sobie.

to have with you.

Rozdawała wiele przedmiotów,

She gave away many items,

które

which

miała z domu Kossaków.

She came from the Kossak family.

No bo w taki naturalny sposób przeprowadzając się

Well, because moving in such a natural way...

przywiozła jakieś drobiazgi,

she brought some trinkets,

łyżeczki, jakieś takie

spoons, something like that

rzeczy. Pamiętam takie

things. I remember such

pudełko na biżuterię

jewelry box

z drewna, zrobione z szufladkami.

made of wood, with drawers.

Podarowała to komuś w Białowieży.

She gifted it to someone in Białowieża.

I miała biżuterię

And she had jewelry.

taką srebrną. Też to komuś dała

such a silver one. She also gave it to someone.

w Białowieży. Ludziom. Więc

in Białowieża. To people. So

jakby z nazwiskiem miała oczywiście całe

As if she had the whole name, of course.

życie problem. Dystans

life problem. Distance

złapała dopiero wtedy, kiedy się uwolniła od

she only caught it when she freed herself from

ciężaru tego nazwiska. Nie jesteś

the weight of this name. You are not

ani piękna, ani zdolna. Jedyne co masz to

neither beautiful nor talented. The only thing you have is

nazwisko. Tak zwraca się do

surname. That's how one addresses

Simony Kossak, jej tutaj

Simony Kossak, her here

Sandra Drzymalska, matka grana

Sandra Drzymalska, the mother played.

przez Agatę Kuleszę. Dzisiaj w

by Agata Kulesza. Today in

czwórce rozmawiamy o dziewczynie,

we are talking about a girl in the group of four,

która poszła zupełnie

which went completely

inną drogą niż

by a different path than

jej rodzina. O Simonie Kossak

her family. About Simon Kossak

mówimy. Razem ze mną

we are talking. Together with me

Anna Kamińska, autorka książki

Anna Kamińska, the author of the book

Simona. Opowieść o

Simona. A story about

niezwyczajnym życiu Simony Kossak.

the extraordinary life of Simona Kossak.

Bardzo twardy charakter musiała

She must have a very strong character.

mieć Simona właściwie już od początku.

to have Simon actually from the very beginning.

Tak myślę sobie, że się sprzeciwiała.

I think to myself that she opposed it.

I w ogóle miała odwagę

And she even had the courage.

żeby robić

to do

zupełnie coś innego, bo wyobrażam sobie,

completely something different, because I imagine that,

że niektórzy by za wszelką cenę

that some would do anything at all costs

tego talentu u siebie szukali,

they were looking for this talent within themselves,

a ona jednak zrezygnowała

but she still resigned

mimo prób i zdecydowała

despite the attempts and decided

się wyjechać do tej puszczy.

to go away to the forest.

Na czym tam jej praca polegała? Już się tam

What did her work involve there? Already there.

pojawia i co się dzieje?

What appears and what happens?

A i trafia do takiego instytutu, który się

And he ends up in such an institute that

zajmował w ogóle badaniem w laboratorium

was involved in laboratory research at all

myszy,

mice,

myszy, takich gryzoni małych,

mice, such small rodents,

nornice, o tego typu

mice, of this type

małe zwierząta,

small animals,

i oczywiście jej to bardzo nie odpowiadało

and of course, she was not pleased about it at all.

i od razu chciała się zajmować żubrami,

and she immediately wanted to take care of the bison,

no bo Puszcza Białowieska to są żubry.

Because Białowieża Forest is home to bison.

I chodziła

And she walked.

i się

and oneself

uwolniła w końcu

she finally freed

od tej pracy

from this work

w akurat tym instytucie.

in that particular institute.

Rzeczywiście tam napisała jakąś

Indeed, she wrote something there.

pracę o żubrach, pamiętam jak przeglądałam

a paper about bison, I remember how I was browsing through it

te dokumenty wszystkie w tym

these documents all in this

instytucie i potem bardzo szybko przyniosła się

at the institution and then she quickly moved on

do takiego zakładu,

to such a bet,

do takiego instytutu,

to such an institute,

który się zajmował taką

who was involved in such

kompleksowym takim badaniem lasów

a comprehensive study of forests

w ogóle puszczy.

in general the forest.

I ona wtedy tam mieszkała w środku, prawda?

And she was living there in the middle, right?

Już była bardzo blisko tych zwierząt.

She was already very close to those animals.

No ona mieszkała wtedy przy samym rezerwacie

Well, she was living right by the reserve back then.

przyrody Puszczy Białowieskiej, dojeżdżała

the nature of the Białowieża Forest, was commuting

sześć kilometrów do tego instytutu,

six kilometers to that institute,

w którym pracowała, codziennie przy biurku

in which she worked, daily at the desk

jeździła do tej pracy

she was commuting to that job

i tam taka jej pierwsza

and there's her first one

ważna

important

aktywność

activity

w tym instytucie to był doktorat.

In this institute, it was a doctorate.

Robiła doktorat na sarnach

She was doing her doctoral research on deer.

i te sarny badała w ten sposób,

and she examined the deer in this way,

że przy dziedzińce,

that at the courtyard,

czyli przy tym domu, takiej dwugajówce,

so near this house, such a two-gabled house,

leśniczówce, w której

the forester's lodge, where

mieszkała, przy niej

lived, next to her

powstała taka zagroda

a farmstead was created

dla saren i ona chodziła za tymi sarnami,

for the deer and she followed the deer,

patrzyła co one jedzą, notowała

She was watching what they were eating, taking notes.

listek czego, ile waży ten listek.

a leaf of what, how much does this leaf weigh.

Takie skrupulatne badania.

Such meticulous research.

Ile waży listek? Tak.

How much does a leaf weigh? Yes.

Listek zależy czego, prawda?

A little leaf depends on what, right?

I to wszystko było notowane w kajecie.

And all of it was recorded in the notebook.

Pracowała przy lampie naftowej wtedy,

She was working by the oil lamp then,

bo potem był agregat na dziedzińce,

because then there was a generator in the courtyard,

miała prąd, ale te pierwsze jej lata

she had electricity, but those first years of hers

to były lampy naftowe i

they were oil lamps and

spisywała te swoje wyniki.

she was recording her results.

Była ty taką osobą,

You were such a person,

ty powiedziałaś silna,

you said strong,

ale ta siła w niej była,

but that strength was in her,

to było bardzo miło obserwować,

it was very nice to watch,

była budowana latami

it was built over the years

i ona się stawała coraz

and she was becoming more and more

bardziej silna, kiedy przyjechała do Puszczy Białowieskiej.

stronger when she arrived in Białowieża Forest.

Ja pamiętam takie opowieści

I remember such tales.

ludzi, którzy mi mówili, że trochę się zachowywała

people who told me that she behaved a little

jak zagubiona dziewczynka,

like a lost girl,

bo zupełnie nie wiedziała

because she completely didn't know

jak się z tym wydarzyć,

how to happen with this,

bo ta puszcza nie była jej znana,

because this forest was not known to her,

szczególnie, więc pytała się różnych ludzi

especially, so she asked various people

o różne rośliny,

about different plants,

zrywała te rośliny,

she was tearing off those plants,

czerpała tą wiedzę

she drew this knowledge

i była kimś takim, kto ma dużo bardzo pokory

And she was someone who has a lot of humility.

w zdobywaniu tej wiedzy

in gaining this knowledge

i silna poczuła się dopiero wtedy,

and she only felt strong then,

jak opanowała tę wiedzę,

how she mastered this knowledge,

jak dużo też spędziła czasu

how much time she also spent

z Lechem Wilczkiem, fotografikiem przyrody,

with Lech Wilczek, a nature photographer,

z którym mieszkali razem na dziedzińce

with whom they lived together in the courtyard

w tej dwugajówce.

in this two-way street.

Ona jedną część zajęła, on drugą część

She took one part, he took the other part.

zajęła.

occupied.

Ktoś, kto już o puszczy wiedział znacznie więcej

Someone who already knew much more about the forest.

i kto był dla niej

and who was for her

w tych pierwszych latach życia Simony w puszczy

in the first years of Simona's life in the forest

takim mentorem, który jej opowiadał

such a mentor who told her

bardzo dużo o wilkach, o żubrach.

a lot about wolves, about bison.

On fotografował te zwierzęta,

He photographed these animals.

przygotował takie albumy fotograficzne,

he prepared such photo albums,

one były wydawane, publikowane w Polsce,

they were issued, published in Poland,

wydawane w różnych wydawnictwach,

published by various publishers,

były też tłumaczone na inne języki.

they were also translated into other languages.

Był kimś takim, do kogo ona się zwracała.

He was someone she turned to.

Napisali razem

They wrote together.

w zasadzie taką książkę opowiadanie

Basically, such a book is a short story.

o żubrach i zwierzętach.

about bison and animals.

Wtedy, jak ona już posiadła też tą wiedzę

Then, when she had already acquired that knowledge too.

o właśnie puszczańskich roślinach, ziołach

Oh, indeed about wild plants, herbs.

i tak dalej.

and so on.

Więc no, na początku była kimś,

So no, at first she was someone,

kto musi się tam

who has to go there

zaadaptować i kto musi poznać ten teren

to adapt and who must know this area

i no i z czasem

and over time

czuła się tam coraz bardziej rzeczywiście

she felt increasingly real there

silniejsza, bogatsza w tą wiedzę.

stronger, richer in this knowledge.

Aż do takiego momentu, kiedy

Until the moment when

zaczęła się z szerszą publicznością

It started with a wider audience.

całą tą swoją wiedzą gromadzoną latami

all that knowledge you've been gathering for years

Białowieży i swoimi doświadczeniami

Białowieża and my experiences.

i tą pracą naukowczyni,

and this work of the scientist,

i tym doktoratem,

and this doctorate,

potem habilitację też robiła na sarnach

Later, she also did her habilitation on deer.

i tym wszystkim potem się na koniec,

and in all of this, then in the end,

pod koniec swojego życia, w ostatnim etapie życia

at the end of one's life, in the final stage of life

no stała się popularyzatorką

she became a popularizer

przyrody. Opowiadała o tym w radiu,

of nature. She talked about it on the radio,

na antenie radia, opowiadała do prasy,

on the radio, she was telling the press,

odpowiadała na takie

she responded to such

zapytania zupełnie prywatne

completely private inquiries

osób, które do niej dzwoniły i się pytały,

people who called her and asked,

bo komuś się zalęgły gołębie

because someone has settled pigeons

na przykład, prawda? To były

for example, right? Those were

różne tego typu do niej

various such things to her

ludzie się zwracali

people were turning to each other

i wtedy ona się poczuła rzeczywiście silna

and then she truly felt strong

no i z czasem stała się takim właśnie

And over time it became just that.

autorytetem, który odpuszczy. No właśnie,

an authority who will let go. Exactly,

że ludzie mieli do niej takie

that people had such to her

zaufanie, skoro mówisz, że

trust, since you say that

właśnie dzwonili w takich sprawach

They just called about such matters.

prywatnych, a jestem ciekawa, czy ona też musiała

private, and I wonder if she had to as well.

później coś komuś udowadniać

to prove something to someone later

poza tym, że tej swojej

besides that, his own

rodzinie, to chociażby to, że

to the family, it's just that

jest kobietą, a nagle

she is a woman, and suddenly

chce mieszkać w puszczy

I want to live in the wilderness.

i jeszcze zaraz robi doktorat.

And he is about to get his PhD soon.

Nie, ona jakby

No, she kind of...

dojrzała do takiego momentu, że

matured to such a moment that

nic nie musi swojej rodzinie udowadniać,

no one has to prove anything to their family,

że to jest, jakby jest dorosłą kobietą, to

that it is, as if she is an adult woman, then

nie jest wybór. A na przykład mężczyznom później,

it's not a choice. And for example, to men later,

których spotykała?

whom she met?

Mężczyznom takim głównym,

To such main men,

którego spotkała w Puszczy Białowieskiej

whom she met in the Bialowieza Forest

i którego kochała

and whom she loved

od początku do końca był Legwilczek.

From the beginning to the end, it was Legwilczek.

Także ci mężczyźni się

So those men are

raczej nie zjawiali, tak w życiu

They rather didn't show up, like in life.

Simony, ale jeszcze

Simony, but still.

o te prywatne sprawy, w jakie

about these private matters, in which

się ludzie zwracali, oni mieli to niezaufanie

people turned to each other, they had that distrust

nie tylko w kwestiach takiej wiedzy przyrodniczej.

not only in matters of such natural knowledge.

Simona pożyczała pieniądze,

Simona was borrowing money.

kiedy ktoś był tam w trudnej sytuacji.

when someone was in a difficult situation there.

Simona dawała kontakty,

Simona was giving contacts.

komuś pomogła znaleźć

helped someone to find

pracę. Była kimś takim,

work. She was someone like that,

kto w ogóle jest takim wsparciem

Who is such support at all?

jako człowiek, jako ktoś, kto tam

as a person, as someone who is there

mieszka, kto tam żyje,

who lives there,

czy ktoś, kto jakiś zbudował autorytet

Is there someone who has built an authority?

i kto czasem, no,

and who sometimes, well,

ma wykłady,

has lectures,

bo Simona była taką naukowczynią,

because Simona was such a scientist,

która wykładała jakby

which was lecturing as if

w szkole takiej wyższej w Hajnówce,

in such a higher school in Hajnówka,

jeździła do Białegostoku do radia.

She used to travel to Białystok for the radio.

Jako ktoś, kto się staje taką

As someone who becomes such a

ważną personą na tym Podlasiu,

an important figure in this Podlasie,

ona jakby też pomagała

she also seemed to be helping

w takich bardzo przyziemnych sprawach.

in such very mundane matters.

I to jest też fenomen Simony. To, że ona

And that is also the phenomenon of Simona. The fact that she

jako profesorka tych nauk

as a professor of these sciences

leśnych potrafiła mówić

she could speak of the forests

językiem ludzi, którzy tam mieszkają,

the language of the people who live there,

którzy żyją. Mówiła w bardzo taki

who are alive. She spoke in a very such

przystępny sposób. Nie każdy profesor

an accessible way. Not every professor

to potrafi. To był też jej talent,

She can do it. That was also her talent.

że ona rozmawiała takim zwykłym językiem

that she spoke in such everyday language

o rzeczach też takich bardzo

about very such things too

powszednich, o pogodzie.

everyday, about the weather.

Była życzliwa, otwarta

She was kind and open.

na to, żeby z tymi ludźmi tam, którzy wokół niej

to be with those people there, who are around her

żyją, rozmawiać, a zajmują się zupełnie

they live, talk, and are completely occupied with

innymi sprawami,

other matters,

żeby pomagać tym ludziom.

to help these people.

I to jest też ciekawe

And that is also interesting.

w Simonii, że ona nie była taką naukowczynią

in Simona that she wasn't such a scientist

jak wielu naukowców Białowieży,

how many scientists in Bialowieza,

którzy się zamykają w swoich badaniach,

who close themselves off in their research,

w swoim domu, który tam budują

in their house, which they are building there

i interesuje ich własna kariera naukowa.

And they are also interested in their own scientific career.

Ona była kimś takim, kto jest otwarty

She was someone who is open.

na tą społeczność. Kto

to this community. Who

pokazuje dzieciom, które tam

shows the children who are there

przychodzą, dziedzinkę, która coś

they come, the inheritance, which something

tłumaczy. Oczywiście do pewnego

translates. Of course to a certain extent.

to momentu wszystko

that's everything for now

było, bo były takie też sytuacje,

it happened because there were such situations too,

kiedy ludzie zaczęli

when people started

do niej przychodzić. Nie ma tego w filmie,

to come to her. It’s not in the movie,

więc ja to opowiem. Zaczęli ludzie przychodzić

So I'll tell it. People started to come.

na dziedzinkę i bez zapowiedzi,

on the heir and without announcement,

bez zaproszenia, wtedy kiedy już były telefony komórkowe,

without an invitation, at a time when there were already mobile phones,

ją to denerwowało bardzo.

It annoyed her a lot.

I były takie historie, że ona

And there were stories that she

potrafiła ze strzelbą od

She could shoot with a shotgun.

Kossaków, którą przywiozła sobie kiedyś z Krakowa,

Kossaków, which she once brought back from Kraków,

no pewnie, żeby się poczuć

Of course, to feel.

bezpieczniej po prostu na tej dziedzince,

it's simply safer on this estate,

ona potrafiła wyjść z tą strzelbą i powiedzieć, że

she could go out with that shotgun and say that

jak ci ludzie, których przewodnicy białowiescy

How are those people, whose guides are from Białowieża?

przyprowadzają

they bring

do jej bramy i pokazują, tu mieszka ta słynna

to her gate and they show, here lives that famous

profesor Simona Kossak, to potrafiła powiedzieć

Professor Simona Kossak could say that.

macie 5 minut albo zacznę strzelać.

You have 5 minutes or I'll start shooting.

Więc czasem jej nerwy

So sometimes her nerves

też puszczały i była taką osobą bardzo charakterną

she also let go and was a very strong-willed person

i bardzo taką

and very such a

no

no

mówiącą wprost, co jej

speaking straightforwardly, what she

leży na

lies on

sercu.

heart.

I oczywiście

And of course.

ta jej otwartość na otoczenie

her openness to the surroundings

zewnętrzne całe i na

external whole and on

ludzi, na sąsiedztwo

people, to the neighborhood

było, no miało też swoje

it was, well it had its

granice. Ale też była taką

boundaries. But she was also such a

pionierką wśród kobiet,

a pioneer among women,

że tak pokazywała innym

that she was showing others like that

kobietom, że też mogą robić karierę

to women, that they can also have a career

w nauce chociażby.

in science, for example.

No bo też dzisiaj jest nazywana taką pierwszą

Well, today it is also referred to as the first one.

ekolożką, kobietą, która

an ecologist, a woman who

się tym zajmuje. Ja tutaj też znalazłam

I'm taking care of it. I also found it here.

informację, że jako pierwsza kobieta

the information that as the first woman

w dziejach Uniwersytetu Jagiellońskiego

in the history of Jagiellonian University

wybrana została mistrzynią

she was chosen as the champion

Bractwa Żakowskiego.

The Brotherhood of Żakowski.

Tak, tak, no ona oczywiście

Yes, yes, well, she of course.

jakby no wyszła z tego domu

It’s like she came out of that house.

tylko z takim przekonaniem, że musi liczyć

only with such conviction that it must count

na siebie i musi sama sobie organizować

has to take care of herself and must organize things for herself.

jakby

as if

życie. Wyszła z domu

life. She left the house.

dostatniego. W tym domu było,

prosperous. In this house, there was,

była po prostu straszna bieda

there was just terrible poverty

po śmierci ojca. Mama sobie

after the death of my father. Mom is coping

radziła raz lepiej, raz gorzej. Także

She advised sometimes better, sometimes worse. Also

Simona była zdalna na siebie. Oczywiście, że

Simona was remote with herself. Of course, that...

była kimś takim, kto jest za wyzwoleniem

she was someone who is for liberation

kobiet, za tym, żeby kobiety mogły

women, for the sake of women being able to

jak najbardziej się i jak najszerzej

as much as possible and as broadly as possible

realizować i zawodowo i wszystkie swoje

to realize both professionally and all of its own

ambicje. Przypominam sobie takie opowieści

ambitions. I remember such stories.

dziewczyn,

girl,

młodych z Białowieży, które mi

young people from Białowieża, which to me

mówiły o tym, że Simona

they talked about that Simona

jej bardzo mobilizowała do tego,

she was very motivated to do this,

żeby zdobywała edukację, żeby wyjeżdżały

to gain an education, to go abroad

do dużych miast i dawały sobie

to large cities and were giving themselves

szansę na to, żeby pójść na studia, żeby

the chance to go to university, to

znajdowały pracę,

they found work,

żeby nie bały się

so that they are not afraid

w ogóle no marzyć

not to dream at all

o fajniejszym życiu, lepszym

about a cooler, better life

życiu niż takie życie, które może

life than such a life that can

ich jakby spotkać gdzieś

it would be like meeting them somewhere

na przykład w małym ośrodku.

for example in a small center.

Bardzo je dopingowała.

She was cheering her on a lot.

Bardzo jakby stawiała właśnie

It was as if she was just putting up.

na edukację i mówiła, że

about education and she said that

ona jeździ do księgarni

She goes to the bookstore.

raz na jakiś czas w Białymstoku,

every now and then in Białystok,

zagląda, kupuje to, co jest nowe

peeks in, buys what is new

i mówiła

and she said

i znam taką osobę, która mówiła,

and I know such a person who said,

że jeżeli

that if

ona chce, żeby jej jakąś książkę

She wants someone to give her a book.

kupiła, to tą książkę kupi w prezencie

She bought it, so she will buy the book as a gift.

i przywiezie. Czy bywały

and he will bring. Have there been

z nią jakieś dziewczyny młode w księgarniach

with her, some young girls in bookstores

i wtedy też mówiła, wybierz sobie jakąś książkę,

and she also said, choose a book for yourself,

bo ja też kupuję książki, bo to jest ważne,

because I also buy books, because it is important,

żeby wiedzieć, co się dzieje. Więc pewnie

to know what is happening. So probably

dopingowała inne kobiety, no i całą swoją

She encouraged other women, and all her own.

historią pokazała to, że

history has shown that

w ogóle nie ma się czego bać mieszkać w lesie.

There is really nothing to be afraid of living in the forest.

Kobieta jeździła

The woman was riding.

prawnie swoim maluchem w takim kolorze

legally with your little one in that color

groszkowym, jak to Olek Wilczek mówił

pea-like, as Olek Wilczek used to say

i tam woziła siekierę i różne inne rzeczy.

And there she carried an axe and various other things.

Takie, które mogły jej pomóc,

Such things that could have helped her,

gdyby się na przykład drzewo zwaliło na drogę,

for example, if a tree fell on the road,

jak wracała przez las, no bo 6 km

as she was returning through the forest, well because it was 6 km

przez las jechała sama

She was riding through the forest alone.

przez te 30 lat

through these 30 years

życia tam.

life there.

I jakby w ogóle nie było

And as if it didn't exist at all.

w jej głowie

in her head

takich rzeczy, których by nie mogło

such things that could not exist

ona jako kobieta, prawda, zrobić

She as a woman, right, to do.

w Białowieży. Zawsze sobie radziła.

in Białowieża. She always managed.

Jestem też ciekawa

I am also curious.

i chciałabym porozmawiać o tym, co jej

I would like to talk about what happened to her.

zawdzięcza nauka. I jedną z takich rzeczy,

science is indebted. And one of such things,

które znalazłam, to to, że

what I found is that

ona jest

she is

pomysłodawczynią takiego unikatowego

the originator of such a unique

na skalę światową

on a global scale

odstraszacza. To jest takie urządzenie

repellent. It's a device like that.

ostrzegające dzikie zwierzęta

warning wild animals

przed przejazdem pociągów.

before the passage of trains.

Tak, ona to zaprojektowała z grupą

Yes, she designed it with the group.

takich inżynierów, którzy się u niej pojawili

such engineers who appeared at her place

kiedyś w pewnym momencie, z Warszawy przyjechali do niej.

Once, at a certain moment, they came to her from Warsaw.

I te odstraszacze rzeczywiście

And these deterrents really...

są zamontowane. Ja pamiętam,

they are installed. I remember,

że gdzieś koło Siedlec jest jeden z takich

that there is one of those somewhere near Siedlce

odstraszaczy. To wszystko było robione z taką

deterrents. It was all done with such

dbałością o każdy

care for every

szczegół i taką

detail and such

wrażliwością ogromną zwierzęta,

animals with great sensitivity,

żeby te dźwięki były takie,

so that these sounds are such,

a nie inne. Ale rzeczywiście, żeby nie

and not others. But indeed, not to.

szkodziły zwierzętu, a żeby dały im sygnał,

they harmed the animal, and to give them a signal,

że tu są tory kolejowe. Żeby

that there are railway tracks here. To

zwierzęta nie ginęły najzwyczajniej w świecie

Animals did not simply die in the world.

na torach. To, co im puszcza

on the tracks. What they play for them

Białowieska Simonie zawdzięcza, to taki też unikatowy

Białowieża owes to Simon, it is also such a unique one.

sposób liczenia zwierząt. Taki, który

a way of counting animals. One that

ona opracowała. Tak najogólniej mówiąc,

she developed. So to speak, in general,

no idzie po prostu

It's just not working.

grupa ludzi i

a group of people and

zwierzęta są liczone w ten sposób,

animals are counted in this way,

że te osoby, które idą i widzą jakieś zwierzę,

that those people who go and see some animal,

gdzieś liczą, spisują

they are counting and registering somewhere

na kartce. To nie jest tak, że są jakieś

on the paper. It's not that there are any

nie wiem, rozkładane siatki, na przykład w jakimś

I don't know, collapsible nets, for example in some.

regionie, gdzie tam zwierzę

region where there are animals

wpadnie, no to jest wtedy liczone. Nie.

It will fall in, so then it is counted. No.

To jest zupełnie robione tak

It is done completely like this.

z dużą dbałością właśnie o etykę

with great care for ethics

tego,

this,

tej sprawy liczenia

this matter of counting

zwierząt. No to i nauka też

animals. Well, so is science too.

zawdzięcza, że napisała bardzo ciekawy

owe to that she wrote very interesting

doktorat na sarnach,

a doctorate on deer

że zrobiła, że w ogóle

that she did, that at all

robiła takie badania puszczy

She conducted such studies of the primeval forest.

w tej swojej pracy takiej

in this kind of work of yours

zawodowej. Ona się życiem naukowczym

professional. She is living the academic life.

nie znudziła, jak sama mówiła. Było dla

she was not bored, as she herself said. It was for

niej bardzo ciekawe to, żeby ludzi edukować,

it's not very interesting to educate people,

żeby opowiadać o przyrodzie.

to talk about nature.

No właśnie tak widzę, że tutaj z jednej strony

Well, I can see that here on one hand

to życie z przyrodą

It's a life with nature.

blisko, ta biologia, ale tutaj już takie

Close, this biology, but here it’s already something like this.

urządzenia i ta współpraca

devices and this collaboration

z inżynierami. Tak, tak,

with the engineers. Yes, yes,

no tak, dużo jest w ogóle takich

Well, there are indeed many like that.

takich... Pewnie też z mężczyznami

such... Probably also with men

w głównej mierze. Takich też

mainly. Such also

dylematów w ogóle w tym życiu

dilemmas in general in this life

Simony, bo jednak pracowała w takim instytucie, który

Simony, because she actually worked in such an institution that

był finansowany przez leśników, a później jednak

it was funded by foresters, but later however

zabierała głos przeciw leśnikom

she spoke out against the foresters

i apelowała o to, żeby Puszcza Białowieska

and she appealed for the Białowieża Forest

była objęta ochroną

was under protection

cały teren Puszczy Białowieskiej.

the entire area of the Białowieża Forest.

Więc tutaj było

So here it was.

bardzo dużo takich dylematów w życiu Simony.

a lot of such dilemmas in Simona's life.

No mieszkała w takim miejscu, w którym

Well, she lived in a place where

na przykład Lech Wilczek wymyślił, żeby

for example, Lech Wilczek came up with the idea to

były, żeby

were, so that

były różne rośliny

there were different plants

i one się czasem okazywały

and they sometimes proved to be

inwazyjnymi roślinami dla

invasive plants for

Puszczy Białowieskiej. Więc tu

Białowieża Forest. So here

są też takie w tej historii

there are also those in this story

rzeczy do dyskusji zastanawiające.

Things for discussion that are thought-provoking.

Takie rzeczy, które

Such things that

z punktu widzenia ekologów

from the perspective of ecologists

były zbędne albo niepotrzebne

were unnecessary or unneeded

do zastanowienia.

for consideration.

No ale to była prawdziwa

Well, that was real.

z krwi i kości postać

a character made of flesh and blood

ze swoimi namiętnościami,

with their passions,

ambicjami, które w książce

ambitions that are in the book

bardzo pokazuje Simonę wielowymiarową,

it shows Simona in a very multidimensional way,

bardzo złożoną, dla której

very complex, for which

miłość była niesamowitą wartością.

Love was an incredible value.

I ona dla tego Lecha Wilczka

And she for that Lech Wilczek.

po prostu wszystko by zrobiła Simona.

She would simply do everything, Simon.

I to był najważniejszy człowiek w jej życiu.

And he was the most important man in her life.

Tak. I z tego

Yes. And from this

też powodu wchodziła w różne konflikty

she also got into various conflicts for the same reason

Simona. To jest taka

Simona. This is such a

część może, w której w filmie nie ma

the part where there isn't in the movie

i ona nie wybrzmiewa, ale no w książce

And it doesn't resonate, but well, in the book.

bardzo ja to szczegółowo opisuję, bo miałam

I describe it very подробно because I had.

okazję z Lechem Wilczkiem pobyć, spędzić

an opportunity to spend time with Lech Wilczek

dużo czasu, wiele nocy przegadać

a lot of time, many nights to talk

i też się z nim

and also with him

jakby pospierać w różnych sprawach.

like to argue about various matters.

Bo on jednak trzymał taką swoją wersję,

But he kept his own version.

którą chciał bardzo, żeby się

which he/she/they wanted very much to become

znalazła jego opowieści,

she found his stories,

a jednak sprawa jest bardzo złożona.

And yet the matter is very complex.

I ja w książce pokazuję też

I also show in the book

te wszystkie odcienie całej tej

all these shades of all this

ich historii. No życie

their history. Well, life

prywatne było

it was private

jakby

as if

naznaczone dużą samotnością

marked by great loneliness

też w przypadku Simony Kossak.

also in the case of Simona Kossak.

Mimo takiej radości przebywania

Despite such joy of being

z wieloma ciekawymi ludźmi

with many interesting people

w Białowieży i z bardzo

in Białowieża and with very

interesującym mężczyzną,

an interesting man,

na dziedzince,

in the courtyard,

nieszczęśliwa była

she was unhappy

początkowa faza

initial phase

tej ich znajomości. Ponieważ

of their acquaintance. Because

ona była bardzo gorącym

She was very hot.

takim uczuciem do Lecha Wilczka.

such a feeling towards Lech Wilczek.

On tego nie odwzajemniał i to przez wiele lat

He did not reciprocate that for many years.

nie odwzajemniał. To po prostu mieszkali obok siebie.

He did not reciprocate. They simply lived next to each other.

Nie był towarzyszem życia. Był kimś

He was not a companion for life. He was someone.

takim, kto wręcz

to someone who hands over

czasem pomaga, czasem nie pomaga, na kogo

Sometimes it helps, sometimes it doesn't help, for whom.

nie można liczyć. Potem się sytuacja

You can't count on it. Then the situation...

całkowicie odwróciła. Znaczy ona

She completely reversed it. It means she.

jakby była w niego wpatrzona jako mentora,

as if she were looking at him as a mentor,

jako mężczyznę, a później

as a man, and later

to on przestawał być aktywny

he stopped being active

zawodowo, przestawał wydawać albumy

professionally, he stopped releasing albums

i był wpatrzony w nią. Ponieważ

and he was staring at her. Because

ona zaczęła wydać książki, ona robiła

She started publishing books, she was doing.

karierę naukową i wszystko to zrobiła.

She pursued an academic career and did everything for it.

I stała się znaną

And she became known.

popularyzatorką i

popularizer and

znalazła się naukowczynią, która

she became a researcher who

już więcej niż tą profesorę nie mogła zrobić

she could no longer do more than this professor

w tym instytucie. I jeszcze

in this institute. And also

osobą, do której zgłasza się

the person to whom one reports

wielu ludzi. Ona miała wiele

many people. She had many

takich swoich spraw, o których Lech Wilczek nie miał pojęcia.

such matters of his own that Lech Wilczek had no idea about.

Stąd mówię, że było to

That's why I say it was.

naznaczone samotnością do samego końca, ale

marked by loneliness until the very end, but

było też no niezwykle

it was also quite extraordinary

takimi szczęśliwymi

such happy ones

momentami i pięknymi właśnie

at times and beautiful just

z Lechem, którego

with Lech, whose

ona po wielu latach zrozumiała

she understood after many years

i jakby odkryła jaki on jest.

and as if she discovered what he is like.

I jakby no taki piękny moment

And it's like, well, such a beautiful moment.

jest pod koniec, niestety pod koniec

it's at the end, unfortunately at the end

samego życia Simony, kiedy

the same life of Simona, when

okazuje się, że jest chora i on

it turns out that she is sick and he

wtedy do niego dociera taka informacja, że on

then he receives such information that he

może ją stracić. I w nim się budzi

she may lose it. And it awakens in him

taka świadomość, że

such awareness that

to co ich połączyło jest niezwykłą sprawą.

What connected them is an extraordinary matter.

I

I

sam Lech mi opowiadał, Wilczek, że

Lech himself was telling me, Wilczek, that

że no oni

that well they

byli we troje, jak on to mówił.

there were three of us, as he called it.

On, Simona i to miejsce.

On, Simona and this place.

I to miejsce, które mówił,

And this is the place he mentioned,

że po śmierci Simony wiedzieli obydwoje,

that after Simona's death, both of them knew,

że chcieliby, żeby to miejsce, żeby przyroda weszła w to miejsce

that they would like for this place, for nature to enter this place

i żeby nikogo tam więcej nie było, bo

and so that no one else was there, because

tam została ich aura, ich duch i

there their aura remained, their spirit and

to jest dla nich bardzo ważne,

this is very important to them,

bardzo ważne miejsce i że połączyło ich

a very important place and that it bonded them

też to miejsce i ta miłość do Puszczy Białowieskiej

this place and this love for the Bialowieza Forest

ich połączyła i że on

they were connected and that he

miło pamiętał, że byli w takim metafizycznym

he fondly remembered that they were in such a metaphysical

układzie. On, Simona i Puszcza Białowieska.

In arrangement. He, Simona, and Białowieża Forest.

To czego on nie wiedział o niej?

What he didn’t know about her?

Nie wiedział o

He didn't know about

korespondencji, jaką

correspondence that

ona prowadzi z różnymi

she leads with various

ludźmi, którzy jej opisują swoje

people who describe their

kłopoty w życiu, czy

troubles in life, or

no właśnie

exactly

nie wiedział o tej relacji

he didn't know about this relationship

na przykład z liceum

for example from high school

imienia Wojciecha Kossaka,

in the name of Wojciech Kossak,

do którego ona jeździła. Ona jeździła sama.

to which she used to go. She went alone.

Ona nie zabierała tam Lecha Wilczka.

She didn't take Lech Wilczek there.

Nie wiedział o

He didn't know about

też jej działalności na forach internetowych,

her activities on online forums,

na których odpowiadała

to which she responded

internautom, którzy się pytali

to internet users who asked

różne rzeczy, czy się spierała na tych forach.

Various things, whether she argued on those forums.

Nie wiedział

He didn't know.

też o, no tak,

also about, well yes,

o takich osobach, z którymi ona zrywała kontakt

about such people with whom she cut off contact

na przykład z jakiegoś

for example from some

z jakiegoś powodu, prawda?

For some reason, right?

Czyli ona do końca pozostała

So she remained until the end.

taka trochę jednak samotna.

a bit lonely after all.

Wsobna taka pozostała,

The inward one remains like that.

tak, ale też wolna, bo jakby

Yes, but also free, because it's like...

ona chciała być wolna i ona uważała,

she wanted to be free and she believed,

że nie trzeba wszystkich o wszystkim

that not everyone needs to know everything

informować, prawda? Tak jak na początku

to inform, right? Just like at the beginning

poszła tą swoją drogą, tak też do końca

She went her own way, so until the end.

wszystkiego o sobie nie wyjawiała.

She did not reveal everything about herself.

Tak, była introwertyczką, miała swój świat

Yes, she was an introvert; she had her own world.

i też chroniła tego świata.

and she also protected this world.

A potem to już wynikało z takich prozaicznych

And then it resulted from such mundane things.

rzeczy, że ona Lecha nie chciała

the thing is that she didn't want Lech

martwić czasem pewnymi

worry sometimes about certain

pewnymi sprawami, chociaż on był

certain matters, although he was

taki bardzo dziarski i wszyscy mówili,

so very lively and everyone said,

że nie, Lech Wilczek przeżyje wszystkich.

that no, Lech Wilczek will outlive everyone.

A Simonę to na pewno

And Simon, for sure.

przeżyje. Ona jednak bardzo go

she will survive. However, she cares for him very much.

chroniła, uważała, że dbała o niego,

she protected, believed that she took care of him,

przywoziła obiady i tak dalej.

She brought lunches and so on.

Mińska autorka książki Simona

Minsk author of the book Simon

Opowieść o niezwyczajnym życiu

A story about an extraordinary life.

Simone Kostek była razem z nami.

Simone Kostek was with us.

Bardzo dziękuję za spotkanie.

Thank you very much for the meeting.

Dziękuję bardzo. A my czekamy na film, który

Thank you very much. And we are waiting for the film that

w listopadzie trafi do kin.

It will hit theaters in November.

Simona Kostek w reżyserii Adriana Panka.

Simona Kostek directed by Adrian Pank.