246.Bölüm

Bu dizinin betimlemesi ES FİLM tarafından Sesli Betimleme Derneğine yaptırılmıştır.

The description of this series has been done by ES FİLM for the Audio Description Association.

Bir adamın ölümünden sonra üç oğlundan en tembel olanı hangisi ise malımı, mülkümü o alsın diye vasiyet etmesi.

After a man's death, he bequeaths his property to whichever of his three sons is the laziest.

Öleceğini anlayan bir adam ölmeden önce candan ve gönülden ısrarla vasiyette bulunmuştu.

A man who understood he would die insisted fervently and wholeheartedly on making a will before he passed away.

Onun selvi boylu üç oğlu vardı. Gönlünü de canını da onlara vakfetmişti. Onları çok seviyordu.

He had three tall sons. He had devoted his heart and soul to them. He loved them very much.

Elimde, avucumda, kumaştan, altından ne varsa onları bu üç oğlumdan en tembeli alsın, dedi.

"Let the laziest of my three sons take whatever is in my hand, in my palm, from the fabric, from the gold," he said.

Kadı'ya da bu vasiyeti duyurdu. Çocuklarına da birçok öğütler verdi. Sonra da ölüm şarabının kadehini aldı, içti.

He also announced this will to the judge. He gave many advices to his children. Then he took the cup of the wine of death and drank it.

Çocuklar kadıya, ey kerem sahibi büyük insan, dediler, biz üç yetim babamızın emrinden dışarı çıkamayız.

The children said to the judge, "O great person of generosity, we cannot go beyond our father's command as three orphans."

Emri duyduk ve itaat ettik. Bu buyruk onun.

We heard the command and obeyed. This order is His.

O ne buyurdu ise, biz,

What he said, we,

ona uyarız. Böylece buyruğu yürür, yerine gelir.

We will warn him. Thus, the order will be carried out and fulfilled.

Biz, İsmail gibiyiz. O da İbrahim.

We are like Ismail. He is like Ibrahim.

İbrahim'imiz bizi kurban bile etseydi, biz ondan baş çevirmez, ona karşı gelmezdik.

Even if our Ibrahim were to sacrifice us, we would not turn away from him nor would we oppose him.

Kadı dedi ki, bir karara varabilmem için her biriniz aklını, zekasını kullanarak tembellik derecesini anlatan bir hikaye söylesin.

The judge said, "In order for me to come to a decision, each of you should tell a story that illustrates the degree of laziness using your intellect and wit."

Böylece, her birimizin tembellik derecesini görelim, hanginizin daha tembel olduğunu kat'i olarak anlayalım.

Thus, let us see the degree of laziness of each one of us, and let us definitively understand which one of you is lazier.

Arifler, iki dünyadan da vazgeçmiş, ne bu dünyada ne de öteki dünyada gayeleri zevk olmayan, zevk peşinde koşmayan tembel kişilerdir.

The wise have renounced both worlds; they are idle individuals whose goals are not pleasures in this world or the next, and who do not chase after pleasures.

Bu sebepten de onlar, tarla sürmeden, zahmetsizce harman devşirirler.

For this reason, they harvest the crop effortlessly without plowing the fields.

Onlar, kendi tembelliklerine dayanmışlar, her işi Cenab-ı Hakk'ın takdirine bırakmışlar, didinmekten vazgeçmişler, huzura kavuşmuşlardır.

They have relied on their own laziness, left every task to the will of God, given up on hard work, and found peace.

Halk, Hakk'ın fiilini, takdirini görmez de, bu yüzden rahat ve huzur nedir bilmez.

The people do not see the actions and will of God, and for this reason, they do not know what tranquility and peace are.

Gece ve gündüz, zahmet ve meşakkatten kurtulamaz.

Night and day cannot escape hardship and toil.

Hadi, tembelliğinizi söyleyin de sırrınızı anlayayım.

Come on, tell me your laziness so I can understand your secret.

Tembelliğinizin derecesini bileyim.

Let me know the degree of your laziness.

Şüphe yok ki her dil, gönlün perdesidir.

There is no doubt that every language is a veil of the heart.

Perde kımıldanınca sırlara ulaşılır.

When the curtain moves, secrets are revealed.

Bir dilim küçük et parçası, küçük bir perde olur da yüzlerce güneşin yüzünü örter.

A slice of small meat can become a small curtain that covers the faces of hundreds of suns.

O üç kardeşten biri kadıya dedi ki,

One of those three brothers said to the judge,

ben bir insanın konuşmaya başlar başlamaz konuşuş tarzından kullandığı dil bakımından,

As soon as a person begins to speak, based on their speaking style and the language they use,

ne adam olduğunu anlarım.

I understand what kind of man you are.

Eğer ağzını açmaz, konuşmaya başlamazsa, ancak üç gün içinde anlayabilirim.

If he doesn't open his mouth and doesn't start talking, I can only understand him in three days.

Öbürü, ben, dedi, söz söylerse o adamın ne biçim adam olduğunu anlarım.

The other one, I, said, if he speaks, I will understand what kind of man that man is.

Söylemezse, onu söz söylemeye zorlar, ona söz söyletirim.

If he doesn't say it, I will force him to speak, I will make him say it.

Kadı, senin bu hileni, kurnazlığını duymuş, işitmişse ağzını kapar,

If the judge has heard of your cunning and deceit, he will shut his mouth.

susar, hiçbir şey söylemezse ne yaparsın, dedi.

"If he/she stays silent and doesn't say anything, what will you do?" he/she said.

Bu örnek şuna benzer.

This example is similar to that.

Ananın biri çocuğuna dedi ki,

One mother said to her child,

geceliğin sana bir hayal görünürse,

if you see a dream of me at night,

yahut mezarlıkta, korkulu bir yerde kinle, hiddetle dolu kapkara bir hayal görürsen,

or if you see a dark vision full of resentment and anger in a fearful place in the cemetery,

yüreğini sağlam tut, korkmadan üstüne atıl.

Hold your heart strong, pounce on it without fear.

O hayal derhal senden yüz çevirir.

That dream will immediately turn away from you.

Çünkü, kim korkmadan üstüne atılırsa, o dev gibi olan hayal hemen kaçar, kaybolur.

Because whoever jumps on it without fear, that giant dream immediately escapes and disappears.

Çocuk dedi ki,

The child said,

o dev gibi olan hayale de annesi böyle söylemiş ise,

if his mother said such a thing about that giant dream,

o hayal annesinin emrine uyarak üstüme atılır, boynuma sarılırsa, o zaman ben ne yaparım?

If that dream jumps on me, obeying its mother's command, wrapping around my neck, what will I do then?

Sen, korkma, uyanık ol, diyorsun.

You say, "Don't be afraid, stay awake."

Bunları bana öğretiyorsun ama,

You are teaching me these things, but,

elbette o çirkin ve korkunç hayalinde bir annesi vardır.

Of course, in that ugly and frightening dream, there is a mother.

Şeytana da, insana da akıl öğreten, telkinde bulunan, tek olan, eşsiz olan, haktır.

He is the one who teaches and advises both the devil and mankind, the unique and unparalleled, the truth.

Zayıf olan, kuvveti gücü bulunmayan kimse bile, onun lütfu ile, yardımı ile hasma galip gelir.

Even the weak, those without strength or power, can overcome the enemy with His grace and assistance.

Yavaş olan, halim olan, ceza vermekte acele etmeyen,

Slow, gentle, not in a hurry to punish,

ne ise, ne tarafa yardım ediyorsa,

whatever it is, wherever it helps,

Allah için olsun, sen de o tarafa yürü, o tarafta ol.

For God's sake, you too walk that way, be on that side.

Kadı dedi ki,

The judge said,

kurnazlığını anlar da sözü söylemezse, o akıllı kişi senin hile yaptığının farkına varırsa,

if the cunning person understands but does not speak out, that wise person will realize that you are deceitful,

onun sırrını nasıl anlarsın?

How do you understand his secret?

Doğru söyle,

Tell the truth,

onun karşısında susar, otururum,

I stay silent in front of him, I sit down.

diye cevap verdi.

he replied saying.

Çıkacağım yerde,

Where I will get off,

sabrı merdiven edinirim,

"I will make patience my staircase,"

çıkarım da.

I deduce it.

Böylece,

Thus,

rahatlığın,

comfort,

sevincin,

your joy,

damına ulaşırım.

I reach the top.

Fakat,

However,

onun huzurunda otururken,

while sitting in his presence,

bu alemin neşe ve gamına ait olmayan bir söz gönlümden coşu verirse,

if a word that is not related to the joy and sorrow of this world bursts forth from my heart,

bilirim,

I know,

anlarım ki o sözü,

I understand that word,

Yemen ülkesindeki

in the country of Yemen

Süheyl yıldızına benzeyen,

resembling the star Suheyl,

parlak,

bright,

nurlu gönülden gönderen,

from a radiant heart, sending,

odur.

it is him/her.

Gönlümden çıkıp gelen o söz,

The words that come out of my heart,

ötelerden,

from beyond,

şerefli,

honorable,

uğurlu yönlerden gelmektedir.

It comes from auspicious directions.

Çünkü gönülden gönüle pencere vardır.

Because there is a window from heart to heart.

Gönül penceresinden güneş içeri düşünce,

When the sun shines in through the heart's window,

söz bitti,

the word is over,

tamamlandı.

completed.

Ve Allah,

And Allah,

doğrusunu daha iyi bilir.

He knows the truth better.

Bu beytlerin şerhi vardır.

There is an interpretation of these couplets.

Ama şerh,

But the commentary,

gönülde kapandı kaldı.

It remained closed in the heart.

Artık dışarı çıkmaz.

He/She doesn't go out anymore.

Sultan Veled hazretlerinin bahsi tamamlaması

The completion of Sultan Veled's discourse.

bir müddet bu mesnevi,

for a while this masnavi,

babam gibi sustu.

He was silent like my father.

Veled ona dedi ki,

He said to him,

Ey nefesidir olan!

O breath of life!

Ey nefesiyle ölüleri dirilten!

O breath that revives the dead!

Ne yüzden artık söz söylemiyorsun?

Why aren't you speaking up anymore?

Neden ledün ilminin kapısını kapattın?

Why did you close the door to the science of ladun?

Şehzadeler hikayesi sona ermedi.

The story of the princes has not ended.

Üçüncü şehzadenin macerası tamamlanamadı,

The adventure of the third prince was not completed,

anlatılamadı.

It could not be explained.

Babam buyurdu ki,

My father commanded that,

Sözüm,

My word,

bundan böyle deve gibi çöktü,

"From now on, he/she has sunk down like a camel,"

yatıp uyudu.

went to bed and slept.

Artık mahşere kadar

Until the day of judgment.

kimse ile konuşmayacağım.

I will not talk to anyone.

Bu sözün şerhi var.

There is an explanation for this saying.

Var ama

There is, but

o şerh,

that comment,

gönülde kapandı kaldı.

It was closed and remained in the heart.

Artık dışarı çıkmıyor.

He/She no longer goes outside.

Natıka,

Natıka,

söz söylemesi,

to speak,

ölme kabiliyeti,

ability to die,

deve gibi çöktü,

It collapsed like a camel,

uyudu.

he/she slept.

O söyleyebilir,

He can say it.

ama ben

but I

söz söylemeye ağzımı kapadım.

I closed my mouth to speak.

Göçme zamanı

Time to migrate.

dereden sıçrayıp

jumping from the stream

çıkmaya geldi.

It has come to go out.

Her şey helak olur.

Everything will perish.

Ancak

However

o,

he,

onun hakikati kalır.

His truth remains.

Bu sözün geri kalan bölümü,

The rest of this statement,

canı diri olan kişinin gönlüne,

To the heart of a person with a lively spirit,

dilsiz,

mute,

dudaksız gelir.

It comes without lips.

Dedikodu da sona erdi,

The gossip has also come to an end.

ömür de sona erdi.

Life has come to an end.

Gamdan,

Gamdan,

dünya gailesinden kurtulma zamanı geldi,

It's time to escape the troubles of the world.

diye bana müjde verildi.

I was given the good news that...

Can aleminde dolaşacağım.

I will wander in the realm of the mad.

Bu topraktan,

From this soil,

bu nemli yerden geçip,

passing through this damp place,

vahdet denizine dalacağım.

I will dive into the sea of oneness.

Çünkü bu dünya,

Because this world,

nemle,

with moisture,

ıslaklıkla diridir,

it is alive with moisture,

hoştur.

It is nice.

Vahdet denizinden ıslaklık elde etmiştir de,

He has obtained moisture from the sea of unity,

o yüzden güzeldir,

that's why it is beautiful,

sevimlidir.

It is cute.

Can,

Can,

toprakla,

with the soil,

ıslaklıkla,

with wetness,

balçıkla diri olursa,

if it's alive with mud,

deniz aleminde ne hale gelir,

what happens in the marine world,

nasıl olur,

how does it happen,

sen seyret.

You watch.

Deniz,

Sea,

şehre benzer.

It resembles the city.

Islaklık ise,

As for dampness,

o şehrin kapısıdır.

It is the gate of that city.

Islaklık,

Moisture,

bir damla gibidir.

It is like a drop.

Vahdet denizinin ise ucu bucağı yoktur.

The sea of unity has no end or limit.

Kıyısızdır,

It is boundless.

sonsuzdur,

it is infinite,

bunu böyle bil.

Know this well.

Şu ıslaklığı,

That wetness,

şu balçığı bırak da,

leave that clay alone,

can gibi sevgilinin denizine dal,

Dive into the sea of your beloved like a breath.

ölümsüzlük elde et.

attain immortality.

Şu balçık bedende hapsolup kalan can,

The soul trapped in this muddy body,

can denizinden çıkıp gelmiştir.

He has come out of the sea.

Bu sebeple,

For this reason,

sen de şerefi,

you too the honor,

büyüklüğü,

magnitude,

can yolunda ara,

search on the path of life,

can yolunda bul.

Find it on the way of life.

İstediğini,

What you want,

can yolunda iste de,

"Ask in the way of the soul,"

seni alıp,

taking you,

canın geldiği yere götürsünler.

May they take you to the place your heart desires.

Toprakta,

In the soil,

balçıkta deniz aramak,

searching for the sea in the mud,

deniz bulmaya çalışmak,

trying to find the sea,

boş yere uğraşmaktır.

It's a futile effort.

Toprağın her cüz'ü,

Every part of the earth,

insanı toprak alemine götürür.

It leads a person to the earthly realm.

Fakat,

However,

can denizinin dalgası,

the wave of the sea of can,

adamı alır,

takes the man,

sevgiliye götürür.

It takes to the beloved.

Bu sebeple,

For this reason,

sevgiliye kavuşmayı canı gönülden iste.

Wholeheartedly wish to be united with your beloved.

Dudaksız,

Lipless,

dilsiz,

mute,

Rabbinin adını an.

Mention the name of your Lord.

Zikret de.

Mention it as well.

Böylece,

Thus,

Rabbi çok zikret de,

"Recite the name of the Lord often,"

şu fani cihandan,

from this transient world,

bu hapishaneden kurtul.

Get out of this prison.

Can aleminde ebedi olarak kal.

May you remain eternally in the realm of the beautiful.

Boş yere uğraşmalarla,

With futile efforts,

ömür tohumlarını,

the seeds of life,

çorak toprağa ekme desin.

Let it say to sow in barren soil.

Sonunda,

Finally,

helak olup gideceksin.

You will be destroyed and go.

Böyle aziz,

Such a saint,

böyle paha biçilmez ömrü,

such an invaluable life,

her an,

every moment,

hiçbir karşılık elde etmeden,

without receiving any response,

niçin harcıyorsun?

Why are you spending?

Ey işbilen kişi!

Oh knowledgeable person!

Gül bahçesini veriyorsun da,

You are giving the rose garden, but,

dikenlik alıyorsun.

You are getting thorny.

Bu sence aldanma değil mi?

Don't you think this is not a deception?

Ziyan etmiyor musun?

Aren't you wasting it?

Dünya için harcanan ömür,

The life spent for the world,

biter gider.

It ends and goes away.

Hakkın kendi tarafına doğru çağırıp götürdüğü kişi,

The person whom the truth calls and leads toward its own side,

ne mutlu kişidir.

What a happy person.

Sayılı nefeslerle verilmiş olan ömrü,

A life given with counted breaths,

Hak yolunda harcar isen,

If you spend on the path of truth,

o ömür sonsuz olur.

That life becomes eternal.

Bitmez,

It never ends.

tükenmez.

it doesn't run out.

İbadet ile,

With worship,

iyilikle geçen 10 günlük ömür,

a 10-day life spent with goodness,

sayısız,

countless,

hadsiz, hesapsız bir hale gelir.

It becomes limitless and unaccountable.

Hadi,

Come on,

bu dünya pazarında,

in this marketplace of the world,

hayırlı bir alışverişte bulun.

Have a blessed shopping experience.

Bir dikenden,

From a thorn,

yüzbinlerce gül elde et.

obtain hundreds of thousands of roses.

Ektiğin bir iyilik tanesinden,

From a single seed of goodness that you planted,

Cenab-ı Hakk'ın lütfu ve ihsanıyla,

By the grace and favor of Almighty God,

yüzbinlerce tane devşirirsin.

You can harvest hundreds of thousands.

Zaten sayı,

The number already,

bu aleme mahsustur.

This is specific to this realm.

Çünkü sayıların sonu vardır.

Because numbers have an end.

Fakat,

However,

o alemde,

in that realm,

tohumun,

the seed's,

meyvenin sayısı yoktur.

There is no limit to the number of fruits.

Sonu,

The end,

yoktur.

there is none.

Ey,

Hey,

aslından ayrı düşmüş cüz,

a fragment separated from the original,

benliğinden,

from its identity,

varlığından vazgeç de,

give up your existence, but,

külle doğru git.

Go straight to the ash.

Allah'a kavuş.

Meet Allah.

Sen,

You,

kendin,

yourself,

testiye benzeyen bedeninde,

in her body resembling a test tube,

su gibisin.

You are like water.

Yaydığın dedikodu,

The rumor you've spread,

barışın,

of peace,

savaşın da,

of war,

sudaki kabarcıkları gibi değil.

It's not like the bubbles in the water.

Ey akıllı kişi!

Oh, wise person!

Bu şekiller,

These shapes,

bu suretler,

these images,

akarsuyun üstündeki kabarcıklara benzer.

It resembles the bubbles on the surface of the stream.

Yahut da,

Or else,

içteki sırlar,

the secrets within,

dışarı çıkıncaya kadar,

until you go outside,

içteki suyun üzerindeki köpükler gibidir.

It is like the bubbles on the surface of the water inside.

Tandır içinde pişen yemeğin,

the food cooked in a tandoor,

ne çeşit yemek olduğunu,

what kind of dish it is,

kaynayışı,

its boiling,

çıkardığı köpüğü,

the foam it produces,

pis kokusu belli eder.

A foul smell is evident.

O yemeğin,

That meal,

tatlı veya ekşi oluşu,

its sweetness or sourness,

gence de,

to the youth,

ihtiyara da öyle görünür.

It seems so to the old man as well.

Her nasılsa kendini öyle belli eder.

Somehow, she reveals herself that way.

Tıpkı bunun gibi,

Just like this,

insanların canları,

the lives of people,

iç yüzleri de,

the inner surfaces too,

yaptıkları işlerden,

from the work they do,

sözlerinden belli olur.

It becomes evident from your words.

İnsanın canı,

The soul of a person,

mertebe bakımından nasıldır,

How is it in terms of status?

nedir,

what is it,

mü'min midir,

is he a believer?

kafir midir,

Is he an infidel?

veli midir,

Is he a guardian?

işinden,

from your job,

sözünden anlaşılır.

It can be understood from his/her words.

Testideki suyu,

The water in the test tube,

denizden ayırma.

do not separate from the sea.

Denizden uzak tutma ki,

Don't keep me away from the sea,

içindeki tatlı su kokmasın,

let the sweet water inside not smell,

içilmez bir hale gelmesin.

It shouldn’t become undrinkable.

Yani,

So,

canımız testideki su gibi olduğundan,

since our souls are like the water in the pitcher,

onu vahdet denizinden uzak tutarsan,

If you keep it away from the sea of unity,

perişan olur.

will be devastated.

Çünkü büyük sulardan yardım görmeyen,

Because those who do not receive help from the great waters,

kendisine

to himself/herself

katılmayan,

not participating,

durgun su,

still water,

hoş olmaz.

It won't be pleasant.

Güzel rengi de gider,

Its beautiful color will also fade.

güzel kokusu da,

its beautiful scent,

güzel tadı da gider,

the nice taste will also go away,

bozulur.

it will break down.

Hz. Peygamber,

The Prophet Muhammad,

iki günü aynı olan kişi aldanmıştır,

A person who has two identical days has been deceived.

şüpheye düşmüştür,

has fallen into doubt,

diye buyurdu.

he said so.

Yakin elde edemeyen,

Unable to obtain nearby,

tam bir imanı bulamayan kişi,

a person who cannot find true faith,

aptalca yaşar.

Lives foolishly.

Böyle bir insan,

Such a person,

rüzgarla dolu,

filled with wind,

iki boş bir tuluma benzer.

It resembles two empty bags.

O,

He,

her an,

every moment,

ön saftan geride kalır.

stays behind the front line.

Onun safiyeti,

His innocence,

temizliği,

cleanliness,

nesi varsa bulanır,

whatever it has will be found,

köpük gibi tortulanır,

it settles like foam,

bozulur.

it will break.

Onun sıkıntısı,

His distress,

ızdırabı her an artar,

his suffering increases every moment,

daha beter bir hale gelir.

it will get even worse.

Her an,

At any moment,

biraz daha çirkinleşir,

will become a little uglier,

biraz daha kötüleşir.

it gets a little worse.

Hakkın kapısından kovulan o kişi,

The person who was expelled from the door of the Right,

cehenneme doğru gider.

It goes towards hell.

Hakikat denizinden uzak düşmenin azabını çekmeden,

Without suffering the agony of falling away from the sea of truth,

ızdırapların,

your sufferings,

kederlerin ateşinde yanar.

It burns in the fire of sorrows.

İşin oraya varmadan,

Before the job gets there,

halin perişan olmadan,

before your state becomes miserable,

her an gaflet seni biraz daha geriye sürüklemeden,

without any moment of negligence pulling you back a little more,

yürü,

walk,

halil gibi

like Halil

aslına dön.

Return to the original.

Yıldızdan,

From the star,

gök kubbeden vazgeç.

Give up on the sky dome.

Himmet ayağını,

Himmet, the foot.

güneşin ve ayın üstüne koy.

Put it on top of the sun and the moon.

Başını da,

Your head too,

o eyvana,

O balcony,

o dergâha,

that lodge,

o kapının eşiğine koy.

Put it on the threshold of that door.

Bu benliği,

This self,

bu varlığı,

this existence,

Allah yolunda harca da,

Spend in the way of Allah,

iblis gibi haktan ayrı düşme.

Do not stray from the truth like the devil.

Can suyunu,

Natural spring water,

can denizine dök de,

pour it into the sea,

haddi,

limit

hududu olmayan,

without boundaries,

uçsuz bucaksız bir deniz halini al.

become an endless sea.

Hikayeyi kısa kes.

Keep the story short.

Ben,

I,

perde arkasına girdim.

I stepped behind the curtain.

Söz bitti.

The word is over.

Tamamlandı.

Completed.

Allah,

God,

her şeyin doğrusunu daha iyi bilir.

He knows the right thing better than anything else.

Şükürler olsun ki,

Thank God that,

kitap tamamlandı.

The book is complete.

Kaybolmadı.

It didn't get lost.

Peşin akça oldu.

The payment was made in advance.

Kardeşlere ulaştı.

It reached the brothers.

Bu söz,

This word,

gökyüzünün merdivenidir.

It is the ladder of the sky.

Kim bu merdivenle çıkarsa,

Whoever climbs this ladder,

gökyüzünün damına yükselir.

Rises to the roof of the sky.

Fakat,

However,

şu bildiğimiz gök kubbesinin damına değil,

not to the roof of the sky dome we know,

göklerden de daha yüksek olan,

higher than the skies,

mana göğünün damına çıkar.

It climbs to the roof of the sky.

Bu bizim gök kubbemize,

This is our celestial dome,

o gök kubbesinden lütuflar,

blessings from that sky dome,

ihsanlar gelir.

Bounties come.

Bu gök kubbesinin dönüşü de,

The rotation of this celestial dome too,

daima

always

o mana göğünün havası ile,

with the air of that spiritual sky,

o göğün sevdası iledir.

It is with the love of that sky.

Hazret-i Mevlana'nın

Hazrat-i Mevlana's

Mesnevi-i Şerifi,

The Masnavi-i Sharif,

bir görseli izledik.

We watched a visual.

Seslendiren,

Narrator,

Enes Ergür.

Enes Ergür.