98 Sübhâne Rabbike Âyet-i Kerîmesi

98- Sübhâne Rabbike âyet-i kerîmesi Kur'ân-ı kerîm okuduktan, dua ettikten ve ders ve vaazlardan sonra Sübhâne Rabbike âyet-i kerîmesini okumak, İslâm memleketlerinde yapıla gelen bir sünnettir.

98- The verse "Subhāna Rabbika" is a practice in Islamic countries to recite after reading the Qur'an, making prayers, and delivering lessons and sermons.

Bazı kimseler, bu âyet-i kerîmeyi değiştirerek, Sübhâne Rabbine şeklinde okumak daha iyidir, diyor.

Some people say that it is better to read this noble verse in the form of "Subhâne Rabbine."

Meselâ, Çarşamba kazası müftesi Hasan Hulusi Efendi, Mecmâü'l-Âdâb kitabının son sahifesinde böyle söylüyor.

For example, the mufti of the Çarşamba district, Hasan Hulusi Efendi, says this on the last page of the book Mecmâü'l-Âdâb.

Bunun gibi, Rükn-ül İslâm, Muhammed bin Ebu Bekir'in, rahmetullâhi teâlâ aleyh,

Like this, the Rukn of Islam, Muhammad bin Abu Bakr, may Allah's mercy be upon him.

meşhur Şir'at-ül İslâm kitabını şerh eden, Yâkub bin Seyyid Ali, rahmetullâhi teâlâ aleyh, dua faslına yaptığı ilâvelerde ve Mecmâü'l-Fetâvâ'da diyor ki,

The famous book Şir'at-ül İslâm, which was annotated by Yâkub bin Seyyid Ali, may Allah's mercy be upon him, states in the additions he made to the section on prayer and in Mecmâü'l-Fetâvâ, that

dualardan sonra, Sübhâne Rabbina demek, Sübhâne Rabbike demekten daha yerinde olur.

After the prayers, saying "Subhane Rabbina" is more appropriate than saying "Subhane Rabbike."

Çünkü maksat, âyet okumak değil, dua ve senâdır, yazmaktadır.

Because the goal is not to read verses, but to pray and to praise.

Muhammed Es'ad Efendi'nin, rahmetullâhi teâlâ aleyh, Dürr-i Yekta, doksan üçüncü sahifesi, son satırında bildirdiği gibi,

As reported on the last line of the ninety-third page of Durr-i Yekta by Muhammed Es'ad Efendi, may Allah have mercy upon him,

Yeni şehirli Şeyh-ül İslâm, Abdullah-ı Rûmî, rahmetullâhi teâlâ aleyh, Beşçet-ül Fetâvâ kitabında da böyle demekte ve bunu,

The new urban Sheikh ul-Islam, Abdullah al-Rumi, may Allah have mercy on him, also states this in the book Beşçet-ül Fetâvâ, and he does so by...

Hidaye kitabının sahibi olan, Burhanettin'in, Tecnis ismindeki fetva kitabından tercüme etti.

The owner of the Hidaye book, Burhanettin, translated from the fatwa book called Tecnis.

Diğer taraftan,

On the other hand,

1. Müfessirlerin baş tâcı, Beydâvî, rahmetullâhi teâlâ aleyh, tefsirinde diyor ki,

1. The crown of the interpreters, Beydawi, may Allah's mercy be upon him, says in his commentary that,

Ali, radıyallâhu anh, buyurdu ki,

Ali, may Allah be pleased with him, said that,

Kıyâmet günü bol bol sevâba kavuşmak isteyen, her toplantı sonunda,

On the Day of Judgment, those who want to earn abundant rewards, at the end of every gathering,

Sübhâne Rabbike, âyetini sonuna kadar okusun.

"May your Lord be glorified, let him recite the verse to the end."

Bu haber, tefsirlerin çoğundur.

This news is of great interpretation.

Meselâ, Hüseyin Vâizi Kâşifî'nin, Farisi, Mevâhib-i Aliye tefsirinde ve bunun Türkçe tercümesi olan, Mevâkib tefsirinde yazılıdır.

For example, it is written in the Persian commentary of Hüseyin Vâizi Kâshifî, the "Mevâhib-i Aliye," and its Turkish translation, the "Mevâkib" commentary.

2. Said bin Mensûr'un ve İbni Ebi Şeybe'nin ve hafız, hadîs-i âlimi, Ebu Yâla'nın, rahmetullâhi aleyhim ecma'in,

2. Said bin Mensûr, Ibn Abi Shaybah, and the hadith scholar, Abu Ya'la, may Allah have mercy on them all,

bildirdikleri bir hadîs-i şerîfte,

in a hadith they reported,

Ebu Said-i Hudri, radıyallâhu anh, diyor ki,

Abu Sa'id al-Khudri, may Allah be pleased with him, says that,

Resûlullah, sallallâhu aleyhi ve sellem, namazda selâm vereceği zaman,

When the Messenger of Allah, peace and blessings be upon him, was about to give the salam in prayer,

Sübhâne Rabbike, âyetini okurdu.

He would recite the verse "Glory be to Your Lord."

3. Hadîs-i ilmi mütehassısı, meşhur Taberânî diyor ki,

The scholar of hadith, the famous Taberâni, says that

Abdullah İbni Abbas, radıyallâhu teâlâ an-hümâ, buyurdu ki,

Abdullah Ibn Abbas, may Allah be pleased with him, said that,

Resûlullah, sallallâhu aleyhi ve sellem, namazda selâm vermeden evvel,

The Messenger of Allah, peace be upon him, before giving the salutation in prayer,

Sübhâne Rabbike, âyet-i kerîmesini okurdu.

He would read the verse, "Glory be to Your Lord."

4. Yine İmâm-ı Taberânî, rahmetullâhi teâlâ aleyh, diyor ki,

4. Again, Imam Taberani, may Allah's mercy be upon him, says that,

Abdullah İbni Zeyd bin Erkam, babasından işiterek diyor ki,

Abdullah Ibn Zayd bin Arqam says, hearing from his father,

Resûlullah, sallallâhu aleyhi ve sellem, buyurdu ki,

The Messenger of Allah, peace be upon him, said that,

Bir kimse, namaz sonunda, üç defa,

At the end of the prayer, a person says three times,

Sübhâne Rabbike, âyet-i kerîmesini okursa,

If he recites the verse "Subhānaka Rabbika,"

yetişir miktarda sevâba kavuşur.

He will attain a sufficient amount of reward.

5. Hatîb-i Bağdâdî, rahmetullâhi teâlâ aleyh, kitabında bildiriyor ki,

5. The preacher of Baghdad, may Allah's mercy be upon him, states in his book that,

Ebu Said-i Hudrî, radıyallâhu anh, buyurdu ki,

Abu Sa'id al-Khudri, may Allah be pleased with him, said:

Resûlullah, sallallâhu aleyhi ve sellem, namazdan selâm verince,

When the Messenger of Allah, peace be upon him, gave the salam after the prayer,

Sübhâne Rabbike, âyet-i kerîmesini okurdu.

He would recite the verse, "Glory be to Your Lord."

6.

6.

Hadîs âlimlerinin büyüklerinden,

One of the great scholars of Hadith,

Hafız Ebu Yâla, rahmetullâhi teâlâ aleyh,

Hafiz Abu Ya'la, may Allah's mercy be upon him,

El-Müsned ismindeki kitabında diyor ki,

In his book titled El-Müsned, he says that,

Ebu Said-i Hudrî, radıyallâhu anh, buyurdu ki,

Abu Said al-Khudri, may Allah be pleased with him, said:

Resûlullah, sallallâhu aleyhi ve sellem,

The Messenger of Allah, peace and blessings be upon him,

namazdan selâm verince,

when you greet after the prayer,

üç defa, Sübhâne Rabbike, âyet-i kerîmesini okurdu.

He would recite the verse "Subhâne Rabbike" three times.

7. İbni Hibban,

7. Ibn Hibban,

Ebu Şâbî'den alarak diyor ki,

He says, taking from Abu Shabi,

Resûlullah, sallallâhu aleyhi ve sellem, buyurdu ki,

The Messenger of Allah, may peace and blessings be upon him, said that,

Kıyamet günü, büyük ölçeklerle,

On the Day of Judgment, with great scales,

bol sevap kazanmak isteyen kimse,

anyone who wants to earn abundant rewards,

bir meclisten kalkınca,

when leaving a council,

Sübhâne Rabbike, âyet-i kerîmesini okusun.

"May Your glory be exalted, let him recite the sacred verse."

Bu çeşitli hadîs-i şerifler gösteriyor ki,

These various hadiths show that,

Resûlullah, sallallâhu aleyhi ve sellem,

The Messenger of Allah, peace be upon him,

bu âyet-i kerîmeyi okurken,

while reading this noble verse,

ve ümmetine tavsiye,

and a recommendation to his community,

buyururken, Kur'ân-ı kerîmdeki şeklini değiştirmemiş,

while offering, has not altered its form in the Qur'an.

hep Sübhâne Rabbike demiştir.

He has always said, "Glory be to Your Lord."

Sübhâne Rabbina dediği işitilmemiştir.

It has not been heard that He said, "Glory be to our Lord."

O hâlde, bu âyet-i kerîmeyi,

Then, let us consider this noble verse,

Sübhâne Rabbina şekline sokmak,

Glorifying our Lord in formation,

Kur'ân-ı kerîme el uzatmak olduğu gibi,

Just as it is to reach out to the Noble Qur'an,

sünnet-i seniyyeye de tecavüz etmek,

to violate the sunnah.

çok çirkin bir hareket olur.

It would be a very ugly move.

İslâm âlimleri, hadîs-i şeriflere bakarak,

Islamic scholars, based on the hadiths,

ibadetlerden ve toplantılardan,

from worship and meetings,

sonra Sübhâne Rabbike âyet-i celîlesini okumayı,

Then read the verse "Subhāna Rabbika al-jalīl."

âdet buyurmuş ve kitaplarında bildirmişlerdir.

They have stated in their books that this is a custom.

Meselâ,

For example,

Allâme Muhammed alâüd-dîni haskefî,

Allame Muhammad alâüd-dîni Haskefî,

Dürrül Muhtar kitabında,

In the book Dürrül Muhtar,

namazdan sonra duayı,

the prayer after the namaz,

Sübhâne Rabbike âyet-i kerîmesini okuyarak,

By reciting the verse "Glory be to your Lord,"

tamamlamalıdır, demektedir.

It must be completed, it says.

Şen Bilalî hazretleri,

Shen Bilali Hazreti,

Molla Hüsrev'in Dürre-i Hâşiyesinde buyuruyor ki,

Molla Hüsrev says in his Dürre-i Hâşiye that,

Namazdan ve duadan sonra,

After prayer and supplication,

Hazret-i Ali'nin,

Hazrat Ali's,

radıyallâhu anh,

May Allah be pleased with him,

bildirdiği üzere,

as reported,

Sübhâne Rabbike âyet-i kerîmesini okumalıdır.

He should recite the verse "Glory be to Your Lord."

Merâk-ı'l-felâhta böyle yazmaktadır.

This is written in "Merâk-ı'l-felâhta."

Dürrül Muhtar sahibinin,

The owner of Dürrül Muhtar,

kitabının başında,

at the beginning of the book,

İlm deryâsı, zamanının bir dânesi,

The sea of knowledge, a grain of its time,

asrının süsü diye,

"as the ornament of his time,"

metheddiği

the one who was praised

ve İbn-i Âbidîn hazretlerinin şerhinde çok övdüğü,

and in the commentary of Ibn Abidin, which he praised highly,

Şeyhülislam Hayrettin Remli'nin fetvaları,

The fatwas of Shaykh al-Islam Hayrettin Remli,

İstanbul'da Süleymaniye Kütüphanesi,

Süleymaniye Library in Istanbul,

Yeni Câmî kısmında vardır.

It is located in the New Mosque section.

Fetavâ-yı Hayriye denilen bu kitabın

This book called Fetavâ-yı Hayriye

beşinci sahifesinde buyuruyor ki,

it says on the fifth page,

Namazda, duaların hepsinde,

In prayer, in all the supplications,

müfret olarak, yani Rabbike diyerek okumakta,

as a müfret, that is, by reading it as Rabbike,

okumak, yalnız kunud duasında cem,

to read, only in the gathering of kunud prayer,

yani Rabbina şeklinde okumak sünnettir.

That is, reading it as "our Lord" is a sunnah.

Dört mezhebin inceliklerini iyi bilen,

One who knows the subtleties of the four sects well,

Ârif-i Billâh, Seyyid Abdülhakîm Efendi,

Knowledgeable of God, Sir Abdülhakîm Efendi,

birçok derslerinde,

in many of your lessons,

Sübhâne Rabbike âyet-i kerîmesini,

Glory be to Your Lord, the Most High.

değiştirmeden okumak lâzım olduğunu beyan buyururdu.

He would state that it is necessary to read without changing.

Görülüyor ki hadîs-i şerîfler,

It is seen that the noble hadiths,

fıkıh kitapları ve fetvalar,

books of jurisprudence and fatwas,

bu âyet-i kerîmenin değiştirilmeden okunmasını istemektedir.

This verse wishes to be read without alteration.

Yalnız Tecnis kitabı

Only the Tecnis book.

ve bundan alınmış birkaç kitapta,

and in a few books taken from this,

bu âyet-i kerîmenin şekli bozulmaktadır.

The form of this Holy verse is being distorted.

Hâlbuki âyet-i kerîme

However, the honorable verse

ve hadîs-i şerîflerde açıkça bildirilen şeylerde,

and in the matters clearly stated in the authentic hadiths,

içtihat edilemeyeceği

it cannot be established as case law

ve bunların değiştirilemeyeceği,

and that these cannot be changed,

dört mezhep kitaplarında da bildirilmektedir.

It is stated in the books of the four schools of thought.

Nas bulunan yerde,

Wherever there is a path,

içtihada izin yoktur denilmektedir.

It is said that there is no permission for independent reasoning (ijtihad).

Tecnis kitabı da,

The Tecnis book as well,

baş tarafında,

at the beginning,

bu kitap,

this book,

büyüklerin söylemeyip,

what the elders do not say,

sonra gelenlerin çıkardığı meseleleri bildirmektedir,

it informs about the issues raised by the subsequent ones,

diyerek,

saying,

kendinden önce gelenlerin,

those who came before you,

bu âyet-i kerîmeyi değiştirmeye cesaret etmemiş olduklarını anlatmaktadır.

It explains that they did not dare to change this noble verse.

Mezhebimizin reîsî,

The leader of our sect,

İmâm-ı Âzam Ebû Hanîfe

Imam Abu Hanifa

rahmetullâhi teâlâ aleyh,

may Allah's mercy be upon him,

mezhebim,

my sect,

hadîs-i şerîflere yapışmaktır.

It is to adhere to the noble hadiths.

Buyurduğu için,

Because He commanded,

hadîs-i şerîfi bozan bir fetvâya nasıl uyulabilir?

How can one adhere to a fatwa that contradicts the sacred hadith?

Evet,

Yes,

Tecnis kitabının sahibi çok büyüktür

The owner of the Tecnis book is very great.

ve tercih sahiplerindendir.

and it is one of the preferred owners.

Fakat bu mesele,

However, this issue,

bir tercih,

a preference,

imâmların sözleri arasından birini seçmek meselesi değildir.

It is not a matter of choosing one of the words of the imams.

Tecnis kitabının,

the Tecnis book,

bu âyet-i kerîme,

this noble verse,

namazda selâmdan önce,

before the salutation in prayer,

Kur'ân olarak değil,

Not as the Qur'an,

duâ olarak okunduğu için,

because it is recited as a prayer,

Sübhâne Rabbinâ demek daha uygun olur sözü,

It would be more appropriate to say "Glory be to our Lord."

hadîs-i şerîflere uymamakla beraber,

despite not adhering to the noble hadiths,

Şeyhü'l-İslam Hayreddîn-i Remlî,

Sheikh-ul-Islam Hayreddin of Remli,

rahmetullâhi teâlâ aleyh'in fetvâsı,

the fatwa of Allah's mercy be upon him,

bunun aksine emretmektedir.

On the contrary, it commands.

Bu fetva,

This fatwa,

Tecnis'in sözü bilinerek,

With the word of Tecnis known,

ona cevab olarak sonradan verilmiştir.

It has been given later in response to him/her.

Tecnis'te,

At Tecnis,

namazın son teşehhüdündeki,

in the last tashahhud of the prayer,

duâları anlatan,

describing prayers,

bir sahifeye yakın yazıyı okuyan âlimler,

scholars reading the writing close to a page,

bu yazıların,

these writings,

edep,

etiquette

belâgât,

rhetoric,

me'ânî,

meanings,

mantık ve fıkıh ilimlerinin kaîdelerine uymadığını da görerek,

noting that it does not conform to the principles of logic and jurisprudence,

bu satırların,

these lines,

büyük âlim,

great scholar,

Burhaneddin-i Mergînânî hazretlerinin kaleminden çıkmadığı,

That it did not come from the pen of Burhaneddin-i Mergînânî.

câhiller tarafından sokulduğu düşüncesi de hasıl olmuştur.

It has also arisen the thought that it was bitten by the ignorant.

Hattâ bu satırları tercüme ve kabul eden,

Even those who translate and accept these lines,

Behçek kitabının sahibi,

The owner of the Behçek book,

bu hataları görerek,

by seeing these mistakes,

tercümesini değiştirip,

changing the translation,

yeniden düzeltmek zorunda kaldığı,

had to correct again,

her iki kitabı okuyanlara,

to those who read both books,

açıkça görünmektedir.

It is clearly visible.

Behçenin sahibi,

The owner of the garden,

ne yazık ki burada mânâyı da değiştirerek,

unfortunately, here by altering the meaning,

yalnız namazda selâmdan önce,

only before the greeting in prayer,

sözünü,

your word,

her duâda,

in every prayer,

diye tercüme etmek suretiyle,

by translating that,

Tecnis'e iftirâ eylemiştir.

He has slandered Tecnis.

Dürr-i yektâ şerhî,

Commentary on the Unique Pearl,

Mecmâv-ül âdâb gibi,

Like the "Mecmâv-ül âdâb,"

toplama kitaplarda,

in collected books,

bu fetva tercümesine uyarak,

following this fatwa translation,

milleti yanlış yola sürüklemiş,

has led the nation down the wrong path,

sünnetten ayırmıştır,

he has separated from circumcision,

bid'at ateşini körüklemişlerdir.

They have fanned the flames of innovation.

Tecnis sahibi,

Owner of Tecnis,

bu âyetin,

this verse,

namaz içinde,

during prayer,

duâ sonunda okunmasını söyleyerek,

saying it should be recited at the end of the prayer,

mühim bir sünnetin yapılmasına sebep olmak şerefini

the honor of causing an important Sunnah to be practiced

ve sevâbını kazanmış ise de,

and if he has earned its reward,

âyet-i kerîmeyi değiştirmek hatâsına düşmüşdür.

He has fallen into the error of changing the sacred verse.

Bu hatâsı,

This mistake,

onun yüksek derecesini sarsmaz.

It does not shake his high degree.

Çünki mezhep imâmlarımız,

Because our sect imams,

büyük müçtehidler

great mujtahids

ve hattâ Esâb-ı kirâm,

and indeed, the noble companions,

aleyhimür-Rıdvan bile,

even against them, Ridvan.

içtihatlarında yanılmış,

has erred in its jurisprudence,

bu yanılmaları kusur sayılmamıştır.

These mistakes have not been considered faults.

O hâlde, Tecnis sahibinin,

In that case, the owner of Tecnis,

hadîs-i şerîflere muhalif sözünün hatâ olduğunu söylemek

To say that the statement is erroneous as it contradicts the sacred hadiths.

ve bu sözüne uymamak lâzımdır.

And it is necessary not to conform to this word of yours.

Böyle söylemek,

To say it like this,

onu küçültmek olmaz.

It cannot be reduced.

Şunu da söyleyelim ki,

Let's also say that,

Rabbike,

O Lord,

senin Rabbin demektir.

It means your Lord.

Âlemlerin,

Of the worlds,

her şeyin üstünü olan,

the one who is above everything,

Muhammed Aleyhisselâm'ın Rabbi demektir.

It means "The Lord of Muhammad, may peace be upon him."

Yani,

So,

Ey kıymetli,

Oh dear,

şerefli Peygamberim ,

my honorable Prophet,

seni,

you,

bu kemâle ve şerefe

to this perfection and honor

ve bu izzete kavuşturan,

and this is what brings you honor,

Rabbin demektir.

It means "Your Lord."

Rabbinâ ise,

Our Lord,

bizim Rabbimiz diyerek,

saying, our Lord,

kendimizi O'nun yerine koymak olup,

putting ourselves in His place,

güneş yerine yıldızları koymak demektir.

It means to replace the sun with the stars.

Allahü teâlâ, sevgili Peygamberini,

Allah the Exalted, His beloved Prophet,

insanların hepsinden daha yüksek tutarak,

holding higher than all other people,

hepsi yerine O'nu söylemiştir.

They all said Him instead.

O'nun şerefini,

His honor,

bu âyet-i kerîme ile de anlatmıştır.

This verse has also explained it.

Bu kelimeyi değiştirmek,

Changing this word,

O'nun şerefine dokunmak olur.

It would be an offense to his honor.

O şerefi O'ndan alıp,

Taking that honor from Him,

kendimize vermek olur.

It can be to give to ourselves.

Rabbil izzeti,

Lord of dignity,

yani,

that is,

izzet,

honor,

kıymet sahibinin Rabbi,

The Lord of the owner of value,

Rabbikenin bedelidir.

It is the price of your Lord.

Allahü teâlâ,

Allah the Exalted,

izzeti, şerefi,

majesty, honor

sevgili Peygamberine bedel yapmıştır.

He has made it a substitute for his beloved Prophet.

Bu şerefi,

This honor,

O'nun Peygamberinden ayırarak,

Separating from His Prophet,

kendisine almak,

to take for oneself,

değiştirmek,

to change,

bir pırlantayı,

a diamond,

taşa atıp parçalamak gibi oluyor.

It's like throwing it and shattering it.

Kur'an-ı Kerîm'in belagati altüst oluyor.

The eloquence of the Qur'an is being turned upside down.

Sübhane Rabbike demek,

Saying "Glory be to Your Lord,"

bütün insanların üstünde,

above all people,

akılların ermediği kemalâtın,

of perfect qualities that minds cannot comprehend,

üstünlüklerin sahibi olan,

the owner of advantages,

senin gibi bir Peygamberi yaratan,

the one who created a Prophet like you,

yetiştiren Rabbin,

the Lord who nurtures,

her ayıptan münezzehtir demektir.

It means she is free from every shame.

Hâlbuki,

However,

Sübhane Rabbina demek,

Saying "Glory be to our Lord,"

biz günahı çok,

We have many sins,

âsî kulların yaratanı,

the creator of rebellious servants,

yetiştireni,

the one who raises/ cultivator,

her ayıptan münezzehtir demektir.

It means that she is exempt from every defect.

Allahü teâlâyı tenzih etmekte,

To exalt Allah, the Most High,

senâ etmekte,

to praise,

günahkâr kulları araya sokmanın,

placing sinful servants in between,

ne kadar yersiz olduğu,

how unreasonable it is,

ilmi ve aklı olan kimse için,

For anyone who has knowledge and reason,

pek meydandadır.

It is quite evident.

O hâlde,

In that case,

Sübhane Rabbike,

Glory be to Your Lord,

makamı,

the position,

Sübhane Rabbina makamından,

Glory be to our Lord from His station,

edep,

etiquette

fesahât ilimleri bakımından,

in terms of eloquence sciences,

kat kat daha yüksektir.

is many times higher.

Yani,

So,

Sübhane Rabbike demek,

Saying "Glory be to Your Lord,"

Sübhane Rabbina demekten,

Glory be to our Lord, from saying

tenzihe ve senâya daha ziyade uygundur.

It is more suitable for reverence and praise.

Âyet-i kerîmede,

In the holy verse,

Allahü teâlâ,

Allah the Exalted,

kendi kendini meth ve senâ ediyor.

He is praising and glorifying himself.

İnsan,

Human,

bundan daha iyi senâ yapabilir mi?

Can anyone praise better than this?

Sübhane Rabbike deyince,

When you say "Glory be to Your Lord,"

Peygamber efendimiz hatırımıza gelir ki,

Our Prophet comes to mind that,

saadet-i ebediyemize sebep olan,

the one who is the cause of our eternal happiness,

Zât-ı Risâlet-i Penâhî'yi hatırlayarak,

Remembering the Blessed Messenger's presence,

O'nun tevassût ve şefaatine sığınarak yapılan,

Seeking refuge in His intercession and mediation,

senâ ve duâ,

praise and prayer,

kendimizi hatırlayarak yapılandan,

by remembering ourselves, from what has been built,

elbette daha lâyık olur.

Of course, it would be more deserving.

Bunun içindir ki, her namazda,

This is why, in every prayer,

السَّلَامُ عَلَيْكَ اَيُّهَا النَّبِيُّ

Peace be upon you, O Prophet.

diyerek,

saying,

O'nu hatırlamamız,

Remembering him,

kalbimizi O'na bağlamamız emrolundu.

We were commanded to bind our hearts to Him.

Hülasâ,

In summary,

tesbih, senâ ve duâ için,

for dhikr, praise, and prayer,

bu âyet-i kerîmeyi değiştirmek câiz olsaydı,

if it were permissible to change this noble verse,

Peygamberimiz,

Our Prophet,

Sübhane Rabbina derdi.

He would say, "Glory be to our Lord."

Hâlbuki, böyle hiç okumamıştır.

However, he/she has never read anything like this.

Beşşet-ül fetâvâ gibi kitaplar,

Books like Beşşet-ül fetâvâ,

fetva kitapları değil,

not fatwa books,

fetvaları nakleden,

transmitting fatwas,

ulaştıran mecmualardır.

They are the periodicals that convey.

Bunları yazanlar müftî değil,

Those who write these are not muftis,

birer nâkıl ve toplayıcıdır.

They are carriers and gatherers.

Fetva verenin,

The one who issues a fatwa,

yani müftî ismi verilecek zâtın,

that is, the person to whom the title of mufti will be given,

müçtehid olması,

his being a mujtahid,

fetva denilen sözlerin de,

the words called fatwa,

müçtehidlerin ağzından

from the mouth of the mujtahids

ve kaleminden çıkmış olması lâzımdır.

And it must have come out of your pen.

Âlimlerin kitaplarından,

From the books of scholars,

ilmden haberi olmayıp da,

having no knowledge of science,

yalnız kulaktan,

only from the ear,

gazetelerden bir şeyler duyan kimseler,

those who hear something from the newspapers,

Sübhane Rabbina demekle,

By saying "Glory be to our Lord,"

duâya kendimizi de katmış oluyoruz,

we are also including ourselves in the prayer,

diyor.

He/She is saying.

Bu sözleriyle,

With these words,

ilmden hiçbir şeyleri olmadığını anlatıyorlar.

They are saying that they have nothing to do with science.

Çünkü,

Because,

Sübhane kelimesi,

The word "Sübhane,"

fiil değildir.

it is not a verb.

Mef'ûli mutlaktır.

It is an absolute object.

Bunun fiili,

The verb of this,

söyleyene göre,

according to the speaker,

üsebbihu veya nüsebbihudur ki,

"Let us glorify or they glorify."

dinleyen çok ise,

if there are many listeners,

fiil kendiliğinden cem olur

The verb becomes a congregation on its own.

ve duâya hepsi dâhil olur.

and everyone is included in the prayer.

Rabbike ile,

With your Lord,

Rabbinânın her ikisi de,

Both of your Lord's.

buna tesir etmez.

This does not affect it.

Bu ikisi arasındaki fark,

The difference between these two is,

tenzih ve senanın kuvvetine tesir eder.

It affects the power of purification and exaltation.

Duâ niyeti ile Kur'ân-ı Kerim hiç değiştirilebilir mi?

Can the Quran ever be changed with the intention of prayer?

Âlimlerimiz buyuruyor ki,

Our scholars say that,

duâ kelimeleri,

prayer words,

tevkîfîdir,

it is for detention,

yani değiştirilmesi câiz değildir.

that is, it is not permissible to change it.

Hattâ bir gün,

Even one day,

Resûl aleyhisselâm,

The Messenger, peace be upon him,

ashâb-ı kirâmdan Berâ bin Âzib

Berâ bin Âzib from the Companions of the Prophet.

radıyallâhu anhüm ecmâin

May Allah be pleased with them all.

hazretlerine bir duâ öğretti.

He taught a prayer to His Excellency.

Berâ radıyallâhu anh,

"May Allah be pleased with him,"

duâyı tekrar ederken,

while repeating the prayer,

nebîyike yerine resûlike okuyunca,

When reading "nebîyike" as "resûlike,"

Resûlullah,

The Messenger of Allah,

hayır,

no,

resûlike deme,

don't say prophecy,

nebîyike diyerek oku buyurdu.

He commanded to read it by saying, "O Prophet."

Böylece değiştirilmesini redde eyledi.

Thus, he/she rejected the change.

Herhangi bir duâyı değiştirmek câiz olmayınca,

Since it is not permissible to change any prayer,

Kur'ân-ı Kerim'i değiştirmek hiç câiz olur mu?

Is it permissible to change the Quran?

Hadîkada dil âfetlerini anlatırken buyuruyor ki,

While explaining the calamities of the tongue in the garden, he says:

Kur'ân-ı Kerim'deki duâları okurken değiştirmek,

Changing the prayers found in the Qur'an while reciting them,

Kur'ân-ı Kerim'i kasten değiştirmek olur.

It would be to intentionally alter the Qur'an.

كِتَابُ التِّبْيَانَ فِي عَدَى بِحَمَلَةِ الْقُرْعَانِ

The Book of Clarification on the Consequences of Those Who Bear the Qur'an.

Âlimlerimiz söz birliği ile bildiriyor ki,

Our scholars unanimously report that,

Kur'ân-ı Kerim'de bulunmayan

Not found in the Quran.

bir harfi ekleyen

the one who adds a letter

veya bir harfini değiştiren kâfir olur,

or he becomes a disbeliever by changing even one letter,

buyurulmaktadır.

it is being ordered.

Hazînet-ül Esrarda da böyle yazılıdır.

It is also written like this in the Treasury of Secrets.

Âyet-i kerîme,

The noble verse,

duâ niyetiyle okunurken de değiştirilmez.

It is not changed while being read with the intention of prayer.

Müslümanlar, bu meselede,

Muslims, in this matter,

Tecnis'e,

To Tecnis,

Behçet-ül Fetâvâ'ya

To the Behçet-ül Fetâvâ.

ve Mecmâ-ül Âdâb kitabına

and to the book Mecmâ-ül Âdâb

ve bunlardan alınan yazılara ve sözlere değil,

and not to the writings and words taken from these.

hadîs-i şerîflere

noble hadiths

ve fıkıh kitaplarına

and to the fiqh books

ve Şeyh-ül İslâm

and the Sheikh-ul-Islam

Remlî hazretlerinin fetvasına

Regarding the fatwa of Hazrat Remli.

ve takvâ ehli

and the people of piety

Sofîye-i Âlîye büyüklerinin sözlerine uymalıdır.

Sofiya-i Aliye must adhere to the words of its great ones.

Fıkıh kitaplarını

Books of jurisprudence

fetvalara tercih etmek usüldendir.

It is customary to prefer fatwas.

Tecnis'e uymayı gerektiren

Requiring compliance with Tecnis

hiçbir şerî lüzum da yoktur.

There is no need for any evil at all.

Bezzazî'ye de ve Hindî'ye

To the Bezzazî and to the Hindî.

beşinci cüzde diyor ki,

It says in the fifth part,

Kalbim gâfil diyerek

My heart says heedless.

duâyı terk etmemelidir.

One should not abandon prayer.

Kalbine geleni duâ etmek,

To pray for what comes to your heart,

ezberlediği duâyı okumaktan eftâldir.

It is better than reading the prayer he has memorized.

Yalnız namazda okunacak duâları ezberlemelidir.

One should memorize the prayers to be recited during solitary prayer.

Sünnet olan ibadetleri yapmak,

Performing the acts of worship that are sunnah,

duâ etmekten eftâldir.

It is better than praying.

Vâiz, imâm, cemaate öğretmek için

The preacher, to teach the congregation

mesnûn olan duâları sesle okur.

He reads the supplications that are prescribed aloud.

Cemaatte sessiz tekrar eder.

The congregation repeats quietly.

Cemaat öğrenince,

When the community learns,

imâm da sessiz okumalıdır.

The imam should also read silently.

Sesle okuması bid'at olur.

Reading aloud would be an innovation.

Ramazanda ve başka zamanlarda

In Ramadan and other times

cemaat ile hâtim duâsı yapmak mekruhtur.

It is makruh to perform the hatim prayer with a congregation.

Fakat böyle yapanları men etmemelidir.

However, they should not be prevented from doing so.

Kâdî Zâde, Ferâit kitabında

Kâdî Zâde, in the book of Ferâit.

Esmâ-ül Hüsnâ'yı anlatırken diyor ki,

When talking about the Names of God, he says,

Duâ, ibadet demektir.

Prayer means worship.

Bunun için namaza duâ denilir.

This is called a prayer for the prayer.

İslâmiyette duâ,

In Islam, prayer (dua)

Allahü teâlâya yalvararak murâdını istemektir.

It is to ask for one's wishes by pleading to Allah.

Allahü teâlâ, duâ eden müslümanı çok sever.

Allah the Almighty loves a Muslim who prays sincerely.

Duâ etmeyene gadab eder.

He becomes angry with the one who does not pray.

Duâ, mü'minin silâhıdır.

Prayer is the weapon of the believer.

Dînin temel direklerinden biridir.

It is one of the fundamental pillars of religion.

Yerleri, gökleri aydınlatan nurdur.

It is the light that illuminates the earth and the skies.

Duâ, gelmiş olan dertleri, belâları giderir.

Prayer removes the troubles and calamities that have come.

Gelmemiş olanların da gelmelerine mânî olur.

Those who have not come will also be prevented from coming.

Bana hâlis kalb ile duâ ediniz.

Pray for me with a pure heart.

Böyle duâları kabul ederim.

I accept such prayers.

Meâlindeki âyet-i kerîmeden anlaşılıyor ki,

It is understood from the verse that means,

Duâ etmek, namaz, oruç gibi ibadettir.

Praying is an act of worship, like prayer and fasting.

Bana ibadet yapmak istemeyenleri,

Those who do not want to worship me,

zelil ve hakir yapar, cehenneme atarım.

"I make them despicable and contemptible, and I throw them into hell."

Meâlindeki âyet-i kerîme meşhurdur.

The verse with that meaning is well-known.

Allahü teâlâ, her şeyi sebep ile yaratmakta,

Allah the Almighty creates everything with a cause.

nimetlerini sebeplerin arkasından göndermektedir.

He sends his blessings behind the reasons.

Zarârları, dertleri def için

To eliminate the harms and troubles.

ve fâideli şeyleri vermek için de

and to provide beneficial things as well

duâ etmeyi sebep yapmıştır.

He has made it a reason to pray.

Peygamberler, aleyhimü's-salavat,

Prophets, peace be upon them,

hep duâ ettiler.

They always prayed.

Ümmetlerine duâ etmelerini emrettiler.

They commanded them to pray for their nations.

Duâ etmenin de şartları vardır.

There are conditions for praying.

Önce, günahlarına pişman olup tevbe etmeli,

First, they should regret their sins and repent.

istiğfar okumalı,

one should recite istighfar,

sadaka vermeli.

He should give alms.

İmanını, ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiklerine uygun olarak düzeltmeli.

One should correct their faith in accordance with what the scholars of Ahl al-Sunnah have stated.

Duanın kabul olacağına inanmalı, güvenmeli.

You must believe and trust that your prayer will be accepted.

İki dizi üzerine kıbleye karşı oturup,

Sitting facing the qibla on two rows,

önce hamd ve salavat okumalı.

First, one should recite praises and blessings.

Duayı üçten fazla söylemeli.

The prayer should be said more than three times.

Haram şeyleri ve hasıl olmuş şeyleri istememeli.

One should not desire forbidden things and the things that have come to pass.

Kabul olmadı diyerek, ümmidi kesmemeli.

One should not lose hope by saying that it was not accepted.

Kabul oluncaya kadar,

Until it is accepted,

uzun zaman tekrar etmelidir.

It must be repeated for a long time.

Haram yememeli, haram içmemeli,

One should not eat what is forbidden, one should not drink what is forbidden.

haram şeyleri söylememelidir.

One should not speak of forbidden things.

Makamât-ı Masserîye'de,

In the Makamât of Masserîye,

98. Sahife'de diyor ki,

It says on page 98,

duanın kabul olması için,

for the acceptance of the prayer,

ekl-i halâl ve sıdk-ı makâl

the addition of halal and the truth of the statement

ve ihlâs ile yapmak şarttır.

It is essential to do it sincerely.

Tezkiret-ül Evliyâ'da diyor ki,

It says in Tezkiret-ül Evliyâ,

talebesinden bir kısmı sefere çıkarken,

while some of his students were going on an expedition,

Ebu'l-Hasen-i Harkâniye

Abu'l-Hasan al-Harkani

gelip,

coming,

yol uzundur ve çok korkuludur.

The road is long and very scary.

Bize bir duâ öğret.

Teach us a prayer.

Önümüze haydutlar çıkarsa,

If bandits come our way,

onu okuyup kurtulalım, dediler.

"Let's read it and get it over with," they said.

Önünüze bir bela çıkarsa,

If a disaster comes your way,

ya Ebel-Hasen!

Oh Ebel-Hasen!

deyiniz buyurdu.

You said.

Hocalarının bu cevabı,

The response of their teachers,

çoğunun hoşuna gitmedi.

Most of them didn't like it.

Yolda karşılarına eşkîâ çıktı.

They encountered bandits on the road.

İçlerinden biri,

One of them,

ya Ebel-Hasen! dedi.

"Oh Ebel-Hasen!" he said.

O ve eşyâsı

He and his belongings.

ve hayvanı görünmez oldu.

and the animal became invisible.

Diğerlerinin mallarını

The goods of others

haydutlar götürdüler.

The bandits took them away.

Eşkîâ gidince ona,

When the beloved leaves her,

sen nasıl kurtuldun? dediler.

They asked, "How did you escape?"

Ya Ebel-Hasen! dedim.

Oh Ebel-Hasen! I said.

Yanıma gelmediler, dedi.

"They didn't come to me," he said.

Geri döndüler.

They returned.

Biz ya Allah! dedik.

We said, "Oh Allah!"

Rabbimize yalvardık, soyulduk.

We prayed to our Lord, we were robbed.

Bu, ya Ebel-Hasen! dedi, kurtuldu.

"This, oh Ebel-Hasen!" he said, "is free."

Bunun sebebini bildirmesi için,

To inform the reason for this,

hocalarına yalvardılar.

They begged their teachers.

Siz, Allahü teâlâya,

You, to Allah,

haram giren,

entering unlawfully,

haram çıkan bir ağızla çağırdınız.

You called with a mouth that speaks forbidden things.

Bu ise,

This is,

Ebul-Hasen ile tevessül eyledi.

He sought intercession through Ebul-Hasen.

Allahü teâlâ,

Allah the Exalted,

bunun sesini,

the sound of this,

Ebul-Hasen'e duyurdu.

He announced it to Ebul-Hasen.

Ebul-Hasen de,

Ebul-Hasen too,

bunun halâsı olması için dua etti.

He prayed for it to be resolved.

Duası kabul oldu, buyurdu.

His prayer was accepted, he said.

Maide suresinin yirmi yedinci âyetinde mealen,

In the twenty-seventh verse of Surah Al-Ma'idah, it is interpreted as,

Allahü teâlâ, ancak

Allah the Exalted, only

takva sahiplerinin

of the God-fearing

ibadetlerini,

their worship.

dualarını kabul eder, buyuruldu.

Their prayers were accepted, it was said.

Hadîs-i kudsîde de,

In the sacred hadith,

Bir kulum bana yaklaşırsa,

If one of my servants approaches me,

ona sesleri duyurur

It makes the voices heard to him/her.

ve saklı şeyleri gösteririm,

and I will show the hidden things,

buyuruldu.

It was ordered.

Mânâları bilinmeyen şeyleri söylememelidir.

One should not speak of things whose meanings are unknown.

Âdil hükûmet memurlarının,

Just government officials,

mazlumların,

of the oppressed,

sıkıntıda olanların,

those who are in distress,

sâlihlerin, misafirin,

the righteous, the guest,

oruçlunun iftar vaktindeki duası,

The prayer of the one who is fasting at the time of iftar,

anasına-babasına itaat ve hizmet edenlerin

those who obey and serve their parents

ve ana-babasının ve hocasının

and his parents' and his teacher's

ve müslümanın arkasından yapılan dua

and the prayer made for the Muslim behind them

ve sabreden hastanın duası

and the prayer of the patient who is patient

ve mübarek zamanlarda ve mübarek yerlerde

and in blessed times and in blessed places

ve namazlardan sonra

and after the prayers

ve Peygamberimizin ve evlilerimizin,

and our Prophet's and our spouses'

ve Peygamberimizin ve evliyanın kabirleri yanında

and by the graves of our Prophet and the saints

onları vesîle ederek yapılan dualar

Prayers made through them as a means.

çabuk kabul olunur.

Quickly accepted.

Hiç usandırma ili!

Don't ever get tired of me!

İl usandırmaz seni!

The province won't bore you!

Hîleli iş yapma hem!

Don't engage in deceitful practices!

Kes dolandırmaz seni!

It won't cheat you!

Din düşmanından

From the enemy of religion

bir su içme kandırmaz seni!

A glass of water won't deceive you!

Korkma kâfirden!

Don't be afraid of the infidel!

Ateş olsa yandırmaz seni!

If it were fire, it wouldn't burn you!

Müstakîm ol!

Be steadfast!

Hazret-i Allah

The presence of God

utandırmaz seni!

It won't embarrass you!

Her zarar,

Every harm,

insana bil,

know the human,

kendi nefsinden gelir.

It comes from one's own self.

Yüz karası Âdem'e

A disgrace to Adam.

suî fehminden gelir.

It comes from a superficial understanding.

Şeref-ü şan mekana hep

Honor and glory always to the place.

mekininden gelir.

It comes from its origin.

İstikâmet insana

Direction is for a person.

elbet dininden gelir.

It certainly comes from his/her religion.

Müstakîm ol!

Be steadfast!

Hazret-i Allah

The Lord God

utandırmaz seni!

It won't embarrass you!

Her şey geçer âlemde.

Everything passes in the world.

Bir hâlde yoktur sükûn.

There is no tranquility in a state.

Bil ki, değmez teessüf etmeye,

Know that it is not worth grieving,

dünyayı dûn.

conquer the world.

İstikâmet zarardan

The direction is from harm.

seni hep eyler masûn.

It always pleases you, innocent one.

Hak eder sadıkların hasmını

The loyal ones deserve their adversary.

elbet zebûn.

Surely it is submissive.

Müstakîm ol!

Be steadfast!

Hazret-i Allah

The Presence of God

utandırmaz seni!

It won't embarrass you!

Birini tezdîl için

To defame someone.

zulmle etme iştigâl.

Do not engage in oppression.

Arkadaş kazanmaya,

To make friends,

olur mânî suî hâl.

It is possible, an obstacle is a bad state.

Yüz suyu dökme sakın,

Don't spill water on your face.

hem de etme kıylü kâl.

"Don't do it, even if you can."

Müstakîm ol!

Be upright!

Hep çalış,

Always work,

verir elbet zülcelâl.

Surely, the Majestic One will give.

Müstakîm ol!

Be upright!

Hazret-i Allah

The Lord God

utandırmaz seni!

It won't embarrass you!

İster ise,

If you want,

hıfs eder.

It preserves.

Hep Allahü lem yezel.

Always Allah has not ceased.

Hülem yezel.

I don't understand.

Irzına mü'minlerin

The honor of the believers.

düşman verse de halel.

"Even if the enemy strikes, there will be no harm."

Tâ ezelden söylenir

It is said from ancient times.

halk dilinde bu mesel.

This is a saying in popular language.

Celbeder mükâfatı,

It attracts the reward.

insana elbet amel.

Indeed, human beings have action.

Müstakîm ol!

Be upright!

Hazret-i Allah

The Exalted Allah

utandırmaz seni!

It won't embarrass you!

At riyâyı,

At riyâyı,

tezyîn et,

ornament it,

ihlasla ef'âlini.

Perform your actions with sincerity.

Boşboğazlık eyleme,

Don't act like a know-it-all.

fikret önce kâlini.

Fikret, first speak.

Ne dürlü saklıyayım

What kind of secrets should I hide?

desen de ahvâlini.

Draw your condition.

Hak Teâlâ

God Almighty

âlemdir,

it is the world,

bilir bütün hâlini.

He/she knows all about you.

Müstakîm ol!

Be upright!

Hazret-i Allah

The presence of God

utandırmaz seni!

It won't embarrass you!

Mârûr olmaz mal ile,

Wealth does not pass away,

mülk ile,

with property,

ehl-i hiret.

people of intellect.

İnsanın işi döner,

A person's work revolves.

her şeye vardır bir had.

There is a limit to everything.

Ölüm vakti gelince,

When the time of death comes,

kimseden gelmez meded.

No help comes from anyone.

Nefsine uyma sakın,

Do not follow your ego.

hak olur bir gün cesed.

One day, the body will decompose.

Müstakîm ol!

Be upright!

Hazret-i Allah

The Divine God

utandırmaz seni!

It won't embarrass you!

Sonsuz cihanı düşün,

Consider the infinite cosmos,

zıll-i âbâde eyleme.

Do not make it a shadow of the ancestors.

Ehl-i sünnet kitabı oku,

Read the book of Ahl al-Sunnah.

inâde eyleme.

Don't be stubborn.

Fırsat eldeyken uyan,

Awaken while the opportunity is at hand,

ömrü berbâde eyleme.

Do not make my life miserable.

Yakmaya sürükleyen fiili

The act that drives to burn

mutâde eyleme.

Do not make it a habit.

Müstakîm ol!

Be steadfast!

Hazret-i Allah

The Majesty of Allah

utandırmaz seni!

It won't embarrass you!

Hâline şeytan güler,

The devil laughs at your state,

görünce bu gafleti,

seeing this folly,

gafleti,

inattention,

görünce bu gafleti.

seeing this carelessness.

Kendine gel azizim,

Pull yourself together, my dear.

güldürme ol şirreti.

Don't make me laugh with your cruelty.

Hâin olma,

Don't be a traitor,

cihana ver keremle şöhreti.

Give the world your fame with grace.

Her şeyin üstündedir

It is above everything.

hüsnü hülkun rif'ati.

The elevation of beautiful character.

Müstakîm ol!

Be steadfast!

Hazret-i Allah

The Divine Presence of God

utandırmaz seni!

It won't embarrass you!