Seyretme Eylemi Nedir?

Bu dizinin betimlemesi TRT tarafından Sesli Betimleme Derneğine yaptırılmıştır.

The description of this series has been performed by the Audio Description Association on behalf of TRT.

Böyle bugün seyirci meselesini tartışacağız.

Today we will discuss the issue of the audience.

Yani sanatta başa bela bir alandır seyirci meselesi.

So, the issue of the audience is a troublesome area in art.

Biz belalı yani ne diyelim popülist ya da popüler yanlarıyla belalı tarafları vardır.

We have troublesome aspects, or shall we say, populist or popular aspects.

İşte seyirci odaklı olmak ama nereye kadar olmak bu tarz problemler.

Here is the issue of being audience-focused, but to what extent?

İşte çünkü seyirci aynı zamanda özellikle bizim şimdi daha çok inceleyeceğimiz alanda

Here, because the audience is also, especially in the area we will examine more closely now.

bir yanıyla işte fonların bilmem nelerin akması için,

On one hand, for the flow of funds and things like that,

şimdi anlamlıdır.

It makes sense now.

Değil mi?

Isn't it?

Bunları gösteririz.

We will show these.

Şu kadar seyirci geldi, bu kadar seyirci gitti.

This many spectators arrived, this many spectators left.

Seyircilerden atıyorum yüzde biri muhtemel koleksiyoneldir.

I'm guessing one percent of the audience is likely to be collectible.

Yani şunu söylemeye çalışıyorum.

So what I am trying to say is.

Seyirci alanı sanatın hayatta tutan alanı ama etik, ahlaki onlarca problemin de iç içe geçtiği

The audience space is the area where art thrives in life, but it is also intertwined with dozens of ethical and moral problems.

çünkü paranın söz konusu olduğu bir alan.

because it is an area where money is involved.

Ama dedim ki bugün benim meselem orası değil.

But I said that my issue today is not there.

Hatta biz olabildiğince onu dışarıda bırakarak kendimizi bir paranteze alarak

In fact, we are taking ourselves into a bracket as much as possible, leaving it outside.

ideal bir şeyden bahsediyoruz.

We are talking about an ideal thing.

İdeal bir şeyden bahsediyoruz.

We are talking about an ideal thing.

Yani seyretme eylemi üzerine konuşacağız biz.

So we will talk about the act of watching.

Hatta seyircinin kendisinden de ziyade seyretme eylemi üzerine konuşacağız.

We will even talk about the act of watching rather than the audience itself.

Ve yani tabii ben bir eylem olarak baştan tanımladığım için bir tavır içinde konuşuyor olacağım.

And of course, since I have redefined it as an action from the beginning, I will be speaking with a certain attitude.

Çünkü aslında seyretmenin bir eylem mi yoksa eylemsizlik mi olduğu,

Because actually whether watching is an action or inactivity,

bir etkinlik mi yoksa edilgenlik mi olduğu sanat alanın temel tartışması zaten.

The fundamental debate in the field of art is whether it is an activity or a passivity.

Ben size bir tavırdan, bir taraf tutarak anlatacağım hikayeyi.

I will tell you the story from a perspective, taking sides.

Kadın bir problem bu.

A woman is a problem.

Yani bugünün problemi.

So today's problem.

Kadın bir problemi değil.

It's not a woman's problem.

Felsefe, sanat felsefesi diyebileceğimiz, henüz o kadar ayırt edemesek de ama Aristoteles'e tabii ki de ayırt ediyoruz da.

Philosophy, which we can call the philosophy of art, although we may not be able to distinguish it that well yet, of course, we do distinguish it from Aristotle.

Platon'da bile seyirci meselesinin, tiyatronun seyirciye ne ettiğinin çok temel bir felsefi soruşturma alanı olduğunu görüyoruz.

Even in Plato, we see that the issue of the audience is a fundamental philosophical inquiry into what theater does to the audience.

Yani hatta bu etme meselesi yüzünden nihayetinde Platon tiyatroyu def etmek isteyecek ideal bir cumhuriyetten ya da şehirden, devletten.

So, in the end, because of this issue of influence, Plato will want to banish theater from his ideal republic or city-state.

Yani o kadar temel, önemli bir mesele bu.

So this is such a fundamental, important issue.

Ve politik çağrışma zaten ne diyelim, en azından Platon'la beraber apriori orada.

And the political connotation, what can we say, is at least apriori there with Plato.

Meselenin politik boyutları.

The political dimensions of the issue.

Çünkü bugün de aslında bu meseleyi daha ziyade politik boyutlarıyla değerlendiren bir filozofu merkeze alarak başlayıp sonra daha anatolojik bir yere doğru hareket edeceğiz.

Because today we will begin by focusing on a philosopher who evaluates this issue more in terms of its political dimensions, and then we will move towards a more anatomical perspective.

Öyle söyleyeyim.

Let me put it this way.

Jacques Rancière'de yolculuğa çıkacağız.

We will set off on a journey with Jacques Rancière.

Sonra onu yolun bir yanında terk edip görece Gram-Harmony'la devam edeceğiz.

Then we will leave it on one side of the road and continue with Gram-Harmony.

Zaten içeride ayrıntıları tartışıyor olacağım.

I will already be discussing the details inside.

Şimdi neden bu temel bir mesele?

Why is this a fundamental issue now?

Hem de birazcık Rancière'in neden bu alanda politik bir müdahale etme ihtiyacı duyduğunu da hissettirsin bize diye.

And to make us feel a bit why Rancière felt the need to make a political intervention in this area.

Aristoteles'in birazcık temel bahsettiği şeyleri anlatayım.

Let me explain some basic things that Aristotle talks about.

Yani bir seyretme olayında, şimdilik eylem demeyeyim, bir seyretme durumunda neler olup bittiğine dair temel meselesini anlatayım.

In other words, let me explain the fundamental issue of what happens in a viewing situation, although for now, I won't call it an action.

Ve Platon'da aslında, Platoncu-Aristotelici gelenek diyebiliriz buna.

And in Plato, we can actually call this the Platonist-Aristotelian tradition.

Aradaki farkları göz ardı edebiliriz kendi işimiz açısından şu an için.

We can ignore the differences for our own work at the moment.

Ne bittiğini düşünüyor?

What do you think is over?

O Aristoteles veya antikler, klasikler bu alanda.

Oh Aristotle or the ancients, the classics in this field.

Seyirci dediğimiz insan, oyunu oynayan bir aktörle bir duygudaşlık ilişkisi kurup özdeşleşiyor.

The audience member establishes a sense of empathy and identification with an actor performing in the play.

Onun geçtiği çatışmalar, olay örgüsün içindeki çatışmalar dolayı mı ile o şeyi sürdürüyor ve neticede bir katar size varıyoruz.

The conflicts he went through are sustained because of the conflicts within the plot, and as a result, we reach a certain conclusion.

Biliyorsunuz bu klasik modelidir bu işin.

You know this is the classic model of this business.

Ne umuluyor bundan?

What is hoped for from this?

Bu model mesela nasıl bir şeye yarıyor?

What is this model useful for, for example?

Bunun polisle ya da politik olanla ilgisine şu.

Its relation to the police or politics is as follows.

Şimdi sahnedeki seyirci hiçbir zaman, pardon sahnedeki oyuncu, aktör özellikle antik tragedianın, komedide değiliz, tragedianın çoğu zaman kurulumu açısından tek bir karakterle değil de bir karakter nezdinde temsil edilen toplumsal bir rolle, işlevle, konumla karşı karşıya kalıyor.

Now the audience on stage is never, excuse me, the actor on stage, especially in the case of ancient tragedy, we are not in comedy, but in tragedy, often facing not a single character in terms of setup, but rather a societal role, function, or position represented through a character.

Antik o nedenle böyle çok basit indirgiyorum her şeyi.

That's why I reduce everything to such a simple level.

Önemli değil, bizim için veriler önemli şu anda.

It's not important, the data is important for us right now.

Antigone'yi izleyen bir kadın olduğunuzu düşünün Antik Yunan'da.

Imagine that you are a woman watching Antigone in Ancient Greece.

Antigone'yi izlerken onun haddini nasıl aştığını, siyasi otoritenin gömülmeme kararına rağmen kardeşini gömmek için çabaladığını izliyoruz, seyrediyoruz.

While watching Antigone, we see how she oversteps her bounds, struggling to bury her brother despite the political authority's decision not to bury him.

Ondan sonra da onun yıkımına maruz kalıyoruz.

After that, we are subjected to its destruction.

En sonunda da yıkımını görüyoruz.

In the end, we see its destruction.

Aslında bütün şehrin birçok parçası ile beraber yıkımını görüyoruz ama ne umuluyor bundan?

In fact, we see the destruction of many parts of the entire city, but what is expected from this?

Bunun katar sizi ne?

What does this matter to you?

Buradan duygusal olarak nasıl arınmış çıkıyoruz?

How do we emerge emotionally purified from here?

Bir kadın olarak bunu seyrettiğimiz zaman umulan etki şu, bir kadın olarak siyasi otoriteye o kadar da karşı gelmemeliyim.

As a woman, when we watch this, the expected effect is that I shouldn't oppose political authority too much as a woman.

Kan bağı önemlidir ama bütün sitenin yıkımını gerektirecek kadar da önemli değildir.

Blood ties are important, but they are not important enough to justify the destruction of the entire site.

Atabiliyorum, aslında burada Aristoteles'ci paradigma da ilk defa seyretme etkinliği pedagojik bir bağ içerisinde beliriyor.

I can do it, in fact, here the Aristotelian paradigm emerges for the first time within a pedagogical context concerning the activity of watching.

Neyi öğreniyor seyirci?

What is the audience learning?

Sahnedekinin bilmediğini, bildiğini, kendisinin bilmediği bir şeyi, bilmediği şey ne?

What is something that the one on stage knows, you know, but he does not know?

Kadınlık nasıl bir şeydir?

What is womanhood like?

Birkaç böyle heykel üzerine örnek göstereceğim, bir tane de örnek göstereceğim en azından.

I will show a few examples of such statues, at least one example as well.

Orada tekrar somutla tartışırız ama bir rolü, bir sitede bir işlevin, bir rolün nasıl yerine getirilmesi ve neyin yapılmaması gerektiğini.

There we can discuss concretely again how a role is fulfilled in a site, how a function is performed, and what should not be done.

Ne yapabilirim, ne yapamam.

What can I do, what can I not do.

Sınırlarım neler, hatlarım, hudutlarım neler?

What are my boundaries, my lines, my limits?

Herkes için geçerli.

Valid for everyone.

Yani Antigone'nin oyununu izleyen erkek yurttaşlar için de geçerli, köle erkek ve kadınlar için de geçerli.

So it applies to male citizens watching Antigone's play, as well as to enslaved men and women.

Sahnede her toplumsal kesimin tırnak içinde, her zaman böyle olmak zorunda değil ama özleşeceği figürler ve bu figürlerin temsil ettiği toplumsal konumlar var.

On stage, there are figures representing every social segment, which don't always have to be this way, but they embody certain roles and the social positions these figures represent.

Güzel.

Beautiful.

Bir pedagojik ilişki olarak düşünülüyor ve burada seyirci kimdir?

It is considered as a pedagogical relationship, and who is the audience here?

Cahil biridir.

He is an ignorant person.

Yani sahnede sergilenen oyunun veya oyunun yazarının anlattığı hikayeyi bilmeyen kişidir.

So, it is a person who does not know the story being told by the play performed on stage or by the playwright.

Orada temsil eden rolleri, hakikatleri, doğruları bilmeyen kişidir.

The person who does not know the roles, truths, and realities represented there.

Seyrederek bunu öğrenir.

He learns this by watching.

Yani birazdan bu mekanizmanın tam aksi yönüne giderken bunun neden tehlikeli, neden problemli bir mekanizma olduğunu tartışacağım ama şimdi burada duralım ve size bizim artık hem Türkçe'de hem Batı dillerinde kopmuş olan bir bağ işaret etmeme izin veren, tükünence'de olan bir bağ bu.

So shortly, I will discuss why it is dangerous and problematic when this mechanism goes in the exact opposite direction, but for now, let's pause here and allow me to point out a connection that has now been severed in both Turkish and Western languages, a connection that exists in Tükünce.

Ki bugünkü benim argümanımın temelini oluşturacak.

This will form the basis of my argument today.

O bağ da şu.

That connection is also this.

Biz seyirci diyoruz işte, spectacular İngilizce'de kullanıyoruz.

We call ourselves an audience, we use spectacular in English.

Başka, audience kullanıyoruz.

We use the audience.

Bir sürü birbirinin yerine geçen sözcük öbeğimiz var, sözcüğümüz var.

We have a lot of interchangeable word phrases, we have words.

Ama Antik Yunan'da seyretmek fiili teorein demek.

But in Ancient Greek, the verb "to watch" is "teorein."

Teorein sözcüğüyle karşılanıyor ve seyirci de teoruz.

It is represented by the word "theory" and the audience is also "theoretical".

Fark ettiğiniz üzere buradaki seyirci olarak Antik Yunanca'da kullandığımız sözcük teori sözcüğüyle akraba.

As you may have noticed, the word "theory" that we use in Ancient Greek is related to the audience here.

Ve zaten teori, onlar teori sözcüğünü teori olarak da kullanıyorlar ve oradaki kullanımıyla buradaki kullanım arasında bir fark görmüyorlar.

And already the theory, they use the word theory as theory, and they don't see a difference between its usage there and its usage here.

Yani sahne.

So, the stage.

Hani birini izlerken de teor olsun, atıyorum, göksel akıllar üzerine düşünürken de teor olsun ya da teorein yapıyorsun, teorik bir etkinlik yapıyorsun.

Whether it’s while watching someone, for instance, or when thinking about celestial minds, you are engaging in theory or doing a theoretical activity.

Dolayısıyla en azından bütün pedagojik yüküne seyircinin cahil olarak görüldüğü bu paradigma'ya rağmen Antik Yunan'da seyretme etkinliği teorik bir etkinlik.

Therefore, at least despite this paradigm where the audience is perceived as ignorant despite all its pedagogical burden, the act of watching is a theoretical activity in Ancient Greece.

Hatta bu bir totoloji, Antik Yunanca konuşuyor olsaydık böyle diyemezdik yani, totoloji yapmış olduk.

In fact, this is a tautology; if we were speaking Ancient Greek, we couldn't say it like this, so we have committed tautology.

Aynı sözcüğü tekrar kullanmış olurduk.

We would have used the same word again.

Dolayısıyla bugün hani üzerine duracağımız,

Therefore, today what we will focus on is,

İlk bağlardan biri bu.

This is one of the first connections.

Seyretme eylemini teorik bir etkinlik olarak formül etmek.

Formulating the act of watching as a theoretical activity.

Seyretmeden sonra gelen etkinliklerden bahsetmiyorum.

I'm not talking about the events that come after watching.

Yazmak, çizmek, makale yazmak onları kastetmiyorum.

I don't mean writing, drawing, or writing articles.

Bizzat seyretme etkinliğinin kendisini teorik bir etkinlik olarak kavrayabilir miyiz?

Can we understand the act of watching in person as a theoretical event itself?

Ve bunu kavramanın bize ne faydası var?

And what benefit does understanding this bring us?

Yani böylece seyirciyi düşünmek için bize ne gibi kapılar açıyor?

So what kind of doors does it open for us to think about the audience?

Fakat burada aynı zamanda bu bağın ne diyelim, faş ettiği, ifşa ettiği, bize böyle sezdirdiği bir şey daha var.

However, there is also something here that this bond reveals, exposes, and subtly hints at.

O da Antik Yunan'da.

It is also in Ancient Greece.

Antik Yunanlıların neden teorik bu faaliyeti sahne seyircisine,

Why did the ancient Greeks present this theoretical activity to the audience?

tiyatro seyircisine uyguladıkları zaman bir öğrenme ilişkisi,

when applied to the theater audience, a learning relationship,

bir pedagoji olarak tasavvur ettiklerine dair de aslında bir şey seziyoruz.

We can actually sense something about what they envision as a pedagogy.

Çünkü bakın hani teori dediğimiz zaman yapılan etkinlik bir şeyi aslında doğru kelime belki seyirci bile değil,

Because, you see, when we talk about theory, the activity being performed is not actually, perhaps the correct word is not even audience.

temaşa etmek yani seyretmek de değil yani daha ağır bir yükle yüklersek temaşa etmek.

It's not merely to watch or observe; if we burden it more heavily, it becomes to behold.

Temaşa etmek nasıl bir etkinlik?

What kind of activity is watching a performance?

Karşında uzanan doğayı,

The nature stretching before you,

seyre dalarak, onu özümseyerek üzerine derinlemesine düşünerek yani klasik bir üzerine düşünme değil,

by getting lost in watching it, absorbing it, and thinking about it deeply, meaning not in the classical sense of thinking about it,

derinlemesine düşünerek, onu özümseyerek ondan belli doğrular, hakikatler çekip çıkarmak, bilgiler çekip çıkarmak.

To think deeply, to absorb it, to draw out certain truths and realities from it, to extract knowledge.

Antik Yunanlılar kendi felsefi etkinliklerini, matematiklerini, işte doğa bilimlerini, teolojik bilimlerini öyle diyelim,

The ancient Greeks conducted their philosophical activities, their mathematics, and let's say their natural sciences and theological sciences.

onlar öyle diyorlardı çünkü, bu teorik faaliyetleri tam da böyle tasavvur edip kavruyorlardı.

They said so because they conceived and understood these theoretical activities exactly like that.

Aynı şekilde sahne seyircisi de aslında aynı şekilde,

In the same way, the audience of the stage also, in fact, in the same way,

seyircisi de aslında aynı şeyi yapıyor bir yandan değil mi?

The audience is actually doing the same thing on one hand, right?

Tragediyanın bize sergilediği şey ne o zaman?

So what does tragedy show us then?

Tamam genel doğanın düzeni yani makrokozmosun düzeni değil belki ama

Okay, it may not be the order of general nature, that is, the order of the macrocosm, but...

bir mikrokozmos olan antik Yunan toplumunun polisinin, sitesinin düzeni.

the order of the polis, the site of the ancient Greek society that is a microcosm.

Bu düzende tekabül ettiği yerler, çeşitli işlevlerin, çeşitli kişilerin, figürlerin

The places it corresponds to in this order are various functions, various individuals, figures.

ve birbirlerinin sınırlarını açtıkları zaman, kendi sınırlarını açtıkları zaman başımıza neler gelebileceği,

and when they open each other's boundaries, what could happen to us when they open their own boundaries,

yani tersten anlatıyor diyelim öyle.

So let's say it's being told in reverse.

Antik Yunan tragediyasının mümkün tek okuması bu mu?

Is this the only possible interpretation of ancient Greek tragedy?

Hayır değil.

No, it is not.

Yani bunu da hemen söyleyeyim.

So let me say this right away.

Ama bu okumanın yerleşikliğinin çağdaş ve güncel sanatta,

But the establishment of this reading in contemporary and current art,

ya da hangisini kullanıyorsanız, derin yansımaları olduğu için bu okuma,

or whichever one you are using, this reading has deep implications.

ana akım okuma üzerinde duruyorum bu arada.

I'm focusing on mainstream reading in the meantime.

Tamam bu sezgiyi de anladık.

Okay, we understood this intuition too.

Peki bu sezgi bize başka bir şey daha katıyor mu?

Well, does this intuition add something else to us?

Bence bir şey daha katıyor.

I think it adds one more thing.

Yani seyircinin teorik faaliyetinin, pedagojik mahiyetinin aslında seyircinin kendisinde koşullanmadığını

So the theoretical activity of the audience, its pedagogical nature, is actually not conditioned by the audience itself.

ya da ondan doğmadığını da fark ediyoruz.

or we realize that we are not born from it either.

Şunu kastediyorum.

This is what I mean.

Seyretme etkinliğini, bir oyunu, bir heykeli Antik Yunan bağlamında hizayla,

Aligning the act of watching, a play, a sculpture within the context of Ancient Greece,

seyretme etkinliğini pedagojik kılan şey oyunun kuruluş biçimi.

What makes the observation activity pedagogical is the way the game is structured.

Yani sahneye sergilenen oyunun, tragediyanın kuruluş biçimi.

So, the way the play presented on stage is structured as a tragedy.

Çünkü mesela biliyoruz ki komedyada var ve komedya kimseye bir şey öğretmiyor.

Because, for example, we know that there is comedy, and comedy doesn't teach anyone anything.

Yani amacı bu değil.

So its purpose is not this.

Herkes de bunun farkında.

Everyone is aware of this.

Aristoteles de bunun farkında.

Aristotle is aware of this too.

Demek ki sanat eseri, birazcık genelleyelim şimdilik bu ifadeyi.

So, it seems that a work of art, let's generalize this expression a bit for now.

İster heykel, ister...

Whether it's a sculpture or...

İster resim, ister yerleştirme, ister performans olsun.

Whether it's a painting, an installation, or a performance.

Seyretme etkinliğinin nasıl gerçekleşeceğinin koşullarını kendisinde barındırıyor.

It contains the conditions for how the watching event will take place.

O kuruyor bu koşulları.

It's drying up these conditions.

Nasıl kurduğunu tartışacağız zaten bugün.

We will discuss how you set it up today anyway.

Şimdi Ranciere'ye ilerleyelim.

Now let's move on to Rancière.

Şimdi bu az çok pedagojik makineyi anladık.

Now we have somewhat understood this pedagogical machine.

Sahnede bize belli doğrular söyleniyor.

We are being told certain truths on stage.

Biz de bu doğruları yakalarsak bir şey öğreniyoruz.

If we catch these truths, we are learning something.

Biz bir şey bilmiyoruz.

We don't know anything.

Mesela toplumun dokusu ile ilgili bir şey bilmiyoruz.

For example, we don't know anything about the fabric of society.

Kendi yerimizle, sınırlarımızla ilgili bir şeyler bilmiyoruz.

We don't know anything about our own place or our borders.

Aslında böylece sanat eseri ve sanat okulu,

In fact, in this way, the work of art and the art school,

sanat sergileme etkinliğinin kendisi bir okula dönüşüyor.

The art exhibition event itself is turning into a school.

Ranciere şimdi bu meseleye politik bir ilgiyle dalan bir figür.

Rancière is now a figure who dives into this issue with political interest.

Yani şunu demek istiyorum.

So what I mean to say is.

Ranciere, Sanat Üzerine Özgürleşen Seyirci diye bir kitap yazdı.

Rancière wrote a book called "The Emancipated Spectator" about art.

Aslında temel kitabımız o bugün.

Actually, our main book is that one today.

Hani oradaki argümanı size birazcık sunacağım.

I will present the argument there to you a little bit.

Ve ondan önce de Cahil Hoca diye bir kitap yazdı.

And before that, he wrote a book called The Ignorant Teacher.

Aslında Cahil Hoca da yazdığı bir politik bir mesele var.

Actually, Cahil Hoca also has a political issue that he wrote about.

Zekaların eşitliği ne anlama geldiğini şimdi tartışacağım.

I will now discuss what the equality of intelligence means.

Zekaların eşitliğinin sanat seyircisi ve sanat okulları,

The equality of intelligences, art audiences, and art schools,

halkın etrafında vuku bulan etkinlik kömeleri için

for the events that occur around the people

ne anlama gelebileceğini tartıştı özgürleşen seyirci.

The liberated audience discussed what it could mean.

Hatta davet üzerine yazmış kitabı da.

He even wrote the book at the invitation.

Yani birileri onu, ya hocam Cahil Hoca diye bir şey yazın,

So someone is saying, "Hey teacher, write something like Ignorant Teacher."

pedagojide böyle politik önermeler ortaya attın,

you提出了这样的政治建议在教育学中，

bir de sanat seyircisi üzerinden nasıl düşünebiliriz?

How else can we think through the art audience?

diye sorulduğu zaman bunu yazmış.

It was written when asked why.

Peki ne? Birazcık oradan girelim.

Well, what? Let's start a bit from there.

Zekaların eşitliği ne demek?

What does equality of intelligences mean?

Şunu kastetmiyor Ranciere.

Rancière doesn't mean that.

Herkesin IQ'su eşittir demiyor.

It doesn't say that everyone's IQ is equal.

Herkesin EQ'su empatik.

Everyone's EQ is empathetic.

Zekası eşittir demiyor.

It doesn't say intelligence equals.

Yani herhangi bir ölçülebilir veya niceliksel yolla

So, in any measurable or quantitative way.

herkesin zekasının aynı veya özdeş olduğunu söylemiyor.

He is not saying that everyone's intelligence is the same or identical.

Biliyoruz yani hepimizin arasında bazıları yapısal,

We know that among all of us, some are structural.

bazıları ekonomik, bazıları bambaşka sebeplerden kaynaklı

Some are due to economic reasons, while others stem from completely different causes.

zeka farklılıkları var.

There are differences in intelligence.

Ranciere bunu reddediyor diyelim.

Let's say Rancière rejects this.

Zekaların eşitliği burada şu anlama geliyor.

The equality of intelligence means this here.

Birinin yapmayı öğrendiği bir şeyi herkes yapmayı kendi yoluyla öğrenebilir.

Anyone can learn to do something in their own way that someone else has learned to do.

Bu kadar.

That's it.

Eşit zeka bu demek.

That means equal intelligence.

Murat'ın 1 saatte öğrendiği şeyi ben belki 10 günde öğrenirim.

What Murat learns in 1 hour, I might learn in 10 days.

Bu mümkündür ama ben de öğrenebilirim.

This is possible, but I can learn too.

Bir şeyi biliyorsam, biraz daha derinleştireyim şimdi Ranciere'nin argümanını zeka konusunda.

If I know something, let me deepen Rancière's argument on intelligence a bit more now.

Bir şeyi biliyorsam şu dünyada,

If I know one thing in this world,

gereken her şeyi bu bir şeyden hareketle öğrenebilirim.

I can learn everything I need to know from this.

Ranciere'nin güzel örneği şu.

Rancière's beautiful example is this.

Bir duayı ezbere bilen, okuma yazma bilmez biri bile

Even someone who knows a prayer by heart may not know how to read or write.

en azından elinde o duanın ezbere sesleri olduğu için

At least you have the memorized sounds of that prayer in your hands.

o duanın metniyle

with the text of that prayer

kendi sesini karşılaştırarak sözcükleri öğrenebilir.

He can learn words by comparing his own voice.

Ranciere'nin bence zeka ile ilgili önermesinin güzel güzelleştiği, açıldığı yerde şurası.

The point where Rancière's proposition about intelligence becomes beautiful and expands, in my opinion, is here.

Biz aslında her şeyi

We actually have everything.

kendi yaşantılarımızdan, deneyimlerimizden

from our own experiences, from our experiences

elde ettiğimiz imleri

the signs we obtained

ben gösterge yerine im diyorum.

I call it "im" instead of an indicator.

Sayın düşünün im derken ben.

Dear, I mean when I say think.

İmleri

Bookmarks

yeni maruz kaldığımız imlerle kıyaslayarak

by comparing with the new experiences we are currently facing

yeni yaşantılarımızı eski yaşantılarımızla kıyaslayarak

by comparing our new experiences with our old ones

ve bundan anladığımız şeyi bir başkasına teyit ettirerek öğreniriz.

We learn what we understand from this by confirming it with someone else.

Değil mi?

Isn't it?

Yani en basit öğrenme ilişkisinde bile

So even in the simplest learning relationship

Mac kullanamadığımı anlatıyordum az önce Cem'e.

I was just telling Cem that I can't use a Mac.

Cem'in Mac'i bu.

This is Cem's Mac.

Bir şey olursa başına ben hayatta müdahale edemem.

If something happens, I can't intervene in your life.

Bir şey olmasın diye.

So that nothing happens.

Yani mesela bir şey öğrensem,

So for example, if I learned something,

şu tuş şu işimi yapıyor diye öğrensem,

If I could learn that this button does this job,

Mac'in kendi özgür tuş kombinasyonlarını öğrensem

If I learned Mac's own custom key combinations.

Cem'e teyit ettireceğim.

I will have Cem confirm it.

Öğrenmenin evrensel zemini,

The universal ground of learning,

yeni göstergeleri,

new indicators,

elimdeki göstergelerle

with the indicators I have in hand

yeni yaşantıları

new experiences

belleğimdeki yaşantılarla kıyaslamak

to compare with the experiences in my memory

ve bundan yaptığım çıkarımları başkasına teyit ettirmek.

and to have someone else confirm the conclusions I drew from this.

Bu mekanizma Cahil Hoca'nın temel mekanizması.

This mechanism is the fundamental mechanism of the Ignorant Teacher.

Zeka ile ilgili en derinlemesinde söylediği şey.

The deepest thing he said about intelligence.

Orada da neyi anlatıyor?

What is he/she explaining over there?

Hoca bir şeyi bilip

The teacher knowing something

bir başkasına aktaran,

transferring to another,

dikey bir ilişkiden konuşan biri olmak zorunda değil.

One doesn't have to be someone who speaks of a vertical relationship.

Cahil Hoca bir

Ignorant Teacher a

Lakatot muydu?

Was it the Lakatot?

Toş muydu? Unuttum.

Was it Toş? I forgot.

Ben bir Fransız öğretmen gerçekten.

I am a French teacher really.

Dilini bilmediği bir ülkeye gidiyor ve

He is going to a country where he doesn't speak the language and

ortak bir dili paylaşmadığı insanlarla

with people who do not share a common language

ders yapmak durumunda kalıyor.

They have to take a lesson.

Ve o süreçte herkesin

And during that process, everyone’s

kendi dilini bildiği bir kitap üzerinden

through a book written in their own language

dil öğreniyorlar.

They are learning a language.

Aslında bir deneyim. Bu gerçek bir deneyim.

Actually, it's an experience. This is a real experience.

Onun notlarının Ransel tarafından tartışılması.

The discussion of his notes by Ransel.

Yani anlıyorsunuz ama

So you understand, but...

bu mekanizma çok güzel.

This mechanism is very beautiful.

Şimdi pedagojik paradigma da

Now in the pedagogical paradigm too.

dediğim gibi zaten

As I said already.

öğrenci dediğimiz kişi

the person we call a student

cahillikle

with ignorance

şey yapılıyor.

Something is being done.

Aslında sanat konusuna gelince

Actually, when it comes to art

bunun bir boyutu daha var.

There's another aspect to this.

Ransel kitabında tiyatroyu tartışarak

Discussing the theater in the book "Ransel."

başlar.

starts.

Seyirci sadece cahil değildir.

The audience is not just ignorant.

Yani sahnede sergilenilirini bilmiyor değildir.

So, it's not that they don't know what is to be displayed on stage.

Bir de sahnede eylem sergileniyorsa

If an action is being performed on stage

tiyatro gibi, performans gibi

like theater, like a performance

sanatlardan

from the arts

gidersek aynı zamanda

if we go at the same time

eylemden de eksiktir, edilgendir.

It is also lacking in action; it is passive.

Tamam mı?

Is it okay?

Hem cahil hem eylemsiziz

We are both ignorant and inactive.

seyirci olduğumuz sürece.

As long as we are spectators.

Zaten gazetecilik dinde nasıl diyoruz?

How do we say journalism in religion?

Seyirci kaldılar.

They were left as spectators.

Hani bir şey oluyor, bir cinayet işleniyor

You know, something happens, a murder is committed.

ya da bir darp olayı gerçekleşiyor.

or an assault incident is happening.

Etraftaki insanlar seyirci kaldılar.

The people around remained spectators.

Yani ne demek? Hiçbir şey yapmadılar.

So what does that mean? They didn't do anything at all.

Eylemde bulunmadılar.

They did not take action.

Dilimizde de, gazetecilik dinde de

In our language as well as in the religion of journalism.

zaten böyle kullanıyoruz bunu.

We already use it like this.

Şimdi dolayısıyla bu

So now this

akıl yürütme biçimi, yani seyircinin

the way of reasoning, that is, the audience's

cahil ve eylemsiz olduğu ya da

ignorant and inactive or

ilgin olduğu fikri

the idea you are interested in

tiyatroda, Ranciere'nin tespit ettiği

in the theater, as identified by Ranciere

iki kaynakta, modern iki kaynaktayız

We are in two sources, in two modern sources.

artık, klasik fikri

now, the classical idea

sürdürürken kendini gösteriyor tekrardan.

It shows itself again while continuing.

Biri Brecht, Bertolt Brecht

One is Brecht, Bertolt Brecht.

diğeri de Antonio Narto.

The other one is Antonio Narto.

Bu iki figür

These two figures

seyircinin

the audience's

cahil ve seyircinin eylemsiz

ignorant and passive of the audience

olduğu fikrinden hareketle tiyatroyu

based on the idea that theater is

dönüştürmek, tiyatro içinde reform yapmak isteyen

to transform, someone who wants to reform within theater

figürler. Nasıl reform

figures. How to reform

yapmak istiyorlar? Bertolt Brecht'i

Do they want to do it? Bertolt Brecht?

az çok belki biliyorsunuzdur.

You may know it to some extent.

Bertolt Brecht'i reform tasarısında ne var?

What is in Bertolt Brecht's reform proposal?

Seyirci,

Audience,

şimdi seyirci bir mesafede bir özdeşlik

now the audience is an identity at a distance

kuruyor ya sahnedekiyle, duygudaşlık kuruyor.

It's drying up, it's establishing empathy with the one on stage.

O mesafeyi

That distance

arttırarak özdeşliği ortadan kaldıracak

by increasing it will eliminate the identity

bir hileyle,

by a trick,

bir tiyatral bir edimle, hile demeyeyim,

with a theatrical act, let me not say trick,

tiyatral bir edimle

with a theatrical act

o özdeşliği kırmak, seyirciyi bir irkitmek,

to break that identity, to unsettle the audience,

yabancılaştırma etkisi.

alienation effect.

Ondan sonra da

After that too

seyirciye bu sahneye konan şeyi

what was placed on this scene for the audience

kuran toplumsal

Quran social

ilişkileri teşhir etmek. Yani onlar üzerine

to expose relationships. In other words, on them

eleştirel bir faaliyete başlatmasını

to initiate a critical activity

sağlamak. Bu en çok

to provide. This mostly

eylem şu anda ana konusu

the action is currently the main subject

seyircisini eğletmek değil

not to entertain its audience

ama şu anda en temel konusu

but right now the most basic subject

bir bilgi aktarmak. Yani

to convey information. That is

seyircinin tek başına vakıf olmadığı

that the audience is not solely aware of

toplumsal çatışmaların, sömürünün,

social conflicts, exploitation,

eşitsizlik biçimlerinin

forms of inequality

bilgisini aktarmak.

to convey knowledge.

Artotçu mesele ne?

What's the problem with Artotçu?

Artot da

Artot too

bu mesafenin tersi yönde kapanması istiyor.

He wants this distance to close in the opposite direction.

Brecht bunu açıyordu ya,

Brecht was opening this, you know.

Artot da şöyle

Artot said this way.

akıl yürüte diyor ki

it says to reason

yani seyirci bir efendi pozisyonunda

so the audience is in a position of a master

bir mesafede duruyor.

It is standing at a distance.

Eylemin uzağında kalıyor.

He/She is staying away from the action.

Biz ise eylemi temsil ediyoruz sadece

We are only representing the action.

tiyatroda. Şimdiye kadar yaptığımız şey buydu diyor.

"In the theater. This is what we have done so far, he says."

Oysa ki

However,

sanatın ya da tiyatronun daha doğrusu

more precisely, the art or theater

bizzat yaşam olması gerekir.

It must be a personal experience.

Eylemi temsil etmeyi bırakıp eylemi örgütlemesi

Stopping representing the action and organizing the action.

gerekir. Dolayısıyla seyirciyi de

It is necessary. Therefore, the audience as well

bu eylemin içine katması

the inclusion of this action

onu seyirci olmaktan çıkarması gerekir.

It should take him out of being a spectator.

Ranciere'in

Rancière's

ifadesiyle bu iki

with the expression this two

reform çabası da

reform effort too

tiyatroyu sona erdirme çabası

attempt to end the theater

aslında bir anlamda. Yani tiyatronun işlevi

Actually, in a sense. That is, the function of theater.

veya belli bir mesafeden belli bir şeyi

or a certain thing from a certain distance

seyretmekse

if it is to watch

ikisi de bu bağı ortadan kaldırmaya birisi

Both of them to eliminate this bond, one of them.

bilgi yükleyerek ve sonrasında eyleme çağırarak

by providing information and then calling to action

birisi doğrudan eylemi örgütlemeye

someone to organize the direct action

çabalayarak uğraşıyor.

He is struggling by making an effort.

Şimdi

Now

evet Brecht'in zamanı biraz geçti

Yes, Brecht's time has passed a bit.

Artot'un zamanı biraz geçti.

Artot's time has passed a little.

Bahsettiğimiz az çok

What we mentioned is somewhat

19. yüzyılın

19th century

ilk yarısı değil ikinci yarısının başları

Not the first half, but the beginning of the second half.

belki birazcık hani civcivli zamanlarda

maybe a little bit during those chick times

yaşamış insanlar bunlar

These are people who have lived.

ve şimdi o civcivlerin içinde değiliz

And now we are not among those chicks.

yani Brecht'i tiyatroyla

meaning Brecht with theater

akademik bir konu olarak tartışıyoruz hala belki

We may still be discussing it as an academic topic.

tiyatral bir önemi olmakla beraber

though it has a theatrical significance

tabii ki de önemi var ikisinin de çok büyük önemi var

Of course, both of them are very important.

ama ben size

but I to you

şimdi göstereceğim ki

I will show that now.

bu iki

this two

fikirde

in thought

güncel sanatın her alanında

in every field of contemporary art

rastlayabileceğiniz iki tane fikir

two ideas you might come across

ve ben bunlara özel isimler vereceğim

And I will give them special names.

politik sanat demek istemiyorum Brecht'in

I don't want to say that politics is art according to Brecht.

şeyine başka şeylerle karışmasın

Don't let it get mixed up with other things.

birine angaca sanat diyelim

Let's call it art for someone.

yani angaca bir şekilde bir hakikati

in a twisted way a truth

dile getirmeye çalışan sanat

art trying to articulate

diğerine de yaşamsal

the other is also vital

sanat diyelim kötü isimler bunlar

Let's say art, these are bad names.

ama yaşamla sanatı buluşturmayı

but bringing life together with art

sanatı yaşam lehini ortadan kaldırmaya

The art of eliminating the advantages of life.

çabalayan sanat olarak

as struggling art

tamam mı angaca ve yaşamsal sanat

Is it okay with you, angaca and vital art?

şimdi

now

Ranciere'in verdiği örneklerden birini

One of the examples given by Rancière.

göstereceğim angaca sanata

I will show you the angle of art.

Vietnam savaşına ait bir sahne

A scene from the Vietnam War.

ve Amerikan huzurlu ev içi

and American peaceful home interior

üst üste biniyor

stacking on top of each other

bu bir seri

this is a series

yani seriden bir parça savaş eve getirmek serisinden bir parça

so a piece from the series "Bring a Piece of War Home"

ve bu seride

and in this series

hep böyle şeyler var yani huzurlu adamlar

There are always such things, I mean peaceful people.

kadınlar Amerikan orta sınıf evinin

women of the American middle-class home

içerisinde gündelik işlerini

within their daily tasks

yaparken dinlenirken

while doing, while resting

bir yerlerden savaş sahneleri fırlıyor

Battle scenes are popping up from somewhere.

ne diyor bu

What is this saying?

yani aslında çok bariz

So actually, it's quite obvious.

bir şey söylüyor

It is saying something.

bariz ki üzerine konuşacak bir şey

It is obvious that there is something to talk about.

biliyor ki yani diyor ki senin buradaki

He knows that, I mean, he says your here.

huzurun buradaki savaşın kan ve

the peace here is the blood of this war and

kemiğine bağlı

bound to the bone

burada bombalar patladığı için sen böyle huzurlusun

You are so peaceful here because bombs are exploding.

diyor angaca sanat böyle

It says, "art is like this, you see."

çalışıyor

working

yani burada da bir tür yabancılaşma etkisinin

so here too there is a kind of alienation effect

bile çalıştığını düşünebilirsiniz hatta

You might even think that it works.

yani çünkü dehşetin bir anda eve sızması

that is because the horror suddenly seeps into the house

falan beklemediğin

something you weren't expecting

yani bu seride tiyatro kartı var

So there is a theater card in this series.

evet evet

yes yes

aynen aynen öyle

exactly exactly like that

çok güzel söyledin tam da öyle

You said it so beautifully, exactly like that.

bu mesela aslında kasıplı olarak seçtim

I actually chose this as an example deliberately.

bu çok büyük boyutlu bu arada bazılarına savaş

this is very large size by the way some have war

sahneleri küçük resim çerçevelerinden falan

scenes from thumbnail frames or something like that

fırlıyor bu kadar büyük boyutlu değiller

They're not that big in size.

ayıp bulmak gerekiyor ne bittiğini resimde

It is necessary to find fault, what is finished in the picture.

şimdi ikinci taraftaki

now on the second side

yaşamsal sanat dedim ben ona

I called it vital art.

az önce

just now

şimdi buna uygun

now suitable for this

örnek bulmak kolay değil yani gerçekten

It's not easy to find an example, really.

yaşama tamamıyla karışmış bir sanatı

an art that is completely fused with life

varsa öyle bir şey

if such a thing exists

tekrar ben size burada bir eser olarak sunmaya

to present to you here again as a work

kalkarsam paradoksal bir şeye

If I get up, it will be a paradoxical thing.

yol açacağım yani diyeceğim ki bu bir sanat eseri

I will pave the way, so I will say that this is a work of art.

ama değildi hani

but it wasn't, you know

dolayısıyla ben size daha yakın yani

therefore I am closer to you that is

daha mütevazı bir önermesi olan

with a more modest proposition

katılımcı tarzdaki sanat

participatory art

eserlerinden bir örnek göstereceğim

I will show an example of his/her works.

onunla ilgili

about it

bu son biennialde istanbul biennialinde

in this last biennial at the Istanbul biennial

yayınlandı

published

gösterildi yayınlandı diyorum

I say it was shown and published.

barınanda bir oda bu

This is a room in your shelter.

yani doğru telaffuz edemeyeceğim

So I won't be able to pronounce it correctly.

muhtemelen ama

probably but

paraçaya pinton ve

the piece is pinton and

çayra palmuk

Chayra cotton

interaktif bir baskı istasyonu burası hatta bende

This is an interactive printing station, even I am here.

dilana yazdığım bir şiiri bastırmıştım

I had printed a poem that I wrote for Dilana.

burada bir

there is one here

yazıyorsunuz işte ne yazmak istiyorsanız

You're writing, just write whatever you want.

mesajınızı bu boydaki

your message at this size

kağıtlara baskı alıyorlar mürekkep 24 saat içinde

They take prints on paper; ink within 24 hours.

uçuyor üst üste yazılıyor

It is being written on top of each other while flying.

böyle kağıtlara sürekli yani ne bu

What are these papers for constantly, I mean what is this?

seyirci edilgen bir şekilde

the audience in a passive way

durmasın kenarda bir şey seyretmesin

Don't let her stand aside and watch anything.

bir tabloya bakmasın da hani

"Let it not look at a painting, you know."

eserin bir parçası olsun

May it be a part of the work.

kendisi eser yaratsın

let him create a masterpiece

eyleme doğrudan örgütlemeye

directly organizing action

çalışıyorum evet hani dediğim gibi

I am working, yes, as I said.

artonun

of the art

bahşet tiyatrosunun çılgınlığında

in the madness of the gift theater

değil belki daha mütevazı

maybe not, but more modest

ama yine de aslında mantıken

but still actually logically

aynı mantığı kullanıyor katılımcı sanat

Participant art uses the same logic.

bu arada hani totalize etmeyeceğiz

By the way, we won't be making it totalizing.

sonunda yine döneriz bu mevzuya yani

Eventually, we'll return to this issue again.

her katılımcı sanatta yaşamsal sanatın

each participant of the vital art in art

bir varyasyonudur falan demeyeceğiz tabiki

Of course, we won't say it's a variation or anything like that.

öyle bir şey yok ama hani

There is no such thing, but you know.

bir örnek olsun diye kafamızda bir

let it be an example in our minds

şey netleşsin bir resim oluşsun diye

"Let things become clear and form a picture."

gösteriyorum

I am showing.

şimdi bu

now this

evet birisi bilgisizlik üzerine gidiyor

Yes, someone is going after ignorance.

diğeri eylemsizlik üzerine gidiyor ve

the other one is going on inertia and

birisi işte bilgiyle doldurup

someone filling it with knowledge at work

sonradan eyleme çağırmak istiyor birisi doğrudan

Someone wants to call to action directly afterwards.

eylemi örgütlemek istiyor ve ikisi de

they want to organize the action and both of them

her ay yukarıda mesafeyi yeniden

every month recalibrate the distance above

ayarlamak istiyor yani bir insanın

he wants to adjust, I mean a person

sakince durup bir esere baktığı

calmly standing and looking at a work

mesafenin yerine ya ondan uzaklaştığı

"that it either moved away from it instead of the distance"

ya da ona tümüyle

or completely to it

içine girdiği artık yani seyirci olmaktan

It has now entered a stage where it is no longer just an audience.

da çıktığı oyunun bir parçası olduğu

that it is part of the game it was released from

hatta oyunun da oyun olmayı bıraktığı bir yere götürmek istiyor

He wants to take it to a place where the game itself has stopped being a game.

şimdi Rancière

now Rancière

aslında az önce gördüğümüz

actually what we just saw

pedagojik şeyi de hatırlayalım

Let's also remember the pedagogical aspect.

bu iki stratejide yanlış giden

something wrong with these two strategies

bir şey olduğunu tespit ediyor ve yanlış

It detects that something is wrong.

giden şey temsil rejimi diyor

The thing that is going says the representation regime.

temsil rejimi

representative regime

temsil rejimi nasıl bir şey

What is a representative regime like?

aslında onun artık baya da

actually, he/she is already quite a lot

ünlü hale gelmiş olan ifadesiyle

with its expression that has become famous

duyulurum bir dağılımı ama nasıl

I can be heard in a distribution, but how?

bir dağılım eşitsiz katı yerel şeylerle

an unequal distribution with rigid local things

örülü bir dağılım

woven distribution

az önceki Antik Yunan Tiyatrosu'nu hatırlayın

Remember the Ancient Greek Theatre from just now.

kadının bir işlevi var erkeğin bir işlevi var

The woman has a function, the man has a function.

yurttaşın bir işlevi var köylün bir işlevi var

The citizen has a function, the villager has a function.

herkesin kendi payına

everyone for their own share

düşen bir iş ve işlevi var

It has a falling job and function.

ve sanat burada

and art is here

bunu pekiştirmek bunu öğretmek

to reinforce this, to teach this

bunu yeniden öğretmek için var

It exists to teach this again.

bu dağılım içinde

within this distribution

herkes sadece kendine yüklenilen

everyone only burdens themselves

işi yerine getirmekle yükümlü

obligated to fulfill the duty

örneğin

for example

kadın çocuk bakmak erkek işe gitmek

Women take care of children, men go to work.

işte mülteciler

Here are the refugees.

göçmenler daha ağır

migrants are heavier

sömür altında yaşamak

to live under oppression

sanatta belli bir eğitim

specific education in art

seviyesini geçmiş insanlar için

for people who have surpassed their level

var olmakla yükümlü yani oraya da ancak

"obligated to exist, meaning only then there."

öyle insanlar kültürel sermayesini

such people their cultural capital

belli bir şekilde doğrultmuş insanlar

people who have been directed in a certain way

gidebilmeli bugün de bunun çalıştığını

They should be able to go today to see if this works.

görüyoruz zaten toplumun her yanında

We already see it everywhere in society.

az çok yani bunu temsil rejimi

more or less, that means the representation regime

dediğimiz zaman düşündüğümüz şey

the thing we think of when we say

fikriyat değil sadece tek başına

It's not just an idea, but alone by itself.

aksine bir durumun

a contrary situation

kendisini düşünüyoruz bir toplumsal

We consider ourselves a society.

örgütlenme tarzını düşünüyoruz

We are thinking about the way of organization.

ve temsil rejiminin temel belirtkesi

and the main indicator of the representation regime

temel özelliği

fundamental feature

algı ve eylem arasında doğrudan bir bağ

A direct connection between perception and action.

kurması ne kastediyorum bununla

What do I mean by establishing this?

bu tarz rejimlerde

in such regimes

bu tarz işleyişlerde

in such operations

herkesin payına

everyone's share

bir algı kümesi düşer yani

"An array of perception drops, that is."

algı kümesinden bahsettiğim zaman şundan bahsediyorum

When I talk about the perception set, I am referring to this.

işte ev hanımına

Here is to the housewife.

ev kadınına evde çalışan kadına

housewife to the woman working at home

evin hallerinin

the states of the house

algısı düşer

perception decreases

işte bandın başında çalışan

here is the one working at the beginning of the band

işçinin payına

the worker's share

o bantta hareket eden nesnelerin

the objects moving on that tape

metaların algısı düşer ve bu

the perception of metals decreases and this

algılarla bir dizi eylem

a series of actions with perceptions

kümesi eşleştirilir yani

the flock is matched, that is

geçiyor önünüzden banttan bir şey

Something is passing in front of you from the tape.

vida sıkıyorsunuz geçiyor sıkıyorsunuz

You are tightening the screw, it passes, you are tightening.

anlatabiliyor muyum

Can I explain?

bir şeyi algılayıp bir şeyi eyleme

perceiving something and taking action on something

geçiriyorsunuz bir algı ve bir eylem

You are experiencing a perception and an action.

arasında en azından

at least among

ev içindeyken kirli bir köşeyi

a dirty corner while in the house

gören kadın orayı temizliyor

The woman who sees is cleaning there.

bu çok basit ve

this is very simple and

gündelik küçük

daily small

şeyler aslında bütün bir toplumsal

things are actually a whole society

döngüyü kuran şeyler unutmayın bunu yani

Don't forget that the things that create the loop are important.

bütün toplumun her hücresi

every cell of the entire society

bu tarz algı ve eylemlerin örgütlenmesiyle

with the organization of such perceptions and actions

işleyebilir ancak bunların işlemesiyle

it can operate, but with their operation

hayatta kalabiliriz ancak

we can survive, but

bu arada da yani şu anki mesele

meanwhile, I mean the current issue

içinde düşünürsek

if we think about it

Rancière işte bu tarz bir temsil

Rancière is precisely this kind of representation.

rejiminin tam da hem

the regime is exactly both

angaca hem de yaşamsal sanat dediğimiz

both what we call artistic and vital

yerde de

on the ground too

iş başında olduğunu söylüyor yani

It means that he/she says he/she is at work, in other words.

kendini angajmanla veya

engage yourself or

kendini yaşam olarak kurmakla

establishing oneself as life

bu iddiayla öne çıkartan sanat da

the art that brings forth this claim

bir tür temsil rejimi

a kind of representation regime

tesis ediyor şimdi

he is establishing now

angaca sanatta tam da

Exactly in art.

bunu nasıl yapıyor

How is he/she doing this?

insanların

of people

oyundan sonra

after the game

üzerinde eylemde bulunabilecekleri

they can take action on

mesela protestoya katılabilecekleri

for example, that they can participate in the protest

işte hayvan hakkı

here are animal rights

aktivist haline gelebilecekleri ekoloji mücadelerine

the ecological struggles that they can become activists in

katılabilecekleri şekilde onlara

in a way that they can participate

bir bilgi hakikat hakkında bir

a piece of information about a fact

ifşada bulunarak

by making a disclosure

bilgi vererek veya hakikat hakkında bir ifşada bulunarak

by providing information or making a disclosure about the truth

değil mi onları bir

isn't it one of them?

eyleme yönlendiriyor yani kendi sunduğu

it directs the action, that is, what it presents itself.

şeyi kendi sunduğu algı sanat eserinden

the thing from the perception art piece it presents itself

bahsediyorum bu arada kendi sunduğu

I am referring to what he/she offers.

algıdan

from perception

kendi tasavvurat ettiği bir

a vision of his own

eyleme doğrudan bir bağ kuruyor

it establishes a direct connection to the action

algıyı örgütleyerek

by organizing perception

mümkün bir eylemi örgütlemeye çağırıyor

calling for the organization of a possible action

insanı duyarlılığa çağırıyor yani

It is calling people to sensitivity.

birazcık gevşetelim şeylerimizi farkındalık

Let's loosen our things a little, awareness.

yaratmaya çabalıyor bir bilinç oluşturmaya

trying to create a consciousness

çabalıyor tamam mı bir şeyi

He's trying, okay?

ifşa ediyor teşhir ediyor

It reveals, it exposes.

bu tarz eserlerde de aynı temsil rejimi var

There is the same representation regime in such works.

bir algıdan bir eyleme doğrudan

from a perception to an action directly

geçme meselesi var

There is a matter of passing.

onlara bir şey teşhir edeceğim bir hakikati göstereceğim

I will reveal a truth to them.

böylece o insanlar da kimselerse

so those people are who they are

onlar seyirciler

They are the spectators.

bir eyleme gidecekler

They will go to a demonstration.

e zaten yaşamsal sanat tarafından

it is already by the vital art

geçtiğimiz zaman olay zaten doğrudan

the event has already directly passed over time

hani algıyı ve eylemi birlikte

you know, perception and action together

örgütlemek yani tamamen artık bir şeyden de

organizing that means completely no longer from something

çıkmak

to go out

şimdi temsil rejimine

now to the representative regime

dahil edebileceğimiz başka bir sanat eseri

another artwork we can include

göstereyim size tiyatro oyunu izletemeyeceğime göre

Let me show you since I won't be able to make you watch a theater play.

bu bir antik yunan heykeli imiş

This is an ancient Greek statue.

doğru bulduysa google bana

If Google found it right for me.

evet yani biz bugün bunu

Yes, so we will do this today.

müzeye gitsek bir sanat eseri olarak

if we went to the museum as a work of art

seyredeceğiz yani onu yapan

We will watch, that is, the one who made it.

için de o gün orada sanatı ve zanaat

that day there for art and craft

ayırmadıkları için çok anlamlı bir şey değil

It's not something very meaningful because they don't differentiate.

o gün orada da onu yapan için de belki

Maybe for the one who did it there that day too.

özel bir şeydi öyle diyelim

It was something special, let's put it that way.

ama biz buna baktığımız birazcık dikkatli

but we need to look at this a little carefully

bakarsanız ve antik yunanla ilgili az önce

If you look and just mentioned ancient Greece.

söylediğim korkunç hakikatleri hatırlarsanız

if you remember the terrible truths I mentioned

bunun aslında

actually this

baya talimatname gibi

pretty much like a manual

bir şeye benzemeye başladığını farkedersiniz

You notice that it is starting to resemble something.

bir talimatname bu

This is a directive.

kadının nasıl durması gerektiği

how a woman should stand

nasıl bir şey sunması gerektiği işte

what kind of thing it should present you see

boynunu büküp göz teması kurmuyor

He twists his neck and avoids eye contact.

uysalca elinde bir şey var onu uzatıyor

Gently, he/she has something in hand and is extending it.

değil mi bir ev içi halinin

isn't it a domestic condition?

tasviri bu aynı zamanda

this is also a description

varsayımlarda

in assumptions

bulunuyoruz yani bu kesin bir şekilde

We are present, so this is definitely the case.

söyleyebileceğimiz bir şey değil belki ama

maybe it's something we can't say but

hani bugün o gün onu atıyorum

you know today is the day I'm throwing it away

atina'nın atıyorum efes'in

Athens, for example, Ephesus.

agorasında seyreden

watching in the agora

kadınlar için de belki varlığın anlamı

perhaps the meaning of existence for women as well

buydu

this was

antik yunanda ev içinde kadın nasıl

How were women inside the house in ancient Greece?

olunur'un bir talimatnamesi bir yasa

A manual of instructions for being is a law.

kitabı küçük bir kuralı gibiydi

It was like a small rule for the book.

anlatabiliyor muyum ve bu

Can I explain this?

özellik hani bu temsil rejimi

What is the feature of this representation regime?

az çok dediğim gibi galerileri

As I said, more or less the galleries.

gezdiğinizde işte

when you travel

performanslar seyrettiğinizde

when you watch the performances

bir tiyatro oyununa gittiğinizde

when you go to a theater play

iki türünde barındıracak şekilde birçok

Many in a way that will accommodate two types.

şekilde karşılaşabilirsiniz

you may encounter in this way

peki bu temsil rejiminin karşısında

well, against this representative regime

ne yer alıyor yani bu

So what is included in this?

temsil rejiminden kaçabilir miyiz ki her şey bir yana

Can we escape from the representation regime, leaving everything else aside?

şimdi temsil kelimesinin bir de nötralize

Now, let's neutralize the word "representation."

bir kullanımı var ya belki şimdi küçük

It has one use, maybe it's small now.

bir not olarak onu da bir düşeyim ben buraya

As a note, I'll jot that down here too.

temsil kelimesinin nötralize kullanımı

The neutral use of the word representation.

ne herhangi bir figürün

not any figure's

başka bir meclada

in another assembly

yeniden figüre edilmesinde de temsil diyoruz

We call it representation in its re-figuring.

bu anlamda temsil olmadığını

that there is no representation in this sense

hissettirmişiz yani orada kast edilen şu anda

We have made it felt, meaning that what is intended here is currently.

bu değil

this is not it

estetik rejimi tartışırken biraz daha

while discussing the aesthetic regime a bit more

anlarız bence bunu

I think we understand this.

neyse Ranser diğer

Anyway, Ranser the other.

tarzdaki sanata ya da

art in that style or

diğer tarzdaki etkileri de bir estetik rejim adını

the effects of other styles also name an aesthetic regime

veriyor şimdi estetik rejimin vuku

The aesthetic regime is now manifesting.

bulmasında diyor Ranser ilk koşul

Ranser says the first condition is finding it.

algılanan bir resmin

perceived image of a

sergilenen bir oyunun

a staged play

seyredilen bir manzaran

a watched view

hiç farketmez yani neyse seyircinin önüne konan şey

It doesn't matter what's put in front of the audience anyway.

o algıyla

with that perception

eylem arasındaki

between the actions

bağın kopması

breaking of the bond

ilk koşulu bu

this is the first condition

hatta bu koşul

even this condition

daha da derinleşerek

deeper and deeper

bedensel herhangi bir eyleminde

in any physical action of his/hers

bir süreliğinde bir durması

a pause for a while

yani sadece o algının bizi bir eyleme

so that perception leads us to an action

sürüklememesi değil bedensel eyleminde

not dragging but in its bodily action

şöyle bir durması

such a stop

dolayısıyla tam da bir eseri

therefore exactly a work

seyrederken eserden bir bilgi

A piece of information from the work while watching.

veya eylem çağrısı gelmediğinde

or when no call to action has come

yani eser bizzat

that is, the work itself

varoluşuyla algı ve eylem arasındaki

between perception and action with its existence

algıyla bedenin çalışması

the functioning of the body with perception

işi arasındaki bağı

the connection between the work

kopardığında vuku bulmaya başlar

It begins to occur when you tear it.

kapılma falan da

don't get caught up or anything

diyorlar buna kim diyordu unuttum şimdi

They say this, but I forgot who was saying it now.

ben bir sanat tarihçisi

I am an art historian.

figürlerin bir kapılması da var ama

there is also a capturing of the figures

bir düzeyde de hani

at a certain level, you know.

şeyin bizi kapması yani bir eserin başında

the thing capturing us, in other words, at the beginning of a work

kala kalmamız

to be left over

iyi bir eserde bu etki zaten ilk ettiğimiz

In a good work, this effect is already what we first achieve.

etkidir henüz eserin ne hakkında olduğunu

It is still effective what the work is about.

ne yapmaya çalıştığını anlamadan önce

Before understanding what you are trying to do.

aa burada ilginç bir şey varmış

Oh, there is an interesting thing here.

diye kapılıp kalmak

to be captivated by it

bedenden bir kesilmek yani bedenin çalışmasının

a disconnection from the body, meaning the functioning of the body

durması

stopping

Ransiyenin sözlerini alıntılayayım burada

Let me quote Ransiye's words here.

çok güzel yazdığı için güzel de çevrilmiş Türkçe

It has been beautifully translated into Turkish because it was written very beautifully.

estetik rejim

aesthetic regime

sanatsal becerinin

artistic skill

üretim biçimleri ile

with forms of production

belirlenmiş toplumsal işlevler arasındaki

between the determined social functions

duyulur

it is heard

biçimlerle bu biçimlerde

with forms in these forms

ikamet eden anlamlar ve

residing meanings and

doğurabilecekleri sonuçlar arasındaki

among the results they could produce

bir tutarsızlık ve

an inconsistency and

bağlantısızlık olduğunda vuku bulur

It occurs when there is disconnection.

böylece

thus

sanat eserci toplumsal işlere

Artist works on social issues.

işlevlere ve duyulur olanı

to the functions and the audible

dolayısıyla yeteneklerle yeteneksizlikleri

therefore talents and shortcomings

bunları üstlenecek

will undertake these

farklı insanlara dağıtan

distributing to different people

mitik bir unsurla değil

not with a mythical element

az önceki heykeli bu heykeli hatırlayın

Remember this statue from the previous one.

sanat eseriyle

with the artwork

karşılaşır ve orada

meets and there

kendi işlevinin olumlanmasını

the affirmation of its own function

kendi yerinin olumlanmasını

the affirmation of one's own place

kendi sınırlarını öğrenme sürecini değil

not the process of learning your own limits

her türlü verili işlerin çözülüşünü bulur

finds the solution to all kinds of given tasks

çok güzel cümleler

very beautiful sentences

şimdi yine bir heykelimsi çıkaracağım

Now I will pull out a sculpture-like object again.

karşınıza bu da Ranciere'nin

Here is Rancière for you.

kendi verdiği bir orijinal bir örnek

an original example he/she provided himself/herself

az önceki heykel

the statue from a moment ago

nasıl ki Antik Yunan'ın

just as Ancient Greece's

temsil rejimiyle oradaki işlerle

with the representative regime and the affairs there

işlevlerle

with functions

nasıl birbirine bağlıysa işe geçiyorsa

just as they are connected, it goes to work.

bu heykel şu an

this statue is currently

kendi gerçekliği yani somut gerçekliği içinde

within its own reality, that is, concrete reality

bir müzede sergilenen bu heykel

this sculpture exhibited in a museum

biz seyirciler için bu işlevlere o kadar

We are not so concerned about these functions for the audience.

haiz değil biz bunu gördüğümüz zaman

We are not surprised when we see this.

Antik Yunan'da da yaşamadığımız için

Because we did not live in Ancient Greece either.

bir de zaten parçalanmış bir beden olduğu için

also because it is already a fragmented body

düşündüğümüz şeyler

the things we think about

hiç bir güzellik idesi değil

there is no beauty idea at all

işte bedenimi sağlıklı nasıl tutmalıyım fikri değil

It's not about the idea of how to keep my body healthy.

kopmuş parçalanmış

torn apart, fragmented

artık herhangi bir temsil işlevini yerine getirmeyen

no longer performing any representative function

bir şey olarak

as something

artık Ranciere'nin

no longer Ranciere's

sözleriyle

with his/her words

belli işler ve işlevlerle ayrışmış olan

differentiated by specific tasks and functions

figürlerin gözüne değil de

not in the eyes of the figures

seyircilerin

the audience's

anonim topluluğuna açılmış bir

an opened to an anonymous community

sanat eseri olarak bununla karşılaşıyoruz

We encounter this as a work of art.

Ranciere'nin deyimiyle

In the words of Rancière

yani Ranciere'nin ne diyelim sözleriyle estetik

So, with Rancière's words, aesthetics.

rejimin

the regime

sanat eseri böyle bir şey oluyor

A work of art is something like this.

herhangi bir toplumsal iş ve işleve

any social work and function

göndermeyen bir şey oluyor

Something is happening that doesn't send.

paradigmatik örnek olarak alabiliriz

We can take it as a paradigmatic example.

zaten Ranciere sonra sanat üzerine başka şeyler

Rancière has already said other things about art afterward.

yazdığı zaman yine çok ilginç örnekler getirecek de

"when he/she writes, he/she will again bring very interesting examples."

o başka bir haftanın konusu olsun

Let it be the subject of another week.

bizim için başka bir zaman

another time for us

peki biz bu temsil rejimini

Okay, we will this representation regime

güncel sanatın içerisinde

in contemporary art

nasıl yerlerde görüyoruz

Where do we see such places?

mesela en basitinden görebileceğimiz yerlerden biri

for example, one of the simplest places we can see

her zaman olmuyor

It doesn't always happen.

bu amatörce bir hatadır bence

I think this is an amateur mistake.

yani özellikle sizler katılır mısınız diye de

So especially, will you participate?

merakla da soruyorum

I'm asking with curiosity.

mesela bir kuratöryel metin yazılıyor

For example, a curatorial text is being written.

ya da bir eser açıklama metni

or a work description text

künye yazılıyor ama bu künyede

The inscription is being written, but in this inscription...

veya kuratöryel metinde eserin her şeyi

or everything of the work in the curatorial text

açıklanıyor niyeti, amacı, hedefi

the intention, purpose, and objective is being explained

her şeyi tanımlıyor eserciye hiçbir şey

It defines everything, but nothing to the artist.

bırakmamış oluyorsun

you are not letting go

bir anda esere eklenen bu açıklama metni

this explanatory text added to the work all of a sudden

pedagojik bir işlevi üstleniyor ve

takes on a pedagogical function and

seyirciyi eylemsiz bırakıyor yani

It leaves the audience inactive, in other words.

seyirci buna niye baksın ki tavlayı ne çıkaracak yani üzerine

"Why would the audience care to look at this, what will it bring out of backgammon?"

ya da bazen işte sanatçılar

or sometimes, you know, artists

kendi eserleriyle bu şekilde konuşmaya başlıyor

He begins to speak in this way with his own works.

dediğim gibi

As I said.

şu konuda bir farkındalık yaratmak için

to raise awareness on this issue

bu eseri yaptım

I made this work.

işte buradaki figürler buradaki buradaki şeyleri

The figures here are the things here.

anlatıyorlar

they are telling

derken yine seyirciye hiçbir şey kalmamış oluyor

So in the end, nothing is left for the audience.

yani sanatçının konuşmasını duyduktan sonra

so after hearing the artist's speech

esere bakmak için hiçbir gerekçe kalmamış oluyor

There is no longer any reason to look at the work.

geriye sadece şunlar kalır

Only these remain.

estetik hoşuma gider mi acaba

I wonder if I like aesthetics.

param varsa odamın

If I have money, I have a room.

duvarına yakışır mı acaba ama

I wonder if it suits your wall.

seyircilik eylemi bunların hiçbiri değil

The act of spectatorship is none of these.

teorik hiçbir faaliyet gerçekleşmemiş olur

No theoretical activity would have taken place.

hoşuma gitmesi teorik bir etkinlik

It's a theoretical activity that I like.

değil bedensel hasla ilgili bir etkinlik

it's not an activity related to physical injury.

ya da işte odamın

or, you know, my room's

duvarına yapışması da aynı şekilde

"Sticking to the wall is the same way."

ama teorik etkinlik ne

but what is theoretical activity

bu eser acaba ne ki oraya derinleşeceğim

What is this work that I will delve into there?

bu eser acaba ne anlatıyor sorusu bir teorik sorudur

The question of what this work is about is a theoretical question.

seyirci

audience

kendine has teorik eylemi

its unique theoretical action

ya da etkinliği yapamaz hale geliyor aslında

or it is actually becoming unable to carry out the activity.

olan biten şey bu

this is what has happened

böylece kurulan pedagojik model veya

thus established pedagogical model or

temsil rejimi artık hangisine beğenirsek

The representation regime is now what we prefer.

bu ifadelerin

these expressions

tam da varsaydı şeyi yani

just what he/she was assuming

seyircinin edilgen olduğu

the audience is passive

fikrini kendi kendine

think for yourself

kurmuş oluyor çünkü

because it has established

onu edilgen kılan bir mekanizma

a mechanism that makes it passive

tesis etmiş oluyor tamam mı çok açıklamak

It has been established, okay? No need to explain further.

aşırı ayrıntı

excessive detail

vermek eseri informasyona

to provide the work with information

boğmak bütün bunlar

strangling all of this

eserle

with the work

karşılaşmayı imkansızlaştırır

makes the encounter impossible

eserle karşılaşamazsınız

You cannot encounter the work.

bir takım bilgilerle karşılaşabilirsiniz

You may come across a number of information.

bir takım edalarla sanatçının edalarıyla

with a certain demeanor like the artist's mannerisms

karşılaşabilirsiniz ama eserin kendisi

you may encounter, but the work itself

asla karşınıza çıkmaz

never comes across your path

burada olan şey

what's happening here

bir yanıyla da aslında

on one hand actually

bir varsayım var

I have a hypothesis.

sanatçının kastıyla kastettiği

what the artist means by intention

niyet ettiği şeyle

with what he intends

ürettiği anlam yani eserin yüzeyinde

the meaning it produces, that is, on the surface of the work

üreten anlam arasında da doğrudanlık

directness in the meaning of producing

olduğu fikri

the idea that it is

kast edilen şey neyse eserde

Whatever is meant in the work.

doğrudan veriliymişçesini

as if it were given directly

düşünmek bu da tehlikeli bir fikir

Thinking is also a dangerous idea.

zaten asıl meseleler tam da buralarda

The real issues are right here.

yuvalanacak birazdan

It will nest soon.

bu ontolojik boyutlarını ele alacağız zaten

We will already address these ontological dimensions.

böyle yaptığımız zaman ya da

when we do this or

böyle olması için çabaladığımız açıklamaya

the explanation we strive for to make it so

çabaladığımız zaman

when we strive

seyirci şunu yapamazlar

The audience cannot do this.

geliyor bakın bu da yine Rancière'den

Here it comes, look this is again from Rancière.

bir şey okuyacağım size çok güzel

I will read you something very beautiful.

bütün bu doğrudanlık bağını kırdığımızda

when we break this direct connection

enformasyona boğmadığımızda

when we don't overwhelm with information

niyet kasıt

intention purpose

eserin arkasındaki problemle

the problem behind the work

yüzeydeki anlam arasında bir doğrudanlık bağı

a direct relationship between the meaning on the surface

olmadığında seyirci

the audience when it is not there

gözlemler seçer

chooses observations

karşılaştırır yorumlar

compares and comments

gördüğünü diğer sahnelerde

what you see in other scenes

başka yerlerde gördüğü başka şeylerle

with other things it saw in other places

ilişkilendirir

associates

o zaman şiirin öğeleriyle

then with the elements of poetry

kendi şiirini oluşturur

creates its own poem

seyirci icrayı kendi usulünce

the audience performs in its own way

yeniden oluşturarak katılır icraya

It participates in the enforcement by recreating.

örneğin yaşam enerjisinden

for example, from the life energy

saf bir görüntü yaratmak

to create a pure image

ve bu saf görüntüyü okuduğu veya

and this pure image he read or

hayal ettiği yaşadığı veya

the life he/she dreamed of or lived

uydurduğu bir hikayeyle ilişkilendirmek için

to associate with a story it fabricated

icranın iletmesi beklenen

expected to be communicated by the execution

yaşam enerjisinden kendini koruyarak

by protecting oneself from life energy

yapar bunu bunun detaylarına gireceğim

I will do this, and I will go into the details of it.

o halde seyirciler

then the audience

hem mesafeli seyirci hem de

both remote audience and

kendilerine sunulan gösterinin

the show offered to them

yorumlayıcılarıdır

they are interpreters

demek ki teorik etkinlik böyle bir şey

So, theoretical activity is something like this.

az önce Cahil Hoca'da pedagojik

I just had a pedagogical meeting with Cahil Hoca.

gerçek eşit bir pedagojinin zemini olarak

as the foundation of true equal pedagogy

gördüğümüz şeyi seyircilere de uyarladığını

that you have adapted what we see for the audience

görüyoruz burada Ransiyan'ın yani

We see here the Ransiyan's, that is,

bir şeyler görüyorum o gördüğüm şeyleri

I see something, those things that I see.

bende olan şeylerle kıyaslıyorum

I compare it with the things I have.

kendi entelektüel maceramı

my intellectual adventure

karşıma çıkan eseri yorumlamak için kullanıyorum

I use it to interpret the work that comes before me.

bu entelektüel macera

this intellectual adventure

çok basit bir şey olabilir

It could be something very simple.

yani burada entelektüel macera deyince de

So when we speak of intellectual adventure here,

hani şunu düşünmeyin lisans eğitimi falan değil

"Don't think that this is undergraduate education or anything like that."

bunu kastetmiyoruz

We don't mean this.

yani

that is

onda zihinsel entelektüel bir macera

a mental intellectual adventure in it

olarak da birikir yaşam deneyimi

Life experience also accumulates.

olarak birikir insanlarla ilgili yargılar olarak

It accumulates as judgments about people.

birikir durumlarla ilgili fikirler olarak birikir

It accumulates as ideas related to situations.

kast edilen şey bu

what is meant is this

dolayısıyla açılmak veya kapanmak

therefore to open or to close

istenen mesafe tam da o soğuk olduğu anda

the desired distance is exactly at that moment when it is cold

ne açılmadığı ne de

ne opened nor

kapanmadığı anda iyi bir şey

It’s a good thing when it doesn't close.

bir mesafeden bakmak

to look from a distance

birazdan bakmak üzerine daha fazla konuşacağız

We will talk more about looking at it shortly.

bir mesafeden bakmak

to look from a distance

bize kendi cümlelerimizi kurmak için

to build our own sentences

bir fırsat yaratıyor bu mesafeyi kapatan

"This is creating an opportunity that bridges the distance."

unsurlar olmadığı zaman

when there are no elements

aşırı bilgiye boğulmadığımız eyleme çağrılmadığımız zaman

when we are not overwhelmed by excessive information and not called to action

ilk defa durup

stopping for the first time

kendi kendimize düşünme hakkını elde ediyoruz

We are gaining the right to think for ourselves.

bakın özü de bu yani

Look, that's the essence of it.

kendi kendime düşünme hakkı

the right to think for myself

yani biraz kantçı bir kaynağı bile var

So it even has a somewhat Kantian source.

neredeyse sepero aude gibi yani

It's almost like "sepero aude."

düşünmeye cesaret ettik gibi

It feels like we dared to think.

herkesin aklı kendine yeter fikri gibi bir şey bu

It's something like the idea that everyone's mind is enough for themselves.

şimdiye dek

up to now

hangi unsurları keşfettik Rancière'le

What elements did we discover with Rancière?

birinci önermemizin

our first proposition's

yani seyretmenin teorik bir

so it is a theoretical way of watching

etkinlik olduğu, eylem olduğu fikrin

the idea that there is an event, that there is an action

yorumlandığını gözden serde bu fikirde

This idea has been reconsidered in terms of interpretation.

seyretmek, yorumlamak vesilesiyle

on the occasion of watching and interpreting

imleri imlerle

The limits with the limits.

kıyaslamak, deneyimleri deneyimlerle

comparing, experiences with experiences

karşılaştırmak ve bunu

to compare and this

istersek başkalarına

if we want, to others

anlatarak teyit ettirmek vesilesiyle

by means of confirming through narration

yaptığımız teorik bir etkinliktir

It is a theoretical activity we have done.

bu teorik etkinlik, yorumlama etkinliği

this theoretical activity is an interpretive activity

eserde üretilen algının

the perception produced in the work

onun ilettiği tesirin

the effect he conveyed

etkisi altında kendi yaşantılarımızı

under the influence of our own experiences

kendi entelektüel maceralarımızı kullanarak

by utilizing our own intellectual adventures

bir tercüme yapmaktır

to make a translation

ya gördüğüm şeyi kendi

"Or what I saw myself."

fikirlerime tercüme etmektir

It is to translate my ideas.

ikinci önermenin de Rancière'de

the second proposition in Rancière as well

olumlandığını görüyoruz, nihayetinde

we see that it is being affirmed, ultimately

seyirciliği mümkün kılan şeyin eser

the work that makes audience participation possible

tarafında koşullandığını görüyoruz

We see that it is conditioned by you.

yani seyirci kendi

that is, the audience their own

zemininde koşullanıyor değil

It is not being conditioned on the ground.

eser böyle kurulursa ancak

only if the work is established like this.

seyircilik mümkün olabiliyor

Spectatorship becomes possible.

eser böyle kurulmazsa sadece eserin kendisi değil

If the work is not set up this way, it is not just the work itself that will be affected.

kreatöryel müdahaleyle ya da metin müdahalesiyle

with creative intervention or text intervention

sunumu da buna dahil

the presentation is also included in this

seyredilen şeyin

the thing being watched

kendisinin kurulumuyla ilgili seyirciliğin

the audience's involvement with his setup

mümkün olup olamaması

whether it is possible or not

ve aslında bize Rancière

and actually Rancière to us

üç tane de böyle ne diyelim

What should we say about three of these?

ayar düğmesi sunuyor pratikte de bence

I think the setting button offers practicality as well.

işe yarayabilecek güzel bir ölçüler

a nice measure that could be useful

silsizi sunuyor

It offers a series.

birincisi algı ve eylem arasındaki bağ kopuyor mu

Is the connection between perception and action breaking?

kopmuyor mu değerlendirmemiz gereken şey bu

Isn't that what we need to evaluate?

yani bu neyi sorarken değerlendirmemiz gereken şey

So this is something we need to evaluate when asking what it is.

bu sanat eseri başarılı bir

this artwork is a successful one

sanat eseri olarak seyirciliği mümkün kılıyor mu diye

Does it make it possible for art to have an audience?

sorduğumuzda bu soru ne kadar ilginç bir soru

When we asked, what an interesting question this is.

aslında sanatta pek sorulmayan bir soru gibi hissettim

I actually felt like it was a question that isn't often asked in art.

şimdi sorarken öyle mi

Are you asking like this now?

kuratör soruyordur belki de sanatçı sormazlar

Maybe they are asking the curator, but they don't ask the artist.

zaten böyle bir soru

that's already such a question

algı ve eylem arasındaki bağ kopup kopmuyor mu

Does the connection between perception and action break or not?

yani bu birinci kriter

so this is the first criterion

ikinci kriter

second criterion

mesafe nasıl değerlendiriliyor

How is the distance assessed?

fazla mı açık fazla mı kapalı

Is it too open or too closed?

fazla mı mesafesiz fazla mı mesafeli

Too close or too distant?

doğru mesafeyi bulmak

finding the right distance

ve dolayısıyla

and therefore

üçüncü ölçütte

at the third measure

esere eşlik eden metnin varsa

If you have a text accompanying the work.

ya da açıklamanın, sergi turunun

or the explanation of the exhibition tour

fazla informasyon

excess information

fazla bilgi içerip içermediği

whether it contains excessive information

eserin anlamını, manasını, kastını

the meaning, significance, and intention of the work

anlamaya çalışıp çalışmadı

Did he/she try to understand or not?

bunlar her zaman bir sergiye girdiğimizde

these are always when we enter an exhibition

pratik de bence bir mesele bu

I think this is a practical issue as well.

değerlendirebileceğimiz seyirci olarak da

as an audience we can evaluate

oraya giren herhangi bir olarak da değerlendirebileceğimiz

that we can also consider as anyone entering there

ölçükler bu arada bakabileceğimiz, anlayabileceğimiz

the measures we can look at and understand in the meantime

tartabileceğimiz şeyler

things we can discuss

Ranser'in politik müdahalesinin yerini de

The place of Ranser's political intervention as well.

tespit ederim ve Ranser'i yavaş yavaş

I notice and slowly...

arkamda bırakacağım

I will leave behind me.

şimdi Ranser burada neden politik bir şey görüyor

Why does Ranser see something political here now?

temsil rejiminde neden bir apolitizm görüyor

Why is there a seen apoliticism in the representative regime?

dolayısıyla

therefore

eğer estetik rejimi işletirse

if the aesthetic regime operates

bir sanat eseri veya bir sunumu

a work of art or a presentation

tam da bunu yaparak

by doing just that

politik etkiler üretmeye başlıyor

it begins to produce political effects

üstelik belki de çoğu zaman

moreover, perhaps most of the time

paradoksal bir şekilde

in a paradoxical way

politik olmadan politik etkiler üretebiliyor

It can produce political effects without being political.

az önceki işte bizim şimdiki torsoda olduğu gibi

just like in our current torso in the previous job

bedende olduğu gibi, gövdede olduğu gibi

As it is in the body, so it is in the torso.

herhangi bir politik amacı olmaksızın

without any political intent

bir angajman barındırmaksızın

without containing any engagement

politik etkiler üretmeye başlıyor

It starts to produce political effects.

genellikle zaten angajman

It's usually already engagement.

politik olmayan etkiler üretmeye başlar

begins to create non-political effects

onu da belki detaylandırabilirim eğer merak ediyorsanız

I can perhaps elaborate on that if you're curious.

yani bu işin bu veçesinde

so in this aspect of the job

çünkü tam da bu sayede

because just for this reason

kendilerine entelektüel teorik

intellectual theoretical to themselves

etkinliğin yasaklandığı

the event that was banned

bedenleriyle çalışmaya mecbur

They are forced to work with their bodies.

bırakılmış olan insanların

the abandoned people

manzaraları

the views

oyunları, sanat eserlerini

games, works of art

seyrederek kendi

watching themselves

kapasiteleri, kendi dünyaları

their capacities, their own worlds

içinde teorik bir etkinlik

a theoretical activity within it

yapmalarını mümkün kılıyor. Ransel'in burada

makes it possible for them to do. Ransel is here.

güzel örnekleri var bir tanesi

There are beautiful examples, one of them.

1848 devrimlerine

to the revolutions of 1848

giderken bir işçi gazetesinin

"while going, a worker's newspaper"

şeyi, kapağı

the thing, the lid

manşeti hatta

even the headline

devrimler oluyor bu arada etrafta

Revolutions are happening around the area.

işçiler ayaklanmış Fransa Paris'te

Workers have risen up in Paris, France.

Paris'te bir işçi gazetesi ise şunu anlatıyor

A workers' newspaper in Paris tells the following.

bir karo döşeme işçisi

a tile layer

zenginlerin villalarının bulunduğu

where the villas of the rich are located

bir yerde işte zemin işi yapmaya

to work on the floor job somewhere

gitmiş fakat işi bırakıp

he has gone but has quit his job

bir anda manzaraya doluyor

It suddenly fills the view.

ve orada şey diyor gazetede şunu anlatıyor

And there it says, it explains this in the newspaper.

oranın sakinlerinin bile

even the inhabitants of that place

seyretmediği şekilde seyreder manzarayı

He watches the scenery in a way he hasn't seen before.

o manzaraya dalıp gider

he gets lost in that view

manzara üzerine tefekkürde bulunur

contemplates on the scenery

Ransel bu arada çok empirik bir filozoftur

Ransel, in the meantime, is a very empirical philosopher.

onu da söyleyeyim, söylediği sözlerin

Let me tell you that too, of the words he said.

arşivlere dayandıran

based on the archives

arşivlerle çalışan da bir filozoftur

A philosopher is also someone who works with archives.

bu tarz bir sürü örnek vakayı

a lot of cases like this

işçilerin

workers'

mektuplaşmalarından falan da yakalıyor

"She also catches them from their correspondence and such."

yani işçiler politik şeyler konuşurken

that is, while the workers are talking about political things

şöyle konuşuyorlar

they are speaking like this

gittikleri bir tiyatroyu anlatıyorlar

They are describing a theater they went to.

işte gördükleri bir manzarayı betimliyorlar

They are describing a scene they have seen.

tamam mı, birbirleriyle olan diyaloglarında da

Is that okay, also in their dialogues with each other?

işçilik, işçiliğin kötülüğü

the craft, the evil of craftsmanship

sömürü düzeni falan üzerine konuşmuyorlar

They are not talking about the exploitative system or anything like that.

bu bahseden işler politik işçiler

these are political workers talking about this

işte komünist işçiler, anarşist işçiler

here are communist workers, anarchist workers

1800'lerin Fransa'sında da

In 19th century France as well

işçileri ve onların da

the workers and their

dilinde dolanan şey

the thing swirling on your tongue

bedenli işin kesintiye uğradığı

the body work was interrupted

uğraklar

stops

bedenin çalışmasının sona erdiği

when the body stops functioning

onun yerine zihnin serbest bir şekilde

instead, let your mind be free

çalışmaya başladığı

when he/she/they started working

aslında birazcık da belki şunu da

actually maybe just a little bit this too

hatırlamamız lazım, her türlü yaratım süreci

We need to remember, every kind of creative process.

evet bedenin mutlaka gerektiği bir bedensiz

Yes, a body is definitely needed in a bodiless state.

yaratım diye bir şey olmaz, yani burada bir

There is no such thing as creation, I mean here there is a

idealizm yaratmayalım, böyle bir şey yok

Let's not create idealism, there is no such thing.

ama yine de

but still

zihnin daha farklı bir şekilde

your mind in a different way

işlediği bir etkinliği, otomatik olmayan

a non-automated activity it performs

bir etkinliği, bedenin otomasyonlarından

an event from the body's automatons

birazcık özelleştiği bir etkinliği

a slightly personalized event

gerektirir, ya da beynin diyelim, yani

it requires, or let's say the brain, in other words

hiç fark etmez, dolayısıyla işçiler

it doesn't matter at all, therefore workers

tam da burada

right here

işçiler diyoruz ama herkes olabilir, yani bu

We call them workers, but anyone can be, I mean this.

bedenli çalışmaya mahkum edilmiş herkes için

For everyone condemned to work with their body.

bu teorik etkinlik içerisinde Rancière'e

in this theoretical activity to Rancière

göre o an ve orada

at that moment and there

özgürleşiyorlar, yani özgürleşen seyircide

they are becoming freer, that is, in the audience that is becoming freer

özgürleşme de bu

this is also liberation

bedenli işten, toplumsal bir işlevden

from bodily work, from a social function

özgürleşmek, güzel

to become free, beautiful

fakat Rancière'in çalışmasında olmayan

but not in Rancière's work

bir şey var, o da yani evet

There is something, that is to say yes.

eserle ilgili bize, sunumu ile ilgili en azından

At least regarding the work, concerning the presentation.

önemli şeyler söyledi, yani

He said important things, I mean.

bir sunum biçiminin

a form of presentation

seyirciliği nasıl mümkün kıldığına dair üç tane ölçüt

Three criteria for how it made the audience possible.

verdi ki bence çok değerli üç tane ölçüt bunlar

He gave three criteria that I think are very valuable.

ama yine de ontolojik olarak

but still ontologically

bir sanat eserinin nasıl olup da

how a work of art can be

bunu başardığına dair çok az pozitif önerme

There are very few positive statements that indicate that you have achieved this.

var, çok öyle gönüllü de değil zaten

There is, but they are not very willing anyway.

kendisi ontolojiden ziyade politika

he is more about politics than ontology

felsefecisi, öyle de tanımlıyor kendini

He defines himself that way, too, as a philosopher.

ilgileri de bununla alakalı

Their interests are also related to this.

şimdi biz de

now we also

birazcık daha burayı değişmek ve sanat eserinin

a little more change here and the artwork's

bunu nasıl başarabildiğini daha yakından

how you managed to do this more closely

görmek için Graham Harmon'a doğru ilerleyeceğiz

We will head towards Graham Harmon to see.

ve Sanat ve Nesneler

and Art and Objects

kitabı üzerinden konuşacağız

We will talk about the book.

çevresinde ben yapmıştım kitabımı

I had made my book around.

birazcık da ama mümessili gibi davranmıyorum

I'm a little bit, but I'm not acting like a representative.

yani her argümanında sahipleniyorum ama

I mean, I embrace every argument of yours, but...

çok güzel, çok temel bir şey söyleyecek

It will say something very nice, very basic.

bize birazdan

in a little while

şimdi Harmon bir politika felsefecisi değil

Harmon is not a political philosopher now.

yani politik meselelerle ilgilenmiyor değil ama

So he is interested in political issues, but...

temel meselesi metafizik veya ontoloji

The fundamental issue is metaphysics or ontology.

alanında, sonuçta sanata da

in its field, ultimately in art as well

döndüğü zaman politik sorular sormak yerine

instead of asking political questions when he returns

ontolojik sorular soruyor, yani sanat eseri nedir

It asks ontological questions, that is, what is a work of art?

nasıl çalışır

how does it work

sanattaki etkinlikler nelerdir

What are the activities in art?

seyirci sanat eseri birbirine nasıl

How does the audience relate to the artwork?

eklemlenir, ilişkileri nelerdir

articulates, what are the relationships?

gibi ontolojik sorular soruyor

asking ontological questions like

daha geniş bir ontolojik projenin parçası

part of a broader ontological project

tıpkı Ramsey'nin daha geniş bir politik projenin

just like Ramsey's broader political project

parçası olarak seyircilik üzerine

as a piece about spectatorship

düşünmesi gibi, o da daha geniş

Like thinking, it is also broader.

bir ontolojik projesinin parçası olarak

as part of an ontological project

sanat üzerine düşünüyor, ben size şimdi

I am thinking about art, I will now tell you.

onun geniş ontolojisini anlatacak değilim

I won't explain his wide ontology.

onu da isterseniz onu da ben çevirmiştim

If you want, I translated that too.

Nesneler'in ontoloji kitabına edinip okuyabilirsiniz

You can acquire and read the ontology book of objects.

geniş ontolojisini anlatan

describing its broad ontology

fakat temel bir fikir var

but there is a fundamental idea

ben onun sözlükçesini çok kullanmayacağım

I won't use his/her dictionary very much.

çok sevmiyorum bu arada yani

By the way, I don't love it very much.

kendi sözlükçesini, bir özellik fikri var

He has an idea for a feature for his own dictionary.

nesne diyor bunu o

She calls this an object.

yani nesnelik, nesne olma statüsü diyor

So it says objectivity, the status of being an object.

ama ben özellik diyerek bahsedeceğim

but I will refer to it as a feature.

benim için daha faydalı oluyor özellik diye düşünmek

I find it more beneficial to think of it as a feature.

bu kavramı

this concept

özellikle daha şöyle bir tanım getiriyor

especially, it brings a definition like this

herhangi bir şeyin özellik olmasından anlamamız

Our understanding of the quality of anything.

gereken şey, Harmon'a göre

the thing needed, according to Harmon

o şeyin bileşenlerinden

from the components of that thing

fazlası, etkilerinden

excess, from its effects

ve ilişkilerinden az olması

and having few relationships

ya da daha güzel bir ifadeyle

or in a more beautiful expression

ne bileşenlerini ne de etkilerini

neither its components nor its effects

indirgenememesi

inability to be reduced

böyle bir ontolojide de saat eseri problemi

In such an ontology, the problem of the clockwork mechanism.

ve sanat problemi aslında

and the problem of art is actually

özellik problemi etrafında açılıyor ki

It opens around the issue of characteristics.

hani çoğunuz biliyordur

well, most of you probably know

bu modernist bir problemdir ama

this is a modernist problem but

kökleri işte romantiklere kadar gider

Its roots go all the way back to the romantics.

sanatta özellik fikri

the concept of feature in art

Kant'a da dayandırabilirsiniz hatta

You can even base it on Kant.

bu alanın bu kısmını belki

maybe this part of the area

başka bir seminer nesnesi yaparız

We will create another seminar object.

özellikle ilgili tartışırız bugün

We will discuss it in particular today.

daha geniş bir kapsam içerisinde

within a broader scope

bir tartışmasının veçelerini geçiyorum

I am skipping the aspects of a discussion.

biz sadece seyircilikle ve Harmon

we only have spectators and Harmony

açısından seyirciliği mümkün kılan

enabling audience participation in terms of

özellik ne ola ki diye soracağız

What could the feature be, we will ask.

şimdi ne dedik

What did we say now?

bileşenlerine indirgenemeyecek

cannot be reduced to its components

ilişki ve etkilerine indirgenemeyecek

cannot be reduced to relationships and their effects

sanat eseri de özellik olacaksa

if the artwork is also going to have characteristics

özellik payesini alacaksa

if it is going to receive the attribute title

bu nasıl bir şey olabilir

What could this possibly be?

şimdi takdir edersiniz ki

now you appreciate that

her sanat eseri cismani bileşenlerden

Each work of art consists of physical components.

mürekkep

ink

sadece sesi kullanan bir performansta bile

even in a performance that only uses sound

değil mi?

isn't it?

cismselliği var

It has a sibilance.

cismsel bir şey hava kütüllerinin çarpışmasıyla

A physical thing with the collision of air masses.

belli şekillerde frekansta titreşmesiyle

with its vibration at a certain frequency in specific shapes

elde ettiğimiz bir şey

something we have achieved

şunu söylemeye çalışıyorum

I'm trying to say this.

hiçbir şekilde cismsellikten kurtulamazsınız

You cannot escape physicality in any way.

her zaman her sanat eseri

always every work of art

her zaman her fikir cismsel bir şeyle

every idea is always something physical

birleşmiş halde bulunur

is found in a combined state

bu bileşenleri ne oluşturur mesela bir tabloda

What creates these components, for example, in a table?

sabonun lakimisi

the nickname of soap

tabloya şöyle bir bakın

Take a look at the table like this.

bu bir yağlı boya tablo

this is an oil painting

tuvalete yayılmış boya

paint spread on the toilet

bileşenler bunlar işte

these are the components

üretim sürecinde işte palet var

There is a pallet in the production process.

fırça da var hani onu da bileşen olarak

There is also a brush, you know, as a component.

sayabilirsiniz bence sayılmalılar

You can say they should be counted, I think.

ama yine de hani gördüğümüz karşılaştığımız

but still, you know, what we see and encounter

sanat eseri olarak tablo

a painting as a work of art

boyalar tuvalete yayılmış boya ya da kağıda

paints spread on the toilet or on paper

yayılmış boya demek performans sanatı ise

If spreading paint means performance art.

çıplak bedenle yapılıyorsa mesela

for example, if it is done with a naked body

beden var orada ya da

Is the body there or not?

tiyatro temsili ise dekor var başka şeyler var

In a theatrical performance, there are decorations and other things.

dolayısıyla bu cismani bileşenler

therefore these physical components

var fakat

but however

böyle mi görüyoruz

Is this how we see it?

hayır

no

biz boyaya bakarken

while we look at the paint

böyle yayılmış boyaya bakarken

while looking at the paint that spread like this

figürler manzaralar renk katmanları

figures landscapes color layers

görüyoruz

we see

hadi teknik bir terim kullanalım

Let's use a technical term.

veransiyeri de kullanalım bunun için

Let's use the warranty for this as well.

biz cismsel bileşenlerin

we are physical components

imlere dönüştüğünü görüyoruz

We see that it is turning into signals.

tıpkı kara kalemin harflere

just like a black pencil to letters

dönüşmesi gibi

like its transformation

tıpkı ekranın videoya dönüşmesi gibi

just like the screen turns into a video

bizim gördüğümüz şey bir im düzenlemesi

What we see is an arrangement of an image.

bir im örgütlenmesi

a labor organization

imge olarak örgütlenmiş imler dizisiyle

with a series of symbols organized as images

karşı karşıyayız

We are face to face.

dolayısıyla

therefore

bu eseri dediğimiz şey

this thing we call a work

bileşenlerinin öyle bir şekilde bileşip

"combining in such a way that the components"

kendilerinden daha fazla bir şey açığa çıkardığı

that reveals more than themselves

yani im sistemleri

that is, my systems

im rejimleri ortaya çıkardığı

the regimes it produced

im örgütlenmeleri ortaya çıkardığı bir şey

It is something that the organization has revealed.

tamam bileşenleri indirgelemek bu

Okay, reducing the components is this.

ben bunu niye gösteriyorum tabi

Why am I showing this, of course?

bu konuda artan limiti de

the increasing limit on this matter as well

bu sergi için daha doğrusu golden hour sergisi için

for this exhibition, or rather for the golden hour exhibition

bir yazı yazdım birazcık bildiğim yerden

I wrote a little something from what I know.

konuşuyorum kendi adıma da

I am speaking for myself as well.

bildiğim derken bir şey yazmış olduğum

While I know, I have written something.

bir yerden

from somewhere

şimdi bir de bu eserin karşısına geçtiğimizde

now, when we stand in front of this work

bir yazı yazabilirsiniz

You can write an article.

gördükten sonra kendi kendinize evde düşünebilirsiniz

You can think about it by yourself at home after seeing it.

bir arkadaşınıza sergi anlatabilirsiniz

You can tell a friend about the exhibition.

dolayısıyla seyirciyle

therefore with the audience

ve ilk seyircisi olan sanatçıyla da

and with the artist who is the first audience

başlayarak her sanat eserinin

starting with each artwork

her seyircisine göre

according to each of its audience

farklı farklı yorumları

different comments

yani sanat seyircisi bunun karşısına geldiği zaman

so when the art audience comes face to face with this

cümleler kurmaya başlıyor

she is starting to form sentences

bu zihinsel olabilir

this could be mental

seslendirebilir yazabilir hiç farketmez

It doesn't matter whether it can be voiced or written.

teorik etkinlik boyunca bir dizi yorum

a series of comments throughout the theoretical activity

yüklüyoruz

we are uploading

eserle seyirciler arasında ilişkiler var

There are relationships between the work and the audience.

başka ilişkileri de var da şimdi çok önemli değiller

They have other relationships too, but they are not very important right now.

başarılı bir sanat eseri

a successful work of art

iyi bir sanat eseri

a good work of art

bu yorumlar tarafından da

by these comments as well

tüketilemez olmalı harbuna göre

It should be inedible according to its war.

ilişkiler indirgelememek de bu oluyor

Not reducing relationships to this is also what happens.

bazen sonsuz yorum dediğimiz oluyor

Sometimes we call it infinite commentary.

bence demeyelim

I think we shouldn't say that.

çok tehlikeli laflar bunlar

These are very dangerous words.

sonsuz yorum diye bir şey olmaz

There is no such thing as endless commentary.

o zaman elimizin altında hiçbir şey olmadığını söyleriz çünkü

then we would say that we have nothing at hand because

elimizin altında bir sanat eseri varsa

if there is a work of art at our fingertips

sınırlı bir yorum havuzunda ama tüketilemez

in a limited pool of comments but cannot be consumed

sayıda yoruma sahiptir

has commentary in the number

sınırlıdır yani her şeyi söyleyemeyiz bir yoruma

It is limited, so we cannot say everything in a comment.

bu bir yerleştirme değil

this is not a placement

yerleştirme gibi konuşamayız tabloda

We can't talk like placement on the table.

ama o kendi sınırları

but those are her own boundaries

dahilinde tüketilemez sayıda yorumu

a number of comments that cannot be consumed within

mümkün kılıyor

enables

o halde şöyle bir sonuç çıkarabiliriz

In that case, we can draw the following conclusion.

her başarılı sanat eseri

every successful artwork

içerdiği cisimsel bileşenleri

the material components it contains

bunlar nelerse bir yerleştirme için

What are these for a placement?

bulutlu nesneler de olabilirler

They can also be cloudy objects.

bileşenleri

components

bir fikri bir tesiri

an idea, an effect

üretecek olan imlere dönüştürür

turns into signs that will produce

bizi yakalanan

caught us

şey de budur

this is it too

biz yine de şöyle bir şey söyleyelim

Let us say this anyway.

hatta birazcık da şiir sağ olsun

even a little bit of poetry, thank you.

boyaya bakarız imleri görürüz

We look at the paint and see the marks.

ama tesire yakalanırız

but we will be affected

ve bir fikri düşünürüz

and we think of an idea

ya da bir dizi fikri düşünürüz

or we think of a series idea

aslında olan bir şey bu

this is actually something that is real

bu yan o kadar önemli ki

this side is so important

yani imlere dönüşme etkinliğinin

which means the event of turning into signs

seyircinin etkinliği olması

the audience's participation

tarafı o kadar önemli ki

that side is so important

daha sonra

later

seyircinin sanatsız seyirci olur mu

Can a spectator be a spectator without art?

sorusunu yakalamamı da sağlayacak

it will also allow me to catch the question.

ama şimdilik bu tarafını bir bırakalım kenarıya

But for now, let's set this part aside.

işte harmanda

here in the thresher

rastladığımız şey bu ikili indirgenemezliğin

what we encountered is this dual irreducibility

ontolojik bir şekilde

ontologically

formüle edilmesi

formulation

ontolojisini yapması

to undertake its ontology

harmanın temel iddiası şu özellikle

The main claim of the harman is especially this.

ilgili olarak

regarding

bir sanat eseri evet imler

A work of art yes marks.

bir anlama bir fikre gönderen bir tesiri

an influence that points to an understanding or an idea

üreten imler halinde örgütlenir ama

it is organized in the form of producing signs, but

bu tesir

this effect

doğrudan açık edilmez

It is not revealed directly.

hiçbir sanat eseri

no work of art

ürettiği tesiri ve

the effect it produced and

bu tesiri kuran problemi ki

this effect is the Quran problem that

sanatsal bir problemdir geçeceğim oraya da

It is an artistic problem, I will pass there too.

doğrudan açık etmez

does not express it directly

az önce söylediğim

what I just said

açıklama mekanizmasının neden kötü bir şey olduğunu

why the explanation mechanism is a bad thing

anlıyor musunuz şimdi

Do you understand now?

çünkü zaten sanat eserinin

because it is already the artwork's

kurucu bir boyutu dolaylamasıdır

It is a circumvention of a founding dimension.

harmun buna ima veya anıştırma

harmon implies or suggests this.

diyor anıştırmayı daha çok seviyorum

She says she likes flirting more.

ima demeyeceğim

I won't say it's a hint.

bir tür anıştırıcı etki üretmesi

to create a kind of suggestive effect

yani bu yüzeyde gördüğümüz imler

so the marks we see on this surface

derindeki anlamı

the meaning within you

doğrudan ifade etmezler

they do not express it directly

tabloya baktığımız zaman

when we look at the table

hemen anlıyor muyuz tablonun ne hakkında olduğunu

Do we immediately understand what the table is about?

bir manzara var

there is a scenery

gülümseyen bir figür var

There is a smiling figure.

manzara doğru batar gibi

It seems like the scenery is sinking.

yukarıda yayılan yoğun bir boyanmış bölge var

There is a densely painted area spreading above.

bunların hepsi bize bir şey söylüyor ama

all of these are telling us something, but

ne söylediği hakkında bir bilgimiz yok şu anda

We have no information about what he/she said right now.

düşünürsek

if we think

üzerinde çalışırsak belki olacak

If we work on it, maybe it will happen.

geleceğim oraya da

I will come there too.

dolayısıyla seyretme etkinliği sırasında

therefore during the viewing event

bu imlerden

from these signs

bu daha derindeki şeye

this is the thing deeper down

doğru uzanan fikirler

correctly extending ideas

ilerletmeye başlıyoruz

We are starting to proceed.

teorik etkinlik işte budur

This is the theoretical activity.

imlerden fikirlere doğru ilerliyoruz

We are moving towards ideas from dreams.

ve bunlar artık karşımızda açık değiller

And they are no longer open in front of us.

onlar yeni şeyler

they are new things

bizim için de yeniler

They are new for us too.

elbette ki kendi haznemizi kullanacağız

Of course, we will use our own resources.

yani her yeni şeyi

so every new thing

daima eski şeyleri karışımıyla yaparız

We always make with a mixture of old things.

bunun da başka bir yolu yok

There is no other way for this either.

entropi diyeyim başka bir şey diyeyim buna

Let me call it entropy, or should I say something else?

entropi denmez de buna galiba

I guess this is called entropy.

her zaman elimizdekini kullanacağız

We will always use what we have.

fikrin korunma, enerjinin korunma yasası değil

It is not the law of conservation of ideas, but the law of conservation of energy.

yeni bir şey eklerken eskileri kullanacağız ama

We will use the old ones when adding something new, but...

söyleme zarureti doğuruyor

it creates the necessity to say

biz bir tesise ne kadar yakalanırsak

the closer we get to a facility

bir tablonun, bir yerleştirmenin

the arrangement of a table

bir performansın önünde ne kadar vakit geçirirsek

the more time we spend in front of a performance

o kadar daha ilginç şeyler

so many more interesting things

söyleme şansımız artar

the chance of us saying it increases

sonra günlerce üzerinde

then for days on it

düşünebiliriz

we can think

şimdi ben mesela kendi yazımdan örnek vereyim ama

Now let me give an example from my own writing, but...

dediğim gibi bu da olanaklı yorumlardan herhangi biri olarak

As I said, this is also one of the possible interpretations.

ben mesela kendi yazımdan

For example, from my own writing.

bu yoğun boyanmış alanları

these densely painted areas

düş maddeleri olarak gördüm

I saw them as falling items.

sanatçı buna geçitler diyordu

The artist called it gateways.

yani kendisinin yer alması

that is, his/her participation

zaman mekanlara

time to places

geçit açtığını söylüyordu

He was saying that he opened a passage.

bu yoğun boyandığı alanlarla

this area heavily painted with

benim de iddiam şu oldu

My claim was this as well.

dedim ki işte bunlar düş maddeleridir

I said that these are drop items.

biz daima yeni zaman mekanlarına

we always move to new times and spaces

düş maddelerini kullanarak geçeriz

We can pass using dream elements.

ve bu

and this

sergideki sadece bu eser değil

It's not just this work in the exhibition.

bu sergideki bütün eserler aslında

all the works in this exhibition actually

düş maddelerinin nasıl yakalandığını

how the falling objects are captured

ve düşsel zaman mekanların

and the imaginary time spaces

onun şeyle

with that thing

saadet zaman mekanlarının

the times and spaces of happiness

bizi kucaklayan sıcak zaman mekanların

the warm places and times that embrace us

yaşadığına dair bir problematik sunuyor

presents a problematic related to its existence.

bu benim iddiam

this is my claim

benim yorumum

my comment

aranızda herhangi bir ok yaptığım bir yorum

Any comment I made among you.

yazıda daha detaylı bulabilirsiniz

You can find more details in the text.

yani şunu anlatmaya çalışıyorum ama

so I'm trying to explain this but

bakıyorum, görüyorum, düşünüyorum ve düşündüğüm şeyde

I am looking, I see, I am thinking, and in what I think.

bir probleme doğru ilerlemeye çalışıyorum

I am trying to move towards a problem correctly.

bunu birazdan iyi seyircilik olarak formül edeceğim

I will formulate this as good spectator behavior shortly.

heh demek ki şimdi

Ah, so that means now.

anıştırma ilişkisi ne kadar iyi kurulursa

the better the hinting relationship is established

yani ne kadar bir

so how much is it?

hatta Harman buna metafor diyor

Harman even calls this a metaphor.

her sanat eseri bir metafordur diyor

She says every work of art is a metaphor.

ben metafor kelimesini de çok sevmiyorum ama

I don't really like the word metaphor either, but

diyor yani

that is to say

anıştırma ilişkisi ne kadar iyi kurulursa

the better the relationship of suggestion is established

seyircinin teorik etkinliğinin alanı o kadar büyür

the area of the viewer's theoretical activity expands so much

bir şey ne kadar az doğrudansa

the less true something is

az önceki bağın kopması gibi bir şey zaten

It's something like the bond breaking just now.

bu aynı istikametteki bir argüman

this is an argument in the same direction

o kadar seyirci

so many spectators

icra etmek zorunda kalır

is forced to carry out

Harman bunu çok güzel bir şekilde ifade ediyor

Harman expresses this very beautifully.

metafor diyeyim yine

Let me say metaphor again.

bir metaforla

with a metaphor

her sanat eseri

every artwork

bir duygusal nitelikler demetidir

it is a bundle of emotional qualities.

bir yanıyla

on one side

ama daha derindeki

but deeper

bir fikre tekabül eden

corresponding to an idea

bir kara delik gerçek nesle

a black hole to a real object

etrafında döner bu duygusal nitelikler

These emotional qualities revolve around.

o geri çekilmiştir yani

he has withdrawn then.

artık bizim erişimimizde değildir tamamıyla

it is no longer entirely within our access.

asla

never

bir tablonun bir sanat eserinin hakikatine erişemeyiz

We cannot grasp the truth of a work of art through a painting.

başarılı bir sanat eseriyse

if it is a successful piece of art

ama o geri çekildiği için

but because he withdrew

birinin gelip

someone coming

bu duygusal niteliklere üstlenmesi gerekir

It needs to take on these emotional qualities.

işte

here it is

seyircinin icrası diye düşündüğümüz şey

what we think of as the audience's performance

etkinliği eylemi diye düşündüğümüz şey

what we think is the action of the event

bu duygusal nitelikleri

these emotional qualities

benim im dediğim şeyleri

the things I said are mine

gelip seyircinin üstlenmesi

coming to take on the audience's role

seyirci bunları üstlenir ve performe eder diyor

The audience takes these on and performs, he says.

ya da icra eder diyor

or it says it executes

yani her seyretme etkinliği

that is every viewing activity

doğası gereği bir performansa dönüşür

It inherently turns into a performance.

zihinsel bir performansa

a mental performance

gördüğümüz duygusal nitelikleri

the emotional qualities we observe

icra etme performansına

performance of execution

onları başka imlere

to other signs

eklemleme performansına dönüşür

it transforms into an assembly performance

böylece hepimiz kendi keşif oyunumuzu

thus we all play our own game of discovery

kendi entelektüel eylemimizi

our own intellectual action

kendi teorik etkinliğimizi

our theoretical effectiveness

yürürlüğe koyma hakkı kazanırız

We gain the right to enforce.

ve dolayısıyla görüyorsunuz ki

and therefore you see that

aksiyondaki her tür

every kind in action

etkinlik eylem

event action

işte kuratör veya sanatçı tarafında gelen eylemler

here are the actions from the curator or artist's side

bizden bu hakkı çalar

he steals this right from us

bizi seyirci olma

Don't be a spectator.

hakkından mahrum bırakır

deprives of rights

bize çocuk muamelesi yapar

treats us like children

anlamıyorsunuz

you don't understand

ya da işte bizi

or just us

şey yapar

does something

bir şeylerin bir ahlaki ilkinin

the moral primacy of something

bir eylemin öğretilmesi gereken

an action that needs to be taught

eylemsiz

inaction

eylemden sakınan bir haline yapar

It will act in a manner that avoids action.

muamelesi yapar

makes a deal

tabi şimdi burada

Of course, I'm here now.

sanat eserinin

of the artwork

seyirciyi kurmasıyla

by setting up the audience

ilgili şeyler söylerken

when talking about related things

bu toplumsal inşaatçılıkta falan

in this social constructionism and so on

ne diyelim meşhur olan anlamıyla

What can we say in its famous meaning?

sanatçının söylemsel olarak

the artist's discursively

seyirciyi kurmasından falan bahsetmiyorum

I'm not talking about putting the audience in place or anything like that.

çünkü böyle bir teorik hat ve analiz düzeyi de var

because there is also such a theoretical mistake and level of analysis

sanat ortamının

of the art environment

kuratörün seyirciyi kurması gibi

like the curator sets up the audience

kastettiğim böyle bir şey değil

That's not what I meant.

yani

that is

ne söyleyeyim ben size

What should I say to you?

sanatçı ya da işte kuratör seyirciyi

The artist or curator engages the audience.

o şekilde kurmaya çalışırsa başarısız olur

If he tries to set it up that way, he will fail.

çünkü sanatçıyı düşün özellikle burada

because think of the artist especially here

kuratör biraz daha şaibeli bir konuda

the curator is in a somewhat questionable matter

daha tehlikeli bir konuda şaibeli demeyeyim de

let's say it's a more dangerous issue, rather than dubious

ama mesela sanatçı

but for example, an artist

bir seyirci kitlesini ne kadar fazla

how much larger an audience

tasavvur ederse bir eser yaparken

imagine when creating a work

yani hoşa gitmeye

that is, to please

işte birilerine temas etmeye ne kadar odaklanırsa

the more focused they are on making contact with others

o kadar kötü bir sanat eseri verme

don't give such a bad piece of art

ihtimali artar

the probability increases

her zaman böyle olur

It always happens like this.

sanatçının başarısı dolayısıyla böyle bir şey tasarlanırsa

If such a thing is designed due to the artist's success.

bir kitleyi öngörmesinde

in forecasting a crowd

falan yatmıyor

doesn't sleep, etc.

zaten şunu unutmayın harmanın en güzel taraflarından

Just don't forget that one of the best aspects of the harvest is...

biri bu bence çok temel bir şey

I think this is a very basic thing.

basit bir şey ama bir yandan da hakkını

It's a simple thing, but on the other hand, it's worth acknowledging.

vermek lazım harmana

It is necessary to give to the harvest.

sanat eserinin ilk seyircisi

the first audience of the artwork

bizzat sanatçının kendisidir

It is the artist himself/herself.

sanatçı eserini seyrederek yapar

The artist creates by observing their work.

yani aramızda sanatçı var mı bilmiyorum

So, I don't know if there is an artist among us.

ama herkes bir şeyler yazmıştır hayatı boyunca

but everyone has written something throughout their life

herkes kendi metnin ilk okurudur

Everyone is the first reader of their own text.

kendi anlattığı fikrin

the idea he/she narrated himself/herself

ilk düşünürüdür

He is the first thinker.

aynı kural gereği her sanatçıda

according to the same rule in every artist

sanat eserinin ilk seyircisidir ve

is the first audience of the artwork and

kendisi bir probleme rastlayıp

he encounters a problem

bunu duygusal bir nesneler

this is an emotional object

uzamında şeyler uzamında

In the extension of things, in the extension of time.

imlere dönüşerek ifade etmeye kalktığı anda

the moment she tries to express it by changing into symbols

bunu seyrede seyrede yapar

He/she does it while watching.

dener yanılır dener yanılır

Try and fail, try and fail.

doğru atıf da yapıyor zaten

He is already making the correct citation.

atıf da yapıyor bu arada ona

By the way, he's also making a reference to him.

doğru diyorsun

You are right.

ama sen nerede bir kalıbın

But where is your mold?

tamam

okay

tamam tamam

okay okay

fakat şimdi böyle konuşuyoruz

but now we are talking like this

bir yandan hani sanat eseri seyirciyi

On one hand, a work of art engages the audience.

kuruyor gibi ama aslında burada

It looks like it's drying up, but actually it's here.

bu imler meselesi yani şeylerin

this matter of signs, that is, things

imlere işte boya katmanlarının imlere

The layers of paint are on the marks.

buluntu nesnenin

the found object

imlere dönüşmesi meselesi

The issue of turning into signs.

bir paradoksa doğru götürüyor

It is leading to a paradox.

bizi o da işte

That's just it for us.

seyircisiz sanat olur mu sorusuna asla

"Is there art without an audience? Absolutely not."

yanıtını vermemiz gerektirecek olan

which will require us to provide a response

düzey şimdi eserin özelliğinden

the level is now from the characteristic of the work

bahsediyoruz

we are talking

eyvallah özelliği anladık

Thank you, we understood the feature.

bileşenlerinden farklı olarak bir imlere dönüşmesi

becoming a sign different from its components

bileşenlerinin bir yandan da

on the one hand of its components

etrafındaki yorumlardan

from the comments around you

daima kaçması onun tarafından

always escaping by him

tüketilememesi ama bu özellik

"Non-consumable but this feature"

fikri

idea

sanat eserini seyircisiz yapabileceği

the artwork can be created without an audience.

anlamına gelmiyor

it doesn't mean

asıl mesele de burada yatıyor zaten neden

The main issue lies here, that's why.

bunu hiç kimse izlemediği zaman

when no one is watching this

sabonun bu tablosuna kimse

Nobody knows this table of soap.

bakmadığı zaman bu tablo

this painting when not looked at

sadece boyanın pigmentlerinin

only the pigments of the paint

fizyokimyasal varoluşundan ibaret

consisting merely of physicochemical existence

yeryüzünden

from the earth

seyirci kabiliyeti olan herkesi kaldırın

Remove anyone with the ability to observe.

bu bir tablo olmaktan çıkacak

this will cease to be a table

bunun bütün dünyayla kurduğu

the connection it has established with the whole world

bütün ilişkiler

all relationships

bu boya katmanlarının ortamla

this layer of paint with the environment

kurduğu ilişkilerden ibaret kalacak

it will remain limited to the relationships it has established

buradaki imler görünmez olacak

The marks here will be invisible.

çünkü onu imleri çıkartacak şekilde

because it will expose his signs

bakabilecek hiç kimse olmayacak

There will be no one to look after.

bu arada seyircinin insan olması gerekmez

Meanwhile, the audience does not have to be human.

şu ana kadar bilmiyoruz

We don't know so far.

halde belli tür hayvanların

certain types of animals

müzeye karşı bir yatkınlığı var ama

He has an inclination towards museums, but...

hani bir tabloya bakabilen

can you look at a painting

başka bir canlı var mı

Is there any other living being?

ama ola da bilir

but it could also be.

güzel

beautiful

güzel ama benim şeyime yaşamsal

It's beautiful but vital for my thing.

sanatıma tekabül ettiğini hissettirdi bana

It made me feel that it corresponded to my art.

seyircisiz olabildiğini düşünüyorsak

if we think you can be without an audience

olmamıştır buradaki

has not been here

ontolojiden çıkan sonuç bu bence de böyle

I think the result that comes from ontology is indeed like this.

yani ayrıca tartışalım ama şimdi

So let's discuss it further, but right now.

land art çok başka bir konu ama

land art is a completely different subject but

haklısın

You are right.

ama mesela bu tarz

but for example this style

sanat girişimlerinin sanat hüviyeti tartışmalı

The artistic identity of art initiatives is controversial.

yani arşiv meselesini de tartışacağım

So I will also discuss the archive issue.

belki orada birazcık bir şeyler yakalarız

Maybe we'll catch a little something there.

başka bir şey tartışacağım ama

I will discuss something else, but

dolayısıyla burada

therefore here

imlerin çalışması yani sanat eserinin

the working of the ideas, that is, the artwork

sanat eseri olarak çalışmasının

as a work of art of his/her creation

seyredilmesine bağlı

dependent on being watched

hatta Harm'ın kitabında şeye kadar götürüyor

It even takes it to the thing in Harm's book.

depoyu kaldırırsan sanat eseri olmaz artık

If you remove the warehouse, it will no longer be a work of art.

çünkü depoda kimse seyretmiyor

because no one is watching in the warehouse

ama burada kastedilen şey ne

But what is meant here?

onun işlemesi gerekiyor

It needs to work.

imler olarak işlemesi birilerine tesir

The processing of inputs affects someone.

etmesi gerekiyor sanat eserinin özelliği bu

This is the characteristic of an artwork, it needs to do that.

dolayısıyla diyecek ki Harm'ın hatta

Therefore, he will say that Harm's even.

sanatın nesnesi aslında

the object of art is actually

sanat eseri değil tek başına yani şu tablo değil

It's not a work of art by itself, that is, not just this painting.

ya da bir yerleştirme bir performans değil

or a placement is not a performance

sanat felsefesinin

the philosophy of art

doğal nesnesi sanat eseri

the natural object is a work of art

artı seyircidir

It is an audience.

onların birleşik varoluşudur

It is their combined existence.

iki nesne birbirinin bütünüyle

two objects completely of each other

karışmaksızın yani birbiri tarafından yutulmaksızın

without mixing, that is, without being swallowed by each other

öyle söyleyelim

Let's say it that way.

birleşerek oluşur ve

it forms by uniting and

dolayısıyla sanat felsefesindeki

therefore in the philosophy of art

bütün incelemeler seyirci

all reviews are spectator

artı nesnenin incelenmesi

plus the examination of the object

olmalı yani seyirci de bir nesne

it should mean that the audience is also an object.

sanat eseri de bir nesne ikisinin birleşik

A work of art is also an object, a combination of the two.

halini incelemekle mükellef

obliged to examine the condition

bunun da belli çıkarımları

this also has clear implications.

var ama artık hani ben de orada

There is, but now, you know, I am also there.

çok fazla gezmeyeceğim

I will not travel very much.

şimdi tamam evet Harm'ınla

now okay yes with Harm's

kat ederek birazcık sanat eserinin

by adding a little bit of the artwork

seyirciyi nasıl mümkün

How is it possible for the audience?

seyretme eylemi nasıl mümkün kılabilirine dair

how the act of watching can be made possible

bazı öngörüler elde ettik

We have obtained some forecasts.

şimdi onları yine birazcık böyle formülleştirip

now let's formulate them a bit like this again

özetleyeyim ben

Let me summarize.

şimdi birincisi buradan çıkarabileceğimiz şey

Now, the first thing we can conclude from here

seyirciyi mesafede tutan şeyin

the thing that keeps the audience at a distance

imlerin yüzey örgütlenmesinin

the surface organization of the surfaces

derin duyguyu

deep emotion

problemi fikri saklaması olduğunu

the problem is that it conceals the idea.

keşfediyoruz yani mesafe dediğimiz şey

So we are discovering what we call distance.

bu mesafe yani tabloyla aramdaki fiziksel

this distance, meaning the physical one between me and the table

mesafe değil tablonun yüzeyindeki

It's not the distance on the surface of the table.

imlerin beni etkileyen

your gestures affect me

tesirin bu tesiri kuran

the effect is this effect that establishes

fikri birazcık arkada tutması

keeping the idea a little bit behind

ona tam erişimden beni dışlaması

excluding me from full access to her

ona bir türlü mutlak olarak

I can't absolutely give it to him/her.

sahip olamamam ele geçirememem

my inability to possess, my inability to seize

çünkü zaten böyle olmasa

because if it weren't already like this

bir hayal edin neden yüz yıl

Imagine a dream, why a hundred years?

iki yüz yıl üç yüz yıl beş yüz yıl bin yıl

two hundred years three hundred years five hundred years one thousand years

önceki sanat eserlerini tekrar tekrar

repeatedly previous artworks

sanat kitaplarında tartışabilirim

I can discuss in art books.

mümkün değildi böyle bir şey

It was not possible for such a thing.

mümkün olamazdı çünkü yeniden bağlamlaştırmaya

it couldn't be possible because of the recontextualization

müsaitler bir sınırı olmak zorunda

There must be a limit to the available ones.

tekrar ediyorum ama o sınır

I am repeating, but that is the limit.

dahilinde yeniden bağlamlaştırmaya

to recontextualize within

müsaitler mesela güncel sanattan bir örnek

For example, "müsaitler" is an example of contemporary art.

vereyim Sabo'nun bu şeyi

I'll give you Sabo's this thing.

Golden House sergisindeydik

We were at the Golden House exhibition.

kuratör Ela Atakan'ın

curator Ela Atakan's

kuratörlüğünde

under the curatorship of

şimdi bu sergide ifade ettiği bir şey var

Now there is something expressed in this exhibition.

bu tablonun bu sergi bağlamında kazandığı

the significance this painting has gained in the context of this exhibition

bir tesir bu sergi

an effect this exhibition

bağlamında fikirlere bağlandığı bir zemin

a ground on which ideas are connected contextually

var ama mesela bir gün bir karma

There is, but for example one day a mix.

sergiye bu transfer olursa

if this transfer takes place for the exhibition

o kuratör tarafından yeniden

revised by that curator

bağlamlaştırılabilir ve o sergide

can be contextualized and in that exhibition

bu tabloya rastladığımızda bu sergi hakkındaki

When we came across this table, regarding this exhibition.

fikirlerimiz de görece

we will also see our ideas

değişebilir kayabilir yani

It can change, it can slip.

kuratörün seçim kuralları arasında

among the curator's selection rules

tabii ki de bir uygunluk fikri var yani o da bunu

Of course, there is an idea of suitability, which means that too.

zaten böyle olduğu için isteyecek

That's why he/she will want it.

böylesi neyse ama

whatever it is, but

her şeye rağmen bu yeniden bağlamlaştırmaya

despite everything, this recontextualization

müsait kalacak yani

It will be available, that is.

ben de kalacak yani ben bunu sevdim

I will stay as well, so I liked this.

yani herhalde ben sevdim diye olmaz ama

So it shouldn't be just because I loved, right?

bence böyle bir tablo bu da

I think such a table is this too.

güzel ikincisi kasıt

the beautiful second is intended

yani sanatçının niyetiyle

that is with the artist's intention

anlam arasındaki doğrudanlık

the directness between meanings

ilişkisi de bu anlaştırma bağı sayesinde

its relationship is also thanks to this analogy connection.

meğerse kopuyormuş yani

So it turns out it was breaking, huh?

hiçbir zaman bu doğrudanlık kurulamıyorsa

if this directness can never be established

başarılı bir sanat eserinde bunun sebebi

the reason for this in a successful work of art

bu anlaştırma bağının ta kendisi

this understanding bond itself

bu anlaştırma bağı sayesinde

thanks to this understanding connection

ben kendi cümlelerimi

I have my own sentences.

kurabilecek kudreti kazanıyorum

I am gaining the power to build.

potansiyelimi gerçekleştirebileceğim

where I can realize my potential

bu potansiyel neyse ne kadarlıksa

whatever this potential is, it is to that extent.

hiç önemli değil

it's not important at all

bu potansiyelde bu cümleleri

these sentences with this potential

ister yazarak ister düşünerek

either by writing or by thinking

ister başka sanata kurabileceğim bir

"Do you want me to set up another art?"

alan bir boşluk kazanıyorum

I am gaining an empty space.

ben bunların çok kötü şeyler olduğunu düşünmüyorum

I don't think these are very bad things.

birazcık o şeyi de

a little bit of that thing too

genişlememiz lazım bence

I think we need to expand.

birazdan sonuna doğru ama

but soon towards the end

böyle kurulan bir tablo

a table set up this way

Harman'ın ve Rancière'de öğrendiğimiz

What we learned from Harman and Rancière

şeylerin kaynaşmasıyla

with the merging of things

kurulan bir eser aslında bizi böyle

a created work actually makes us这样

politik bir eyleme

political action

işte iklim protestocusu hayvan hakları aktivisti

here is the climate protester animal rights activist

doğa dostu vesaire olmaya çağırmak

calling to be nature-friendly and so on

yerine en başta

instead of first

bunlar da çağırıyor çok sakıncalı değil

They are inviting too, it's not very problematic.

illaki ama en başta

Of course, but at the very beginning.

seyirci olmaya davet eder

invites to be an audience

o teorik etkinliğe davet etmiş olur

it would invite to that theoretical event

ve üçüncüsü

and the third one

enformasyonla ilgili meselede de

In the matter related to the information as well.

açıklamanın aslında seyirciliği kapattığını

that the explanation actually closed off the audience's participation

gördük şimdi birazcık tezat

We saw a bit of contradiction now.

bir örneği ele alarak işlemek istiyorum

I would like to address this by taking an example.

biraz da sanat alanına dair geniş

a bit more broadly about the field of art

bakmamızı da sağlasın diye

to ensure that we can also look at it

şimdi evet ama arşiv

now yes but the archive

çalışmalarının sergilendiğini görüyoruz

We see that your works are exhibited.

mesela bir önceki biennelde 17. İstanbul biennelinde

for example, at the previous biennial, the 17th Istanbul biennial

inanılmaz sayıda arşiv vardı

there were an incredible number of archives

işte dergi arşivleri

here are the magazine archives

fotoğraf arşivleri

photo archives

yani bir şekilde bienneller vasıtası

In other words, through biennials.

veya başka projelerle arşiv

or archive with other projects

sergilemek diye bir şey de var

There is also something called exhibiting.

şimdi belli açılardan

now from certain perspectives

kuratöryel müdahaleyle veya

with curatorial intervention or

arşiv çalışması yapan sanatçının müdahalesiyle

with the intervention of the artist conducting archival work

arşivlerin sanatsal

artistic archives

bir ya da sanat eseri

a work of art

olma kabiliyeti kazandığını da

that you have gained the ability to be

görsek de her zaman böyle olmaz

Even if we see it, it won't always be like this.

çoğu zaman olmaz hatta

Most of the time, it doesn't happen even.

yani çok büyük arşiv zaten tüketilemezde kalır

so a very large archive will remain untapped anyway

bu da belki kendince problemlerle

this may also have problems in its own way

sanat eseri olabilir ama

It may be a work of art, but

ama şunu unutmayın

but remember this

sanat etkinliklerinin tamamı

all of the art events

bu alandaki etkinliklerin tamamı

all the activities in this area

özellikle bir sanat eseri üretmeye

especially to produce a work of art

zaten amaçlamaz

it doesn't aim anyway

sanat dünyası böyle bir

the art world is such a

dünya da değil arşivler bazen

Sometimes not in the world, but in the archives.

sanat pratikleri hakkında

about art practices

sanat topluluklarını

art communities

o topluluk da belirsiz bir topluluk yani

that community is also an uncertain community, that is.

herkes bir şekilde aslında potansiyel olarak

everyone is actually potentially in some way

sanat topluluğunu belli pratikler

certain practices of the art community

tarihler hakkında bilgilendirmeye de hizmet eder

It also serves to inform about the dates.

bunun kendisi özel bir sanat eseri olmasa bile

even if it is not a special work of art in itself

bir başka özel sanat eserini

another unique artwork

bir başka problemleştirmeyi

to problematize another

mümkün kılabilir

can make possible

yani bunları küçümsemeyelim diye söylüyorum

I’m saying this so that we don’t underestimate these.

bunca şeyi laf ediyoruz

We're talking about all this stuff.

bunlar küçümsemeyecek şeyler değil

These are not things to be underestimated.

bir şeyin sanat eseri olmaması

not being a work of art

sanat alanının dışında konumlandırmaz kendini

It does not position itself outside the field of art.

ama kendileri biraz sanat eseri değil

but they are not a work of art themselves.

ya belki Landart'a da hani

or maybe to Landart as well

buradan düşünebilir miyiz diye de aslında

Can we actually think from here?

doğada yapılan bir tür araştırma geliştirme

a type of research and development conducted in nature

fikir üretme süreci olarak

as a process of generating ideas

illaki sanat eseri olmak zorunda mı

Does it have to be a work of art?

bu tanıma

this definition

girmek zorunda değil yani kastettiğim o

You don't have to enter, that's what I mean.

seyirciliği anladık

We understood the audience.

seyirciliği kuran şey

the thing that established spectatorship

sanat eseri veya onun sunumu

artwork or its presentation

ve seyretme etkinliği

and watching activity

karşılaştığım sanat eserinin

the artwork I encountered

benden kaçan anlamını

the meaning of running away from me

derin problemini ifade etmeye

to express the deep problem

çağrıldığım bir cümleler kurmaya çağrıldığım

I was called to create sentences that I was summoned to.

bir etkinlik bir eylem teorik bir eylem

an event a theoretical action

ve herkes için bu eylem yani

and this action is for everyone, that is

hangi kökenden gelirsek gelelim

No matter what origin we come from.

hangi eğitimden geçersek geçelim

No matter what education we go through.

hepimiz bu eyleme muktediriz

We are all capable of this action.

şunu söylemiyorum

I'm not saying that.

hepimizin aslında şu konuda

we all actually agree on this point

birazcık konuşmama izin verir misiniz

Can you allow me to talk a little?

birazcık uzaklaşacağım konudan da parantez olarak

I will step a little away from the topic as a parenthesis.

bazen iki şeyi

sometimes two things

birbirine karıştırdığımızı hissediyorum

I feel like we are mixing each other up.

ben birazcık da Marx'in de çalışan bir insanım

I am also a person who works a little bit like Marx.

hani bu alanda da karıştırdığımızı düşünüyorum

I think we have also confused this area.

toplumumuz

our society

aşırı derecede uzmanlık

extreme expertise

bölümlerine ayrılmış durumda

it is divided into sections

sanat uzmanları var

There are art experts.

atom fizikçileri var

There are atomic physicists.

bir sürü uzmanlık

a lot of expertise

ince ince bir de kenar alanı da ince ince

thin thin and the edge area is also thin thin

yani aynı alanda gibi görünen insanlar

that is, people who seem to be in the same field

birbirleriyle uzmanlıklar hakkında

about their specialties with each other

konuşamaz hale gelebiliyorlar

They can become unable to speak.

matematiksel fizikçilerle mesela

for example, with mathematical physicists

deneysel fizikçiler

experimental physicists

konuşamaz hale gelebiliyorlar

They can become unable to speak.

çünkü biri o kadar iyi matematik bilmiyor falan

because someone doesn't know math that well or something

dolayısıyla böyle göründüğünde

therefore, when it looks like this

bilginin artan bir önemi olduğunu söylüyoruz

We say that the importance of knowledge is increasing.

ama bu önem nasıl diyelim

but how should we say this importance

toplumsal örgütlenme düzeyinde

at the level of social organization

ve nesneldir önem

and it is the importance of the objective

buradaki hiyerarşiler

the hierarchies here

nesnel ve toplumun örgütlenme

objective and organization of society

tarzına ait hiyerarşiler

hierarchies belonging to your style

antik Yunan toplumunda da öyleydi bizde de öyle

It was the same in ancient Greek society, and it is the same for us too.

orada da uzmanlar vardı bizde de varlar

There were experts there, and we have them too.

ama bu herhangi bir şeyi

but this anything

öğrenme sürecinin

learning process

Ranciere'nin kökensel olarak

Rancière's fundamentally

işaret ettiği

indicated

radikal eşitliği fikrini ortadan kaldırmaz

does not eliminate the idea of radical equality

şunu söylememe izin veriyorum

I allow myself to say this.

tüm hiyerarşilerin

of all hierarchies

hepsinin kendine özgü araçları olsa da

although they all have their own unique tools

bir tuvaleti temizlemeyi

cleaning a toilet

bir pilavı yapmayı nasıl öğreniyorsak

just like how we learn to make rice.

atom fiziğini de öyle öğreniriz

We learn atomic physics in the same way.

kitaplar okuyarak, yapana bakarak

by reading books, looking at the doer

ve yaptığımız şeyi başkalarına göstererek

and by showing what we do to others

her zaman böyle yaparız

We always do it like this.

bunun başka bir yolu yok

There is no other way for this.

sadece bunu hiyerarşilerle

just this with hierarchies

mali ekonomik

financial economic

statüsel hiyerarşilerle donattığımız için

because we have equipped with status hierarchies

bunu göremiyoruz hemen

We can't see this right away.

mesela hepsi bambaşka işlermiş gibi geliyor

For example, it seems like they all operate in completely different ways.

atom fiziği yapmakla pilav yapmak arasındaki fark

The difference between doing atomic physics and cooking rice.

düşündüğümüz bir fark değil

It's not a difference we thought of.

ontolojik bir fark değil öyle söyleyeyim

It's not an ontological difference, let me put it that way.

kökensel bir fark değil

It's not a fundamental difference.

sadece fazla çaba, fazla insan, fazla gösterme işi

It's just excessive effort, too many people, too much show.

ama hepsi temelde aynı şekilde öğreniliyor

but they all learn in fundamentally the same way

tamam, yani dolayısıyla

Okay, so therefore.

bu tablonun karşısına geçen herkes

Anyone who sits across from this table.

Murat'ın kurduğu cümleleri kuramayabilir

He may not be able to form the sentences that Murat constructed.

bir sanat tarihi uzmanı

an art history expert

yani onun gibi cümleler kuramayabiliriz

So we might not be able to form sentences like that.

ben kuramam

I can't set it up.

bir sanat tarihine ilişkilendiremem mesela

For example, I cannot relate it to an art history.

Sabon'un çalışmalarını

Sabon's works.

şu veya bu sanatçıyla

with this or that artist

19. yüzyılda bununla, 20. yüzyılda bununla

In the 19th century with this, in the 20th century with this.

kötü bir örnek gibi oldu senin için de

It turned out to be a bad example for you too.

Murat da öyle konuşmaz bu arada onu da söyleyeyim hemen

By the way, I'll tell you right away, Murat doesn't talk like that either.

yani

that is

x sanat tarihçisi gibi konuşamayabiliriz

We may not be able to speak like an art historian.

o cümleleri kuramayabiliriz

We might not be able to form those sentences.

sofistik olmayabilir

It may not be sophisticated.

şeyi düşünün

Think about it.

pembe bir dizi izleyen

watching a pink series

yaşlılarımızın yaptığını düşünün

Think of what our elders have done.

onlar nasıl cümleler kuruyorlar pembe dizi izlerken

How do they form sentences while watching soap operas?

aa bizim Aysel'e benziyor bu da bak

Ah, this one looks like our Aysel, look!

bizim Ahmet de böyle yaptı

Our Ahmet did the same.

sonra battı

then it sank

anlatabiliyor muyum

Can I explain?

o da kendi deneyimini konuşturuyor

he is also expressing his own experience

dediğiniz ha onun Aysel'i ve Ahmet'i

You mean her Aysel and Ahmet.

aynı şeyi yapıyoruz

We are doing the same thing.

onun kavramı Aysel ve Ahmet, onun davranış örüntüleri

His concept, Aysel and Ahmet, his behavioral patterns.

bizim kavramlarımız

our concepts

sanat tarihinden veya felsefeden kavramlar

concepts from art history or philosophy

özünde bir şey değişmiyor

Nothing fundamentally changes.

değişen şeyler başka problemlere işaret ediyor ama

the changing things indicate other problems but

aslında bu pembe dizi örneğinde

actually in this example of a soap opera

duralım şimdi geri dönerken

Let's stop now while we are returning.

hani dedim ya size Ransel ne diyordu bize

I told you, what was Ransel saying to us?

eserin iletmesi beklenen

the message expected to be conveyed by the work

yaşam enerjisinden

from life energy

kendini koruyarak seyirci oluruz

We become spectators by protecting ourselves.

ne demek istiyorsanız

What do you mean?

bu pembe dizi örneği aslında çok güzel bir örnek

This pink series example is actually a very nice example.

pembe dizi neyin üzerine kurulu

What is the pink series based on?

bir saat eseri sayılmaz çoğu durumda ama

in most cases, it is not considered a watch piece, but

saat eseri gibi olan pembe diziler de olabilir

There can also be pink series that resemble a clockwork.

yatsımayalım onu

Let's not underestimate him.

ne yapmak üzerine kurulu seyirciyi

what to do based on the audience

seyirci olmaktan çıkarmak onu duygulara boca etmek

To take it out of being a spectator and pour emotions into it.

böyle ve televizyonun karşısında tutmak

holding it like this in front of the television

bunun üzerine kurulu ama

it's built on this but

Aysel'ler ve Ahmet'ler devreye girdiği zaman

When Aysels and Ahmets come into play

kendi deneyimini konuşmaya başladığı zaman

when he/she started talking about his/her own experience

aslında bir tür özellik elde ediyor

actually gaining a kind of characteristic

onu izleyen kişi

the person watching him/her

bu sayede

this way

o eserin saat eseri

that work is a clockwork piece

neyse o işin

Anyway, that's your business.

birazcık gevşek konuşayım bu konuda

Let me speak a little loosely on this subject.

o videonun akışının yarattığı

the flow created by that video

etkiye bir bariyer dikiyor

it erects a barrier to the impact

kendi deneyimlerinin bariyerini dikiyor

she is erecting the barrier of her own experiences.

ve kendini burada birazcık özel kılıyor

and makes herself a little special here

yani kendi deneyiminin içerisinde

that is, within your own experience

kalarak ona tam olarak

by staying with him exactly

içine girmeyerek

without entering it

arada bir mesafe bırakarak

leaving a distance in between

birazcık da kendini koruyor

it also protects itself a little bit

dolayısıyla aslında bir anıyla

therefore, actually with a memory

evet büyük oranda seyircilik

Yes, largely spectatorship.

etkinliğini mümkün kılan şey

what makes its effectiveness possible

sanat eseri tarafında olsa da

even if it is on the side of the artwork

seyretme teorik etkinliğinin

the theoretical activity of observation

bizim tarafımızdan da birazcık

a little bit from our side too

kurulabildiği bir zemin her zaman olacak

There will always be a ground on which it can be established.

yani şunu söylüyorum

So I'm saying this.

geldik

we have arrived

buraya yazmışlar böyle

They wrote it like this here.

bu eserini anlatmak istediğini kocaman

You want to describe this work in a big way.

okumayın

don't read

baktınız ki yol buraya doğru gidiyor yazı

"You noticed the road is going this way."

ben öyle yapıyorum

I do it that way.

İstanbul modern sanal müzesini gezmiştik

We had visited the Istanbul Modern virtual museum.

öğrenci arkadaşlarla ders verdiğim yerde

where I taught classes with student friends

mesela başlıyordu

for example, it was starting

sanatçı burada şunu anlat

The artist explains this here.

tamam okumuyoruz kapatın bunu

Alright, we're not reading it, close this.

yani böyle şeyler yapabiliriz her zaman

So we can do things like this anytime.

bize düşen bir şey de var

There is also something for us to do.

kendimizi sıyırabileceğimiz zeminler var

There are grounds where we can scrape ourselves off.

baktınız ki sanatçı ben bu eseri

You noticed that the artist said, "I created this work."

şunu anlatmak istiyorum

I want to explain this.

dinlemiyor ki dinlemiyor ki deyin

He’s not listening, he’s just not listening.

yapmayın dinlemeyin olsun bitsin

Don't do it, don't listen, let it be over.

kendimizi kurtarabileceğimiz bir zemin var

There is a ground on which we can save ourselves.

seyirci olarak kurabileceğimiz

what we can establish as an audience

bu genel seyircilik diyelim buna tamam mı

Let's call this general spectatorship, okay?

her zaman için seyirci olabiliriz

We can always be spectators.

ay gazeteci olsaydı buradaki yıkılırdı şimdi

If it were a journalist, it would be collapsing here right now.

seyirci olmak seyirci kalmak falan

Being a spectator, remaining a spectator, and so on.

ne demek bunlar ama her zaman bu teorik

What do these mean, but they are always theoretical?

faaliyeti kendimize ait kılabiliriz

We can make the activity our own.

tamam

okay

peki iyi seyirci olmak nasıl

Well, what is it like to be a good spectator?

bir şey olacak bu durumda

Something will happen in this situation.

iyi seyirci olmayı da

to be a good audience as well

yine entelektüel bir dikim

again an intellectual cut

işte

here it is

simgesel sermaye gibi şeylerle ilişkilendirmeden

without associating with things like symbolic capital

nasıl tasavvur edebiliriz

How can we envision it?

şöyle

like this

dedim ya hani bir bakıyoruz işte

I told you, we just take a look.

şimdi buna bakalım Kerem Ozan Bayraktar

Now let's take a look at this, Kerem Ozan Bayraktar.

bir arkadaşımın yerleştirmesi

a friend's placement

geçen yılki sergiden

from last year's exhibition

bir sergiden karma sergiden

from a mixed exhibition of an exhibition

mesela

for example

az önceki tabloda boyalar imlere dönüşüyordu

In the previous table, the paints turned into signs.

burada da

here too

bir fotokopi makineleri

a photocopy machine

efendime söyleyeyim bitkiler

let me tell you about plants

maalesef kadrajın hafifçe dışında kalmış ama

unfortunately, it has slightly fallen outside the frame, but

şurada yapay zekanın ürettiği

artificial intelligence produced here

resimler var böyle bir yerleştirme yapmış

There are pictures, they have made such an arrangement.

burada da bunlar ime dönüşüyorlar

These are also turning into a collective effort here.

bunun karşısına geçtiğimiz zaman

when we stand across from this

hepimiz o düzeni

we all that order

hissedebiliriz burada fotoğrafını

We can feel its photo here.

gördüğümüz için yerleştirmenin aynı etkiyi

because we see it, the placement has the same effect

yaratmıyor odanın içinde görmek gerekiyordu

It wasn't creating; it needed to be seen inside the room.

onu tabii ki de ama yine

Of course, but again.

bunun içinde dolaşırken bunlara bakarken

while wandering around in this, looking at these

aklımıza belli fikirler geliyor

Certain ideas come to our minds.

bu bir bitki bu bilmem ne

this is a plant this whatever

bunlar birbirinin içine geçirilmiş

these are intertwined with each other

sanki onun içinden doğuyormuş gibi

as if it were being born from within her

bu etkileri üretiyor

it produces these effects

bu imleri algılıyoruz

We perceive these signs.

şurada kalabiliriz

We can stay here.

bu da teorik bir etkinliktir

this is also a theoretical activity.

benim evimde de bitkiler var

I also have plants at my house.

benim evimde de faks cihazları var

I also have fax machines in my house.

ya aslında bunlar doğaya zarar veriyor

But actually, these are harming nature.

atabiliyor muyum

Can I reach it?

bu noktada kalabiliriz

We can stay at this point.

bu genel bir seyircilik noktası hepimiz bu genel seyirciliği

this is a general spectator point we all have this general spectator perspective

başarılı bir şekilde icra edebiliriz

We can carry it out successfully.

ama eserin önünde

but in front of the work

birazcık fazla vakit geçirirsek

if we spend a little too much time

birazcık bize maruz

a little bit exposed to us

birazcık ona maruz kalmaya izin verirsek

if we allow ourselves to be exposed to it a little bit

bize etki etmesine izin verirsek

if we allow it to affect us

dolayısıyla aslında burada

therefore actually here

şunu söylemeye çalışıyorum

I'm trying to say this.

iyi seyircilik aslında eserle

Good spectatorship is actually with the work.

karşılaşmayı

the encounter

derinleştirmeye izin vermekle alakalı bir şey

It has to do with allowing deepening.

birazcık buna izin

a little bit of permission for this

verirsek yavaş yavaş

if we give it slowly

eserin yüzey örgütlenmesinden

from the surface organization of the work

imlerinden aklımızda oynanan

played in our minds from their sleeves

ilk fikirlerden

from the first ideas

ilk fikirler yaşantılarımızdan gelecekler

First thoughts will come from our experiences.

onlardan görece farklı ve

different from them and

bizim aslında daha önce düşünmediğimiz

what we actually hadn't thought about before

fikirlere doğru yönelebiliriz

We can lean towards ideas.

genellikle seyircilikte

generally in spectatorship

görme algılama düşünme

visual perception thinking

biçimleriniz pek değişmeden çıkarız

We will come out without your forms changing much.

oradan hemen değişmez zaten

It doesn't change immediately from there anyway.

bu arada onu da söyleyeyim hemen

By the way, let me tell you that right away.

aklımıza çok iyi şeyler gelmez

We don't think of very good things.

öyle bir şey değil seyircilik ama

It's not really about being a spectator, but...

genellikle bize dokunulmamış oluruz

We are generally untouched.

ama buna izin verirsek

but if we allow this

bunun üzerine gidersek aklımıza gelen

If we pursue this, what comes to our minds

ilk fikirleri ikinci üçüncü fikirlere

initial ideas to second, third ideas

doğru sürüklersek

if we pull it correctly

eseri de kuran problemle iletişim

the work communicates with the problem as well

kurmaya başlarız

we start to establish

eser başarılı bir eserse burada da

if the work is a successful one, here too

eseri yükleyeceğim çünkü eser

I will upload the work because it is a work.

burada asıl sorumluluk her zaman eserde olacak

The main responsibility will always be in the work here.

eser birazcık başarılıysa

if the work is a little successful

bize kendi problemine doğru çağıracak

It will call us to its own problem correctly.

asla erişemeyeceğiz ama bir iletişim

We will never be able to reach it, but a communication.

iletişim kurulamaz bir şeyle

with something that cannot be communicated

bir iletişim kurmaya başlayacağız

We will start to establish a communication.

mesela buna baktıkça

for example, as I look at this

bu arada bu eseri sizin için mahvedeceğim

In the meantime, I will ruin this work for you.

şimdi ama bir örnek olsun diye yapacağım

Now, I will do it as an example.

o da yine kendi yorumum olacak ama

that will also be my own comment but

bu esere baktıkça

As I look at this work

mesela şöyle problemler

for example, problems like this

ha ofis mekanında bitkiler var

Yes, there are plants in the office space.

insanlar var makineler var

There are people and there are machines.

evet biz bunların üçünü birbirinden

Yes, we distinguish these three from each other.

apayrı şeyler olarak görüyoruz

We see them as completely separate things.

canlılar ve cansılar diye ayırıyoruz

We divide them into living and non-living things.

doğa ve kültür diye ayırıyoruz

We separate it into nature and culture.

aralarındaki ayrımları vurgulamaya daha eğilimliyiz

We are more inclined to emphasize the differences between them.

hatta

even

felsefede bunu derin ontolojik

In philosophy, this refers to deep ontological.

başkalıklar olarak temellendiriyoruz

We base it on differences.

dişinen varlıklar veya cansız

living beings or inanimate objects

ya da düşünmeyen zekasız

or the one who doesn't think, the foolish

akılsız varlıklar olarak falan

as irrational beings or something

temellendiriyoruz doğa ve kültür diye temellendiriyoruz

We are grounding it in nature and culture.

ama

but

acaba o kadar da ayrı değiller mi

Aren't they not that different after all?

bizzat bu eserin

this work itself

sunumunda fotokopi makinelerinden

in your presentation about photocopiers

ağaçların bitmesinde

in the growth of trees

bu tarz bir sorunun

this type of question

ilk nüvelerini seziyoruz

We are sensing the first seeds.

bakın işte bu problematik bir iletişimin doğabileceği zemindir

Look, this is the ground where a problematic communication can arise.

iyi seyircilikte

have a good watching experience

ilk etkilerden ilk fikirlerden

from the first effects from the first thoughts

başka fikirlere

to other ideas

yavaş yavaş birazcık

slowly a little bit

düşünme biçimimizi görme ve algılama

seeing and perceiving our way of thinking

bizi değiştirecek problemlere doğru ilerlemek

to move towards problems that will change us

bu problemler Kerem'in problemlerini mi

Are these problems Kerem's problems?

bilmiyoruz

we don't know

yani ben biliyorum da söyleyebilirim bilmiyoruz

So I know, but I can say that we don't know.

yani Kerem böyle mi düşündü

So, is that how Kerem thought?

yani sanatçısı böyle mi düşündü bunu

So the artist thought this way?

bu yüzden mi yaptı bilmiyoruz ama

We don't know if that's why he did it, but...

problematik bir zemine sorunsal bir zemine doğru

From a problematic ground to a problematic issue.

ilerlemeye başlıyoruz işte iyi seyircilik

We are starting to progress, enjoy the viewing!

genel seyirciliğe nazaran

compared to the general audience

burada temellenecek bence burada temellendirilmeli

I think it should be based here.

ilk etkilerden ilk fikirlerden

from the first effects to the first ideas

daha derin problemlere

deeper problems

daha ilginç fikirlere doğru

towards more interesting ideas

kendi yaşantılarımızı kopyalamaktan

from copying our own experiences

kendi teorik mesela

own theoretical example

yazar olarak konuşayım kendi teorik

Let me speak as an author, my own theory.

çerçevemizi dayatmaktan

imposing our frame

aklımızda bir kavramsal set var hepimizin var

We all have a conceptual set in our minds.

birazcık onun arasında

a little bit among them

bir mesafenin açılmasını sağlamak

to create a distance

mümkün olarak yüzde yüz kurtulamayız

We cannot fully get rid of it as much as possible.

hiçbir zaman böyle bir şey mümkün değil ama

such a thing is never possible but

birazcık o kavramların

a little bit of those concepts

o çerçevesinin biraz kırıldığı

that its frame is a little broken

esnediği çatladığı yerler aramaktan

looking for the places where it cracked while yawning

geçiyor iyi seyircilik

It’s going well, good viewing.

bunlar dediğim gibi Aysel ve Ahmet'in

These are, as I said, Aysel and Ahmet's.

davranışlarının kavramsal zeminde olabilir

It may be on the conceptual ground of your behavior.

derin bir felsefi teorinin tırnak içinde

"within quotes of a deep philosophical theory"

zeminde olabilir

It may be on the ground.

iyi seyircilikle ilgili de söyleyeceklerim

I have things to say about good spectators as well.

bu kadar

that's it

e burada bitirebilirim ben ya

I can finish here.

çok teşekkür ederim dinlediğiniz için

Thank you very much for listening.

lütfen

please

mesela bir eserin

for example, a work of art

ismi de olmaması lazım aslında

It shouldn't actually have a name either.

çok aynı fikirde değilim ama

I don't quite agree, but

siz de söyleyin lütfen

Please tell me as well.

biraz önceki ismine mesela

for example, to your earlier name

Lacrimi

Tears

keza burada işte

Here it is as well.

ofis

office

şöyle yanıt vereyim ben size

Let me respond to you this way.

bu harmanca bir yanıt olacak

This will be a half-hearted response.

aslında çünkü bu konuyu ele aldığı için çok güzel bir soru oldu

Actually, it was a very good question because it addresses this issue.

o yüzden de teşekkür ederim ayrıca

So I thank you additionally for that.

Harman'a göre özellikle böyle görsel

According to Harman, especially such visuals.

sanatlarda ismin bu

Your name is this in the arts.

anıştırmayı güçlendirme etkisi var

It has a strengthening effect on hinting.

yani bu isimler

so these names

bu işe yarıyor mu şu anda emin değilim

I'm not sure if this is working right now.

yani bu eserler için söylemiyorum genel olarak söylüyorum

I am not saying this specifically for these works; I am saying it in general.

isimler anıştırma ilişkisini

the referential relationship of names

güçlendirme önünde etki üretiyorlar

They are producing an impact in front of the reinforcement.

yani çünkü bir şey

that is because something

apaçık belliyse

if it is clearly obvious

genellikle isimsiz ismini kullanıyor sanatçılar

Artists generally use a pseudonym.

şimdi isimsiz

now nameless

çok tehlikeli bir şey yani orada

It's a very dangerous thing there.

sanatçı söylüyor zaten her şey ortada

The artist is already saying it; everything is out in the open.

işte biz de yani harmanca ontolojilerden

"Here we are, meaning from the Harman ontologies."

biz de demeye çalışıyoruz ki

we are trying to say that too

her şey öyle ortada olmamalı zaten

Everything shouldn't be so obvious anyway.

böyle bir gerilim var

there is such a tension

tam size karşı çıkmak için söylemiyorum

I'm not saying this to oppose you directly.

bunu çünkü çok haklısınız

Because you are absolutely right.

bazı isimlendirmeler de

some naming conventions as well

apaçık ortada olmayanı açık kılmaya çabalıyor

is trying to make what is obviously not clear, clear.

hararetle ama

but with enthusiasm

...

Please provide the text you would like translated from Turkish to English.

Peki bağlamsal bir açıklama, mesela sanatçının yaşadığı dönemde zamanla otorite durumları anlatan,

Well, a contextual explanation, for example, describing the authority situations during the period in which the artist lived,

yani o da bir fonksiyonezle kaçmaz mı acaba eseri anlamak için?

So, doesn't that also escape with a functionality to understand the work?

Yok, güzel güzel. Yine çok güzel bir soru ve karantina kalan bir noktayı da açıklaştırır bizim için.

No, it's nice, nice. Again, it’s a very good question and it clarifies a point that remains in quarantine for us.

Yani ben karantina bıraktım çünkü.

So I ended the quarantine because.

Her açıklamaya karşı değil. Zaten özellikle aşırı açıklama diyerek vurguladım.

It's not against every explanation. I specifically emphasized it by calling it an excessive explanation.

Bu arada aşırı açıklama. Aşırı açıklama ne?

By the way, excessive explanation. What is excessive explanation?

Anlamını, manasını, kastını, bunun için yapıldı, şu probleme yanıt veriyor.

It answers the meaning, intention, and purpose of this; it was made for this, and it responds to this problem.

Yoksa her sanat eserine birazcık açıklama ve bilgi eşlik eder.

Otherwise, every artwork is accompanied by a bit of explanation and information.

Enformasyon merkezi olmamalı ve seyirciyle eser arasındaki karşılaşmayı engellememeli.

It should not be an information center and should not impede the encounter between the audience and the work.

Kastettim sadece bu kadar.

I meant only this much.

Ağzına çıkan olan şart oluyor. Ondan eseri açıklayan değil, tarihsel kontekstsel bir şey.

What comes out of your mouth becomes a condition. It is not something that explains the work, but rather something historical and contextual.

Evet evet, onu sorduk.

Yes yes, we asked about that.

İçeriden kişinin hızla onun nerede, ne olduğunu bilmeniz gerekiyor.

You need to quickly know where that person is and what they are.

Yoksa çok yabancı konukluz ama o kadarcık.

Or else we are very foreign guests, but just that much.

Ve bunlar da mesela eserin üstüne eklenmeyen şekiller değiller.

And these are not, for example, shapes that are not added to the work.

Eserin bir parçası da aslında.

It's actually a part of the work.

Yani sanatın adı da öyle.

So the name of the art is like that too.

Yani bu her şeyi kapsayan bir bütünlük başlık değil.

So this is not a title that encompasses everything as a whole.

Oradaki örgülerden bir tanesi.

One of the braids over there.

Murat da ben, ben daha yeniyim de Murat yıllardan beri.

I am like Murat, I am still new while Murat has been around for years.

Mesela sergi metinleri de yazıyoruz ya da sergi analizi metinleri de yazıyoruz.

For example, we write exhibition texts or we also write exhibition analysis texts.

Murat nasıl düşünür kendisi söyler ki, ona da konuşmayayım ama.

Murat thinks how he thinks, he says it himself, but I shouldn't talk about that either.

Ben mesela yazdığım şeyi düşünürken,

For example, when I think about what I wrote,

yani seyirci isterse bu cümlelerle de eşlik edebilir, gördüğü şeye.

So the audience can accompany what they see with these sentences if they wish.

Etmeyebilir, bu bilgiler, burada söylediğim hiçbir şey eserle karşılaşmasını engellemesin.

It may not, these details should not prevent the work from encountering anything I have said here.

Hiçbir şey açıklamak istemem, açıklamıyorum da.

I don't want to explain anything, and I'm not explaining either.

Ama hani isterse bu kataloğu metninde okursa belki ha, okey bu cümleyle buna yaklaşılabilir diyebilir.

But if he wants, maybe he can read this catalog text and say, "Okay, this sentence can be approached like this."

Şöyle bir şey var, yani bu benim üzerine yazdığım şey, özgürleşen seyirci.

There is this thing, I mean what I have written about is the liberated audience.

Özgürleşen seyirci.

The liberated audience.

Bir de özgürlük koğusu diye bir şey var.

There is also something called the freedom cell.

Genelde pek çoğumuz.

Usually most of us.

Hani despot rejimden geçikliğine kadar geldiğimiz için kendimiz sözlerine yükseltmiyoruz.

We do not elevate our words because we have come to the point of passing through a despotic regime.

Sanat eserinin karşısına geçtiğimizde de, ulan yanlış bir şey mi söyleyeceğim diye bir sırasına başlıyor.

When we stand in front of the artwork, a voice begins to wonder if we're going to say something wrong.

Ve herkes de mesela sanat eseriyle karşılaştığında ve önceki sözü olmadığında,

And when everyone encounters a work of art, for example, and there is no previous word,

yeni sözü üretmektense bazı iktidar merciliğine başvuruyor, eseri değerlendirmek için.

Rather than producing a new discourse, it is appealing to some power authorities to evaluate the work.

Yanında bir elbette ritüel olsana gidelim, sergi tümü yapalım.

Let's go to a ritual with a dress by your side, let's do the whole exhibition.

Bu da bizden de isteniyor.

This is also requested from us.

Hani bu olmadı, kapak belirtilmeye ne yazıyor?

Well, this didn't work, what does it say on the cover?

Bu eseri belirtilmeye ne yazıyor?

What does it say in the remarks of this work?

Çünkü eserde böyle gösterildi.

Because it was shown this way in the work.

Pek çok böyle kademeleri vardı.

There were many such stages.

Tam da o özgürlük korkusundan kurtartabilmiştik.

We had just managed to free ourselves from that fear of freedom.

Ama yapılması gereken şeyusta bir şey alsak.

But we should buy something that needs to be done.

Cesaret etmek.

To dare.

Yani eser de karşışın anlamsız kaldığımızda, yine anlamları oluşturmak için...

So when the work remains meaningless in front of us, once again to create meanings...

Cesaret etmek.

To dare.

Sergi metinleri, burada kullandığımız sergi metinleri benim yazdıklarım...

The exhibition texts, the exhibition texts we use here are the ones I wrote...

Özellikle çalışıyorum.

I am working especially.

Eserle beraber okunabilecek, cesaret etmeye, teşvik edecek metinler olmamakta.

There are no texts that can be read alongside the work that would encourage or motivate one to take courage.

Yoksa siz bütün sözünüzü ağzınızdan alıp,

Otherwise, are you taking all your words back?

...sansınızdan alıp ben nıra çıkıyor kafama göre, mükemmel bir profil nıra çıkıyor da size bir şey kalmadı.

...I take it from you and I come up with my own idea, it's a perfect profile that I come up with, and there's nothing left for you.

Ama insanlar bunu istiyorlar.

But people want this.

İstiyorlar.

They want.

Yani tabi eserlik dedik her şey de, insanlar bir servis yerleştirir ki toksana bunu istiyor.

So, of course we talked about the work; people set up a service that they want when they look for it.

Evet evet, evet istiyoruz.

Yes yes, we want it.

Çünkü birazcık da sanırım suçlu seyircilerle ilgili etkinliği potansiyel seyircilerle yapıyoruz.

Because I think we're doing the event related to guilty spectators with potential spectators.

Şu an burada konuştuğumuz için potansiyel diyorum.

I say potential because we are talking about it here right now.

Sanatı geziyorsunuz tahminince de.

You are probably exploring art.

Neden?

Why?

Çünkü aslında seyircilikle ilgili düşünmesi gereken seyirci tarafı.

Because it is actually the audience that should think about the act of watching.

Az önce de söyledim ki sanatçı bunu düşünmez.

I just said that the artist does not think about this.

Düşünmese iyi olur bu arada.

It would be good if he/she doesn't think about it in the meantime.

Hakikaten hepimiz için.

Indeed, for all of us.

Ama biz düşünmeliyiz seyretmek nedir diye.

But we should think about what it means to watch.

Yani ne yapıyoruz biz bu tablonun önünden, yerleştirmenin önünden geçerken.

So what are we doing when we pass in front of this table, in front of the placement?

Murat'ın örneğini devam ettiğim ve cesaretle ilgili kısmının da hatta birazcık değişeyim.

I will continue with Murat's example, and I will even change the part about courage a little bit.

Ben mesela bir tablo gördüğüm zaman hemen bir şey söyleyemem.

For example, when I see a painting, I can't immediately say something.

Yani fotoğraflarını çekiyorum, başında kalıyorum, fotoğrafını çekiyorum, eve gidiyorum,

So I take your pictures, I stay with you, I take your picture, and then I go home.

evde tekrar.

At home again.

Bakıyorum.

I am looking.

Yani yazı yazacağım tablolar için de söylüyorum bunu ya da eserler için de.

So I am saying this for the tables I will write on or for the works as well.

Günlerce düşünüyorum.

I've been thinking for days.

Yani ben çok hızlı yazan bir insanım.

So I am a person who types very quickly.

Bence iştenlikle paylaşabileceğim bir şey bu.

I think this is something I can share honestly.

Günde 6-7 sayfa yazarken yazabiliyorum.

I can write 6-7 pages a day.

Kendi alanım çünkü felsefe benim.

It's my own field because philosophy is mine.

Felsefe tezi yazıyorum sonuçta.

I'm writing a thesis on philosophy, after all.

Ama mesela sanat yazılarını 3 sayfa yazıyorum.

But for example, I write art articles that are 3 pages long.

O 3 veya 4 sayfa bir hafta sürüyor.

It takes 3 or 4 pages a week.

Durup yazıyorum, beğeniyorum, beğenmiyorum.

I stop and write, I like it, I don't like it.

Bir daha esere bakıyorum, bir daha cümleye bakıyorum.

I look at the work again, I look at the sentence again.

Bir cümle daha ekliyorum, birini siliyorum.

I am adding one more sentence, deleting one.

Zaman alır.

It takes time.

Zaman alır yani.

It takes time, that is.

Bu bir gerçek.

This is a fact.

Lütfen.

Please.

Bence şey var.

I think there is something.

Ben sanatçı.

I am an artist.

Ben de resim yapıyorum bu arada.

I'm also painting, by the way.

Kendim de seyirci olarak sergilere katıldığımda keşfetme uygunluğunun elinde konulmasından

When I participated in exhibitions as a spectator, I found the suitability for exploration to be placed in your hands.

hoşlanmıyorum.

I don't like it.

Çünkü biz insanlar olarak doğuştan, gelişim sürecimiz boyunca keşfetme bölüklüğü

Because we humans, by nature, have an innate curiosity to explore throughout our developmental process.

da desteğine alıyoruz biraz.

We also take a little support from you.

Gizemin de aslında orada seyirden çok...

The mystery is actually more than just watching there...

Hissiyat olarak, duygusal, şeysel şeyin elimizden alınmasından ben de kavansal sanatlardaki

As a feeling, I too, in terms of emotional experience, have been affected by the loss of tangible things in the spatial arts.

borçlar buluyorum.

I am finding debts.

Mesela modern sanatta bir sergi gezdiğimde onu hiç unutmuyorum.

For example, when I visit an exhibition in modern art, I never forget it.

Şöyle bir alanda türlü gizlenmiş bir alana geçip senin kürenin etrafında o gizemin

Passing into a hidden area in such a field, around your sphere, that mystery of yours.

içine çekmesi gerektiğini düşünüyorum.

I think he/she should take it in.

Yani her şey göz önünde verilmek yerine sanat eseriyle birlikte pişip aracılığıyla

So instead of everything being presented openly, it is cooked and conveyed through the artwork.

iletilmesi gerekiyor.

It needs to be communicated.

Böyle harekete geçirdiği zaman da hareket eğilimi de gerçekleşiyor aslında seyirci

When it initiates such action, the tendency to act is actually occurring for the audience as well.

tarafından.

by.

Düşünsel, kavramsal.

Intellectual, conceptual.

Aslında sanat hep sanat tarihi boyunca baktığında zihinsel düşünce boyutuna geçiyor.

In fact, art has always shifted to the mental dimension of thought throughout the history of art.

Dönem dönem uygunun arttığı dönemler toplumla alakalı olduğunu düşünüyorum.

I believe that periods when conformity increases are related to society.

Biraz şeylerde de aceleci davranıldığı için.

Because some things are being rushed a bit.

Bu başlığın altına sokulması gerekiyordu eser telaşının olduğunu düşünüyorum.

I think there was a rush to get this work under this title.

Muhakkak ki birçok şeyi de mahvediyor bu arada.

Certainly, this is also ruining many things in the meantime.

Yani çok haklısınız bu konuda.

So you are very right about this.

Hatta dedikleriniz şunu da düşündürdü.

What you said made me think of this as well.

Yani şunu da belki not olarak düşünmek lazım.

So perhaps we should also consider this as a note.

Biz bir konuda optik bir yükle şimdi tartıştık ama mesela bu optikten ziyade haptik de sayılabilir.

We just discussed an optical load on one topic, but for example, this can also be considered haptic rather than optical.

Murat ne dersin?

What do you say, Murat?

Burada ama kastettiğimiz şey zihinsellik de böyle optik, beyne odaklı bir şey değil.

What we mean here is that mentality is not just an optical, brain-focused thing.

Yani imi üreten bir şey.

So it's something that produces a mark.

İmi üreten şey tat da olabilir.

What produces flavor may be the thing itself.

İmi üreten şey koku da olabilir.

What produces the scent can also be the smell itself.

Dokunmak muhakkak olur.

Touching is inevitable.

Dolayısıyla hani bu saf zihinsellik bedensizlik de değil.

Therefore, this pure mentality is not bodiless either.

Bir daha birazcık tasviriniz de etkiledi beni işte o geçişler, araştırma süreci.

Your description influenced me a bit again, especially those transitions and the research process.

Bu araştırma bedenli bir araştırma.

This research is a bodily research.

Yani onu da hiç unutmamak gerekiyor.

So, we must never forget that either.

Sadece burada önemli olan nokta, asıl bence belirleyici olan nokta araştırmaya keşfe davet eden bir şey de

The only important point here, which I think is the decisive factor, is that there is something that invites research and exploration.

bizi böyle bir algıdan beyinlemeye sürüklemesin yine.

Don't let them lead us into being brainwashed by such a perception again.

Hani öyle değil.

It's not like that.

Hani o şekilde çalışmasın.

It shouldn't work like that.

Yoksa zaten etkinliğin kendisinde, o teorik faaliyetin kendisi ya da keşif faaliyeti işte.

Or else, it's already in the event itself, that theoretical activity itself or the exploratory activity, you see.

İyi seyircilikle de birazcık onu ifade etmeye çalıştın bana.

You tried to express it to me a little bit with good audience engagement as well.

Evet, evet.

Yes, yes.

Oyun da güzel bir karşılık bence durumu anlatmak için.

I think the game is a nice response to explain the situation.

Teşekkürler.

Thank you.

Başka?

Anything else?

Doğru yorum yapmak bir zorunluluk olmaması lazım yani.

Making the right comment shouldn't be a must, I mean.

Daha güzel konuşalım.

Let's speak more beautifully.

İyi ve kötü yorumlarda konuşalım.

Let's talk about good and bad comments.

İyi ve kötü yorumlar olabilir.

There can be good and bad comments.

İlginç ve sıkıcı yorumlar olabilir ama doğru ve yanlış yorumlar olmaz.

There may be interesting and boring comments, but there are no right or wrong comments.

Burası fizik laboratuvarı değil.

This is not a physics laboratory.

Yani matematiksel bir denklemin ispatlanmasıyla ilgilenmiyoruz.

So we are not interested in proving a mathematical equation.

Yani yanlış yorum diye bir şey yok.

So there is no such thing as a wrong interpretation.

İlginç olur.

It will be interesting.

Bizim toplumsal gelişme tarzımız bu.

This is our way of societal development.

Hep doğru soruyu sormak zorunda hissettik öğrenciyken.

We always felt we had to ask the right question when we were students.

Evet.

Yes.

Sıkıntı oradan kaybediyor.

The trouble is losing from there.

Evet, evet.

Yes, yes.

Sanata aslında bilimin mantığıyla bakıyoruz.

We actually view art through the logic of science.

Gündelik yaşamın içerisinde.

In daily life.

Yanlış bir mantık bu.

This is a wrong logic.

Her şey bayağı kaynamalı bir mantıkla açıklayacağız.

We will explain everything with a rather boiling logic.

En ufak bir geçişe kadar hepsini birbirine düşüreceğiz diye.

We will set them all against each other until the slightest transition.

Bakın onun, hanımefendi dediği gibi o.

Look, as the lady said, it is that.

Kıyıda düşme kalmış, gölgeli yer yerini tekinsiz hissettiriyor.

Only the fall by the shore remains, the shaded places feel unsettling.

Ne demek?

What does it mean?

Hissettiriyor.

It makes you feel.

Ondan kapanması gerekiyor.

It needs to close from it.

Bir an önce zevkli anlasın.

Let them understand pleasure as soon as possible.

Bilinenler adresine katalım.

Let's add it to the known address.

Ama biz sadece bir şey alıyoruz.

But we are only getting one thing.

Hayatın bir yaşamasında baştan toparladığın düşündüğün herhangi bir eser

Any work that you think you have gathered from the beginning in the experience of life.

bir an önce karşına bir bilinmeyenler çıkabiliyor.

You can encounter an unknown in front of you at any moment.

Ya da o anı düşünmeyen muhabbetse en ufak bir seferde kesilecek.

Or the conversation that does not think of that moment will be cut off at the slightest attempt.

Bu sayfayı kapatıp onu geçmek istiyoruz.

We want to close this page and move on.

O arkamızda kalsın.

Let that stay behind us.

Tabii, tabii.

Of course, of course.

Aslında senin bahsettiğin seyirci tutumu da oradan geliyor.

In fact, the audience attitude you are talking about comes from there.

Çünkü doğru bir yorum olduğu varsayımıyla hareket edince

Because when acting under the assumption that it is a correct interpretation

o doğru yorumu öğrenmek istiyorsun.

You want to learn the correct comment.

Çünkü öğrenecek bir bilgi var ortada.

Because there is information to be learned.

Doğru yorum varsa öğrenecek bir bilgi var diye.

If there's a correct interpretation, then there is information to be learned.

Dinlenecek bir bilgi o.

It's a piece of information to be listened to.

Oysa ki iyi veya kötü yorumlar, ilginç veya sıkıcı yorumlar varsa

However, if there are good or bad comments, interesting or boring comments...

zaten mesele bir bilgi meselesi olmaktan otomatikman çıkar.

The issue automatically goes beyond just being a matter of knowledge.

Mısır abi.

It's corn, bro.

Mesela ben sinema ilişkisi yazarken

For example, when I write about the relationship with cinema.

filmin bütün ikonun arkasını, gramerini baştan sona analiz etmeniz gerekiyordu.

You had to analyze the entire background and grammar of the film's icon from start to finish.

Ve bu çok analiz bir şekilde yapabiliyorsunuz.

And you can do this in a very analytical way.

Yani bu gördüğünüz şeyde çok analiz açıklayabilirsiniz.

So you can explain a lot of analysis in what you see here.

Ama o iş de tam köşe bıçağı ışık uçurma çabası.

But that job is just an attempt to shine a light on a double-edged sword.

Ne zaman ki, mesela benim bunun arkadaşım şey oldu.

When, for example, my friend became this.

Ben de sanatsal bir üretime edemeyip bir karşılık veriyorum.

I am also unable to engage in artistic production and am responding in kind.

Kendi yazdığım metinde de analitik bir üslup kullanmaktansa

Rather than using an analytical style in the text I have written myself

edemeyip bir üslup kullanayım.

I will use a style that I cannot afford.

Metaforlara başvuruyorum.

I am resorting to metaphors.

Yani gölgenin bağımlılığı karşısında gölgenin diye bir yorum ekliyorum.

So I add a comment about the shadow in the face of the shadow's dependence.

Çok güzel.

Very nice.

Yoksa sözlere dönüşüyor olduğunuz şeyler.

Or else, the things you are becoming are turning into words.

Belki onu da görürsünüz.

Maybe you'll see him/her too.

Tabii tabii.

Of course, of course.

Ben mesela, ben de kendimi anlatayım.

For example, let me introduce myself as well.

Bugün kendimizi anlatma günü herhalde.

I guess today is the day to describe ourselves.

Ben de mesela yazarken şunu düşünerek yazıyorum.

For example, I am writing by thinking this.

Şöyle hayal ediyorum meseleyi.

I imagine the matter like this.

Yani sanatçının bir problemi mi var?

So does the artist have a problem?

Sezdim, sezemedim.

I sensed it, but I couldn't sense it.

Bu problemi başka bir mecradı.

This problem is a different context.

Yani onun kullandığı mecranın dışında, yazı mecrasında nasıl sürdürebilirim?

So, how can I continue outside of the medium he uses, in the writing medium?

Mesela burada artık mesele onun eserini açıklamak için.

For example, the issue here is no longer to explain his work.

Eserini açıklamak değil.

It's not about explaining the work.

Yani yazarken de, bir saygı gezisi yazısı yazarken de

So when writing, even when writing a tribute travel piece

oradaki problemi mesele eserleri analitik olarak açıklamak değil.

The problem there is not to explain the works analytically.

Oradaki problemi yazıda sürdürmek.

Continuing the problem in the text there.

Onlardan esinlenerek sürdürmek.

To continue by being inspired by them.

Onların esiniyle bir şeyler söyleyebilmek oluyor.

It is possible to say something with their partner.

Zaten bence yapabileceğimiz en iyi şey bu.

I already think this is the best thing we can do.

Bu dünya karşısında.

In front of this world.

Sanatın bize verebileceği en üst noktadaki şey de bu bence.

I believe this is the highest thing that art can offer us.

Bize kendi alanımızda, kendi dünyamızda, kendi mecralarımızda,

In our own field, in our own world, in our own channels,

kendi arkadaşlarımız,

our own friends,

topluluklarımızın içerisinde,

within our communities,

geri döndüğümüzde edecek bir iki yeni fikir kazandırmak.

When we return, to bring a couple of new ideas.

Çok şey yaptım, küçülttüm belki durumu ama

I did a lot, maybe I shrank the situation but

bu olmazsa geri kalanlar olmuyor zaten.

If this doesn't happen, nothing else happens anyway.

Yani saat eseri bizi devrime sürükleyemez, sürükleyemedi.

So the clockwork cannot lead us to revolution, it did not lead us.

Saat eseri bizi ekolojik yıkımdan kurtaramaz, kurtaramadı, kurtaramayacak.

The clockwork cannot save us from ecological destruction, it has not saved us, and it will not save us.

Onlar başka işler.

They are other jobs.

Onlar başka yerlerde, başka şekillerde yapılmalı.

They should be done in different places, in different ways.

Ama şunu küçümsemeyelim.

But let's not underestimate this.

Yani şu saat eseri,

So this clockwork,

hazır orada duruyor ki,

it's just standing there ready.

ekolojik krizden bahsetmişken,

Speaking of the ecological crisis,

bize canlılar ve cansızlar,

the living and the non-living to us,

insanların dünyasıyla geri kalan dünyalar arasındaki ilişkiye dair

regarding the relationship between the world of humans and the remaining worlds

yeni bir bakış açısı kazandırabilir.

It can provide a new perspective.

Yeni bir fikir, yeni bir akıl yutma biçimi kazandırabilir.

A new idea can provide a new way of absorbing a mind.

Bu eninde nihayetinde bir gün ekolojik krizden kurtulursak,

If we eventually escape the ecological crisis one day,

kurtulurken bize yardımcı da olabilir.

It can also help us while escaping.

Ama bu devrim yapmaz.

But this won't make a revolution.

Bu dünyayı kurtarmaz.

This won't save the world.

İşi bu değil.

That's not his job.

Felsefenin, sanatın ve bilimin işi dünyayı kurtarmak değil.

The job of philosophy, art, and science is not to save the world.

Orası başka bir alan.

That's another area.

Politikanın, tekniğin, bilimin...

The politics, the technique, the science...

Bilimin bile değil, tekniğin alanı oralar.

It's not even the field of science, it's the realm of technology over there.

Teknolojinin alanı hatta.

It's even the field of technology.

Politikanın alanı.

The realm of politics.

Sosyolojinin alanı.

The field of sociology.

Ama kesinlikle bu üç etkinliğin alanı değil bence.

But I definitely don't think it's the field of these three events.

Tamam mı?

Is it okay?

Dolaylı olarak...

Indirectly...

İşte yani bir şeyler kazandırabilir.

Well, it can bring something.

Ama bunun üstlenmemeli.

But this shouldn’t be taken on.

Onu kastediyorum.

I'm referring to him/her.

Öyle bir gerek olmaması.

There shouldn't be such a need.

Evet, evet. Aynen öyle.

Yes, yes. Exactly that.

Kendi görevimize de sanat atmamız.

To also assign art to our own duty.

Dünyayı kurtarmak bizim görevimiz.

It is our duty to save the world.

Öyle bir şey varsa.

If there is such a thing.

Çok teşekkür edindiğiniz için.

Thank you very much for what you have received.

Sağ olun, var olun.

Thank you, may you exist.