S02 Bölüm 10 | Ve Rota Yeniden Oluşturuldu! Öğrendiklerimiz - Kerem Ciğerci - Sümeyye İbrahimoğlu - Taha Berkay Kılıç

Merhaba, Re Planı Podcast serisinin 10. bölümüne hepiniz hoş geldiniz.

Hello, welcome to the 10th episode of the Re Plan Podcast series.

Re Planı, Bilim Virüsü Derneği tarafından Avrupa Birliği Sivil Düşünüm Programı'nın desteğiyle hazırlanmış bir podcast serisi.

The Re Plan is a podcast series prepared by the Science Virus Association with the support of the European Union Civil Think Program.

Bu kaydı dinleyen birçok insanın bilim virüsüyle zaten tanıştığını varsayıyorum.

I assume that many people listening to this recording are already familiar with the science virus.

Gençlerle birlikte gençler için çalışan bilim virüsü, günümüzde gençlerin yaşadığı birçok sıkıntının,

The science virus that works for young people alongside the youth is one of the many struggles that young people face today.

genç olarak var olmanın ne kadar zorlaştığının farkında olduğu için Re Planı Podcast serisini başlattı.

He started the Re Plan Podcast series because he is aware of how difficult it has become to exist as a young person.

Bu programla da gönüllü olan gençlerle farklı alanlarda uzman insanları bir araya getirdi,

This program also brought together volunteering youth and experts from different fields.

iyi olma hali, re-silence, duygusal dayanıklılık, yılmazlık konuları hakkında düşündük ve üzerine konuştuk.

We thought about and discussed the topics of well-being, re-silence, emotional resilience, and perseverance.

Geçtiğimiz 9 bölümde hem uzmanlar hem de gençler burada sesini duyurdu.

In the past 9 episodes, both experts and young people have made their voices heard here.

Bu bölümde ise söz geçtiğimiz bölümlerin moderatörlüğü.

In this section, we have the moderation of the sections we mentioned.

Kendi programlarında neler öğrendiklerini, neler deneyimlediklerini bizlerle paylaşmalarını isteyeceğiz.

We will ask them to share what they learned and what they experienced in their programs with us.

Şimdi sizlere konuklarımızı tanıtmak istiyorum.

Now I would like to introduce our guests to you.

Taha Berkay Kılıç, peki bu bilgiyle ne yapacağız? Bilgiyi sentezleme bölümünün moderatörüydü.

Taha Berkay Kılıç, well, what are we going to do with this information? He was the moderator of the information synthesis section.

Kerem Ciğerci ise sanatçı gibi düşün, yaratıcılık bölümünün moderatörüydü.

Kerem Ciğerci, think like an artist, was the moderator of the creativity department.

Şimdi konuklarımıza söz bırakacağım. Nasılsınız?

I will now give the floor to our guests. How are you?

Moderatörlük yaptığınız bölümden bu yana neler değişti, ne var ne yok?

What has changed since you became the moderator of this section, what is there and what is not?

Bunlardan bahsetmenizi isteyeceğim.

I will ask you to mention these.

Öncelikle Kerem'le başlamak istiyorum.

First of all, I would like to start with Kerem.

Kerem, söz sende.

Kerem, the word is yours.

Merhabalar. Öncelikle çok güzel bir girişti.

Hello. First of all, it was a very nice introduction.

Moderatörlük hayatımda neyi değiştirdi ya da moderatörlük yaptıktan sonra neler oldu?

What has changed in my life after becoming a moderator, or what happened after I became a moderator?

Aslında kısaca şöyle bahsedebilirim.

In fact, I can briefly mention it like this.

O günkü yaptığım moderatörlük bana çok şey kattı.

The moderation I did that day added a lot to me.

Çünkü her zaman konuk bakış açısıyla ya da katılımcı bakış açısıyla bir şeyleri dinliyordum.

Because I was always listening to things from the perspective of a guest or a participant.

Ama moderatör olduktan sonra biraz daha yönlendirmenin, süreye sadık kalmanın veya farklı şeylerin daha önemli olduğunu fark ettim.

But after becoming a moderator, I realized that guiding a bit more, adhering to time, or other different factors are more important.

Benim için en büyük farkındalık aslında bu şekilde oldu. Kısaca özetlemek gerekirse. Bu şekilde söyleyebilirim.

My biggest realization actually happened this way. To summarize briefly, I can put it like this.

Teşekkür ederiz Kerem. Peki senin için nasıldı deneyimin?

Thank you, Kerem. So how was your experience for you?

Benim için açıkçası şu şekildeydi.

Honestly, it was like this for me.

Dayanıklılık olsun, iyi olma hali olsun.

Let it be resilience, let it be well-being.

Genelde insanların sadece kendi...

Generally, people only...

...kısmından gördüğü şeylerdir.

...are the things he/she saw from the part.

Hani başka birinden çok fazla dinlemeyiz bunu aslında.

Actually, we don’t listen to this too much from someone else.

Ama hani nasıl desem büyük bir yaş farkı olan bir ikili arasında hani iki tarafın da düşüncelerini duymak bana çok daha farklı şeyler kattı.

But how should I put it, hearing the thoughts of both sides in a pair with a significant age difference has added something very different for me.

Hani özellikle örneklerinde bunu fark etmiştim.

I had noticed this especially in the examples.

Bizim genç konuğumuz Şevval'di.

Our young guest was Şevval.

Şevval daha günlerlik hayattan kendi içinde örnekler verirken mesela Burak Bey daha tarihten düşünürler, matematikçiler üstünden gidiyordu.

While Şevval provides examples from daily life within herself, for instance, Mr. Burak thinks more from a historical perspective, going through mathematicians.

Onun için çok ilginç gelmişti.

It had seemed very interesting to him/her.

Aynı şeyi ben de yaşadım diyebilirim bu arada.

I can say that I experienced the same thing, by the way.

Ben de ekleme yapmak isterim buna.

I would like to add something to this as well.

Teşekkür ederiz daha sana da.

Thank you, and to you as well.

Şimdi bence benim için en heyecanlı kısma geliyoruz.

I think we are now getting to the most exciting part for me.

Umarım sizin için de öyle olur.

I hope it will be the same for you.

Bu kısım size birazcık aşina gelecek.

This part will seem familiar to you.

Çünkü sizin daha önce konuklara yönelttiğiniz soruları şimdi biz size yönelteceğiz.

Because we will now ask you the questions that you previously directed to the guests.

Podcast'imizin ikinci sekansında size bazı kavramların neler çağrıştırdığını soracağım.

In the second segment of our podcast, I will ask you what certain concepts evoke for you.

Örneğin bu temayı yani re-silence kavramını...

For example, this theme, that is, the concept of re-silence...

...eleştirel düşünce alanlarını düşündüğünüzde, iyi olmak kavramını düşündüğünüzde aklınıza ilk olarak ne geliyor?

When you think about the realms of critical thinking and the concept of being good, what comes to mind first?

Bu herhangi bir kavram olabilir, nesne olabilir, herhangi bir şey olabilir.

This can be any concept, an object, or anything.

Gözünüzü kapattığınızda gözünüzün önüne bir şey gelebilir.

When you close your eyes, something may come to your mind.

Bu sizin için nedir?

What does this mean for you?

Daha bu sefer seninle başlayabiliriz.

This time we can start with you.

Benimki biraz daha soyut bir kavram ama böyle bir döngü geliyor açıkçası aklıma.

Mine is a slightly more abstract concept, but honestly, a cycle like this comes to my mind.

Hani çünkü benim için her zaman böyle kötü bir dönemden geçerken kendime hatırlattığım şey şudur.

Because what I always remind myself of while going through such a bad time is this.

Hani bu geçici bir süreç.

Remember, this is a temporary process.

Maalesef aynı şey tabii ki iyi dönemler içinde geçerli.

Unfortunately, the same thing is of course true in good times as well.

Hani iyi ne kadar geçiciyse kötü de o kadar geçici.

Just as good is temporary, so is bad.

O yüzden böyle aklıma hep bir döngü canlanır. Böyle yarısının beyaz, yarısının siyah olduğu bir çember gibi.

That's why a cycle always comes to my mind. Like a circle that is half white and half black.

Peki neden sana döngü kavramını çağrıştırıyor?

So why does it remind you of the concept of a cycle?

Sanırım bu hani dayanıklılık hali deyince benim aklıma ilk gelen şey hani kötü bir duruma dayanmak ve atlatmak.

I think the first thing that comes to my mind when we talk about resilience is enduring and overcoming a bad situation.

Tam doğru kelime olmayacak ama hani...

It may not be the exact word, but you know...

Kötü bir durumun geçmesini bekleyebilmek için oradaki hayattan kopmama süreci geliyor benim direktmen aklıma rezil edilmesi için.

I directly think of the process of not disconnecting from life there in order to be able to wait for a bad situation to pass, to be humiliated.

Ve hani bunu sağlamak için aklıma ilk gelen şey bu geçici olması konsepti.

And you see, the first thing that comes to my mind to achieve this is the concept of it being temporary.

Onu da bana çağrıştıran şey o çember olduğundan dolayı.

What reminds me of it is that circle.

Tekrardan hayatı geri döndüğün için sana aslında o döngüyü çağrıştırıyor anladığım kadarıyla.

It actually reminds you of that cycle because you came back to life again, as far as I understand.

Bence güzel bir tanım oldu. Teşekkür ederiz.

I think it was a nice definition. Thank you.

Teşekkürler.

Thank you.

Kerem senin için ne çağrıştırıyor bu kavramlar?

Kerem, what do these concepts evoke for you?

İyi olma hali?

State of well-being?

Resilience kavramı?

The concept of resilience?

Neleri çağrıştırıyor? Gözünün önüne neler geliyor?

What does it remind you of? What comes to your mind?

Aslında aklıma gelen ilk kavram biraz psikolojik bir şey olarak canlanıyor gözümde.

Actually, the first concept that comes to my mind is somewhat coming to life in my eyes as a psychological thing.

Çünkü şöyle bir bilgi olduğunu bir yerde okumuştum.

Because I read somewhere that there is such information.

İnsanın çevresindeki faktörler ne kadar olumsuz da olsa ne kadar zor bir durumda da olsa mutlu olmayı seçme oranı yüzde doksan kendi içimizde olan bir durum.

Regardless of how negative the factors around a person are or how difficult the situation may be, the rate of choosing to be happy is ninety percent, which is a matter within ourselves.

Yani psikolojik açıdan.

So, from a psychological point of view.

O yüzden bana genelde psikoloji, psikolojik tarafı yansıtıyor.

That's why it generally reflects psychology and the psychological aspect to me.

Ben sanatçı olduğum için genelde iyi olma halini biraz daha hani bir hobilere yönlendiriyorum.

Because I am an artist, I generally direct my well-being a bit more towards hobbies.

Yani iyi olmak deyince aklıma hobilerim geliyor. Resmi çizmek, müzik dinlemek gibi.

So when I think of being good, my hobbies come to mind. Like drawing and listening to music.

Ki müzik dinlerken de kendimi çok iyi hissediyorum.

I feel very good while listening to music.

Aslında hem böyle müzik tarafı geliyor hem böyle psikoloji alanı geliyor aklıma.

Actually, both the music aspect and the psychology field come to my mind.

Bu şekilde özetleyebilirim benden.

I can summarize it this way for you.

Kerem az önce iyi olma halinin bir silence kavramı var.

Kerem just mentioned that there is a concept of silence in the state of being well.

Evet.

Yes.

Bir silence kavramının yalnızca psikolojik olarak aklında, zihninde canlandığını söyledin.

You said that the concept of silence only comes to life in your mind psychologically.

Peki farklı bir kavramla ya da farklı bir objeyle canlandırabiliyor musun kafanda?

Well, can you visualize it in your mind with a different concept or a different object?

Başka bir şeyle bağdaştırabiliyor musun?

Can you relate it to something else?

Yoksa senin için sadece psikolojik bir kavram olarak mı kalıyor?

Or does it remain just a psychological concept for you?

Bana sorarsan iyi olma hali aslında fiziksel, ruhsal hepsi aslında bir bütün halinde.

If you ask me, well-being is actually physical and mental; it is all a whole.

Senin için nasıl adlandırırsın bunu?

How would you name this for you?

Evet aslında ilk bakışta bakıldığında benim için.

Yes, actually when looked at first glance, for me.

Yani psikoloji olarak gözümde canlanıyor.

So it comes to life in my mind psychologically.

Ama daha böyle derinlemesine baktığımda tabii ki hem fiziksel hem işte genel olarak da anlaşılabiliyor.

But when I look at it more deeply, it is of course understandable both physically and in general.

Ya ben bağdaştırma olarak genellikle duyguyla da birleştiriyorum.

Well, I generally associate it with emotions as a form of association.

Çünkü iyi olma hali bir nevi aslında fiziksel açıdan da tabii iyi olma hali olsa da ben daha çok duygusal taraftan bakıyorum bu kavrama.

Because the state of being well is, in a way, a state of being good physically, I tend to view this concept more from the emotional side.

Çünkü onun daha önemli olduğunu düşünüyorum.

Because I think it is more important.

Fiziksel olarak yorgunluğumuzu bir şekilde atlatabiliyoruz.

We can somehow overcome our physical fatigue.

Dinlenip, uyuyup, uyanıp işte belirli ilaçlar alarak fiziksel yorgunluğumuzu, fiziksel iyi olmama halimizi bir şekilde düzeltebiliyoruz.

By resting, sleeping, and waking up, we can improve our physical fatigue and our physical unwellness in some way by taking certain medications.

Ama duygusal iyi olma hali biraz daha zor olan bir konu.

But the state of emotional well-being is a somewhat more challenging topic.

O yüzden onunla bağdaştırdığımda biraz daha sanat tarafı benim gözümde canlanıyor.

That's why when I associate it with him, the artistic side comes to life a bit more in my eyes.

Sanatla iyi olma halini genel olarak bağdaştırıyorum ben.

I generally associate being well with art.

Bu şekilde söyleyebilirim.

I can say it this way.

Sanat senin terapi yöntemini anladığım kadarıyla bence çok güzel bir cevaptı. Teşekkür ederim.

Art, as I understand your therapeutic method, was a very beautiful answer. Thank you.

Podcastımızın üçüncü kısmındaysa size bazı sorular yöneltmek istiyorum.

In the third part of our podcast, I would like to ask you some questions.

Bu sorulara vereceğiniz cevaplar üzerinden uzun bir sohbet gerçekleştireceğiz.

We will have a long conversation based on your answers to these questions.

İlk soruyla başlamak istiyorum.

I would like to start with the first question.

Kendinizi moderatörken nasıl hissettiğinizle ilgili olacak ilk sorum.

My first question will be about how you feel while being a moderator.

Sizce R planında moderatör olmak nasıl bir deneyimdi?

What was your experience like being a moderator in the R plan?

Taha seninle başlamak istiyorum.

I want to start with you, Taha.

Şöyle aslında ilk konuştuğumda da biraz daha üstesinden geçtim bununla ama

Actually, when I first talked about it, I managed to get over it a bit more, but...

başka fikirlere nasıl desem genel olarak iyi olma hali adı altında hani

How can I put it in other words, generally speaking, under the name of well-being, you know?

Residence kavramı adı altında konuştuğumuz insanlar hep yakın çevremiz olduğu için

The people we talk about under the concept of residence are always those in our immediate surroundings.

birebir de bireysel olarak tanımadığınız insanların seviyesinde hani onlar nasıl oluyor?

How do they become like that, at the level of individuals you don't know personally?

Nasıl kendini daha iyi hissediyor?

How does he/she feel better?

Nelerden kötü hissediyor?

What is making them feel bad?

Bunları görmek bir noktada iç açıcı da oldu.

Seeing these was refreshing at some point.

Özellikle dediğim gibi yaş farkından dolayı.

Especially due to the age difference, as I mentioned.

O yüzden benim için çok ilginç.

That's why it's very interesting for me.

Hatta özellikle şeyde şaşırmıştım.

I was especially surprised in particular.

Hani aslında çok şaşırılacak bir şey değil ama hani birebir de duyduğunuzda böyle bir daha

It's actually not something to be surprised about, but when you hear it exactly as it is, it just feels different.

aa demek ki başkaları da yapıyormuş dediğim bir şeydi.

Ah, so it was something that others were doing too, I said.

Ben de kendimi kötü hissettiğimde genelde yürüyüş yaparım.

I usually go for a walk when I feel bad too.

Bizim uzman konuğumuz Burak Bey bunu söylemişti.

Our expert guest, Mr. Burak, said this.

Şey oldum.

I became something.

Demek ki hani belki de yürüyüşümde karşılaştığım bir insan ve hani aynı sebepten aynı şeyi yapıyoruz aslında.

It seems that perhaps I encountered a person during my walk, and we are actually doing the same thing for the same reason.

İlginç gelmişti o yüzden.

It was interesting to me, that's why.

İyi olurken bile aslında bazı ortak noktalarımız olduğunu keşfetmişiz.

Even while being good, we have actually discovered that we have some common points.

Bence çok güzel bir deneyim olmuş senin için.

I think it has been a very beautiful experience for you.

Kerem senin için nasıl bir deneyimdi?

Kerem, what was the experience like for you?

Sorumu tekrarlayabilirim.

I can repeat my question.

Sence R planında moderatör olmak nasıl bir deneyimdi senin için?

How was your experience being a moderator in R plan for you?

Ya öncelikle çok güzel bir deneyimdi.

It was a very beautiful experience, to begin with.

Ama aynı zamanda çok farklı bakış açılarının çarpıştığı bir podcast oldu bizimki.

But at the same time, it was a podcast where very different perspectives clashed.

O yüzden benim bir kere daha farklı bakış açılarının aslında

That's why I want to look at different perspectives once again.

farkında olmamı sağladı.

made me aware.

Çünkü ben mesela iyi olma halini herkesin benzer şekilde düşünebildiğini aklımda genelliyordum.

Because I was generalizing in my mind that everyone could think in a similar way about being in a good state.

Ama podcast içerisinde bu kavramın da aslında çok farklı bakış açılarıyla bakılabildiğini,

But within the podcast, it can actually be viewed from very different perspectives.

çok farklı yorumlamalar yapılabildiğini keşfettim.

I discovered that many different interpretations can be made.

O yüzden benim için gerçekten böyle aydınlandığım bir moderatörlük oldu.

That's why it was really a moderation that enlightened me.

O şekilde söyleyebilirim.

I can say it that way.

Teşekkür ederim Kerem'in cevabının için.

Thank you for Kerem's response.

Aslında şöyle, nasıl hepimiz farklı insanlarsak düşüncelerimiz de adeta parmak izi gibi birbirinden farklı

Actually, just as we are all different people, our thoughts are also remarkably different from one another, like fingerprints.

ve aslında hepimiz bir boya paletinin farklı renkleri gibiyiz.

And actually, we are all like different colors of a paint palette.

Bu yüzden bence farklı fikirleri bu podcast serilerinde görmek çok iyi oluyor.

That's why I think it's great to see different ideas in these podcast series.

İkinci sorumuza gelmek istiyorum.

I would like to come to my second question.

Kendi bölümünüzde hangi zorluklarla karşılaştınız ve bu zorlukları nasıl aştınız?

What challenges did you face in your own department and how did you overcome those challenges?

Bu sefer Kerem'le başlayalım.

This time let's start with Kerem.

Tabii.

Of course.

Aslında çok büyük bir sorunla karşılaşmadık.

Actually, we didn't encounter a very big problem.

Ama bazı soruları ben moderatör olarak önce yönlendirmeye şey oldu biraz muhabbetten kaynaklı.

But as a moderator, I guided some questions first due to the conversation.

Ama bunu da aslında kendi aramızdaki samimi diyaloglarla toparladık diyebilirim.

But I can actually say that we gathered this through our sincere dialogues among ourselves.

Onun dışında zaten hem uzman konuğumuz hem genç konuğumuz gerçekten çok iyi bir şekilde yanıtladılar soruları.

Aside from that, both our expert guest and young guest really answered the questions very well.

Çok büyük bir problem olmadı.

It wasn't a very big problem.

Böyle çok ufak tefek şeyler oldu.

There were many little things like this.

Onları da aslında samimi diyaloglarla hallettik diyebilirim.

I can say that we actually resolved them through sincere dialogues.

Sohbetin tıkandığı herhangi bir nokta oldu mu?

Was there any point where the conversation got stuck?

Öyle bir durumda ne yaptın?

What did you do in that situation?

Sohbetin tıkandığı herhangi bir durum olmadı aslında.

There hasn't been any situation where the conversation got stuck, actually.

Aksine bir sorunun çok fazla üzerine gittiğimiz anlar oldu.

There were moments when we delved too much into the contrary issue.

Çünkü hepimiz konuşkan insanlardık orada podcast'te.

Because we were all talkative people there in the podcast.

Sorunun o yüzden öyle bir tıkanma anı olmadı.

That's why there wasn't a moment of blockage in the problem.

Aksine benim bazı yerlerde kesmem gereken anlar oldu.

On the contrary, there were moments when I needed to cut in some places.

Ama onları da bir şekilde hallettik diyebilirim.

But I can say that we managed to handle them somehow.

Sohbetin akmış olması moderatör için bulunmaz bir nimet bence.

I think it is a rare blessing for the moderator that the conversation flows.

Daha az senin için nasıldı?

How was it for you with less?

Kendi bölümünde herhangi bir zorlukla karşılaştın mı?

Have you faced any difficulties in your department?

Veya karşılaştıysan bu zorluğu nasıl aştın?

Or if you have encountered this difficulty, how did you overcome it?

Bunu da bizimle paylaşabilir misin?

Can you share this with us too?

Benim aklıma gelen iki şey var.

There are two things that come to my mind.

İlki biraz daha bireysel seviyede.

The first one is a bit more on an individual level.

Ben ilk defa bir podcast'te moderatörlük yaptığım için heyecanlandım açıkçası.

I was excited because it was my first time hosting a podcast, to be honest.

İkincisinde de şöyle aslında Kerem'in yaşadığını yaşadık bir noktada.

In the second one, we actually experienced what Kerem lived at one point.

Çünkü bir soru da özellikle nasıl desem soruda muhabbet edilebilecek bir soruydu.

Because it was a question that could especially be chatted about, how should I put it.

Nasıl desem bilgi sentezlemesinde teknolojik araçların yeri tarzı bir konuydu.

How should I put it, it was a topic about the role of technological tools in information synthesis.

Oradan biz yapay zekadan distopiye falan geçmiştik.

From there, we had moved from artificial intelligence to dystopia and so on.

Oradan hani kesmemiz gerekiyordu.

We needed to cut it off from there.

Ama hani çok da eğlenceliydi.

But it was really fun.

Çok da eğlenceli bir muhabbet var.

There is a very fun conversation going on.

İnsan isterse ama devam da etsin istiyor.

If a person wants, they also want to keep going.

Aynı şeyi yaşamıştım aslında ben de Kerem'le.

I had experienced the same thing with Kerem as well.

İkimiz de o konuda şanslıymışız bir noktada muhabbet ilerlediği için.

It seems that we were both lucky in that matter since the conversation progressed at some point.

Onun dışında minik teknik aksaklıklar oldu ama çözülmeyecek şeyler değildi.

Aside from that, there were minor technical glitches, but they were not things that couldn't be resolved.

Bence de bir moderatörün en çok zorlanabileceği şey heyecanlanması olabilir zannediyorum ki.

I think the most challenging thing for a moderator could be getting excited, I suppose.

Onun dışında çok da bir problem çıkacağını düşünmüyorum.

I don't think there will be much of a problem aside from that.

Çünkü insanlar konuşmayı seviyorsa o sohbet kendi kendine devam ediyor.

Because if people love to talk, the conversation continues on its own.

Dediğiniz gibi.

As you said.

Sadece aştığı noktalarda süreyi aşınca kesmek gerekebiliyor.

It may be necessary to cut off the time when it exceeds the points only when it surpasses them.

Ama deneyimleriniz genel olarak güzelmiş.

But your experiences seem to be generally nice.

Sizin adınıza çok sevindim.

I am very happy for you.

Ve üçüncü sorumuza geliyorum.

And now I come to my third question.

Bölümünüzün konusuyla ilgili ilginç veya beklenmedik bir deneyim yaşadınız mı?

Have you had an interesting or unexpected experience related to the subject of your department?

Örneğin Kerem senin sanatçı gibi düşün yaratıcılık bölümünde.

For example, Kerem, think like an artist in the creativity section.

İlginç, beklenmedik bir deneyimin oldu mu?

Have you had an interesting, unexpected experience?

Olduysa bunlar nelerdi?

If that was the case, what were these?

Bizimle paylaşmanı rica ediyorum.

I ask you to share with us.

Tabii.

Of course.

Aslında ben iyi olma hali kavramında.

Actually, I am in the state of being well.

Konuştuğumuz için bütün podcast'i biraz daha olumlu olmasını planlıyordum.

I was planning for the whole podcast to be a bit more positive since we talked.

Soruları da zaten ona göre tasarlamıştım kafamda.

I had already designed the questions in my mind accordingly.

Ama podcast içerisinde hiçbir şekilde olumsuz bir yanıt gelebileceğini beklemiyordum.

But I didn't expect any negative response to come in the podcast at all.

Ama bizim uzman konumuz da biraz daha farklı bakış açılarından bakabilen birisi.

But our area of expertise is someone who can look from slightly different perspectives.

Hatta TEDx ile ilgili çok esprili bir muhabbetimiz de oldu.

In fact, we even had a very humorous conversation about TEDx.

Yani biraz daha motive edici taraftansa daha gerçekçi yaklaşan birisi.

So, someone who takes a more realistic approach rather than a more motivational one.

Hani dost acı söyler gibi.

Just like a friend speaks the harsh truth.

O yüzden biraz daha Türkiye'deki sanat durumlarını konuştuk.

That's why we talked a bit more about the state of art in Turkey.

İşte üzücü konular üzerine konuştuk.

Here, we talked about sad topics.

Ve bir anda podcast hani iyi olma haliyle alakalı bir kavram olsa da biraz olumsuz tarafa kayıyor gibi oldu bir anlığına.

And for a moment, even though the podcast is related to the concept of well-being, it seemed to shift a bit towards the negative side.

O biraz benim için böyle bir hiç beklemediğim bir şey oldu.

It was something I didn't expect at all for me.

Ama sonrasında zaten sohbetin ilerlemesiyle.

But then, with the progression of the conversation.

Hani tavsiyelerle.

Where are the recommendations?

Biz dinleyenlere olumlu tavsiyelerle şeyi çektik.

We drew the thing with positive recommendations for those who listen.

Olumlu tarafa çektik.

We pulled it to the positive side.

Ama böyle bir şeyle karşılaşabileceğim hiç aklıma gelmemişti.

But I had never thought that I would encounter something like this.

Böyle anlatabilirim aslında genel olarak.

I can actually explain it this way in general.

Peki sence iyi olma hali için gerçekliğe, gerçek düşüncelere de ihtiyacımız var mı?

Well, do you think we need reality and true thoughts for a state of well-being?

Sen bundan bahsettiğin için şu an aklıma geldi.

It came to my mind now because you mentioned it.

Yani orada konuğunuz mesela gerçeklikten bahsetmiş.

So your guest there has mentioned reality, for example.

Belki olumsuz taraflardan bahsetmiş.

Maybe he/she talked about the negative aspects.

Yani bunların hepsi bir bütün olduğu için acaba iyi olma halimiz için bunlara da ihtiyacımız var mıdır sence?

So since all of these are whole, do you think we need these for our well-being?

Evet aslında iki farklı bakış açısı.

Yes, actually two different perspectives.

Ben bunu şu şekilde görüyorum.

I see this as follows.

Mesela bazı antrenörler var.

For example, there are some coaches.

Hani bir basketbol maçında işte NBA'de hani takımını şey diye motive ediyor.

You know how in a basketball game, like in the NBA, they motivate their team by saying something.

İşte daha iyi yapabilirsiniz.

Here, you can do better.

İşte bir beş sayı daha atabilirsiniz.

Here, you can throw five more numbers.

Siz çok iyisiniz, süpersiniz.

You are very good, you are awesome.

Hani bir tarafta diyor ki niye yapamıyorsunuz?

On one hand, they say, why can't you do it?

İşte daha iyi yapabilirsiniz.

Here, you can do better.

İşte siz karşı takımdan daha mı kötüsünüz?

So, are you worse than the other team?

Yani iki farklı aslında insanlara bir şeyleri anlatmanın yolu var.

So, there are actually two different ways to convey something to people.

Hangisinin daha etkili olduğundan emin değilim.

I'm not sure which one is more effective.

Ama ben genellikle olumlu şekilde insanları motive etmeye çalışıyorum.

But I generally try to motivate people in a positive way.

Ama olumsuz şekilde motivasyon da daha etkili ve daha çarpıcı olabilir birçok kişiye göre.

But negative motivation can also be more effective and striking according to many people.

Bunun bir tercih olduğunu düşünüyorum.

I think this is a choice.

Hani bunun doğru bir cevabında olduğundan emin değilim.

I'm not sure if this is the correct answer.

Çünkü insan çok değişik bir varlık.

Because humans are very diverse beings.

Kişiden kişiye de çok değişiyor.

It varies greatly from person to person.

Bu şekilde aslında benim düşüncem.

This is actually my thought.

Evet sana katılıyorum bu konuda.

Yes, I agree with you on this matter.

Bence de yapıcı eleştiriler aslında insanın iyi olma halini destekliyor.

I also think that constructive criticism actually supports a person's well-being.

Peki daha senin bölümünde peki bu bilgiyle ne yapacağız?

Well, what will we do with this information in your section?

Bilgiyi sentezleme bölümünde yaşadığın herhangi bir ilginç beklenmedik deneyimin oldu mu?

Have you had any interesting unexpected experiences in the information synthesis section?

Olduysa bunlar nelerdi?

If that's the case, what were these?

Beklenmedik şu oldu.

What happened was unexpected.

Normalde Resilience ile ilgili bahsedilirken hani herkes pozitif kısmına odaklanır.

Usually, when resilience is mentioned, everyone focuses on the positive aspect.

Nasıl daha iyi hissedebiliriz?

How can we feel better?

Kötü hissettiğimizde bundan nasıl kurtulabiliriz?

How can we get rid of this when we feel bad?

İyiyi nasıl hatırlatırız?

How do we remind of the good?

Hani bu pozitife karşı bir saplantı vardır genelde Resilience kavramıyla ilgili konuşulduğunda.

There is usually an obsession against this positivity when the concept of resilience is discussed.

Fakat bizde şu oldu.

But here's what happened to us.

Tam olarak soruyu hatırlamıyorum yalan olmasın ama şeyden bahsettik.

I don't exactly remember the question, but we talked about something.

Her zaman iyi olmak zorunda değilsin.

You don't always have to be good.

Hani kötü dönemlerin olması da çok normal.

It's completely normal to have tough times.

Bunları görmezden gelmek yerine bunları kabul edip üstesinden gelmek gerekir.

Instead of ignoring these, we should accept them and overcome them.

Ve hatta bununla ilgili ben bir cümlemi tam kuramamıştım.

And I even couldn't fully form a sentence about this.

Orada genç konuğumuz Şevval şey demişti.

Our young guest Şevval had said there.

Hayır bunu unutmak değil bunu aşmak bir noktada.

No, it’s not about forgetting this, it’s about overcoming it at some point.

Bunu görmezden gelmek asla değil.

To ignore this is never an option.

Hani kötüyü de beni tendiğini hissetmiştim ki bu benim de çok zor hissettiğim bir şeydi.

I had felt that even the bad was tending towards me, which was something I also felt very difficult.

Yaşım ilerledikçe bunu kabullenebilmiştim.

As I got older, I was able to accept this.

Ama genç konuğumuzdan bunu duymak bana çok ilginç hissettirdi.

But hearing this from our young guest made me feel very interesting.

İyi anlamda bir ilginç.

It's interesting in a good way.

Tam kelimeye dökemiyorum bunu.

I can't put this into exact words.

Ben seni anlıyorum.

I understand you.

Daha henüz çok fazla yaşamamış, çok fazla yaşamamış, deneyim kazanmamış birinin bile bunu fark edip çok güzel bir şekilde ifade etmesi bence senin orada hoşuna gitmiş.

I think it has pleased you that even someone who hasn’t lived much yet, hasn’t experienced much, can notice this and express it beautifully.

İlginç ve güzel bir deneyim yaşamışsın aslında.

You've actually had an interesting and beautiful experience.

Bir de farklı zamanlarda ikinizin de farklı deneyimleri yaşamanız gerçekten çok önemli.

It is really important for both of you to have different experiences at different times.

Yaşamınız gerçekten güzel olmuş.

Your life has really turned out beautiful.

Kerem'in de benzer bir deneyimi olmuş.

Kerem had a similar experience too.

Kötü hissettiğimiz zamanlarla alakalı.

It's related to the times we feel bad.

Peki sana göre kötü hissettiğimiz zamanlarda iyi olma halimizin bir parçası mıdır?

So, do you think that feeling good during times when we feel bad is a part of our well-being?

Bununla ilgili ne düşünürsün?

What do you think about this?

Ben buna kesinlikle evet diyeceğim.

I will definitely say yes to this.

Özellikle son podcast'tan sonra.

Especially after the last podcast.

Hani çünkü kötü hissettiğimizde zaten bazı şeyleri ders çıkarma gibi alabiliyoruz.

Because when we feel bad, we can already take some things as lessons.

Çünkü iyi hissettiğimizde hayatımız normal düzenine devam ediyor.

Because when we feel good, our life continues its normal order.

Tabii insanla insan çok daha değişiklik gösterir bu ama genel olarak derin konulara çok fazla girilmediğini gördüm ben insan daha mutlu ve huzurlu hissettiğinde.

Of course, interactions between people can vary greatly, but in general, I've noticed that deep topics are not often discussed when people feel happier and more at peace.

Ama biraz daha kötü hissettiğinde ya da sıkıntıda hissettiğinde kendini bir çıkış yolu arar gibi daha derin bir şekilde düşünüyor.

But when he feels a little worse or when he feels troubled, he thinks more deeply as if he is looking for a way out.

Hani ben şu an bunu hissediyorum, bunu yaşadım, neden yaşadım ya da bunun nasıl üstesinden gelebilirim, bundan ne öğrenebilirim?

I feel this right now, I experienced this, why did I experience it or how can I overcome it, what can I learn from this?

Hani hayat dersleri de zaten böyle durumlarda çıkıyor.

You know, life lessons come out in such situations.

Hani herkesin en basit örneği ilk kalp kırıklığında herkes böyle bütün karakterinin değiştiğini görür.

You know, the simplest example for everyone is that in the first heartbreak, everyone sees how their entire character changes.

Hani bu romantik bir şeyden de olsun.

Let it be something romantic as well.

Bir arkadaşınızdan hani ihanet çok büyük bir kavram ama hani ihanete uğradığınızda bile bu daha büyük bir ders olarak geçer size.

Betrayal is a very big concept, but even when you are betrayed, it serves as a bigger lesson for you.

O yüzden kesinlikle iyi olma halini sürekli, sürekli bir hale getirmek dersem çok çelişecek o yüzden o değil.

That's why if I say that I should definitely make the state of being good a constant, continuous state, it would contradict a lot, so it's not that.

Ama iyi olma halini hayatımıza resilience kavramıyla sokmak istemiyorum.

But I don't want to bring the concept of resilience into our lives to define the state of being well.

O kötü dönemlerde de aslında bir şeyler öğrenerek bunu benimsememiz gerekiyor bence.

I think we need to learn something from those difficult times and adopt it.

Daha yine bir sonraki sorumuza da temas ettiğin için seninle devam etmek istiyorum.

I want to continue with you because you also touched on my next question.

Moderatörlük deneyiminizden sonra kendi bölümünüzle ilgili düşüncelerinizde veya bakış açınızda herhangi bir değişiklik oldu mu?

Has there been any change in your thoughts or perspective regarding your own field after your experience as a moderator?

Bunu soracaktım ve sen aslında buna birazcık değindin.

I was going to ask this, and you actually touched on it a little bit.

O bölümden sonra, son podcastten sonra düşüncelerimde değişiklikler oldu dedin.

You said that after that episode, after the last podcast, your thoughts changed.

Nasıl değişiklikler oldu bakış açınızda?

What changes have occurred in your perspective?

Düşüncelerinde?

In your thoughts?

Bunu bizimle paylaşabilir misin?

Can you share this with us?

Şöyle hani aslında tam olarak az önce dediğim şey oldu.

So, what I just said actually just happened.

Hani kötüyü biraz daha ben bu ilk başta dediğim şeyden hatta döngüden bahsetmiştim bir kavram oluşturuyorum dediğinde.

You know, when you mentioned creating a concept from that thing I initially said, even about the loop, regarding the bad.

O döngü gibi hani bu da geçecek, bu da geçecek tarzı bir kafadan yaklaşıyordum.

I was approaching it with a mindset like that cycle, like "this will pass, this will pass."

Son dönemlerde özellikle 6 Şubat depreminden sonra bireysel yaşadığımdan dolayı düşüncelerimde değişiklik olmuştu.

Recently, especially after the February 6 earthquake, my thoughts had changed due to my individual experiences.

O dönemde.

At that time.

Hani.

Where?

Bir şeyleri daha oturtabilmiştim.

I had been able to settle some things better.

Evet kötü dönemler olabilir.

Yes, there may be difficult times.

Kötü dönemlerini illa geçici olarak görmene gerek yok.

You don't have to see your bad times as just temporary.

Bunları bir parça olarak görmen gerekiyor.

You need to see these as a piece.

Ama bu tabii daha yeni yeni oturduğu için bende.

But this is just starting to settle for me as well.

Bunu kabullenmek daha zordu.

Accepting this was harder.

Fakat podcastte nasıl desem kırılma noktası gibi demek istemiyorum ama bir şeyleri tam olarak parçaları yerine oturttu.

However, I don't want to say it's a breaking point in the podcast, but it really put some things into place.

Başkasından da bunu duymak.

Hearing this from someone else too.

Düşüncelerinin iyi anlamda gelişmesine çok sevindim bu noktada.

I am very glad to see the positive development of your thoughts at this point.

Hocam sen moderatörlük deneyiminde kendi bölümünden sonra düşüncelerinde, bakış açında herhangi bir değişiklik yaşadın mı?

Teacher, have you experienced any change in your thoughts or perspective after your experience as a moderator in your own field?

Bunu bizimle paylaşabilir misin?

Can you share this with us?

Evet aslında ben de bayağı bir farkındalık yaşadığımı söyleyebilirim.

Yes, I can actually say that I have experienced quite a lot of awareness.

Bu da farklı bakış açılarıyla aslında bu kadar kısa sürede hani podcastin süresi aslında çok fazla değil.

This actually has different perspectives; the duration of the podcast is not that long in such a short time.

Bu kadar kısa sürede bu kadar farklı bakış açısını deneyimledikten sonra benim de düşüncelerim biraz değişti.

After experiencing such different perspectives in such a short time, my thoughts have changed a bit as well.

Ama tabi ki bunlar olumlu yönde.

But of course, these are positive aspects.

Ben daha çok iyi olma haline dediğim gibi hep olumlu tarafından bakıyordum.

I was always looking at the positive side, as I said, in terms of feeling better.

Ama podcastten sonra biraz daha bütün olarak görmeye başladım.

But after the podcast, I started to see it a bit more as a whole.

Çünkü hani bir karanlığın olması için ışığın olmaması gerekiyor aslında.

Because, you know, for there to be darkness, there actually needs to be no light.

Burada birbirini bu kadar tamamladığını bu moderatörlük süreci ne kadar o kadar derinlemesini düşünmemiştim.

I had not thought about how deeply this moderation process complements each other.

Ama sonrasında biraz daha birbirini ne kadar tamamlayan kavramlar olduğunu fark ettim.

But later I realized how much more they are complementary concepts to each other.

Diyebilirim yani bu şekilde.

I can say it this way.

Farkındalıkların için çok mutlu oldum.

I am very happy for your awareness.

Çünkü belki de hani sadece iyi tarafından baktığın bir şey varken artık önünde bir bütün var.

Because maybe now there is a whole in front of you when you only look at the good side of something.

Yani parçaların birleştiğinde aslında bir bütünü oluşturduğunu fark etmişsin.

So you have realized that when the pieces come together, they actually form a whole.

Bunun için çok mutlu oldum.

I am very happy about this.

Peki kendi bölümünüzdeki konuşmacılar veya konular hakkında en çok aklınızda kalan şey neydi?

So what was the most memorable thing for you about the speakers or topics in your own department?

Ne öğrendiniz buradan? Bunu bizimle paylaşmanızı istiyorum.

What did you learn from here? I would like you to share this with us.

Taha seninle devam edebiliriz.

Taha, we can continue with you.

Bizim bölümümüzde şu olmuştu.

This is what happened in our department.

Dediğim gibi uzman konumuz genel olarak tarihten örnekler veriyordu.

As I said, our expert was generally giving examples from history.

Ve ben hiç o yönden bakmamıştım açıkçası Resilience'a.

And I honestly had never looked at Resilience from that perspective.

Hani tabii ki bazı figürlerde gerçekten çok büyük bir azim, kararlılık dediğim oluyordu.

Of course, there were indeed some figures that showed great determination and resolve.

Ama böyle tarihi figürler hep daha ilahlaştırılır ya.

But such historical figures are always more deified.

Düşünürler olsun, matematikçiler olsun.

Let it be thinkers, let it be mathematicians.

Hani şu anki literatüre veya dünyaya herhangi bir şey kaptıysa kullanılan.

If it has captured anything in the current literature or the world.

Genel olarak böyle bir ilahlaştırma, bir üste görme tarzı bir bakış açısı olur.

In general, such a glorification would represent a perspective of seeing something as superior.

Fakat hani günün sonunda bu insanlar da birer insan.

But at the end of the day, these people are also human beings.

Ve hani şeyi hiç fark etmemiştim ben.

And I never noticed that thing at all.

Bu insanlar da gerçekten çok büyük bir dayanıklılık olması lazım.

These people must really have a lot of endurance.

Ve bu sadece biz ilahlaştırdığımız için normal bir şekilde süre gelen bir şey değil.

And this is not something that has continued in a normal way just because we have deified it.

Bunların, bu insanların da hayatta yaşadıklarından dolayı gelişen bir dayanıklılık var ortada.

There is a developed resilience among these people due to what they have experienced in life.

O tarz bir bakış açısı kattı bana.

It added that kind of perspective to me.

Tarihi figürlerin de günün sonunda dayanıklılığı yüksek birer insan olduğu aslında sadece.

Historical figures are ultimately just people with high resilience at the end of the day.

Peki kendi bölümünden aklında kalan bir cümle varsa.

Well, if there is a sentence that stays in your mind from your own department.

Ya da bizimle paylaşmak istediğin böyle bir dipnot varsa.

Or if you have such a note you would like to share with us.

Ya da özlü söz de olabilir.

Or it could be a meaningful quote.

Oradan şunu çıkardım ve bunu bir hayat mottosu haline getirdim şeklinde bir cümlen varsa onu bizimle paylaşabilir misin?

If you have a sentence like "I took this from there and turned it into a life motto," can you share it with us?

Cümle olarak galiba az önce bahsettiğim şey çok fazla değinmiş olacağım.

As a sentence, I think I will have touched on the thing I just mentioned too much.

Ama şevvalim bana hayır.

But my Şevval is no good for me.

Bunu geçmek değil, bunun üstesinden gelmek dediği o şey aklımda çok kaldı açıkçası.

What stayed with me a lot, to be honest, is that thing she said about not overcoming this, but overcoming it.

Teşekkürler bunu bizimle paylaştığın için.

Thank you for sharing this with us.

Artık bizim de aklımızda kalacak.

It will stay in our minds now too.

Kerem, senin kendi bölümündeki konuşmacılar hakkında ya da konular hakkında en çok öğrendiğin şey, en çok aklında kalan şey neydi?

Kerem, what was the thing you learned the most about the speakers in your own department or the topics that stuck with you the most?

Ve senin de yine aynı şekilde aklında kalan bir cümle, bir motto varsa bunu bizimle paylaşabilir misin?

And if you have a sentence, a motto that has stuck in your mind in the same way, could you share it with us?

Tabii.

Of course.

Benim en çok aklımda kalan şey şu oldu.

The thing that stuck with me the most was this.

Ben her zaman iyi olma halini biraz daha hani birisini mutlu etmek gibi düşünüyordum.

I always thought of being in a good state as something like making someone happy.

Yani bir paylaşımın birilerini mutlu etmesi gibi bir kavramla aslında gözümle canlandırıyordum.

So I was actually visualizing it with the concept of a post making someone happy.

Hani sanatçı tarafında da, sanat çok fazla konuştuk biz podcast'ın içerisinde.

We talked a lot about art on the artist's side in the podcast.

Hep sanatçının diğer insanları ne kadar işte mutlu edebileceği üzerine düşünüyordum.

I was always thinking about how much the artist can make other people happy at work.

Orada uzman konuğumuzla konuşmadan sonra aslında en çok aklımda kalan şey şu oldu.

After speaking with our expert guest there, the thing that stayed most in my mind was this.

Hani insanların...

Where are the people...

Hani insanları mutlu edebilmek için aslında sanatçının kendisinde iyi olması lazım.

To make people happy, the artist themselves actually needs to be good.

Burada iyi olma halini sadece insanlarla paylaşmak değil, iyi olma halini öncelikle kendimizde hallettikten sonra bunu yapmanın daha mantıklı olduğunu konuştuk.

We discussed that it is not just sharing the state of well-being with others here, but that it makes more sense to first address this state within ourselves and then do so.

Yani aslında iyi olma halini öncelikle kendimizde başlatmalıyız.

So we should actually start the state of being well primarily within ourselves.

Benim en çok aklımda kalan kavram bu oldu bizim podcast'te.

The concept that stayed in my mind the most in our podcast was this.

Bunun dışında zaten bizim uzman konuğumuz da çok farklı.

Apart from that, our expert guest is already very different.

Bizim uzman konuğumuz da çok fazla sanattan, tarihten örnekler verdi.

Our expert guest also gave many examples from art and history.

Picasso'dan mesela örnekler verdik.

For example, we gave examples from Picasso.

Bu tarz tarihi şeylerle birleştirme konusunda ben de benzer deneyimler yaşadım Taha'yla.

I have had similar experiences with Taha in combining these kinds of historical things.

Bu şekilde özetleyebilirim.

I can summarize it like this.

Tam bunları söyleyince benim aklıma şu geldi.

Just when I was about to say all this, it came to my mind.

Uçakta anneler ilk önce kendilerine maskeyi takıp daha sonra çocuklarına takması gerekiyor.

On the plane, mothers need to put on their own masks first before putting them on their children.

Yani senin de aslında dediğinden şunu çıkarıyorum ki,

So what I'm actually gathering from what you said is that,

başkalarına iyi gelebilmemiz için öncelikle kendimiz iyi olmalıyız.

In order to be good for others, we must first be good ourselves.

Bu cümle aslında bana bunu çağrıştırdı.

This sentence actually reminded me of this.

Çok teşekkür ederim deneyimleriniz için.

Thank you very much for your experiences.

Şimdi yine çok güzel bir kısma geliyoruz.

Now we are coming to a very beautiful part again.

Sizin kendi bölümlerinizde yönelttiğiniz birer soruyu seçerek sizden yanıtlamanızı isteyeceğiz.

We will ask you to choose a question from your own sections and answer it.

Sanatçı gibi düşün, yaratıcılık bölümü için Kerem.

Think like an artist, Kerem, for the creativity department.

Eleştirel düşünce ve yaratıcılık arasında nasıl bir ilişki var?

What is the relationship between critical thinking and creativity?

Bize bunu açıklayabilir misin?

Can you explain this to us?

Tabii.

Of course.

Eleştirel düşünce ile yaratıcılık açısında çok aslında güçlü bir bence bağ var.

I believe there is a very strong connection between critical thinking and creativity.

Çünkü eleştirel düşünmek için aslında farklı şeyleri bir araya getirmek gerekiyor.

Because to think critically, it is actually necessary to bring together different things.

Yaratıcılık da aslında birçok farklı veri ile birçok farklı şeyi kimsenin düşünmediği şekilde birleştirebilmek gibi bir şey oluyor.

Creativity is essentially about being able to combine many different things with many different pieces of data in a way that no one has thought of.

Yani aslında eleştirel düşünmek için yaratıcılığa ihtiyaç var.

So actually, creativity is needed for critical thinking.

Ama yaratıcılık için de birçok şey var.

But there are many things for creativity as well.

Ama yaratıcılık için bir eleştirel düşünmeye ihtiyaç olduğunu düşünmüyorum.

But I don't think critical thinking is necessary for creativity.

Birbirleriyle bağlantılı kavramlar ve aslında birbirlerini destekliyorlar diye özetleyebilirim.

I can summarize that they are interconnected concepts and actually support each other.

Biraz kısa oldu ama çok geniş kavramlar.

It was a bit short, but very broad concepts.

Konuşsak belki saatlerce konuşabiliriz.

If we talked, we could perhaps talk for hours.

O yüzden böyle genel olarak söylemek istiyorum.

That's why I want to say this in a general way.

Evet, derinlemesinin iki kavram arasındaki bağı da anlatmak tabii ki de uzun sürecekti.

Yes, explaining the connection between the two concepts in depth would indeed take a long time.

O yüzden sen yine çok güzel bir şekilde özetledin bize.

That's why you summarized it very beautifully for us again.

Bence de eleştirel düşünen bir insan ancak yaratıcı bir düşünceye sahip olabilir.

I also believe that a critically thinking person can only have creative thought.

Ben de sana katılıyorum bu noktada.

I agree with you on this point as well.

Daha senin bölümünde de peki bu bilgiyle ne yapacağız?

Well, what are we going to do with this information in your department?

Bilgiyi sentezleme bölümünü konuşmuştunuz.

You mentioned the section on synthesizing information.

Teknolojinin veya farklı bağlamların, araçların bilgiyi sentezlemedeki rolü nedir?

What is the role of technology or different contexts and tools in synthesizing information?

Örneğin yapay zeka olabilir, gelişen teknoloji olabilir. Bunların rolü nedir?

For example, it could be artificial intelligence, it could be evolving technology. What is their role?

Bu sorunun cevabını bir de senden almak istiyoruz.

We would also like to get an answer to this question from you.

Söyle.

Tell me.

Şöyle bizim konuşurken ilk aklımıza gelen şey ChatGPT olmuştu.

The first thing that came to our mind while we were talking was ChatGPT.

Zaten bu dönemde de çok gergin bir şekilde kullanılan bir uygulama.

It is already an application that is used very tensely during this period.

Şöyle bizim aklımıza şöyle bir nasıl desem ortak olarak şöyle bir sonuca vardık biz.

We came to a conclusion together, so to speak.

İnsandan insana göre değişebilecek bir role sahibi.

It has a role that can vary from person to person.

Eğer insanlar bunu bir kısa yol olarak görürse bunu kötü şekilde de kullanıp hani yapması gereken işin çok daha azını yaparak işlerden de kurtulabilir.

If people see this as a shortcut, they can misuse it badly and get out of tasks by doing much less than they should be doing.

Gerçekten bilgiye hızlıca ulaşmak isteyen biri ve bu bilgiyi sentezleyerek hayatına veya çalışmasına entegre edecek biri kullanırsa bu yardımcı bir role sokuyor onu.

If someone who really wants to access information quickly and will integrate this information into their life or work uses this, it puts it in a helpful role.

Hatta bu ilk bahsettiğim ne oldu işte bu konu neden uzadı vesaire dediğim soru da buydu aslında.

In fact, this was exactly the question I mentioned earlier about what happened, why this topic was prolonged, and so on.

Tam olarak buradan gitmiştik ve aklımıza ilk gelen şey şey olmuştu.

We had left exactly from here and the first thing that came to our minds was that.

Kötüye kullanım, ondan sonra yapay zekanın kötüleşmesi, distopya vesairesi.

Abuse, then the deterioration of artificial intelligence, dystopia, and so on.

O yüzden bilgiyi sentezlemeye çalıştık.

That's why we tried to synthesize the information.

O yüzden bilgiyi sentezlemedeki rolü bence kullanana hani bilgiyi sentezlemek için o yapay zekayı veya uygulamayı kullanan insanla insana göre değişiyor.

That's why I think the role of synthesizing information varies depending on the user, that is, the person using the artificial intelligence or application to synthesize information.

Aslında biz o zaman karşılaştığımız bilgileri kullanmayı da yeri geldiği zaman bilmiyoruz.

Actually, we don't know how to use the information we encountered at that time when the occasion arises.

Bunu demek istiyorsun sanırım onu anladım ben bu cümleden.

I think you want to say this, I understood that from this sentence.

Çünkü evet elimizde bir program var, bir uygulama var, internet var, gelişen teknoloji var.

Because yes, we have a program, an application, the internet, and advancing technology.

Fakat biz bunu nasıl kendi yararımıza kullanacağımızı zaman zaman bilmiyoruz.

However, we sometimes do not know how to use this to our advantage.

Ve zararlı...

And harmful...

Diyebileceğimiz yollara da kaçabiliyoruz.

We can also escape to the paths that we can speak of.

Sizin de tartışma noktanız tam olarak buymuş sanırım.

It seems that this is exactly your point of discussion as well.

Bir noktada.

At a point.

Hani çünkü nasıl sen bunu çok daha kötüye kullanıp işten kaçma ne bileyim sınavlarda kopya embasinden çok fazla yaygın olan bir haber oldu son dönemde.

Because how you can misuse this much worse, it has become a very common news lately about skipping work or cheating in exams.

O yüzden tam olarak o aslında.

That's exactly it, actually.

Doğru haklısın.

You are right.

Gerçekten etik sınırlarımızı aşarak bazı davranışlarda bulunuyoruz.

We are indeed engaging in some behaviors that cross our ethical boundaries.

Bu yüzden aslında insanın teknolojiyi de kendi iyiliği için faydalı bir şekilde kullanabiliyoruz.

That's why we can actually use technology in a beneficial way for our own good.

Bu yüzden insanın teknolojilerini de kendi iyiyle kullanmayı öğrenmesi gerekiyor.

Therefore, humans need to learn to use their technologies for their own good.

Peki ben bir detaylı sana Kerem'in sorusunu da yöneltmek istiyorum.

Well, I would like to ask you Kerem's question in detail as well.

Eleştirel düşünce ve yaratıcılık arasında nasıl bir ilişki var?

What is the relationship between critical thinking and creativity?

Benim bunu düşününce aklıma hep şey geliyor.

Whenever I think of this, something always comes to my mind.

Yaratıcılık deyince aklıma zaten hep iki sanatçı anlanır.

When it comes to creativity, two artists always come to my mind.

Eleştirel düşünce deyince de özellikle bu Fransız devrimi sonrası tablolarında bir başkaldırı gözüküyor sanatta.

When we talk about critical thinking, especially in the context of the paintings after the French Revolution, there seems to be a rebellion evident in art.

Ve hani bu eleştirel düşünceye sahip olmayan birinin yapabileceği bir düşünce var.

And there is a thought that someone who does not possess critical thinking can have.

Yapabileceği bir dışa vurum değil.

It's not an expression of what he/she can do.

Ve çoğu bilindik, dünyaca tanınan müzede özel olarak sergilenen tablolar da genel olarak bu spektrumdan ilerler.

And most of the paintings exhibited in well-known, internationally recognized museums generally proceed along this spectrum.

Bu tarz konuları işler.

It deals with topics like this.

Eleştirel düşünceye sahip olmayan biri dışa vurumunda ve yaratıcılığında bence sıkıntı yaşar.

I believe that someone who lacks critical thinking will have difficulties in their expression and creativity.

O yüzden ikisi de birbirini besler gibi düşünüyorum.

That's why I think both of them nourish each other.

Çünkü yaratıcı biri eleştirel düşüncesinden çok daha fazla şey çıkarım yapar.

Because a creative person makes much more inferences from their critical thinking.

Ve çok daha fazla yaptığı çıkarımla yaratıcılığı da artar bir noktada diye düşünüyorum.

And I think that at some point, with the many more inferences it makes, creativity also increases.

Benim aklıma ilk girişimciler geliyor mesela burada.

For example, the first thing that comes to my mind is entrepreneurs here.

Çünkü eleştirel bir bakış açısıyla yaklaşıp problemleri gördükleri için

Because they approach with a critical perspective and see the problems.

yaratıcı bir süreç başlatıp yepyeni bir dünya, yepyeni bir proje ortaya çıkarıyorlar.

They are initiating a creative process and bringing forth a brand new world, a brand new project.

Bu da bence onların bu iki kavramı sentezlediği nokta oluyor.

I think this is the point where they synthesize these two concepts.

Benim aklıma direkt bunu çağrıştırıyor mesela.

For example, this directly comes to my mind.

Kerem, peki sen de Taha'nın sorusunu cevaplayacak olursan.

Kerem, well if you were to answer Taha's question too.

Teknolojinin veya farklı bağlamların, araçların bilgiyi sentezlemedeki rolü nedir?

What is the role of technology or different contexts and tools in synthesizing information?

Bunu bizim için açıklayabilir misin?

Can you explain this to us?

Benim ilk aklıma gelen kavram hız oluyor.

The first concept that comes to my mind is speed.

Çünkü bilgiyi sentezleme dediğimiz şey aslında biraz da bununla ilgili olduğunu düşünüyorum.

Because I think that what we call synthesizing information is actually somewhat related to this.

Çünkü geçmişte kitaplarla çok fazla uğraşan meslekler vardı.

Because there were professions that dealt a lot with books in the past.

Ama şu anda bir arama şeyiyle, yazılımıyla yani kontrol F yaparak istediğimiz şeyi kitaplar içerisinden hızlıca bulabiliyoruz.

But right now, with a search tool, with software, we can quickly find what we want within books by using control F.

Ben burada sentezleme tarafında,

I am on the synthesis side here,

teknolojinin bilgiyi hem erişim tarafında hem yorumlama tarafında çok fazla hız kazandırdığını düşünüyorum.

I think technology has greatly accelerated both access to and interpretation of information.

Bu chat GPT konusuna kısaca ben de gireceğim.

I will briefly get into this chat GPT topic as well.

Yani eskiden bilgi çok fazla önemli bir şeydi.

So, in the past, knowledge was a very important thing.

Günümüzde de önemli.

It is still important today.

Ama bence artık o kadar fazla bilgi oldu ki dünyada, artık onları yorumlamak daha önemli bir hale geldi.

But I think there is so much information in the world now that interpreting it has become more important.

Burada da teknolojik bir şeyle fark yaratabiliyoruz.

We can make a difference here with something technological as well.

Çünkü gerçekten herkes birçok şeyi biliyor.

Because really, everyone knows many things.

Ama bu bildiklerini aslında faydalı bir şeye dönüştürmek,

But actually turning what you know into something useful,

onu bir girişime çevirmek, insanlara o bilgiyle faydalı olabilmek,

to turn it into an initiative, to be able to benefit people with that knowledge,

işte o kısımda artık teknoloji bence gerekiyor.

I think at that point, technology is really necessary.

O sentezleme için, teknoloji kullanmadan sentezlemek şu dönemde ben çok zor olduğunu düşünüyorum.

I think that synthesizing without using technology is very difficult in this era.

Bu yüzden bilgileri sentezleme açısından teknolojinin hem hız hem de daha faydalı olması açısından kullanılması gereken,

Therefore, technology should be used in terms of both speed and being more useful for synthesizing information.

bir şey olarak görüyorum.

I see it as something.

Evimizde eskiden ansiklopediler vardı ve bütün araştırmalarımızı aslında onlar üzerinden gerçekleştiriyorduk.

We used to have encyclopedias in our home, and we actually conducted all our research through them.

Şimdi demeyeyim ki birçoğumuzun evinde onun yerine bilgisayarlar almıştır.

Now, I shouldn't say that many of us have replaced it with computers at home.

Peki sizce bu durum bizim zihinlerimizi köreltiyor mu?

Well, do you think this situation dulls our minds?

Bu kazandığımız hız bizim düşünme, eleştirel düşünce, yaratıcılık yanlarımızı köreltiyor mu sizce?

Do you think this speed we have gained dulls our thinking, critical thinking, and creativity?

Bunlara da kısaca cevap alabilir miyim?

Can I get a brief answer to these as well?

Burada ben yaratıcılıktan şöyle kısaca girebilirim.

Here I can briefly touch on creativity.

Konuya istersen.

You can get to the subject if you want.

Tabii iyi lütfen.

Of course, please.

Şu dönemde çok fazla hızlı olmak yaratıcılığı bence olumsuz etkiliyor.

I think being too fast during this period negatively affects creativity.

Çünkü dikkat ekonomisi denen bir kavram var.

Because there is a concept called attention economy.

Artık bir şeylere katlanamıyoruz.

We can no longer endure anything.

Eskiden 5 dakika bir video izleyebiliyorken, şu an 10. saniyesinde hızlandırmaya başlıyoruz.

In the past, we could watch a 5-minute video, but now we start to fast forward at the 10th second.

Videoları izleyemiyoruz.

We can't watch the videos.

Bu da aslında bazı ihtiyacımız olmayan bilgileri almamamız anlamına geliyor.

This also actually means that we won't be receiving some information that we don't need.

Ama yaratıcılık şöyle bir kavram.

But creativity is such a concept.

Her yaratıcı şeyi üretmek için aslında hiç ihtiyacın olmadığı bir bilgiyi de öğrenmen gerekebiliyor.

Sometimes you may need to learn information that you actually don't need at all to create any creative thing.

Bununla ilgili çok ünlü bir matematikçinin sözü vardı.

There was a famous mathematician's quote about this.

Eğer sadece bilmen gerekenleri bilirsen sadece başkalarının yaptıklarını tekrar edebilirsin diye.

If you only know what you need to know, you can only repeat what others have done.

Eğer bilmen gerekenden daha fazlasını bilirsen işte o zaman yaratıcı bir şeyler çıkartabiliyorsun.

If you know more than you need to, then that's when you can create something creative.

Bu yüzden ben yaratıcılığı bu tarafta olumsuz etkilediğini düşünüyorum.

That's why I believe creativity is negatively affected on this side.

Diye söyleyebilirim.

I can say that.

Taha sen ne düşünüyorsun?

Taha, what do you think?

Bence şöyle. Bilgiye kolay ulaşım sağladığında insanlar bilgi değersizleşiyor bir noktada.

I think this way. When people have easy access to information, at some point, information becomes worthless.

Çünkü öncesinde senin de dediğin gibi.

Because, as you said before.

Ansiklopedilerden özellikle bilgi bakıldığında bir bilgiye erişilmek istediğinde bu çok daha uzun bir süreç oluyor.

When looking for information in encyclopedias, accessing a piece of information becomes a much longer process.

Ve insanlar bunun için bir öncesinde araştırma yapması gerekiyor.

And people need to do research beforehand for this.

Öncesinde ansiklopediden hangi bölüme neyden neyi bakacağını nasıl araştıracağını bilmesi gerekiyor.

Beforehand, he/she needs to know which section of the encyclopedia to look at and how to research what to look for.

Fakat şu anda özel olarak soruyu yönlendirebildiğimiz için herhangi bir platforma bu Google'ın kendisi de olabilir.

However, since we can currently direct the question specifically, it could be any platform, including Google itself.

ChatGPT gibi yapay zeka programları da olabilir.

There may also be artificial intelligence programs like ChatGPT.

Bilgiye ulaşım çok daha kolay.

Access to information is much easier.

Bu kolaylık bir noktada insanların daha az düşünerek ulaşmasını sağlıyor.

This convenience allows people to reach their goals with less thinking at a certain point.

Bu bir noktada yaratıcılığı da köreltiyor.

This dulls creativity at a certain point.

Çünkü öncesinde hangi ansiklopediden hangi bilginin nesini bulabileceğini düşünüyor.

Because beforehand, they are thinking about which piece of information they can find in which encyclopedia.

Düşünmesi için insanların bir noktada ansiklopediler hakkında veya o konular hakkında da ayrı yatan bir bilgisi olması gerekiyordu.

At some point, people needed to have separate knowledge about encyclopedias or those topics to think about them.

Ve neye nasıl bakacağını da bir noktada yaratıcılığa da bakıyor bence bu araştırma süreci.

And I think at some point, this research process also looks at creativity in terms of how to view something and what to focus on.

Fakat şu anda böyle bir şey yapmamıza hiç gerek yok.

But right now, we don't need to do such a thing at all.

Direkt sorularla çoğu bilgiye ulaşabiliyoruz çünkü.

Because we can reach most information with direct questions.

O yüzden bence köreltiyor ya.

That's why I think it dulls the senses.

Bence de.

I think so too.

Artık bir tuşa basarak her şeyi öğrenmek sanki bizim birazcık yaratıcılığımızı, eleştirel düşünme özelliklerimizi geri planda bıraktı.

It seems that learning everything with the push of a button has somewhat overshadowed our creativity and critical thinking skills.

Bu sohbet benim gayet ufkumu açan bir sohbet oldu.

This conversation has opened my horizons quite a bit.

Bunun için size teşekkür ediyorum.

Thank you for this.

Şimdi asıl güzel kısıma geliyoruz.

Now we come to the really beautiful part.

Bu kadar üzerine konuştuğumuz R planında.

In the R plan that we have talked about so much.

Sizin R planınız ne?

What is your R plan?

Ben bunları merak ediyorum.

I am curious about these.

Kerem seninle başlamak istiyorum.

Kerem, I want to start with you.

Tabii.

Of course.

Ben kötü hissettiğimde aslında bazen hiçbir şey yapmıyorum.

When I feel bad, actually sometimes I do nothing.

Bu da bizim podcastımızda aslında benim öğrendiğim bir şey de oldu.

This also became something I learned in our podcast.

Bazen hiçbir şey yapmamak da bir şey yapmak olmuyor.

Sometimes doing nothing is also doing something.

Burada böyle bir paradoks oluşuyor.

A paradox is forming here.

Bazı zamanlar R planım hiçbir şey yapmamak oluyor.

Sometimes my plan B is to do nothing.

Böyle tamamen hayatım boyunca hiç değişmeyen bir R planım yok.

I don't have a backup plan that has completely never changed in my life.

Dönemden döneme değişiyor.

It changes from period to period.

Ama genellikle bir sanatçı olduğum için müzik dinlemek, kitap okumak gibi kavramlar beni en çok iyi hissettiren şeyler.

But generally, because I am an artist, concepts like listening to music and reading books are the things that make me feel the best.

O yüzden benim R planım biraz daha hobilerime odaklanmak diye söyleyebilirim.

That's why I can say that my Plan R is to focus a bit more on my hobbies.

Bu şekilde bir R planım var.

I have an R plan like this.

Ama hiçbir şey yapmamanın da bir R planı olabileceğini fark ettim ve bundan sonra da kullanmayı planlıyorum.

But I realized that there could be a Plan B for doing nothing, and I plan to use it from now on.

Son cümlenin özellikleri çok hoşuma gitti.

I really liked the features of the last sentence.

Daha senin R planın ne peki?

So what is your R plan then?

Benim de aslında Kerem gibiydi önceden.

I used to be like Kerem actually.

Çünkü insan kötü hissettiğinde doğal olarak hiçbir şey yapmak istemez.

Because when a person feels bad, they naturally don't want to do anything.

Hatta benim en fazla yaşadığım sorun yemek yeme üstüneydi.

In fact, the issue I experienced the most was related to eating.

İşlerim çok kesilirdi kendimi kötü hissettiğimde.

My work would be greatly interrupted when I felt bad.

Ama şöyle bir plan geliştirdim ben kendime.

But I've developed a plan for myself.

Fark ettim ki hiçbir şey yapmadığımda daha büyük bir boşluğa giriyorum ben de.

I noticed that when I do nothing, I also enter a bigger emptiness.

Hani çünkü bir şekilde kafamı daha meşgul tutmam gerekiyor.

I need to keep my mind occupied somehow.

Yoksa bu üstüne sürekli düşündükçe daha da açıkçası kendi kuyumu kazıyor gibi oluyorum bir noktada.

Otherwise, the more I think about this, the more it feels like I am digging my own grave at some point.

O yüzden iki dikkat edeceğim şey şu olacak.

That's why the two things I will pay attention to are the following.

Kendimi bir şeyler yapmaya zorlayacağım.

I will force myself to do something.

Ki bununla fark ettiğim çok ilginç bir gerçekten kötü hissettiğim dönemlerden çıkma yöntemi bir dövme yaptırmak oldu açıkçası.

Honestly, one method of getting out of a period when I felt really bad, which I realized with this, was getting a tattoo.

Beklemiyordum bu kadar iyi hissettireceğini.

I wasn't expecting it to make me feel this good.

Onun dışında da dediğim gibi iştahtan kesilme olayında buna dikkat etmek.

As I mentioned, pay attention to this in the case of loss of appetite.

Çünkü şunu da fark ettim.

Because I also noticed this.

Kendinizi kötü hissettiğinizde ve bu sağlığınızı etkilediğinde o kötü hissetme halinden kurtulmanız çok daha zorlaşıyor aslında vücudunuzda kendi kötü hissettiğinde.

When you feel bad and it affects your health, it actually becomes much harder to get rid of that feeling of being bad when your body feels bad as well.

O yüzden benim R planımda herhangi bir şey yapmadan durmak yerine kendimi bir şekilde bir şeyleri yapmaya daha fazla iterek.

That's why in my R plan, instead of just doing nothing, I'm pushing myself to do more things in some way.

Tabii ki bu aşırı zorlama bir şekilde değil.

Of course, not in an overly forced way.

Fakat hayattan kesilmeden belirli şeyler deneyerek bana iyi hissedecek şeyleri yaparak ve yememe dikkat ederek devam etmek galiba.

However, it seems that continuing by trying certain things that make me feel good without cutting myself off from life and being mindful of my eating is the way to go.

Bence de.

I think so too.

İnsanlar psikolojik olarak etkilendiklerinde doğrudan yeme içmeyle alakalı bir bağda sıkıntı yaşıyorlar.

When people are affected psychologically, they experience a problem related to eating and drinking.

Ya yemiyorlar ya da fazlasıyla yiyorlar.

Either they don't eat at all, or they eat excessively.

Bence de buna dikkat etmek gerekiyor.

I think we need to pay attention to this as well.

Şimdi size yöneltmek istediğim son iki sorum var.

I have two final questions I would like to ask you now.

Bu iki soruyla aslında.

With these two questions, actually.

Gündelik hayatta bu temayla nasıl karşılaşıyoruz?

How do we encounter this theme in daily life?

Ne gibi araçlar kullanıyoruz?

What kind of tools are we using?

Sizin planlarınız veya terapi yöntemleriniz neler?

What are your plans or therapy methods?

Bunları öğrenmek istiyoruz.

We want to learn these.

Bu podcast'in asıl amaçlarından biri de gençlerin gündelik hayatlarında yeni bilgiler, yeni yaklaşımlar ve beceriden edinmeleri.

One of the main purposes of this podcast is for young people to gain new information, new approaches, and skills in their daily lives.

Bu kısımda da bunun üzerine sohbet edeceğiz.

In this section, we will also chat about this.

Şimdi ilk soruma geliyorum.

Now I'm coming to my first question.

Ne zaman iyi hissediyorsunuz?

When do you feel good?

Size iyi hissettiren durumlar veya kötü hissettiren durumlar neler?

What are the situations that make you feel good or bad?

Kerem seninle başlamak istiyorum.

I want to start with you, Kerem.

Tabii.

Of course.

Ne zaman kötü hissediyorum?

When do I feel bad?

Aslında biraz elimden hiçbir şey gelmediği zaman o çaresizlik durumları beni çok kötü hissettiriyor.

Actually, when there is really nothing I can do, those moments of helplessness make me feel very bad.

Bu mesela Covid döneminde çok yaşadığım bir şeydi.

This was something I experienced a lot during the Covid period.

Hiç yapabileceğim bir şey yok yani fayda sağlayabileceğim hiçbir şey yoktu.

There was nothing I could do, so there was nothing I could be of any help with.

Ya da böyle bazı işte doğal afetler deprem sürecinde de kendimi aşırı derecede kötü hissettim.

Or in some cases, I felt extremely bad during the earthquake process due to natural disasters.

Bir şeyler yapmaya çalıştım.

I tried to do something.

Yani o tarz durumlar beni gerçekten çok kötü hissettiriyor.

So those kinds of situations really make me feel very bad.

İyi hissettiğim durumlarda bunun tam zıttı olarak çok fazla bir şeyler ürettiğim işte fayda sağladığımı hissettiğim anlar oluyor.

There are moments when I feel that I benefit from producing a lot, which is the exact opposite when I feel good.

Mesela işte birkaç gün öncesinde bir yerde lisede konuşma yapmıştım.

For example, a few days ago I gave a speech at a high school somewhere.

Sonrasında işte birkaç tane mesaj geldi.

After that, a few messages came in.

İşte çok faydalı olduğu ile ilgili çok teşekkür dolu böyle birkaç mesaj aldım.

I received several messages filled with gratitude regarding how beneficial it is.

Bu da beni aşırı derecede iyi hissettirdi.

This made me feel extremely good as well.

Belki işte son bir haftadır en iyi hissettiğim anlardan birisiydi.

Maybe it was one of the best moments I've felt in the last week at work.

Yani burada ben iyi olma halimi şeye bağlıyorum.

So here I attribute my state of well-being to something.

Şeyler yapabiliyorsam genellikle iyi oluyorum.

I generally feel good if I can do things.

Ama elimden hiçbir şey gelmediği o çaresiz olduğum durumlar beni en kötü hissettiren anlar oluyor.

But those moments when I couldn't do anything and felt helpless are the times that make me feel the worst.

Bu şekilde söyleyebilirim.

I can say it this way.

Üretken olmak ve fayda sağlamak sana iyi hissettiriyor aslında.

Being productive and providing value actually makes you feel good.

İyi hissettiğin zamanlar genel olarak bu.

This is generally when you feel good.

Böyle zamanlar sanıyorum ki.

I guess it's times like these.

Peki iyi olmadığını hissettiğinde neler yapıyorsun Kerem?

So what do you do when you don't feel well, Kerem?

Çok güzel bir soru.

That's a very beautiful question.

Ben aslında hem çiziyorum, karalıyorum.

Actually, I both draw and doodle.

Ama burada hani beni dinleyenlere, dizi dinleyenlere şöyle bir şey söyleyebilirim.

But I can say something like this to those who are listening to me here, to those who are listening to the series.

Genelde sanatla ilgili böyle bir önyargı oluyor.

There is usually a prejudice related to art like this.

Bir şeyleri yapmak sadece başkaları için değil aslında.

Doing things is not just for others, actually.

Yani sanatı diyelim siz çöp adam çiziyorsunuz.

So let's say you're drawing stick figures in art.

Çöp adam çizebiliyorsunuz.

You can draw a stick figure.

Ya da bu aslında insanların yapmamasına sebep oluyor.

Or it is actually causing people not to do it.

Ben nasıl olsa çizemiyorum, iyi çizemiyorum.

I can't draw anyway, I can't draw well.

O yüzden çizmeyeyim gibi bir bakış açısı oluyor.

So it becomes a perspective of not wanting to draw.

Ama ben genellikle çizimlerimi paylaşmıyorum.

But I usually don't share my drawings.

Ben dijital sanatçıyım.

I am a digital artist.

Kara kalem çizimlerini çok az kişi görüyor.

Very few people see pencil drawings.

Ben onları sadece kendimi iyi hissetmek için çiziyorum.

I draw them just to feel good about myself.

Aynı şeyi herkese tavsiye ederim.

I recommend the same thing to everyone.

Hiç çizim yetenekleri olmasa bile.

Even if they have no drawing skills at all.

Böyle karalamaları bile onlara iyi hissettirebilir.

Even such scribbles can make them feel good.

Çünkü burada yine benim az önceki söylediğim şeye gidiyor.

Because it goes back to what I just said here again.

Bir şeyler yapmak bence insanı iyi hissettiriyor.

I think doing something makes a person feel good.

Kötü yapmış olmanız, iyi olmamanız ya da o konuda uzman olmamanız

Your wrongdoing, not being good, or not being an expert in that matter.

sizin iyi hissetmenize engel olmuyor.

It doesn't prevent you from feeling good.

Bu şekilde bir tavsiye verebilirim.

I can give a recommendation in this way.

Ben genelde çizim yapıyorum.

I usually draw.

Sanatla uğraşıyorum.

I am engaged in art.

Herkese tavsiye ederim.

I recommend it to everyone.

İyi hissetmek için aslında sanatta iyi olmamıza gerek yok.

We don't actually need to be good at art to feel good.

Çünkü aslında sanat bizim duygularımızı ifade ettiğimiz bir araç oluyor bazen.

Because actually, art sometimes becomes a tool through which we express our emotions.

O yüzden dediğin gibi sana katılıyorum.

That's why I agree with you, as you said.

Bence de iyi resim yapmak ya da iyi müzik yapmak.

I think it's good to make good paintings or good music.

Bunları yapmak için iyi olmak değil de kendimizi iyi hissetmek için bir şeyler yapmak gerekiyor.

It's not about being good at doing these things, but rather about doing something to feel good about ourselves.

Bunlarda da iyi olma zorunluluğumuz olmadığını söylüyorsun.

You are saying that we do not have to be good in these as well.

Sana katılıyorum bu noktada.

I agree with you on this point.

Taha sen ne zaman kendini iyi hissediyorsun?

Taha, when do you feel good?

Kötü hissettiğin durumlar neler?

What situations make you feel bad?

Benim galiba en kötü hissettiğim durumlar belirsizlik halinde olunca oluyor.

I think the situations when I feel the worst are when there is uncertainty.

Hani bir...

Where is a...

Bu küçük bir plan da olabilir.

This could also be a small plan.

Mesela o akşam arkadaşlarımla dışarı çıkacağım.

For example, that evening I will go out with my friends.

Çıkacak mıyız, çıkmayacak mıyız?

Are we going to go out or not?

Son 10 dakikada hala belirsizse.

If it is still uncertain in the last 10 minutes.

Bende çok garip bir ruh haline sebep oluyor bu.

This is causing me a very strange state of mind.

Kötü hissetme sebebim hem belirsizlik bir de en çok fark ettiğim

The reason I feel bad is mainly uncertainty and also what I've noticed the most.

eğer yapmam gereken bir şey varsa ve bunu sürekli olarak erteliyorsam

If there's something I need to do and I keep postponing it.

bu bende rahatlıktan ziyade hani zamanım olsa bile onu yapmaya

This is more about my comfort rather than having the time to do it even if I wanted to.

sürekli kafamın arkasında benim bunu yapmam gerekiyor şeklinde

It's constantly at the back of my mind that I need to do this.

kendime sürekli söylediğimde kötü hissettirdim.

I felt bad when I kept telling myself.

Fark ettim.

I noticed.

İyi halde aslında buradan geliyor bir noktada.

In fact, it's coming from here in good shape at a certain point.

Biri çok alakasız olarak ben soğuğu çok severim.

Someone very unrelated said I love the cold very much.

Havalar soğuduğunda ve yağmurlu bir hava gördüğünde çok mutlu olurum.

I am very happy when the weather gets cold and I see a rainy atmosphere.

Bir o dışarı ile ilgili.

One is related to the outside.

Aynı şekilde ama bu durumla ilgili de o sürekli ertelediğim şeye başladığımda

In the same way, but when I started that thing I kept postponing regarding this situation.

yani küçücük bir şey bir kısmını bile yaptığımda daha iyi hissettiğimi fark ettim.

I realized that I feel better even when I do just a small part of a tiny thing.

Ve belirsizlik konusunda da şunu kabullenebildiğimde daha iyi hissettiğimi fark ettim.

And I realized that I felt better when I could accept this about uncertainty.

Belirsizlik olması gereken bir şey zaten hayatınızda.

Uncertainty is something that should exist in your life.

Özellikle bu lise çağından itibaren çok daha fark edilen bir şey bence.

I think this is something that becomes much more noticeable, especially starting from high school age.

Çünkü üniversiteye yeni geliyorsunuz.

Because you are just starting at the university.

Bölümünüzden ne yapacağınız belli değil.

It is unclear what you will do from your department.

Üniversitedeki kariyerinizle devam etmeyi isteyip istemeyeceğiniz belli değil.

It is unclear whether you want to continue with your career at the university.

Bu yüzden gelecek hayatınızla ilgili çok büyük bir belirsizlik var.

Therefore, there is a great uncertainty regarding your future life.

Ama şunu kabullenmek gerekiyor bence.

But I think it's necessary to accept this.

Bu belirsizlik normal bir şey.

This uncertainty is normal.

Ve bunu kabullendiğinizde aslında daha iyi hissediyorsunuz.

And when you accept this, you actually feel better.

Güzel.

Beautiful.

Sen genel olarak hayatı planlı yaşamayı seviyorsun.

You generally love to live life in a planned way.

Ve senin planlarını, programlarını aksatan belirsizlikleri sevmiyorsun.

And you don't like uncertainties that disrupt your plans and schedules.

Ama bunlar için de kendine bir çözüm bulmuşsun.

But you have found a solution for these as well.

Peki iyi olmadığını hissettiğin bu durumlarda genel olarak neler yapıyorsun?

So what do you generally do in these situations when you feel like things aren't going well?

Evet orada bir çözüm önerisi sundun ama bu kendince bulduğun bir çözüm.

Yes, you presented a solution there, but this is a solution you found on your own.

Biz gençlere mesela neler tavsiye edersin?

What do you recommend to us young people, for example?

İyi olmadığımızı hissettiğimizde neler yapabiliriz?

What can we do when we feel that we are not good?

Sen neler yapıyorsun?

What are you doing?

Şöyle kendinizi iyi hissettirecek şeyler önerebilirim.

I can suggest things that will make you feel good.

Bu çok genel bir tavsiye.

This is a very general advice.

Bu çok genel bir tavsiye ama benim için bu mesela hobilerden yürüyüş yapmaktı.

This is a very general piece of advice, but for me, for example, it was walking as a hobby.

Müzik dinlemekti.

It was listening to music.

Ve bence belirli bir noktada, şu da yardımcı oluyor ama belirli bir nokta kısmının altını çizmek istiyorum.

"And I think at a certain point, this also helps, but I want to emphasize the part about a certain point."

O mutsuz hissettirecek müzikler bir noktada o hissi kabullenme açısından bence çok yararlı oluyor.

I think those sad songs are very useful in terms of accepting that feeling at some point.

Ama aynı şekilde bu müziklerin vesairesinin o hisse daha fazla batmayı engellemek için bir noktada kısıtlanması da gerekiyor bence.

But I think at some point it's necessary to restrict these kinds of music and so on in order to prevent sinking deeper into that feeling.

O daha...

He's more...

Nasıl desem?

How should I put it?

Enerjisi düşük şarkıların dinlemeyi hepimizin çok sevdiği zamandan zamanı.

We all love listening to low-energy songs from time to time.

Müzik bence en iyi terapi yöntemlerinden biri.

I think music is one of the best therapy methods.

Yürüyüşü eğer denemediyseniz denemenizi çok tavsiye ederim.

If you haven't tried hiking, I highly recommend you do.

Bence çok rahatlatan bir şey.

I think it's something very relaxing.

Ve aynı zamanda sürekli olarak bence insanın kendini hatırlatması gereken bir şey hayatta hiçbir şey kesin değildir.

And at the same time, I believe that there is something that a person should constantly remind themselves of: nothing in life is certain.

Ya da herhangi bir şey oldu diye hayatım kesin bitecek diye bir şey bence yoktur.

I don't think there's anything that would definitely end my life just because something happened.

Hani...

Where is it...?

Gelecek çok daha farklı ilerliyor.

The future is progressing very differently.

Farklı ilerleyebilir sizin için.

It may progress differently for you.

Hani iyi yanında bu bu aslında belirsizliğin.

You know, it's good to have this by your side, but it's actually the uncertainty.

İstediğiniz şekilde şekillendirebilme opsiyonunuz.

The option to shape it as you wish.

Bunları diyebilirim.

I can say these things.

Bu güzel tavsiyelerin hepsini deneyeceğim ben de.

I will try all of these beautiful suggestions as well.

Dinleyenlerimize de yine tavsiye ediyoruz.

We recommend it to our listeners as well.

10. bölümün konuğu olan Taha ve Kerem'e geldikleri için teşekkür ediyoruz.

We thank Taha and Kerem, the guests of the 10th episode, for coming.

Aynı zamanda bu podcast serimizi dinleyen herkese teşekkür ediyoruz.

We would like to thank everyone who listens to our podcast series.

Bilim Virüsü'nü bizi sosyal medya hesaplarından takip edebilirsiniz.

You can follow the Science Virus on our social media accounts.

Re-Plan'ı yeni bölümde izleyebilirsiniz.

You can watch Re-Plan in the new episode.

Re-Plan'ı yeni bölümleriyle sizlerle olacak.

Re-Plan will be with you with its new episodes.

Bu program Avrupa Birliği Sivil Düşün Programı kapsamında Avrupa Birliği desteğiyle hazırlanmıştır.

This program has been prepared with the support of the European Union within the framework of the European Union Civil Society Think Program.

İçeriğin sorumluluğu tamamıyla Bilim Virüsü Derneği'ne aittir ve Avrupa Birliği'nin görüşlerini yansıtmamaktadır.

The responsibility for the content solely belongs to the Science Virus Association and does not reflect the views of the European Union.