Kaybettiğimiz Gerçeklik, Bulduğumuz Gerçeklik

İNTRO

INTRO

Tekrardan merhaba.

Hello again.

Bugün, şimdi ikinci sohbetimizi Şura'yla beraber yapacağız.

Today, we will have our second conversation together with Shura.

Şura Aydın, Bağış Üniversitesi Psikoloji mezunu.

Sura Aydın is a graduate in Psychology from Bağış University.

Sonrasında İstanbul Gelişim Üniversitesi'nde yüksek lisansını gerçekleştirdi.

Later, he completed his master's degree at Istanbul Gelişim University.

Bugün böyle bir cumartesi günü, bir araya geldik.

Today is such a Saturday, we came together.

Vakalarımızı tartıştık.

We discussed our cases.

Ve sonrasında bazı kuramsal eğitimler, kurum içi eğitimleri gerçekleştirdik.

And later we conducted some theoretical trainings and in-house training sessions.

Ve çok konu konuştuk aslında. Sabahtan beri çok konu konuştuk.

And we talked about a lot of topics, actually. We've talked about many topics since the morning.

Ve bu konuları kayıt altına da alalım dedik.

And we said let's record these topics as well.

Onun için böyle bir araya geliş, böyle bir konuşmayı kayıt altına almaya karar verdik.

That's why we decided to record such a gathering and such a conversation.

Şura abi bugün ne konuşsak, ne dersin?

What do you think we should talk about today, brother Şura?

Hocam bugün konuşmalarımızdan da biraz yola çıkarak

Teacher, based on our conversations today...

hem son zamanlardaki düşüncelerimi de tekrar gözden geçirince

also reconsidering my thoughts from recent times

gerçeklik hakkında konuşmak istiyorum aslında.

I actually want to talk about reality.

Sonuçta dünyaya geldiğimizde belirli bir gerçekliğin içine doğuyoruz.

Ultimately, when we are born into the world, we are born into a certain reality.

Ve bu zaman içinde farklı şekilde herkes için özellikle farklı bir şekil alıyor.

And during this time, it takes on a different shape for everyone in different ways, especially.

Bu bir yolculuk aslında.

This is actually a journey.

Belki biraz bu yolculuk üstüne konuşabiliriz.

Maybe we can talk a little about this journey.

Nasıl gerçekliğimizi oluşturuyoruz, nerelerde ayrım oluyor.

How do we create our reality, where are the distinctions?

Evet çok gerçekten önemli de bir konu.

Yes, it is indeed a very important topic.

Yani gerçekten kelimesini de kullanıyorum içinde.

So I really do use the word in it.

Şimdi çünkü sadece bizim tartıştığımız bir konu da değil.

Now, because it's not just a topic we are discussing.

Yani özellikle böyle yapay zeka, işte sanal dünya, o virtüelite de baktığımız zaman

So especially when we look at artificial intelligence, the virtual world, and that virtuality too

sadece bizim tartıştığımız bir konu değil.

It's not just a topic we discussed.

Felsefeden, sanata, bilime, birçok alanın sosyolojiye, siyasete tartıştığı bir konu gerçeklik.

Reality is a topic that many fields, from philosophy to art to science, discuss in relation to sociology and politics.

Hatta böyle post-truth gibi kavramlarla da ele alınıyor değil mi?

It's even being addressed with concepts like post-truth, isn't it?

Pastruth, post-truth, reality, surreality.

Pastruth, post-truth, reality, surreality.

Hatta böyle bir akım da var, surreel akım.

There is even such a movement, the surreal movement.

Sanatı da çok derinden etkilemiş bir şey.

It is something that has deeply affected art as well.

O gerçekliği farklı şekilde nakşetme ve bize gösterme, gerçekliğin aslında farklı bir şekilde nakşetilmesi midir o?

Is that a different way of depicting and showing us reality, is it actually a different way of being inscribed?

Yoksa gerçekliğin, bu da bir gerçeklik çünkü o sürreal olan da gerçeklik.

Otherwise, reality doesn't exist; this is also a reality because that which is surreal is also a reality.

Böyle elle tutulur, bir resim kadar gerçeklik aslında.

It's actually as tangible as a picture, a reality.

Bize farklı bir yönünü gösterme de,

Don't show us a different side of you,

Ama tabii biz psikiyatristler ve psikologlar, psikoterapistler olarak gerçekliğin şu yönüyle de ilgileniyoruz.

But of course, as psychiatrists, psychologists, and psychotherapists, we are also concerned with this aspect of reality.

Biz gerçekliğe bir şey yapıyoruz.

We are doing something to reality.

Bir işlem.

A transaction.

Bir işlem, bir operasyon gerçekleştiriyoruz değil mi?

We are carrying out a process, an operation, aren't we?

Ve gerçekliği zihnimizde belli kalıplara oturtmaya başlıyoruz.

And we begin to fit reality into certain patterns in our minds.

Ve bu da bizim psikolojik denememizde önemli bir şey.

And this is an important thing in our psychological experiment.

Senin de anlattığın gibi gelişimsel evrede insan aslında böyle bir çıplak bir gerçekliğin içerisinde, ham bir gerçekliğin içerisinde doğuyor.

As you have described, during the developmental stage, a person is actually born within such a bare reality, within a raw reality.

Ve o gerçeklik deneyimlerle beraber zihnimizde başkalarının da etkileriyle o kodsuz alan kodlanmaya başlıyor.

And that reality begins to be coded in our minds, influenced by others, along with experiences in that unencoded space.

Çeşitli kavramlar oluşmaya başlıyor.

Various concepts are beginning to take shape.

İyi, kötü, güzel, doğru, yanlış.

Good, bad, beautiful, right, wrong.

Biraz bunlar yorum da sanki değil mi?

Aren't these a bit like comments as well?

Yani gerçekliğin yorumlanması da aslında.

So, it’s actually an interpretation of reality.

Sanki kişisel anlamlar bunlar.

It seems like these are personal meanings.

Kişisel anlamlar?

Personal meanings?

Yarattığımız anlamlar diyebilir miyiz ne dersin?

Can we say the meanings we create, what do you think?

Evet, biraz öyle.

Yes, a little bit.

Nasıl yaratıyoruz bu anlamları?

How do we create these meanings?

Yani çevremizden etkileniyoruz.

So we are influenced by our surroundings.

İnsanlarla iletişimde oluyoruz.

We are communicating with people.

Yani yaşadığımız deneyimler sonraki deneyimlerimizi etkiliyor.

So the experiences we go through affect our future experiences.

Buna göre tekrardan belki gerçeği oluşturuyoruz zaman zaman.

Accordingly, perhaps we are sometimes creating the truth again.

Evet, gerçeği oluşturuyoruz gerçekten.

Yes, we are really creating the reality.

Bu bence önemli bir söz.

I think this is an important statement.

Gerçeklik tuhaf bir şey.

Reality is a strange thing.

Buradan böyle çok ilginç, metafiziksel yerlere gidebiliriz ama gerçeklik oluşturulan da bir şey aslında.

We can go to very interesting, metaphysical places from here, but reality is actually something that is created.

Beklentiyle alakalı bir yanı var mı?

Is there a related aspect to the expectation?

Yani mesela oluşturuyorum ya, örnek veriyorum bugün burada bir beklentimiz var.

So, for example, I am creating, let's say we have an expectation here today.

Nedir? Biraz sonra güneş batacak.

What is it? The sun will set in a little while.

Nereden biliyoruz güneşin batacağını?

How do we know the sun will set?

Hep öyle oldu.

It has always been like that.

Hep öyle oldu değil mi? Geçmiş deneyimlerimiz bize bunu gösteriyor.

It has always been that way, hasn't it? Our past experiences show us this.

Peki batmazsa ne yapacağız Güneş?

So what will we do if it doesn't sink, Sun?

Panikleriz herhalde.

We probably panic.

Bir duygu içerisine gireriz.

We enter into an emotion.

Ne kadar aslında önemli bir şey söylüyorsun.

You are actually saying something so important.

Şimdi bizler sonuçta yaşam içerisinde bazı deneyimler elde ediyoruz.

Now, we are gaining some experiences in life after all.

Ve o deneyimlerin tekrarlayacağını düşünüyoruz.

And we believe those experiences will be repeated.

Ve o deneyimler zihnimizde aslında bazı kalıplar oluşturuyor.

And those experiences actually create some patterns in our minds.

Ve gerçeklikten böyle bir beklenti içerisine giriyoruz.

And we enter into such an expectation of reality.

Ve gerçeklikten beklediğimiz şey gerçekleşmediği anda da en yoğun yaşadığımız, Duygu senin anlattığın gibi de paniklemek, kaygılanmak.

And the moment what we expect from reality does not happen is when we experience the most intense feelings, like panicking and worrying, as you described, Duygu.

Psikiyatrik rahatsızlıklarda da böyle bir durum söz konusu mu sence?

Do you think such a situation is also present in psychiatric disorders?

Ne dersin?

What do you say?

Mesela travma.

For example, trauma.

Tabii ki.

Of course.

Yani önceki deneyimlerimiz büyük bir beklenti oluşturuyor.

So our previous experiences create a great expectation.

Bunun dışında bir de iç dünyamız oluşuyor sonuçta.

Apart from that, we also have an inner world being formed after all.

Dışarıdaki deneyimlerden kaynaklanan özellikle.

Especially stemming from experiences outside.

Bu bizim sonraki kaygılarımızı, gelecekten beklentilerimizi, beklediklerimiz olmadığında neler olduğunu bayağı etmez.

This does not affect our future concerns, our expectations from the future, or what happens when things do not go as expected.

Peki mesela bir çocuk doğdu ne bekler?

Well, for example, what does a child expect when they are born?

Bir şey bekler mi?

Is there anything to expect?

Beslenmek ister.

Wants to eat.

Kucaklanmak ister.

She wants to be hugged.

Kucaklanmak ister evet.

Wants to be hugged, yes.

Bakım ister yani.

It needs maintenance, I mean.

Evet gerçekten bakım ister.

Yes, it really needs care.

İstemek diye bir kelime de geliyor.

There is also a word that comes up: to want.

İster mi?

Does he/she want it?

Bekler mi?

Does he/she wait?

Bilmiyorum.

I don't know.

Ama sonuçta birinin ona bakması lazım ki hayatta kalması lazım.

But in the end, someone has to take care of him so that he can survive.

Biri ona bakmazsa nasıl hayatta kalacak ki?

How will he survive if no one looks after him?

Yani insanı belki diğer canlılardan öğrenen temel meselelerden biri.

So, one of the fundamental issues that perhaps distinguishes humans from other living beings.

Ben mecbur hizmet yaparken şöyle bir durumla karşı karşıya kalmıştım.

I had encountered a situation like this while doing my compulsory service.

Çok da şaşırmıştım.

I was very surprised.

İşte mobil hizmete çıktık aşıya.

Here we are, we have launched mobile service for vaccinations.

Orada bir sürü vardı.

There were a lot of them there.

Ve biz de orada çay falan içiyorduk bir yandan da.

And we were also having tea there on the other hand.

Oradan biri, hocam hocam gel diye bağırdı.

Someone over there shouted, "Teacher, teacher, come!"

Gittik böyle bir tane koyun kuzunamış.

We went and there was a sheep with a lamb.

Böyle yeni doğmuş bir kuzu.

Like a newly born lamb.

Ve kuzu o kadar kısa sürede.

And the lamb in such a short time.

Dört ayağı üzerinde hareket etmeye başladı ki.

It started to move on its four legs.

İnsan böyle bir varlık değil.

A human is not such a being.

Bir anda böyle dört ay iki ayağımız üzerinde kalkıp yürüyüp işlerimizi yapar bir halde olmuyoruz.

All of a sudden, we are not in a state where we can just stand up on our two feet and walk around doing our tasks like that.

Elbette ki kuzunun da bakıma ihtiyacı var ama insanın daha fazla bakıma ihtiyacı var.

Of course the lamb needs care, but a human needs care even more.

Bakımsız hayatta kalmamız herhalde mümkün değil.

It is probably not possible for us to survive without care.

Evet.

Yes.

Yani bir bakım bekliyoruz.

So we are expecting a maintenance.

Değil mi?

Isn't it?

Yani bir bakım bekliyoruz.

So we are expecting some maintenance.

Şimdi tabii bu bakım beklerken bir şekilde ister istemez şöyle bir beklenti içerisinde.

Now, of course, while waiting for this care, one inevitably has certain expectations.

Bize bakacak biri var.

There is someone who will take care of us.

Çünkü bakmazsa hayatta kalmayız.

Because if we don't look, we won't survive.

Şimdi bize bakan biri de ister istemez bize bazı duygulanışları ve bazı tutumları öğretiyor.

Now someone who looks at us inevitably teaches us some emotions and attitudes.

Öğreniyoruz değil mi?

We are learning, aren't we?

Yani aslında belki John Locke'un şöyle bir şeyi vardır.

So actually, maybe John Locke has something like this.

İnsan zihni boş bir levha olarak dünyaya gelir ve çeşitli izlenimler onun üzerine oturur gibi bir düşüncesi vardır.

The human mind comes into the world as a blank slate, and there is a notion that various impressions settle upon it.

Tabii bu felsefede tartışılan bir şey ama biz de doğduğumuz andan itibaren aslında kodsuz bir beden olarak dünyada varız.

Of course, this is something discussed in philosophy, but we actually exist in the world as a code-free body from the moment we are born.

Ve dünyadaki o karşılaşmalarımız ışığında çeşitli kodlanmalar oluşmaya başlıyor.

And in light of our encounters in the world, various codings begin to emerge.

Neyi bekliyoruz?

What are we waiting for?

Bize bakacak bir beklenti aslında temel bir beklenti biri olması lazım.

There needs to be a basic expectation that someone will look after us.

Aslında şu da benim aklıma geldi.

Actually, this just came to my mind.

Bakmak kelimesi üzerinden belki gidebiliriz.

Perhaps we can start from the word "to look."

Evet belki fiziksel olarak birisinin bize bakması lazım.

Yes, maybe someone needs to look at us physically.

Fiziksel olarak birisinin bize bakmasını bekliyoruz ya da belki beklemiyoruz ya da bir istekte de bulunuyoruz bir bebeği düşününce bunları düşünmüyor muhtemelen.

We are either expecting someone to look at us physically, or maybe we are not expecting it, or we are making a request; probably when thinking of a baby, one does not consider these things.

Sadece ihtiyaç duyuyor.

She just needs it.

Ama bir yandan da sanki o fiziksel ihtiyaçlar karşılandıktan sonra da birinin bizim gerçekliğimize bakmasını da istiyoruz bir yandan.

But on the one hand, it seems that after those physical needs are met, we also want someone to look at our reality.

Nasıl yani?

What do you mean?

Bizim oluşturduğumuz dünyamızı, kendi deneyimlerimizi görmesini istediğimiz birileri olsun istiyoruz.

We want someone to see the world we have created and our own experiences.

Başkalarına ihtiyaç duyuyoruz yani daha zihinsel olarak da.

We need others, that is, more mentally as well.

Evet değil mi yani bir aynalanmaya.

Yes, it is, isn't it, a kind of reflection.

Acıktın, acıktığını fark edecek birine ihtiyacın var.

You are hungry, you need someone who will notice that you are hungry.

Sadece karnın doyurulmasına da ihtiyacın yok.

You don't just need to fill your stomach.

Ya da üşüdün, üşüdüğünün fark edilmesini fark edecek birine ihtiyacın var.

Or maybe you're cold, and you need someone who will notice that you're cold.

Senin birinin duygusal olarak aynalaması da gerekiyor.

Someone needs to emotionally mirror you.

Ama gerçeklik her zaman bu kadar da kucaklayıcı olmayabiliyor bazen.

But reality isn't always this embracing at times.

Evet.

Yes.

Mesela travma anları böyle bir anlar olabilir mi?

For example, could traumatic moments be such moments?

Yani örnek veriyorum.

So, I'm giving an example.

Buradan çıktık.

We left from here.

Neyi bekliyoruz?

What are we waiting for?

Evimize gitmeyi bekliyoruz.

We are waiting to go home.

Değil mi?

Isn't it?

Bir beklenti, evimizde birinin bizi karşılayacağını bekliyoruz ama bir anda bir travma bütün o dizgeyi bozuyor.

An expectation, we are waiting for someone to greet us at home, but suddenly a trauma disrupts the whole system.

Evet.

Yes.

Ve gerçeklik bütün sertliğiyle karşımıza çıkıyor.

And reality confronts us with all its harshness.

Yani şunu hatırlatıyor bize belki.

So it might remind us of this.

Bu dünyanın ölümlü olduğunu hatırlatıyor.

It reminds us that this world is mortal.

Her an başımıza bir şey gelebileceğini hatırlatıyor.

It reminds us that anything can happen to us at any moment.

Dünyanın güvenli bir yer olmayacağına dair bir izlenim oluşturuyor bizde.

It creates an impression in us that the world will not be a safe place.

Belki de travmanın en yıkıcı etkilerinden biri bu olabilir mi?

Could this be one of the most destructive effects of trauma?

Özellikle insanın insana yaptığı travmalarda o dizge, o bize ayna tutan kişilerin bir anda ortadan kalkması gibi bir şey.

Especially in the traumas that humans inflict upon each other, it is like the sudden disappearance of those individuals who hold a mirror up to us.

Biraz hikayenin bozulması gibi.

It's like the story is getting a bit ruined.

Sabah konuştuğumuz gibi hikayede belki bir yarık oluşuyor ve artık öncesi ve sonrası oluşmaya başlıyor.

As we talked about in the morning, maybe a crack is forming in the story and the before and after are starting to take shape.

Evet.

Yes.

Peki bir milat gibi travma değil mi?

Well, isn't it like a turning point trauma?

Evet.

Yes.

Yani insan burada ne yapıyor sence şuura?

So what do you think a person is doing here in consciousness?

Yani o öykü bozuluyor dedik ya fragmente oluyor, paramparça oluyor öykü.

So when we say that story is getting disrupted, it becomes fragmented, the story falls apart.

Terapilerde de aslında yaptığımız şeylerden biri nedir?

What is one of the things we actually do in therapies?

Yani sen bunu deyince benim de aklıma böyle bazı şeyler geldi.

So when you say this, some things came to my mind as well.

Biraz senden de duymak isterim.

I would like to hear some from you as well.

Sen ne düşünüyorsun merak ediyorum.

I'm curious what you think.

Yani tabii o hikayeyi biraz bütünleştirmeye çalışıyoruz sonuçta terapide ve bu hikaye tek başına bütünleştirilemiyor.

So of course we are trying to integrate that story a bit in therapy, and this story cannot be integrated on its own.

Bir başkasına ihtiyaç duyuyor.

It needs another one.

Bir başka kulağa belki dinlenilmeye ihtiyaç duyuyor.

Another ear may need to be listened to.

Travma yaşamış bir kişiyi düşününce oldukça korkmuş biri mesela aklıma geliyor.

When I think of someone who has experienced trauma, a very scared person comes to my mind, for example.

Bu korkuya destek olacak belki zaman zaman yatıştıracak birine ihtiyaç duyuyoruz.

We need someone who can support this fear and perhaps calm it down from time to time.

Bunlar aklıma geldi.

These came to my mind.

İnsan eliyle travmaların belki en acımasız yanı da bu.

Perhaps the most merciless aspect of traumas inflicted by human hands is this.

Yani o dizgelerimizi bozuyor.

So it is disrupting our arrangements.

Yani o süt bekleyen çocuğun biraz süt gelmediği zaman bir kopukluk oluşmaya başlıyor.

So when the child waiting for the milk doesn't get any for a while, a disconnect starts to occur.

Onun için belki de çocukluk çağı travmaları çok daha derinden dizgeleri sarsmasının nedeni belki bu.

Perhaps this is why childhood traumas can shake the foundations much more deeply.

Çünkü başından beri dünyanın güvensiz bir yer olduğu gerçekliği, yaratılmış gerçekliği oluşuyor.

Because the reality that the world has been an unsafe place since the beginning is the created reality.

Ama örnek veriyorum o travmatik kişide böyle bir gerçeklik oluşurken başka bir insanda böyle bir gerçeklik oluşmuyor.

But I am giving an example, while such a reality is formed in that traumatic person, such a reality is not formed in another person.

Oysa hepimiz aynı gerçekliğin içinde değil miyiz?

Aren't we all in the same reality?

İşte burada da artık öznel gerçeklikten bahsetmeye başlıyoruz.

Here we begin to talk about subjective reality.

Çok şey bir alan bir yanıyla tehlikeli de bir alan sanki öznel bir gerçeklik.

It is a very complex area, in a way a dangerous one, as if it is a subjective reality.

Yani nesnel gerçeklik, öznel gerçeklik bu da işin bambaşka bir kısmı gerçekten.

So, objective reality and subjective reality are really a completely different part of the matter.

Yani nesnel bir gerçeklik var mı yoksa öznel bir gerçeklik mi var?

So, is there an objective reality or is there a subjective reality?

Herkes için başka bir gerçeklik mi var?

Is there another reality for everyone?

Bu da baş döndürücü bir şey düşünsenize herkes için başka bir gerçeklik var.

Just think about it, there is a different reality for everyone, it's breathtaking.

Baş döndürücü bir şey değil mi?

Isn't it dizzying?

Evet ama ikisi de var sanki.

Yes, but it seems that both are present.

Var mı?

Is there?

Bilmem ne düşünüyorsunuz?

I don’t know what you think?

Efendim?

What is it, sir?

Ne düşünüyorsunuz?

What do you think?

Çok felsefi bir tartışma gerçekten.

It's really a very philosophical discussion.

Yani onun da savunulabilir, bunun da savunulabilir yanları var.

So both sides can be defended.

Ama şurada bir durum, önümüzde bir gerçeklik var.

But there is a situation here, we have a reality in front of us.

Yani şu boğazın suları gibi akan bir gerçeklik var.

So there is a reality that flows like the waters of this strait.

Hepimiz bu gerçekliğe bakıyoruz ve o gerçekliğin her aynada yansıması birbirinden bir farklı.

We all look at this reality, and the reflection of that reality in every mirror is different from one another.

Belki de gerçeklik o tüm aynalardan oluşan görüntünün bütünleştiği yer.

Perhaps reality is the place where that image composed of all mirrors comes together.

Nesnel gerçeklik belki de.

Perhaps objective reality.

Belki biz bilimsel bilgiye...

Maybe we will reach scientific knowledge...

Bilimsel bilgiye bunun için nesnel bir gerçeklik diyoruz.

We call this objective reality for scientific knowledge.

Çünkü o her aynada aynı görünen şey.

Because it is the same thing that looks the same in every mirror.

Ama öznel gerçeklik biraz daha o insanın içsel dünyasında nasıl yansıdığıyla alakalı bir şey.

But subjective reality is somewhat related to how it reflects in that person's inner world.

Ve o gelişimsel şeyle aslında biraz bundan bahsediyoruz.

And with that developmental thing, we are actually talking a bit about this.

Çünkü bu yansıma adım adım, kademe kademe zihnimizde kurulan bir şey.

Because this reflection is something that is built step by step, gradually in our minds.

Ve bu gerçekliğin üzerine başka bir gerçekliği kurarak yaşamımıza devam ediyoruz.

And we continue our lives by building another reality on top of this reality.

Ve bir ilişki kurma paterni de oluşturmaya başlıyoruz aslında.

And we are actually starting to establish a pattern of building a relationship.

Mesela şöyle bir realite vardır.

For example, there is such a reality.

Bu özellikle bellek üzerine çalışmalarda sıklıkla dile getirilen bir şeydir.

This is something that is often mentioned in studies related to memory.

Çocukluk amnesisi.

Childhood amnesia.

Yani çocukluk döneminde yaşanılan şeyleri unuturuz.

So we forget the things experienced during childhood.

Unuturuz ama nereye gider?

We forget, but where do we go?

Yok olur mu?

Does it disappear?

O dönemler bizimle kalır aslında.

Those times actually stay with us.

Değil mi? Nasıl kalır? Biraz bahsetmek ister misin?

Isn't it? How does it stay? Would you like to talk a little about it?

Evet.

Yes.

Özellikle ilişkisel olarak ilişkilerimizde kalır sanki.

It seems to linger especially in our relationships relationally.

Belki ilk kurduğumuz ilişkilerin ne kadar güvenli olduğu.

Maybe it's how secure the first relationships we establish are.

Ne kadar işte az önce bahsettiğimiz gibi ne kadar bakım alabildiğimiz.

As we just mentioned, how much care we can receive.

Oradaki bakımın ne kadar devam edebildiği, ne kadar kesildiği.

How long the maintenance there could continue and how much it was interrupted.

Bunları sanki daha derinlerde saklı tutar sanki bellekte.

It feels as if these are kept hidden deeper, as if in memory.

Evet.

Yes.

O sanki sonrasında işlemeye de devam eder sanki değil mi?

It seems like it continues to operate afterwards, right?

Yani o bir motor gibi böyle bir başlar.

So it starts like an engine.

Sonra benzer şekillerde devine devine gider.

Then it continues to move in similar ways.

Çünkü o zihnimizde oluşan o gerçeklik, o güvenli alan sonraki kurduğumuz ilişkilere de yansır.

Because that reality we create in our minds, that safe space, also reflects on the relationships we establish afterward.

Unutsak da bir başka ilişkisinin içinde kendisini gösteren bir gerçeklik durumuna gelir.

Even if we forget, it comes to a reality situation where it shows itself in another relationship.

Şimdi şunu da biraz konuşalım isterim.

Now I would like to talk a little about this as well.

Benim çünkü çok sevdiğim konulardan biridir de obsesyonlar.

Because it is one of the topics I love very much, it is also about obsessions.

Çünkü obsesyonlarda şöyle bir şey vardır.

Because there is something like this in obsessions.

Dışarıda bir gerçeklik vardır.

There is a reality outside.

Bir de her insanda olduğu gibi bir de zihnimizde bir gerçeklik vardır.

Just like in every person, there is also a reality in our minds.

Yani örnek veriyorum ev kirli değildir.

So, for example, the house is not dirty.

Kişi evin kirli olmadığını da bilir bazen.

Sometimes, a person knows that the house is not dirty.

Bazen ona kirli gelir gerçi.

Sometimes it seems dirty to him, though.

Ama zihninde hep kirli olduğunu düşünür ve temizlemek ister.

But she always thinks she is dirty in her mind and wants to clean herself.

Ya da kapının kilitli olmadığını bilir gerçeklikte.

Or he knows in reality that the door is not locked.

Ama sanki kilitlenmemiş gibi bir düşünce sürekli ister istemez onu dürter.

But it feels like an unblocked thought nudges him constantly, whether he wants it or not.

Ve onu bir eyleme geçirtir.

And it drives him to take action.

Obsesyonun da böyle o gerçeklikle zihinsel olanın bir şekilde birbirine bir dayatması da söz konusu.

There is also a kind of imposition between obsession and the mental reality in this sense.

Zihinsel gerçekliğimizi dış gerçekliğe yansıttığımız bir durum söz konusu.

There is a situation where we reflect our mental reality onto external reality.

Ve biz zihinsel gerçekliğimizle biraz eyleme geçeriz.

And we take some action with our mental reality.

Ve zihnin o katı düşünceleri bir şekilde saçma olduğunu bilsek de doğru olduğunu bilmesek de doğru olmadığını bilsek de

And even though we know those rigid thoughts of the mind are somehow absurd, we may not know if they are true, or we may know they are not true.

bir şekilde bizi eyleme geçirir.

In some way, it puts us into action.

Döndürmeye başlar.

It starts to twist.

Obsesyonların da sanki böyle bir özelliği var.

Obsessions seem to have a feature like this.

Evet sanki bir makastan da bahsediyorsunuz.

Yes, it seems like you are also talking about a pair of scissors.

Bir yanda belki gerçek olmadığını bildiğimiz ama hala da onu yapmaya devam ettiğimiz bir gerçeklik var.

On one hand, there is a reality that we perhaps know is not true, but we continue to act as if it is.

Bu ikisi arasındaki belki bu makas, bu fark belki bazen korkutucu olabiliyor.

Perhaps this gap between these two, this difference can sometimes be frightening.

Ya da bir dayanak sağlayabiliyor.

Or it can provide a basis.

Hı hı.

Uh huh.

Kaygılık bozukluklarında da benzer bir şey var sanki.

It seems like there is something similar in anxiety disorders as well.

Çünkü orada da şöyle mesela panik atak geçiren biri sanki ölecekmiş gibi düşünüyor.

Because there, for example, someone experiencing a panic attack thinks they are going to die.

Gerçeklik sanki ölecekmiş gibi ya da kalp krizi geçiriyormuş gibi ama gerçekten böyle bir şey olmuyor.

Reality feels like it's about to die or like it's having a heart attack, but nothing like that is actually happening.

Sizce kaygı öldürür mü?

Do you think anxiety kills?

Kaygı evet öldürür mü bilmiyorum ki.

I don't know if anxiety kills or not.

Kaygı yaşatır mı?

Does it cause anxiety?

Yaşatır.

It brings to life.

Değil mi?

Isn't it?

Kaygı aslında bir yandan da yaşamayı sağlayan da bir şey.

Anxiety is also something that, on one hand, enables us to live.

Hayatta kalmamızı sağlayan da bir şey.

It's something that ensures our survival.

Kaygı yaşatır da ama ben kaygının öldürdüğünü görmedim.

Anxiety can be distressing, but I have not seen anxiety kill.

Ama kaygının üretici bir sürece dönüştüğüne çok fazla tanık oldum.

But I have witnessed anxiety turning into a productive process many times.

Kaygı insan için olmazsa olmaz bir şeydir.

Anxiety is an essential thing for humans.

Yeter ki onu yaratıcı bir sürece dönüştürelim.

As long as we turn it into a creative process.

Kendi hayatından düşün şu kadar mesela.

Think about your own life, for example, this much.

Kaygın olmazsa üniversite sınavında çalışır mıydın?

If you didn't have any worries, would you study for the university entrance exam?

Çalışamazdım.

I couldn't work.

Kaygın olmazsa sabahtan beri bu çalışmaları yapar mıydık?

If you weren't worried, would we have been doing this work since the morning?

Yapamazdım kesinlikle.

I definitely couldn't do it.

Değil mi?

Isn't it?

Yani çok kaygının harekete geçirici bir gücü var.

So, excessive anxiety has a motivating force.

Ama bir yandan da kaygının bazı yerlerde belki psikiyatrik bozukluklar olma kısmı da buradan kendisini gösteriyor.

But on the other hand, the part of anxiety that may be related to psychiatric disorders is also evident here.

Kilitleyen, daraltan, büzen, o zihnimize bizi kapatan bir yanı da var.

There is also a side that locks, constricts, twists, and closes us off in our minds.

Mesela bugün aslında konuştuğumuz konulardan travmada şimdi konuştuğumuz, obsesyonlarda, anksiyete de aslında insanın zihninin kendi gerçekliğine çok kapandığı bir yer.

For example, today we are actually talking about trauma, obsession, and anxiety, which are places where a person's mind becomes very closed off to its own reality.

Ve onu dışarıya öğrendiği, dizgeyi dışarıya yansıttığı ve dayattığı ve o gerçeklikle zihninde oluşturduğu durum hakkında bir çatışmanın oluştuğu yer aslında belki de psikiyatrik rahatsızlıkların tam da kendisini gösterdiği yer olabilir.

And the place where a conflict arises about the situation he created in his mind with that reality, and where he reflects and imposes the system outwardly, may actually be the very place where psychiatric disorders manifest themselves.

Yani bu belki çok genel bir tanım psikopatoloji açısından ama psikopatolojinin böyle bir yanı var galiba.

So this may be a very general definition from the perspective of psychopathology, but I suppose there is such an aspect to psychopathology.

Yani o gerçekliğe eşlik etmek.

So, accompanying that reality.

Gerçeklikle beraber var olmak.

To exist alongside reality.

Evet.

Yes.

Gerçeklikten kudret alıp gerçekliğe kudret katmak durumundan gerçeklikle çatışan, gerçeklikle uyuşmayan durumların cereyan ettiği yerlerde sanki tam da psikiyatrik rahatsızlıklar ortaya çıkıyor.

In places where situations that conflict with reality and do not align with it occur, it seems that psychiatric disorders emerge precisely from the circumstance of drawing power from reality and adding power to reality.

Söylediğiniz aslında baya ilginç çünkü sanki böyle kategorilendirmek yerine gerçekliği değerlendirmeye, gerçekliğin kendisini sanki...

What you said is actually quite interesting because it seems like instead of categorizing it, it's about evaluating reality, as if the reality itself...

Sanki psikiyatrinin çok temel bir yerine koyuyorsunuz.

It seems like you are placing it in a very fundamental part of psychiatry.

Öyle, şimdi şöyle bir şey düşünelim.

Alright, now let's think of something like this.

Mesela Freud'u düşünün.

For example, think of Freud.

İlk rahatsızlıkları nasıl ayırt ediyor?

How do they differentiate their first discomforts?

Gerçekliğe sınanması.

Testing against reality.

Gerçekliğin değerlendirmesinin bozuk olduğu rahatsızlıklar psikos, gerçekliğin değerlendirmesinin bozuk olmadığı rahatsızlıklar nevroz diye bir temel yerden ayırıyor.

Disorders in which the assessment of reality is impaired are classified as psychoses, while disorders in which the assessment of reality is not impaired are fundamentally distinguished as neuroses.

Aslında ne kadar önemli bir şey değil mi?

Isn't it actually such an important thing?

Evet.

Yes.

Mesela ya da şunu düşünelim.

For example, let's think about this.

Yine Freud'da birinci isim.

Again, Freud is the first name.

Freud'da birinci süreç düşünceler, ikinci süreç düşünceler var.

In Freud, there are primary process thoughts and secondary process thoughts.

Gerçekliğin neden sonuç ilişkilerinin kurulduğu zaman, mekan gibi şeylerin kurulduğu yerler.

Places where the cause-and-effect relationships of reality are established, such as time and space.

Bir de bunun kurulamadığı yerler var.

There are also places where this cannot be established.

Belki burada gerçeklik için bazı Freud bize temel şeylerden bahsediyor aslında.

Maybe Freud is actually talking about some fundamental things for reality here.

Birinci il ve ikinci il düşünceler.

First thoughts and second thoughts.

Aslında o da belki psikopatoloji tam da böyle bir yerden tanımlıyor sanki.

Actually, it seems that it is precisely this kind of place that psychopathy defines.

Bu tabii gerçekliğin aslında bizim açımızdan ne kadar önemli bir şey olduğunu gösteriyor.

This certainly shows how important reality is from our perspective.

Ben psikoterapiler açısından şöyle düşünüyorum Şura, bilmiyorum sen ne düşünüyorsun?

I think this way in terms of psychotherapy, Shura, I don't know what you think?

Psikoterapilerde de aslında iyileştiren şey gerçekliğin kendisi.

In psychotherapy, what actually heals is the reality itself.

Ya da gerçeklikle kurduğumuz temas.

Or the contact we establish with reality.

Biz tam da o gerçeklikle kurduğumuz temasın yüzey alanını biraz artırıyoruz.

We are slightly increasing the surface area of the contact we have with that reality.

Tam da biraz önce o aynalardan bahsettik ya.

We just talked about those mirrors a little while ago.

Aslında hastalarımızla kurduğumuz ilişkide o tek bir aynaya sıkışan gerçekliği farklı aynalardan göstermeye çalışıyoruz.

In fact, in the relationship we establish with our patients, we are trying to display the reality trapped in a single mirror through different mirrors.

Yani bu bilişsel davranış terapide de böyle, psikodinamik terapide de böyle, varoluşçu psikoterapide de böyle.

So this is the case in cognitive behavioral therapy, psychodynamic therapy, and existential psychotherapy as well.

Onun bir yere sıkıştığı aynada biz onu gerçekliğe örnek veriyoruz.

We give an example of reality in the mirror where it is stuck somewhere.

Mesela bilişsel terapi açısından, bilişsel çarpım. Bir de şöyle bakabilir miyiz? Bir de böyle baksak ne olur?

For example, in terms of cognitive therapy, cognitive distortion. Can we look at it this way? What would happen if we looked at it this way?

Bir de işte dinamik terapilerde, gel geçmişi bir tekrardan ele alalım.

Let's also revisit the past in dynamic therapies.

Aslında bu değerlendirmen, acaba nasıl bir geçmişte oluşturduğun gerçeklik kurgusu üzerinden şu anda cereyan ediyor gibi.

Actually, this evaluation seems to be occurring right now based on the reality you have constructed from a certain past.

Terapide tam da bunu yapıyoruz.

That's exactly what we do in therapy.

O zaman şöyle bir söz de tamamlayalım mı?

Shall we complete a saying like this then?

Ne dersin? Yaralayan gerçeklikse, iyileştiren de gerçekliğin kendisi.

What do you say? If reality is painful, then reality itself is also healing.

Ya da yaralayan insansa, iyileştiren de insanın kendisi.

Or if it is a person who hurts, the one who heals is also the person himself.

Evet. Çok güzel söylediniz.

Yes. You said it very well.

Bizi daraltan o aynaysa, o öznel alana sıkıştığımız aynaysa, iyileştiren de başka öznerliklerin, başka perspektiflerin bakış açısının sağlanması.

If that mirror constrains us, if it is the mirror in which we are trapped in a subjective space, then what heals is the provision of perspectives from other subjectivities, other viewpoints.

Terapi tam da bizim aslında gerçekliğimizin bu yüzünü gösteren bir şey belki de.

Therapy is perhaps something that really reveals this side of our reality.

Evet doğru söylüyorsunuz. Tam da ilişki burada başlıyor. Ötekiyle bağ kurmak, bir ilişki oluşturmak. Güzel oldu.

Yes, you are right. This is exactly where the relationship begins. Connecting with the other, creating a relationship. It was nice.

Evet. Peki Şura çok teşekkür ederim.

Yes. Well, Şura, thank you very much.

Tabii böyle spontan bir konuşma oldu.

Of course, it was a spontaneous conversation.

Belki zihnimiz konuşmaya başladığımızdan önce biz bir ön konuşma yaptık tabii.

Maybe our minds had a preliminary conversation before we started talking, of course.

Ama dedik spontan konuşalım dedik.

But we said let's speak spontaneously.

Aktı gitti ve belki bir metine, bir tekste bağlı kalsak tam da şunu yapmış olacağız aslında.

It flowed away, and maybe if we remained attached to a text, we would actually be doing just that.

Zihnimizde kurduğumuz şeyleri anlatmaya başlayacağız.

We will start to describe the things we have built in our minds.

Bu çok keyifli gerçekten bir şeye hazırlanmak. Bunun işlevsel yanları var.

This is really enjoyable to prepare for something. It has functional aspects.

Ama bir de bugün böyle spontan bir şekilde konuştuk.

But today we talked in such a spontaneous way.

Spontan bir şekilde konuştuk. Bu da bizim gerçekliğimiz oldu.

We spoke spontaneously. This became our reality.

Bir şeyleri spontan bir şekilde konuşmak, zihnimiz işte travmalardan, obsesyonlara, anksiyete bozukluğuna, felsefeye birçok şeyi konuştuk.

Talking about things spontaneously, we discussed many topics ranging from traumas, obsessions, anxiety disorders, to philosophy.

Bence bu konuşmada konuşulacak çok alt başlık var.

I think there are many subtopics to discuss in this conversation.

Yani burada psikozdan tut, obsesyonlara, travmaya, gerçeklik perspektifinden tekrardan bakabiliriz.

So here we can revisit everything from psychosis to obsessions, trauma, from the perspective of reality.

Bilmiyorum bu konuşma bende çok farklı farklı şeyler, çağrışımlar uyandırdı.

I don't know, this conversation triggered very different things and associations in me.

Çok da çağrışımların dağılmasına izin vermeyi istemiyorum.

I don't want to let the associations scatter too much.

Belki biz sonraki şeyle buraları daha spesifik yerlerden konuşabiliriz.

Maybe we can talk about these places more specifically with the next thing.

Üzerine tartışabiliriz. Bunun üzerine bazı üretimler de gerçekleştirebiliriz diye düşünüyorum. Ne dersin?

We can discuss it. I think we can also carry out some productions on this matter. What do you think?

Çok güzel olur. Çok sevinirim. Hepsi çok değerli ve tekrar tekrar keşfedilmeye açık alanlar gerçekten.

It would be very nice. I would be very happy. They are all very valuable and areas that can be discovered repeatedly.

Üstüne konuşmaya, düşünmeye devam edelim.

Let’s continue to talk and think about it.

Evet. Peki burada şunu da söylemek isterim.

Yes. Well, I would like to say this as well.

Yani ben psikodramayla ilgilenen bir insanım.

So I am a person interested in psychodrama.

Evet. Peki burada şunu da söylemek isterim. Yani ben psikodramayla ilgilenen bir insanım.

Yes. Well, I would like to say this here as well. I mean, I am a person interested in psychodrama.

Ben bir terapist olarak, psikodramada da şöyle bir kavram vardır.

As a therapist, there is also a concept in psychodrama that goes like this.

Sulpus reality, artı gerçeklik diye bir şey vardır.

There is a thing called sulpus reality, augmented reality.

Terapi sahnesinde, o grup terapilerinin tam ortasında bir gerçeklik yaratırsın aslında.

In the therapy scene, you actually create a reality right in the middle of those group therapies.

Gerçeklik içinde bir gerçeklik yaratırsın ve o gerçeklikle beraber travmatiz olduğumuz gerçeklikleri onarmaya çalışırız.

You create a reality within a reality, and with that reality, we try to heal the realities we are traumatized by.

Bütünleştirmeye çalışırız. Tam da sen çok güzel bahsettin.

We try to integrate. Just like you beautifully mentioned.

O paramparça olan şeyi bütünleştirmeyetten bahsettik ya.

We talked about integrating that shattered thing.

O benliğin kırılan parçalarını bütünleştirmeye çalışırız.

We try to integrate the broken pieces of that self.

O parçalarını bütünleştirmekten bahsettik ya.

We talked about integrating those parts.

Belki de psikodramanın da, şimdi burada bilişsel davranış terapileri dedik, dinamik terapileri dedik.

Maybe we can also call psychodrama, as we mentioned cognitive behavioral therapies and dynamic therapies here now.

Ben psikodramayı da anmadan geçmeyeyim.

Let me not pass without mentioning psychodrama.

Psikodramanın da yaptığı şeylerden biri bu sanki.

It seems like one of the things that psychodrama does too.

O sahnede, o parçalanan şeyi gerçeklik içinde bir artı gerçeklikle onarma çabasından başka bir şey değil.

It is nothing more than an attempt to repair that fragmented thing on stage within reality using an augmented reality.

Moreno da onun için belki bu yöntemi böyle bir yerden tanımlıyor.

Maybe Moreno describes this method from such a place for him.

Evet, bugün Moreno'nun da adını da anmış olduk.

Yes, we have also mentioned Moreno's name today.

Çok teşekkür ederim.

Thank you very much.

Şura bana eşlik ettiğin için bu konuşmada.

Thank you for accompanying me in this conversation.

Hem soruların da hem yanıtların da bende de çok farklı şeyler düşündürdün.

You made me think very different things with both your questions and answers.

Can sana da teşekkür ederiz.

Thank you as well.

Bu çekimde bize katkıda bulunuyorsun.

You are contributing to this shoot.

Senin eklemek istediğin bir şey var mı?

Do you have anything you would like to add?

Keyifle takip ettim.

I followed it with pleasure.

Çok güzel konulardı, güzel paylaşımlardı.

They were very nice topics, nice shares.

Herhangi bir eklemek istediğin bir konu yok.

There is no topic you want to add.

Evet, Şura bugün o zaman bu konuşmamızı kapatalım.

Yes, Şura, let's wrap up this conversation today then.

Çok teşekkürler.

Thank you very much.

Çok pencereler açtık. Buralardan devam edelim.

We opened many windows. Let's continue from here.

Senin söylemek istediğin bir şey var mı?

Is there something you want to say?

Bence de çok güzel oldu. Çok teşekkür ederim. Yine görüşmek üzere.

I also think it turned out very beautiful. Thank you very much. See you again.

Evet, artık buradayız zaten. Hep görüşeceğiz. Kendinize iyi bakın.

Yes, we are already here. We will always see each other. Take care of yourselves.

Hoşçakalın.

Goodbye.