Efendini Asla Gölgede Bırakma

Efendini asla gölgede bırakma. Bu ifade ne anlama geliyor?

"Never leave your master in the shadows. What does this expression mean?"

Senden üstün insanların üstün hissetmesini sağla.

Make people superior to you feel superior.

Onların egolarına zarar verecek bir şey yapmaktan kaçın.

Avoid doing anything that would hurt their egos.

Onların yanında küstahlık yapmaya çalışma.

Don't try to be arrogant around them.

Ama aynı zamanda onların egolarını da fazla okşamaktan kaçın.

But at the same time, avoid stroking their egos too much.

Bu sefer de ters tepecek çünkü.

This time it will backfire as well.

Robert Greene'in iktidar kitabındaki ilk yasadan bahsediyoruz bugün.

Today we are talking about the first law in Robert Greene's book on power.

Ve tarihsel bir olayla başlıyoruz.

And we start with a historical event.

17. yüzyıl Fransa'sına gidelim.

Let's go to 17th century France.

Kral 14. Louis'nin hükümdarlığında maliye bakanı olan bir figür karşımıza çıkıyor.

A figure emerges who was the finance minister during the reign of King Louis XIV.

Nicolas Foucault.

Nicolas Foucault.

Gösterişi, şatafatı, gücü seven bir tipti kendisi.

He was a person who loved showiness, extravagance, and power.

Ama kralın Foucault için farklı planları vardı.

But the king had different plans for Foucault.

Louis, maliye bakanlığı makamını kaldırdı.

Louis abolished the position of the Ministry of Finance.

Ve Foucault'in de bakanlığı böylece düşmüş oldu.

And thus Foucault's ministry has fallen as well.

Foucault, gücün yakınında olmadan yapamazdı.

Foucault could not do without being close to power.

O da kralın gözüne girmek amacıyla şöyle şaşalı bir parti vereyim diye düşündü.

He thought, "I'll throw a lavish party to catch the king's eye."

Partinin onur konuğu olarak kralı gösterecekti.

He would show the king as the guest of honor of the party.

Ve bu sayede krala yaptığı jestle,

And thanks to this gesture he made to the king,

tekrardan yüksek bir mevki edilmeyi umuyordu.

He hoped to be appointed to a high position again.

Plan bu şekildeydi.

The plan was this way.

Ve parti cidden de muazzam bir şekilde gerçekleşti.

And the party indeed took place in a magnificent way.

Havai fişekler, yemekler, danslar olsun,

Let there be fireworks, food, and dances,

katılımcılardan birçoğu hayatında gördüğüm en muhteşem parti buydu diyordu.

Many of the participants said this was the most amazing party they had ever seen in their lives.

Lakin ertesi gün enteresan bir olay yaşandı.

However, an interesting event occurred the next day.

Foucault, kralın baş silahşörü tarafından tutuklandı.

Foucault was arrested by the king's chief swordsman.

3 ay sonra Fransa hazinesinden para çalmakla suçlandı.

He was accused of stealing money from the French treasury three months later.

Ve nihayetinde suçlu bulundu.

And eventually, he was found guilty.

Foucault hayatının son 20 yılını hücre hapsinde geçirdi.

Foucault spent the last 20 years of his life in solitary confinement.

Şimdi bu olayı,

Now this event,

efendini asla gölgede bırakma yasasından hareketle nasıl yorumlayabiliriz?

How can we interpret it based on the law of never letting your master be in the shadows?

14. Louis, çoğu kral gibi göz önünde olmayı,

Louis, like most kings, preferred to be in the spotlight,

girdiği ortamlarda en çok ilgiye maruz kalan kişi olmayı seviyordu.

He loved being the person who attracted the most attention in the environments he entered.

Foucault da bunu bildiğinden verdiği partiyle kralın egosunu okşayacağını düşünmüştü.

Knowing this, Foucault thought that by throwing a party, he would flatter the king's ego.

Ama tam tersi oldu.

But the opposite happened.

Çünkü parti o kadar gösterişliydi ki,

Because the party was so extravagant that,

dikkatler kraldan ziyade partinin organizasyoncusuna,

attention is on the party organizer rather than the king,

yani Foucault'e çevrilmişti.

In other words, it had been turned into Foucault.

Kral tabii ki bunu sezecek kadar zekiydi.

The king was, of course, smart enough to sense this.

Foucault'in kalemi kırılmıştı.

Foucault's pen was broken.

Voltaire bu olay hakkında şöyle bir ifade kullanmıştı.

Voltaire made the following statement about this event.

Gece başladığında Foucault dünyanın zirvesindeydi.

When night fell, Foucault was at the pinnacle of the world.

Sonu erdiğinde ise en dibe batmıştı.

By the end, it had sunk to the bottom.

Foucault örneğiyle yasayı çiğnemenin bir örneğini gördük.

We have seen an example of violating the law with the Foucault example.

Şimdi de yasaya uyma örneğine geçelim.

Now let's move on to the example of obeying the law.

1600'lerin İtalya'sına gidiyoruz.

We are going to Italy in the 1600s.

Galileo, araştırmalarını sürdürmek adına bir sponsor yöntemi izliyordu.

Galileo was following a sponsorship method to continue his research.

Hükümdarlardan aldığı destekle çalışmalarına devam ediyordu.

He was continuing his work with the support he received from the rulers.

Galileo, icatlarını hükümdarlara, hanedanlara veriyor

Galileo is giving his inventions to rulers and dynasties.

ve bu kişiler de Galileo'yu hediyelerle ödüllendiriyordu.

And these people were rewarding Galileo with gifts.

Ama bu durum Galileo için,

But this situation for Galileo,

uzun vadede sıkıntılıydı.

It was stressful in the long run.

Sonuçta güçlü insanlardan gördüğü desteğin

As a result, the support he received from strong people.

her zaman devam edeceğinin bir garantisi yoktu.

There was no guarantee that it would continue forever.

Galileo, daha uzun vadeli bir sponsor kaynağına ulaşmak istiyordu.

Galileo wanted to reach a longer-term sponsorship source.

Jüpiter'in uydularını keşfettiği zaman

when he discovered Jupiter's moons

artık yeni bir strateji uygulayacaktı.

He would now implement a new strategy.

Bu keşfi sponsorları arasında bölüştürmek yerine

Instead of sharing this discovery among the sponsors.

sadece Medici hanedanlığına odaklanacaktı.

It would only focus on the Medici dynasty.

Bu hanedanlık, tanrılardan Jüpiter'i

This dynasty, from the gods Jupiter.

hanedanlığın sembolü yapmışlardı.

They had made it the symbol of the dynasty.

Ve Galileo'nun uydu keşfi tam da onlara yönelikti.

And Galileo's discovery of the satellites was precisely aimed at them.

Galileo da bu zaafı fırsat bildi.

Galileo also saw this weakness as an opportunity.

Jüpiter'in uydu keşfini

The discovery of Jupiter's moon.

sanki Medici'lerle bağlantılı

It seems connected with the Medici.

mistik bir olaymış gibi aktardı.

He conveyed it as if it were a mystical event.

Şöyle muazzam bir hikaye uydurdu.

He concocted such an amazing story.

Jüpiter'deki dört uydunun

The four moons of Jupiter

hanedanlıkla uyum halinde olduğunu

that you are in harmony with the dynasty

ve dört erkek kardeşi temsil ettiğini söyledi.

and said that it represented four brothers.

Medici üyeleri çoktan büyülenmişti.

Members of the Medici family were already spellbound.

Galileo'yu resmi saray filozofu

Galileo the official court philosopher

ve matematikçisi yaptılar.

and made him a mathematician.

Artık Galileo'nun sponsorluk dertleri bitmişti.

Galileo's sponsorship troubles were finally over.

Kendisi bu hanedan üyelerindeki zaafı biliyordu.

He knew the weakness of the members of this dynasty.

Hepsi özel hissetmek isterdi.

They all wanted to feel special.

Sanki tanrılar tarafından seçilmiş,

As if chosen by the gods,

üstün insanlar olduklarına inanırlardı.

They believed that they were superior people.

Galileo da bilimsel keşiflerini

Galileo also made his scientific discoveries.

onlardaki bu narsist arzuya uyarladı.

She adapted to this narcissistic desire in them.

Hanedandakiler bilimsel keşiflerle,

Those in the household with scientific discoveries,

fizikle, astrolojiyle ilgilenmezdi.

He was not interested in physics or astrology.

Ama eğer ki bunların ucu kendi şöhretlerine çıkıyorsa

But if the end of these leads to their own fame

o zaman iş başkaydı.

At that time, it was a different situation.

Ve Galileo da bilimini

And Galileo too, his science

hanedan şöhretiyle harmanladığı için

because it is blended with the fame of the dynasty

onların yanında sağlam bir yer edindi.

He established a solid place among them.

Medici'lere gücünün yetmeyeceğini biliyordu.

He knew that he wouldn't be able to match the Medici's power.

Yaptığı keşiflerle onları alt etmeye

To overcome them with the discoveries he made.

veya üste çıkmaya çalışmadı.

or did not try to dominate.

Onlara hizmet etti ve bunun karşılığını aldı.

He served them and received in return.

Efendini asla gölgede bırakma yasası

The law of never leaving your master in the shadows.

bize şunu söyler.

He tells us this.

Bu dünyada herkesin bir kompleksi vardır.

Everyone has a complex in this world.

Eğer ki başarılı biriyseniz

If you are a successful person

bu kompleksi yaşayan insanları tetiklemiş olursunuz mesela.

For example, you would trigger people who experience this complex.

Ve hele ki bu insanlar

And especially these people

sizden daha güçlü bir konumdaysa

if it is in a stronger position than you

o komplekslerini dindirmek adına

to soothe those complexes

size zarar verebilirler.

They can harm you.

Her ne kadar 14. Louis ve Medici hanedanlığı

Although Louis XIV and the Medici dynasty

günümüzden 300-400 yıl önce yer alsa da

even though it took place 300-400 years ago from today

temeldeki psikoloji

the underlying psychology

insanda hep aynıdır.

It is always the same in a person.

Güçlü insanlar, bulundukları konumda güvenli olmak

Strong people feel secure in their position.

ve çevrelerindeki insanlardan

and the people around them

daha üstün olduğunu hissetmek isterler.

They want to feel superior.

Ama onların bu arzusunu karşılamak adına

But in order to fulfill their desire

abartılı bir övgü göstermek de

to show exaggerated praise too

tercih edilir.

preferred.

Çünkü bu kişiler

Because these people

samimiyetsizliği de rahatça sezer.

He can easily sense insincerity.

Böyle kişilerin yanında aşırı başarılı olmak,

Being extremely successful alongside such individuals,

aşırı göze çarpmak bu sefer

This time, to stand out excessively.

onların nazarında kıskançlıkla sonuçlanabilir.

It can result in jealousy in their eyes.

Faenza prensi Manfredi

Prince Manfredi of Faenza

doğal yeteneklere sahip bir adamdı.

He was a man with natural talents.

Fiziksel görüntüsü ve karakter yapısı olsun

Whether it be physical appearance or character structure.

etrafındaki insanları hayran

people around you admiration

bırakan birisiydi. Ve bir gün Faenza

He was someone who let go. And one day Faenza

Sezar Borgia tarafından işgal edildi.

It was invaded by Cesare Borgia.

Borgia işgal edilen bu yerdeki

Borgia in this occupied place

insanları öldürmek yerine sadece

instead of killing people, just

kaleyi fethetmiş ve prensin de

having conquered the castle and the prince as well

sarayda özgürce hareket etmesine izin vermişti.

He had allowed her to move freely in the palace.

Ama çok geçmeden askerler

But soon the soldiers

Manfredi'yi alıp hapse attılar ve

They took Manfredi and threw him in prison and

ardından da öldürdüler. Borgia bu cinayeti

and then they killed him. Borgia this murder

sanki Manfredi kendisine

as if Manfredi is addressing himself

ihanet etmiş gibi göstermeye çalışsa da

although he tries to make it seem like a betrayal

derinlerde bu prense karşı duyduğu

the feelings he has for this prince deep within

kıskançlık yatıyordu. Bu prens

Jealousy was lying there. This prince.

öylesine iyi bir şöhrete sahipti ki

he had such a good reputation

sadece varlığıyla bile Borgia'nın

even by its mere existence, Borgia's

kendisini kompleksli hissetmesini sağlıyordu.

It was making her feel insecure.

Borgia kompleksi sevmiyordu

Borgia did not like the complex.

ve Manfredi'yi bir an önce ortadan

and get rid of Manfredi as soon as possible.

kaldırmak istedi. Başka bir nokta da şu

He wanted to lift it. Another point is this.

eğer ki bir kişi efendisi tarafından

if a person is by their master

seviliyorsa bile bu durum o kişinin

Even if they are loved, this situation is that person's.

efendisinin yanında istediğini

what he wants beside his master

yapabileceği anlamına gelmez. Japonya

it doesn't mean that it can be done. Japan

İmparatoru Hideyoshi'nin Rikyu isminde

Emperor Hideyoshi's Rikyu.

çok sevdiği bir danışmanı vardı. Ama

He had a consultant he loved very much. But

bir gün Hideyoshi Rikyu'yu tutuklatıp

One day, Hideyoshi had Rikyu arrested.

onu idam cezasına çarptırdı. Rikyu

He sentenced him to death. Rikyu

da idam edilmeden önce kendi hayatına

before being executed, to his own life

son verdi. Peki aralarından su bile

it came to an end. Well, not even water among them.

sızmayan bu ikilinin arasını ne bozmuştu?

What had disrupted the bond between this inseparable pair?

Daha sonra anlaşıldı ki Rikyu

It was later understood that Rikyu

soyluluk göstergesi olan bir sandal

a boat that is an indicator of nobility

giymiş ve mağrur şekilde bir poz

dressed and posing proudly

veren heykelini yaptırmıştı. Bu heykeli

He had a statue made of the giver. This statue

de sarayın en önemli tapınağının

of the most important temple of the palace

içine koydurtmuştu. Hideyoshi de

He had it put inside. Hideyoshi also.

Rikyu'nun bu hamlesiyle haddini aştığına

With this move, Rikyu has overstepped his bounds.

karar verdi. Danışmanını ne kadar sevse

He made a decision. No matter how much he loved his advisor.

de Rikyu'nun heykel yaptırması

the statue made by de Rikyu

çizmeyi aşmıştı. Rikyu İmparatorla

He had overstepped the mark. Rikyu with the Emperor.

olan muhabbetine güvenerek böyle

Relying on your existing affection, like this.

bir şey yapmıştı tabi ki. Ama kaçırdığı

Of course, he did something. But what he missed...

nokta asla bir İmparatorun o

A dot is never that of an Emperor.

kırılgan egosuna zarar vermemek gerçeğiydi.

It was the reality of not wanting to damage his fragile ego.

Bu ikisi arasındaki drama bizdeki

The drama between these two is like ours.

Sultan Süleyman ve Pargalı arasındaki

Between Sultan Suleiman and Pargalı.

duruma da baya benziyor bu arada.

By the way, this really resembles the situation.

Tabi efendiyi gölgede bırakabileceğimiz

Of course, we can leave the master in the shade.

senaryolarda bulunmakta. Sonuçta

It is found in scenarios. Ultimately

güçlünün gücünü kaybetmesi

the loss of power by the strong

tarihin bize hep gösterdiği bir durumdur. Ama

It is a situation that history has always shown us. But

böyle bir senaryoda bile efendinin

even in such a scenario, the master's

düşüşüne kastiği müdahaleler etmek

to make deliberate interventions in his/her fall

dikkatleri üzerimize çekeceğinden

because it will draw attention to us

pek bir şey yapmadan o düşüşün doğal akışına

without doing much, to the natural flow of that fall

sabretmek daha akıllıca olacaktır.

It would be wiser to be patient.

Yasayı toparlarsak Robert Greene

If we summarize the law, Robert Greene.

bu yasaya imaj olarak yıldızları seçmiş.

This law has chosen the stars as an image.

Güneş parladığı zaman yıldızlar

When the sun shines, the stars.

gözükmez. Ve bu yasa bize der ki

it cannot be seen. And this law tells us that

güneşin parlamasına izin verin ve

let the sun shine and

soluklaşmaktan çekinmeyin. Siz orada

Don't hesitate to fade away. You are there.

bir yıldız olarak varsınız. Varlığınız

You exist as a star. Your presence.

önemli ama güneşin yanında dikkat

Important but be careful next to the sun.

çekmek güneşi gücendirecektir.

Pulling the sun will offend it.

İkinci yasaya geçelim.

Let's move on to the second law.

Arkadaşlarınıza asla fazla güvenmeyin.

Never trust your friends too much.

Bu yasa arkadaşlıktaki

This law is in friendship.

muhtemel kıskançlığa dikkat çekiyor.

It is pointing out the possible jealousy.

Bir arkadaşınız yeri geldiğinde aranızdaki

A friend of yours when the time comes between you.

muhabbetten istifade ederek

taking advantage of the conversation

size karşı zorbalaşabilir, şımarabilir.

They may become tyrannical or spoil against you.

Arkadaşlar zaaflarımızı çok iyi

Friends understand our weaknesses very well.

bildiklerinden günü gelince

When the day comes, from what they know.

arkadaştan düşman olduğunda bize

when a friend becomes an enemy to us

nereden vuracaklarının farkındadırlar.

They are aware of where they will be hit from.

9. yüzyıla Bizans İmparatorluğuna

To the Byzantine Empire of the 9th century.

gidelim. İmparatorluğun başında

Let's go. At the head of the empire.

3. Michael isminde genç bir adam

3. A young man named Michael.

bulunmaktaydı. Michael Toy ve

was present. Michael Toy and

olaylardan bir haber bir hükümdardı.

He was a ruler unaware of the events.

Etrafında dönen entrikalardan,

From the intrigues that swirl around you,

çevresindeki 3 kağıtçı kişilerden haberi yoktu.

He was unaware of the three paper merchants around him.

Ama Michael'ın Basilius isminde

But Michael has a name called Basilius.

ve her zaman güvenebileceği bir arkadaşı

and a friend he/she can always trust

vardı. Basilius önceden bir at

There was. Basilius had a horse beforehand.

eğitimcisiydi ve bir gün vahşi bir atın

he was a trainer and one day of a wild horse

saldırısında Basilius Michael'ı

in the attack, Basilius Michael

kurtarmıştı. Michael da o andan sonra

had saved. From that moment on, Michael also

Basilius'tan etkilenmiş ve bu adama

Influenced by Basilius and this man

gerekli yardımları yapmıştı. Köylü

He had provided the necessary assistance. The villager

Basilius'un iyi okullara gitmesini

Basilius's attendance at good schools

sağlamış, onu yanına almış ve sarayın

has provided, taken him alongside, and the palace's

etkili bir elemanı yapmıştı.

He had made an effective element.

Michael Bizans İmparatorluğu olduğunda aklına

What comes to mind when you think of the Byzantine Empire?

hemen Basilius geldi. Sonuçta zamanlarında

Basil came right away. After all, in their time.

hayatını kurtaran ve bu kadar güvendiği

the one who saved his life and whom he trusted so much

bir adımı arkadaşını baş danışman

one step, a friend as a chief consultant

yapabilirdi. Çevresindekiler bu

He could have done it. Those around him this

fikre pek sıcak bakmamıştı. Baş danışman

He wasn't very keen on the idea. The chief advisor.

olarak Basilius yerine Michael'ın

instead of Basilius, Michael's

amcasını seçmesi gerektiğini söylediler.

They said he had to choose his uncle.

Michael duygusal davrandı ve

Michael acted emotionally and

seçimini Basilius'tan taraf kullandı.

He cast his vote in favor of Basilius.

Basilius zekiydi. Ne yapması gerektiğini

Basilius was clever. He knew what he had to do.

hızlıca kavradı. Michael da bu

He quickly grasped it. Michael did this too.

hevesli arkadaşına karşı oldukça bonkördü.

He was quite generous towards his enthusiastic friend.

Basilius'un maaşı her seferinde

Basilius's salary each time

zanlanıyordu ve hatta Michael Basilius'u

it was suspected and even Michael Basilius.

kendi metresiyle evlendirdi.

He married his own mistress.

Sonuçta Michael'ın kafasından

As a result, from Michael's mind.

şu düşünce geçiyordu. Basilius'a güveniyorum

This thought crossed my mind. I trust Basilius.

o hep benim yanımda olacak ve

he will always be by my side and

bu yüzden onu ödüllendirmem gerek.

That's why I need to reward him.

Ordunun başında Michael'ın amcası

Michael's uncle at the head of the army.

bulunmaktaydı. Basilius bu durumdan

was present. Basilius was in this situation.

hoşnut değildi. Ordunun başına kendisi

He was not pleased. He himself at the head of the army.

geçmek istiyordu. O yüzden yavaştan

He wanted to pass. That's why slowly...

Michael'ı işlemeye başladı. Amcasının

He started processing Michael. His uncle's.

aslında bir hain olduğunu ve amacının

actually that you are a traitor and your purpose is

tahta geçmek olduğunu söyledi. Amcaya

He said it was going to be a transfer to the board. To the uncle.

iftira attı. Michael da Basilius'un

He slandered. Michael also...

laflarına ikna olmuş ve amcasına

convinced by his words and to his uncle

suikast yapma fikrini kabul etmişti.

He had accepted the idea of carrying out an assassination.

Basilius Michael'ın amcasını bıçaklayarak

Stabbing Basilius Michael's uncle.

öldürdü. Amcanın ölmesine

He killed. For your uncle's death.

başkomutanlık koltuğu boş kalmıştı.

The commander's chair had been left empty.

Basilius da Michael'dan bu mevkiye

Basilius was also appointed to this position by Michael.

kendisini yerleştirmesini talep etti.

He requested to be relocated.

Basilius her geçen gün daha da güçlendi.

Basilius grew stronger with each passing day.

Birkaç yıl sonra Michael aşırı

A few years later, Michael excessively

harcamaları yüzünden maddi sıkıntıya

due to expenses financial difficulties

düşmüş ve Basilius'tan da geçmişte

has fallen and has also passed from Basilius in the past.

ona verdiği ödünç paraları geri ödemesini

to repay the borrowed money he gave her.

istemişti. Basilius bu teklifi reddetti.

He had requested. Basilius rejected this offer.

Michael dumura uğramıştı. O kadar

Michael had an accident. That's all.

yardım ettiği, paralar ve mevkiler

the money and positions it helped with

verdiği arkadaşından bir yardım istemiş

she asked a friend for help.

ve Basilius hiç de o taraflı olmamıştı.

And Basilius had not been biased at all.

Michael yavaş yavaş acı gerçeği

Michael slowly faced the painful truth.

fark etti. Arkadaşını

He noticed. His friend.

bir güç zehirlenmesiyle maruz bırakmış.

It has exposed to a power intoxication.

İçindeki nankörü zamanında fark edememişti.

She had not noticed the ingrate inside her in time.

Adeta bu arkadaşa yardımlarıyla

It's as if with this friend's help

ondan bir canavar yaratmıştı.

He had created a monster from it.

Basilius'un bu aşamada kendisinden

At this stage, Basilius himself...

daha fazla parası, askeri ve gücü

more money, military, and power

vardı ve bir gün o malum olay

there was and one day that well-known event

gerçekleşti. Michael bir sabah

It happened. One morning, Michael

odasının askerler tarafından kuşatıldığını

that his room was surrounded by soldiers

gördü. Askerler bu imparatoru bıçaklarken

He saw. While the soldiers were stabbing this emperor.

Basilius'un planı da başarılı

Basilius's plan is also successful.

olmuştu. İmparator Basilius

it had happened. Emperor Basil.

bu eski arkadaşı ve eski hükümdarı

this old friend and former ruler

Michael'ın kafasını bir sopanın ucuna

Michael's head on the end of a stick.

takıp Bizans sokaklarında

following in the streets of Byzantium

dolaşıyordu. Michael'ın hatası

He was wandering. Michael's fault.

Basilius'a ne isterse onu vermek olmuştu.

It had become to give Basilius whatever he wanted.

Bu adam asla haddini bildirmedi.

This man never knew his place.

Bak ben imparatorum sen değilsin

Look, I am the emperor, you are not.

tarzı mesajlar vermedi. Onu yükselttikçe

He didn't give messages of that kind. As we elevated him...

yükseltti. Günün sonunda Michael

elevated it. At the end of the day, Michael

kendisini arkadaşlık kavramıyla kandırıyordu.

He was deceiving himself with the concept of friendship.

Arkadaş arkadaşı satmazdı.

A friend would not betray a friend.

Oysa mevzu güç olduğu zaman

However, when it comes to power

tarihte insanlar babalarına, kardeşlerine

In history, people to their fathers, to their brothers

bile saldırmışlardı. Michael ve

they had even attacked. Michael and

Basilius arasındaki ilişki yasaya

The relationship between Basilius and the law.

uymama durumuna bir örnek. Yasaya

An example of non-compliance. To the law.

uyan tarihi bir olaya geçelim şimdi de.

Let’s move on to a historical event now.

Milattan sonra 222

AD 222

yılında Han Hanedanı'nın çöküşünden

from the collapse of the Han Dynasty in the year

sonra Çin tarihi bir çıkmaza girmişti.

Then China had entered into a historical deadlock.

Ne zaman bir imparator başa geçse

Whenever an emperor rises to power.

bu imparatora bir komplo kuruluyor ve

a conspiracy is being devised against this emperor and

yerine daha güçlü bir imparator geliyordu.

A stronger emperor was coming in his place.

Ama bu güçlü imparator da gözden düştü mü

But did this powerful emperor also fall from grace?

o da katledilip yerine başka

he was also murdered and replaced with another

bir imparator geliyordu. Çin imparatoru

An emperor was coming. The Chinese emperor.

olmak neredeyse iki sene sonra

becoming almost two years later

suikastte uğramak demekti.

It meant to be assassinated.

959 yılına geldiğimizde General Sung

By the year 959, General Sung

imparatorluğun başına geçmişti.

He had taken over the empire.

Her imparator gibi Sung da can telaşına

Like every emperor, Sung is also in a state of distress.

düşmüştü. Generaller toplaşıp

had fallen. The generals gathered and

önceki hükümdarlar gibi kendisinin

like his predecessors

de canına kast edebilirdi. Sung

He could have taken his life. Sung

enteresan bir yöntem deneyecekti. Bir gün

He was going to try an interesting method. One day.

generalleri toplayıp sağlam bir ziyafet

Gathering the generals for a solid feast

verdi ve generallere bir konuşma yaptı.

He gave a speech to the generals.

Konuşmasında generallerin eğer fırsat

In his speech, he mentioned that if generals had the opportunity.

bulurlarsa kendi canına kast edebileceğinin

if they find it, it may lead them to harm themselves.

farkında olduğunu belirtti.

He/she stated that he/she was aware.

Ama bu generaller aynı zamanda

But these generals are also

imparatorun şüpheleri sonucu kendileri de

as a result of the emperor's suspicions, they themselves also

ölebilirdi. Sung onlara bir anlaşma teklif

He could have died. Sung made them an offer.

etti. Size araziler, evler, kadınlar

It gave. Lands, houses, women to you.

vereceğim. Görevinizden istifa edin

I will give. Resign from your position.

ve huzur içinde yaşayın dedi.

"And live in peace," he said.

Generaller şaşırmıştı. Yine de imparatorun

The generals were surprised. Nevertheless, the emperor's

teklifini kabul ettiler. Sonuçta

They accepted the offer. After all.

bir general olmakta imparatorun elinden

To become a general is in the hands of the emperor.

ölmeye yatkın bir meslekti.

It was a profession prone to death.

Sung ilerleyen yıllarda da benzer bir taktik

In the coming years, a similar tactic will be employed.

uyguladı. Savaşı kaybeden krallar

applied. The kings who lost the war

kendisine teslim olduğunda onları

when you submit to him, them

sarayına davet edip bir dostluk gemiyi

inviting you to your palace, a friendship ship

düzenliyordu. Bir gün yendiği bir krala

he was organizing. One day to a king he defeated

şarap ikram etmiş ama bu kral da

"offered wine but this king too"

şarabın zehirli olduğunu düşünerek

thinking that the wine is poisonous

içmekten çekinmişti. Sung da en son

He had hesitated to drink. Sung had also last.

o kadehi ağzına dikip şarabın zehirli

He tilted the glass to his lips, the wine poison.

olmadığını krala ispat etmişti.

had proven to the king that it was not so.

O saatten sonra kral, Sung'un

After that hour, the king, Sung's

sadık bir yaveri olmuştu. Sung'un

He had become a loyal aide. Sung'un.

başka bir taktiği de ele geçirdiği

another tactic he/she seized

kralları sanki öldürecekmiş gibi yapıp

pretending as if they are going to kill the kings

son anda onları affetmesiydi.

It was not to forgive them at the last moment.

Canı bağışlanan krallar Sung'a daha

The kings whose lives were spared are even more.

sıkı bağlanıyorlardı. Sung tam anlamıyla

They were holding on tightly. Sung literally.

politik bir hükümdardı. Etrafındaki

He was a political ruler. Around him

generallerle çatışmak yerine

instead of clashing with the generals

onlarla uzaşmaya gitmeyi seçmişti.

He had chosen to go away from them.

Dost gibi görünen samimiyetsiz insanları

Insincere people who appear to be friends.

yanından uzaklaştırmış ama kazandığı

"moved away from him but gained"

savaşlardan kendisine teslim olan

surrendered to him from the wars

kralları da yani eski düşmanlarını da

their kings as well as their old enemies

affedip onları sadık birer

forgiving them as loyal ones

dosta dönüştürmüştü. Eski düşmanlarının

He had turned into a friend. Of his old enemies.

hayatlarını bağışlıyormuş süsü vererek

giving the illusion of sparing their lives

onları dostlara dönüştürmeyi

to turn them into friends

iyi beceriyordu. Günümüze dönelim.

He was doing well. Let's return to our day.

Arkadaşımızla iş yapma fikri her zaman

The idea of working with our friend is always

cazip gelmiştir. Sonuçta bir

It has been attractive. After all, a

arkadaşımız hem zeka hem hayat

our friend is both intelligence and life

görüşü olarak genellikle bize yakındır.

Generally, their opinion is close to ours.

Birbirimizin eksiğini yediğini bildiğimizden

Since we know that we fulfill each other's shortcomings.

o kişinin nabzına göre şerbet

Adjust the syrup according to that person's pulse.

vermeye iyi biliriz. Bir arkadaşımızla

We know how to give well. With a friend of ours.

ortak bir işe girmek ilk bakışta

getting into a joint venture at first glance

makul gözüküyor. Ama problem şurada.

It seems reasonable. But the problem is here.

Arkadaşlarımızı bile o kadar iyi tanımıyoruz.

We don't even know our friends that well.

İnsanlar karanlık taraflarını

People their dark sides

en yakın dostlarından bile ustalıkla gizler.

He skillfully hides it even from his closest friends.

Basilius'un Michael'dan gizlediği gibi.

As Basilius hid from Michael.

Mesele iş ve güç olduğu zaman

When it comes to work and strength.

herkes bambaşka taraflarını ortaya döker.

Everyone reveals completely different sides of themselves.

Basilius ve Michael sıradan iki

Basilius and Michael are two ordinary ones.

köylü olsaydı arkadaşlıkları muhteşem

If they were peasants, their friendship would be splendid.

ilerlerdi. Ama işin içine güç ve

they would progress. But when power and the matter came into play

şöhret gibi parametreler girdiğinde

when parameters like fame are involved

insan ağırsızlaşmaya başlar.

A person begins to become weightless.

Arkadaşın arkadaş olarak kalmasını

May your friend remain as a friend.

istiyorsak onlarla beraber iş yapmak

If we want, to work together with them.

o kadar da iyi bir yöntem olmayacaktır.

It won't be such a good method.

Üçüncü ve son yasaya geçelim.

Let’s move on to the third and final law.

Niyetinizi gizleyin. Eylemlerimizin

Hide your intention. Our actions

arkasındaki amacı tam olarak açıklamadığımız

the purpose behind it that we did not fully explain

takdirde insanlar bize

In appreciation, people give us.

karşı bir savunma hazırlayamazlar.

They cannot prepare a counter-defense.

Niyetimizi gizlemek adına dikkat dağıtılması

Distraction to conceal our intentions.

tıcaları serpiştirmek iyi bir yöntem olabilir.

Sprinkling the tiles could be a good method.

Şimdi niyeti gizlemek yasasını

Now the law of concealing intent

çiğneyen tarihi bir örnekle devam edelim.

Let's continue with a historical example that crunches.

17. yüzyıl Fransız'daki

17th century French

ünlü sosyete fahişesi Ninon'a

to the famous socialite prostitute Ninon

bir gün misafir olarak Mark isminde

One day, as a guest named Mark.

bir adam gelmişti. Mark'in amacı

A man had come. Mark's purpose

bir kontesi baştan çıkarmaktı.

It was to seduce a countess.

Ama ne yapıp edip bunu başaramıyordu.

But no matter what she did, she couldn't achieve it.

O da sosyete fahişesi Ninon'dan

He is also from the high-society prostitute Ninon.

tavsiye almak istemişti. Ninon çok geçmeden

she wanted to get advice. Before long, Ninon...

bu adamın kadın psikolojisine

this man's understanding of female psychology

dair ne kadar beceriksiz olduğunu fark etti.

realized how clumsy he was.

Ama yine de bu gence yardım etmek istiyordu.

But still, she wanted to help this young man.

Ona verdiği ilk tavsiye,

His first piece of advice to him was,

Kontes'e yakınlaş ama bir taraftan da

Get closer to the Countess, but on the other hand...

mesafeli ve kayıtsız davranmaya

to behave distantly and indifferently

çalış olmuştu. Hatta ona karşı

It had worked. In fact, against him

flörtöz değil de derdini anlatacağım

I won't be flirty; I'll express my troubles.

bir arkadaş gibi davran dedi. Ninon

"She said to act like a friend. Ninon."

biliyordu ki bu hamleler sonucu Kontes'in

she knew that as a result of these moves, the Countess's

kafası karışacaktı. Kendisine hep

He would get confused. He always thought of himself as

tavlamak niyetiyle gelen bu adam

the man who came with the intention of seducing

arkadaşça yaklaştığında Kontes

When you approach in a friendly manner, Countess.

afa alacak ve bu adam üzerine düşünmeye

he will think about this man.

başlayacaktı. Ve Ninon için bir kadın

She was going to start. And for Ninon, a woman.

çözemediği ve gizemli gözüken bir

something that he/she couldn't solve and seems mysterious

adamdan etkilenirdi. Ninon verdiği

He would be influenced by the man. Ninon gave.

tavsiyelerdeki vitesi daha da arttırdı.

He increased the level of the recommendations even more.

Mark'e bu sefer de Kontes'in

This time, to Mark, the Countess's.

de katılacağı bir şölene yanında genç ve

He will also attend a gala with a young companion.

güzel bir kadınla gitmeye çalış dedi.

He said to try to go with a beautiful woman.

Kontes, Mark'i bu kadınla görünce

The countess, seeing Mark with this woman

kendisinden vazgeçtiğini sanacak,

he will think that you have given up on him.

azalan ilgiden dolayı kadını kıskanmaya

due to the decreasing interest in the woman to be jealous

başlayacak ve her şeyden öte Mark'inin

It will begin and above all, Mark's.

başka kadınlar tarafından da ilgi

interest from other women

gördüğünü zannedecekti. Planlar

He would think he saw it. Plans

gerçekten işe yaramıştı. Kontes birden

it had really worked. The countess suddenly

kendisinden uzaklaşan ve başka bir kadınla

distancing himself and with another woman

yemeğe gelen bu adamı kıskanmaya

to be jealous of this man who came to dinner

başlamış, hatta Mark'i artık gözüne

it has started, and even Mark is now in her sights.

daha çekici gelmeye başlamıştı.

It had started to seem more attractive.

Kontes gittikçe Mark'i'ye gösterdiği

The countess increasingly showed to Mark.

ilgiyi arttırdı. Artık esprilerine

increased the interest. Now, to his jokes

daha sesli gülüyor, daha flörtöz davranıyordu.

She was laughing louder and acting more flirtatiously.

Kale düşmek üzereydi. Bir gün Mark'i

The castle was about to fall. One day Mark...

Kontes'in evine ziyarete geldi.

She came to visit the Countess's house.

Kont yani Kontes'in kocası evde

The Count, that is, the Countess's husband is at home.

yoktu ve bu ikili yalnızdı. Mark'i de

he was not there and this duo was alone. Mark too.

gaza gelerek Nino'nun ona verdiği

by getting carried away, what Nino gave him

gizemli ol tavsiyelerini kırmaya ve

Be mysterious, break your advice and

içinden geldiği gibi davranmaya başladı.

He/She started to behave as he/she felt.

Kontes'in elini tuttu ve onu

He took the countess's hand and...

sevdiğini söyledi. Kontes birden

she said she loved him. The Countess suddenly

soğumuştu. Mark'i'deki o gizem ve

it had cooled down. The mystery in Mark's and

ulaşılmazlık havası bozulmuştu bir kere.

The aura of inaccessibility had been shattered once.

Kontes özür dileyip odadan ayrıldı.

The countess apologized and left the room.

Mark'i sonraları tekrar Kontes'in

Later, Mark will be the Countess's again.

evine ziyarete gelmek istemiş ama

he wanted to come visit your house but

Kontes kabul etmemişti. Denk getirip

The countess had not accepted. To match them up.

sohbet ettikleri zaman da artık o eski

when they talk, it's no longer the old one

kimyalarından eser yoktu.

There was no trace of their chemistry.

Sosyete fahişesi Nino baştan çıkarma

Society prostitute Nino seduction.

konusunda adeta çevresine danışmanlık

almost consulting those around him/her on the subject

veren bir uzmandı. Soylu aileler

He was a giving expert. Noble families.

gelip bu kadından ilişki tavsiyesi alıyordu.

he was coming to get relationship advice from this woman.

İnsanların gizemi, belirsizliği,

The mystery of people, the uncertainty,

bulmacaları sevdiğini bildiğinden

knowing that you love puzzles

Mark'i'den de gizemli ve çözülemez

More mysterious and unsolvable than Mark.

davranmasını istemişti. Bir flörtöz,

she had wanted him to behave. A flirtatious,

bir arkadaşla yakınlaşması, etrafındaki

getting closer to a friend, around him/her

kadınlardan da ilgi gördüğünü göstermesi

to show that he also receives interest from women

işe yarayan taktiklerdi. Günün sonunda

They were effective tactics. At the end of the day.

Mark'i'nin niyeti gizlenmiş,

Mark's intention is hidden,

büyü başlamıştı. Ama Mark'i ne zamanki

The magic had begun. But whenever it was Mark

gaza gelip niyetini şak diye belli etti,

she suddenly made her intentions clear in a rush of excitement,

işte o zaman büyü bozuldu.

That's when the spell was broken.

Kontes, Mark'i'nin kendisinden hoşlandığını

The countess likes Mark.

duyar duymaz tüm bunların bir oyun olduğunu

As soon as I heard all of this was a game

sezmişti. O arkadaşla yakınlaşmalar,

he sensed it. Those closenesses with that friend,

baloya başka kadınlarla gelmeler,

coming to the ball with other women,

hepsi kendini tavlama oyunuydu.

It was all just a game of seduction.

O saatten sonra Kontes'in gözünde

After that hour, in the eyes of the Countess

Mark'i'nin hiçbir çekiciliği kalmamıştı.

Mark had lost all of his charm.

İyi başladığı oyunu kötü bitirmişti.

He had started the game well but finished poorly.

Mark'i ve Kontes arasındaki ilişki,

The relationship between Mark and the Countess,

niyetini gizlemek yasasını çiğnemeye

to violate the law of hiding one's intent

dair bir örnek. Yasaya uymaya

an example related to compliance with the law.

dair bir örneğe geçelim.

Let's move on to an example regarding that.

Prusya'da bir vekil olan Otto von Bismarck,

Otto von Bismarck, a representative in Prussia,

Prusya'nın iktidarı adına

On behalf of Prussian authority.

Avusturya'yla savaşmak fikrini destekleyen

Supporting the idea of going to war with Austria

bir figürdü. Ama savaş arzusunu

He was a figure. But the desire for war

dillendirirse halktan ve vekillerden

if it communicates with the public and the representatives

tepki göreceğinin farkındaydı.

He was aware that he would face a reaction.

Bismarck da rol yapmaya başladı. Savaşın ne kadar

Bismarck also started to play a role. How much of the war...

kötü bir şey olduğundan, yetim kalan

due to something bad, orphaned

çocuklardan, evlansız kalan babalardan

from children, from fathers without spouses

bahsetti. Duygusal ve tam anlamıyla

He mentioned. Emotional and fully.

savaş karşıtı bir konuşma yaptı.

He gave an anti-war speech.

Bismarck bu konuşmayla beraber gördüğü

With this speech, Bismarck saw

destek sonrası önce bakanlığa,

after support, first to the ministry,

ardından da başbakanlığa terfi etti.

Then he was promoted to the Prime Ministry.

En sonunda krala o kadar yakınlaşmıştı ki

In the end, he had gotten so close to the king that...

onun zihnini çelmeye, savaşın

to distract his mind, of the war

aslında gerekli olduğuna ikna etmeye

to actually convince that it is necessary

çalıştı. Prusya en sonunda Avusturya'yla

It worked. Prussia finally with Austria.

savaşa girdi ve Bismarck tüm

He went to war and Bismarck all

bu süreçte niyetini krala ayarttığı

In this process, he/she seduced the king with his/her intention.

o ana dek gizlemişti. Bismarck

He had hidden it until that moment. Bismarck

bir aldatma ustasıydı. Vekillerin ve

He was a master of deception. The deputies and

halkın savaş fikrine karşı olduğunu biliyor

He knows that the public is opposed to the idea of war.

ama yeterince yükselirse kralı

but if it rises enough, the king.

ikna edebileceğini fark ediyordu. O da

He realized that he could convince her. So did he.

bir maske takarak sabır gösterdi,

he showed patience by wearing a mask,

bir role büründü. Nihayetinde gizlediği

It took on a role. Ultimately, it was hidden.

niyeti ortaya çıktığında savaş çoktan

by the time the intent was revealed, the war had already begun

başlamıştı.

It had begun.

İfade etmeyi, niyetlerimizden bahsetmeyi

To express ourselves, to talk about our intentions.

seviyoruz. Dürüst olmanın bir erdem olduğunu

We love it. That being honest is a virtue.

bildiğimizden içimizin ve dışımızın

what we know about our inner and outer selves

bir olmasını istiyoruz. Ama güce ulaşan

We want to be one. But those who reach power...

kişiler çoğu zaman dürüst olmamışlar.

People have often not been honest.

Niyetlerini ustalıkla gizleyip

Skillfully concealing their intentions

samimiyet maskesi takmışlardır.

They have worn a mask of sincerity.

İnsanları kandırmak o kadar da zor değildir.

It's not that hard to deceive people.

İşin içine Bismarck gibi duygusallık

Sentimentality like Bismarck in the mix.

kattığımızda insanlar söylenenlere

when we add that people listen to what is said

inanırlar. Samimi gözüktüğümüz sürece

They believe. As long as we appear sincere.

insanlar dürüst olduğumuzu, yalan

people that we are honest, lies

söylemediğimizi zannederler. Oysa samimiyet

They think we didn't say it. However, sincerity.

ilüzyonu gayet de rol yaparak

acting quite convincingly in the illusion

elde edinilebilen bir şeydir.

It is something that can be obtained.

Bismarck gibi kişiler samimi gözükür,

People like Bismarck appear sincere,

duygusal konuşur ama içlerindeki

They speak emotionally, but what's inside them.

niyet bambaşkadır.

The intention is entirely different.

Ve evet arkadaşlar, bu podcastlik benden bu kadar.

And yes friends, that's all from me for this podcast.

Bir dahaki podcastlerde görüşmek üzere.

See you in the next podcasts.