Funda Temoçin ile Sesli Düşünüyorum / Emrah Bilge

Bu dizinin betimlemesi TRT tarafından Sesli Betimleme Derneğine yaptırılmıştır.

The description of this series has been made by the TRT (Turkish Radio and Television Corporation) through the Audio Description Association.

Hadi başlayalım.

Let's get started.

Sevgili dinleyenler hoş geldiniz.

Dear listeners, welcome.

Bugünkü bölümümüzde Çöpüne Sahip Çık Vakfı Genel Müdürü Emrah Bilge ile birlikteyiz.

In today's episode, we are with Emrah Bilge, the General Manager of the Take Care of Your Trash Foundation.

Emrah hoş geldin.

Emrah, welcome.

Hoş bulduk.

Nice to be here.

Seninle sohbetimiz için çok heyecanlıyız ama seni tanımayan dinleyiciler için ben kısaca birazcık senin özgeçmişinden bahsetmek istiyorum.

We are very excited about our conversation with you, but I would like to briefly talk about your background for the listeners who do not know you.

Sonra zaten detaylı sohbet edeceğiz.

Then we will talk in detail anyway.

Sevgili dinleyenler Emrah otobiyoloji bölümü mezunu.

Dear listeners, Emrah is a graduate of the department of autobiology.

Dolayısıyla aslında belki de şu anda kendi rolüyle direkt bağlantılı bir eğitim almış ve bu sektörde de çok uzun senelerdir emek veren bir yönetici.

Therefore, he is actually a manager who may have received training directly related to his role and has been working in this sector for many years.

Emrah 2000 yılında WWF Türkiye'de proje yöneticisi olarak çalışmaya başlıyor ve sonrasında Toplum Gönüllüleri Vakfı ve sonrasında Anne Çocuk Eğitim Vakfı'nda yönetici olarak görev yapıyor.

Emrah started working as a project manager at WWF Turkey in 2000, and later served as an administrator at the Community Volunteers Foundation and then at the Mother-Child Education Foundation.

Sonra Emrah kariyerinde bir değişiklik yapmaya karar veriyor.

Then Emrah decides to make a change in his career.

Ve kurumsal hayata 2009 yılında AVEA'da sosyal sorumluluk ve kurumsal ilişkiler ekibiyle çalışmaya başlayarak devam ediyor.

And it continues in corporate life by starting to work with the social responsibility and corporate relations team at AVEA in 2009.

2015-2017 yılları arasında Esas Holding'in Sosyal Yatırım Birimi Esas Sosyal'in kuruluşunda görev alarak ilk fırsat programının tasarımı ve hayata geçirilmesinde de rol alıyor.

Between 2015-2017, he was involved in the establishment of Esas Social, the Social Investment Unit of Esas Holding, and also played a role in the design and implementation of the first opportunity program.

Ve Emrah Ağustos 2017'den beri Çöpüne Sahip Çık Vakfı'nda genel müdür olarak görev yapıyor şu anda.

And Emrah has been serving as the general manager of the Çöpüne Sahip Çık Foundation since August 2017.

Emrah tekrar hoş geldin.

Emrah, welcome back.

Hoş bulduk.

Nice to be here.

Bugün hakikaten hepimizin aslında hayatında belki her gün defalarca kez cümle içinde kullandığı ama bence tam da neyi söylediğimizden de emin olmadığımız bir kavramı konuşarak seninle başlamak istiyorum sohbetimize.

Today, I actually want to start our conversation by discussing a concept that perhaps all of us use in sentences multiple times a day in our lives, but I believe we're not entirely sure about what we mean by it.

Çöp nedir? Yani çöpün gerçekten doğru terminolojik olarak anlatımı var mıdır? Sen bize ne söylersin?

What is garbage? Is there really a correct terminological description of garbage? What do you have to say to us?

Yani bir sözlükte bir tanımı var.

So there is a definition in a dictionary.

Türk Dil Kurumu'nun işte büyük sözcüğüne girip yazdığınızda bir karşınıza bir şey çıkıyor. O da aşağı yukarı şöyle ezbere bilmiyorum da işte kullanılmaz hale gelen eşyaların veya yemek artıklarının veya işte süptüntülerin, evden atılacak pisliklerin tamamına çöp denir gibi bir tanım var.

When you enter the Turkish Language Institution and type in the word 'garbage,' you come across something like this, although I don't remember it verbatim: there is a definition that refers to all items that have become unusable, leftover food, or waste materials, and everything that is filthy and needs to be thrown out from the house is referred to as trash.

Bu ama dil bilgisi tanımı. Biz Çöpüne Sahip Çık Vakfı'nda farklı bir tanım yapıyoruz. Çöp ben neye çöp dersem odur.

This is just a grammatical definition. At the Clean Up Your Trash Foundation, we have a different definition. Trash is whatever I call trash.

Bu çünkü bugünkü tüketim toplumunda bugünkü bu kullanım.

This is because of today's consumption society and this usage today.

Yani at çağında aslında bireyin, tüketicinin, benim çok sevmediğim bir kelime tüketici ama biraz sonra neden sevmediğimi de açıklarım.

So in the age of the horse, actually the individual, the consumer, which is a word I don't really like, but I will explain later why I don't like it.

Tüketicinin neyin çöp olduğuna tamamen karar verdiği bir yerdeyiz.

We are at a point where the consumer has completely decided what is trash.

Burada tabii ki yüzde yüz tüketicinin kontrolünde değil her şey.

Of course, not everything here is under the complete control of the consumer.

Çünkü üretim maliyetleri vesaireye göre artık çok dayanıklı mallarda üretilmiyor ama mesela şimdi önümüzde duran bardaklarda işte sularımız var burada.

Because now, due to production costs and so on, very durable goods are no longer being produced, but for example, we have our drinks in the glasses that are in front of us.

Bu bardaklardaki suları içtikten sonra bu bardaktan sıkılırsam, bunu daha kullanmak istemezsem atabiliyorum ve çöp olmasına ben karar veriyorum.

After I drink the water from these cups, if I get tired of this cup and don't want to use it anymore, I can throw it away, and I decide when it becomes trash.

Yani subjektif bir.

So it's subjective.

Subjektif, subjektif yani.

Subjective, subjective that is.

Hepimizin hayatında çöp başka bir şey.

In all of our lives, garbage is something else.

Bu gömleği beğenmiyorum artık. Sıkıldım bu gömlekten.

I don't like this shirt anymore. I'm tired of this shirt.

Sapa sağlam ama beş yıldır da giyiyorum ama artık yeter ya bu kadar niye sağlam yapmışlar.

It's perfectly fine, but I've been wearing it for five years now, and enough is enough, why have they made it so durable?

Atıyorum çöp oluyor.

I'm pretending it's garbage.

Ya da işte eve üç kilo üzüm alıyorum.

Or I am bringing three kilos of grapes home.

Üç kilo üzümün bir kısmını yiyorum.

I am eating a portion of three kilograms of grapes.

Bir kısmı birazcık yumuşadı diye kaldırıp atıyorum.

I'm throwing it away just because a part of it has softened a little.

Çöp oluyor.

It's becoming garbage.

Aslında büyük oranda ben karar veriyorum çöpün ne olduğuna.

Actually, I largely decide what constitutes the trash.

Dolayısıyla neyin çöp olmadığına da karar vermek gibi bir gücüm var aslında elimde birey olarak.

Therefore, as an individual, I actually have the power to decide what is not trash.

Dolayısıyla aslında bizim yaptığımız çöp tanımı genel olarak biz neyin çöp olduğunu söylüyorsak o çöptür.

Therefore, what we actually do is define garbage; in general, whatever we say is garbage is garbage.

Hiç böyle düşünmemiştim.

I had never thought like this.

Yani çöpe böyle relatif bir bakış açısı getireceğini düşünmemiştim.

I didn't think it would bring such a relative perspective to the trash.

Ama doğru söylüyorsun.

But you are speaking the truth.

Yani sanıyorum herkesin hem kullanım alışkanlıkları hem belki kültürel davranış öğrendiğimiz davranış modelleri de birazcık hepimizin çöpü nasıl tanımladığı üzerinde etkili oluyor.

So I think everyone's usage habits and perhaps the behavioral models we learn culturally are also a bit influential on how we define garbage.

Şunu soracağım.

I will ask this.

Şimdi az önce seni dinleyicilerimize tanıtırken senin biyoloji mezunu olduğunu söyledik.

We just introduced you to our listeners saying that you are a biology graduate.

Sonrasında senin farklı vakıflarda sosyal sorumluluk konusunda almış olduğun farklı rollerden bahsettik.

Afterwards, we talked about the different roles you have had in various foundations regarding social responsibility.

Arada bir kurumsal ama yine ilintili başka bir rolün var ve 2017'den bu yana da değil mi?

You have another role that is corporate but still related every now and then, and it's been since 2017, right?

Özellikle belki bu senin bebeğin gibi de olmuştur diye tahmin ediyorum zaman içerisinde.

I guess it might have been like your baby over time, especially.

Çünkü kuruluşundan çok kısa süre sonra burada sende.

Because shortly after its establishment, you are here too.

Sen de görev yapmaya başladın.

You have also started to serve.

Sen nasıl oldu da kendi kariyerinde böyle bir yol izledin?

How did you choose to take such a path in your career?

Neden buraya geldin?

Why did you come here?

Bir onu merak ediyorum gerçekten.

I really wonder about it.

Yani çok tesadüfi oldu aslında ilk adım.

So it was actually quite coincidental for the first step.

Üniversiteden mezun olduktan sonra bir arkadaşım WWF'de çalışıyordu.

After graduating from university, a friend of mine worked at WWF.

Bizim bir pozisyonumuz var boş.

We have a vacant position.

İlgilenir misin, başvurmak ister misin dedi.

"Are you interested, would you like to apply?" he/she said.

Ben de anlamlı ne yapabilirimi düşünüyordum o sırada.

I was also thinking about what meaningful thing I could do at that moment.

Çünkü biyolojiden mezun olduğumuzda o dönemde.

Because when we graduated from biology at that time.

Şimdiki kadar da popüler değil.

It's not as popular as it is now.

Ben moleküler biyoloji okudum bir de.

I studied molecular biology as well.

Yani çiçek, böcek değil benimki.

So my kind is not a flower or a bug.

Ya işte medikal firmalarda, ilaç sektöründe pazarlamada çalışıyordunuz ya da üniversitede kalıyordunuz.

Well, either you were working in marketing at medical companies in the pharmaceutical sector or you were staying at the university.

İkisi de çok istediğim şeyler değildi.

Neither of them were things I really wanted.

Dolayısıyla birazcık o fırsat açılınca aldım o fırsatı elime ve oradan devam ettim.

Therefore, when that opportunity opened up a little bit, I took it in my hands and continued from there.

İyi de etmişim diye düşünüyorum.

I think I've done well.

Başta bir şey söyledim.

I said something at the beginning.

Hani aldığım eğitimle, formal eğitimle bağlantısı var mı? Var.

Is there a connection between the training I received and formal education? Yes, there is.

Çevre alanında çalışıyorsan.

If you are working in the field of environment.

Ben daha önce gençlik alanında da çalıştım.

I have also worked in the field of youth before.

Toplum yönüllerinde.

In the directions of society.

Aç evde, anne çocuk, eğitim vakfında çocuk alanında da çalıştım.

I worked in an open house, as a child with my mother, and also in a foundation focused on children's education.

Sivil toplumun şöyle bir güzelliği var.

Civil society has such a beauty.

Girdiğin her sivil toplum kuruluşunda bir şeyler öğreniyorsun.

You learn things in every NGO you enter.

O toplumsal sorunlar ya da o toplumsal ihtiyaca dair bir şeyleri öğrenmek zorundasın ki o öğrendiğin şeyle ilgili çalışmalara devam et.

You need to learn something about those social issues or that social need in order to continue working on what you have learned.

Dolayısıyla başladım oradan ve o şekilde devam etti.

Therefore, I started from there and continued that way.

Yani maddi bir şey üretmektense bir fayda üretmek, bir şeyi değiştirebiliyor olmak ya da o değişime katkıda bulunmak.

So, rather than producing something material, it's about generating a benefit, being able to change something, or contributing to that change.

Çok büyük bir tatmin duygusu yaratıyor insanda bence.

I think it creates a great sense of satisfaction in a person.

Dolayısıyla bu ticari olarak da yapılabilir bu arada.

Therefore, this can also be done commercially in the meantime.

Ben yani kurumsal tarafı, ticari tarafı tamamen göz ardı etmiyorum.

I do not completely ignore the corporate side, the commercial side.

Zaten Avaya'da da çalıştım o dönemde.

I also worked at Avaya during that time.

Ama öyle başladı.

But it started like that.

Tamamen tesadüfi başladı.

It started completely by coincidence.

Bazen tesadüfen yapılan şeylerin en doğru kararlar olduğu ortaya çıkıyor.

Sometimes it turns out that the things done by chance are the best decisions.

Benim açımdan en doğru karar buydu bence.

I think this was the best decision from my perspective.

İyi ki de başlamıştım.

I'm glad I started.

Şimdi çöpüne sahip çıktı da aslında herhalde onu hissediyorsun değil mi?

Now it's taken care of its trash, but you probably feel it, right?

Yani manevi olarak da topluma üretiyorsun.

So you are also contributing to society spiritually.

Ürettiğin katkıyı sanıyorum birebir gözlemleme fırsatını da buluyorsun.

I believe you also have the opportunity to directly observe the contribution you make.

Bir bağlam oluştu diye anlıyorum.

I understand that a context has formed.

Burada şey var aslında.

Actually, there is something here.

Bu biraz şimdi dinleyenler şöyle düşünüyorlar.

Some of the listeners are thinking like this now.

Sivil toplum çalışanlarına bakışta aslında çok doğru olmayan bir naiflik var.

There is actually a naivety in the perspective towards civil society workers that is not very accurate.

Eskiden daha çoktu.

There used to be more before.

Ben WWF'de ilk çalışmaya başladığımda maaş alıp almadığım soruluyordu bana.

When I first started working at WWF, I was asked whether I was getting paid or not.

Ben de diyordum ki bu benim işim.

I was saying that this is my job.

Yani neredeyse 24 bu işi yapıyorum ki o zaman çok daha yoğun çalışıyorduk.

So I've been doing this for almost 24 years, and back then we were working much harder.

Burada böyle bir idealizm.

There is such an idealism here.

Tabii ki var.

Of course there is.

Ama bence önemli olan şey şu.

But I think the important thing is this.

Biraz fazla işin kariyer tarafına girdik ama bence bunu anlatmak da faydalı.

We went a bit too much into the career side, but I think it's helpful to explain this.

Bu sadece ve sadece bir iyilik üretmek için yapılacak bir şey değil.

This is not just something that will be done to create a good deed.

O zaman gönüllü olursun.

Then you will become a volunteer.

Yani bu işe girip de profesyonel olarak çalışmazsın.

So you won't enter this job and work professionally.

Çünkü bu bir uzmanlık gerektiriyor.

Because it requires expertise.

Ama şunu gördüm o dönemden sonra hep.

But I saw this after that period always.

Bugüne kadar aradan 25 yıl geçmiş.

25 years have passed since then.

Biyoloji okumuş olmanın evet bir pozitif etkisi var.

Yes, there is a positive effect of having studied biology.

Pozitif düşünme.

Positive thinking.

Pozitif düşünme konusunda.

About positive thinking.

Ama esas buradaki hikaye ben insanla çalışıyorum.

But the main story here is that I work with people.

Yani sivil alanda çalışan herkes eğer çok spesifik bir biyolojik çalışma yapmıyorsa insanla çalışıyoruz.

So, everyone working in the civilian sector is dealing with humans unless they are doing very specific biological research.

Eğitimde de insanla çalışıyoruz.

We are also working with people in education.

Gençlikte de insanla çalışıyoruz.

We are also working with people in youth.

Şimdi Çöpüne Sahip Çık Vakfı herkes diyor ki atık teknolojide.

Now the Take Care of Your Trash Foundation says everyone is in waste technology.

Biz o tarafında değiliz işin.

We are not on that side of the matter.

O tarafını belediyeler ve yönetim yapıyor.

That side is managed by municipalities and the administration.

Biz insanla çalışıyoruz.

We work with people.

İnsanı değiştirmeye çalışıyoruz.

We are trying to change humanity.

Dönüştürmeye.

Do not convert.

Aslında davranış değişikliği kısmını siz edebiliyorsunuz.

Actually, you can edit the behavior change part.

Yani dolayısıyla evet biyolog olmamın bir artı etkisi var.

So, yes, being a biologist has a positive effect.

Fakat şimdi bazen düşünüyorum zaman zaman sosyolog olsaydım, sosyal psikolog olsaydım daha büyük bir etkisi de olabilirdi.

But now I sometimes think that if I were a sociologist or a social psychologist, it could have had a greater impact.

Ve şunu görürsün sivil alanda çalışanların çoğu belli bir noktadan sonra yüksek lisanslarını ya da doktoralarını sosyoloji ve sosyal psikoloji üzerine yaparlar.

And you will see that most of those working in the civil sector pursue their master's or doctoral degrees in sociology and social psychology after a certain point.

Çok arkadaşım da var bunu yapan.

I have many friends who do this too.

Çünkü toplumu anlaman gerekiyor.

Because you need to understand society.

İnsanı anlaman gerekiyor.

You need to understand people.

Dolayısıyla çok heyecan verici benim için bu.

Therefore, this is very exciting for me.

Hangi alanda çalışırsan çalış.

Whatever field you work in.

İnsanın neyi neden yaptığını ve nasıl değişebileceğini düşün.

Consider what drives a person to do something and how they can change.

Düşünerek yol alıyorsun.

You are moving forward by thinking.

Ve bu hiçbir zaman sıkmıyor insanı.

And this never gets boring for a person.

Sen bu derneğe ilk katıldığında bu derneğin başarısını sana tarif et desek.

If we asked you to describe the success of this association when you first joined it.

Yani çöpüne sahip çıkın.

So take care of your trash.

Gerçekten başarıya ulaştığını tarifleyecek olsan bize neleri söylersin?

If you were to describe what success really looks like for you, what would you tell us?

Yani sen kendini ne zaman başarılı görüyorsun ya da göreceksin?

So when do you see yourself as successful or when will you see yourself as successful?

Şimdi burada iki tane ayrı şey var.

Now there are two separate things here.

Çöpüne sahip çıkmak ve 2015 yılında Murat Vargı tarafından.

Taking care of your trash and by Murat Vargı in 2015.

Onun önderliğinde daha doğrusu bir grup iş insanı tarafından kurulmuş bir vakıf.

It is a foundation established by a group of business people, led by him.

Dolayısıyla aslında oradaki hedefi koyan yani bu vakıfın varlık nedenini, vizyonunu, misyonunu koyan zaten benim yönetim kurulum.

Therefore, the one who actually sets the goal there, that is the reason for the existence of this foundation, its vision, and its mission, is already my board of directors.

Yönetim kurulu başkanı olarak da Murat Vargı.

As the chairman of the board, Murat Vargı.

Ama bunun nasıl yapılacağını, bunun sahada nasıl hayatı geçirileceğini ya da işte bu işin nasıl doğru bir yere geleceğini vakfın ya da çalışmaların nasıl büyütüleceğini söyleyecek olan ya da onu ortaya koyacak olan da profesyonel ekip.

But the one that will explain how this will be done, how it will be implemented in the field, or how this work will reach the right place, and how the foundation or efforts will grow is also the professional team.

Sadece ben de değil benimle beraber çalışan.

Not only me, but also those who work with me.

Gönüllü ya da profesyonel tüm arkadaşlar.

All friends, whether voluntary or professional.

Şimdi orada çok önemli bir denge var.

Now there is a very important balance there.

Kaptanın sana rotayı göstermesi gerekiyor.

The captain needs to show you the route.

Kaptan burada kurucu oluyor tabii ki doğal olarak.

Of course, the captain is naturally becoming the founder here.

Ondan sonra da dümendeki kişinin ki bu da benim burada o rotayı doğru bir şekilde hayata geçirmesi gerekiyor.

After that, the person at the helm, which is me, needs to implement that course correctly here.

Bu metaforu ben çok kullanıyorum çünkü çok basit anlatıyor aslında her şeyi.

I use this metaphor a lot because it actually explains everything very simply.

Başarı orada aslında okunulan vizyonun.

Success is actually the vision that is read there.

Okunulan vizyona ulaşmak için.

To reach the vision being read.

Yapman gerekenlerin nasıl yapıldığı ve orada neler elde ettiğin.

How to do what you need to do and what you achieve there.

Somut çıktılar.

Concrete outputs.

Ve somut çıktılar sivil alanda çok zor ölçülen şeyler.

And concrete outputs are things that are very difficult to measure in the civilian sphere.

Yani hele özellikle böyle davranış dönüşümüyle ilgili şeyler yapıyorsan çok çok zor.

So especially if you are doing things related to behavioral change, it's very, very difficult.

Hem de nasıl.

Absolutely.

Yani kültüre dokunan her şey gibi aslında yani değil mi?

So, like everything that touches culture, right?

Evet.

Yes.

Davranış değişikliği.

Behavior change.

Hani buralarda bir şeyler oluyor ya birisi sana söylüyor bile olsa o bile bence bir başarı.

You know how there are things happening around here, even if someone tells you about it, I think that’s an achievement in itself.

Tariflenmemiş ama bir şeylerin değiştiğiyle ilgili emareleri gördüğün bir dünya bile belki başarılıymış.

Even a world where you see signs that something has changed, though not defined, might be successful.

Başarı sayılabilir davranış değişikliği olacak.

Success will be measurable behavior change.

Bütün sivil alanda benim açımdan bu insandan insana değişebilir ama benim de duyduğum en çok duyduğum şey bu.

In all civil matters, this can vary from person to person in my view, but what I have heard the most is this.

Sivil toplum alanındaki başarının en büyük kriteri bana soracak olurlarsa.

If you were to ask me what the biggest criterion for success in the field of civil society is.

Faydalanıcı olan yani o yaptığın işten sonuçta bir sosyal fayda elde edecek.

The beneficiary is the one who will ultimately obtain a social benefit from the work you have done.

Hayatı değişecek olan insanların memnuniyeti ve yüzlerindeki gülümseme.

The satisfaction and smiles on the faces of people whose lives will change.

Ya da gülümseme olmasa da tatmin olma ve gerçekten takdir edilme duygusu.

Or the feeling of satisfaction and truly being appreciated even without a smile.

Somutlaştırayım.

Let me put it concretely.

Bir eğitim projesi yaptık.

We carried out an education project.

Biz belki biraz sonra daha detaylı konuşuruz.

Maybe we'll talk in more detail a little later.

318 bin civarında öğretmen bu eğitim projesi kapsamında çevre eğitimi, atık yönetimi eğitimi aldı.

Approximately 318 thousand teachers received environmental education and waste management training within the scope of this education project.

Milli Eğitim Bakanlığı bir protokolümüz üzerinden.

Through a protocol with the Ministry of National Education.

Öğretmenlerden ve öğrencilerden geri bildirimler geliyor.

Feedback is coming from teachers and students.

Bunlar ölçülebilir değiller.

These cannot be measured.

Evet çünkü subjektifler ama pozitif geliyor olması işte demin sorduğun o başarının kriterinidir odur.

Yes, because they are subjective, but the fact that they come across as positive is the criterion for the success you just asked about.

Yani yoksa bu çok iş dünyasında kullanılan rakamlarla, sayılarla, oranlarla başarıyı ölçmek.

So isn't it measuring success with numbers, figures, and ratios that are commonly used in the business world?

Mutlaka.

Definitely.

Bir yere kadar mümkün ama ben orada birazcık dikkatli olmak taraftarıyım.

It's possible up to a point, but I prefer to be a little careful there.

Yani çünkü kurumsal alanda biz şunları çok duyduk zamanında.

So because we have heard a lot of these things in the corporate field in the past.

Bir buçuk milyon çocuğa eğitim verdik diyen kurumun bir buçuk milyon çocuğa sadece yarım saatlik bir seminer vererek bunu söylüyor olduğunu bilerek yola çıktık bazı yerlerde.

We set out knowing that an institution claiming to have educated one and a half million children is saying so by only providing half an hour of seminar to those one and a half million children in some places.

Şimdi bu da başarı demek çok zor.

It's very difficult to say that this is a success now.

Çünkü o çocukların hayatında neyi değiştirdiğini bilmiyorsun.

Because you don't know what change it brings to those children's lives.

Sen kendi yaptığını yapmış olmak ve yanına tik atmakla başarılı olmuyorsun.

You are not succeeding by just ticking off what you have done.

Çok doğru.

Very true.

Bu çok önemli bir şey.

This is a very important thing.

Hem de böyle bir konuda.

Especially on such a matter.

Ama hiç.

But never.

Hiç mümkün değil.

It's impossible.

Yani satışçıysan evet kendi satışın üzerinde yanına tik koyarsın.

So if you're a salesperson, yes, you can put a check mark next to your own sales.

Müşteri memnuniyeti ikinci sırada olabilir orada belki ama.

Customer satisfaction may be second there, perhaps.

Ama bu iş öyle bir şey değil.

But this job is not like that.

Yani ben üç yüz bin çocuğa ulaşmam gerekiyordu.

So I needed to reach three hundred thousand children.

Ulaştım mı ulaştım tik.

Did I reach it, I reached it, tick.

Ama nasıl ulaştın?

But how did you reach it?

O çocukların hayatında bir şey değiştirdin mi?

Did you change something in those kids' lives?

Çocuklar ne hissediyorlar?

What are the children feeling?

Bunu bilmeden başarı çok iddialı bir şey orada.

Success is a very ambitious thing there without knowing this.

Şimdi bizim aslında belki benzer geçmişlerde ya da disiplinlerde çalışmış olmamamıza rağmen.

Now, although we may not have worked in similar backgrounds or disciplines, perhaps.

Senin söylediklerinde çok yakın bulduğum bir şey var.

There is something in what you said that I find very relatable.

O da şu.

That's it.

Davranış değişikliğiyle ilgili olan kısımda sadece dediğin gibi sayısal hedeflerle ya da yaptıklarınla bunu başarılı adletmek mümkün değil.

In the part related to behavior change, it is not possible to consider it successful only with numerical targets or what you have done, as you said.

Öte yandan bir de yeni öğrenme yöntemleri ve davranış değişikliğini biraz daha hızlandıran ya da daha etkili olduğunu gördüğümüz.

On the other hand, we have also seen new learning methods and behavior changes that accelerate things a bit more or appear to be more effective.

Bizim en azından insan kaynakları alanında gördüğümüz bazı yöntemler oluyor.

There are some methods that we observe at least in the field of human resources.

Şunu merak ediyorum.

I'm curious about that.

Bu eğitimleri.

These trainings.

Devlet verirken ya da bu davranış değişikliğini yaratmaya çalışırken biliyorum sizin de farklı yöntemler kullandığınızı birazcık bize onları anlatır mısın?

While the state is giving or trying to create this behavioral change, I know that you also use different methods; could you share a bit about them with us?

Neleri farklı yaparak gerçekten oradaki farkındalığı arttırmaya çalışıyorsunuz?

What things are you doing differently to really try to increase awareness there?

Neleri farklı yapmaya gayret ediyorsunuz?

What are you trying to do differently?

Onu merak ediyorum.

I am curious about him/her.

Genelden biraz istersen çöpüne sahip çık vakfına geleyim.

If you want, I can come to your foundation and take care of your trash a little.

Genel olarak sivil alanda yani toplumdaki doğru yöndeki değişimi teşvik etmeye çalıştın ya da iteklemeye çalıştın.

Overall, you tried to encourage or push the right change in the civil space, meaning in society.

Yaklaşmalarda mümkün olduğu kadar aynı göz seviyesinde bakmak gerektiğini düşünüyorum.

I believe that in approaches, it is necessary to look at the same eye level as much as possible.

Sadece Türkiye'de değil yıllar boyu dünyada da sivil toplumun genel yaklaşımında bir hata oldu.

Not only in Turkey but also worldwide, there has been a mistake in the general approach of civil society over the years.

Biz daha geç fark ettik bunu biraz.

We noticed this a bit later.

Bir doğru var ve doğruyu öğretmeye geldik yaklaşımı.

There is one truth, and we have come to teach the truth approach.

Çok yanlış bir yaklaşım.

A very wrong approach.

Çünkü uzunca bir süredir belli sebeplerden dolayı belli şeyleri yapmaya devam etmiş ve gelmiş insanlara dönüp sen bugün ne kadar yanlış yapıyordun ben sana doğrusunu öğretmeye geldim demek.

Because it means to turn to people who have continued to do certain things for certain reasons for a long time and say, "You were so wrong today, I came to teach you the right way."

Bir duvar inşa edilmesine sebep oluyor.

It is causing a wall to be built.

Çünkü insanlar değişimi tercih edecek varlıklar değiller.

Because people are not beings that prefer change.

Yani değişim evet çok kaçınılmaz bir şey ama bu aslında insanların tercihi olan bir şey değil.

So, change is indeed an unavoidable thing, but it is not actually something that people choose.

Dolayısıyla orada eşit seviyeden bakmak gerektiğini düşünüyorum.

Therefore, I think it is necessary to look at it from an equal level.

Bu ne demek?

What does this mean?

Beraber öğreniyoruz aslında birçok şeyi biz faydalanıcılarla toplumla.

Actually, we learn many things together with the beneficiaries and the community.

Yani zaman zaman hata yaptığımızı görüyoruz.

So we see that we sometimes make mistakes.

O hatayı toplumun düzelttiğini ya da işte bizim hedef kitlemizin düzelttiğini görüyoruz.

We see that the society or our target audience has corrected that mistake.

Şimdi eğitim konusu açılıyor.

Now the topic of education is coming up.

Kaldığında da bir sivil alanda şöyle bir şey yok.

When you stay, there is no such thing in a civilian area.

Çok fazla kaynak kullanıyorsun.

You are using too many resources.

Çok küçük ekiplerle yapıyorsun.

You are doing it with very small teams.

Yani bir vakıf alt arasında ancak çok büyük vakıflarda olabilecek şey bir eğitim departmanı ayrı bir farkındalık departmanı bir iletişim departmanı bunlar olmuyor genelde.

So, a foundation typically doesn't have things like a separate education department, a separate awareness department, or a communication department, which are usually only found in very large foundations.

O zaman ne yapıyorsun?

What are you doing then?

Farklı kaynakları alıp beraber bir araya getirip bir tabiri caizse yemek çıkarmaya çalışıyorsun.

You are trying to take different sources and bring them together to, so to speak, create a dish.

Bizim mesela işte bu çöpüne sahip çıkıyorum eğitim projesi.

For example, I am taking responsibility for this garbage education project.

İlkokul 3. sınıf öğrencilerimiz.

Our 3rd grade elementary school students.

Öğrencilerini ve öğrencilerin öğretmenlerini hedefliyor.

It targets the students and their teachers.

Eğitim içeriğini Kocaeli Üniversitesi eğitim fakültesiyle hazırladık.

We prepared the training content together with the Faculty of Education of Kocaeli University.

Onları aldık koyduk.

We took them and put them in.

Yemeğin birleşenleri birden biri oydu.

The ingredients of the dish were suddenly one of them.

DP World Yarımca adında bir destekçimiz vardı.

We had a supporter named DP World Yarımca.

Yemeğin birleşenlerinden biri oydu.

One of the components of the meal was that.

Hem finansmanını sağladı hem lojistiğine ciddi katkıda bulundu ve gönüllü olarak da çalışanlarla içinde yer aldı.

He both provided funding and made significant contributions to the logistics, and he also participated with the employees voluntarily.

Bir diğeri çeşitli iletişim kanalları kullandık.

We used various communication channels.

O iletişim kanallarında bunu duyurmak zorundaydık.

We had to announce this on those communication channels.

Bir diğeri de tabii ki bakanlık kamu.

Another one is of course the public ministry.

Yani eğitim projesi yapıyorsan bakanlık olmadan yapma şansın yok.

So if you are doing an education project, you have no chance of doing it without the ministry.

Hepsini bir araya getirmek.

Bring them all together.

Hepsini doğru yerlere koymak.

Put them all in the right places.

Doğru yerlere koyduktan sonra da hepsini memnun edip ortaya bir ürün çıkarmaktı.

After putting everything in the right places, it was about satisfying everyone and creating a product.

Ürünü çıkardık.

We launched the product.

O bizim için çok büyük bir başarı oldu.

It was a great success for us.

Ama çok uzun sürdü.

But it took a long time.

Ne kadar sürdü?

How long did it last?

2019'da 2022 arasında adım adım adım adım büyüttüğümüz bir çocuk gibi ilerledi bu.

This progressed like a child we gradually raised step by step between 2019 and 2022.

Son aşamasında bakanlıktan onay alıp protokol imzalama sürecinde zaman zaman...

During the final stage, obtaining approval from the ministry and at times in the process of signing the protocol...

Bu kadar uzadı bu iş artık olmayacak bırakın.

This has dragged on for too long, it won't work anymore, let it go.

Telkinleri de geldi başka yerlerden.

Their suggestions also came from other places.

Fakat ben bunun böyle olmayacağını bildiğim için inat ettik.

But I insisted because I knew it wouldn't be like this.

Ve en sonunda bakanlıkla el sıkıştı protokolü imzaladık.

And finally, we shook hands with the ministry and signed the protocol.

Ve 318 bin öğretmen ulaştı ÖBA sistemi üzerinden bu eğitim projesi.

And 318 thousand teachers reached this educational project through the OBA system.

Bu çok önemli bir sayı.

This is a very important number.

Dolayısıyla burada birazcık işte doğru şeyleri getirmek.

Therefore, it's about bringing the right things here a little bit.

Doğru birleşenleri bir araya getirmek.

Bringing the right components together.

Ve sabırlı olmak gerekiyor.

And it is necessary to be patient.

Özel sektörün çok tasahip olmadığı bir erdem bu.

This is a virtue that the private sector does not possess much.

Bilmediğimiz bir şey bu.

This is something we don't know.

Bir becerimiz.

A skill of ours.

Evet yani şimdi özel sektör tarafıyla ilgili ahkam kesebiliyorum orada da bulunduğum için.

Yes, I can now speak authoritatively about the private sector because I am involved there.

Eğitim projesi yaptık.

We created an educational project.

Çıktılar nerede?

Where are the outputs?

6 ay oldu hala sonuç görmüyoruz.

It's been 6 months and we still don't see any results.

Çünkü 6 yıl sonra göreceksin.

Because you will see it in 6 years.

Yani dolayısıyla bunu birazcık aslında anlatmak için.

So, in order to explain this a little bit.

O ölçekte sivil toplum kuruluşları aslında özel sektör kuruluşlarını da eğitiyorlar.

At that scale, civil society organizations are actually also training private sector organizations.

Çünkü onlar da öğreniyor yavaş yavaş bu sosyal işler nasıl yürür diye adım atarak.

Because they are also gradually learning how these social matters work by taking steps.

Özellikle çok uluslu şirketlerin Türkiye'ye girmesiyle çok farklı şeyler edindik biz.

With the entry of multinational companies into Turkey, we have gained many different things.

Bakış açıları edindik.

We gained perspectives.

Yani işte ben zamanında şöyle şeyleri hatırlıyorum.

So, I remember things like this from my time.

500 tane çocuğa bizim üstünde logomuz olan tişörtleri giydirelim.

Let's dress 500 children in t-shirts with our logo on them.

Onlar buradan koşsun.

They should run from here.

Peki sonra ne olsun?

Well, then what should happen?

Yani niye koşsunlar?

So why should they run?

Bu çok zordu o dönemde 2000'lerin başında.

It was very difficult at that time in the early 2000s.

Bugün Allah'tan çok daha kolay.

Today is much easier than God.

Yani Türkiye'de bunlar yavaş yavaş da olsa öğrenilmeye başlandı.

So these are being slowly learned in Turkey, albeit gradually.

Bir de tabii çok büyük bir global kolektif bir çaba da var değil mi öte yandan?

And of course, there is also a very large global collective effort, isn't there?

Tabii.

Of course.

Yani.

So.

Bizim aslında hep beraber gitmeye çalıştığımız, 2050'li yılında ulaşmaya çalıştığımız hedefe

The goal we are actually trying to reach together in the year 2050.

belki de ülkeler olarak ve daha bilinçli aslında bireyler olarak hep birlikte katkıda bulunmaya çalışıyoruz.

Perhaps as countries and more consciously as individuals, we are all trying to contribute together.

Sizin vakfın 2019 yılında bir araştırması var.

Your foundation has a research study from 2019.

Türkiye genelinde çöp kavramı üzerine bir algı ve farkındalık araştırması gerçekleştirmişsiniz.

You have conducted a perception and awareness research on the concept of waste across Turkey.

Az önce konuşmamıza başlarken sen gerçi bahsettin.

You actually mentioned it when we started our conversation just now.

Çöp.

Trash.

Herkesin kendi evinde ve kendi algısındaki haliyle tanımlanabilir dedin.

You said that everyone can be defined in their own home and in their own perception.

Ama bir yandan da mesela o araştırmanın sonuçlarına bakıyoruz.

But on the other hand, for example, we are looking at the results of that research.

Diyor ki toplumun önemli bir çoğunluğu sigara izmaritini çöp olarak görmüyoruz diyor.

He says that a significant majority of the society does not see cigarette butts as trash.

Hatta izmarit atmayı özellikle araç kullanırken doğal bulduğunu söylüyor.

He even says that he finds it natural to throw cigarette butts, especially while driving.

Şimdi bunların hani belli oranlarda aslında genel kabul görmüş algılar ya da en azından tanımları olduğunu düşünecek olursak

Now, if we consider that these actually have generally accepted perceptions or at least definitions in certain proportions...

mesela bu beni çok şaşırtan ve hakikaten böyle.

For example, this really surprises me and it's really like that.

Hafif tokat gibi de suratıma gelen bir veri oldu.

It was a piece of information that hit my face like a light slap.

Bu araştırmada neler var?

What is included in this research?

Yani bizimle paylaşacağın ve hepimizin biraz daha belki algısını değiştireceğini düşündüğün araştırmadan bize çıktılardan bahsetsene.

So, tell us about the results of the research that you think you will share with us and maybe change all of our perceptions a little more.

Araştırmanın hikayesiyle başlayayım kısaca.

Let me briefly start with the story of the research.

Araştırma çok enteresan aslında araştırmaya bizi götüren şey.

The research is actually very interesting; it is what leads us to the research.

Biz oturduk 2017 yılı 2018 yılı başında.

We sat down at the beginning of 2018.

Dedik ki projeler üreteceksek sorunu önce bir anlayalım.

We said that if we are going to produce projects, first let's understand the problem.

Sorunu da ben teşhis etmeyeyim.

I won't diagnose the problem either.

Sorunun çözümünü de ben söylemeyeyim.

I won't say the solution to the problem either.

Onu da ben icat etmeyeyim.

I shouldn't invent that too.

Dolayısıyla Türkiye'de olmayan bir şey yapmaya çalıştık.

Therefore, we tried to do something that doesn't exist in Turkey.

Veri toplayalım, veriye uygun proje tasarlayalım.

Let's gather data and design a project suitable for the data.

Veri yoktu.

There was no data.

Yani Türkiye'de atık yönetimiyle ilgili ve çevreyle ilgili bakanlığın ve belediyelerin atık miktarları üzerinden istatistikleri var.

So, the ministry and municipalities in Turkey have statistics on waste quantities related to waste management and the environment.

TÜİK'in de var.

It is also in TÜİK.

Ne kadar kaç milyon ton atık ürettik, ne kadar geri dönüştü, ne kadar hangi belediyeye ait.

How many millions of tons of waste did we produce, how much was recycled, and how much belongs to which municipality?

Fakat toplumla ilgili veri yok.

However, there is no data related to society.

Yani toplumla ilgili çalışıyoruz.

So we are working on social issues.

Biz eğitim vereceğiz, farkındalık oluşturacağız diyoruz.

We say we will provide education and raise awareness.

Türkiye'nin ilk araştırmasıydı o.

It was Turkey's first research.

İnanabiliyor musun?

Can you believe it?

2019 yılına kadar Türkiye'de bu konuda bir araştırma yapılmamış olması çok tuhaf değil mi?

Isn't it strange that no research has been conducted on this subject in Turkey until 2019?

Yani hiçbir üniversite yapmamış, bakanlık yapmamış, belediyeler yapmamış topluma kimse dönüp

So no university has done it, no ministry has done it, no municipalities have done it, and no one can turn to society.

geri dönüşümle ilgili ne düşünüyorsun, atığını nasıl atıyorsun, ne yapıyorsun sorusunu sormamış.

What do you think about recycling? They didn't ask how you dispose of your waste or what you do.

İlk defa biz sorduk bunu.

This is the first time we asked this.

Aksu Araştırma ile Türkiye geleneğini de yaptık.

We also did the Turkish tradition with Aksu Research.

Yani bilimsel bir yöntemle gerçekleşti.

So it was achieved through a scientific method.

Bir kısmı bizi de şok etti.

Some of it shocked us as well.

Şok etti demeyeyim, şaşırtı.

I won't say it shocked me, but it surprised me.

Bir kısmı da şaşırtmadı.

Part of it was not surprising either.

Bildiğimiz şeyi teyit etti.

He/She confirmed what we knew.

Bildiğimiz neyi teyit etti mesela?

What did it confirm that we already knew?

Toplumda geri dönüşüm alışkanlığı olmadığını teyit etti.

It confirmed that there is no recycling habit in society.

Hala da yok maalesef.

Unfortunately, it's still not there.

Ya da işte atıkların neden yere atıldığını belli oranda teyit etti.

Or it confirmed to some extent why the waste was thrown on the ground.

Doğru bildiğimizi gösterdi.

It showed that we were right.

Belli oranda da şaşırttı.

It also surprised to a certain extent.

Bunu açayım biraz istersen.

I can elaborate on this a bit if you want.

Şimdi toplumun çok büyük bir bölümü.

Now a large part of society.

Biz mesela, biz ve sadece biz değil, biz derken bu arada bütün bu alanda çalışan aktörleri kastediyorum.

For example, when I say "we," I am referring not only to us but to all the actors working in this field.

Toplumda geri dönüşümün önemi ne dair bir bilgi eksikliği olduğu varsayımı üzerine çalışıyorduk.

We were working on the assumption that there is a lack of information regarding the importance of recycling in society.

Araştırma bize şunu gösterdi ki toplum çok büyük oranda bilgiye sahip.

The research showed us that society has a very large amount of knowledge.

Bilgi eksiği yok.

There is no lack of information.

Toplum geri dönüşümün önemli olduğunu biliyor.

The community knows that recycling is important.

Toplum atığın yere atılmaması gerektiğini biliyor.

The society knows that waste should not be thrown on the ground.

Toplum plastiğin çevreye zararlı olduğunu biliyor.

Society knows that plastic is harmful to the environment.

Neden atıyor ve neden devam ediyorsun?

Why are you throwing and why are you continuing?

Onunla ilgili çeşitli cevaplar var.

There are various answers related to it.

İşte şaşırma orada başlıyor.

Here, the surprise begins.

Diyor ki ben vergi veriyorum diyor.

He says, "I pay taxes."

Belediyeler toplayacak.

Municipalities will collect.

Diyor.

He/She says.

Biliyorum ama yapmayı reddediyorum diyor toplum.

The society says, "I know but I refuse to do it."

Bu birazcık sigara alışkanlığına benziyor.

This is somewhat like a smoking habit.

Sigaranın zararlı olduğunu biliyor toplum.

Society knows that smoking is harmful.

Fakat içmeye devam ediyor.

But he/she continues to drink.

Belli sebepleri var.

There are certain reasons.

Ve bu sebeplerin çok büyük bölümü bana ait değil.

And a large part of these reasons does not belong to me.

Yani belediye çalışmıyor, merkezi yönetim çalışmıyor, toplum pis ama ben atmıyorum.

So the municipality isn't working, the central government isn't working, society is dirty but I'm not throwing it away.

Bakın çok önemli bir soru sorduk orada.

Look, we asked a very important question there.

Şaşırtmalı bir bölümüydü aslında o.

It was actually a surprising part.

Hayatında hiç yere çöp attın mı?

Have you ever thrown trash on the ground in your life?

Sorusuna yüzde yetmişi toplumun hayır diyor.

Seventy percent of the society says no to your question.

Buna inanmak gerekir mi sence?

Do you think one should believe in this?

Pek makul gelmedi.

It didn't seem very reasonable.

Gerçekçi bulmadım bu söylediğini.

I didn't find what you said realistic.

Araştırmanın ilerleyen bölümlerinde bu araştırmalar yüz yüze yapılmış araştırmalar.

The later sections of the research consist of face-to-face studies.

Yani soru cevap şeklinde online değil.

So it's not online in a question and answer format.

Peki çevrende yere çöp atanları görüyormuşsun dediğimizde de çok büyük oranda yüzde seksen oranında evet var diyorlar.

Well, when we say that you see people throwing trash on the ground around you, they say yes, there are, to a very large extent, at an eighty percent rate.

Bu iki veri birbiriyle uyumlu veriler değil.

These two pieces of data are not compatible with each other.

Burada bir dürüstlük.

There is a honesty here.

Zaten araştırmalar aslında bu sebeple yapılıyor.

Research is actually being conducted for this reason.

Evet tabii.

Yes, of course.

Evet.

Yes.

Demek ki.

It means.

Biz biliyoruz doğruyu ve yalan söylüyoruz.

We know the truth and we are lying.

Dürüst davranmıyoruz.

We are not being honest.

Attığımız halde ya da geri dönüşüm yapmadığımız halde yaptığımızı ya da atmadığımızı iddia ediyoruz.

We claim that we have done it or that we haven't thrown it away, even though we did throw it away or didn't recycle.

Düzeltilmesi gereken şeyin bu olduğunu gösterdi araştırma bize.

The research showed us that this is what needs to be corrected.

Yani kendimizle yüzleşmemiz gerekiyor.

So we need to face ourselves.

Bu birçok sosyal konuda böyle aslında.

This is actually the case for many social issues.

Kadına şiddetten tut da işte adalete bakışa kadar bir sürü şeyle aynı şeyi yaşıyoruz.

We are experiencing the same thing with many issues, from violence against women to perspectives on justice.

Türkiye toplumunda bilgiyle ilgili ciddi bir problem yok.

There is no serious problem related to knowledge in Turkish society.

Bilgiyi hayata geçirip günlük hayattaki tutuma dönüştürmeyle ilgili arzu ve isteksizlikle ilgili bir problem var maalesef.

Unfortunately, there is a problem related to the desire and reluctance to translate information into action and transform it into attitudes in daily life.

Sorumluluk almak yok.

No taking responsibility.

Şimdi seni dinlerken tabii ben de birey olarak böyle kendi şey bilançomu kafamda şöyle bir yaptım.

Now, while listening to you, of course, I also made a sort of personal balance sheet in my mind as an individual.

Şimdi evet doğrusu çöp atmıyorum.

Now yes, the truth is I don't throw away trash.

Hakikaten atmıyorum.

I really am not throwing it.

Ama sen şimdi bana gelip geri dönüşüm yapıyor musun desen.

But if you ask me if you're coming back now.

Valla ben herhalde burada böyle birazcık boş bakabilirim.

Honestly, I can probably look a little blank here.

Çünkü.

Because.

Acaba.

I wonder.

Acaba geri dönüşümden kastımız ne?

What do we mean by recycling?

Sorayım mı?

Shall I ask?

Yok sorma dur hazır değilim.

No, don't ask, I'm not ready yet.

Sormuyoruz.

We are not asking.

Sana bir itirafım var o zaman.

I have a confession to make to you then.

Şöyle yani çöpümüzü elbette çöpümüze sahip çıkıyoruz.

Well, of course we take care of our garbage.

En azından hani onu söyleyebilirim.

At least, I can say that.

Ama öte yandan ben de kentli bir vatandaş olarak bir birey olarak kendi kapımın önünde mavi belediyemiz tarafından bırakılmış olan geri dönüşüm kutusunu.

But on the other hand, as an urban citizen, I have the recycling bin left by our blue municipality in front of my own door as an individual.

Acaba ne zaman boşalır?

I wonder when it will be emptied?

Bilmediğim için.

Because I didn't know.

Kullanıyor muyum kullanmıyor muyum'u gerçekten şimdi düşündüm ve açık olayım kullanmıyorum.

Am I using it or not? I really thought about it just now, and to be honest, I am not using it.

Sorun bu işte zaten.

That's the problem, actually.

Yani bunun bir konu olmaması hayatımda.

So this is not an issue in my life.

Deminden beri konuştuğumuzun özünü söyledin sen bir tek bir cümleyle.

You captured the essence of what we've been discussing all along in just one sentence.

Bizim hayatımızın gündemlerinden biri değil.

It is not one of the agendas of our lives.

Bu gündemlerden biri olduğu gün sorun otomatik olarak çözülecek zaten.

The issue will automatically be resolved the day it becomes one of these agendas.

Yani çünkü gündemlerden biri olduğunda kutu yoksa talep de edeceğim.

So if it becomes one of the agendas, I will demand it if there is no box.

Doğru.

Correct.

Talep etmesem de bir yöntemini bulacağım.

Even if I don’t ask for it, I will find a way.

Bize söylenen bahanelerin çoğu geri dönüşüm konusunda bu konuda başarılı olan toplumlarda aslında konu bile değil.

Most of the excuses given to us are not even an issue in societies that are successful in recycling.

Yani mesela Japonya çok iyi bir örnek.

For example, Japan is a very good example.

Türkiye toplumuyla çok alakasız iki toplumuz biz.

We are two societies that are very unrelated to Turkish society.

Örnek almak o anlamda kötü bir örnek olabilir ama geri dönüşümün başarısı ve temizlik anlamında.

Taking an example may be a bad example in that sense, but in terms of the success of recycling and cleanliness.

Japonya'da sokakta çöp kutusu ve geri dönüşüm kutusu yok.

In Japan, there are no trash bins or recycling bins on the streets.

Hiçbir yerde yok.

It's nowhere to be found.

Sadece metro.

Just the metro.

Tren istasyonlarında, işte AVM'lerde, tren istasyonu gibi büyük yerlerde ya da bir takım marketlerde var.

They are present in train stations, in shopping malls, in large places like train stations, or in certain supermarkets.

Dolayısıyla Japonya'da ben yolda yürürken bir gofret yersem, bir şey tüketirsem, bir su içersem onun şişesini atabileceğim bir yer bulma olasılığım yok.

Therefore, if I eat a wafer while walking on the street in Japan, consume something, or drink water, I have no chance of finding a place to throw away its bottle.

Yürümek zorundayım, gitmek, bulmak zorundayım.

I have to walk, I have to go, I have to find.

Ama yerde çöp de yok.

But there is no trash on the ground.

Dolayısıyla nereye dönüyoruz?

So where are we turning back to?

Bizim araştırmamızda neden yere atıyorsuna verilen yanıtın en yüksek yüzdesini oluşturan şey etrafta atık kutusu yok.

In our research, the highest percentage of responses to the question of why people throw trash on the ground is that there are no waste bins around.

Atık kutusunun olmaması senin yere atman için bir gerekçe değil.

The absence of a trash bin is not an excuse for you to throw things on the ground.

Bunu kabul etmesi gerekiyor toplumun.

Society needs to accept this.

Ben bir örnek veriyorum burada hep.

I am always giving an example here.

Evinizde bir yardımcınız var diyelim.

Let's say you have a helper in your house.

Ona para veriyorsunuz ve sizin adınıza evinizi temiz tutuyor.

You are giving her money and she is keeping your house clean on your behalf.

Görevi bu.

This is the task.

Evinizde bir yardımcınız varsa salonda muzumuzu yiyip kabuğunu yere mi atıyorsunuz?

If you have an assistant in your home, do you eat your banana in the living room and throw the peel on the floor?

Burada da neyi görüyoruz?

What do we see here?

Ben vergi veriyorum, ben yere atarım belirli temizlesin mantığını görüyorum.

I pay taxes, I see the logic of throwing things on the ground and letting someone clean it up.

Bir şey soracağım.

I will ask something.

Bunu merak ediyorum.

I'm curious about this.

Belki bunun bilimsel bir verisi vardır.

Maybe there is a scientific basis for this.

Şehirlerin kendini temiz tutma yatırımları.

Investments of cities to keep themselves clean.

Bu mu olduğunu tahmin ediyorum.

I guess this is what it is.

Yani bizlerin gerek davranışlarından, gerek kültürel alışkanlıklarından her neyse.

So, whatever it is from our behaviors or cultural habits.

Şimdi biz de belki yolda yürüdüğümüzde Japonya'daki gibi aslında temiz bir şehir, temiz bir sokak görüyoruz ama

Now, maybe when we walk on the street, we see a clean city, a clean street, just like in Japan, but...

senin az önce verdiğin örnekten yola çıkarak soracağım.

I will ask based on the example you just gave.

Onlar belki bunun için bir yatırım yapmak ya da buna ayrı bir kaynak istihdamı yaratmak

They may want to make an investment for this or create a separate resource allocation for it.

ya da ayrı bir kaynak ya da belki bir finansal ayırmak zorunda değiller.

or they do not necessarily have to allocate a separate resource or perhaps a financial one.

Biz nasılız?

How are we?

Yani sen...

So you...

Sen Türkiye'de eminim pek çok farklı şehirde, farklı kesitte buna şahit oldun.

I'm sure you have witnessed this in many different cities and different settings in Turkey.

Biz çöpümüzü hayatın dışında tutmak için ne kadar ekstra kaynak harcıyoruz?

How many extra resources are we spending to keep our garbage out of life?

Bu deminden beri söylediğim bireysel sorumluluklarımıza sahip olmadığımız için

Because we do not have the individual responsibilities that I have been mentioning since a while ago.

normalde harcamamız gerekenin 3 katı, 4 katı daha fazla para harcıyoruz.

Normally, we are spending 3 times, 4 times more money than we should.

Bu neden önemli?

Why is this important?

Şu nedenle önemli.

This is important for that reason.

Türkiye'de yaşadığınız...

What you experienced in Turkey...

Bir yeri, sokağınızı, caddenizi, şehrinizi temiz tutmak.

Keeping a place, your street, your avenue, your city clean.

Yani o atığı toplamak ve ayrı ayrı toplamak görevi ilçe belediyelerine ait.

So the responsibility of collecting that waste and collecting it separately belongs to the district municipalities.

Kadıköy'de yaşıyorsanız, Kadıköy, Üsküdar'daysa, Üsküdar'a, Esenler'deyse, Esenler'e ait.

If you live in Kadıköy, it's Kadıköy; if it's Üsküdar, it's Üsküdar; if it's Esenler, it's Esenler.

İlçe belediyesi bunu yapmakla görevli.

The district municipality is responsible for doing this.

Ve bunun için belli bütçeleri oluyor tabii belediyelerin yılların başında.

And for this, municipalities naturally have certain budgets at the beginning of the years.

Şimdi normal medeni davranışın olduğu bir toplumda 1 liraya toplayabileceği atığı belediye 3 liraya topluyor.

In a society where normal civilized behavior exists, the municipality collects waste for 3 liras, which could be collected for 1 lira.

Neden böyle oluyor?

Why is this happening?

Çok kısaca açıklayayım.

Let me explain very briefly.

Belediye, bu çarpıklık aslında ortaya çıkacak.

The municipality will actually reveal this distortion.

Ben vergi veriyorum, atarım belediyeyi toplasın.

I pay taxes; let the municipality collect it.

Ben vergiyi şunun için vermiyorum.

I don't pay taxes for that reason.

Ben vergiyi yaramaz şımarık bir çocuk gibi etrafı istediğim gibi kirleteyim.

I want to dirty the surroundings like a naughty spoiled child.

Arkamda da bir tane sürekli birileri koşup temizlesin diye vermiyorum.

I'm not giving one behind me so that someone can constantly run and clean it.

Ben vergiyi şöyle bir anlaşma üzerinden veriyorum belediyeye.

I am paying the tax to the municipality through an agreement like this.

En sıkışmışım vatandaş olarak.

I feel the most squeezed as a citizen.

Sana bir vergi vereceğim.

I will give you a tax.

Verginin karşılığında da sen bana çöpleri veya atıkları atmam gereken yerleri göstereceksin.

In return for the tax, you will also show me where I should throw the garbage or waste.

Ben de oraya onları götüreceğim.

I will take them there too.

Anlaşma bu.

This is the agreement.

Anlaşmaya uymuyorum ben vatandaş olarak.

I do not comply with the agreement as a citizen.

Ve Türkiye'de belediye tarafı çok büyük oranda artık bunu çok rahatlıkla söyleyebilirim.

And in Turkey, the municipality side can very comfortably say this to a large extent now.

Sorun yok mu var?

Is there a problem or not?

Fakat çok büyük oranda belediye tarafı anlaşmaya uyuyor.

However, the municipality is adhering to the agreement to a large extent.

Atık kutuları koyuyor.

They are putting waste bins.

Geri dönüşüm kutuları koyuyor.

They are putting recycling bins.

Evinden alıyor.

He is picking up from his house.

Ben vatandaş olarak uymuyorum.

I do not comply as a citizen.

Belediye bana diyor ki akşam 6 ile 8 arası lütfen çöpünü çıkart.

The municipality is telling me to please take out the trash between 6 and 8 in the evening.

Ben işe giderken sabah bırakıyorum.

I drop him off in the morning when I go to work.

O çöp orada duruyor.

That trash is lying there.

O zaman ne oluyor?

So what happens then?

Bakın belediye o sokağın pis olmaması için normalde bir kere oradan geçireceği filosunu 3 kere geçiriyor.

Look, the municipality normally sends its fleet through that street once to keep it clean, but they are doing it three times.

1 lira harcayacağına benzin, personel, mesai vs. bunlar için 3 kere harcıyor.

Instead of spending 1 lira, he spends three times that amount for fuel, personnel, overtime, etc.

Dolayısıyla atıyorum belediye 100 milyon liralık bir atık yönetim bütçesi koyuyorsa bütçesine, yıllık bütçesine oluyor sana 300 milyon, 400 milyon.

Therefore, if the municipality allocates a waste management budget of 100 million liras, it becomes 300 million or 400 million for its annual budget.

Ha bu neden önemli?

Well, why is this important?

Çünkü artı koyduğu, tamamen atıyorum bu arada sayıları.

Because I'm just throwing out the numbers that he/she added.

Artı koyduğu 200 milyon TL ile sana pahalıdır.

It is expensive for you with the additional 200 million TL.

Fark yapabilir, yol yapabilir, sosyal hizmet verebilir, kadın merkezi açabilir, kreş açabilir.

They can make a difference, build roads, provide social services, open women's centers, and establish daycare centers.

Yapamıyor.

Can't do it.

Sadece senin peşindeki çöpü toplamakla uğraşıyor.

He is just busy picking up the trash behind you.

Türkiye birçok ülkeye göre çok temiz bir ülke.

Turkey is a very clean country compared to many others.

Özellikle büyükşehirlerimiz çok temiz.

Especially our big cities are very clean.

Yüzde yüz.

One hundred percent.

Fakat bu temizlik bizim övünç kaynağımız olabilecek bir temizlik değil.

However, this cleanliness is not a cleanliness that can be a source of pride for us.

Tam da onu merak ediyordum.

I was just wondering about him.

O yüzden sordum.

That's why I asked.

Gördüğümüz güzelliğin acaba arkasındaki güç ne?

What might be the force behind the beauty we see?

Müsebbibi biz değiliz.

We are not the cause.

Hayır.

No.

Müsebbibi belediyeler.

The municipalities are responsible.

Belediyeler.

Municipalities.

Halbuki Japonya'da, İsviçre'de toplum.

However, society in Japan is in Switzerland.

Geleceğiz.

We will come.

Oraya geleceğiz.

We will come there.

Toplumun demek ki farkı.

It seems to be the difference of society.

Belki ben de bizim kurumumuzdan birazcık bahsedebilirim.

Maybe I can talk a little bit about our institution as well.

HSBC olarak biz de sürdürülebilirlik tarafında hakikaten son beş yıldır çok ciddi emek harcıyoruz.

As HSBC, we have indeed been making a serious effort in sustainability for the past five years.

Hatta 2030 yılı için net zero hedefi şu anda HSBC globalde geçerli olan hedefimiz.

In fact, the net zero target for the year 2030 is currently our goal that is valid globally for HSBC.

Dolayısıyla hepimiz birey olarak o hedefe nasıl acaba yardımcı olabiliriz diye de uğraşıyoruz.

Therefore, we are all trying to figure out how we can help achieve that goal as individuals.

Yaklaşık herhalde yedi modül olan.

It probably has about seven modules.

Ama böyle bir seneye yaydığımız eğitimlerle belli bir farkındalık geliştirmeye başladık.

But with the training we spread over such a year, we have started to develop a certain awareness.

Kendi tüketim alışkanlıklarımızı değiştirmeye de başladık.

We have also started to change our consumption habits.

Ama inan bana şimdi bakıyorum geriye zaman çok hızlı geçiyor.

But believe me, now I look back and time is passing very quickly.

Yani biz bunları konuşurken ve bunların içinden geçerken şimdi oldu yıl 2024 ve buna katkı sağlamaya da hakikaten tüm kararlılığımıza devam edeceğiz.

So while we were talking about this and going through them, now it's the year 2024, and we will truly continue with all our determination to contribute to this.

Ama öte yandan şunu da sana sormak istiyorum.

But on the other hand, I also want to ask you this.

Buradaki hedefi.

The target here.

Yani globalde konulmuş Birleşmiş Milletler tarafından konulmuş olan hedefi 2015'teki Paris Anlaşması hedefinin 2050 net zero hedefinin ne kadar uzakta olduğunu zannetsek de zaman çok hızlı gidiyor.

So, although we may think that the target set by the United Nations globally is far from the 2050 net zero target of the Paris Agreement in 2015, time is passing very quickly.

Sen nasıl görüyorsun?

How do you see it?

Yani sadece Türkiye için sormuyorum bunu hakikaten.

So I'm not really asking this only for Turkey.

Senin bu işin içinde farklıca taraflarla da çalıştığını ve bizden çok daha belki farklı boyutlarına hakim olduğunu düşünüyorum.

I think you work with different parties in this business and perhaps have a better understanding of its different dimensions than we do.

O sebeple senin kişisel görüşünü de merak ederim.

For that reason, I am curious about your personal opinion as well.

Çok pozitif bir.

Very positive.

Hiçbir fikrim yok.

I have no idea.

Benim şahsi görüşüm başkaları başka düşünebilir bununla ilgili çünkü tartışmalar devam ediyor ama genel kanı şu emisyonlardan bahsediyorum.

My personal opinion is that others may think differently about this because discussions are ongoing, but the general consensus is this: I am talking about emissions.

Genel kanı şu konulan hedefe ulaşma noktasını geçtik.

The general opinion is that we have surpassed the point of reaching the set target.

Yani çünkü bundan 20 yıl önce de bir hedef koymuştuk.

So because we had set a goal 20 years ago as well.

10 yıl önce başka bir hedef.

Another target from 10 years ago.

Revize ederek gidiyoruz aslında hedefleri ve genelde revize ettiğimiz hedeflere bile ulaşmakla ilgili çok ciddi performans sıkıntıları yaşıyoruz.

Actually, we are moving forward by revising, and we are experiencing very serious performance issues even in reaching the revised targets we generally set.

Evet.

Yes.

Çünkü global olarak belli ülkeler, ülke bazında daha yakın olmakla beraber belli ülkeler çok uzakta duruyorlar.

Because globally certain countries are closer on a country basis, while some countries are very far away.

Belli ülkeler gerekçelerle bilerek uzak duruyorlar.

Certain countries are consciously staying away for specific reasons.

Dolayısıyla ben kendi adıma bu, iki tane şey var aslında burada.

Therefore, for my part, there are actually two things here.

Birincisi net zero gerçekten, net sıfır gerçekten mümkün mü?

Is net zero really possible?

Teorik olarak o ayrı bir tartışma konusu belki onu da konuşuruz.

Theoretically, that's a separate topic of discussion; maybe we can talk about that too.

Ama hadi mümkün olduğunu varsayalım ona hedef koyduğumuz yerde ulaşabileceğimiz pek gerçekçi bir yaklaşım gibi görünmüyor maalesef.

But let's assume it's possible; it unfortunately doesn't seem like a very realistic approach to reach the destination we set for it.

Neyi farklı yapabiliriz sence?

What do you think we can do differently?

Çekinceleri ve buradaki risklerin hepimiz farkındayız.

We are all aware of the concerns and the risks here.

Tüketim alışkanlıklarını değiştirmek gerçekten oldukça zor.

Changing consumption habits is really quite difficult.

Çünkü sadece bir alışkanlık değiştirmiyorsun, davranışı değiştiriyorsun, dünya bakışını değiştiriyorsun, algıyı değiştiriyorsun ki bunlar müthiş kompleks değişimler.

Because you are not just changing a habit, you are changing behavior, changing your worldview, changing perception, which are incredibly complex changes.

Neresinde biz bireyler olarak biraz daha farklı bir şey yapabiliriz?

Where can we, as individuals, do something a little different?

Mesela sen kendi hayatında ne yapıyorsun? Belki birazcık onları konuşalım.

For example, what are you doing in your life? Maybe let's talk about that a little bit.

Birey olarak aslında yapabileceğimiz maksimum bunu yapabilirim. O işin kolay tarafı.

As an individual, actually, this is the maximum I can do. That's the easy part of the job.

Birey olarak yaptığım şeyi, çünkü hayatımın patronu benim.

What I do as an individual, because I am the boss of my life.

Şimdi evet denebilir ki yani kapitalist sistem içinde ne kadar patronuz?

So now it can be said, how much are we the boss within the capitalist system?

Elbette ki belli bir yere kadar patronum ama koyduğum en azından o sınırın üzerindeki şeylerle ilgili patron benim.

Of course, I'm the boss up to a certain point, but at least regarding things beyond that limit, I'm the boss.

Evet ben karar veriyorum.

Yes, I am making the decision.

İşte tek kullanımlı ürün kullanmayabiliyorum.

I can't use single-use products.

Benim bir otomobilim yok.

I don't have a car.

Niye almıyorum?

Why am I not taking it?

Çünkü toplu taşımayı tercih ediyorum.

Because I prefer public transportation.

Çünkü karabinoyak izim küçülüyor böylece.

Because my gunshot wound is shrinking this way.

Ha diyecekler ki ama uçağa biniyorsun.

They will say, "But you are getting on the plane."

Ama uçağa biniyorum.

But I'm getting on the plane.

Çünkü buradan uzak bir yere giderken başka seçeneğim yok.

Because I have no other option when going to a place far from here.

Bunlar hep aslında işte neti oluşturmaya çalışan şeyler.

These are all actually things that are trying to form the essence.

Ama bundan ibaret değil ki konu.

But that's not all there is to the topic.

Ve belli şeylerin çok tahmin edilebilir olmadığı bir dönemdeyiz şu an.

We are currently in a period where certain things are not very predictable.

Eskiden çok daha öngörülebilir şeylerdi politik olarak gelecekle ilgili şeyler.

In the past, political things related to the future were much more predictable.

Şimdi önümüzdeki Amerikan seçiminin sonucuna göre iyimser ya da kötümser olabileceğimiz senaryolar var ortada.

Now there are scenarios in front of us where we can be optimistic or pessimistic depending on the outcome of the upcoming American election.

Dolayısıyla bir adayın seçilmesiyle yine petrole,

Therefore, with the election of a candidate, again to oil,

geri dönüş ve ciddi anlamda karbon miktarının artacağı bir yol varken

while there is a way to increase the amount of carbon seriously and return it

öbür adayda en azından mevcudu korumak gibi bir şans var.

The other candidate at least has a chance to maintain the current situation.

Şimdi bunlar çok büyük belirsizlikler ortaya koyuyor.

Now these are presenting a lot of uncertainties.

Bu belirsizlikler içerisinde ben o kadar net bir şekilde hedef koyup

Amid these uncertainties, I set my goals so clearly.

hedefe yönelik çalışmanın çok zor olduğunu düşünüyorum kendi adıma.

I think that working towards the goal is very difficult for me personally.

Bilmiyorum cevap oldu mu?

I don't know if that was an answer?

Yani bu belirsizlik beni de yoruyor ve bu alanda çalışan ki ben bu alanda çalışan biri değilim.

So this uncertainty is exhausting me as well, and I'm not someone who works in this field.

Yani haddimi bilerek konuşuyorum.

So I am speaking knowing my place.

Bu alanda çalışan bilim insanlarının,

Scientists working in this field,

insanların da çok ciddi yoruyor.

It also exhausts people a lot.

Peki buradan başka bir noktaya geçmek istiyorum.

Well, I want to move on to a different point from here.

Vakfın ilk kurulurken daha öncelikli olarak kıyı ve denizlerle ilgili kurulduğunu okudum.

I read that the foundation was established primarily related to coasts and seas.

Şundan dolayı merak ediyorum.

I am curious because of this.

Biz de yine benzer bir şekilde Akdeniz'de nefes projesi,

We also have a similar project in the Mediterranean, the breath project,

deniz çayırlarıyla ilgili bir proje yapıyoruz.

We are working on a project related to seagrass meadows.

Dolayısıyla sizin bu taraftaki aktivitelerinizi de merak ediyorum.

Therefore, I am also curious about your activities on this side.

Neler yaptınız? Sonuçları ne oldu?

What did you do? What were the results?

Birazcık onlardan bahseder misin bize?

Could you tell us a little bit about them?

Şimdi vakfın ilk kuruluşunda aslında denizin olması çok doğal.

It is quite natural to have the sea at the foundation of the foundation's establishment.

Çünkü karada attığımız her şey denize gidiyor.

Because everything we throw on land goes into the sea.

Okyanusa gidiyor.

He is going to the ocean.

Yani insanın attıklarının çok büyük bölümü gezegenin doğası gereği denizlere doğru akıyor.

So, a large part of what humans discard flows toward the oceans due to the nature of the planet.

Bütün kirleticiler denizlere doğru akıyor.

All pollutants are flowing into the seas.

Dolayısıyla çöp de denize doğru gidiyor.

Therefore, the trash is also going toward the sea.

Her şekilde denizde çıkıyor.

It comes out in every way in the sea.

O da işte bizim kurucumuzun denizi çok sevmesi üzerine aslında tamamen onun gözlemi

It is actually entirely based on his observation that our founder loves the sea very much.

ve daha vakıf kurulmadan önce etkinliklerle başlamış.

And it started with activities even before the foundation was established.

Bir şey.

One thing.

İlk çalışmalar işte kodrumda, çeşitli yerlerde, göcekte kıyıdaki attıkların

The initial studies are in my workroom, in various places, the ones you threw at the shore in Göcek.

görünülü olarak toplanmasıyla başlıyor.

It starts with being visually collected.

Ondan sonra tabii iş kurumsallaşıyor, büyüyor ve sadece attık toplamanın bir çözüm olmadığı ortaya.

After that, of course, the business becomes institutionalized, grows, and it becomes clear that just throwing balls is not a solution.

Ortaya çıkıyor demin biliniyor zaten de bunun artık odaklanması gerektiğini düşünüyor.

It's coming to light; it was already known earlier, but I think it needs to focus on this now.

İnsanlar bize mesela hep şeyi soruyorlar.

People always ask us, for example, about that thing.

Çok attık toplama, çok çöp toplama projesi yapıyor musunuz?

Are you doing a lot of waste collection projects?

Çok yapmıyoruz.

We don't do it much.

Ama bayılmıyoruz yapmaya.

But we don’t faint from doing it.

Neden bayılmıyoruz?

Why don't we faint?

Çünkü bir takım sorumsuz vatandaşlar kirletsin, bir takım sorumlu vatandaşlar toplasın.

Because a group of irresponsible citizens pollutes, let a group of responsible citizens clean it up.

Bir sürdürülebilir tutum değil.

It's not a sustainable attitude.

Çok daha kaniyetli de gözükmüyor zaten.

It doesn't look much more convincing anyway.

Değil yani şimdi ayrıca sonucu ortadaki problemi ortadan kaldırmıyorsunuz.

You're not removing the problem in the middle with this result, either.

Kaynağı kaldırmıyorsunuz.

You are not lifting the source.

Belgrad Ormanı'nı gidin hafta sonu toplayın çöplerinizi.

Go to Belgrade Forest this weekend and collect your trash.

Ertesi hafta aynı şey.

The same thing the following week.

Kaldı ki siz toplamasanız belediye zaten topluyor.

Moreover, if you don't collect it, the municipality is already collecting it.

Dolayısıyla aslında burada vermeye çalıştığımız şey,

Therefore, what we are actually trying to convey here is,

geri dönüşüm alışkanlıkları da değil, belki birazcık ondan bahsedebiliriz diye düşünüyorum.

I think we can talk about it a little, but it's not really about recycling habits.

En doğru atık yönetimi atık çıkmadan yapılan atık yönetimidir.

The most effective waste management is waste management conducted before waste is produced.

O zaman neye dönüyorum?

So what am I turning into?

Tüketim alışkanlıklarıma dönüyorum.

I am reverting to my consumption habits.

Yani şöyle bir lüksüm yok.

So I don’t have such a luxury.

Gücümün yettiği kadar tüketeyim.

I'll consume as much as I am able.

Eğer atıklarımı ayrı atıyorsam ve geri dönüşüme yolluyorsam hiç rahatlıkla uyuyabilirim.

If I am separating my waste and sending it for recycling, I can sleep peacefully.

Hayır, uyuyamazsın.

No, you can't sleep.

Çünkü gücünün yettiği kadar tükettiğinde geri dönüşüme yollasan da o atıkları,

Because even if you send those wastes to recycling as long as you consume within your power,

atıkları oluşturan ürünlerin üretiminde bir kere zaten bir karbonayak izin var, bir etkin var gezegene.

There is already a carbon footprint from the production of the products that create waste, there is an impact on the planet.

Artı, biraz belki spesifik konuşuruz biraz sonra, plastik aslında geri dönüştürülebilir bir malzeme değil.

Plus, maybe we will talk a bit more specifically later, plastic is actually not a recyclable material.

Yani bu yıllar boyunca çok dillendirildi.

So it has been talked about a lot over these years.

Geri dönüştürüyorsanız sorun yok, plastikle tüketebilirsiniz.

If you are recycling, there is no problem, you can consume with plastic.

Hayır, plastik bir iki kere geri dönüştükten sonra kalitesi düştüğü için ya yakılmak ya gömülmek zorunda.

No, plastic has to be either burned or buried because its quality decreases after being recycled a couple of times.

Dolayısıyla geri dönüşüm gerekli ama bir sorun değil.

Therefore, recycling is necessary, but it's not a problem.

Sihirli değnek değil.

It's not a magic wand.

Sihirli değnek, tüketim alışkanlıklarımı değiştirmek.

A magic wand to change my consumption habits.

Doğru tüketmek.

Consume correctly.

Çılgınca satın almayacağım, çılgınca tüketmeyeceğim.

I will not buy wildly, I will not consume wildly.

Lüzumu kadar.

As much as necessary.

Evet, yani bunu söylediğimiz zaman belli tepkileri alıyoruz.

Yes, so when we say this, we receive certain reactions.

Hani 2024 yılında eskisi gibi mi yaşayalım?

Shall we live like we used to in 2024?

Hayır, 2024 yılındaki gibi yaşa.

No, live like in 2024.

Fakat 2024 yılında nasıl yaşaman gerektiğini sana kim söylüyor?

But who is telling you how you should live in 2024?

Yine tüketim ekonomisinin seni yönlendirdiği yere gitme.

Don't go to the place where the consumption economy leads you again.

Yani satıcının ihtiyacına değil, kendi ihtiyacına yönelik tüket.

So consume according to your own needs, not the seller's needs.

Bu çok önemli bir şey.

This is a very important thing.

Yine merak ettiğim için soracağım.

I will ask because I am curious again.

Çöp dediğimiz maddeler, atıklar, her neyse.

Materials we call garbage, waste, whatever it may be.

Nedense benim kafamda hep şöyle bir algı var.

For some reason, I always have this perception in my mind.

Çöp bir yemek ya da işte mutfakla ilişkilendirdiğim, daha doğrusu kendi zihnimde çöpün bir mutfak ilişkisi var.

Trash is a meal or something that I associate with the kitchen; in other words, in my mind, there is a relationship between trash and the kitchen.

Tamam, yanlış değil.

Okay, that's not wrong.

Şimdi sen konuşmaya başlarken dedin ki işte gömlek, çöp olabilir.

You said as you started speaking, "Here is the shirt, it could be garbage."

Hiç öyle konumlamamışım mesela.

For example, I've never positioned it that way.

Böyle bir klasifikasyon var mı?

Is there such a classification?

Yani bir taksonomisi var mı çöpün?

So, does garbage have a taxonomy?

Çöplerin şu kadarı şuradan, bu kadarı buradan geliyor diyebilir miyiz?

Can we say that this much of the trash comes from here, and this much comes from there?

Nedir bize birazcık, sen bize birazcık aydınlatır mısın?

What is it to us a little bit, can you enlighten us a little bit?

Şimdi şöyle veriler var.

Now, there are the following data.

Satın aldığımız her şeyin %90'ını 6 ay içinde çöpe atıyoruz.

We throw away 90% of everything we buy within 6 months.

Türkiye'ye has değil bu bütün.

This is not unique to Turkey; it is universal.

Gerçekten, çok çarpıcı.

It’s really striking.

Ama burada şöyle bir şey var, detay var.

But there is something like this here, there are details.

O detay çok önemli.

That detail is very important.

Satın aldığımız şeylerin ne olduğunu bir önce bulalım.

Let’s first find out what the things we purchased are.

Bakalım.

Let's see.

Telefon satın alırken ambalajını da satın alıyorum.

I also buy the packaging when I buy a phone.

Doğru, tabii.

That's right, of course.

Salça satın alırken ambalajını da satın alıyorum.

I also buy the packaging when I buy tomato paste.

Dolayısıyla %90'ın içerisinde ciddi bir ambalaj miktarı var.

Therefore, there is a significant amount of packaging within 90%.

Ve şu anda dünyadaki atık miktarının %70'i,

And currently, 70% of the waste in the world,

yani işte okyanuslarda yüzen atıklar,

that is, the waste floating in the oceans,

dağlarda doğada gördüğünüz atıkların %70'inden fazlası ambalaj atıkları.

More than 70% of the waste you see in nature in the mountains is packaging waste.

Dolayısıyla ambalajı çıkarttığınızda,

Therefore, when you remove the packaging,

ambalaj artı tek kullanılık, düzeltiyorum.

packaging plus single use, I correct myself.

Yani ambalajın yanında,

So next to the packaging,

işte kahveciden aldığım kahvenin bardağı var,

here is the cup of coffee I got from the coffee shop,

pipet var,

There is a straw.

kullanıp attığım kulak çubuğu var,

I have a used cotton swab.

poşet var,

There is a bag.

ambalajlar var.

There are packages.

Ambalajlar bir tek kullanılık ürün.

Packaging is a single-use product.

Bunu bin kere söylemek gerekiyor.

This needs to be said a thousand times.

Ambalajı insanlar görmüyorlar.

People cannot see the packaging.

Diyor ki mesela,

For example, he says,

benim çevremde çok çevre hassasiyeti olan insanlar da yapıyor.

There are also people around me who are very environmentally conscious.

Doğal ürün alıyorum diyor.

She says she buys natural products.

40 tane plastiğin içine sarıl alıyor ama.

It wraps into 40 pieces of plastic, but.

O da tek kullanılık ürün.

It is also a single-use product.

Çünkü çöpe gidiyor.

Because it's going to waste.

Bir dakika kullanıyorsun.

You are using for a minute.

Dolayısıyla bunu değiştirip,

Therefore, changing this,

değiştirdiğimde atığımı azaltmış oluyorum.

When I change it, I am reducing my waste.

Atığımı azalttığımda da geri dönüşüm miktarını

When I reduce my waste, I also increase the amount of recycling.

zaten azaltmış oluyorum otomatik olarak.

I'm already reducing it automatically.

Bir kere plastiği tamamen hayatımdan çıkarmam gerekiyor.

I need to completely eliminate plastic from my life.

Çok zor.

Very difficult.

Plastikten bahsettiğim bu arada önümüzdeki bilgisayarın

By the way, speaking of plastic, the computer in front of us.

ya da telefonun plastiği değil.

or it's not the plastic of the phone.

Ambalaj plastiklerinden bahsediyorum

I'm talking about packaging plastics.

ya da tek kullanılık plastiklerinden bahsediyorum.

or I'm talking about single-use plastics.

Bunları hayatımdan çıkartmak çok zor değil aslında.

It's actually not very hard to remove these from my life.

Ben mesela o gün buraya gelirken düşündüm.

For example, I thought about it while I was coming here that day.

Hatta konuşuruz diye.

Actually, we can talk.

Kaç yıldır kahveciyim?

How many years have I been a coffee seller?

Kahvemi tek kullanılık bir kahve bardağında

I have my coffee in a disposable coffee cup.

içmediğimi bulamadım.

I couldn't find that I didn't drink.

Çok uzun süredir içmiyorum çünkü.

I haven't been drinking for a long time because.

Hiç de zor değil.

It's not difficult at all.

Değil.

Not.

Hiç zor değil.

It's not difficult at all.

Yani hiç yanımda bir termos taşırım

So I never carry a thermos with me.

ya da porselen bardakla isterim.

or I want it with a porcelain cup.

Ama ne enteresan biliyor musun?

But you know what's interesting?

O gün kahveciye gittim kahve istedim.

That day I went to the coffee shop and asked for coffee.

Kağıt bardak alıyordu.

She was buying paper cups.

Porselen fincanda istiyorum dedim.

I said I want it in a porcelain cup.

Sanki çok acayip bir şey istemişim gibi

As if I had asked for something very strange.

baktı suratıma.

She looked at my face.

Yani orada duruyor porselen fincanlar bu arada.

So the porcelain cups are standing there in the meantime.

Ben şu an dalgın dalgın

I am currently distracted.

böyle sana bakarken

while looking at you like this

aslında kendim

actually myself

hesaba çekiyorsun.

You are holding accountable.

Düşünüyorum.

I am thinking.

Yani

So

benim için hakikaten çok bu arada şey oldu.

It really became a lot for me, by the way.

Hani böyle bir çarpıcı anlar vardır ya

You know those striking moments, right?

herkeste böyle bir ışık yakar.

Everyone ignites such a light.

Yani ben galiba

So I guess I...

tüketimi

consumption

ambalajın içindeki şeyle

with the thing inside the packaging

sınırlı görmüşüm.

I perceived it as limited.

Yani ambalajın gerçekten

So the packaging is really

toplamda yarattığı etkiyi

the overall impact it created

bence biz ya da en azından ben

I think we or at least I.

görüyoruz.

we see.

Yok sadece sen değil.

No, not just you.

Hakikaten belki de

Indeed, perhaps.

küçümsemişim. Onu fark ediyorum şu an.

I have underestimated him/her. I realize that now.

Ambalaj görünmez bir şey maalesef.

Unfortunately, packaging is an invisible thing.

Çünkü değeri yok değil mi?

Because it has no value, right?

Halbuki var. Ürünün içinde fiyatı da var.

However, there is. The price is also included in the product.

Aynen. Onun içinde fiyatı var.

Exactly. It has the price in it.

Ama daha da aslında enteresanı

But what's even more interesting is...

kendi değerinin olmasından

from having one's own value

ziyade kendi

rather than his own

yarattığı zararı belki de

maybe the damage it caused

senin tükettiğin şeyden çok daha büyük

much bigger than what you consume

bambaşka bir

completely different

eşit değeri var.

It has equal value.

Belki de çok rahatlık aldı bilirsin.

Maybe it got too comfortable, you know.

Kesin.

Sure.

Çünkü senin tükettiğin şey

Because what you consume

tüketme ihtiyacın olan şey büyük oranda.

What you need to consume is largely significant.

Yani gıdadan yola çıkalım.

So let's start with food.

Yoğurt alıyorsun.

You are buying yogurt.

Yoğurt tabii ki tüketeceksin.

Of course you will consume yogurt.

Yoğurdu hayatından çıkart diye kimse sana bir şey

No one will say anything to you if you take yogurt out of your life.

söyleyemez. Hani laktoz toleransın

She can't say. What about your lactose tolerance?

intoleransın vardır. Şudur budur ama

You have an intolerance. This and that, but...

ambalajına bakabilirsin yoğurdun.

You can check the packaging of the yogurt.

Yani ve bu

So and this

birazcık da tüketici talebiyle

a little bit with consumer demand

değişecek bir şey. Talep etmiyorum ki

It will change. I'm not demanding anything.

bunu. Yoğurt

this. Yogurt

içindekinin daha iyisini talep ediyorum.

I demand a better version of what is inside.

Ambalajın daha iyisini talep etmiyorum.

I'm not asking for a better package.

Demin söylediğim şeye dönüyorum. Görmüyorum ambalajı.

I am going back to what I said earlier. I don't see the packaging.

Tabi üreticilere de çok büyük

Of course, it's very significant for the producers too.

iş düşüyor değil mi burada? Evet tabii ki ama

There's work to be done here, right? Yes, of course, but...

ambalajı görmediğim için

because I didn't see the packaging

ambalajla ilgili bir tüketici talebi

a consumer request regarding packaging

olmadığı için bende

because it is not there, I also

üreticilerin genelde şöyle bir şeyi var.

Producers generally have something like this.

Ürün geliştiren

Product developer

üreticiler genellikle ürünlerin

producers usually of the products

ambalajını değil içini geliştirmeye çalışıyorlar.

They are trying to improve the inside, not the packaging.

Yani arge tarafına

So to the R&D side.

baktığında birçok ürün için

when you look at many products

ambalajın argesi diye bir şey

There is something called the R&D of packaging.

bulamazsın. Ürünün argesi üzerine

You cannot find it. Regarding the product's R&D.

gider. Halbuki ambalaj argesi diye bir

It goes. However, there is something called packaging research.

şey var. Hem ambalajın malzemesini

There is something. Both the material of the packaging

azaltmak, materyali düşürmek, daha

reduce, drop the material, more

işte geri dönüştürülebilir yapmak, daha

Here it is to make it recyclable, more

doğada çözülebilir yapmak. Hep

Make it biodegradable in nature. Always.

arge işleri bunlar. Bunu yapmıyor.

These are R&D activities. He/She is not doing this.

Neden yapmıyor? Çok temel

Why isn't he doing it? It's very basic.

pazarlama refleksi. Satın

marketing reflex. Buy

alanın böyle bir talebi yoksa

if there is no such demand in the field

müşterinin ben niye uğraşayım ki bununla?

Why should I bother with this, customer?

Tek yolu var uğraşmamın. Regülasyon.

There is only one way for me to strive. Regulation.

E regülasyonda olmazsa

If it's not in regulation

istediğim gibi üretir satarım.

I will produce and sell as I wish.

O zaman

Then

şimdi cesaretimi toplayarak

now, gathering my courage

bir sonraki sorumu sorayım.

Let me ask my next question.

Muhtemelen burada da eksik yaptığımız

Probably something we are missing here as well.

bir sürü şeyi şimdi

a bunch of things now

fark edeceğiz. Bunun bilincindeyim

We will notice. I am aware of this.

ama yine de soracağım.

But I will ask anyway.

Geri dönüşüm konusunu biraz

A bit about recycling.

konuşalım mı? Yani şimdi

Shall we talk? Meaning, right now?

biz şehirliler

we are city dwellers

belli

certain

alanlarda çok cömert

very generous in the fields

olmayan metrekarelerde

in non-existent square meters

daha mekanik

more mechanical

zaman kısıtı içinde

under time constraints

farklı farklı limitlerimizle

with our various limits

yaşıyoruz. Davranışlarımızla

we are living. With our behaviors

da

and

bence tüketim alışkanlıklarımız

I think our consumption habits.

buralardan besleniyor.

It is feeding off of here.

Şimdi geri dönüşüm

Now recycling

dediğin zaman

when you said

yine ben

me again

kendi öz eleştirimi yaparak söyleyeyim.

Let me say this by making my own self-criticism.

Çoğunlukla yine

Mostly again

belediyenin geri dönüşüm kutularını

the municipality's recycling bins

işte üzerimizde

here it is on us

giysileri

clothes

verdiğimiz

we gave

alanları, ortak

fields, common

toplama alanlarını

collection areas

hayal ediyorum. Ama doğruyu söyleyeyim

I'm imagining. But let me tell the truth.

bunun da ötesine geçemiyorum.

I can't go beyond this either.

Ne olursun bize burada

Please, be here with us.

gerçekçi bir ayna tutar mısın?

Can you hold up a realistic mirror?

Yani bizim bu bahsetmiş olduğumuz

So what we have mentioned.

hayat biçimi,

lifestyle,

davranışlar, alışkanlıklar,

behaviors, habits,

limitler ve kısıtlarımız

our limits and constraints

var. Biz

There is. We.

nasıl geri dönüşüm yapalım?

How can we recycle?

Aslında

Actually

deli gibi aynı şeyi söylüyor.

He keeps saying the same thing like crazy.

Görünmekten hiç korkmuyorum.

I am not afraid of being seen at all.

Geri dönüşüm

Recycling

biraz özen gerektiren bir şey.

Something that requires a bit of care.

Yani benim ek bir efor

So my additional effort.

sarf etmemi gerektirdiğine hiç şüphe yok.

There is no doubt that it required me to spend.

Çünkü işte evde iki tane kutu

Because there are two boxes at home.

bulunduracağım ya da üç tane kutu

I will have or three boxes.

bulunduracağım. Dışarıda geri dönüşüm

I will keep it. Recycling outside.

kutusu görmediğim yerde çantama koyacağım

I will put it in my bag where I don't see the box.

vesaire. Çok zor mu? Hayır değil.

etc. Is it very difficult? No, it isn't.

Fakat düşünce gerektiriyor.

However, it requires thought.

Yani refleks değil de düşünerek hareket

So it's not a reflex but rather a deliberate action.

ettirmeye gerektiriyor. Demin

It requires making. Just now

bir şey dedin yani yaptığımın farkında

So you said something, which means you are aware of what I did.

değilim, hatırlamıyorum.

I am not, I don't remember.

Hatırlayarak yapmak bir süre sonra zaten o

Doing it by remembering becomes that after a while anyway.

refleksle dönüşür ama orada bir efor

It turns into a reflex, but there is an effort involved.

sarf etmek gerekiyor. Bunu ben şeye benzetiyorum.

It is necessary to expend it. I compare this to something.

Spora ilk gittiğinde zorlanma

Don't struggle when you first go to sports.

aşamasını geçmek

to pass the stage

bir sürü insan orada düşer.

A lot of people fall there.

Devam etmez spor. Ay bu ne zor şeymiş derler.

Sports do not continue. They say, "Oh, what a difficult thing this is."

Bunda da aslında aynı şeyi

Actually, the same thing is true for this.

yaşıyoruz.

we are living.

Bunun ama bir

But this is one

adım öncesi var.

There is something before my step.

Bu zorluğu kolaylaştırmanın yolu

The way to ease this difficulty

geri dönüştürmem gereken atığın miktarını

the amount of waste that I need to recycle

azaltmaktan geçiyor.

It goes through reducing.

Demin konuştuk ambalajları. Tekrar

We talked about the packaging earlier. Again.

aynı şeyi tekrarlamayacağım.

I will not repeat the same thing.

Onu yaptım. Zaten onu yaptığım zaman

I did it. Actually, when I did it.

o kadar büyük bir azalma göreceğim ki

I will see such a great decrease that

aslında ayrıştırmam gereken

actually, I need to differentiate

böyle bir atık yığını içinde boğuşmam

my struggle within such a pile of waste

gerekmeyecek. Onun ötesinde

it won't be necessary. Beyond that

yapmam gereken şey aslında çok basit.

What I need to do is actually very simple.

Evimde, iş yerimde, her yerde iki tane kutum olacak.

I will have two boxes at home, at my workplace, everywhere.

Türkiye'deki sistem, ikili sistem.

The system in Turkey is a dual system.

Ne demek ikili sistem? Geri dönüştürülebilir

What does binary system mean? Recyclable.

atıklar ve geri dönüştürülemeyen atıklar.

waste and non-recyclable waste.

Geri dönüştürülebilir atıkların içerisine

Into the recyclable waste.

cam, plastik, metal,

glass, plastic, metal

kağıt, bütün ambalajlar,

paper, all packaging,

bütün diğer ürünler giriyor.

All other products are entering.

Geri dönüştürülemeyen atıkların

Non-recyclable waste

içine de yemek artıkları, organik

food scraps, organic

artık dediğimiz şeyler, evi süpürdüğünde

what we now say, when you sweep the house

çıkan ıvır zıvır,

the stuff that comes out

hijyenik, tuvalet kağıdı, havlu vesaire

hygienic, toilet paper, towel, etc.

gibi şeyler giriyor. İki tane kutudan

Things like that are coming in. From two boxes.

bahsediyoruz.

we are talking about.

Cam ayrı toplanıyordu eskiden. Artık bir arada

Glass used to be collected separately. Now it is together.

toplanabiliyor. Türkiye'deki mevzuat

can be collected. The legislation in Turkey

buna izin veriyor. Ayrı vermek

It allows this. To separate it.

iyidir ama bunu belediyeden belediyeye

It's good, but this varies from municipality to municipality.

farklılıklar var. Bazı belediyeler ayrı toplamak

There are differences. Some municipalities collect separately.

istemeyebiliyorlar. Dolayısıyla iki tane

They may not want to. Therefore, two of them.

kutum olacak. İki tane kutuyu

It will be my box. Two boxes.

ayrı ayrı koyacağım.

I will put them separately.

Belediyeye ayrı ayrı vereceğim.

I will give it to the municipality separately.

Belediye beni yaşadığım yerde, çalıştığım yerde

The municipality, where I live, where I work.

ayrı ayrı almıyorsa ya da ben bilmiyorsa

if it is not taken separately or if I do not know

nasıl alındığında öğreneceğim.

I will learn how it is taken.

Bu kadar basit aslında.

It's actually that simple.

Bu süreç birazcık meşakkatli. Bu

This process is a bit arduous. This

baştaki süreç. Ama bu baştaki

the initial process. But this initial

süreci öğrenip bunu rutine döndürdükten sonra

after learning the process and turning it into a routine

düşünmeden yapıyorsun.

You are doing it without thinking.

Mesela benim geri dönüştürülemeyen

For example, my non-recyclable

atık kutum çok az doluyor artık.

My trash bin is filling up very little now.

Çünkü atıkların

Because of the waste

çoğu geri dönüştürülebilir aslında.

Most of it is actually recyclable.

Bir şey merak ediyorum.

I am curious about something.

Covid

Covid

bütün dünyada bir nasıl diyeyim kırılma

a kind of break or fracture all over the world

noktası. Hepimiz için zorlayıcı

point. Challenging for all of us.

bir süre etkisi oldu.

It had an effect for a while.

Bunların içinde

Among these

sağlığı söylemek bile

Even saying health.

yersiz tabii ki elbette.

It is certainly inappropriate, of course.

Ama onun da ötesinde bence

But beyond that, I think.

Covid'in dünyada bıraktığı

The impact of Covid on the world.

izlerde finansal

financial in the traces

olarak da, davranışsal olarak da,

both behaviorally and as well as

duygusal olarak da pek

not very emotional either

çok hala devam ettiğini

still continuing a lot

düşündüğüm yansıma var.

There is a reflection that I think about.

Öte yandan Covid'in

On the other hand, Covid's

bazı yerlerde de korkunç

in some places it is also terrifying

hızlı bir değişim getirdiğini de gördük.

We have also seen that it brings a rapid change.

Bizim hayal edemeyeceğimiz

What we cannot imagine.

çalışma alışkanlıkları, hayal edemeyeceğimiz

work habits, we can't imagine

davranış

behavior

değişiklikleri belki yıllarca

maybe for years the changes

eğitim vererek olmayacağı

it will not happen by providing education

kadar hızlı.

as fast as.

Yaşamız belli olmasın ama yani şu kaset

Let our lives not be obvious, but I mean, this tape.

çalarlarının eskiden bir tane

There used to be one of their types.

devam eden hızlı

ongoing fast

yani öyle oldu.

So it happened.

Şimdi ona basınca da o düğmeye

Now, when you press that button.

bazen neyin içinden geçtiğini, dinlediğin

sometimes you don't realize what you're going through, what you're listening to

şeyi anlamıyorsun ya o düğmeye bastığında.

You don't understand, you know, when he/she presses that button.

Dolayısıyla biz de tam olarak ne olduğunu

Therefore, we don't exactly know what it is.

anlamadık da bir yere geldik.

We came to a place without understanding.

Ucundan girdik, buradan çıktık sonuçta.

We entered from one end and exited from here in the end.

Evet. Şimdi

Yes. Now

Covid tipimizin tüketim alışkanlıklarına

The consumption habits of our Covid strain.

da bence önemli miktarda yansıdı.

I think it reflected a significant amount too.

Özellikle de tüketim alışkanlıkları,

Especially consumption habits,

çöp, geri dönüşüm

trash, recycling

buralarda aslında Covid'in

Actually, Covid is here.

olumlu ya da olumsuz etkilerini gördünüz mü?

Have you seen its positive or negative effects?

Gözleme gerek yok çünkü

There's no need to hurry because

o demin konuştuğumuz araştırmanın aynısını

the same research we talked about earlier

çok ufak tefek Covid'le ilgili

a few minor details related to Covid

bir takım sorular ekleyerek Covid'den

adding a set of questions about Covid

sonra da yaptık. Türkiye genelinde

Then we did it. Across Turkey.

yaptık diye konuştuk ya az önce.

We just talked about what we did, didn't we?

Belli şeyler değişmedi.

Some things didn't change.

Aynı kaldığını gördük

We saw that it remained the same.

verilerden ve

from the data and

sosyolojik örneklerimiz üzerinden yaptık ki

We did it through our sociological examples.

karşılaştırılabilir olsun diye.

to make it comparable.

Bir kısmı da kötüye gitti.

A部分 also went bad.

Hiçbir şey iyiye gitmedi ama.

Nothing went well, though.

Neden iyiye gitmedi?

Why didn't it get better?

Çevrenin sağlığından önce kendi

Before the health of the environment, your own.

sağlığımı düşünmeye başladım.

I started to think about my health.

Sanki çevrenin sağlığından bağımsızmış benim

As if my well-being is independent of the health of the environment.

sağlığım gibi.

Like my health.

Dolayısıyla şunu getirdi Covid,

Therefore, Covid brought this,

atıklara daha az ve daha kısa süre

less waste and for a shorter period

temas etmek istemeye başladık.

We started to want to touch.

Dolayısıyla bir an önce atayım da

Therefore, let me assign it as soon as possible.

nereye giderse gitsin kafasını.

Wherever he goes, he goes with his head.

Yaşamaya başladık Covid'le beraber.

We started to live with Covid.

Maske, eldiven tarafındaki o deliliğe

The mask, that madness on the glove side.

hiç değinmiyorum.

I'm not mentioning it at all.

Ortaya çıkan anormal bir

An abnormal one that has emerged.

ve geri dönüştürülemeyen bir atık o.

and it is a waste that cannot be recycled.

Ona hiç girmiyorum.

I don't get into it at all.

Gerçekten ciddi bir çevre problemiydi o.

It was really a serious environmental problem.

Fakat geri dönüşüm oranları düştü.

However, the recycling rates have dropped.

Düzen olmadığı için

Because there is no order

çocuk yeterince kadar bağırıp çağırırsam

if the child screams loud enough

istediğimi yaptırabilirim diye oradan anlıyorsunuz.

You understand that I can get what I want from there.

Ama sadece vize has değil.

But it's not just a visa issue.

Bu bir avuntu değil tabii ama

This is not a consolation, of course, but...

dünyada da atık alışkanlıklarını

waste habits in the world

kötü anlamda geri götürüyorlar.

They are taking it back in a bad way.

Fakat şöyle bir

But here is a

burada şey var.

There is something here.

Avunabileceğimiz bir şey var en azından.

At least there is something we can console ourselves with.

Bu dönemin sonunda da

At the end of this period as well

en azından AB gibi dünyada

at least in the world like the EU

nüfusun ciddi anlamda fazla

the population is seriously too high

tükettiği

consumed

tırnak içerisinde gelişmiş ekonomilerdeki

"developed economies in quotes"

bir takım gelişmeler iyi oldu.

A number of developments were positive.

Mesela AB tek kullanımlık

For example, the EU is single-use.

plastikleri tamamen yasakladı Covid sonrasında.

They completely banned plastics after Covid.

Daha önce planlıyordu bunu.

He was planning this beforehand.

Covid'le aklına gelmedi de

You didn't think of it with Covid?

bu süreci Covid hızlandırmış olabilir diye konuşuluyor.

It is said that this process may have been accelerated by Covid.

Tek kullanımlık plastiklerden

Single-use plastics

neyi kastediyorum?

What am I referring to?

Çatal, bıçak, pipet, tek kullanımlık plastik bardak

Fork, knife, straw, disposable plastic cup.

gibi şeyler.

things like that.

AB'de artık bırakın verilmesinin üretimi yasak.

In the EU, the production of letting it be given is now prohibited.

Dolayısıyla

Therefore

AB üyesi ülkelerde artık bunlar yok.

These no longer exist in EU member countries.

Hayatlarından çıkardılar ve ölmediler.

They were taken out of their lives and did not die.

Evet onu düşündüm yani.

Yes, I thought about it.

Bunlar gerçekten olmasa da

Even if these are not really so.

pekala hayatımıza devam ediyor.

Alright, we continue with our lives.

Yani şu oldu.

So what happened was this.

Satıcıların belli maliyetlerinde artışlar yaşandı.

There have been increases in certain costs for the sellers.

Ama hiçbir şey de bedava değil dünyada maalesef.

But unfortunately, nothing is free in the world.

Yani o maliyetlerin artması

So, the increase in those costs.

çok büyük bir sakınca oluşturmadığını ben düşünüyorum.

I think it doesn't create a very big problem.

Çünkü belli bir pazar içerisindeki

Because within a specific market

bütün oyuncuların maliyeti arttığı için

because the cost of all players has increased

rekabete bir zararı yok.

It doesn't have any harm to competition.

Sadece belli bir oranda fiyatlara yansıması olmuştur.

It has only had a reflection on prices at a certain rate.

Ama onun da şöyle bir pozitif etkisi oldu gene.

But it also had a positive effect again.

O da insanları

That too is people.

tek kullanımlık ürün tüketmek yerine

instead of consuming single-use products

matarasın yanında taşımak gibi

It's like carrying your water bottle with you.

bir takım şeylerden vazgeçmek gibi şeylere

such things as giving up on a number of things

ekonomik sebeplerden yönlendirdi.

It was influenced by economic reasons.

Yani şöyle bir dünya yok.

So there is no world like this.

Bütün dünyadaki insanların hepsinin

All the people in the whole world

çevre konusunda süper fiyatlarla

super prices on environmental issues

farkında, süper bilinçli ve süper

aware, super conscious and super

doğru insan olmasını beklemek gerçekçi değil.

It is not realistic to expect someone to be the right person.

Dolayısıyla regülasyonla

Therefore with regulation

cezayla, kuralla belli şeyleri

with a penalty, certain things are defined by a rule.

yapmak zorundayız.

We have to do it.

Bunlar çünkü ancak belli

These are only certain.

yollara sokuyor. İşte AB'nin yaptığı da

It is putting on the roads. This is what the EU is doing too.

bu yüzden aslında bu süreç içerisinde.

That's why actually during this process.

Doğru. O zaman

That's right. Then

senin tespitlerinden

from your observations

yola çıkarak bireysel hijyen

leaving for individual hygiene

ihtiyacının ya da bireysel

your need or individual

sağlık ihtiyacının toplumsal

societal need for health

hijyen ve sağlık ihtiyacıyla doğru

correct with the need for hygiene and health

orantılı olmayabilme ihtimalini

the possibility of not being proportional

halinde anladık mı

Did we understand in that case?

bu acı tecrübeyle diye düşünüyorum.

I think it is because of this painful experience.

Evet ama Türkiye'de zaten

Yes, but already in Turkey.

pandemiden önce de şöyle bir

Before the pandemic, there was such a thing.

enteresan bir davranış biçimi vardı.

There was an interesting way of behaving.

Biz birçok ülkeye göre

We are compared to many countries.

kendimize ait olduğunu düşündüğümüz

that we think belongs to us

mekanlarla ilgili aşırı titiziz.

We are extremely meticulous about the venues.

Evim, iş yerim

My home, my workplace.

yani zamanımı geçirdim mi

So did I spend my time?

bana ait olan yerler, arabam

the places that belong to me, my car

tertemiz olmak zorunda, pırıl pırıl olacak.

It must be spotless, it will be shining bright.

Fakat kapının

But the door's

hemen bir adım dışı, arabanın

just a step outside, the car's

kapısının dışındaki yol,

the road outside the door,

bahçemin dışındaki kaldırım

the sidewalk outside my garden

oralar sanki bana ait değilmiş gibi

It feels as if those places don't belong to me.

orayı kirletebiliyorum.

I can make that dirty.

Bir problem görmüyorum. Çünkü oradan

I don't see a problem. Because from there

ben sorumlu değilim. Bu duvarı

I'm not responsible. This wall.

yıkmadığımız sürece, yani benim

As long as we don't destroy it, that is, my...

sorumlu olduğum alan bütün gezegen aslında.

The area I am responsible for is actually the whole planet.

Bu duvarı yıkmadığım sürece

As long as I don't break down this wall.

evimin içini tertemiz tutup

keeping the inside of my house nice and clean

burada ne kadar pislik varsa toplayıp

Collecting all the garbage here.

sokağa atabiliyorum ve bundan dolayı bir

I can throw it on the street, and because of that, a

rahatsızlık hissetmiyorum. Deminden beri

I don't feel uncomfortable. I've been fine since a little while ago.

baştan beri konuştuğumuz paradigma

the paradigm we have been talking about from the beginning

değişimi, kültürel dönüşüm aslında burada

The change, the cultural transformation is actually here.

başlıyor. Japonya'da neden

It’s starting. Why in Japan?

başarılı olunduğunun cevabı da

the answer that success has been achieved

bu. Yani

this. So

şu noktaya gelmemiz gerek.

We need to get to this point.

Ben yere çöp attığımda

When I throw trash on the ground

ceza kesileceği için

because a fine will be imposed

değil, çok ciddi etraftan

no, very serious around

ayıplanacağım için atmamalıyım.

I shouldn't throw it away because I will be blamed.

Ya da kendi sorumluluğum ve

Or my own responsibility and

sorumlu olduğum alan olduğunu düşünüyorum.

I believe that it is an area I am responsible for.

İkisi. Yani bu iş

Both. I mean this job.

evet ceza gerekir, evet polis

Yes, punishment is necessary, yes, police.

gerekir, evet zorlama

It is necessary, yes force.

gerekir. Fakat polisi kafamın

It is necessary. But the police in my head.

içine yerleştirmediğim sürece bu konuyla ilgili

As long as I don't involve it.

başarılı olma şansı

chance of being successful

çok zor. Yani sadece bu iş için

Very difficult. I mean just for this job.

değil, her trafik kuralları ile ilgili de bu.

No, this is also related to all traffic rules.

Polis olmayan yerde kırmızıdan geçip polis

Where there is no police, one goes through the red light.

olan yerde duruyorsam bir manası yok zaten.

If I'm standing where I am, it doesn't make any sense anyway.

Peki,

Well,

şimdi hep yapay

now everything is artificial

zekayı çok sık konuşuyoruz.

We talk about intelligence very often.

Hayatın hemen hemen her alanında da

Almost in every area of life as well.

çok hızlı bir şekilde

very quickly

projeksiyonların ötesinde

beyond projections

hızlı bir şekilde hayatımızda

quickly in our lives

yaşamaya ve kullanmaya başladık.

We have started to live and use it.

Hatta öyle ki yani bence

In fact, I think so.

yaptığımız işten de bağımsız. Herkese

irrespective of the work we do. To everyone

yapay zekayla öyle ya da

with artificial intelligence, either way

böyle bir artık ilk tanışıklığı

such an initial acquaintance

oldu.

It happened.

Şimdi

Now

sen kendi perspektifinle

with your own perspective

özellikle de kendi işinle

especially with your own work

ilgili yapay zekayı düşündüğünde

when thinking about the relevant artificial intelligence

ya da dijital

or digital

diğer yöntemleri düşündüğünde

when considering other methods

bunun atık yönetimi

this is waste management

ya da atık farkındalığıyla

or with waste awareness

bir noktada birleşebileceğini düşünüyor musun?

Do you think you can come together at one point?

Yani böyle mesela inovatif fikirler var mı

So, for example, are there any innovative ideas?

aklında? Benim aklımda

What’s on your mind? I have something on my mind.

olmasından ziyade aslında

rather than being actually

yani hiç konuşmadığımız tarafı

I mean the part we never talked about.

atığın proses

waste process

içerisinde nasıl yönetilmeli dahil

how should it be managed inside

ciddi anlamda zaten otomasyon ve

seriously already automation and

yapay zeka kullanına geliyordu yıllardır.

It had been using artificial intelligence for years.

Yapay zeka ne kadar gelişirse

No matter how advanced artificial intelligence becomes

tabi bu da o kadar gelişecek.

Of course, this will develop a lot as well.

Akıllı konteynerlar, akıllı filo yönetimleri

Smart containers, smart fleet management.

işte çöp kamyonlarının akıl

here is the intellect of garbage trucks

yönetimi gibi hem maliyeti düşüren

like management that also reduces costs

hem işte karbonhiyat hızını azaltan

both reducing the rate of carbohydrates

hem de daha etkin atık yönetimi sağlayan

and also providing more efficient waste management

yöntemler zaten kullanılıyordu.

The methods were already being used.

Otomasyon yöntemleri Türkiye'de de

Automation methods are also in Turkey.

belediyelerin büyük çoğunluğu bunu işte kullanıyor.

The majority of municipalities are using this for work.

CRS sistemleri üzerinden

Through CRS systems

filo yönetimi yapıyorlar vesaire. Şimdi bunun içerisine

They are engaged in fleet management and so on. Now, within this…

yapay zekayı koyduğunda tabi

Of course, when you put in artificial intelligence.

belli şeyler kolaylaşıyor.

Certain things are getting easier.

Ama yapay zeka beni değiştiremiyor.

But artificial intelligence can't change me.

Yani benim

So, mine.

yapay zekanın görevi

the role of artificial intelligence

benim atığı ortaya

I reveal my waste.

çıkartıp atmamda başlıyor.

It starts with me taking it out and throwing it away.

O çok geç bir nokta.

That's a very late point.

Çünkü gerçek

Because it is true.

yapay olmayan doğal zeka ile benim

artificial, non-natural intelligence with me

karar verip o atığı çıkarmıyor

He decides but does not remove that waste.

olmam gerekir ki o yönetilebilir

I must be so that it can be managed.

bir şey olsun.

Let something happen.

İnovasyon anlamında

In terms of innovation

evet yani orada burada görüyoruz, duyuyoruz.

Yes, we see and hear it here and there.

Özellikle işte atık yönetimiyle

Especially in waste management at work.

ilgili ayrıştırma sistemleriyle ilgili

related to the relevant separation systems

yapay zekadan faydalanıyor.

It benefits from artificial intelligence.

Otomasyon sistemleri gittikçe daha fazla gelişiyor.

Automation systems are becoming increasingly advanced.

Ama bunlar benim atığı

But these are my waste.

çıkarıp al bu atığı

Remove this waste.

götür dediğim noktada başlıyor.

It starts at the point where I said take it.

Peki sence davranış

Well, what do you think about behavior?

değişikliği ve o farkındalığın

the change and that awareness

oluşturulması kısmında

in the part of creation

yeni öğrenme, dijital öğrenme

new learning, digital learning

yöntemleri bir alternatif olabilir mi?

Could the methods be an alternative?

Mutlaka. Mutlaka.

Definitely. Definitely.

Biz onu zaten eğitim programımızla

We have already covered it with our training program.

demin bahsettiğim eğitim projesinin içerisinde de

within the education project I mentioned earlier

zaman zaman kullanıyoruz.

We use it from time to time.

Ya eğitimin

Either your education

yapay zekadan ya da işte

from artificial intelligence or work

bu dijitalleşmeden bağımsız düşünülmesi

this should be considered independently of digitization

mümkün değil. Kaldı ki zaten

It's impossible. Besides, already...

biz eğitimi kağıt üzerinde ve sınıf içi olarak

we education on paper and in the classroom

başlattık. Daha sonra bir online platform

We started. Later, an online platform

üzerinde adapte ederek

by adapting on it

koyduk.

we put it.

O kesinlikle faydalı.

It is definitely useful.

Yani yapay zeka ile çalışmak, insanların

So working with artificial intelligence helps people.

davranışını değiştirmek için

to change your behavior

bu sistemden faydalanmak.

to benefit from this system.

Çünkü bazen biz özellikle yeni

Because sometimes we especially new

yöntemlerde şunu görüyoruz.

We see this in the methods.

Kendi gruplarımızda

In our own groups.

oyunlaştırdığımızda, rekabete

when we gamify, to the competition

teşvik ettiğimizde ve birbiriyle

when we encouraged and with each other

aslında daha interaktif yöntemler

actually more interactive methods

bulduğumuzda bizim böyle

when we found it, we were like this

çok uzun saatlerce ya da

for a very long time or

uzun çabalarla anlatmak

to explain with long efforts

istediğimizden daha çarpıcı ama daha

More striking but more than we wanted.

etkili sonuçları aldığımızı gördük.

We saw that we obtained effective results.

Sorma sebebim buydu. Yani

Don't ask, this was the reason. In other words.

gerçekten farklı yöntemler

really different methods

kullanarak acaba daha kalıcı ve daha

by using, could it be more permanent and more

hızlı bir değişim yaratabilir miyiz?

Can we create a rapid change?

Yani hiçbir zaman

So never.

biz en azından Çöpüne Sahip Çık Vakfı

We are at least the Trash Take Care Foundation.

özelinde konuşuyorum. Biz başından beri

I'm speaking specifically. From the beginning, we...

hiçbir zaman ne farkındalık ne eğitim konusunda

never in terms of awareness or education

yeniliksel yöntemlere başvurmadık.

We did not resort to innovative methods.

Yani hiçbir zaman şunu yapmadık.

So we never did this.

İnsanları bir sınıfa dolduralım, bir şey anlatalım.

Let's gather people in a classroom and explain something.

Sonra öğrensin gitsin uygulasınlar. Uygulamazlar

Then let them learn and go apply it. They won't apply it.

çünkü. Deneyimleyerek

because. By experiencing

biri bir yaşayarak öğrenmek.

to learn by living.

Yani yaparsan ne olur, yapmazsan

So what happens if you do it, if you don't?

ne olur bu görmesi gerekiyor.

Please, this needs to be seen.

Bir de insanız doğamızda var.

We are also human; it's part of our nature.

Ben bunu yaparsam

If I do this

bana faydası ne ki? Sorusunu

What benefit does it have for me?

cevabını. Yani şu doğru bir yaklaşım

your answer. So this is the correct approach.

değil. Attığın

not. The one you threw

atıklar, çöpler vesaireler işte

wastes, trash, and so on

foklara zarar veriyor, pandalara

It's harming the seals, the pandas.

kutuptaki ayılar falan.

Polar bears and so on.

Bunu buradan dokunabileceğin

You can touch this from here.

insan sayısı yüzde onsa

if the number of people is ten percent

toplam hedef kitlenin içerisinde

within the total target audience

eğer bunu yaparsan

if you do this

küresel ısınmanın sonunda yarın su bulamayacaksın

By the end of global warming, you won't find water tomorrow.

çocuğun gıdaya ulaşamayacak. Çok daha

The child will not be able to access food. Much more.

etkili bir argüman.

an effective argument.

Emre teşekkür ediyoruz.

Thank you, Emre.

Bize hakikaten bu benim çok kapsamlı

This is really very extensive for me.

ve hepimiz için bence

And for all of us, I think.

kendi hayatımızla da

with our own lives too

böyle bir kendi

such a self

davranışlarımızı kontrol ettiğimiz,

the behaviors we control,

teyit ettiğimiz çok güzel bilgiler verdin.

You provided very nice information that we have verified.

Biz konuklarımızı kendi

We welcome our guests with our own

rolleri ve

roles and

çalıştıkları kurumların ötesinde de biraz

a little beyond the institutions they work for

tanımayı istiyoruz.

We want to be recognized.

Dolayısıyla sana, senle ilgili de

Therefore, about you as well.

birkaç bir şey sormak isterim.

I would like to ask a few things.

Merak ediyoruz.

We are curious.

Sen işin dışında ne yapıyorsun?

What do you do outside of work?

Ben işin dışında

I am outside of work.

ne yapıyorum? Ben seyahat ediyorum her bulduğum

What am I doing? I am traveling wherever I find.

fırsatta.

opportunity.

İki tane sebebi var.

There are two reasons.

Birincisi seyahat etmek benim için en çok

The first is that traveling is the most for me.

öğrendiğim süreç seyahat etme süreci.

The process I learned is the process of traveling.

Çok okuyan mı, çok gezen mi?

Who reads a lot, and who travels a lot?

Çok gezen tarafındayım. Çok gezen bilir.

I am on the side of those who travel a lot. Those who travel a lot know.

Ona hiç şüphe yok.

There is no doubt about it.

Bol bol seyahat etmeye çalışıyorum.

I am trying to travel a lot.

Zaman bulduğum oranda.

As I find the time.

Yaptığım işin şöyle bir avantajı var.

There is an advantage to the work I do.

Yaptığım iş içinde seyahat etmem gerekiyor.

I need to travel for the job I do.

Yani 25 yıl içinde

So, within 25 years.

ettiğim seyahatlerin çok büyük bölümünü

a large part of my travels

iş için yaptım. Bu da bir avantaj.

I did it for work. This is also an advantage.

Benim iş seyahatlerimde genelde

In my business trips, usually

bir kurumsal yapıdaki iş seyahatlerimde

in my business trips within a corporate structure

bir yerden bir yere gidip bir toplantı salonunu

going from one place to another to a meeting room

görüp geri dönmek olmuyor.

It is not possible to see and come back.

Sahayı görüyorum. Yani Türkiye içinde

I can see the field. I mean within Turkey.

de bir işte ilçenin atık yönetimiyle

and also with the district's waste management in a job

ilgili gittiğimde bir belediyeyle

I went to a municipality when it was relevant.

konuştuğumda mahallelere gidiyorum.

I go to the neighborhoods when I talk.

O insanlar nasıl yaşıyorlar orada onlarla

How do those people live there with them?

tanışıp onlarla konuşuyorum. Oradaki

I'm getting to know them and talking to them. There over there.

yerel STK'larla konuşuyorum.

I am talking to local NGOs.

Bu beni besliyor. Bana desen ki

This feeds me. If you tell me to.

hayatın sonuna kadar hiç seyahat etmeyeceksin

You will never travel until the end of your life.

muhtemelen bugün burada ölürüm yani düşüp.

I will probably die here today, meaning I will fall.

Dolayısıyla seyahat benim için çok

Therefore, traveling is very important to me.

önemli bir şey. Okuyorum.

An important thing. I am reading.

Eskisi kadar çok okuyamasam da

Even though I can't read as much as I used to

daha az okuyorum.

I read less.

Çünkü işle ilgili çok okuduğum için iş dışı okuma

Because I read a lot about work, I read outside of work.

biraz kenara itini veriyor.

It pushes you a little to the side.

Onu merak ediyorum. Böyle senin için

I'm wondering about him/her. Like this for you.

aklında kalan şu da benim

What stays in your mind is also mine.

için çok önemlidir dediğin

It is very important for what you said.

var mı bir şey?

Is there something?

Bu konuyla ilgili

Regarding this matter.

yani çevreyle ilgili konularla ilgili

that is, related to environmental issues

okuduğum

I read.

şeyler içerisinde yani farklı

different among things

farklı alanlarda şeyler okuyorum.

I read things in different fields.

Çevreyle ilgili şeyleri de böyle hani profesyonel

Things related to the environment are also like this, you know, professionally.

meraktan değil gerçekten bu konu benim merak

It's not out of curiosity, I really have an interest in this topic.

ettiğim bir konu olduğu için de okuyorum.

I am reading it because it is a topic I have discussed.

Yani yıllar önce okumuştum.

So I read it years ago.

Şimdi içini bana böyle anlat desen anlatamayacağım

If you ask me to explain it to you like this now, I won't be able to.

bir kitap ama Sessiz Bahar

a book but Silent Spring

kitabı vardır. Sessiz Bahar

She has a book. Silent Spring.

işte Rachel Corey adında bir Amerikalı

Here is an American named Rachel Corey.

kadının yazdığı

written by the woman

1960'larda yazdığı, 50'lerin

Written in the 1960s, the 50s.

sonu 60'ların başında yazdığı bir kitap.

A book written at the beginning of the 60s.

Dünyadaki çevre hareketinin

The environmental movement in the world

ateşleyicisi

trigger

olarak kabul edilen bir kitap.

a book considered as such.

Neden ateşleyicisi olarak kabul edilen

Why is it considered as a trigger?

bir kitap?

a book?

1930'lar ve

the 1930s and

40'larda DDT icat ediliyor.

DDT is invented in the 1940s.

Bilmiyordur

He/She may not know.

çoğu insan DDT'nin ne olduğunu bile. DDT

Most people don't even know what DDT is. DDT.

beyaz bir toz ve böcek öldürüyor.

It is a white powder and it kills insects.

Ve bu harika bir buluş olarak

And as a wonderful invention

pazarlanıyor Amerika'da o dönem.

It was marketed in America at that time.

Çünkü insanlara zehirlemiyor.

Because it doesn't poison people.

Zehirlemediği sanılıyor ya da.

It is believed that he/she did not poison.

Yani senin suratına DDT attığımda ölmüyorsun

So when I throw DDT on your face, you don't die.

en azından.

at least.

Ve bu o kadar popüler ve o kadar

And this is so popular and so

harika bir şey olarak çıkıyor ki ortaya

It turns out to be a wonderful thing.

plastiğini çıktığı zamanlar gibi

like the times it was released from its plastic

çocukların kafasındaki

in the children's minds

bitlere kadar bunu dökerek tedaviye.

Treating this by pouring it down to the last bit.

etmeye çalışıyorlar. Hatta bununla ilgili

They are trying to do it. In fact, regarding this...

Amerikan reklamları var. İnsanlar kumsalda

There are American ads. People are on the beach.

yatıyorlar. Kokteyllerini içiyorlar

They are lying down. They are drinking their cocktails.

ve uçakla bir DDT atılıyor

and DDT is being dropped from an airplane.

sivrisineklere ve onların üstüne de düşüyor.

It's also falling on mosquitoes and onto them.

Rachel Corey bununla ilgili

Rachel Corey is related to this.

ciddi bir araştırma yapıyor

conducting serious research

ve diyor ki DDT kuşları da

and it says that DDT affects birds too

öldürüyor. Her şeyi de öldürüyor.

It kills. It kills everything.

Silent Spring hikayesi oradan çıkıyor

The story of Silent Spring comes from there.

ve DDT'nin yasaklanmasına

and the ban on DDT

yol açıyor o kitap.

That book opens the way.

Ve o kitaptan sonra işte bütün bu Greenpeace

And after that book, well, all this Greenpeace.

vesaire gibi kurumlar çıkıyorlar

Institutions like etc. are emerging.

yola. Bence çok önemli bir kitap.

on the road. I think it's a very important book.

O yüzden bu tavsiyeyi de

That's why this advice too

almış oldum senden. Herkesin

I received it from you. Everyone's

hoşuna gitmeyebilir ama çevreyle ilgili birazcık

You may not like it, but it's a little bit about the environment.

meraklı olan birinin muhakkak okuması gereken

A must-read for someone who is curious.

bir kitap olduğunu düşünüyorum. Onun dışında da

I think it is a book. Other than that,

ben kendim işte genelde

I usually work by myself.

tarih çok okumayı seviyorum.

I love reading history a lot.

Tarih kitapları okuyorum genel olarak.

I generally read history books.

Edebiyat son zamanlarda

Literature recently

maalesef utanarak söylüyorum. Çok okuyamadım.

Unfortunately, I say it with shame. I couldn't read much.

Böyle.

Like this.

Emrah çok teşekkür ediyoruz.

Thank you very much, Emrah.

Ben teşekkür ederim. Yani çok keyifliydi hakikaten.

Thank you. I mean, it was really enjoyable.

Bize hem

To us both

bilgilerini hem deneyimlerini

their information and their experiences

ama öte yandan da bence bireyler

but on the other hand, I think individuals

olarak hepimizin kendi çöpümüze

as each of us to our own garbage

nasıl daha iyi sahip

how to be a better owner

çıkabileceğini hem de

you can also come out

sadece bireysel değil

not only individual

toplumsal sorumlulukta

in social responsibility

hepimizin daha çok alabileceği

that we can all take more of

alanları gösterdiğin için

for showing the areas

çok teşekkür ediyorum.

Thank you very much.

Çok keyifliydi. İyi ki geldin.

It was very enjoyable. I'm glad you came.

Ben teşekkür ederim. İyi ki geldim.

Thank you. I'm glad I came.

Evet sevgili dinleyenler. Sesli

Yes, dear listeners. Audio

Düşünüyorum'un bu bölümünün

I am thinking of this section of

sonuna geldik. Bir sonraki bölümümüzde

We've come to the end. In our next episode...

tekrar farklı konuklarımızı

again our different guests

farklı görüşleri ve farklı sesleri

different opinions and different voices

duymak üzere. Hoşçakalın.

To hear from you. Goodbye.