Bilim Tarihinde Beni Musa Kardeşler: Matematik ve Astronomi Ustaları

Diyanet Dijital

Gölgedekiler

Ryan here and I have a question for you.

Burada Ryan var ve size bir sorum var.

What do you do when you win?

Like are you a fist pumper?

Are you a fist pumper?

A woohooer? A hand clapper?

A high fiver? If you want to hone in on those winning moves

A high fiver? If you want to focus on those winning moves.

check out Chumba Casino.

Check out Chumba Casino.

Choose from hundreds of social casino style games

Choose from hundreds of social casino style games.

for your chance to redeem serious

cash prizes. There are new game releases

nakit ödüller. Yeni oyun çıkışları var.

weekly plus free daily bonuses

haftalık artı ücretsiz günlük bonuslar

so don't wait. Start having the most fun

ever at ChumbaCasino.com

Sponsored by Chumba Casino. No purchase necessary.

VGW Group. Voidware prohibited by law.

VGW Group. Voidware is prohibited by law.

18 plus. Terms and conditions apply.

18 yaş ve üzeri. Şartlar ve koşullar geçerlidir.

Fall into big savings. All in the

Büyük tasarruflara dalın. Hepsi içinde

Fred Meyer app. Get 12 packs of

Fred Meyer uygulaması. 12'li paketler al.

delicious Coca-Cola, Pepsi or 7-Up

for $4.99 each. Then get 9.8

her biri 4.99 dolara. Sonra 9.8'yi al.

ounce packs of juicy jumbo blueberries

ounce paketleri sulu jumbo yaban mersinleri

for $3.49 each. All with your card

her biri $3.49. Tümünü kartınızla.

and a digital coupon. Shop these

ve bir dijital kupon. Bu ürünleri satın al

deals at your local Oregon Fred Meyer

today or tap the screen now

to download the Fred Meyer app to save

Fred Meyer uygulamasını indirmek için tasarruf edin.

big today. Fred Meyer.

Fresh for everyone. Prices and product availability

Fresh for everyone. Prices and product availability.

subject to change. Restrictions apply.

See site for details.

For details, see the site.

Gölgedekiler. Hazırlayan

Those in the shadow. Prepared by

Hilal Altındiş.

Seslendiren Uğur

The narrator is Uğur.

Subaşı.

8. Yüzyılın

8th century

sonlarına doğru bir

towards the end a

Türk yurdu olan Horasan'da

In the Turkish homeland of Khorasan.

bir erkek çocuk dünyaya gelir.

A baby boy is born.

İsmi Musa bin Şakir

His name is Musa bin Şakir.

olan bu çocuk oldukça zeki

this child is quite smart

ve çalışkandır. Bilime

and is hardworking. To science

ve öğrenmeye olan merakı

and their curiosity to learn

onu erken yaşta o dönemin

him at a young age of that era

en önemli bilim merkezi olan

the most important science center

Bağdat'a getirir.

He brings it to Baghdad.

Bağdat'a gelişinden kısa bir süre sonra

Shortly after his arrival in Baghdad.

bilgisi, yeteneği ve zekasıyla

with his knowledge, ability, and intelligence

bilim çevrelerinin dikkatini

the attention of the scientific community

çeken bu genç özellikle

this young person in particular

astronomi konusunda uzmanlaşmıştır.

He/She has specialized in astronomy.

Bağdat'taki başarılı çalışmaları

The successful efforts in Baghdad.

sayesinde kısa zamanda

thanks to it in a short time

Abasi Sarayı'na davet edilen bu genç

This young person invited to the Abasi Palace

bilgin çalışmalarına burada da

Your knowledge studies here too.

devam eder. Kısa zamanda

It continues. In a short time.

sarayın baş mühendisi olmayı

to become the chief engineer of the palace

başarır. Bu dönemde evlenen

succeeds. Those who get married during this period

bu genç bilginin Muhammed,

this young scholar is Muhammad,

Ahmet ve Haşan isminde 3 oğlu

Ahmet and Hasan have 3 sons.

dünyaya gelir.

is born.

Bu 3 çocuk daha

These 3 children more.

küçük yaşlarından itibaren babaları

since their early age, their fathers

gibi bilime merak sararlar.

They are curious about science like that.

Babaları genç yaşta vefat edince

When their father passed away at a young age

dönemin devlet başkanı Halife

the head of state of the period Caliph

Memun, sarayın mühendisinin

Memun, the engineer of the palace.

emanetlerini sahiplenerek

by taking ownership of their entrusted items

sarayın önde gelen bilginleri tarafından

by the leading scholars of the palace

özenli bir eğitim almalarını sağlar.

It ensures they receive a meticulous education.

Beytül Hikme adı verilen ilim akademisine

to the academy of science called the House of Wisdom

devam eden ve önemli bilginlerden

ongoing and important information

ders alan bu 3 kardeş

these 3 siblings taking a course

genç yaşlarına rağmen geometri,

despite their young age, geometry,

fizik, matematik,

physics, mathematics,

mekanik ve tıp başta olmak üzere

especially mechanical and medical

birçok bilim dalında uzmanlaşırlar.

They specialize in many fields of science.

Henüz çok

Not yet a lot.

genç olmalarına rağmen yaptıkları

despite being young, what they did

bilimsel çalışmalarla adlarını

with scientific studies to name them

bilim dünyasına duyuran kardeşler

brothers who announced to the world of science

Musa'nın oğulları anlamına gelen

Meaning "the sons of Moses".

Beni Musa kardeşler olarak

As the brothers of Moses.

anılmaya başlarlar.

They begin to be remembered.

Beni Musa kardeşler

My brother Moses.

bilim dünyasında astronomi

astronomy in the world of science

ve fen bilimleri üzerine yaptıkları

and what they have done on science.

bilimsel çalışmalar ve

scientific studies and

bazı mekanik aletlerle tanınmışlardır.

They are known for some mechanical tools.

Bu 3 kardeş

These 3 siblings.

yaşadıkları dönemde kullanılan

used in the period they lived in

basit şekilde tasarlanmış

designed in a simple way

tartı aletlerini otomatik

automatic weighing devices

şekle getirmiş, otomatik ölçüm

shaped, automatic measurement

yapılmasını sağlamışlardır.

They have ensured that it is done.

Yine yükleri otomatik olarak kaldıran

Again, automatically lifting the loads.

bazı aletler yaparak

by making some tools

insanların işlerini kolaylaştırmışlardır.

They have made people's jobs easier.

Ölçü ve tartı

Measurement and weight

aletlerini geliştiren kardeşler

brothers who improve their tools

üzerine ateş yaklaştırılınca

when fire is brought closer to it

fitili otomatik olarak ortaya çıkan

automatically emerging wick

ve yanan kandiller yapmışlardır.

and they have made burning candles.

Bu kandillerin en büyük

The largest of these lamps

özelliği ise kandilin

its feature is the lantern

fitili ortaya çıktığı an, kandilin

the moment the wick appears, of the lamp

içindeki yağın fitili tutuşturmaya

to ignite the wick of the oil inside

yetecek miktarda fışkırması

to spout an adequate amount

ve rüzgar çok kuvvetli etse bile

and even if the wind is very strong

kandilin sönmemesiydi.

It was to keep the candle from being extinguished.

Bu genç bilginler

These young scholars

o zamanda kullanılmakta olan birçok

many that were in use at that time

aleti geliştirmenin yanında

besides developing the tool

yeni aletler yapmak konusunda da

about making new devices

çok hünerliydiler.

They were very skilled.

Özellikle yaptıkları büyük bir saat vardı ki

Especially there was a large clock they made.

bu saat dünya tarihinde

this hour in world history

o zamana kadar yapılan

made until that time

en büyük ve ilk bakır saat olmuştur.

It has become the largest and first copper clock.

Beni Musa kardeşler

My brothers Musa.

Arapçaya çeşitli dillerden eserler

Works from various languages in Arabic

tercüme etmişler, yaptıkları

they have translated, what they have done.

keşiflerle de ilim aleminde

with discoveries in the realm of knowledge

haklı bir şöhrete kavuşmuşlardır.

They have achieved a well-deserved fame.

Kazançlarının önemli bir kısmını

A significant portion of their earnings

müsbet ilimlerin gelişmesi adına

in the name of the advancement of positive sciences

yaptıkları deney ve araştırmalara

to their experiments and research

harcamışlardır. Öyle ki

they have spent. So much so that

İstanbul'dan büyük meblalar ödeyerek

Paying large sums from Istanbul

felsefe, astronomi,

philosophy, astronomy

matematik ve tıbba ait

related to mathematics and medicine

ilmi kitaplar satın almışlardır.

They have purchased scientific books.

Kardeşler arasında en büyükleri

The eldest among siblings.

olan Muhammed,

the one who is Muhammad,

vaktinin çoğunu astronomi ve fen bilgilerine

spending most of his time on astronomy and science

dair araştırmalara vermiş,

given to research on.

antik el yazmalarını araştırmak için

to research ancient manuscripts

Yunanistan ve Küçük Asya'yı

Greece and Asia Minor.

baştan başa gezmiş,

He has traveled from one end to the other.

Yunanca yazmaların tercümelerinin hazırlanmasına

Preparation of translations of Greek manuscripts.

yardımcı olmuştur.

has been helpful.

Ortanca kardeş Ahmet bin Musa

Middle brother Ahmet son of Musa.

mekanik olarak çeşitli tartı

mechanically various scales

aletleri yanında yükleri çekmek

to pull loads with tools by one's side

ve kaldırmakta kullanılan bazı

and some used for lifting

aletler yapmış, mekanik konular

made tools, mechanical topics

üzerinde titizlikle durarak

paying meticulous attention to

bu sahada uğraşanları geçmiştir.

It has surpassed those who work in this field.

Küçük kardeş Hasan bin Musa ise

Little brother Hasan son of Musa however

bütün çalışmalarını

all your work

geometri alanına çevirmiş ve

have transformed into the field of geometry and

bu alanda çok başarılı olmuştur.

He has been very successful in this field.

Bu yüzden Halife Meymun'un

For this reason, Caliph Meymun's

yakın alakasını kazanan Hasan bin Musa

Hasan bin Musa, who gained close attention.

aynı ısırda olan alimlerin

the scholars who are of the same bite

çözemediği geometri problemlerini

the geometry problems he couldn't solve

kolaylıkla çözebiliyordu.

He could solve it easily.

Eliptik Eğriler üzerine yazdığı

Written on Elliptic Curves

ünlü eseri, eliptik geometri

his famous work, elliptic geometry

konusunda batı bilim dünyasında

in the Western scientific community regarding

çözülmüştür.

It has been solved.

Eliptik Eğriler üzerine yazdığı ünlü eseri, eliptik geometri konusunda batı bilim dünyasında çözülmüştür.

His famous work on Elliptic Curves has been solved in the Western scientific community regarding elliptic geometry.

Eliptik Eğriler üzerine yazdığı ünlü eseri, eliptik geometri konusunda

His famous work on elliptic curves is about elliptic geometry.

kendi çalışmalarında

in their own studies

kardeşlerin bu gözlem ve keşiflerini

your siblings' observations and discoveries

senet kabul etmekten çekinmemiş

He/She didn't hesitate to accept the note.

ve onların tecrübe edilerek

and by being experienced

hazırlanmış eserlerini son derece

extremely well-prepared works

takdir etmiştir.

has appreciated.

Bu kıymetli bilim adamı üç kardeş

This precious scientist has three siblings.

çalışmalarına kolaylık sağlaması için

to facilitate their work

evlerine bile rastlatane yapmışlardı.

They had even made it a habit to come across their homes.

Beni Musa kardeşlerin

You are my brother, Moses.

Halife Meymun'un emriyle

By the order of Caliph Meymun

Sincerovası'nda yaptıkları bilimsel

The scientific work they did in Sincerovası.

çalışmalarla dünyanın çevresini

with studies, the circumference of the world

360 parçaya bölerek

by dividing into 360 pieces

boylamlar arası mesafeyi

the distance between longitudes

bölerek boylamlar arası mesafeyi

dividing the distance between the longitudes

ölçmeleri onları öne çıkaran

the measurements that stand out for them

en parlak çalışmaları olmuştur.

They have had the brightest works.

Bu ölçümler sonunda

At the end of these measurements

dünyanın çevresinin yaklaşık

approximately the circumference of the world

39 bin kilometre olduğunu hesaplamışlardır.

They have calculated it to be 39 thousand kilometers.

Bugün

Today

modern aletlerle yapılan ölçümler

measurements made with modern instruments

sonucu dünyanın çevresinin

the result of the Earth's circumference

40 bin kilometre olarak bulunduğuna

It is found to be 40 thousand kilometers.

bakılırsa sadece bin kilometrelik

if looked at, only a thousand kilometers

yanılgı payı

margin of error

1200 yıl önce Beni Musa kardeşlerin

1200 years ago, my brother Moses.

bilimde ulaştıkları yüksek seviye

the high level they have reached in science

göstermesi bakımından önemlidir.

It is important in terms of showing.

Beni Musa kardeşlerinin

The brothers of Moses took me.

tüm bu çalışmalarına ek olarak

in addition to all these efforts

suyla çalışan otomatik oyuncaklar,

water-powered automatic toys,

ev araç gereçleri,

household items,

matematiksel çüpler ve zeka

mathematical puzzles and intelligence

oyunları icat ederek ve

by inventing games and

makine ve kontrol mühendisliğinden

from machine and control engineering

gezegenlerin uzaydaki hareketlerine

the movement of the planets in space

kadar birçok bilimsel konuyu

as many scientific topics as

anlattıkları 15 tane

they told 15 of them

kitap yazarak bilime katkıda

Contributing to science by writing books.

bulunmuş ve isimlerini

found and their names

ölümsüzleştirmişlerdir.

They have immortalized.

Beni Musa kardeşlerden yaklaşık

About me and the Moses brothers.

150 yıl sonra yaşayacak olan

Those who will live 150 years later

meşhur bilim adamı Biruni,

famous scientist Biruni,

Beni Musa kardeşler ve çalışmaları

Me and the Musa brothers and their work.

hakkında şu sözleri söyleyecek

will say the following words about it

ve onların bilim dünyası için

and for their scientific world

ne kadar önemli olduklarını

how important they are

özetleyecekti.

he was going to summarize.

Beni Musa kardeşlerin ortaya koyduğu

I was put forward by the brothers of Moses.

bilimsel ve hassas hesaplamalar

scientific and precise calculations

son derece güvenilir durumdadır.

It is in an extremely reliable condition.

Bu bilginler bilimsel

These scholars are scientific.

araştırma metodunu ortaya koydular.

They presented the research method.

Zamanlarında yüksek seviyede

At high levels in their times.

bir ilme sahip bulunuyorlardı.

They were found to have knowledge.

Kendilerinden sonra gelen bilim adamlarına

To the scientists who come after them

kalan şey ise onların

the remaining thing is theirs

verdikleri rakamların doğruluğunu araştırmakla

to investigate the accuracy of the figures they provided

başka bir şey değildi.

It was nothing else.

İzlediğiniz için teşekkürler.

Thank you for watching.

Continue listening and achieve fluency faster with podcasts and the latest language learning research.

Check out LangTurbo