İki İhtiyar Lev Nikolayeviç TOLSTOY sesli kitap tek parça

Altyazı M.K.

Subtitle M.K.

Lev Nikolayevic Tolstoy

Leo Nikolayevich Tolstoy

İKİ İHTİYAR

TWO OLD MEN

Seslendiren Akın Altan

Narrated by Akın Altan

1. İki ihtiyar Kudüs'e hacca gitmeye niyet etmişlerdi.

Two old men had intended to go on a pilgrimage to Jerusalem.

Biri Efim Tarasıç Şevelev adında zengin bir köylüydü.

One of them was a wealthy villager named Efim Tarasıç Şevelev.

Diğeri Elisey Bodrov adında fakir bir adamdı.

The other was a poor man named Elisey Bodrov.

Efim ağırbaşlı bir insandı.

Efim was a serious person.

Rakı içmez, tütün kullanmaz, enfiye çekmezdi.

He didn't drink rakı, didn't use tobacco, and didn't inhale snuff.

Ömrü boyunca ağzından bir tek kötü söz çıkmamıştı.

Throughout his life, not a single bad word had come out of his mouth.

Ciddi ve sert bir adamdı.

He was a serious and stern man.

İki kere köye muhtar olmuş, bu işi yüzünün akıyla tamamlamıştı.

He had served as the village headman twice, completing the task with his head held high.

Kalabalık bir aileye sahipti.

He had a large family.

İki oğlu bir torunu vardı.

He had two sons and one grandson.

Üçü de evliydi.

All three were married.

Hepsi bir arada oturuyorlardı.

They were all sitting together.

Efim bünyesi güçlü bir adamdı.

Efim was a strong man.

Dindik yürürdü.

He walked upright.

Ta yetmiş yaşında saçı sakalı ağarmaya başlamıştı.

He was seventy years old and his hair and beard had begun to turn gray.

Elisey orta halli bir ihtiyardı.

Elisey was a middle-class elderly man.

Eskiden doğramacılık yapardı.

He used to do chopping.

İhtiyarlıyınca evde oturup arıcılık yapmaya başladı.

When he got old, he started staying at home and beekeeping.

Oğlunun biri avcıydı.

One of his sons was a hunter.

Diğer oğlu evde oturur, upak tepek işlerle uğraşırdı.

His other son would sit at home and deal with trivial tasks.

Elisey iyi kalpli, şen şakrak bir adamdı.

Elisey was a good-hearted, cheerful man.

Rakı da içer, enfiye de çeker, türkü söylemeyi de severdi.

He would drink rakı, snuff tobacco, and loved to sing folk songs.

Fakat uysal bir yapıya sahipti.

But it had a docile nature.

Evdekilerle ve komşularıyla iyi geçinirdi.

He/she got along well with the people at home and the neighbors.

Orta boylu, esmer tenli, kıvırcık sakallıydı.

He was of medium height, with olive skin and curly hair.

Tıpkı adını taşıdığı peygamber Elisey gibi

Just like the prophet Elisha, whose name he bears.

kafası cascavlaktı.

His head was completely shaved.

Kafası cascavlaktı.

His head was bald.

İki ihtiyar çoktandır hacca gitmeye niyet etmiş,

Two old men had long intended to go on a pilgrimage.

beraber gitmeyi kararlaştırmışlardı ama

they had decided to go together but

efimin bir türlü vakti olmuyor, işi bitmiyordu.

My boss never has time, his work is never finished.

İşinin biri bitiyor, biri başlıyordu.

One job was ending, another was beginning.

Kah torununu evlendirir,

Either he marries off his grandchild,

kah küçük oğlunun askerden dönmesini bekler,

sometimes she waits for her little son to return from the army,

mutlaka yapacak bir şeyler bulurdu.

He would definitely find something to do.

Son zamanlarda yeni bir ev yaptırmayı kafasına koymuştu.

Recently, she had made up her mind to have a new house built.

İki ihtiyar, bir yortu günü bir araya gelip,

Two old men came together on a holiday,

kilişler üzerine oturup konuşmaya başladılar.

They sat on the kilims and started to talk.

Elisey,

Elisey,

ee, dedi,

"Well, he said,"

din borcumuzu ne zaman ödeyeceğiz?

When will we pay our religious debt?

Efim yüzünü ekşiterek,

Efim, making a grimace,

biraz daha beklemek lazım,

We need to wait a little longer.

dedi.

he said.

Bu yıl, benim için zorlu bir yıl oldu.

This year has been a challenging year for me.

Bir ev yaptırayım, dedim.

I said, let me have a house built.

Yaklaşık olarak yüz rubleye çıkar diye hesaplamıştım.

I had estimated it would come to about a hundred rubles.

Oysa ki,

However,

daha şimdiden üç yüz ruble gitti,

Already three hundred rubles have gone.

fakat ev hala bitmedi.

but the house is still not finished.

Görünen o ki,

It seems that,

hac işi yaza kalacak.

The pilgrimage will be left until summer.

Allah kısmet ederse,

If Allah wills,

yazın gideriz.

We will go in the summer.

Elisey,

Elisey,

bana kalırsa,

in my opinion,

bu işi ertelemekle bir yere varamayız.

We won't get anywhere by postponing this job.

Hemen gitmeliyiz.

We must go immediately.

İlkbahardayız,

We are in spring,

tam zamanı,

it's just the right time,

dedi.

he said.

Canım, tamam zamanı ama,

My dear, okay, but the time...

bu işleri yüzüstü nasıl bırakayım?

How can I leave this work unfinished?

Sanki senden başka adam mı yok?

Is there no one else but you?

Oğlum bitirsin.

My son should finish it.

Hangisi yapacak?

Which one will do it?

Büyük oğlumdan hayır çıkmaz,

My eldest son is of no use.

sürekli içiyor.

He is drinking constantly.

Eee, komşu,

Well, neighbor,

bizler bir gün öleceğiz.

We will die one day.

Onlar hayatta kalacak.

They will survive.

Oğlunun da bu işleri öğrenmesi gerek.

Your son needs to learn these things too.

Doğru, doğru ama,

That's true, true but,

yine de iş bitsin.

Still, let the job be done.

Gözüm arkada kalmasını istiyorum.

I want to leave my eye behind.

Ah, sevgili dostum.

Ah, my dear friend.

İnsan,

Human,

hiçbir zaman tüm işlerini bitiremez.

He can never finish all his work.

Mesela, kadınlar bizim evde birkaç gündür çamaşır yıkıyor, temizlik yapıyorlar, bayram hazırlığı.

For example, the women have been doing laundry and cleaning at our house for a few days, preparing for the holiday.

Şu yapılmalı, bu yapılmalı, diyorlar.

They say this should be done, that should be done.

Ama işte,

But here it is,

bizim evde birkaç gündür çamaşır yıkıyor, temizlik yapıyorlar, bayram hazırlığı.

They have been doing laundry and cleaning in our house for a few days, preparing for the holiday.

Ama işte, bizim evde birkaç gündür çamaşır yıkıyor, temizlik yapıyorlar, bayram hazırlığı.

But they have been washing laundry and cleaning at our house for a few days, getting ready for the holiday.

Ama iş bitmiyor ki.

But the job isn't finished.

Büyük gelin akıllı kadındır.

The big bride is a smart woman.

Onlara dedi ki,

He said to them,

iyi ki bayram, bizim işleri bitirmemizi beklemeden geliyor.

Good thing the holiday comes without waiting for us to finish our work.

İyi ki bayram, bizim işleri bitirmemizi beklemeden geliyor.

Good thing the holiday comes without waiting for us to finish our work.

Yoksa ne kadar çalışırsak çalışalım,

Otherwise, no matter how hard we work,

işlerin biteceği yok.

There’s no end to the work.

Efim düşünmeye başladı.

Efim began to think.

Şu ev için dünyanın parasını harcadım.

I spent a fortune on this house.

Hem boş elle yola çıkılmaz ki.

One cannot set out on a journey with empty hands.

Yüz ruble de az para değil.

One hundred rubles is not a small amount of money either.

Elise'yi güldü.

She made Elise laugh.

Günaha girme komşu.

Do not sin, neighbor.

Senin varlığın benimkinden on kat fazladır.

Your existence is ten times greater than mine.

Yine de kalkmış paranın lafını ediyorsun.

You're still talking about the money you've already spent.

Sen şimdi ne zaman yola çıkacağımızı söyle.

You tell me when we will set off now.

Benim de param yok ama bulup buluşturacağım.

I don't have any money either, but I will find a way to gather some.

Efim gülümsedi.

Efim smiled.

Hele bak, zenginlik taslıyor.

Look, he's flaunting wealth.

Peki, nereden alacaksın?

Well, where will you get it from?

Bir kısmını evden alırım.

I will take part of it from home.

Yetmezse komşuya dokuz on tane arı kovanı satarım.

If it’s not enough, I will sell nine or ten beehives to the neighbor.

Zaten ne zamandan beri yalvarıp duruyor.

They have been begging for a while now.

Doğru, kovanların çok iyi, bence satma.

True, the hives are very good, I think you should sell them.

Sonra pişman olursun.

Then you will regret it.

Pişman mı olurum?

Will I regret it?

Olmam, dostum.

I won't be, my friend.

Hayatta günahlarımdan başka hiçbir şeye pişman olmadım.

I have regretted nothing in life except for my sins.

Bana göre insanın maneviyatından daha değerli bir şey yoktur.

To me, there is nothing more valuable than a person's spirituality.

Doğru ama, evinin düzeni bozulursa,

That's true, but if the order of your house is disrupted,

bu pek de iyi olmaz.

this won't be very good.

Peki ruhumuzun düzeni bozulursa,

Well, if the order of our soul is disrupted,

peki ruhumuzun düzeni bozulursa,

well, if the order of our soul is disturbed,

Değil mi?

Isn't it?

Madem ki niyet ettik, gidelim.

Since we have made up our minds, let's go.

Artık gitmeliyiz.

We must go now.

Elisey, arkadaşını kandırmayı başarmıştı.

Elisey had managed to deceive his friend.

Efim, o gün düşündü, taşındı.

Efim thought that day and moved.

Ertesi sabah Elisey'in yanına giderek,

The next morning, I went to Elisey's side,

Gidelim, dedi.

"Let's go," he said.

Doğru söylüyorsun.

You are telling the truth.

Hayatımız da, ölümümüz de Allah'ın elinde.

Both our lives and our deaths are in God's hands.

Elimiz ayağımız tutarken gitmeli.

We should go while we are still able.

İhtiyarlar bir haftada hazırlandılar.

The elders prepared in a week.

Efim'in hazır parası vardı.

Efim had cash on hand.

Yol için yanına yüz ruble aldı.

He took a hundred rubles with him for the road.

İki yüz ruble de karısına bıraktı.

He left two hundred rubles to his wife as well.

Elisey de hazırlıklarını tamamladı.

Elisey has also completed his preparations.

Komşusuna on ana, on oğul arı sattı.

He sold ten queen bees and ten worker bees to his neighbor.

Bunun karşılığında yetmiş ruble aldı.

In return, he received seventy rubles.

Geri kalan otuz rubleyi de evden tamamladı.

He completed the remaining thirty rubles from home.

Karısı bir köşeye biriktirdiği kefen parasını,

His wife accumulated the funeral money in a corner,

Gelini de kendi paralarını verdi.

The bride also gave her own money.

Efim bütün işlerini büyük oğluna bırakıp,

Efim left all his work to his eldest son,

Ona nereden ne kadar ot biçeceğini,

Where to cut how much grass for him,

Gübreyi nereye dökeceğini,

Where to spread the fertilizer,

Evi nasıl tamamlayacağını ve üstünü nasıl örteceğini söyledi.

He said how to complete the house and how to cover it up.

Her şeyi bir bir tembihledi.

She warned everything one by one.

Elise ise karısına sadece satılan arıları komşuya vermesini söyledi.

Elise only told her wife to give the sold bees to the neighbor.

Ev işleri hususunda hiçbir şey söylemedi.

He said nothing about the household chores.

Neyin nasıl yapılması gerektiğini işin kendisi gösterir.

The work itself shows how things should be done.

Neyi nasıl doğru buluyorsanız öyle yapın, dedi.

"Do what you find to be right," he said.

Evdeki kadınlar yol için ekmek yaptılar,

The women at home made bread for the road.

Torbalar diktiler,

They sewed bags.

Ayak sargıları kestiler.

They cut the foot bandages.

Böylece yol hazırlığı tamamlanmış oldu.

Thus, the road preparations were completed.

İhtiyarlar yeni ayakkabılar giyip,

The old people are wearing new shoes,

Yanlarına da yedek çarıklar alarak yola çıktılar.

They set off with spare shoes as well.

Evde kalanlar köyün bitimine kadar onlarla beraber gidip,

Those who stay at home will go with them until the end of the village.

Onları uğurladılar.

They bid them farewell.

Onlarla helalleştikten sonra,

After making amends with them,

İhtiyarlar yola koyuldular.

The elders set out on the road.

Elise sevinç içinde yola çıktı.

Elise set off on the road with joy.

Köyden çıkar çıkmaz tüm işlerini unutmuştu.

As soon as he/she left the village, he/she had forgotten all his/her chores.

Yalnızca,

Only,

İnşallah yolda birisine kötü söz söylemem.

I hope I don't say anything bad to someone on the road.

Arkadaşımla iyi geçinirim.

I get along well with my friend.

Sağlıcakla gidip gelirim,

I go and come back safely.

Diye düşünüyordu.

He was thinking that.

Yolculuk esnasında ya bir dua mırıldanıyor,

During the journey, one either murmurs a prayer,

Ya bildiği kutsal metinleri içinden tekrarlıyordu.

He was repeating from the sacred texts he knew.

Birisiyle karşılaşınca veya geceleyeceği bir yere vardığı zaman,

When someone encounters another person or arrives at a place where they will spend the night,

İnsanlara karşı yumuşak davranmaya,

To act gently towards people,

Allah'ın rızasına uygun bir dille konuşmaya büyük çaba sarf ediyordu.

He was making great efforts to speak in a manner pleasing to Allah.

Yolda yürürken içi içine sığıyordu.

While walking on the road, he was filled with excitement.

Yolda yürürken içi içine sığdı.

While walking on the road, he was bursting with excitement.

Yolda yürürken içine sığmıyordu.

He couldn't contain himself while walking down the street.

Yalnız,

Alone,

Enfiyeyi bırakmak istediği için tabakasını yanına almamıştı.

He didn't take his snuffbox with him because he wanted to quit snuff.

Bu yüzden bazen canı sıkılıyordu.

That's why sometimes he/she was bored.

Fakat bu durum çok sürmedi.

However, this situation did not last long.

Yolda karşılaştığı birisi ona enfiye verdi.

Someone he met on the road gave him snuff.

Bu sebeple,

For this reason,

Arkadaşını günaha sokmamak,

Not leading your friend into sin,

Kokusu onun üzerine sinmesin diye hep arkada kalıyordu.

He always stayed behind so that his scent wouldn't cling to her.

Efim de yolda iyi yürüyor,

Efim is walking well on the road,

Sağlam adım atıyor,

Taking solid steps,

Hiçbir kötü harekette bulunmuyor,

He is not engaging in any bad actions.

Yersiz konuşmuyordu.

He wasn't talking out of turn.

Fakat hiç rahat değildi.

But she was not comfortable at all.

Ev kaygı,

Home anxiety,

Kısı bir türlü aklından çıkmıyor,

It won't leave your mind in any way.

Sürekli evde ne olup bittiğini düşünüyordu.

He was constantly thinking about what was happening at home.

Acaba oğluna tembih etmeyi unuttuğu bir şey kalmış mıydı?

Had he forgotten to remind his son of something?

Oğlu,

Son,

Tembihlediği gibi hareket ediyor muydu?

Was he acting as he had warned?

İşte,

Here it is,

Bu gibi sorularla meşguldü kafası.

His mind was occupied with questions like these.

Yolda insanların patates ektiğini,

People were planting potatoes by the road,

Yahut gübre taşıdığını görünce,

Or when he saw that he was carrying fertilizer,

Acaba oğlum bu işleri söylediğim gibi mi yapıyor?

I wonder if my son is doing these things as I said?

Diye düşünüyordu.

He was thinking that.

Hatta geri dönmek bile içinden geçiyordu.

Even thinking about turning back crossed his mind.

Geri dönerse,

If he/she/it comes back,

Her şey,

Everything,

Her şeyi ona tarif eder,

She describes everything to him.

Kendi eliyle yapardı.

He would do it with his own hands.

3

3

İki ihtiyar,

Two old men,

Beş haftadır yürüyorlardı.

They had been walking for five weeks.

Bu süreyi içinde evden getirdikleri çarıklar eskimiş,

The sandals they brought from home during this time have worn out,

Yenilerini giymişlerdi.

They had worn the new ones.

Bir müddet sonra Ukrayna'ya ulaştılar.

After a while, they reached Ukraine.

Evden çıktıklarından beri uğradıkları her yerde yiyecek ve yatacak için para vermişlerdi.

Since they left home, they had paid for food and accommodation everywhere they stopped.

Fakat Ukrayna'da,

However, in Ukraine,

Halk onları misafir etmek için adeta birbirleriyle yarış etmişti.

The people had almost competed with each other to host them.

İhtiyarları konuk etmişler,

They have hosted the elders,

Karınlarını doyurmuşlar,

They have filled their bellies,

Torbalarına yolluk ekmek koymuşlardı.

They had put bread for the road in their bags.

Üstelik bunların karşılığında para da almamışlardı.

Moreover, they hadn't received any money in return for these.

Böylece iki ihtiyar yedi yüz verse yakın bir yol gittiler.

Thus, the two old men walked a close distance, even if it was seven hundred.

Bir şehirden geçip kıtlık içinde kıvranan bir yere vardılar.

They passed through a city and reached a place struggling in famine.

Oranın halkı onlara yatacak yer gösteriyor,

The locals are showing them where to sleep.

Para da almıyordu.

He wasn't even getting paid.

Fakat yiyecek vermiyorlardı.

But they were not giving food.

İhtiyarlar çoğu zaman parayla bile ekmek bulamıyorlardı.

The elderly often couldn't even find bread with money.

İnsanlar,

People,

Geçen yıl,

Last year,

Hiçbir şey olmadı,

Nothing happened,

Diye yakınıyordu onlara.

He was complaining to them.

Kıtlık yüzünden zenginler bile batmış,

Even the rich have gone bankrupt due to scarcity.

Varını yoğunu elden çıkarmışlardı.

They had lost everything they had.

Yoksullar da ya göç ediyor,

The poor are either migrating,

Abare abare dolaşıyor,

Abare is going around and around.

Ya da kıt kanaat geçiniyor,

Or they are barely getting by,

Kışın kepek ve solucan otu yiyorlardı.

In winter, they were eating dandruff and wormwood.

Bir gün iki ihtiyar konaklayacak bir yere vardılar.

One day, two old men arrived at a place to stay.

Yanlarında beş hokka ekmekleri vardı,

They had five pieces of bread with them.

Geceyi orada geçirdiler.

They spent the night there.

Sonra,

Then,

Sıcağı kalmadan biraz yol alalım,

Let's make some progress before it gets too hot.

Diye düşünüp,

Thinking that,

Tan yeri ağarırken yola çıktılar.

They set out as dawn broke.

On vers gittiler,

They went there.

Bir dere kenarına varıp oturdular.

They arrived at the edge of a stream and sat down.

Dereden bir bardak su alıp,

Taking a glass of water from the stream,

Ekmeklerini ıslatıp yediler.

They soaked their bread and ate it.

Sonra çarıklarını çıkarıp,

Then he took off his sandals,

Oturup dinlendiler.

They sat down and rested.

O sırada Elisey enfiyesini çıkardı.

At that moment, Elisey took out his snuffbox.

Efim kafasını sallayarak ona,

Efim, shaking his head at him,

Niye şu zıkkımı bırakmıyorsun?

Why don't you quit that damn thing?

Dedi.

He said.

Elisey ellerini açıp,

Elisey opened his hands,

Ne yapayım?

What should I do?

Şeytana uymaktan kendim ağlamıyorum.

I am not crying because I followed the devil.

Dedi.

He said.

Daha sonra kalkıp beraberce yola koyuldular.

Then they got up and set off together.

On vers daha gidince büyük bir köye vardılar.

They arrived at a large village as they went further.

Köyün bir ucundan gelip öbür ucundan çıktılar.

They came from one end of the village and left from the other end.

Güneş ortalığı yakıp kaburuyordu.

The sun was burning everything and rising.

Elisey yorulmuştu.

Elisey was tired.

Dinlenmek, su içmek istiyor,

He wants to rest and drink water.

Ama Efim bıkıp usanmadan yürümeye devam ediyordu.

But Efim continued to walk without getting tired or bored.

Elisey onu takip etmekte hayli güçlük çekiyordu.

Elisey was having a hard time following him.

Susadım, dedi.

"I'm thirsty," he said.

Susadınsa iç canım.

If you're thirsty, drink my dear.

Ben içmeyeceğim.

I will not drink.

Elisey durup,

Elisey stopped,

Sen beni bekleme.

Don't wait for me.

Ben çar çabuk şu eve gider,

I quickly go to this house,

Su içer ve sana yetişirim.

I'll drink water and catch up with you.

Dedi.

He said.

Efim,

Efim,

Peki,

Well,

Dedi.

He said.

Tek başına yoluna devam etti.

He continued on his way alone.

Elisey ise eve doğru yöneldi.

Elisey headed towards home.

Ev küçücüktü.

The house was tiny.

Alt kısmı kara, üst kısmı beyaz kille sıvalıydı.

The bottom part was black, and the top part was plastered with white clay.

Fakat kil sıva yer yer dökülmüştü.

However, the clay plaster was peeling off in places.

Çoktan beri badana yüzü görmediği belliydi.

It was obvious that it hadn't seen a coat of paint in a long time.

Çatısı da bir tane.

There is also one roof.

Çatısı da bir tarafından açılmıştı.

The roof had also been opened on one side.

Eve bir avludan giriliyordu.

You entered the house through a courtyard.

Elisey avluya girip etrafa baktı.

Elisey entered the courtyard and looked around.

Evin önündeki toprak sediri üzerinde sakalsız, zayıf, gömleğini Ukrayna usulü donunun içine sokmuş bir adam yatıyordu.

A man without a beard, thin, lying on the earthen couch in front of the house with his shirt tucked into his Ukrainian-style underwear.

Adam serinlikte yatmış olmalıydı.

The man must have been lying in the coolness.

Fakat şimdi güneş tam tepesine vuruyordu.

But now the sun was directly overhead.

Adam yatıyor ama uyumuyordu.

The man was lying down but he wasn't sleeping.

Elisey ona seslenip su istedi.

Elisey called out to him and asked for water.

Fakat adam hiçbir cevap vermedi.

But the man did not give any answer.

Elisey,

Elisey,

ya hasta ya da kaba bir adam bu,

This is either a sick or a rude man.

diye düşündü kendi kendine.

he thought to himself.

Kapıya yaklaşınca,

As I approached the door,

içeride bir çocuğun ağladığını işitti.

She heard a child crying inside.

Kapının mandalını tıklattı.

He knocked on the door latch.

Ey ev sahipleri,

Oh homeowners,

dedi.

he said.

Ses veren olmadı.

No one responded.

Kapıyı değneğiyle tekrar çaldı.

He knocked on the door again with his stick.

Ey dindaşlar,

O believers,

dedi.

he said.

Ses seda yok.

There is no sound.

Ey Allah'ın kulları,

O servants of Allah,

dedi.

he said.

Yine karşılık veren olmadı.

No one responded again.

Tam çekip gitmek üzereyken,

Just when I was about to leave completely,

birden kulağına kapının ardından bir inilti geldi.

Suddenly, you heard a moan from behind the door.

Bu insanların başına bir iş gelmiş olmasın?

I hope nothing has happened to these people.

Hele girip bir bakayım,

Let me just go in and take a look,

diye düşündü.

he thought to himself.

4

4

Elisey,

Elisey,

kapının tokmağını çevirdi.

He turned the doorknob.

Kapı kilitli değildi.

The door was not locked.

Kapıyı eliyle itip sopaya girince,

When he pushed the door with his hand and entered the stick,

evin kapısının açık olduğunu gördü.

He saw that the door of the house was open.

Sağ tarafta bir peç,

A napkin on the right side,

karşısında bir köşe,

a corner in front of him/her,

köşede ikona yerinde bir masa,

a table in the corner where the icon is located,

masanın arkasında da bir sedir vardı.

There was also a sofa behind the table.

Sedirin üstünde başı açık ihtiyar bir nine oturuyordu.

An elderly woman with her head uncovered was sitting on the bench.

Sırtında yalnız bir gömlek vardı.

She was wearing only a shirt on her back.

Başını masaya dayamıştı.

He had rested his head on the table.

Yanındaysa bal mumu gibi sarı,

If it is next to you, it is yellow like beeswax,

karnı şiş bir çocuk vardı.

There was a child with a bloated stomach.

Nineyi yeniden tutarak çekiştiriyor,

She is pulling her by holding her again.

avazı çıktığı kadar bağırıyor,

he is shouting as loud as he can,

belli ki bir şeyler istiyordu.

It was clear that he/she wanted something.

Elisey eve girdi.

Elisey entered the house.

Odada pis bir koku vardı.

There was a foul smell in the room.

Peçin arkasında,

Behind the napkin,

yerde,

on the ground,

bir kadın yüzükoyun yatmış,

a woman lying face down,

hiçbir yere bakmıyor,

is not looking anywhere,

yalnızca hırlıyordu.

it was just growling.

Bacağını bir uzatıp bir çekiyor,

She's stretching out her leg and then pulling it back.

bir o yana,

one way,

bir bu yana dönüyordu.

It was turning to one side.

Koku ondan geliyordu.

The smell was coming from him.

Herhalde altına pislemişti

She must have peed on herself.

ve temizleyecek kimse de yoktu.

and there was no one to clean it.

İhtiyar kadın,

The old woman,

kapısını kaldırdığında Elisey'i gördü ve

when he lifted the door, he saw Elisey and

''Ne istiyorsun be adam?

"What do you want, man?"

Sana verebilecek hiçbir şeyimiz yok.''

"We have nothing to give you."

dedi.

he said.

Elisey,

Elisey,

kadının konuştuğunu görünce ona doğru ilerleyerek,

seeing the woman talking, I moved toward her.

''Ben bir din kardeşinizim,

"I am one of your fellow believers,"

su istemeye gelmiştim.''

"I came to ask for water."

dedi.

he said.

''Kim verecek şimdi sana suyu?

"Who will give you the water now?"

Git kendin iç.''

"Go drink it yourself."

Bu cevap üzerine Elisey,

Upon this answer, Elisey,

''Peki,

"Okay,"

evde şu kadını temizleyecek,

clean that woman at home,

eli ayağı tutan hiç kimse yok mu?''

"Is there no one to hold him/her up?"

deyince kadın,

when she said, the woman,

''Kimsecikler yok işte.

"There's no one around."

Adam avluda uyuyor,

The man is sleeping in the courtyard.

bizde burada.''

"Here with us."

Yabancı birisini gördüğü için küçük çocuk susmuştu.

The little child had fallen silent because he saw a stranger.

Fakat ninesinin konuştuğunu görünce,

But when he saw his grandmother talking,

onu yeniden tekrar tutarak,

by holding it again,

''Ekmek nine,

"Bread grandmother,"

ekmek.''

bread.

diye ağlamaya başladı.

She started to cry saying.

Elisey,

Elisey,

ihtiyar kadına yine bir şeyler soracaktı ki,

he was going to ask the old woman something again,

o sırada dışarıdaki adam birden içeri dalarak,

At that moment, the man outside suddenly barged in.

duvar boyunca yürümeye yeltendi.

He attempted to walk along the wall.

Sedire oturmak istiyordu.

She wanted to sit on the deck.

Fakat oraya kadar yürüyemeden,

But before I could walk there,

eşiğin dibindeki köşeye yığılıp kaldı.

She collapsed into the corner at the threshold.

Kalkmak için herhangi bir çaba göstermedi.

He made no effort to get up.

Olduğu yerde konuşuyordu.

He was talking in the same place.

Bir söz söyleyince,

When you say a word,

durup soluklanıyor,

stopping to take a breath,

ardından başka bir söz söylüyordu.

Then he was saying another word.

''Hastalık ve açlık başımıza musallat oldu.''

''Disease and hunger have plagued us.''

dedi.

he said.

Sonra başıyla çocuğu göstererek,

Then, pointing to the child with his head,

''Neredeyse açlıktan ölecek yavrucak.''

"The poor thing is almost dying of hunger."

dedi ve ağlamaya başladı.

She said and started to cry.

Bir sonraki seyahatiniz bekliyor.

Your next trip is waiting.

Bugün, yeni bir Ford SUV için

Today, for a new Ford SUV.

Carolina Ford'u izleyin.

Watch Carolina Ford.

Elisey,

Elisey,

bohçasını omzundan indirip yere koydu.

She lowered her bundle from her shoulder and placed it on the ground.

Sonra sedirin üstüne kaldırıp açtı.

Then she lifted it onto the couch and opened it.

Bohçadan ekmek ve bıçak çıkardı.

He took out bread and a knife from the bundle.

Ekmekten bir dilim kesip adama uzattı.

He cut a slice of bread and handed it to the man.

Fakat adam almadı.

But the man didn't buy it.

''Onlara ver.'' dercesine

"As if to say, 'Give it to them.'"

çocuk ve küçük kızı işaret etti.

He pointed at the child and the little girl.

Elisey, ekmeği çocuğa uzattığında,

When Elisey handed the bread to the child,

çocuk ekmeğin üstüne atılarak,

the child is thrown onto the bread,

küçük elleriyle tuttu ve

he held it with his small hands and

ekmeğe yumularak yemeye başladı.

She started eating by dipping it in the bread.

O sırada küçük kız da peçin arkasından

At that moment, the little girl from behind the veil

çıkıp gözlerini ekmeğe dikti.

She got up and fixed her eyes on the bread.

Elisey, bir dilim de ona verdi.

Elisey, I also gave him a slice.

Sonra bir dilim daha keserek

Then, by cutting another slice.

ihtiyar kadına uzattı.

He extended it to the elderly woman.

İhtiyar kadın da ekmeği alıp çiğnemeye başladı.

The old woman also began to chew the bread.

''Bir de su getiren olsa,

"If someone could bring water too,"

susuzluktan öldük.

We died of thirst.

Dön müydü, bugün müydü

Did it return, was it today?

tam olarak hatırlamıyorum.

I don't remember exactly.

Suya gitmek istemiştim ama

I wanted to go to the water, but...

yere düştüm ve kalkamadım.

I fell to the ground and couldn't get up.

Kova da orada kaldı.

The bucket stayed there too.

İnşallah biri alıp gitmemiştir.''

"Hopefully, no one has taken it away."

Bunun üzerine Elisey,

Upon this, Elisey,

pınarlarının yerini sordu.

She asked for the location of the springs.

İhtiyar kadın da tarif etti.

The old woman described it too.

Elisey oraya gittiğinde

When Elisey went there

kovayı buldu ve su doldurup

found the bucket and filled it with water

oradakilere getirdi.

He brought it to those over there.

Çocuklar suyu içtikten sonra

After the children drink the water.

ekmek yemeye devam ettiler.

They continued to eat bread.

İhtiyar kadın da onlarla beraber yedi ama

The old woman also ate with them, but...

adam içinin almadığını söyleyerek

saying that he can't take it inside.

yemek istemedi.

He/She didn't want to eat.

Sedirde yatan kadınsa bir türlü

The woman lying on the bench somehow.

kendine gelip doğrulamıyor,

he's not coming to himself and not confirming,

oraya buraya dönüp duruyordu.

He was wandering around here and there.

Elisey köy dükkanlarına gidip

Elisey went to the village shops.

bulgur, tuz, yağ aldı.

He took bulgur, salt, and oil.

Çorba ve lapa pişirerek

By cooking soup and porridge

onları doyurdu. Sonra

he fed them. Then

baltayı bulup odun keserek

by finding the axe and cutting wood

sobayı yaktı. Bütün bunları yaparken

He lit the stove. While doing all this,

kız da ona yardım ediyordu.

The girl was helping him.

Adam ve ihtiyar kadın yemekten

The man and the old woman are eating.

biraz yediler.

They ate a little.

Küçük çocuk ve kız tabağı bile

Even a small child and a girl plate.

yaladılar. Sonra da birbirlerine

They licked. Then they to each other.

sarılıp yattılar.

They hugged and lay down.

Adam ve ihtiyar kadın başlarına

The man and the old woman on their heads

gelenleri bir bir anlatmaya başladılar.

They started to tell about the newcomers one by one.

Biz

We

eskiden de yoksul insanlardık.

We were poor people back then, too.

Fakat bu yıl

But this year

ötekilerden daha kötüydü.

It was worse than the others.

Hiç ürün alamadık.

We didn't receive any products.

Güzbaşlarında başladık

We started in the autumn.

hazırdan yemeye.

to eat ready-made food.

Elimizde ne varsa yedik

We ate whatever we had.

bitirdik. Daha sonra

We are done. Later then.

komşulardan ve yardımsever

helpful and from the neighbors

insanlardan ekmek istemeye başladık.

We started asking people for bread.

İlk başta

At first

seve seve vermelerine rağmen

despite gladly giving

sonraları vermez

It won't give later.

oldular.

they became.

Yokluğun gözü kör olsun.

May your absence be cursed.

Dilenmekten de utanıyorduk.

We were ashamed of begging, too.

Üstelik

Moreover

herkese para, un, ekmek

money, flour, bread for everyone

borçluyuz.

We are indebted.

Sonra adam konuşmaya başladı.

Then the man started to speak.

Çalışmak istedim

I wanted to work.

dedi. Fakat

he said. However

iş yok. Herkes boğaz

There is no work. Everyone is struggling.

tokluğuna çalışmak için birbiriyle

to work together for their own good

çalışıyor. Bir gün çalışıyor,

It's working. It works one day,

iki gün boşta geziyorsun.

You are wandering around for two days doing nothing.

Hal böyle olunca

In this case

dilenmekten başka çaremiz

we have no choice but to beg

kalmadı. İhtiyar

There is none left. Elderly.

nene küçük kızla birlikte

grandma with the little girl

köy dışına dilenmeye gitti.

He went outside the village to beg.

Fakat kimsede ekmek olmadığı

But no one has bread.

için dilenmekle de

even begging for

bir şey elde edemedik.

We didn't obtain anything.

Harmana kadar bu şekilde

Until the harman like this.

kıt kanaat geçinebileceğimizi düşündük.

We thought we could get by with just enough.

Fakat ilkbahardan sonra

But after spring

hiç kimse bir şey vermez oldu.

No one gives anything anymore.

Sonra da

Then also

kalabalık yapıştı yakamıza.

The crowd stuck to us.

Böylece işler büsbütün

Thus, things are completely

sarpa sardı. Önceleri

It became complicated. At first

bir gün yiyor, iki gün aç duruyorduk.

One day we were eating, and for two days we were staying hungry.

Sonraları

Later on

ot yemeye başladık.

We started eating grass.

Ottan mı yoksa başka bir şeyden mi

Is it from grass or something else?

tam olarak bilmiyorum.

I don't know for sure.

Kadın hastalığa yakalanıp

The woman caught a disease and

yatağa düştü.

fell into bed.

Bende güç kalmadı.

I have no strength left.

Hiçbir şey yemediğimiz için de

Because we didn't eat anything either

kendimizi toparlayamadık.

We couldn't gather ourselves.

Daha sonra ihtiyar kadın

Later, the old woman.

konuşmaya başladı.

He/She/They started talking.

Ortalıkta koşuşturup duran

Running around everywhere

bir tek bendim.

I was the only one.

Fakat yiyecek olmadığı için bitkin düştüm.

But I collapsed because there was no food.

Bir deri bir kemik kaldım.

I became nothing but skin and bones.

Küçük kız da

The little girl too

bir hayli zayıfladı.

Has lost quite a bit of weight.

Sonra bir takım korkulara kapıldı.

Then he got caught up in a series of fears.

Onu komşuların yanına

Take it to the neighbors.

yollamak istedik ama gitmedi.

We wanted to send it, but it didn't go.

Evde bir köşeye

In a corner of the house.

büzülüp oturuyor,

she is sitting curled up,

gitmek istemiyordu.

She didn't want to go.

Geçen gün komşu kadın gelip

The other day, the neighbor woman came.

aç ve hasta olduğumuzu gördü de

he saw that we were open and sick.

yüzünü çevirip gitti.

She turned her face and left.

Onun kocası da başka yere gitmiş.

Her husband has gone somewhere else.

O da çocuklarına

He also to his children.

bakacak halde değil.

not in a position to look.

Böylece biz de yatıp

Thus, we also lie down

ölümü beklemeye başladık.

We have started to wait for death.

Elisey kendisine

Elisey to himself

anlatılanları dinleyip

listening to what is being told

o gün arkadaşına yetişmekten vazgeçerek

that day, deciding to give up catching up with his friend

geceyi orada geçirdi.

He spent the night there.

Ertesi sabah Elisey erkenden

The next morning, Elisey woke up early.

kalkıp sanki ev sahibiymiş gibi

getting up as if they were the host

ev işlerine girişti.

She got involved in housework.

İhtiyar kadınla beraber hamur yoğurdu,

He kneaded dough with the old woman.

sobayı yaktı.

He/she lit the stove.

Evde hiçbir şey yoktu.

There was nothing at home.

Ne bir ev eşyası ne de bir yiyecek.

Neither a piece of furniture nor a food.

Elisey ev için gerekli

Elisey is necessary for home.

şeylerin bir kısmını satın aldı,

he bought some of the things,

bir kısmını komşulardan temin etti.

He obtained some of it from the neighbors.

Diğer bir kısmını da kendi yaptı.

He made the other part himself.

Böylece orada bir gün,

Thus, one day there,

iki gün derken tam

when I say two days, exactly

üç gün kaldı. Bu arada

three days left. In the meantime

küçük çocuk ayağa kalkmış sedire tutunarak

The little child has gotten up, holding onto the couch.

dolaşıyor. Dede,

It is wandering. Grandpa,

dedeciğim diyerek Elisey'in

I mean to say, Elisey's.

yanından hiç ayrılmıyordu.

He was never leaving his side.

İhtiyar kadın da ayağa kalkmıştı.

The old woman had also gotten up.

Adam da duvara tutuna tutuna yürümeye

The man was walking by holding onto the wall.

başlamıştı. Yalnızca

it had begun. Only

gelin yataktaydı. Ama

The bride was in bed. But

üçüncü gün o da kendine geldi.

On the third day, he/she came to himself/herself as well.

Bunun üzerine Elisey

Upon this, Elisey

kendi kendine

by oneself

ee bu kadar kalmak

Well, staying this long.

hesapta yoktu.

It was not in the account.

Artık yola çıkmalıyım

I must hit the road now.

diye düşündü.

he thought.

6

6

Dördüncü gün oruç

Fourth day of fasting.

bayramıydı. Elisey kendi kendine

It was a holiday. Elisey to himself.

oldu olacak

it is what it is

orucumu da bu zavallı insanlar

I am fasting for these poor people too.

arasında açayım.

I will open it between.

Onlara bayram için öteberi alır

He/She buys some things for them for the holiday.

akşam da yola çıkarım

I will set out in the evening as well.

diye düşündü. Elisey

he thought. Elisey

süt, un, yağ almak

to buy milk, flour, and butter

için yine çarşıya gitti.

He went to the market again for it.

Bunları ihtiyar kadınla birlikte pişirip

Cook these together with the old woman.

kotardı. Ertesi sabah

he recovered. The next morning

duaya gitti. Sonra

He went to pray. Then

gelip ev halkıyla birlikte

coming and being with the family

oruç açtı. O gün gelin de

She broke her fast. That day the bride too.

ayağa kalkmış, ev içinde dolaşmaya

gotten up, walking around the house

başlamıştı. Adam da o gün erken

It had begun. The man also woke up early that day.

kalkıp tıraş oldu. İhtiyar

He got up and shaved. The old man.

kadının yıkadığı temiz bir gömleği giyerek

dressing in a clean shirt that the woman washed

tarla ve otlaklarını rehin

mortgage their fields and pastures

bıraktığı zengin köylünün yanına gidip

going to the rich villager he left behind

onları kendisine vermesi için

to give them to him/her

yalvardı. Adam akşamleyin

He pleaded. The man in the evening.

üzgün bir halde eve döndü ve

he returned home in a sad state and

ağlamaya başladı. Zengin

She/He started to cry. Rich.

köylü kendisine merhamet etmemişti.

The villager had not shown him mercy.

Parayı getirmeden olmaz

It won't work without bringing the money.

demişti. Elisey

he said. Elisey

bunun üzerine yine düşüncelere daldı.

She fell into thought again over this.

Bu insanlar şimdi

These people now

ne yer, ne içer?

What does he/she eat and drink?

Elalem ot biçmeye gidecek ama onlar

Others will go to mow the grass, but they...

gidemez. Otlakları rehinde.

He can't go. The pastures are under his control.

Herkes çavdar biçmeye gidecek

Everyone will go to harvest rye.

ama onlar gidemez.

but they cannot go.

Tarlaları zengin

The fields are rich.

köylünün elinde. Onları

in the hands of the villager. They

bu şekilde bırakırsan perişan olurlar

If you leave it like this, they will be devastated.

diye düşündü ve

he thought it was because

o akşam da yola çıkmadı.

He didn't set off that evening either.

Yatağa doğru gitti, dua

He went to bed, praying.

edip yattı. Fakat bir türlü

he lay down. However, somehow

gözüne uyku girmiyordu.

Sleep wasn't coming to his/her eyes.

Ertesi sabah yola çıkması lazımdı.

He needed to set out the next morning.

Zaten bir hayli para ve zaman

Already quite a lot of money and time.

harcamıştı. Gel gelelim

he had spent. However,

bu zavallı insanlara çok acıyordu.

He felt very sorry for these poor people.

Galiba param yetmeyecek.

I guess I won't have enough money.

Güya onlara su getirip

Supposedly bringing them water.

birer dilimde ekmek verecektim.

I was going to give a slice of bread each.

Bak iş nerelere vardı.

Look where this has led.

Şimdi otlak ve tarlaları

Now the pastures and fields.

rehinden kurtarıp çocuklara

rescuing from their burden and giving to the children

bir inek, adamın demetleri

a cow, the man's bundles

taşıması için de bir at almak

to get a horse to carry it

gerekiyor. Elisey kardeş

It is necessary. Brother Elisey.

ayağın dolaştı bir kere.

Your foot got tangled once.

Gel de işin içinden çık şimdi.

Now try to get out of this situation.

Bunları düşünüp yerinden kalktı.

He got up after thinking about this.

Kaftanını alıp enfiyesini

"Taking her kaftan and her snuff box."

çıkardı. Biraz enfiye çekerek kafasını

He took it out. Sniffing some snuff, he raised his head.

toplamaya çalıştı ama başaramadı.

He tried to collect it but couldn’t succeed.

Düşündü taşındı ama

He thought about it, but...

yine bir karara varamadı.

She still couldn't reach a decision.

Gitmesi gerekiyordu ama

He should have gone, but...

bir taraftan da bu insanlara acıyordu.

On the one hand, he/she also felt pity for these people.

Ne yapacağını bilemiyordu.

He didn't know what to do.

Sonra kaftanını katlayıp

Then she folded her caftan.

başının altına koydu ve yattı.

He put it under his head and lay down.

Fakat uzun

But long

bir müddet uyanık kaldı.

He stayed awake for a while.

Horozlar bile ötmüştü.

Even the roosters had crowed.

Uykunun iyice bastırdığı bir

One that is heavily overcome by sleep

sırada hayal veya gerçek olduğunu

in line to be dream or reality

tam olarak anlayamadığı bir şey gördü.

He saw something he didn't fully understand.

Torbası sırtında

With a bag on his back.

değneği elinde gitmeye hazırlanmış

she was prepared to go with the stick in her hand

bir haldeydi. Kapı kendisinin

She was in a condition. The door belonged to her.

geçebileceği kadar aralıktı.

It was as spaced as it could pass through.

Tam kapıdan çıkmak üzereydi ki

Just as he was about to exit through the door

torbası bir yere takıldı.

Her bag got stuck somewhere.

Torbayı kurtarayım

Let me save the tray.

derken dolakları bir yere takılıp çözüldü.

Just then, the buckles got caught on something and came undone.

Dolaklarını düzeltirken

While adjusting her sleeves.

dolağın bir yere takılmadığını

that the intestines are not stuck anywhere

küçük kızın tuttuğunu

the little girl's hold

gördü. Küçük kız

saw. The little girl

dede, dedeciğim

grandpa, my grandpa

ekmek diye bağırıyordu.

He was shouting for bread.

O sırada

At that moment

ihtiyar kadın ve adamın da kendisine

the old woman and the man also to himself

pencereden baktığını fark etti.

He noticed that she was looking out the window.

Elisey tam o anda uyandı,

Elisey woke up just at that moment,

etrafa bakındı, kimseciklerle

He looked around, with no one in sight.

yoktu. Kendi kendine

it wasn't there. By itself

yarın gidip otlak ve tarlaları

Tomorrow I will go to the pasture and fields.

rehinden kurtarayım.

I'll save you from your misery.

At, un bir de iğne kalayım.

Let me also stay with a needle of wool.

Eğer böyle yapmazsam

If I don't do it like this

İsa'yı deniz aşırı aramaya giderken

While going to search for Jesus overseas.

kendi içinde kaybeden

loser within themselves

adama benzerim.

I resemble a man.

Bu insanlara yardım edip işlerini

Helping these people with their work

yoluna koymak lazım

It needs to be set on its way.

diye düşündü. Sonra yatıp

she thought. Then she lay down

uyudu. Sabah erkenden

He/She slept. Early in the morning.

kalkıp zengin tüccarın yanına gitti.

He got up and went to the rich merchant.

Çavdar tarlasını

The rye field

ve otlakları rehinden kurtardı.

and rescued the pastures from the bridle.

Bir de tırpan alıp

And also take a scythe.

eve döndü. Çünkü evde tırpan

She returned home. Because there's a sickle at home.

yoktu. O da satılmıştı.

It was not there. It had also been sold.

Elisey adamı ot biçmeye

Elisey is mowing the grass.

gönderdi. Kendisi de köye gitti.

He sent it. He also went to the village.

Meyhaneciden satılık bir at

A horse for sale from the tavern keeper.

ve araba bulup satın aldı.

and found and bought a car.

Bir çuval da un alıp arabaya attı.

He also picked up a sack of flour and threw it into the car.

Sonra bir inek almak için

Then to buy a cow

yola çıktı. Yolda birbiriyle

set out. Along the way, with each other

hem konuşup hem yürüyen iki kadın

two women who are both talking and walking

gördü. Onlara yaklaştı.

He saw them. He approached them.

Kadınlar Ukraynaca konuşuyor,

Women are speaking Ukrainian.

kendinden bahsediyorlardı.

They were talking about themselves.

Şöyle diyorlardı.

They used to say like this.

Ya kardeş,

Hey brother,

çok iyi bir adammış. O eve

He was a very good man. He went home.

su içmeye gelmiş. Kendisini

He has come to drink water.

kimse tanımıyormuş. Onlara

No one knows them.

neler almamış ki? Bugün

What hasn't he/she bought? Today.

meyhaneciden bir at ve araba aldığını

that you bought a horse and carriage from the tavern keeper

gözlerimle gördüm. Böyle

I saw it with my own eyes. Like this.

insanlar az bulunur dünyada.

People are rare in the world.

Gidip görmek lazım.

It is necessary to go and see.

Elisey bu sözleri

Elisey these words

duyunca kendisini övdüklerini anladı

He realized that they were praising him when he heard it.

ve inek almaya gitmedi.

and she did not go to buy a cow.

İzlediğiniz için teşekkür ederim.

Thank you for watching.

Bir sonraki seyahatiniz bekliyor.

Your next trip is waiting.

Bugün bir yeni Ford SUV için

Today for a new Ford SUV

Carolina Ford'u görmeyin.

Don't see Carolina Ford.

Şimdi bakın ve

Now look and

Çamba Hayatını yaşayın.

Live the Çamba Life.

Çamba Casino tercih ettirdi.

Çamba Casino made it the preferred choice.

İyice satın almak zorundasınız.

You must buy it thoroughly.

Void grupu.

Void group.

Hizmet kullanılırken kararlığın 18 parası.

The 18 currency of stability while using the service.

Sarayın yanına gidip at ve arabanın parasını verdi.

He went to the palace and paid for the horse and carriage.

Un yüklü arabayı eve doğru sürdü.

He drove the loaded cart towards home.

Eve varınca atı durdurup arabadan indi.

When he arrived home, he stopped the horse and got off the carriage.

Onu at ve arabayla gören hane halkı

The household that saw him thrown and with the car.

çok şaşırdı.

He was very surprised.

İçlerinden

Among them

''Bizi almış olmalı'' diye geçiriyorlardı ama

"They must have taken us," they were thinking, but...

kimse bunu söylemeyecek.

No one will say this.

diye cesaret edemiyordu.

he couldn't dare to.

Sonunda adam,

Finally, the man,

amca, bu at da nereden çıktı?

Uncle, where did this horse come from?

dedi.

he said.

Satın aldım, ucuz düşürdüm de.

I bought it, and I got it for cheap too.

Hadi bakalım biraz ot getirip

Let's go, bring some grass.

atın yemliğine koy.

Put it in the horse's trough.

Şu çuvalı da indiriver.

Just bring down that sack as well.

Adam atı ahıra, çuvalı dağambara

The man took the horse to the stable and the sack to the cart.

götürdü. Bir demette

took. In a bunch

ot biçip atın önüne koydu.

He cut the grass and placed it in front of the horse.

Sonra da yatıp uyudu.

Then he/she lay down and fell asleep.

Elisey o gün geceyi avluda

Elisey that day spent the night in the courtyard.

geçirdi. Sabah erkenden

spent. Early in the morning

kalktı, torbasını omzuna aldı.

He got up, slung his bag over his shoulder.

Çarıklarını ve kaftanını

His clogs and his robe.

giyip, efime yetişmek

dressing up to catch up with my master

için yola çıktı.

set out for.

Gidi.

Go.

Elisey, beş vers yol alıp

Elisey, make your way through five verses.

tan yeri ağarırken bir ağacın

as the dawn lightens near a tree

altına oturdu. Torbasının

She sat down on the ground. Her bag's

bağını çözdü. Paralarını çıkarıp

She untied her bond. Taking out her money.

saymaya başladı.

He/She/They started to count.

On yedi ruble yirmi kapıyı kalmıştı.

He had seventeen rubles left for twenty doors.

Kendi kendine,

By itself,

bu parayla denizi geçemem.

I can't cross the sea with this money.

Dilenmek de büyük bir günah.

Begging is also a great sin.

Demek oluyor ki,

So, it means that,

komşum efim oraya yalnız

My neighbor is alone over there.

gidecek. Orada benim içinde

It will go. There inside me.

bir mum yakar herhalde.

It probably lights a candle.

Öyle anlaşılıyor ki,

It seems that,

ben din borcumu ölene dek ödeyemeyeceğim.

I won't be able to pay off my religious debt until I die.

Alemlerin

Of the worlds

Rabbi çok merhametlidir.

The Lord is very merciful.

Umarım beni

I hope you me.

bağışlar, diye düşündü.

"Forgiveness, he thought."

Sonra kalkıp

Then get up

torbasını sırtına aldı ve

he put his bag on his back and

geri dönmek üzere yola çıktı.

He set out to return.

Bir gören olmasın diye de köyün

So that no one sees, for the village

etrafından dolaştı.

He/She walked around.

Kısa bir zamanda evine ulaştı.

He reached his home in a short time.

Giderken efime yetişmekte

It is getting to my dear while going.

çok güçlük çekiyor, bir hayli

is having a lot of difficulty, quite a lot

kendini zorluyordu. Fakat

he was pushing himself. However

geri dönerken Allah ona öyle bir

When he returned, Allah gave him such a

kuvvet vermişti ki, hiç

he had given strength that never

yorulmaksızın yola devam ediyordu.

He was continuing on the road without getting tired.

Değneğini sallayarak,

Waving his stick,

güle oynaya, günde yetmiş

Laughing and playing, seventy a day.

vers yol yürüyordu.

He was walking down the road.

Eve vardığında ekinler

When you arrive home, the crops.

biçilmişti. Evdekiler

It was tailored. The people at home

ihtiyarın gelişine pek sevindiler.

They were very pleased with the old man's arrival.

Ne oldu, ne bitti?

What happened, what occurred?

Niçin arkadaşından ayrıldın?

Why did you leave your friend?

Niye gitmeyip eve döndün?

Why didn't you go and come back home?

diye bir sürü soru sordular.

They asked a lot of questions saying so.

O da yalnızca,

That too only,

Allah kısmet etmedi işte, dedi.

God didn't will it, he said.

Yolda paraları harcadım.

I spent the money on the road.

Arkadaşımdan da geri kaldım ve

I fell behind my friend as well and

gidemedim. Allah için

I couldn't go. For God's sake.

beni bağışlayın. Sonra

forgive me. Later

geri kalan paraları karısına verdi.

He gave the remaining money to his wife.

Ona ev işlerinin nasıl gittiğini

Ask him how the housework is going.

sordu. Her şeyin yolunda

He/She asked. Everything is on track.

olduğunu söyledi. Yarım yamalak

he said it was. Half-heartedly

kalmış, ters giden hiçbir şey yoktu.

Nothing was left, nothing was going wrong.

Herkes mutluydu.

Everyone was happy.

O gün efimgiller

That day, the efendi's family.

Elise'in geldiğini duymuşlardı.

They had heard that Elise was coming.

İhtiyarı sormaya geldiler.

They came to ask about the old man.

Elise onlara dedi ki,

Elise told them that,

''Sizin ihtiyar yaman yürüyor.

"Your elderly person walks remarkably well."

Biz Petrus yortusundan üç gün

We are three days from the feast of Peter.

önce birbirimizden ayrıldık.

First, we parted from each other.

Ona yetişmek istedim ama bir takım şeyler

I wanted to catch up with him/her but some things...

oldu. Paramı kaybettim.

I lost my money.

Bunun üzerine yola devam edemedim

I couldn't continue on the road after that.

ve geri döndüm.''

"And I came back."

Dinleyenler bu kadar akıllı bir

The listeners are so smart.

adamın böyle bir budalalık edip gideceği

The man would be foolish enough to go like this.

yere gidemediğine, paralarını

"that you couldn't go to the ground, your money"

kaybettiğine şaşırıp kaldılar.

They were astonished to find out that they had lost.

Fakat bir müddet sonra olaylarına

However, after a while, to the events...

kapandı gitti.

It closed and went away.

Daha sonra Elise ev işleriyle uğraşmaya

Later, Elise began to deal with housework.

başladı. Oğullarıyla birlikte

It began. With his sons.

kışlık odun hazırlıyor, kadınlarla

She's preparing firewood for winter, with the women.

birlikte harman dövüyor, samanlıkları

"they are threshing together, the straw stacks."

örtüyor, arı kovanlarına

it covers, to the beehives

çeki düzen veriyordu.

was tidying up.

Komşusuna oğul arılarla birlikte

With the son to his neighbor along with the bees.

on ana kovan satmıştı.

She had sold the main hive.

Karısı satılan kovanların kaçının

How many of the sold hives belong to his wife?

oğul verdiğini ondan gizlemeye çalışıyordu.

He was trying to hide from him that he had a son.

Fakat Elise, oğul

But Elise, son.

verenlerle vermeyenleri bildiği için

because it knows the givers and the non-givers

komşusuna on yerine

instead of his neighbor

on yedi kovan verdi.

He gave seventeen hives.

Elise işlerini tamamladı.

Elise finished her work.

Oğlunu çalışmaya gönderdi.

He sent his son to work.

Kendi de kış için çarık yapmaya,

He is also making shoes for winter.

kovan oymaya koyuldu.

He started to carve the hive.

8

8

Elise köyde hasta

Elise is ill in the village.

insanların evinde kaldığı sırada

while people were staying at home

Efim yürüdü, sonra durup

Efim walked, then stopped.

arkadaşını beklemeye başladı.

He began to wait for his friend.

Bir süre etrafa bakındı.

He looked around for a while.

Sonra birazcık kestirdi.

Then he/she took a short nap.

Uyanınca arkadaşının hala gelmemiş

When you wake up, your friend still hasn't arrived.

olduğunu gördü. Uzun uzun

He saw that it was. For a long time.

yola baktı. Artık gün

He looked at the road. It was now day.

batıyordu ama Elise hala

it was sinking, but Elise was still

ortalıkta görünmüyordu.

He/She was not to be seen around.

Sakın geçip gitmiş olmasın.

I hope it hasn't passed by.

Belki de birisinin

Maybe someone.

hayvanına binmiştir de

has mounted his animal

ben uyuduğum için fark edememişimdir

I must have not noticed because I was sleeping.

diye düşündü.

he thought.

Fakat onu görmemesine imkan

But it is impossible for him not to see it.

yoktu. Çünkü

there was none. Because

tam bozkırı gören bir yerde oturuyordu.

He was sitting in a place that overlooked the entire steppe.

Eğer şimdi

If now

geriye dönsem daha kötü olacak.

If I went back, it would be worse.

Ya geçip gitmişse?

What if it has already passed?

O zaman birbirimizden

Then from each other

daha çok uzaklaşmış olacağız.

We will have drifted further away.

İyisi mi ben yolumuza

It's better if I go on my way.

devam edeyim. Buluşacağımız yerde

Shall I continue? At the place where we will meet.

onu beklerim. Diye geçirdiği

I wait for him/her. That’s how he/she spent it.

içinden ve yola çıktı.

He/She came out and set off.

Sonunda bir köye vardı.

He finally arrived at a village.

Köy muhtarına

To the village chief

Elise'yi tarif ederek

Describing Elise

böyle bir ihtiyar buraya gelirse

if such an elder comes here

kaldığım eve gönderin

Send it to the house where I stayed.

diye ricada bulundu.

he requested that.

Fakat Elise'ye

But to Elise

gelmemişti. Bunun üzerine

she hadn't come. Upon this

Efim yine yola çıktı.

Efim set out on the road again.

Yolda önüne gelene

To everyone who comes your way.

dazlak kafalı

bald-headed

bir ihtiyar gördünüz mü?

Have you seen an old man?

Diye soruyordu.

He was asking what it means.

Fakat hiç gören olmamıştı.

But no one had ever seen.

Belki Odesa'da

Maybe in Odesa.

bir yerde yahut vapurda

somewhere or on the ferry

karşılaşırız diye düşündü

He thought we would meet.

ve yola devam etti.

and continued on the road.

Yolda başında takke,

A cap on the head at the beginning of the road,

sırtında cübbe olan uzun saçlı

long-haired person with a robe on their back

bir hacı ile karşılaştı.

He encountered a pilgrim.

Bu hacı daha önce de

This pilgrim before has also

Aynaroz'a gitmişti. Kudüs'e de

He had gone to Aynaroz. To Jerusalem as well.

ikinci gidişiydi. Konak yerine varınca

It was the second time he went. Upon arriving at the mansion

biraz sohbet ettiler. Sonra

they chatted a bit. Then

beraberce yola çıktılar.

They set off together.

Rahat bir şekilde Odesa'ya

Comfortably to Odesa.

vardılar. Orada

They arrived. There.

üç gün vapur beklediler.

They waited for the ferry for three days.

Onlarla beraber dünyanın dört bucağından

From all corners of the world with them.

gelmiş bir sürü Allah dostu da

a lot of friends of God have come too

vapur beklemekteydi.

The ferry was waiting.

Daha sonra Efim pasaport işlerini

Later, Efim will take care of the passport affairs.

halletti. Pasaport ona

he handled it. The passport is with him.

beş rubleye patlamıştı.

It had cost five rubles.

Kırk rublede yol parası verdi.

He gave forty rubles for travel expenses.

Yol için biraz ekmek ve

Some bread for the road and

ringa balığı aldı. Yükleme

He bought a herring. Loading.

işleri bitince Allah dostları

friends of God when their work is done

vapura bindi.

He/She boarded the ferry.

Efim ve hacı yan yana oturdular.

Efim and the pilgrim sat next to each other.

Bir süre sonra vapur

After a while, the ferry

demir alıp denize açıldı.

He weighed anchor and set sail.

Yolculuk gündüz iyi gitti.

The journey went well during the day.

Fakat akşamüstü rüzgar çıktı

But in the evening, the wind rose.

ve yağmur yağdı.

And it rained.

Dalgalar vapura çarpıyor,

The waves are crashing against the ferry,

vapur sallanıyordu.

The ferry was swaying.

Bunun üzerine yolcular birbirine girdi.

Following this, the passengers got into a fight.

Kadınlar bağrışmaya,

Women are screaming,

korkak erkekler de güvenli

Cowardly men are also safe.

bir yer bulmak için oraya buraya

to search here and there to find a place

koşuşturmaya başladılar.

They began to rush around.

Efim de korkuyor ama belli

Efim is scared too, but it's obvious.

etmiyordu. Vapura biner binmez

he wasn't doing it. As soon as he got on the ferry

rastgele bulduğu bir koltuğa

to a chair he found randomly

oturmuş ve öylece kalmıştı.

He had sat down and remained that way.

Yolcular torbalarını tutuyor,

The passengers are holding their bags.

ağızlarını açıp bir tek söz

they opened their mouths and uttered a single word

söylemiyorlardı.

They weren't saying.

Nihayet üçüncü gün deniz yatıştı.

Finally, on the third day, the sea calmed down.

Beşinci gün İstanbul'a

On the fifth day to Istanbul

vardılar. Yolcuların bir kısmı

They arrived. Some of the passengers

kıyıya çıkıp Ayasofya'yı

reaching the shore and the Hagia Sophia

görmeye gittiler.

They went to see.

Efim ise vapurda kaldı.

Efim stayed on the ferry.

Yalnızca vapurdan inip bir prancalı aldı.

He only got off the ferry and took a rowboat.

Vapur bir gün bir gece

The ferry one day one night

orada kaldıktan sonra denize açıldı.

After staying there, he set out to sea.

İzmir ve İskenderiye'ye

To Izmir and Alexandria.

uğrayıp sağ salim

arriving safely

Yafa'ya vardılar.

They arrived at Jaffa.

Allah dostlarının tümü Yafa'da indi.

All of God's friends descended in Jaffa.

Kudüs'e varmak için daha

To reach Jerusalem, more...

yetmiş vers yol yürümeleri gerekiyordu.

They had to walk seventy miles.

Vapur yüksek olduğu için

Because the ferry is high.

yolcular vapurdan inerken

as the passengers disembark from the ferry

korkuya kapıldı. Yolcuları

He was overwhelmed by fear. The passengers.

kayıklarla indiriyorlardı.

They were lowering (it) with boats.

Kayık sağa sola yalpaladığı için

Because the boat was swaying side to side

iki kişi denize düştü. Fakat

Two people fell into the sea. However,

diğerleri sağ salim karaya çıktı.

The others made it to shore safely.

Üç gün yürüdüler,

They walked for three days,

öğleye doğru Kudüs'e vardılar.

They arrived in Jerusalem around noon.

Yolcular şehir girişindeki

Passengers at the city entrance

Rus konuk evinde durdular.

They stayed at the Russian guesthouse.

Pasaportlarını vize ettirdiler.

They had their passports visa-processed.

Karınlarını doyurdular.

They fed their stomachs.

Bir süre sonra Efim,

After a while, Efim,

yeni arkadaşıyla birlikte

with her new friend

kutsal yerlerin yolunu tuttu.

He set out for the sacred places.

Fakat kimseyi İsa'nın mezarı

But no one is Jesus' tomb

yanına bırakmıyorlardı.

They wouldn’t let me stay next to them.

Onlar da büyük manastıra gittiler.

They also went to the big monastery.

Tüm yolcular da

All passengers as well

oradaydı. Sonra kadın

She was there. Then the woman

ve erkekler birbirlerinden ayrılıp

and the men separated from each other

ayakkabılarını çıkararak halka

taking off your shoes for the crowd

şeklinde oturdular. Biraz sonra

They sat down in that manner. A little later

elinde havlu bulunan bir keşiş

a monk with a towel in his hand

ortaya çıkıp herkesin ayağına

to appear and fall at everyone's feet

yıkadı, kuruladı, öptü.

washed, dried, kissed.

Daha sonra sabah ayini

Later the morning ritual.

yapıldı. Dua edildi,

It was done. Prayers were made.

mum yakıldı, ölüm

the candle was lit, death

günlerinde dualar okunsun diye

May prayers be read in their days.

anne ve babaların adları

the names of mothers and fathers

deftere yazıldı. Yolculara

It was written in the notebook. To the passengers.

yemek ve şarap ikram edildi.

Food and wine were served.

Ertesi sabah Meryem'in

The next morning, Meryem's

kurtuluşa erdiği odaya gidildi.

They went to the room where he achieved salvation.

Orada da mum yakılıp

A candle is lit there too.

ayin yapıldı. Oradan

The moon was made. From there.

İbrahim manastırına gidildi.

The monastery of Ibrahim was visited.

İbrahim'in oğlunu kurban

Sacrifice Ibrahim's son.

etmek istediği yer,

the place he/she wants to go,

tek bahçesi ziyaret edildi.

Only one garden was visited.

Sonra Efim ve arkadaşı İsa'nın

Then Efim and his friend Jesus.

Maria Magdalena'ya göründüğü yere

To the place where she appeared to Mary Magdalene.

Yakup Kilisesi'ne gittiler.

They went to the Church of St. James.

Arkadaşı Efim'e gidilecek

It will be visited to the friend Efim.

yerleri gösteriyor,

showing the places,

nereye ne kadar para bağışlamak

how much money to donate where

gerektiğini söylüyordu.

He was saying that it was necessary.

Öğleyin beraberce konuk evine dönüp

In the afternoon, we return together to the guest house.

yemek yediler. Tam yatacaklardı ki

They had eaten. Just as they were about to lie down,

Efim'in hacı arkadaşı

Efim's pilgrim friend

elbiselerini yoklayıp

checking her clothes

ahlar vahlar etmeye başladı.

They started to moan and groan.

Kesemi haşırmışlar.

They have punctured my bag.

İçinde 23 ruble vardı.

There were 23 rubles inside.

İki tüm onluk,

Two tens,

üç rublede bozukluk, dedi.

"Change for three rubles," he said.

Hacı bu duruma çok üzülmüştü.

The pilgrim was very upset about this situation.

Fakat yapacak bir şey olmadığı için

But since there is nothing to be done

bir müddet sonra

after a while

yattı.

he/she/it lay down.

9

9

Efim yatağa uzandı.

Efim lay down on the bed.

Bir şey zihnini kurcalamaya başladı.

Something began to trouble his mind.

Kanımca hacının parası

In my opinion, it is the pilgrim's money.

falan çalınmadı. Zaten

"Nothing was stolen anyway."

hiçbir yerde para bağışlamıyordu.

He wasn't donating money anywhere.

Bana para

Give me money.

bağışlamamı söylüyor,

says to forgive me,

ama kendisi vermiyordu.

but he/she was not giving.

Hatta benden bir ruble

Even a ruble from me.

borç almadı mı?

Did he/she not borrow money?

Parası olsa niye benden istesin?

If he/she had the money, why would he/she ask me?

diye düşündü.

he thought.

Sonra böyle düşündüğü için kendini

Then, because he thought like this, he blamed himself.

kınadı ve... Ne yani?

Condemned it and... What does that mean?

Bu adamı yargılamak bana mı

Is it up to me to judge this man?

düşer? Günaha

Does it fall? Into sin?

girdim. Bir daha

I entered. Once again.

böyle bir şey düşünmeyeceğim.

I will not think of such a thing.

İzlediğiniz için teşekkürler.

Thank you for watching.

Altyazı M.K.

Subtitle M.K.

İzlediğiniz için teşekkürler.

Thank you for watching.

Altyazı M.K.

Subtitle M.K.

Orada ona İsa'nın

There to him Jesus's

kanının Adem'in kemikleri üzerine

your blood upon Adam's bones

aktığını söylediler.

They said it was leaking.

Sonra İsa'nın boynuna

Then to Jesus' neck

dikenden yapılmış çelenk takıldığında

when a wreath made of thorns is worn

onun oturduğu taşın

the stone he/she is sitting on

yanına gittiler.

They went to him/her.

Daha sonra Efim üzerinde

Later on Efim.

İsa'nın ayak izi olan taşı

The stone that has the footprint of Jesus.

gördü. Hacılara

He saw. To the pilgrims.

başka şeyler de göstereceklerdi.

They would show other things as well.

Ama insanlar

But people

beklemeyip İsa'nın

not waiting for Jesus'

mezarına doğru koştular.

They ran towards his/her grave.

Böylelikle

Thus

Katolik töreni bitti,

The Catholic ceremony is over,

Ortodoks töreni başladı.

The Orthodox ceremony has begun.

Efim de kalabalıkla

Efim with the crowd.

birlikte mağaraya gitti.

They went to the cave together.

Efim,

Efim,

Hacı'dan kurtulmak istiyordu.

She wanted to get rid of Hacı.

Çünkü sürekli onu düşünüyor

Because she/he keeps thinking about it.

ve günaha giriyordu.

and was falling into sin.

Fakat o, törene de, İsa'nın

However, he is also at the ceremony, Jesus'

mezarına da onunla birlikte gelmiş,

"came to his grave together with him,"

bir türlü yakasını bırakmamıştı.

He hadn't let go of him/her somehow.

Birlikte mezara yaklaşmak

Approaching the grave together.

istediler. Ama yaklaşamadılar.

They wanted to. But they couldn't get close.

Halk öyle hücum

The people are attacking like that.

etmişti ki kımıldamak mümkün

it had become impossible to move

değildi. Efim, önüne

it wasn't. Efim, in front of him

bakarak duruyor, dua ediyor,

He is standing still, looking, praying.

arada bir de yerinde mi diye

"Sometimes checking if it's in place."

kesesini yokluyordu.

He was checking his pockets.

Bir anda düşünceleri çatallaştı.

Suddenly, his thoughts branched out.

Önce,

First,

Hacı bana yalan mı söylüyor acaba?

Is Hacı lying to me, I wonder?

diye düşündü. Sonra,

he thought. Then,

ya yalan

oh lie

söylemiyorsa,

if they are not saying,

gerçekten kesesini çalmışlarsa,

if they have really stolen from his purse,

sakın aynı

"Don't be the same."

şey benim de başıma gelmesin

I hope that doesn't happen to me either.

diye geçirdiği içinden.

"that it went through."

10.

10.

Efim olduğu yerde

Wherever I am.

duruyor, dua ediyor,

he is standing, praying,

önündeki küçük kiliseye bakıyordu.

He was looking at the small church in front of him.

Mezar bu kilisenin içindeydi.

The grave was inside this church.

Mezarın üstünde yanan

Burning on the grave

36 kandil vardı.

There were 36 lanterns.

Efim öylece duruyor,

Efim is standing still.

insanların kafası üstünden mezara doğru

From people's heads to the grave.

bakıyordu. O anda,

he was looking. At that moment,

gördükleri karşısında şaşırıp kaldı.

They were stunned in the face of what they saw.

Kandillerin tam altında

Right under the chandeliers.

kutsal ateşin yandığı yerde,

where the holy fire burns,

en önde yünlü kaftanıyla bir ihtiyar

An old man in the front with a woolen cloak.

duruyordu. Kafası tıpkı

It was standing still. Its head just like

Elise'in kafası gibi cavlaktı.

It was as bald as Elise's head.

Efim, ne kadar da

Efim, how much do

Elise'ye benziyor, diye düşündü.

"It looks like Elise," he thought.

Fakat o olamaz.

But it cannot be.

Benden önce gelmesi mümkün değil.

It's not possible for him/her to come before me.

Vapur bir hafta

Ferry a week

arayla kalkıyor.

It's getting up with difficulty.

Benden önce gelmesine imkan yok.

It's not possible for it to come before me.

Bizim vapurda da yoktu.

It wasn't on our ferry either.

Tüm acıları gördüm.

I have seen all the pains.

Efim bu düşünceler

These thoughts are troubling.

içindeyken ihtiyar dua etmeye

While inside, the old man prays.

başladı. Önce

It started. First

ileriye doğru, Allah için,

Forward, for the sake of God,

sonra,

then,

iki yanına,

to both sides,

Ortodoks dünyası için üç kere eğildi.

He bowed three times for the Orthodox world.

İhtiyar kafasını

The old man's head

sağa çevirince,

when you turn to the right,

Efim bu ihtiyarın

"Come this old man."

Elise'yi olduğunu anladı.

He realized that it was Elise.

Evet, evet,

Yes, yes,

Elise'in ta kendisiydi.

It was none other than Elise herself.

Kırçıl, kıvır kıvır sakalları,

Grizzled, curly beards,

kırlaşmış şakakları,

graying temples,

kaşları, gözleri, burnu,

eyebrows, eyes, nose,

kısaca her şeyiyle

in short, with everything

Elise'yden başkası olamazdı.

It couldn't have been anyone other than Elise.

Efim arkadaşını bulduğuna

Efim found his friend.

çok sevindi ama, onun kendini

She was very happy, but herself

kendinden önce gelmesine çok şaşırdı.

She was very surprised that it came before her.

Elise'y ta oraya kadar

Elise, go up to there.

nasıl sokulmuş?

How did it get stuck?

Kendisini oraya kadar götüren bir adamla

A man who took him there.

tanışmış olmalı.

You must have met.

Hele olduğum yerde bir durayım.

Let me just stop where I am.

Nasıl olsa onu çıkışta yakalarım.

I'll catch him/her at the exit anyway.

Böylece takyeli

Thus, in this way.

hacıdan da kurtulmuş olurum.

I will also be rid of the hajji.

Hem belki Elise'y beni ön tarafa

And maybe Elise will take me to the front.

götürebilir, diye düşündü.

He thought it could take him.

Efim,

Efim,

Elise'yi gözden kaybetmemek için boyuna

To avoid losing sight of Elise, I keep moving along.

ona bakıyordu. Fakat tören bitince

She was looking at him. But once the ceremony was over,

halk birden birbirine

the people suddenly to each other

girdi. Herkes itişe

He entered. Everyone started to push.

kakışa, ikonaları öpmeye koşuyordu.

He was rushing to kiss the icons.

Efim, o anda

Efim, at that moment

bir tarafa fırlatıldı.

It was thrown to one side.

O sırada paralarını çaldıklarını düşünüp

At that moment, thinking that they were stealing their money

korktu. Kesesini sımsıkı tutarak

She was scared. Holding her purse tightly.

dışarı çıkmak için kalabalığın

to go out for the crowd

içine girdi ve dışarı çıktı.

He entered and exited.

İzlediğiniz için teşekkürler.

Thank you for watching.

Elisa'yı tapınakta uzun zaman

Elisa has been in the temple for a long time.

aradı durdu. Tapınakta

He kept calling. In the temple.

yemek yiyen, şarap içen,

eating food, drinking wine,

uyuyan, kitap okuyan çeşit

sleeping, reading a book type

çeşit insan gördü ama içlerinde

he saw various people, but among them

Elise'yi yoktu. Konuk

Elise was not there. Guest.

evine gitti. Arkadaşını

He went home. His friend.

orada da aradı ama bulamadı.

He called there too but couldn't find it.

O gece takyeli hacı gelmemişti.

That night the hat-wearing pilgrim had not come.

Bir daha da ortalıkta görünmedi.

He never appeared again.

Efime olan bir ruble

A ruble for my sister.

borcunu da ödememişti.

He hadn't paid his debt either.

Elisa'yı tapınakta uzun zaman aradı durdu.

She searched for Elisa in the temple for a long time.

Efim, ertesi gün vapurda tanıştığı

Efim, whom he met on the ferry the next day.

tam bozklu ihtiyarla İsa'nın

with the completely corrupt old man by Jesus’ side

mezarına gitti. Ön tarafa

He went to his grave. To the front.

geçmek istiyordu ama yine itildi.

He wanted to pass, but he was pushed again.

O da merdivenin yanında

It's next to the stairs.

durup dua etmeye başladı.

She stopped and started to pray.

İleriye doğru bakınca kandillerin

Looking ahead at the lanterns

altında, mezarın yanı başında

next to the grave

en ön sırada yine

again in the front row

Elise'yi gördü. Mihrab önündeki

He saw Elise in front of the mihrab.

papaz gibi kollarını açmıştı.

He had opened his arms like a priest.

Efim, artık onu

Efim, don't do it anymore.

kaybetmem diye düşündü.

She thought that she wouldn't lose.

Öne doğru ilerlemeye başladı.

It began to move forward.

Ön tarafa ulaştı,

He/She reached the front.

ama Elise'yi yine bulamadı.

but she still couldn't find Elise.

Çıkmış olacak,

It will have come out.

diye düşündü. Üçüncü gün

she thought. On the third day

yine aynı yerde Elise'in durduğunu

that Elise is standing in the same place again

gördü. Göze çarpan bir yerde

he saw. In a prominent place

durarak kollarını açmış,

standing still with arms open,

sanki üst tarafta bir şey görüyormuş gibi

as if he/she is seeing something up above

gözlerini yukarı dikmişti.

She had raised her eyes upwards.

Efim, bu sefer gider

Efim, this time it will go.

çıkış kapısında durur, onu kaçırmam.

I will wait at the exit door, I won't miss him/her.

Orada mutlaka

There must be there.

birbirimizle karşılaşırız,

we will meet each other,

diye planlayıp çıkış kapısına gitti

She planned it that way and went to the exit door.

ve öğleye kadar

and until noon

orada bekledi.

He/She waited there.

Herkes çıkmıştı, ama Elise

Everyone had left, except Elise.

yine ortalıkta yoktu.

He was still missing from around.

Efim, Kudüs'te altı hafta kaldı.

Efim stayed in Jerusalem for six weeks.

Gitmedik yer bırakmadı.

They didn't leave a place we didn't go.

Beyt-i Laime,

The House of Laime,

Vitania'ya, Şeria'ya

To Vitania, to Sharia.

gitti. İsa'nın

He went. Jesus's

mezarı yanında gömülmek düşüncesiyle

with the thought of being buried next to his/her grave

aldığı yeni gömleğine orada damga

the stamp on the new shirt he received there

vurdu. Küçük bir şişeyle

He hit it. With a small bottle.

Şeria nehrinden su,

Water from the Sharia River,

kutsal ateş yerinden toprak,

soil from the sacred fire location,

bir de mum aldı.

He also bought a candle.

Ölmüşlerinin ruhuna dua edilsin

May prayers be offered for the souls of the deceased.

diye on yerdeye

"say it ten times"

defteri onların adını yazdı.

She wrote their names in the notebook.

Artık yanında yalnızca eve

Now you only have home next to you.

dönecek kadar para kalmıştı.

There was enough money left to turn back.

Efim, eve dönmek üzere yola çıktı.

Efim set out to return home.

Yapaya varınca

Upon reaching Yapay.

evin yolunu tuttu.

He set off for home.

11

11

Efim geldiği

Efim came.

yoldan gidiyor, yavaş yavaş

He's going down the road, slowly.

eve yaklaşıyordu. Evdekiler

He was approaching home. The people at home...

bensiz ne yaptılar acaba,

I wonder what they did without me.

diye kaygılanmaya başladı yine.

She started to worry again.

Bir yılda neler değişmez ki,

What doesn't change in a year?

diye düşündü.

he thought.

Hayatım boyunca derleyip

I have compiled throughout my life

toparlamaya çalıştığın evin

the house you are trying to tidy up

bir anda yanıp kül olabilir.

It can suddenly catch fire and turn to ashes.

Ben yokken

While I'm not around.

oğlum işleri nasıl yürüttü acaba?

I wonder how my son managed the work?

İlkbahar nasıl

How is spring?

başladı? Kış nasıl geçti?

Did it start? How was the winter?

Evi gereği gibi yaptılar mı?

Did they do the house properly?

Gibi sorular geçiyordu

Questions like that were passing by.

kafasından. Bu şekilde

from his head. Like this

geçen yıl Elisey'den

from Elisey last year

ayrıldığı yere vardı.

He arrived at the place he left.

Oranın halkı tanınmayacak kadar değişmişti.

The people of that place had changed so much that they were unrecognizable.

Geçen yıl açlıktan

Last year from hunger.

kıvranan insanlar şimdi boluda.

People who are writhing are now in Bolu.

Kulluk içindeydi.

He was in servitude.

Ovada başaklar tanelenmeye başlamıştı.

The ears of grain in the plain had started to be harvested.

İnsanlar kendini toplamış,

People have gathered themselves.

çektiklerini unutmuştu.

She had forgotten what she had endured.

Efim bir akşamüstü

Efim one evening

geçen yıl Elisey'in gittiği köye vardı.

Last year, he arrived at the village where Elisey went.

Köye girer girmez

As soon as we enter the village

bir kulübenin ardından

behind a cabin

beyaz gömlekli bir kız çocuğu fırlayıp

a little girl in a white shirt jumps up

''Dede, dedeciğim,

"Grandfather, my dear grandfather,"

bize gel.'' dedi.

"Come to us," he said.

Efim yoluna devam etmek istiyordu.

Efim wanted to continue on his way.

Ama kız bırakmıyor,

But the girl won't let go,

elbisesinden tutarak onu eve doğru çekiyor,

pulling her toward the house by her dress,

bir yandan da gülüyordu.

On the other hand, she was smiling.

O sırada bir kadın

At that moment, a woman

yanında bir çocukla dış merdivene çıkıp

going up the outside stairs with a child beside you

ihtiyarı çağırdı.

He called the elderly man.

''Gel dede, yemek ye.

"Come, grandfather, eat."

Geceyi burada geçir.''

"Spend the night here."

''Tamam, olur.'' dedi.

"Okay, that works." he said.

Elisey

Elisey

geçen yıl su içmek için

to drink water last year

bu eve uğramıştı.

He/She had stopped by this house.

Hem de onu sorarım,

I also ask about him/her.

diye düşündü.

he thought so.

Efim içeri girince, kadın torbasını sırtından aldı

When Efim entered, the woman took her bag off her back.

ve yüzünü gözünü yıkaması için

and to wash his face and eyes

ona su verdi, masaya oturttu,

he gave her water, seated her at the table,

ona süt,

give her milk,

ekşimişli börek,

sour pastry,

lapa getirip sofraya koydu.

She brought the mush and put it on the table.

Bunun üzerine Efim onlara teşekkür etti.

Upon this, Efim thanked them.

Yolcuları iyi karşıladıkları için

Because they welcomed the passengers well.

onlara iltifat etti.

He complimented them.

Kadın başını sallayarak

The woman nodded her head.

''Bize gelip geçenleri iyi karşılamayacağız da

"We will not welcome those who come and go well."

kimi karşılayacağız?'' dedi.

"Who will we greet?" he said.

''Biz hayatı bir yolcudan öğrendik.

"We learned about life from a traveler."

Allah'ı unutmuş bir vaziyette yaşayıp gidiyorduk.

We were living our lives in a state of forgetting Allah.

Allah bizi öyle bir cezalandırdı ki

God punished us in such a way that

neredeyse hepimiz ölecektik.

Almost all of us were going to die.

Yazın hepimiz yatağa düştük.

We all fell into bed in the summer.

Yiyeceğimiz hiçbir şey kalmamıştı.

We had nothing to eat.

Üstelik hastalığa yakalanmıştık.

Moreover, we had caught the disease.

Hepimiz ölüp gidecektik.

We were all going to die.

Fakat o sırada Allah bize

But at that moment, God gave us

senin gibi bir ihtiyar verdi.

He gave an old man like you.

Bizim ayağa kalkmamıza sebep oldu.

It caused us to stand up.

Toprağımızı rehinden kurtardı.

He rescued our land from the mortgage.

Bize at ve araba satın aldı.''

''He bought us a horse and a car.''

dedi.

he said.

O sırada ihtiyar bir kadın içeri girip

At that moment, an old woman entered.

genç kadının sözünü keserek

interrupting the young woman's words

''İnsan mıydı?

"Was it human?"

Hızır mıydı?

Was it Hızır?

Doğrusu biz de tam olarak bilmiyoruz.''

"To be honest, we don't know exactly either."

dedi.

said.

Herkesi sever, herkese acırdı.

He loved everyone and had compassion for everyone.

Kim olduğunu söylemeden çekip gitti.

He left without saying who he was.

Allah'a kimin adına dua edeceğimizi bilmiyoruz.

We do not know in whose name we should pray to God.

Şimdiki gibi gözümün önünde.

Just like now, in front of my eyes.

Yatağa uzanmış ölümü bekliyordum.

I was lying in bed waiting for death.

Bir ara baktım içeri bir ihtiyar girdi.

I looked inside for a moment, and an old man entered.

Kendi halinde

In its own way.

tazlakça bir ihtiyar su istiyor.

An old man is asking for water in a shaky voice.

Ben, günahkar kadın,

I, the sinful woman,

bu serseri ne diye

What does this bum say?

içeride dolaşıp duruyor

It's just wandering around inside.

diye düşündüm.

I thought so.

Oysa bak bizim için neler yaptı.

Yet look at what he did for us.

Bizi görünce hemen torbasını indirip

As soon as he saw us, he immediately put down his bag.

şuracığa koydu, ipini çözdü.

He put it down over there and untied it.

O sırada küçük kız söze karıştı.

At that moment, the little girl interrupted.

''Hayır nini,

"No nanny,"

torbasını önce şuraya,

place your bag here first,

odanın ortasına koydu.

He placed it in the middle of the room.

Sonra sidire kaldırdı.

Then he lifted it up.

Sonra birbirleriyle tartışmıştı.

Then they had argued with each other.

Onun bütün söz ve hareketlerini

All of his words and actions

bir bir anlatmaya başladılar.

They started to explain one by one.

Nerede oturduğunu,

Where you live,

nerede yattığını, ne yaptığını,

where you slept, what you did,

kime ne söylediğini uzun uza diye

Who you said what to in detail.

anlattılar.

They told.

Akşamleyin ev sahibi adam da

In the evening, the landlord man also...

atıyla eve geldi.

He/she came home on horseback.

O da, Elisay'ın evlerinde neler yaptığını

He also did what Elias was doing at home.

anlatmaya başladı.

began to tell.

O gelmemiş olsaydı,

If he/she had not come,

hepimiz günahlarımızla ölüp gidecektik.

We were all going to die with our sins.

Umudumuzu kaybetmiştik.

We had lost our hope.

Adım adım ölüme

Step by step to death.

yaklaşıyorduk.

We were approaching.

Allah'a ve insanlara

To God and to people.

küfrediyorduk.

We were cursing.

O, hem bizleri ayağa kaldırdı,

He both lifted us up,

hem de bize Allah'ı

and also Allah to us

tanıttı.

introduced.

Dünyada iyi insanların da olduğunu gösterdi.

It showed that there are good people in the world.

Allah ondan

God from him

razı olsun.

Thank you.

Eskiden hayvan gibi yaşıyorduk,

We used to live like animals,

o bize insan gibi yaşamayı öğretti.

He taught us to live like humans.

Bu konuşmalardan sonra

After these conversations

Efim'i yedirip içirdiler,

They fed and watered Efim.

ona yatak serdiler,

they spread a bed for him.

kendileri de yattılar.

They also lay down.

Efim yattı ama

Efim lay down but

uyuyamadı.

Could not sleep.

Kudüs'te, Önsap'ta,

In Jerusalem, in Önsap,

üç kere gördüğü haliyle

in the way he saw it three times

Elisay bir türlü gözünün önünden

Elisay just wouldn't leave his mind.

gitmiyordu.

was not going.

Evet, o beni geçmiş.

Yes, he/she has passed me.

Benim yaptıklarım Allah katında

What I do is in the sight of God.

kabul edilir mi, edilmez mi

Is it accepted or not?

bilmem ama onunkini

I don't know, but his/hers.

Allah kabul etti,

God accepted it.

diye düşündü.

he thought.

Efim, ertesi sabah ev halkıyla vedalaşıp

Efim said goodbye to the family the next morning.

evinin yolunu tuttu.

He headed home.

12

12

Efim evden ayrıldıktan,

After Efim left home,

kılalı bir yıl olmuştu.

It had been a year with a beard.

Şimdi mevsim ilkbahardı.

It was spring now.

Akşamüstü eve vardı.

He arrived home in the evening.

Oğlu evde yoktu,

His son was not at home,

meyhaneye gitmişti.

He had gone to the tavern.

Eve sarhoş geldi.

He came home drunk.

Efim onu sorguya çekmeye başladı.

Efim began to interrogate him.

İşte o zaman anladı ki,

That's when he/she understood that,

kendisi yokken oğlu iyice sapıtmıştı.

While he was away, his son had gone completely off the rails.

Tüm paraları harcamış,

Spent all the money,

her işi yüzüstü bırakmıştı.

She had left all her work incomplete.

Onu azarlamaya kalkıştı,

He tried to scold him.

ama oğlu buna müsaade etmedi.

But his son did not allow this.

Yollarda dolaşacağına

Instead of wandering the roads

işinin başında dursaydın.

If you had been at the head of your job.

Bütün paraları alıp götürdün,

You took all the money away.

şimdi beni sorguya çekiyorsun,

now you are interrogating me,

dedi.

he said.

Bunun üzerine ihtiyar çok sinirlenerek

Upon this, the old man became very angry.

oğlunu dövdü.

He beat his son.

Efim, ertesi sabah oğlu hakkında

Efim, about his son the next morning.

görüşmek için muhtara gitti.

He went to see the muhtar.

Dönüşte Elisey'in avlusunun

On the way back, Elisey's courtyard.

önünden geçiyordu ki,

as it was passing in front of it,

Elisey'in ihtiyar karısı onu gördü

Elisey's elderly wife saw him.

ve ona,

and to him,

hoş geldin komşu,

welcome neighbor,

sağlıcakla gidip geldin değil mi?

You went and came back safely, right?

diye sordu.

She asked why.

Efim durup,

Efim stopped,

çok şükür,

thank God,

dedi.

he said.

Gidip geldim işte.

I went and came back, that's it.

Yolda sizin ihtiyarı kaybettim,

I lost your mind on the road,

ama duyduğuma göre eve dönmüş.

But I heard he/she has returned home.

İhtiyar kadının çenesi

The old woman's chin.

bir türlü kapanmıyordu.

It just wouldn't close.

Çene çalmayı pek severdi.

He loved to chatter a lot.

Evet, döndü,

Yes, he/she/it returned.

dedi.

he said.

Hem döneli çok oldu.

It's been a long time since I returned.

Sanırım Meryem yortusu henüz geçmişti.

I think the feast of Mary had just passed.

Allah onu bize gönderdi diye

"Because Allah sent him to us."

ne kadar sevindik bir bilsen.

If you only knew how happy we were.

Onsuz canımızın

Without it, our soul.

sıkılıyordu.

He/She was getting bored.

İhtiyardan artık iş görmesi beklenemez.

The elderly can no longer be expected to work.

Çöktü zavallı.

The poor thing collapsed.

Fakat ne de olsa evin reisi.

But after all, he is the head of the household.

Gönlümüz onunla şenleniyor.

Our hearts are cheered by him.

Oğlum da çok sevindi.

My son was also very happy.

O olmayınca

When he/she is not there

sanki gözlerim ışığını kaybediyor,

it's as if my eyes are losing their light,

diyor.

he/she says.

Anlayacağın o olmayınca

You'll understand when he's not around.

sıkılıyoruz dostum.

We're getting bored, my friend.

Onu çok seviyor, üstüne titriyoruz.

We love him/her very much, we take great care of him/her.

Peki,

Alright,

şimdi kendisi evde mi?

Is he/she at home now?

Evet, evde cancağızım.

Yes, I'm home, my dear.

Kovanlıkta.

In the hive.

Oğul arıları aktarıyor.

The worker bees are passing it on.

Arının oğul vermesi güzel bir şey,

It is a nice thing for the bee to swarm.

diyor.

he says.

Allah bu yıl arılara öyle bir güç verdi ki

God has given such a power to the bees this year that

bizim ihtiyar

our old man

böylesine hayatımda hiç rastlamadım,

I have never encountered anything like this in my life.

diyor.

he/she says.

Allah günahlarımıza bakmadan veriyor işte.

God gives without looking at our sins.

Gel içeri buyur.

Come in, please.

Bizimki seni görünce

Ours seeing you

bilsen ne kadar sevinecek.

If you knew how happy it would make me.

Efim avludan geçip

Efim passed through the courtyard.

oradan kovanlığa

from there to the beehive

Elise'in yanına vardı.

She arrived next to Elise.

Kovanlığa girince

When entering the hive

Elise'in ağsız, eldivensiz bir şekilde

Without a net and without gloves, Elise.

kayın ağacının altında

under the beech tree

gözlerini yukarıya doğru dikmiş bir halde

with her eyes directed upward

durduğunu gördü.

he saw that it had stopped.

Tıpkı Kudüs'te

Just like in Jerusalem.

İsa'nın mezarı yanında

Beside Jesus' tomb.

gördüğü gibi cavlak kapası

as he saw the bald lid

parlıyor, yine

it is shining, again

Kudüs'teki gibi

Like in Jerusalem

güneşin ışıkları kayın ağacının

the rays of the sun on the beech tree

dalları arasında raks ediyor,

dancing among the branches,

yine ateş gibi

again like fire

yakıp kavuruyordu.

It was burning and scorching.

Altın renkli arılar

Golden-colored bees

adeta bir çelenk gibi kafasını

as if a wreath on its head

sarmış, vızıldıyor

It has wrapped around, buzzing.

ama onu sokmuyorlardı.

but they weren't letting him in.

O sırada karısı Elise'ye

At that moment, to his wife Elise,

komşu geldi

The neighbor came.

bey diye seslendi.

He called out "sir."

Elise'ye etrafına bakındı.

Elise looked around her.

Efim'i görünce çok sevindi.

She was very happy to see Efim.

Yavaşça elini sallayarak arıları

Waving his hand slowly at the bees

sakalından uzaklaştırıp komşusunu

removing from his beard and his neighbor

karşılamaya koştu.

Ran to greet.

Hoş geldin komşu dedi.

Welcome, neighbor, he said.

Hoş geldin sevgili dostum.

Welcome, my dear friend.

Nasıl?

How?

Yolculuğun iyi geçti mi?

Did you have a good trip?

Nasıl olsun.

How should it be?

Yolculuk işte.

It's a journey.

Senin için şeria suyu getirdim.

I brought holy water for you.

Bir ara eve uğrayıp al.

Stop by the house and take it.

Hacca gittik ama

We went to Hajj, but...

Allah

God

haccımızı kabul etti mi?

Has our pilgrimage been accepted?

Etmedi mi?

Didn’t he/she/it do it?

İnşallah etmiştir.

Hopefully, he/she has done it.

Allah merhametlidir.

Allah is merciful.

Gittim ama

I went but

aklım

my mind

başımda mıydı?

Was it on my mind?

Değil miydi?

Wasn't it?

Orada sanki seni

It feels like you there.

bu Allah'ın bileceği bir iş komşu.

This is something only God knows, neighbor.

Allah'ın bileceği iş.

It's a matter only Allah knows.

Dönüşte senin kaldığın eve uğradım.

I stopped by the house where you stayed on the way back.

Bu söz üzerine

Upon this word

Elise'yi birden irkilip

Suddenly startled Elise.

bu Allah'ın bileceği iş komşu.

This is something only God knows, neighbor.

Allah'ın bileceği iş.

It's a matter only Allah knows.

Hadi gel içeri otur.

Come on in and have a seat.

Sana bal getireyim.

Let me bring you honey.

diyerek lafı değiştirdi

He changed the subject by saying that.

ve ev işlerinden konuşmaya başladı.

And she started talking about housework.

Efim göğüs geçirdi.

Efim had a chest surgery.

Elise'ye

To Elise

ne o evdeki insanlardan

not from those people in that house

ne de kendisini Kudüs'te gördüğünden bahsetti.

He also mentioned seeing himself in Jerusalem.

Anladı ki

He/She understood that.

Allah

God

insanlardan sevgiyle

with love from people

ve iyi işlerle

and with good works

borçlarını ödemelerini istiyor.

They want you to pay your debts.

Son

Last

bir çabaların

your efforts

bir daha

one more time

düzenliyor.

organizing.

Bir de

Also

yeni Ford SUV'den.

from the new Ford SUV.

Bir de

One more thing.

yeni Ford SUV'den.

from the new Ford SUV.

Bir de

One more thing.

yeni Ford SUV'den.

from the new Ford SUV.

Bir de

One more thing.

yeni Ford SUV'den.

from the new Ford SUV.

Bir de

One more thing

yeni Ford SUV'den.

from the new Ford SUV.

Hey everyone.

Hey everyone.

It is Ryan Seacrest here.

It is Ryan Seacrest here.

Ready to heat up your summer vacation.

Hazır olun, yaz tatilinizi ısıtmaya.

Get ready.

Get ready.

Things are about to get sizzling at Chumba Casino.

Things are about to get sizzling at Chumba Casino.

Your summer is getting a whole lot hotter with a special daily login bonus waiting just for you.

Your summer is getting a whole lot hotter with a special daily login bonus waiting just for you.

So sign up now for reels of fun and reels of prizes right here at Chumba Casino with yours truly.

So sign up now for reels of fun and reels of prizes right here at Chumba Casino with yours truly.

Join me at Chumba Casino.

Beni Chumba Casino'ya katıl.

It's our next day ride.

Bu bizim bir sonraki gün sürüşümüz.

There's a lot of fun, a lot of everything, a lot of fun, a lot of excitement.

There's a lot of fun, a lot of everything, a lot of fun, a lot of excitement.

And I screw you.

Ve seni mahvediyorum.

Altyazı M.K.

Subtitle M.K.