5 | İkilemlerin Denklemi : Yolda Olmayı Tercih Etmek

MÜZİK

MUSIC

Yaşamaya devam etmek bir seçenek olarak sunulsaydı motivasyonumuz değişir miydi?

If continuing to live were presented as an option, would our motivation change?

Ya da yaşamak işin içinden çıkamayacağımız bir denkleme dönüşse,

Or if living becomes an equation we cannot solve,

bile bile aynı taşlara takılır mıydık yürüdüğümüz patikalı yolda?

Would we stumble upon the same stones knowingly on the path we walked?

Birinin bizi görmeyeceğinden emin olsak,

If we were sure that someone wouldn't see us,

daha mı kolay vazgeçerdik yakamızda gururla taşıdığımız değerlerimizden?

Would we have given up more easily on the values we proudly carry on our collars?

Sanıyorum ki her senaryoya verilebilecek binlerce farklı cevap var.

I believe there are thousands of different answers that can be given to every scenario.

MÜZİK

MUSIC

Merhabalar, ben Sıla.

Hello, I am Sıla.

Duymadım Say Podcast'ine hoş geldiniz.

Welcome to the Duymadım Say Podcast.

Öncelikle belirtmeden edemeyeceğim,

First of all, I must emphasize that,

yine podcast kaydetmeye uzunca bir süre ara verdim, farkındayım.

I took a long break from recording the podcast again, I know.

Ancak bunu bir iş olarak görmek istemiyorum açıkçası.

However, I honestly don't want to see this as a job.

Burası sesli ve çok taraflı bir günlük benim için tabiri caizse.

This is a loud and very multifaceted diary for me, so to speak.

İş olarak görmediğim için de bir ajanda eşartlamak istemiyorum kendimi.

I don't want to limit myself to a schedule because I don't see it as work.

Hayatımda yeterince son günlü iş mevcut,

There are enough last-minute jobs in my life,

en azından podcast çok sesli bir güncü olarak kılabilir benim adımı.

At least the podcast can serve as a multi-voice journal for my name.

Neyse bu anekdota düştüğüme göre,

Well, since I've fallen into this anecdote,

konumuza ve çok sesli güncemize geri dönebiliriz artık.

We can now return to our topic and our very vocal agenda.

Girişte söylediklerimden az çok tahmin ettiğiniz üzere,

As you might have guessed from what I said at the beginning,

bugün günlük hayatımızda çok da karşılaşmayacağımız,

today, we will encounter something that is not very common in our daily life,

karşılaşmadan da net bir cevap veremeyeceğimiz dilemmalardan konuşmak istiyorum.

I want to talk about dilemmas for which we cannot give a clear answer even before encountering them.

Elbette ekstrem kezler hepsi.

Of course, all of them are extreme occasions.

Ve yine eminim ki daha önce birçoğunu duydunuz.

And I am sure you have heard many of them before.

Veya ben olsam ne yapardım diye kendinize sordunuz.

Or you asked yourself what you would do if you were me.

İnsan gerçekten kırılgan bir kavram.

Humanity is truly a fragile concept.

Farklı koşullar altında,

Under different conditions,

öncesinde kazanılan tüm edinimlerden soyunup,

shedding all the acquisitions gained before,

en ilkel haline dönebilecek kadar.

to the extent that it can return to its most primitive state.

Ve yine en ilkel,

And again the most primitive,

en olağan öğretilerimizden birine,

to one of our ordinary teachings,

hitap ederek.

addressing.

Hayatta kalmak veya hayatta kalmaya çalışmak.

Surviving or trying to survive.

Erdem'in kaynağının aslında sandığımız kadar güçlü olmadığını ne zaman düşünsem,

Whenever I think that the source of virtue is not as strong as we believe,

aklıma Nobel ödüllü edebiyatçı Saramago'nun kaleme aldığı naturalist romanı Körlük geliyor.

I am reminded of the naturalist novel "Blindness" written by Nobel Prize-winning author Saramago.

Saramago belki de kendi yaşadığı dönemin insanları ittiği çukuru

Perhaps Saramago is pushing the pit into which the people of his own era have fallen.

körlük metaforuna dayandırarak anlatmıştı.

He had explained it based on the metaphor of blindness.

Kitabı ilk okuduğum zamanlarda,

When I first read the book,

yanlış hatırlamıyorsam henüz lise öğrencisiydim.

If I'm not mistaken, I was still a high school student.

İnsani erdemler ve hayvan sayfası,

Human virtues and animal page,

yasal duyguların böylesine karşı karşıya kalması

the clash of legal emotions like this

ve bunu olağanca çıplaklığıyla görme beklentisi

and the expectation to see it in all its nakedness

beni bu kaotik hikayeye karşı oldukça heyecanlandırmıştı.

I was quite excited about this chaotic story.

Çoğumuzun okuduğunu düşünerek,

Thinking that most of us have read it,

çok da uzatmadan kısaca bahsedeyim bu kült romandan.

Without further ado, let me briefly mention this cult novel.

Roman, bilinmeyen bir ülkenin bilinmeyen bir şehrinde geçiyor.

The novel takes place in an unknown city of an unknown country.

Tıpkı hiçbir karakterin ismiyle anılmayışı gibi.

Just like no character is mentioned by name.

Şöyle başlıyor,

It starts like this,

trafik ışığında bekleyen bir araç,

a vehicle waiting at a traffic light,

yeşil yandığında hareket etmiyor.

It doesn't move when the light is green.

Şoför aniden kör oluyor.

The driver suddenly goes blind.

Fakat bu körlük,

However, this blindness,

bilinenin aksesu,

accessory of the known

içerisine beyaz bir ışık.

a white light inside.

Belki de bu beyaz ışık,

Maybe this white light,

başka bir uyanışı simgeliyor.

It symbolizes another awakening.

Ardından, trafikte aniden kör olan adama

Then, to the man who suddenly became blind in traffic.

yardım etmek amacıyla yaklaşan biri,

someone approaching with the intention of helping,

kör adamın arabasını çalıyor.

The blind man's car is being stolen.

Ve böylece salgınla birlikte

And thus, together with the pandemic

ilk zafiyetler de ortaya çıkıyor.

The first vulnerabilities are also emerging.

Sırayla körü muayene eden doktorunu,

the doctor who examined the blind in turn,

doktorun muayene ettiği koyu renkli,

the dark-colored one that the doctor examined,

gözlüklü genç kız vs. vs. derken,

the girl with glasses vs. vs. while saying that,

sayılar artmaya başlıyor.

The numbers are starting to increase.

Sayıları artınca da bu durum,

When their numbers increase, this situation,

hükümetin dikkatini çekiyor.

It draws the government's attention.

Ve bu hastalığa yakalanan kişilerin,

And the people who contract this disease,

geçmişte akıl hastanesi olarak kullanılan

formerly used as a mental hospital

bir binaya kapatılmasına karar veriliyor.

A decision is made to close a building.

Doktorun karısı da kör olduğunu söyleyerek,

The doctor's wife also said she was blind,

kocasıyla o karantina bölgesinde kalmaya başlıyor.

She starts to stay in the quarantine zone with her husband.

Fakat ne bu önlemler,

But what are these measures,

ne de sadece sesten ibaret olan katı anonslar

not just limited to sound, but also rigid announcements

salgının yayılmasını ömürüyor.

The pandemic is spreading.

Her şey daha da kötüleşmeye başlıyor.

Everything is starting to get worse.

Karantina bölgesinde ahlaki çöküntüler,

Moral decay in the quarantine zone,

hırsızlık, cinayet olağan hale gelmeye başlıyor.

Theft and murder are starting to become commonplace.

Açlık arttıkça,

As hunger increases,

çeteleşme de yayılıyor.

Gang formation is also spreading.

Böylece insanlar otokontrollerini kaybettikçe,

As people lose their self-control,

eşitlik anlayışından, etik değerlerinden

from the understanding of equality, from ethical values

daha da uzaklaşıyor.

It's getting even farther away.

Bu beyaz körlük artık herkese enfekte edilerek

This white blindness is now being infected by everyone.

bir hastalık halini alıyor.

It is becoming a disease.

Yine de doktorun karısı gördüğünü gizleyerek

However, the doctor's wife is hiding what she saw.

karantina bölgesindeki insanlara

to the people in the quarantine zone

bir şekilde yardımcı olmaya çalışıyor.

They are trying to help in some way.

Fakat çekitleşme ile birlikte,

But with the increase in polarization,

zorbalık ve egemen güç olma düşüncesi

the idea of bullying and being a dominant power

öylesine artıyor ki,

it's increasing so much that,

baskılar ve kargaşalar kaçınılmaz hale geliyor.

Pressures and chaos are becoming inevitable.

Hatta çıkan bir kargaşa da,

Even a chaos that erupted,

doktorun karısı bir çete liderini makasıyla

The doctor's wife with scissors a gang leader.

öldürüyor.

is killing.

Aslında bakarsak bir öğretmen edasıyla

If we look at it, in a teacherly manner.

tüm süreci iyileştirmeye, yönetmeye çalışan bu kadın

this woman who is trying to improve and manage the entire process

birisini öldürmüştü.

He had killed someone.

Bu bana iyi ve kötü arasındaki çizginin

This is the line between good and evil for me.

ne kadar geçirgen olduğunu bir kez daha hatırlattı aslında.

It actually reminded me once again how permeable it is.

Kısa bir zaman sonra karantina bölgesinde

Soon in the quarantine area.

büyük bir yangın çıkıyor.

A big fire is breaking out.

Bu yangın sayesinde doktorun karısı ve beraberindeki

Thanks to this fire, the doctor's wife and those accompanying her

5-6 kişi bölgeden kaçarak

5-6 people escaped from the region.

doktorun evine sığınıyor.

He is taking refuge at the doctor's house.

Böylece bu salgın tıpkı başlangıcı gibi

Thus, this epidemic is just like its beginning.

aniden son bulunuyor.

The end is suddenly found.

Son cümlelerinde,

In your last sentences,

''Doktorun karısının gözlerinden akan mutluluk

"The happiness flowing from the eyes of the doctor's wife."

gözyaşı değildi.'' diyor Saramago.

"It was not a tear," says Saramago.

Belki de verdiği mücadelenin

Perhaps the struggle it has put up

sonucu ve bunun büyük resimdeki

the result and its significance in the bigger picture

yansımasıydı. Kendini

it was his reflection. He found himself

körler ülkesindeki tek gözlü olarak bir toplum

a society as the one-eyed in the land of the blind

için feda etmesiydi.

it was to sacrifice for.

Aslında bu salgından olduğu gibi

In fact, just like this epidemic.

çıkmamıştı. Sürüklendikleri

had not come out. They were being dragged.

ahlaki çöküntü elbette herkesi

moral decay affects everyone, of course.

değiştirecek ve birçok soru işaretini

will change and many question marks

doğuracaktı kanınca.

She was going to give birth, as much as she could.

Bence de şöyle bir soru işaretine

I also think there should be a question mark like this.

sebep oldu.

It caused.

''Eğer başkalarının bizi görmediğinden

"If others do not see us"

emin olursak, insani değerleri,

if we are sure, human values,

insan olumluluğunu daha mı çabuk bir köşeye

Is human positivity pushed aside more quickly?

bırakırdık? Erdem'in kaynağı

Would we leave it? The source of Erdem.

onu gören diğer gözler midir?

Is it the other eyes that see it?

İyi olabilmeyi kime borçluyuz?

Who do we owe our ability to be well to?

Gözlerimize mi, vicdanımıza mı?

To our eyes, or to our conscience?

Belki de farklı koşullarda

Perhaps under different conditions.

karşılaşsalar, doktorun karısı ve

if they were to meet, the doctor's wife and

öldürdüğü çete liderinin kaderi ölümle

the fate of the gang leader he killed is death

kesişmeyecekti. Öyle miydi?

It wasn't going to intersect. Was it?

Sanırım cevabını hiçbir zaman bilemeyeceğiz.''

"I guess we'll never know the answer."

Yine çok benzer bir konuşmayı yakın arkadaşımla

I had a very similar conversation with my close friend again.

izlediğimiz bir filmin üzerine de yaptık.

We also did it on top of a movie we watched.

Society of the Snow.

Society of the Snow.

Dilimize kar kardeşliği

The brotherhood of our language.

diye çevrilmiş. Film

It has been translated as "it is said." Film.

1972 yılında Uruguay'dan Şili'ye

In 1972 from Uruguay to Chile.

gitmekte olan ve genç

going and young

parlak rugby oyuncularını taşıyan

carrying bright rugby players

uçağın

of the airplane

Şili yolunda Ant Dağları'na çakılmasını

The scattering on the Andes Mountains on the way to Chile.

ve 72 gün boyunca Ant Dağları'nda

and for 72 days in the Anti-Taurus Mountains

sürdürdükleri yaşam mücadelesini

the struggle for survival they maintain

anlatıyor.

it is telling.

Film son zamanlarda Netflix'te çok popüler

The film has been very popular on Netflix lately.

olduğu için yine birçoğunuzun izlediğini de

since many of you have watched it again

düşünüyorum.

I am thinking.

Esas tartışacağımız nokta bu 72 gün

The main point we will discuss is this 72 days.

boyunca hayatta kalmaya çalışırken

while trying to survive

kendi içlerinde verdikleri etik mücadele

the ethical struggle they fight within themselves

ve ilkel güdülerine ket vurma

and suppressing primal impulses

çabaları aslında.

Actually, efforts.

İlk günler yanlarında getirdikleri yiyecekler

The first days, the food they brought with them.

ve uçağın düştüğü esnada

and at the time the plane crashed

hayatını kaybedenlerden kalan giysilerle

with the clothes left behind by those who have lost their lives

soğuktan açlıktan korunuyorlar.

They are protected from the cold and hunger.

Ancak günlerin ilerlemesi, havanın

However, the passage of days, the weather

soğuması, yiyeceklerinin tükenmesi

cooling down, running out of food

ve her geçen dakika aralarından birinin

and with every passing minute, one of them

daha ölmesiyle işler iyice

With his death, things are getting worse.

çıkmaza girmeye başlıyor.

It is starting to enter a deadlock.

Ve hayatta kalan herkesin

And everyone who survives

çok derinlerde düşündüğü şey

the thing he/she thinks about very deeply

aralarından birinin dile getirmesiyle

with one of them expressing it

artık tartışılacak bir şeyi

there is no longer anything to discuss

ve çok da uzak olmayan bir ihtimali

and a possibility that is not very distant

evveliyor. Ölen

It advances. The deceased.

arkadaşların etini yiyerek hayatta kalmak.

Surviving by eating the flesh of your friends.

Bazıları için

For some people

karşı çıkılacak psikopatçı bir güdüden

a psychopathic drive that should be opposed

ibaretken bazıları içinse hayatta

for some, it is only about being alive

kalmak uğruna bir zorunluluktu.

It was a necessity to stay.

Saatler günler geçtikçe

As the hours pass into days

bu fikre uyum sağlamak zorunda olanların

those who must adapt to this idea

da sayısı artmıştı.

the number had increased.

Bir kişi haricinde.

Except for one person.

Başarılı bir hukuk fakültesi

A successful law school.

öğrencisi olan Numa, vücut bütünlüğünün

Numa, whose student is, the integrity of the body

ancak açık rıza sonrasında bozulabileceğini

However, it can be disturbed after explicit consent.

bunun da organ bağışının

this also the organ donation's

hukuki prosedürlerine benzetilebileceğini

that it can be likened to legal procedures

savunuyordu. Ancak o da

he was defending. However, he also

filmin sonlarına doğru küçük ve bir

Towards the end of the film, small and one.

o kadar da etkili amuda tutunup

it's not that effective to stand on your head.

o eti yemeye mecbur kalacaktı.

He would have to eat that meat.

Film boyunca hiçbiri

None of them throughout the film.

yedikleri o şeyin insan eti olduğunu hatırlatmadı

They didn't remind them that the thing they ate was human flesh.

kendine. Bir ismi yoktu. Kimden

to yourself. It had no name. From whom.

bir parça olduğunu bilmiyorlardı. Yalnızca

They didn't know it was a piece. Only

et. Başka türlü ise elbette güç.

Yes. Otherwise, it is certainly difficult.

Bu sahnelerde epeyce düşündük.

We thought a lot about these scenes.

Arkadaşımızın üzerine konuştuk.

We talked about our friend.

Klasik soruyu da sorduk.

We also asked the classic question.

Biz olsak ne yapardık?

What would we do if we were there?

Daha bir sonuca varamadığımız gibi sürekli

As we have not reached a conclusion yet, constantly

yeni sorular da ürettik ve

we have also generated new questions and

yeni sorular doğuran bir konuşma

a conversation that raises new questions

oldu tahmin ettiğiniz üzere.

It happened as you guessed.

Hatta ilk başta et yedikleri

In fact, at first they used to eat meat.

sahnede arkadaşım da ben de

My friend and I on stage.

gözlerimizi ekrandan kaçırıp yüzümüzü

avoiding our eyes from the screen and turning our face

ekşitirken son sahnelerde artık

"It has started to sour in the final scenes."

bizim için de bu eylemler normalleşmeye ve

for us, these actions are normalizing and

o gençlerin hayatta

those young people in life

kalması için yapmak zorunda oldukları bir

something they have to do to stay

mecburiyete dönüşmeye başlamıştı.

It had begun to turn into an obligation.

Aslında filmin en çok

Actually, the most about the movie

beğendiğim sahnesi de gençlerin

the scene I liked is also the one with the young people

o karların üzerinde eksi bilmem kaçları

those negatives on the snow

derece havada üstlerini çıkarıp

degrees in the air, taking off their tops

dans etmesi ve kurtulacaklarına dair

to dance and about their escape

duydukları inancın bu derece bize

the degree to which their beliefs are to us

hissettirilmesiydi.

it was to be made felt.

O sahneyi, o sebepsiz neşeyi,

That scene, that senseless joy,

mesnet yüzü umudu gördüğüm an elbette

The moment I saw hope on the face of the support, of course.

kurtulacaklar diye geçirdim içimden.

I thought to myself that they would be saved.

Neticeden de 29 genç sağ kurtuluyor

As a result, 29 young people survive.

o kazadan.

that accident.

Bu arada gerçek bir hikayeden uyarlanmış

By the way, it is adapted from a true story.

film. Bu nedenle en çok kurtulduktan

film. Therefore, most of all after escaping.

sonraki hayatlarını merak ediyordum ancak

I was curious about their next lives, however

buna ilişkin çok bir şeye ulaşamadım maalesef.

Unfortunately, I couldn't find much related to this.

Yine çok

Again very

bilinlik bir örnekten daha bahsetmek istiyorum.

I would like to talk about another example of awareness.

Tramvay ikilini.

The tram duo.

Çek yapımı 30 dakikalık kısa film

30-minute short film made in the Czech Republic.

olan Monster Bridge demiryolu

the existing Monster Bridge railway

işçisi olan babanın

the father who is a worker

işi bu arada

in the meantime

gemi geçerken köprüyü

the bridge while the ship is passing

kaldırmak ve tren geçerken de köprüyü

to lift and the bridge while the train passes

indirmek. Bir günde babamız

download. One day our father

oğluyla birlikte işe gidiyor ve oğlu

He is going to work with his son and his son.

da nehrin kenarında balık tutarken

while fishing by the riverbank

babası da görev yerinde diğer

his father also at his duty station the other

işleriyle ilgileniyor. Ancak

He is dealing with his work. However,

o gün beklenmeyen bir şekilde tren erken

That day, unexpectedly, the train was early.

geliyor ve köprü bu esnada açık.

It's coming and the bridge is open in the meantime.

Oğlu da da durumu

His son also has the situation.

direkt babasına sesleniyor, el kol yapıyor, bir şekilde

He's directly calling out to his father, gesturing with his hands, somehow.

sesini duyurmaya çalışıyor ama babası onu

is trying to make his voice heard but his father is...

duyamıyor. Lata da babasının

She can't hear. Lata is also her father's.

duymadığını fark edince o

When he/she realized that you didn't hear.

butonu manuel olarak hareket ettirmeye ve

to manually move the button and

köprüyü kapatmaya çalışıyor. Ancak

They are trying to close the bridge. However,

çarkların arasına düşüyor bu esnada, boyu

he falls between the wheels, his height

yetişmiyor. Babada durumu fark

It's not enough. The father notices the situation.

ettiğinde yalnızca iki seçeneği

when he/she/it did, only two options

var. Ya köprüyü kapatacak

It's there. Either it will close the bridge.

ve çarklar çalışınca oğlu ölecek

And when the wheels turn, his son will die.

ya da oğlu yaşayacak ama

or his son will live but

trendeki yüzlerce insan her şeyden

hundreds of people on the train from everything

habersiz bir şekilde ölecek.

He will die without knowing.

Bu denklem çok bilinlik olduğu için

Since this equation is very well-known

spoiler vermekten kaçınmayacağım.

I won't hesitate to give a spoiler.

Sonunda baba köprüyü kapatıyor ve oğlunun

Finally, the father is closing the bridge and his son's

ölümüyle birlikte yüzlerce insanın

with his death, hundreds of people

hayatını kurtarmayı seçiyor.

He chooses to save his life.

Çaresizlik deyince aklıma

When I think of hopelessness, it reminds me of

bu ikilem gelir hep. Yine biz olsak

This dilemma always comes. If we were together again.

ne yapardık diye kendimize soruyoruz.

We ask ourselves what we would do.

Ancak nafile.

However, it's in vain.

Daha faydalı açıdan bakarsak

If we look from a more beneficial perspective

o insanların kişilik özelliklerini,

the personality traits of those people,

katma değerlerini, kim olduklarını bilmediğimiz

the added values of those whose identities we do not know

bir senaryoda sayıca fazla olanı

the one that is in greater number in a scenario

seçebiliyoruz. Tıpkı filmdeki baba

We can choose. Just like the father in the movie.

gibi. Peki ya bu detayları

like that. Well, what about these details?

bilseydik fikrimiz değişir miydi?

Would our opinion change if we had known?

Bu sorunun cevabını sizlere bırakıyorum.

I leave the answer to this question to you.

Son olarak yine bir arkadaşımın önerisiyle

Finally, again at the suggestion of a friend of mine.

okuduğum denemeden bahsetmek istiyorum.

I want to talk about the essay I read.

Omelas'ı terk edenler.

Those who leave Omelas.

Ursula'nın yarattığı Omelas şehri

The city of Omelas created by Ursula.

tam bir cennet. Denemeyi

It's a complete paradise. To try it.

okursanız semavi dinlerdeki cennet

if you study, the heaven in celestial religions

tasvirinin ne kadar yakıştığını anlayacaksınız

You will understand how well it suits your description.

bu Omelas şehrine.

to this city of Omelas.

Ancak bu şehirde küçük bir çocuk sefalet

However, in this city, a small child is in poverty.

içinde, insani değer ve koşullardan

inside, human values and conditions

uzak bir şekilde karanlık bir mağarada

in a distant way in a dark cave

yaşamakta.

living.

Ve ikilemimiz tam olarak burada başlıyor.

And our dilemma starts exactly here.

Eğer çocuk

If the child

kurtarılır ve insani koşullarda bir

rescued and in humane conditions a

hayat sürerse Omelas'ın

if life continues in Omelas

cennetvari hali sona erecek.

Her heavenly state will come to an end.

Yani Omelas'ın güzelliği o küçük

So the beauty of Omelas is that little...

çocuğun çektiği çileye bağlı.

It depends on the suffering the child endures.

Denemeli de insanı

Try it on a person too.

ahlaki ve vicdani bir dilemmanın ortasına

in the midst of a moral and ethical dilemma

bırakarak bir yandan şehri

leaving the city behind on one hand

terk edenlerle birlikte empati kurmamızı

to empathize with those who have left

bir yandan da şehirde

on the one hand, in the city

kalmaya devam edenleri anlamamızı bekliyor

She expects us to understand those who continue to stay.

Ursula.

Ursula.

Omelas'ı terk edip gidenlerin veya

Those who leave Omelas or

kalmayı seçenlerin büyük bir etkisi olmuyor

Those who choose to stay do not have a significant impact.

çocuğun kurtulmasında. Çünkü ancak

in the child's salvation. Because only

kollektif bir kararla

by a collective decision

hareket edilirse bir sonuç doğacak

If action is taken, a result will occur.

ve çocuk kurtulacak ya da

and the child will be saved or

aksi bir sonuç doğacak.

an opposite result will occur.

Peki onların terk edip

Well, leaving them behind

gitmesine sebep olan şey ne bu noktada?

What is the reason for him/her leaving at this point?

Ursula'nın sormak istediği

What Ursula wanted to ask

soru da bu denemenin başlığında aslında.

The question is actually in the title of this essay.

Sizler Omelas'larınızı

You are your Omelas.

terk edebilir misiniz? Diyor sonunda.

Can you leave? He says finally.

Ben de size soruyorum.

I'm asking you too.

Omelas'larınızı terk ettiğiniz oldu mu hiç?

Have you ever left your Omelas?

Elbette günlük hayatımızda

Of course, in our daily life.

bu denli büyük ahlaki ve vicdani

such a great moral and ethical

denklemlerle karşılaşmıyoruz.

We do not encounter equations.

İyi ki de karşılaşmıyoruz.

It’s a good thing we’re not meeting.

İkilemlerimiz de bu denli mühim değil belki de.

Perhaps our dilemmas are not that important after all.

Ancak her tercihimiz

However, every preference of ours

her eylemimiz ve bazen de güllerimiz

every action of ours and sometimes our roses

ahlaki ve vicdani

moral and ethical

duruşumuzu yaratıyor.

It creates our stance.

Evet bir heykel gibi. Pragmatik felsefenin

Yes, like a statue. Of pragmatic philosophy.

yamacından ve William James'in

from its slope and William James'

kendi örneğiyle bakacak olursak

if we look at it with his own example

nasıl ki heykel olmak üzere yontulan

just as being shaped to become a statue

bir malzeme kendisini şekillendiren

a material that shapes itself

sanatçıya boyun eğiyorsa

if it submits to the artist

bir anda kendini doğru bir şekilde ifade edene kadar

until you can express yourself correctly all of a sudden

eğilimlerine rıza göstermelidir

They should consent to their inclinations.

diyor James.

James says.

Yani insanın taleplerinin kendi ahlaki

So a person's demands are their own moral.

çerçevesini çizebilmek adına mühim olduğunu

it is important in order to be able to outline the framework

söylüyor.

is saying.

Smith'in bakış açısıyla ise

From Smith's perspective, however,

sistem hep kendini yaratıyor.

the system always creates itself.

Elbette Salt vicdani ve ahlaki açıdan

Of course, purely from a moral and ethical standpoint.

söylemiyor bunu. Ancak daha mekanik

It doesn't say this. However, it is more mechanical.

bir yerden bakarsak

if we look from a certain point

tartıştığımız bu olaylara da

to the events we are discussing

her birinde ayrı ayrı sistem

a separate system in each of them

kendi doğrusunu yaratmış.

He has created his own truth.

Ve yine bir heykel gibi yontula yontula

And again, like a sculpture, carved and shaped.

kendi doğrusuna evrilmiş.

He has evolved into his own truth.

Mutluluğumuz bir

Our happiness is one.

başkasının mutsuzluğuna hatta acı çekmesine

to someone else's unhappiness or even suffering

bağlı olsa mutlak bir doğruyla

if it were bound by an absolute truth

ve hedefle mutluluğu arayabilir miydik?

And could we seek happiness with a target?

Bilmiyorum.

I don't know.

Etik değerlerimiz, yonttuğumuz, ahlak anlayışımız

Our ethical values, our understanding of morality.

ve vicdanımız, egomuzla

and our conscience, with our ego

nasıl bir savaş verirdi bilmiyorum.

I don't know what kind of war he would wage.

Ama şartların kurbanı olmadığımız

But we are not victims of the circumstances.

bir senaryoda o melası bırakıp

in a scenario, leaving that mess behind

gidermiydik.

Were we not going?

Şüphesiz dünya üzerindeki

Undoubtedly on the world

her insan zaman zaman kendi o melasını

Every person occasionally has their own melasma.

terk etmek zorunda kalacağı taşlara takılıyor.

She gets caught on the stones she will have to leave behind.

Kimisi o taşı bir kayaya çeviriyor

Some turn that stone into a rock.

kimisi de usulca o taşı

some also gently carry that stone

kenara itip yoluna devam ediyor.

He's pushing it aside and continuing on his way.

Ve bir sonraki taşa takılma

And don't get stuck on the next stone.

macerasına kadar biraz daha provalı

a little more rehearsed until the adventure

giriyor.

is entering.

Kurban olmamayı seçmek,

Choosing not to be a victim,

kendini kurtaracak gücü, o melası

the strength to save oneself, that stench

yeniden yaratabilecek cesareti bulabilmek de

finding the courage to recreate

eğilip bükülüp bir şekilde

bending and twisting in some way

o heykeli yontmakla oluyor.

It's about sculpting that statue.

Son bir kez daha soruyorum sizlere.

I am asking you one last time.

O melasınızı terk edebilir misiniz?

Can you leave your melasma?

Bu yayında ismi geçen tüm çalışmalara

All the studies mentioned in this publication

instagramda duymadım say podcast sayfasına

I didn't hear it on Instagram, say the podcast page.

ulaşabilirsiniz.

you can reach.

Görüş, yorum ve önerilerinize

Your opinions, comments, and suggestions.

her zaman açığım.

I am always open.

Hoşçakalın.

Goodbye.