Metropolün Ruh Sağlığını Nasıl Koruyacağız?

İstanbul Planlama Ajansı

Istanbul Planning Agency

İPA Podcast

IPA Podcast

Merhaba, İPA Podcast'a hoş geldiniz.

Hello, welcome to the IPA Podcast.

Ben Berkan Özyer.

I am Berkan Özyer.

Ben Elif Yıldız Kızılca.

I am Elif Yıldız Kızılca.

İPA Podcast'ın bu bölümünde toplumsal ruh salgına odaklanıyoruz.

In this episode of the IPA Podcast, we focus on the social psychological epidemic.

Özellikle pandemi ve sonrasında yaşanan ekonomik kriz,

Especially the economic crisis experienced during and after the pandemic,

ülke siyasetinde etkisi uzun bir süredir olumsuz bir havanın esmesine neden oluyor.

The influence in the country's politics has been causing a negative atmosphere for a long time.

Yayınlanan endeksler, araştırmalar da Türkiye'nin diğer birçok ülkeye göre daha mutsuz olduğunu bize söylüyor.

The published indices and research also tell us that Turkey is unhappier than many other countries.

Mevcut durumu, nedenlerini, dünya metropolileriyle karşılaştırmaları,

The current situation, its reasons, comparisons with world metropolises,

Türkiye Psikiyatri Derneği Başkanı Prof. Dr. Ejder Akgün Yıldırım

Professor Dr. Ejder Akgün Yıldırım, President of the Turkish Psychiatry Association

ve Bahçeşehir Üniversitesi Tıf Fakültesi Hak Sağlığı Ana Bilim Dalı'ndan Prof. Dr. Özge Karadağ ile konuşacağız.

We will talk with Prof. Dr. Özge Karadağ from the Department of Health Law at Bahçeşehir University Faculty of Medicine.

Hoş geldiniz.

Welcome.

Hoş bulduk.

Glad to be here.

Hoş bulduk, teşekkürler.

Glad to be here, thank you.

Hoş geldiniz tekrar.

Welcome back.

Genel bir başlangıç yapmak adına öncelikle biraz daha mevcut durumun tanımını, teşhisini yapmak daha doğru olacaktır diye tahmin ediyoruz.

We believe it would be more accurate to first define and diagnose the current situation in order to make a general start.

Özge Hocam, Ejder Hocam, hem ikinize de soruyoruz.

Prof. Özge, Prof. Ejder, we are asking both of you.

Özge Hocam, önce sizden almayı da rica edeceğiz.

Dear Özge, we would also like to request to receive it from you first.

Bir mevcut durumu anlamak adına,

In order to understand the current situation,

hem genel metropol yaşantısı üzerinden, hem yerel, ruhsal, küresel düzeydeki farklı dinamikler,

both through the general metropolitan life and the different dynamics at local, spiritual, and global levels,

hem de İstanbul özelinde duruma baktığımızda, değerlendirdiğimizde toplumun ruhsal durumunu nasıl değerlendiriyorsunuz?

When we specifically look at the situation in Istanbul and evaluate it, how do you assess the psychological state of society?

Bunları bir öne çıkan durumlar, yorumlar ve veriler üzerinden de değerlendirebilirsek çok seviniriz.

We would be very happy if we could evaluate these based on some prominent situations, comments, and data.

Teşekkür ediyorum öncelikle.

Thank you, first of all.

Umarız dinleyenler açısından da açıklayıcı bir oturum olmuş olur.

We hope it will be an enlightening session for the listeners as well.

Şimdi tabii ki son dönemde başlıyoruz.

Now, of course, we are starting with the recent period.

Başta sosyal medya ve yazılı görsel basın olmak üzere bu tür yayınları gözden geçirdiğimizde

When we review such publications, primarily social media and print visual media,

en çok akla gelen başlıklardan bir tanesi toplumun ruhsal açıdan çok iyi olmadığı

One of the most prominent topics that comes to mind is that society is not in a very good psychological state.

ya da işte toplumda şiddet, şiddete eğilimin artmış olduğu yönündeki bilgiler ya da veriler.

or, you know, information or data indicating that violence in society or the tendency towards violence has increased.

Elbette bizler şunu söylersek çok iddialı bir şey ifade etmiş oluruz.

Of course, if we say this, we would be making a very bold statement.

Son dönemde toplumun ruhsalı bozulduğu şeklinde.

Recently, it has been said that the society's mental state has deteriorated.

Evet.

Yes.

Diğer taraftan şu aşamada her şeyin güllük gülistanlık olduğunu söylememiz de doğru bir tespit olmaz.

On the other hand, it would not be accurate to say that everything is rosy at this stage.

Şundan dolayı sosyal medyanın da güç kazanmasıyla birlikte insanlar aslında yaşanmış olan sosyal sorunlara

Due to this, along with the empowerment of social media, people are actually addressing the social issues that have occurred.

çok daha hızlı erişmekte ve bazen arzu edilmeyen görüntüler çok hızlı yayılmakta.

Accessing is much faster and sometimes unwanted images spread very quickly.

Bu durum sanki toplumda şiddetin eskisine oranla çok daha artmış olduğunu gösterebilir.

This situation may indicate that violence in society has increased significantly compared to the past.

Bir takım kriminal veriler de son dönemde özellikle insanların şiddet uygulamaktan

Some criminal data recently, especially about people committing violence.

yani uygulanan şiddetin derecesinde bir artış olduğunu da göstermekte ve suç oranlarının da ülkemizde arttığını göstermekte.

This indicates that there is an increase in the degree of violence applied and that crime rates have also increased in our country.

Tabii bütün bunları bir araya koyduğumuzda özellikle toplumda herhangi bir olay sırasında bizim şiddete eğilim dediğimiz

Of course, when we put all this together, especially during any event in society, what we call the tendency towards violence.

ya da daha tıbbi ifadeyle impulsif ya da irritable davranışlar dediğimiz durumun eskisine oranda biraz daha sık görüldüğünü görmekteyiz.

We are seeing that the situation we refer to as impulsive or irritable behaviors is occurring somewhat more frequently compared to the past.

Ama bu tür durumları hızlıca bir psikolojik formala...

But situations like this quickly need a psychological framework...

Faktörlerle açıklamak bazen toplumda yaşanan sorunları da çok doğru teşhis etmediğimiz anlamına geliyor.

Explaining with factors sometimes means that we do not diagnose the problems experienced in society very accurately.

Bunu şu başlıkla açıklayıp daha sonra ruhsal sorunlara girmek isterim.

I would like to explain this under the following title and then delve into mental issues.

Çünkü bu gerçekten kendimizi rahatlatan bir açıklama olmakta ama sorunu yanlış teşhis etmemize neden olmakta.

Because this really serves as a comforting explanation for us, but it leads us to misdiagnose the problem.

Örneğin Türkiye'de gerçekten kadınların yaşamış olduğu şiddette bir artış var.

For example, there is really an increase in the violence that women experience in Turkey.

Ama bu artış ruhsal bir sorun değil.

But this increase is not a psychological issue.

Bu artış bir kötülükle, bu artış bir suçla ilgili.

This increase is related to an evil, this increase is related to a crime.

Yani herhangi bir suç davranışındaki artışı ruhsal bir kavrama bağladığımız andan itibaren

So, the moment we associate the increase in any criminal behavior with a psychological concept.

faillere yönelik hiç de uygun olmayan bir saptama yapmış oluyoruz.

We are making a determination that is not at all appropriate for the perpetrators.

Yani sanki yapılan eylemin kendi içerisinde bir gerekçesi varmış gibi bir durum ortaya çıkıyor.

So it seems that there is a situation where the action taken appears to have its own justification.

Oysa toplumda gerçekten şiddete eğilim artmakta.

However, the tendency towards violence is truly increasing in society.

Ama bu şiddete eğilimin ne kadar bir ruhsal sorun, ne kadarı toplumda şiddeti artıracak

But how much of this tendency towards violence is a psychological issue, and how much of it will increase violence in society?

bir takım kavramlar...

a set of concepts...

Veya bir takım normların yani kabullerin artmasıyla ilgili bence burayı daha farklı değerlendirmemiz gerekiyor.

Or, I think we need to assess this place differently with the increase of certain norms, or acceptances.

Örneğin toplumda sağlık çalışanlarına yönelik şiddette de bir artış var.

For example, there is also an increase in violence against healthcare workers in society.

Özellikle kent yaşamında en fazla gördüğümüz şiddetlerden biri bazı meslek gruplarının bundan maruz kalması.

One of the most common forms of violence we see, especially in urban life, is the exposure of certain professional groups to it.

Bunu da bir ruhsal durumla açıklamayalım.

Let's not explain this with a mental state.

Bunun en önemli nedenlerinden biri bir şiddetin toplumda kabul edilebilirliğinin artmış olması.

One of the most important reasons for this is the increased acceptability of violence in society.

Bu bir ruhsal problem midir?

Is this a spiritual problem?

Yoksa...

Or else...

Bu bir sosyolojik sorun mudur?

Is this a sociological issue?

Bu iki farkı da öncelikle tespit edelim.

Let's first identify these two differences.

Toplumdaki suç artışını bir ruhsallık bağlamında açıklamamak kaydıyla ben şimdi diğer kısımlara geçmek istiyorum.

I would like to move on to the other parts now, provided that I do not explain the increase in crime in society in the context of a mentality.

Şimdi kent yaşamı kendi içerisinde bazı ruhsal sorunlarda artışa neden olmakta.

Now, urban life is causing an increase in some psychological issues within itself.

Çünkü insanların kent yaşamı içerisinde maruz kalmış oldukları stres faktörleri kırsal yaşama göre çok daha farklı yükler içermekte.

Because the stress factors that people are exposed to in urban life involve much different burdens compared to rural life.

Şöyle ki bir insan...

It is as if a person...

Kesitsel olarak ki buna Dunlop kat sayısı diyoruz biz.

Transversely, which we call the Dunlop coefficient.

Aynı anda en fazla 150 kişiyle sosyal bir iletişim kurabiliyor.

At the same time, they can establish a social connection with a maximum of 150 people.

Tanıyarak, onun kimliğini bilerek.

Knowing him, knowing his identity.

Dunlop kat sayısı bir bilim insanının adından esinlenerek oluşturulmuş bir şey.

The Dunlop coefficient is something created inspired by the name of a scientist.

İster köy yaşamlarında, ister kent yaşamlarında, ister sosyal gruplarda olsun insanın bu sayıdan üzerine çıkma şansı yok.

Whether in village life, city life, or social groups, a person has no chance of exceeding this number.

Diyeceksiniz ki kent daha kalabalık.

You will say that the city is more crowded.

Yani bazı kırsal bölgelerde 150'den daha az insan yaşıyor.

So in some rural areas, fewer than 150 people live.

Bu kalabalık insanı daha güçlü yapmaz mı derseniz aslında kırsal yaşamda daha yaygın bir yerde daha sınırlı insan gruplarıyla temas kurmak aslında çok daha güçlü iletişim, çok daha iyi sosyal destek sistemlerini sağlıyor.

If you say that this crowd does not make a person stronger, in fact, in rural life, interacting with smaller, more limited groups of people provides much stronger communication and much better social support systems.

Çünkü bugüne kadar yapılan araştırmalardan da biliyoruz ki bir insanın istenmeyen bir yaşam olayına maruz kaldığına, bizim ruhsal travma dediğimiz olay,

Because we know from research conducted so far that when a person is exposed to an unwanted life event, it is what we call psychological trauma.

ortaya çıkabilecek ruhsal travmaya bağlı psikiyatrik hastalığa...

psychological illness related to potential psychological trauma...

Kişinin daha önceki rahatsızlıkları ya da yaşadığı olumsuz olaylar her ne kadar bir değişken olmakla birlikte etkilenmeyi en çok belirleyen faktör kişinin sosyal destek sistemlerinin yetersiz olmasıdır.

Although a person's previous ailments or negative experiences are factors, the most determining factor for their susceptibility is the inadequacy of their social support systems.

Şimdi kent yaşamına bu gözle baktığımızda insanların kentin ve geçim sıkıntısının, kentteki kaosun, belirsizliğin ve bir takım başta sosyal güvenlik olmak üzere güvence sorunlarının getirmiş olduğu yükler nedeniyle

Now, when we look at urban life from this perspective, it is due to the burdens brought by the city and the difficulties of making a living, the chaos in the city, uncertainty, and various security issues, primarily including social security.

bir başkasına destek olmakta ya da bir başkasının sorununu gözetmekte ya da bir başkasıyla uzun zamanlı sosyal iletişim kurmakta zaten dezavantajlı olmaları,

their disadvantage in supporting someone else, monitoring someone else's problems, or establishing long-term social communication with another person,

zorluk yaşayan insanların da bu sosyal desteğe ulaşmaları ya da sosyal destekle birlikte güçlenmelerini olanaksız kılmakta,

it makes it impossible for people experiencing difficulties to access this social support or to strengthen themselves with social support.

yani kent yaşamı zorluk yaşayan insanlar açısından özellikle bir dezavantaj oluşturmakta.

In other words, urban life especially poses a disadvantage for people experiencing hardships.

O nedenle bizim öncelikli olarak...

For this reason, our priority is...

Söylememiz gereken şey kent yaşamının özellikle stresli ya da olumsuz yaşam olayları sonrasında insanları biraz yalnız bıraktığı yönünde.

What we need to say is that urban life, especially after stressful or negative life events, leaves people somewhat lonely.

İkinci durum gene kent yaşamından kaynaklı ki bu endüstriyel çağla birlikte görmüş olduğumuz bazı ruhsal sorunların özellikle çevresel koşullara bağlı ruhsal sorunların ki bunların başında ağır ruhsal hastalıklar da gelmekte.

The second situation again arises from urban life, which, along with the industrial age, has led to some psychological problems, especially those related to environmental conditions, with serious mental illnesses being among the foremost.

Kent yaşamıyla birlikte daha fazla artış göstermesi gene bunun da kentin kaotik yapısı belirleniyor.

The increase is influenced by the chaotic structure of the city, which is further amplified by urban life.

Bir takım gene insanın daha öncesinde alışkın olmadığı bir takım sosyal biyolojik stresörlere maruz kalmasıyla ilişkili olduğu söylenen bazı ağır ruhsal hastalıklar ki örneğin şizofreni de bunlardan biri.

A number of severe mental illnesses that are said to be associated with exposure to certain social biological stressors, which a person has not been accustomed to before, including schizophrenia as one of them.

Hani kent yaşama şizofreni neden oluyor diyemeyiz ama şizofreninin görülme sıklığının kentlerde daha fazla olduğunu söyleyebiliriz.

We cannot say that urban living causes schizophrenia, but we can say that the prevalence of schizophrenia is higher in cities.

Dünya Sağlık Örgütü'nün bize belirtmiş olduğu en ciddi uyarılardan bir tanesi,

One of the most serious warnings that the World Health Organization has indicated to us is,

zamanla birlikte depresyondaki artış ve bu depresyondaki artışın da hem insanın sosyal yaşamında hem de biyolojik yaşamında başta kalp sağlığı olmak üzere getirmiş olduğu bir diğer araziler.

The increase in depression over time and how this increase in depression has brought about other ailments, particularly in heart health, in both an individual's social life and biological life.

Depresyonun da gene insanın özellikle bir takım baş etmekte zorlanacağı olaylarla, olumsuz olaylarla karşılaşmakla birlikte arttığını biliyoruz.

We know that depression also increases especially when a person faces certain events they struggle to cope with, along with negative events.

Bu açıdan da kent yaşamı sorun.

From this perspective, urban living is a problem.

Tabi şimdi buradan böyle bir kent yaşamı sanki olumsuz hepimiz kırsalığa gidelim gibi bir anlamda çıkmasın.

Of course, I don't want it to seem like living in a city from here has a negative connotation that suggests we should all go to the countryside.

Buradan kast edilen kent yaşamanın aslında hızlı büyüyen ya da düzensiz büyüyen metropoller olduğunu söylememiz gerekiyor.

What is meant by this is that urban living actually refers to rapidly growing or irregularly growing metropolises.

Çünkü bir insanı ruhsal açıdan sağlıklı tutan en önemli şey bulunmuş olduğu ortamın güvenli olması.

Because the most important thing that keeps a person mentally healthy is the safety of the environment they are in.

Güvenliği de sağlayan bir diğer faktör ise bir insanın bulunmuş olduğu ortamdaki belirsizliğin olabildiğince az,

Another factor that ensures safety is that the uncertainty in the environment a person is in is as minimal as possible.

yani bulunduğu ortamı ve geleceği yani zamanı yönetebilir olmasıdır.

It means being able to manage the environment and the future, that is, time.

Şimdi başta İstanbul olmak üzere bizim yaşantımıza baktığımızda Türkiye'de birincisi dengeler çok hızlı değişmekte.

Now, when we look at our lives in Turkey, especially in Istanbul, the first thing is that the balances are changing very quickly.

İnsanların özellikle geleceği güvenli ya da belirli kılmasını sağlayan başta sosyal güvenlik sistemleri ve geçinme ilişkin kaygılar ve daha da önemlisi ailesinin güvenliği yani ailesinin geleceğine ilişkin kaygılar olmak üzere

The concerns of people, especially regarding ensuring a secure or certain future, primarily include social security systems and worries about making a living, and even more importantly, the security of their family, meaning concerns about their family's future.

bütün bu yükleri artıran faktörlerle karşı karşıyayız.

We are faced with factors that increase all these burdens.

Bunun içerisinde yönetimsel sorunlar olduğu gibi ülkemiz aynı zamanda yakın coğrafyasındaki savaşlar nedeniyle çok hızlı bir göç dalgasıyla karşılaşmakta ve bütün bunlar da şehir yaşamını yönetilmesi zor hale getirmekte.

In addition to administrative issues within this, our country is also facing a rapid wave of migration due to wars in its close geographic region, and all of this is making urban life difficult to manage.

Yoksa güvenliği sağlanmış, adalet sistemi oturmuş, sosyal güvenlik sistemleri iyi.

Otherwise, security is ensured, the justice system is established, and social security systems are good.

Ve dayanışması iyi olan şehir yaşamı aslında insanı bulunmuş olduğu diğer ortamlara göre çok daha güçlü kılmaktadır.

And a city life with good solidarity actually makes a person much stronger compared to other environments they are in.

Çünkü kırsal yaşama göre sağlığa çok daha hızlı ulaşabiliyorsunuz, çocuklarınızın eğitimi daha iyi sağlanmış oluyor.

Because you can access healthcare much more quickly compared to rural living, and the education of your children is provided in a better way.

Onların gelecek kaygısının olmadığı bir kent yaşamının ruhsal açıdan sorunlu olduğunu söylememiz de yanlış olur.

It would also be incorrect for us to say that a city life where they have no anxiety about the future is psychologically problematic.

O zaman bu soruyu şöyle ikiye ayıralım.

Then let's split this question into two parts.

Güvenli kentlerde bir anlamda düzenli kentlerde.

In a sense, safe cities are orderly cities.

Ve özellikle insanların barış içinde yaşadıkları, dayanışmanın olduğu, geleceklerini belirlenmiş ve güvende hissettikleri kentlerde ruhsal açıdan kırsala göre daha mı sorun yaşarlar sorusunun yanıtı hayırdır.

And especially, the answer to the question of whether people living in cities where they coexist peacefully, have solidarity, and feel secure and determined about their futures face more psychological issues than those in rural areas is no.

Ama düzensizliğin özellikle çok daha hızlı yaşandığı, düzenin kolay bozulduğu kent yaşamları özellikle kaotik bir gelecek oluşturduğu durumda ruhsal yapı hızla etkilenmektedir.

However, in urban lives where disorder, especially, occurs much more rapidly and order easily breaks down, the mental structure is quickly affected, particularly in the case of creating a chaotic future.

Çünkü şöyle düşünelim bir kişinin herhangi bir sorunda kendini bir kaosun daha doğrusu bir zorluğun içerisinde bulmasına neden olan en önemli faktörler sorun karşısında yalnız kalması, çaresiz kalması.

Because let's think about it: the most important factors that lead a person to find themselves in chaos, or rather in difficulty, in any problem are feeling alone in the face of the issue and feeling helpless.

Çünkü buna neden olan sorunun ciddi anlamda belirsizlik oluşturması, geleceğin belirsiz hale gelmesi ve bütün bunların yaşamı güvensiz kılmasıdır.

Because the fact that the problem causing this creates serious uncertainty, makes the future uncertain, and all of this renders life insecure.

Eğer bu faktörler bağlamında dinleyicilerimiz de kenti düşündüklerinde bunları ne kadar azaltırlar?

How much do our listeners reduce these factors when they think about the city in this context?

O kadar sağlıklı bir ruhsal dünya oluşturur.

It creates such a healthy mental world.

Bunlar ne kadar artarsa hem ruhsal sorunlar hem de sosyal sorunlar artmış olur.

As these increase, both psychological problems and social issues would also increase.

Tabii ki buradan şu soruyu ben söyleyip isterseniz durabilirim.

Of course, I can say this question from here, and if you want, I can stop.

Bütün bunları da tabii ki artıracak en önemli şeylerin başında da Türkiye'nin 6 Şubat'ta yaşadığı depremlerle birlikte karşılaşmış olduğumuz güvensiz kentler, güvensiz yapılar ve doğal devirki geleceğimizi oldukça ciddi anlamda tecrübeler.

Of course, one of the most important things that will increase all of this is the unsafe cities, unsafe structures, and natural vulnerabilities we have encountered due to the earthquakes in Turkey on February 6th, which seriously threaten our future.

Bu da tehlikeye sokan bir deprem gerçeğimizde bulunmaktadır.

This is also a reality of an earthquake that puts us in danger.

Özge Hocam aynı soruyu size de tekrarlayabiliriz.

We can repeat the same question to you, Özge Teacher.

Ejder Hocanın açtığı bu geniş değerlendirmenin arkasından siz ne eklemek istersiniz?

What would you like to add after this broad assessment opened by Professor Ejder?

Çok teşekkürler.

Thank you very much.

Ben de belki birkaç şey ekleyebilirim hocam.

I might be able to add a few things as well, professor.

Çok güzel tarif etti.

He described it very beautifully.

Metropollerle ilgili bir takım risk faktörlerini ve aslında bazen de olumlu faktörleri.

Risk factors related to metropolises and actually sometimes positive factors as well.

Şöyle bir kere küresel olarak baktığımızda.

When we look at it globally just once.

Başta verilerden bahsetmiştiniz çünkü hakikaten bazı uluslararası raporlara göre iyilik halimizle ilgili, yaşam kalitemizle ilgili, sosyal eşitlik ya da eşitsizliklerle ilgili bir takım göstergelerde Türkiye'nin diğer ülkelere kıyasla uluslararası sıralamalarda düştüğü bir takım veriler var.

At first, you mentioned the data because there are indeed some indicators regarding our well-being, quality of life, social equality or inequality, according to certain international reports, showing that Turkey has fallen in international rankings compared to other countries.

Örneğin küresel mutluluk konseyinin çıkardığı.

For example, issued by the Global Happiness Council.

Ki bu konseyde iki yıl ben de görev yaptım 2021-2023 yılları arasında.

I also served in this council for two years between 2021 and 2023.

Dünya mutluluk raporu her ne kadar ruh sağlığına doğrudan ruh sağlığı göstergeleri ya da ruhsal bozukluklar anlamında bir rapor olmasa da dolaylı yollardan iyilik halini etkileyen pek çok faktörü barındıran bir rapor.

Although the World Happiness Report is not a direct report on mental health indicators or mental disorders, it contains many factors that indirectly affect well-being.

Bu raporda görüyoruz ki seneler içinde Türkiye'nin dünya sıralamasındaki yeri düştü.

This report shows that over the years, Turkey's rank in the world has declined.

Bir kere bunu gerçekten sorgulamak lazım neden böyle olduğunu yine dolaylı yollardan iyilik halimizi ruh sağlığımızı etkileyen sosyal eşitsizlikleri gösteren bir takım raporlarda da yine Türkiye'nin sıralamasının gerilediğini görüyoruz.

This is something we really need to question: why is this so? Again, we see that Turkey's ranking has declined in several reports that indirectly show social inequalities affecting our well-being and mental health.

Yine bunlar bizim için önemli göstergeler olmalı.

Again, these should be important indicators for us.

Bunun dışında tabii ki bir de kendi gözlemlediğimiz şeyler var.

Besides this, of course, there are also things we have observed ourselves.

Özellikle.

Especially.

Gençler arasında sivil toplumda var olan gençler olsun ya da öğrenciler olsun üniversite öğrencileri olsun çok bariz bir şekilde yıllar içinde ruhsal bir takım belirtilerle ya da kendileri olmasa da arkadaşları anlamında bu yakınmalarla gelen gençlerin sayısında belirgin bir gözle görülür bir artış var.

There is a significant and noticeable increase in the number of young people among students and those in civil society who come with psychological symptoms over the years, either in themselves or in terms of complaints from their friends.

Özellikle gençler gençlerin ruh sağlığıyla ilgili bir takım çalışmalar yapmak üzere biz akademisyenlere de başvuruyorlar.

Especially, young people are reaching out to us academics to conduct a number of studies related to the mental health of youth.

Bunlar bence göze alınması gereken şeyler diye düşünüyorum.

I think these are things that should be taken into consideration.

Şimdi tabii ruh sağlığıyla ilgili ya da iyilik halimizle ilgili konularda şehir yaşamı kent yaşamanın hocamın da anlattığı çok güzel açıkladığı faktörlerin varlığı önemli.

Of course, now it is important to have the existence of the factors regarding mental health or our well-being, which my teacher beautifully explained about urban living.

Ama tabii ki hem ülkemizde.

But of course, in our country as well.

Dünyada gördüğünüz bir takım şeylerin olumsuza dönen sağlık faktörlerinin sadece metropolilere bağlamak mümkün değil.

It is not possible to solely attribute the negative health factors of certain things you see in the world to metropolises.

İşte bahsettik pandemi yaşadı bütün dünya ve bu pandeminin bir takım izleri oldu hem ruh sağlığına hem sosyal sağlığa.

Here, the pandemic affected the whole world, and this pandemic left certain traces on both mental health and social health.

Bunun dışında ülkemiz için gerçekten depremin çok büyük bir önemi var.

Besides this, earthquakes are truly of great significance for our country.

Bunun dışında ekonomik yaşanan güçlükler gibi pek çok faktör var.

Besides this, there are many factors such as the economic difficulties being experienced.

Dolayısıyla aslında bütün bu faktörler belli.

Therefore, all these factors are actually clear.

Bütün bu faktörler belli seviyelerde ve birbirini tamamlayarak etki ediyor.

All these factors influence at certain levels and complement each other.

Dolayısıyla gördüğümüz durumu sadece metropol yaşamına bağlamak da mümkün değil.

Therefore, it is not possible to attribute the situation we observe solely to metropolitan life.

Aynı zamanda iklim özellikle iklimde gördüğümüz değişiklikler de yine ruh sağlığımızı etkiliyor.

At the same time, climate changes that we observe, particularly in the climate, also affect our mental health.

Biliyorsunuz geçtiğimiz dönemde en yüksek sıcaklıkların yaşandığı günleri yaşadık.

As you know, we have experienced the days with the highest temperatures in the past period.

Belki bundan sonra daha çok yaşayacağız.

Maybe we will live more after this.

Bütün bunlar da insanların elbette ruh sağlığı.

All of this is, of course, the mental health of people.

Ruh sağlığını etkileyen faktörler.

Factors affecting mental health.

Ben burada dilerseniz böyle bir genel tablo çizme anlamında eklemelerimi yapmış olayım.

Let me make my additions in terms of drawing up such a general picture here if you like.

Sizinle devam edelim. Teşekkürler.

Let's continue with you. Thank you.

Çok teşekkür ederiz. Öncelikle bence çok kapsamlı bir genel tablo çizdik.

Thank you very much. Firstly, I think we have drawn a very comprehensive overall picture.

Biraz daha bu çizdiğiniz tabloyu açmak istiyoruz.

We would like to elaborate a bit more on the table you have drawn.

Verdiğiniz yanıtlarda bu biraz daha işte maruz kalma etkisinin sağlığına nasıl bir etkide bulunduğunu söylediniz.

In your responses, you mentioned a bit more about how the exposure effect impacts health.

İşte toplumda şiddet eğiliminin artması var.

There is an increase in the tendency for violence in society.

Bir yandan bu şiddetin kabul edilebilirliğinin artmasından bahsettiniz Ejder Hocam.

On one hand, you mentioned the increasing acceptability of this violence, Professor Ejder.

Özgür Hocam siz çeşitli araştırmalardan bahsettiniz.

Professor Özgür, you mentioned various research studies.

Şimdi somut olarak tüm bu sürece baktığımızda somut olarak bu durum gündelik hayatımıza nasıl karşılık buluyor?

Now, when we look at this entire process in concrete terms, how does this situation manifest in our daily lives?

Ve yani bununla birlikte de birçok nedenden bahsettiniz ama biraz daha toplamak adına.

And so you mentioned many reasons along with this, but to summarize a bit more.

Hani toplum olarak bu duruma nasıl geldik ve hangi dinamikler nasıl rol oynadı?

How did we, as a society, end up in this situation and what dynamics played a role?

İsterseniz bu kısma ilişkin hani birkaç özellikle kent yaşamına da özgü daha somut.

If you want, I can provide a few more concrete details specific to urban life in this regard.

Başlıklarla gitmek istiyorum.

I want to go with headlines.

Şimdi Özgür Hocam'ın söylemiş olduğu Türkiye'deki genel olarak hem sosyal eşitsizlik ve insanların kendilerini kentte daha doğrusu ülke içerisinde mutlu hissetmelerine ilişkin veriler ve bence en önemlisi yine kendisine de eklemiş olduğu genç nüfusun bu durumdan nasıl etkilendiği kısmı.

Now, the data shared by my teacher Özgür regarding the general social inequality in Turkey and how people feel happy in the city, or rather in the country, and I think the most important part he also added is how the young population is affected by this situation.

Şimdi tabii ki kent yaşamı kendi içerisinde bir zamana karşı yarış artan sorumluluklar.

Now of course urban life is a race against time with increasing responsibilities.

Ve yükümlülükler bu anlamında nasıl ki kent büyüyorsa büyüyen kent aynı zamanda insanın da bu zamana karşı vermeye çalıştığı mücadeleyi de büyütüyor.

And in this sense, just as the city grows, the growing city also amplifies the struggle that humans try to wage against this time.

Yani daha uzun mesafelere gitmek zorunda kalıyorsunuz.

So you have to travel longer distances.

Daha büyük bir kalabalığın içerisine gitmek zorunda kalıyorsunuz.

You have to go into a larger crowd.

Örneğin kent kalabalıklaştıkça hizmete ulaşmanız o kadar güçlük yaşamaya başlıyor.

For example, as the city becomes more crowded, it starts to become increasingly difficult to access services.

Ve bütün bunlar da insanın yönetebileceği zamanı.

And all of this is the time that a person can manage.

Ve yaşamı güçleştirmiş oluyor.

And it makes life harder.

Şimdi bunların yanında özellikle kent yaşamında aslında ruhsal açıdan altını çizmemiz gereken kısım bazı kişilerin bu sorunları daha kolay çözebilirken işte literatürde dezavantajlı gruplar, özel gruplar ya da incinebilir gruplar dediğimiz kişilerin sorunla baş etme ya da sorunla karşılaşmalarındaki asimetriye bağlı bazı toplum kesimlerinin dezavantajlı olması ki bunların içerisinde bazı koşullarda,

Now, alongside these, particularly in urban life, we need to emphasize the part that some individuals can solve these problems more easily while, in the literature, we refer to disadvantaged groups, special groups, or vulnerable groups, and the asymmetry in how these individuals cope with or encounter problems, which leads to certain segments of society being disadvantaged, especially under certain conditions.

gençler, yaşlılar, kadınlar, çocuklar, engelliler ya da bazen cinsel yönelim artılıkları nedeniyle ayrımcılığa maruz kalan gruplar ya da mülteciler gibi grupları sayabiliriz.

We can mention groups such as young people, the elderly, women, children, people with disabilities, or groups that face discrimination due to sexual orientation differences, or refugees.

Şimdi bu durum aslında ruhsal yükü ve ruhsal sorunla karşılaşmayı artırıyor.

Now this situation actually increases the psychological burden and the confrontation with psychological issues.

Örneğin neler olabiliyor?

What kind of things can happen, for example?

Kent yaşamında alkol ve madde bozukluklarını daha fazla görüyoruz ama özellikle ülkemizde bence en önemli sorunlardan biri madde kullanımı kadar

In urban life, we see more alcohol and substance disorders, but especially in our country, I think one of the most important issues is as significant as substance use.

ülkedeki madde ile temasın artmış olması yani Türkiye özellikle uyuşturucu ticaretinde merkez haline gelmesi bir kriminal durum ama bu merkezin başta sentetik uyuşturucular olmak üzere toplumumuzu zehirliyor olması ayrı bir sorundur.

The increased contact with substances in the country, meaning that Turkey has especially become a hub for drug trafficking, is a criminal situation, but the fact that this hub is poisoning our society, primarily with synthetic drugs, is a separate issue.

O yüzden kent yaşamı ve madde kullanımı başta gençler olmak üzere çok büyük bir riskli olduğunu söyleyebiliriz.

Therefore, we can say that urban life and substance use pose a very significant risk, especially for young people.

Bir diğer durum özellikle depresyondaki artıştan bahsetmiştim.

I mentioned another situation, particularly the increase in depression.

Özgü hocama da söylemiş oldu fakat.

He has also mentioned it to Özgu teacher, though.

Faktörler bu depresyon artışını zaten artıran önemli faktörler.

The factors are already significant contributors to this increase in depression.

Tabi depresyon artmasıyla birlikte depresyon sırasında görebileceğimiz bir diğer ruhsal sorun olan intiharlara ilişkinde bir takım artışlar olabiliyor.

Of course, with the increase in depression, there can also be an increase in suicides, which is another mental issue we may see during depression.

Başta sosyal medya olmak üzere özellikle intihar haberlerinin doğru verilememesi medya gruplarınca ya da uygun yayınlanmaması da intihar davranışında gereksiz bir artışa yol açabiliyor.

The inaccurate reporting of suicide news, especially on social media, or its inappropriate publication by media groups can lead to an unnecessary increase in suicidal behavior.

Normalde toplum dünya genelinde intiharlar artıyor.

Normally, suicides are increasing globally.

İntihar artmıyor ama meslek gruplarında intiharların arttığını görüyoruz.

Suicide is not increasing, but we see that suicides are rising among professional groups.

Bu da bize kent yaşamını gösteriyor.

This also shows us urban life.

Aslında birinci soruda belki gözden kaçan bir şey oldu kendi adıma da.

Actually, there might have been something overlooked in the first question on my part as well.

Dünyada intihar oranları çok artmıyor ama meslek grupları başta zor meslekleri yapanlarda intihar oranlarında artış var.

Suicide rates are not increasing significantly worldwide, but there is an increase in suicide rates among occupational groups, especially those in difficult professions.

Peki bunlar kimler?

So, who are they?

Kent yaşamını belki de en sert şekliyle yaşayan işte beyaz yakalı ya da mavi yakalı.

Those who experience urban life perhaps in its harshest form are the white-collar or blue-collar workers.

Bir diğer durum tabi ki bir şeysiz ne kadar hızlı zamanında yetişiyor.

Another situation is, of course, how quickly one can manage without anything.

Yetişmek zorunda olarak yaparsanız kaygınız artmaya başlıyor.

If you do it out of obligation, your anxiety starts to increase.

Bu durumda bir takım kaygı bozukluklarına yol açabiliyor.

In this case, it can lead to a number of anxiety disorders.

Bu kaygı bozukluğu işte bizim ülkemizin temel sorunu olan kalabalık nüfusumuz ve rekabete dayalı seçim nedeniyle başta öğrenciler arasında sorun olmaya başlıyor.

This anxiety disorder primarily starts to become an issue among students due to our country's fundamental problem of a dense population and competition-based elections.

Çünkü onlar bir diğerini eleyerek ancak bir eğitim hakkını elde edebiliyorlar.

Because they can only obtain one educational right by eliminating each other.

Şimdi böyle bir koşulun olduğu yerde elemek.

Eliminating in a situation where such a condition exists.

Ve elenmek gibi bir riskle karşı karşıyaysanız o zaman bir şeyleri tamamlamak eksik yapmamak gibi bir durum.

And if you are faced with a risk of being eliminated, then it's a matter of completing things and not leaving them incomplete.

İnsanları daha kaygılı felakete ilişkin senaryoların daha fazla olduğu bir düşünce dünyasına sokuyor.

It immerses people in a thought world where there are more anxiety-inducing disaster scenarios.

Her an kaybedebilirsiniz bir şeyleri.

You can lose things at any moment.

Yani durursanız kaybedersiniz.

So if you stop, you lose.

Hızlı olmak zorundasınız.

You have to be quick.

Zamanla da yetişmek zorundasınız.

You have to catch up with time too.

İşinizi zamanda tamamlamak zorundasınız.

You must complete your work on time.

Bu tabi ki endüstrileşme ile birlikte bir sorun olduğu kadar.

This is of course a problem as much as it is with industrialization.

Dengesiz ve eşitliksiz toplum, eşit olmayan toplumlarda çok daha ciddi bir risk olmuş oluyor.

An unbalanced and unequal society poses a much more serious risk in societies that are already unequal.

Nedenle genel olarak baktığımızda eğer ki toplumda işte bu kriminal yükün artmış olması,

When we look at it generally, if there has been an increase in this criminal burden in society,

insanların rekabete dayalı elemeye maruz kalmaların artmış olması,

the increase in the number of people facing competition-based elimination,

yani eşitliğin olmadığı, eğitim ve sağlık hakkının yeterince sağlanamadığı ortamlarda yaşanmaya başladıkları müddetçe

"as long as they start to live in environments where there is no equality and the rights to education and health are not adequately provided"

başta gençler olmak üzere ve diğer dezavantajlı gruplar olmak üzere

primarily young people as well as other disadvantaged groups

biz onları bir riskin içerisine atmış oluyoruz.

We are putting them at risk.

Ve bu hepimizin sorunu olmuş oluyor.

And this becomes a problem for all of us.

Çünkü sonuç olarak sağlıklı olmayan bir yapıyı ailenin ya da toplumun herhangi bir yerinde gördüğünüzde

Because when you see an unhealthy structure anywhere in the family or society as a result.

bu iletişimin bozulmasına ve bütün olarak da etkilenmeye yol açmış oluyor.

This leads to a disruption of this communication and also affects it as a whole.

O nedenle bizim karşımızdaki somut sorunlar derseniz,

So if you say the concrete problems in front of us,

özellikle Türkiye'nin artan nüfus ve bu nüfusu dengeleyemeyen kent yaşamı,

especially Turkey's increasing population and urban life that cannot balance this population,

artan kriminal olaylar başta madde kullanımı olmak üzere ve tabii ki düzensiz göçle birlikte

increasing criminal incidents primarily due to substance use and of course along with irregular migration

gereğinden fazla kalabalık ve yaşanılması zorlaşan kentler ve barınma sorununun olması,

overcrowded cities that are excessively populated and becoming increasingly difficult to live in, and the issue of housing,

bütün bu faktörler karşımızda kırılgan bir toplumu yaratmış durumda.

All these factors have created a fragile society in front of us.

Bu, bunu...

This, this...

Bunun tabii ki çözümünü daha sonra konuşacağız.

Of course, we will discuss the solution to this later.

Bunun çözümü bir psikiyatrik müdahale değildir.

The solution is not a psychiatric intervention.

Ama biz bu sorunları çözmediğimiz zaman ruhsal sorunlarda ciddi bir artışla da karşılaşmış olacağız.

But when we do not solve these problems, we will also face a serious increase in mental health issues.

Özgür Hocam, yine Ezra Hoca'nın kaldığı yerden aynı soruyu size de yönlendiriyoruz.

Professor Özgür, we are once again directing the same question to you that was asked to Professor Ezra.

Evet, teşekkür ederim.

Yes, thank you.

Hocam çok güzel özetledi zaten.

My teacher summarized it very well anyway.

Belki sadece şunu ekleyebilirim.

Maybe I can just add this.

Gerçekten metropoller bir takım sosyal güçlülükler,

Metropolises really have a certain social strengths,

daha belirgin olduğu ve daha zor yaşandığı yerler.

places where it is more pronounced and more difficult to experience.

Belki o yüzden bütün dünyada, metropollerde ekonomik güçlükler olsun,

Maybe that's why there are economic difficulties in metropolises around the world.

barınma sorunları olsun, hizmetlere erişim olsun, sosyal işsizlikler olsun,

whether it be housing problems, access to services, or social unemployment,

bütün bunları çok daha çarpıcı ve güçlü yaşadığı için metropol insanları,

because metropolitan people experience all of this in a much more striking and powerful way,

tabii ki iyilik halleri ve ruh sağlıkları da buna bağlı olarak etkileniyor.

Of course, their well-being and mental health are also affected accordingly.

Hocamın madde kullanımıyla ilgili katkısına,

To my teacher's contribution regarding substance use,

ben de özellikle tütün konusunda da bir katkı sunmak isterim.

I would also like to contribute, especially regarding tobacco.

Hakikaten Türkiye'de verilerle de desteklenmiş bir şekilde örneğin,

Indeed, in Turkey, for example, supported with data,

tütün kullanımının da arttığını görüyoruz.

We are also seeing an increase in tobacco use.

Burada tabii ki pek çok faktör var.

Of course, there are many factors here.

Ama özellikle tütün kanunuyla ilgili örneğin,

But especially regarding the tobacco law, for example,

metropollerde çok daha belirgin olmak üzere,

especially becoming much more pronounced in metropolitan areas,

uygulamaların eskisi yıllara nazaran azalmış olması,

the decrease in the number of applications compared to previous years,

hem pasif etkilerimi hem birinci elden tütün kullanımını arttıran,

both my passive effects and the increase in firsthand tobacco use,

çünkü çevresel olarak bir o zaman teşvik olmuş oluyor.

because it has been encouraged environmentally at that time.

Hakikaten özellikle gençlerde, özellikle genç kızlarda,

Indeed, especially among young people, particularly young girls,

tütün kullanımı da yine önemli bir sorun.

Tobacco use is also an important issue.

Bunun dışında göçle ilgili bir şey eklemek istiyorum.

Besides this, I would like to add something about migration.

Aslında göç bir insanlık gerçeği.

Actually, migration is a human reality.

Tüm dünyada hem gönüllü hem zorunlu göçler var.

There are both voluntary and forced migrations all over the world.

Ama bu yine göçlerin yönetimi son derece önemli.

But the management of migrations is still extremely important.

Yani evet bir insanlık gerçeği ama nasıl yönettiğiniz,

So yes, it is a truth of humanity, but how you manage it,

son derece önemli.

extremely important.

Yine pek çok dünyadaki metropollerde gördüğümüz şey,

What we see again in many metropolises around the world is,

göçmenlerin elbette iş olanakları, eğitim olanakları sebebiyle

immigrants certainly due to job opportunities, educational opportunities.

daha çok büyük şehirlere gitmek istemesi.

wanting to go to bigger cities more.

Bu bütün dünyada böyle.

This is the case all around the world.

Ama tabii ki burada bir şey gerekiyor.

But of course, something is needed here.

Yani özellikle metropoller özelinde bir takım ek düzenlemeler gerekiyor.

So, especially in the context of metropolises, some additional regulations are needed.

İşte şehir vergileri bunlar arasında olabilir.

Here are city taxes that may be among them.

Özellikle göçler.

Especially migrations.

Göçmenlerin farklı şehirlerde hizmetlere erişimi de sağlayacak şekilde

To ensure that immigrants have access to services in different cities as well.

yerleştirilmesi gibi şeyler.

things like placement.

Ve işte nüfusa oranlı olarak göçün yönetilmesi.

And here is the management of migration relative to the population.

Yani o şehrin nüfusuna oranlı bir biçimde.

That means in proportion to the population of that city.

Bütün bunlar dünyada uygulanan şeyler.

All of these are things that are implemented in the world.

Çünkü hakikaten damgalamanın arttığı, ayrımcılığın arttığı,

Because there is indeed an increase in stigmatization and discrimination,

sosyal ayrışmaların arttığı kentler, büyük kentler ruh sağlığını,

Cities where social divisions are increasing, large cities' mental health,

hem göçmenler açısından hem yerel halk açısından etkilemiş oluyor.

It affects both immigrants and the local population.

Dolayısıyla hakikaten çok fazla faktör var.

Therefore, there are indeed many factors.

Ve dediğim gibi bu herhalde dünyanın bütün metropolleri için geçerli diye düşünüyorum.

And as I said, I think this probably applies to all major cities in the world.

Teşekkürler.

Thank you.

Özgür Hocam, zaten öncelikle size sormak isterim.

My dear Professor Özgür, I would like to ask you first and foremost.

Bu kentten kent faktöründen de genel anlamda bir ayrıntılarıyla bahsettik.

We also mentioned the details of this city in general terms, apart from the city factor.

Ancak bir karşılaştırma yapacak olursak,

However, if we make a comparison,

dünya genelinde metropolleri dair ne diyebiliriz?

What can we say about metropolises around the world?

İstanbul'un ayrıştığı,

Istanbul's division,

İstanbul'a özgü çeşitli dinamikler ya da somut sonuçlar var mıdır?

Are there various dynamics or concrete results unique to Istanbul?

Teşekkür ediyorum.

Thank you.

Aslında hakikaten metropollerin ortak bir takım özellikleri var.

Actually, metropolitan areas do have a number of common characteristics.

Bütün dünyada biraz önce bahsettiğimiz bütün o büyük kentlere ait faktörler

The factors belonging to all those big cities we just mentioned around the world.

tabii ki İstanbul için de geçerli.

Of course, it's also valid for Istanbul.

Ama hem ülkenin koşulları, hem kültürel farklılıklar, hem coğrafi farklılıklar tabii ki

But both the country's conditions and cultural differences, as well as geographical differences, of course.

ve tabii ki hizmetlerin varlığı,

and of course the existence of services,

tüm bu hizmetlerin nasıl dağıldığı gibi pek çok faktör metropolleri de birbirinden ayırıyor.

Many factors, such as how all these services are distributed, also distinguish metropolises from one another.

İstanbul tabii ki hem çok eski bir yerleşim olması,

Istanbul is of course both a very old settlement,

tarihi, kültürel özellikleri, zenginliği, coğrafi güzelliği gibi pek çok güzel özelliğiyle

with its many beautiful features such as historical and cultural characteristics, richness, and geographical beauty.

dünyanın herhalde en güzel metropollerinden bir tanesi.

One of the most beautiful metropolises in the world, I suppose.

Tabii ki metropol yaşamanın kalabalık nüfusu, trafiği gibi şeyler İstanbul'u da etkiliyor.

Of course, things like the crowded population and traffic of metropolitan living also affect Istanbul.

Ama düşündüğümüzde yine dünyadaki metropollerle kıyaslandığında

But when we think about it, again compared to the metropolises in the world

belki hem yaşadığımız olumlu şeyler var hem de güçlükler var diyebiliriz.

We can say that there are both positive things we have experienced and difficulties.

Bir kere özellikle metropollerin, dünyadaki metropollerin en önemli sorunlarından bir tanesi evsizlik sorunu ama

One of the most important problems of metropolises, especially in the world, is the issue of homelessness, but...

İstanbul pek çok metropole göre kıyaslandığında çok daha iyi düzenlemeler olduğunu görüyoruz bu konuda.

We see that there are much better arrangements in Istanbul compared to many metropolises.

Çok daha koruyucu yaklaşımlar,

Much more protective approaches,

ve sosyal hizmetler anlamında daha koruyucu yaklaşımlar olduğunu görüyoruz.

We see that there are more protective approaches in terms of social services.

Bu anlamda ben kıyasladığımda en azından gördüğüm, okuduğum, karşılaştırdığım büyük kentlerle

In this sense, compared to the large cities I have seen, read about, and compared, at least...

bu anlamda Türkiye'nin daha olumlu olduğunu ama bu konuda gerçekten çok dikkat etmemiz gerektiğini

In this sense, Turkey is more positive, but we really need to be very careful about this issue.

ve bu anlamda özellikle ekonomik güçlüklerle ve artan eşitsizliklerle önlemlerimizi de artırmamız gerektiğini de vurgulamak isterim.

And in this regard, I would also like to emphasize that we need to increase our measures, especially against economic difficulties and increasing inequalities.

Bunun dışında

Apart from this

suç oranlarında yine işte şey yani bir güvenlik anlamında güvenli gezebileceğiniz,

In terms of crime rates, again, well, I mean a safe place where you can walk around safely.

yaşayabileceğiniz yerler anlamında da İstanbul'un pek çok kente göre daha olumlu özellikleri var.

In terms of places you can live, Istanbul has many more positive features compared to many cities.

Bunun dışında tabii ki pek çok yani karşılaştırılabilir veri var ama belki Ejder hocam eklemek isterse kıyaslama anlamında dediğim gibi her kentin kendine has

Aside from this, of course there are many comparable data, but perhaps if Professor Ejder wants to add, as I mentioned in terms of comparison, each city has its own characteristics.

olumlu ve olumsuz yanları var.

There are positive and negative aspects.

Trafik herhalde İstanbul'da bazı metropolilere göre en azından daha büyük çözümler isteyen bir konu.

Traffic is probably a subject that requires at least bigger solutions compared to some metropolises in Istanbul.

Bunlar da ruh sağlığını, insanların tolerans düzeyini herhalde etkiliyor diye düşünüyorum.

I think these also affect mental health and people's tolerance levels.

Teşekkür ederim.

Thank you.

Teşekkürler Özgür Hocam.

Thank you, Professor Özgür.

Ejder Hocam siz bu konuda neler eklemek istersiniz?

Master Ejder, what would you like to add on this topic?

Şöyle, İstanbul tabii ki diğer kentlere, diğer ülke metropollerine göre

Of course, Istanbul is different compared to other cities and other country metropolises.

çok negatif bir yerde değil ama bizim özellikle bazı kültürel sorunlarımızı belki ben ekleyebilirim mevcut yanıta.

It's not a very negative place, but I can perhaps add some of our specific cultural issues to the existing response.

Bu da şöyle, Türkiye kentlerinde büyüme ve kentleşmeye ilişkin bizim yönetsel bir zafiyetimiz var.

This is because we have an administrative weakness regarding growth and urbanization in Turkish cities.

Çünkü başta belediyelerin şehit plancılarınca belirlenen sınırlar ve büyük büyüme planları var.

Because there are boundaries determined by the martyr planners at the municipalities and large growth plans at the outset.

Aslında ülkemizde şehit plancılığı oldukça gelişmiş bir alan.

In fact, martyr planning is a quite advanced field in our country.

Belediyelerin de bu konuda çeşitli planları oluyor.

Municipalities also have various plans on this issue.

Ama Türkiye'de yönetimsel bir sorun, şu belediyelerle merkezi yönetimler arasında bazen yaşanan sorunlar,

But in Turkey, an administrative problem is sometimes experienced between the municipalities and the central governments.

örneğin bir belediyeci yeşil alan olarak tanımlanan bir yerin bir arada bir konut alanına çevrilmesine neden olabiliyor.

For example, a municipal official can cause a place defined as a green space to be turned into a residential area.

Hesaplar yerelde yapılmayınca, daha merkezi yapılınca bu sefer kentin ihtiyacından ziyade

When accounts are not made locally, but rather carried out in a more centralized manner, this time, rather than the needs of the city...

ülkenin ya da başka ihtiyaçlara göre tanımlanan bir kentleşmeyle karşı karşıyayız.

We are facing urbanization defined according to the needs of the country or other necessities.

Bu kentleşme bize,

This urbanization gives us,

insanların sosyal temas kurabileceği alanlardan ziyade daha çok barınma merkezli bir büyümeyi bize gösteriyor.

It shows us more of a shelter-centered growth rather than areas where people can establish social contact.

Bunun şundan dolayı önemli olduğunu söyleyebilirim.

I can say that this is important for this reason.

İstanbul'da yaşayan insanların ne kadarının bir kent sosyal yaşamına katıldığıyla ilişkin.

It's about how many people living in Istanbul participate in urban social life.

Yani şehirde çok insan var ama bu insanların önemli bir kısmı kentin sosyal yaşamına katılamıyor.

So there are many people in the city, but a significant portion of these people cannot participate in the social life of the city.

Bunu ister bir yeşil alan, kentin bu anlamda doğayla teması kısmı,

This can be either a green space, the part of the city that interacts with nature in this sense,

kentin kısmında olsun ister kültürel anlamda olsun.

It should be in the city's part, whether in a cultural sense or not.

Tabi bir kentin sosyal yaşamına katılamamak, kentin doğasındaki sosyal etkileşimi hissedememek ek bir yalnızlaşmayı da getiriyor.

Of course, being unable to participate in the social life of a city brings an additional sense of isolation, as one cannot feel the social interactions inherent in the city's nature.

Çünkü bizim özellikle kentlerimizde Araf'ta kalmış çok fazla yer var, aileler var.

Because there are a lot of places and families left in purgatory, especially in our cities.

Kültürel anlamda, sosyolojik anlamda.

In a cultural sense, in a sociological sense.

Örneğin hala aile apartmanlarının yoğun olduğu ilçelerimiz var.

For example, we still have districts where family apartment buildings are dense.

Bu durum özellikle kırsal yaşamının kente taşınması,

This situation, especially the migration of rural life to the city,

büyük ailelerin kent yaşamının sosyolojisine uygun olmaması,

the incompatibility of large families with the sociology of urban life,

birçok aile içi çatışmayı da getirdiğinden ve sosyalleşme diye karşımıza daha çok bu aile apartmanlarındaki temas olduğundan

It has also brought about many family conflicts and since the socialization we encounter is more about the interactions in these family apartment buildings.

bu durum büyük aileler içi ya da küçük aile içi çatışmaları arttırmakta.

This situation is increasing conflicts within large families or small families.

Bu da ciddi iletişim sorunlarına dayatmakta.

This is also imposing serious communication problems.

O nedenle sağlıklı bir kent olursa, sosyal dokuslu iyi bir kent olursa ama en önemlisi biz kentteki insanlarımıza

For that reason, if it is a healthy city, if it is a good city with a social fabric, but most importantly, if we consider the people in the city.

sosyal yaşamla daha çok temas,

more contact with social life,

sağlayacak programlar oluşturabilirsek,

if we can create programs that will provide,

yani belki neler yapılabilir kısmında söylenecek bir şey ama

So, maybe there's something to say about what could be done, but...

kentin sosyal yaşamına katabilecek çeşitli sosyal programlarla

with various social programs that can contribute to the social life of the city

biz insanları dar dünyalarından çıkarıp kentle temasını sağlayabilirsek

if we can take people out of their narrow worlds and enable them to connect with the city

belki İstanbul bu anlamda avantajlı bir yere geçilebilir.

Maybe Istanbul can be seen as an advantageous place in this respect.

Bunu ekleyebilirim.

I can add this.

Peki son olarak hani baktığımızda farklı düzeylerde yani çok

Well, finally, when we look at it, at different levels, I mean very...

geniş ve kapsamlı bir tablo çizdiniz.

You drew a broad and comprehensive picture.

Peki hani ne gibi hizmet dahil yapılmalı ya da nerelere müdahaleler etmek öncelikli?

So what kind of services should be included or what areas should be prioritized for intervention?

Özgür Hocam buyurun.

Welcome, my dear teacher Özgür.

Önce size söz veriyorum.

First, I promise you.

Teşekkür ederim.

Thank you.

Ben metropoller genelinde konuşmak istiyorum.

I want to talk about metropolitan areas in general.

İzin verirseniz yani büyük kentlerde gerçekten tüm dünyada özellikle büyük kentlerde yaşayan insanların sağlığını iyilik halini geliştirmek için kentlerin de

If you allow me, I mean, to improve the health and well-being of people living in large cities, cities themselves...

sağlıklı olması gerekiyor.

It needs to be healthy.

Kentlerinde sağlığı geliştiren bir biçimde var olması gerekiyor.

It needs to exist in a way that promotes health in their cities.

Bu anlamda hakikaten en önemli şeylerden bir tanesi eşitsizliklerin azaltıldığı kentler hizmetlere erişimde biraz önce Ejder hocamın da bahsettiği

In this sense, one of the truly most important things is that cities where inequalities are reduced provide access to services, as mentioned earlier by Professor Ejder.

kültürel sosyal olanaklara erişimde spor olanaklarına erişimde daha adaletli sistemlerin olduğu örneğin toplu taşımanın çokça kullanıldığı.

There are fairer systems in access to cultural and social opportunities, for example, where public transportation is widely used in access to sports facilities.

Kentler son derece önemli çünkü toplu taşımanın olduğu ve her yere düşük ücretle erişimin mümkün olduğu kentler aslında adaletli kentler olmuş oluyor.

Cities are extremely important because cities where public transportation exists and access to everywhere is possible at low costs become just cities.

Bu anlamda büyük kentler için hakikaten önemli ve tabii ki dezavantajlı gruplar açısından da yaşlıların daha rahat ettiği yürüyebildiği engelli bireylerin var olabildiği şehir yaşamında kentlerin bu şekilde

In this sense, for large cities, it is truly important, and of course, in terms of disadvantaged groups, the fact that elderly people can live more comfortably and that individuals with disabilities can exist in urban life in this way.

düzenlenmesi son derece önemli kadınların rahat ettiği işte güvenli ışıklandırmaların olduğu kentler büyük kentler için son derece önemli fizik aktivite olanaklarının artması insanların ücretsiz ya da düşük ücretle spor yapabildiği yürüyebildiği kentler son derece önemli çünkü biliyorsunuz fizik aktivitenin olduğu yerde ruh sağlığının da çok daha iyi olduğunu biliyoruz.

The organization is extremely important; cities with secure lighting where women feel comfortable are very important for large cities. Increasing opportunities for physical activity, where people can exercise for free or at low cost, and cities where they can walk are extremely important because, as you know, we know that where there is physical activity, mental health is also much better.

İkisi birbiriyle.

They are together.

Fizik olarak ilintili çünkü yine yeşil alanlar son derece önemli yeşil alanların olduğu insanların yeşil gördüğü kentler ve bu defalarca bilimsel araştırmalarla da gösterildi ki bizim iyilik halimizi ve ruh sağlığımızı olumlu etkiliyor.

It is physically related because, again, cities with green spaces, where people see green, are extremely important, and it has been demonstrated multiple times through scientific research that this positively affects our well-being and mental health.

Temiz hava temiz suya erişim sağlıklı gıdaya erişim bütün bunlar yine büyük kentlerin sağlığı sonuçta geliştirmek.

Clean air, access to clean water, access to healthy food – all of these ultimately improve the health outcomes of large cities.

Mutlaka dikkat etmesi gereken şeyler bir diğer şey de mental çevre yani fiziksel çevreden bahsediyoruz hep ama son yıllarda özellikle konuşulan konuların başında mental çevrede geliyor yani bizim hem bilimsel işlemlerimizi hem ruh sağlığımızı bir takım etkileyen faktörlerin özellikle büyük kentlerde insanların çoğunu yoran aşırı reklamlar panolar rahatsız edici düzeyde ışıklandırmalar.

Another thing that must be paid attention to is the mental environment. We always talk about the physical environment, but in recent years, one of the main topics has been the mental environment. That is, factors affecting both our scientific processes and our mental health, such as excessive advertisements that tire most people in large cities and disturbing levels of lighting.

Gürültü bütün bunlar mental çevremizin bir parçası olarak ele alınıyor ve büyük kentlerin yine bu anlamda çevresel düzenlemeler anlamında gürültünün azaltılması anlamında insanların biraz daha sessiz yerlere biraz daha doğanın seslerini duyabildiği yerlere kavuşabildiği düzenlemeler son derece önemli.

Noise is considered a part of our mental environment, and in this sense, regulations aimed at reducing noise in big cities are extremely important, as they allow people to reach quieter places where they can hear more of nature's sounds.

Tabii ki yine suç oranının çok düşük olduğu olmadığı suçun ve güvenlik.

Of course, once again the crime rate is very low, and there is no crime and security.

Açısından da kentler önemli bir diğer şey büyük kentlerde yine afetlere hazırlıklı kentler insanların yaşayan insanların bu hazırlıkları gözleriyle görebildikleri önemli ve iklim tabii ki yani iklim değişikliğiyle beraber beraber de özellikle metropolleri en çok ilgilendiren şeylerden bir tanesi yine insanları bu iklim değişikliğinin etkilerinden koruyabilecek düzenlemeleri yapmaları.

Cities are important in terms of being prepared for disasters, especially in large cities, where people can see the preparations with their own eyes. This is significant, and climate, of course, one of the aspects that most concerns metropolitan areas, is making arrangements that can protect people from the effects of climate change.

Bir diğer aklıma gelen şey tabii sadece insan odaklı değil aynı zamanda hayvanlara da çevreye de odaklı bütün bunları içine alan düzenlemeler doğal yaşam alanlarının korunduğu hayvanların eziyet görmediği kentler.

Another thing that comes to my mind is, of course, not only human-focused but also encompassing regulations that focus on animals and the environment, creating cities where natural habitats are protected and animals are not subjected to suffering.

Bütün bunlar son derece önemli bir son şey şunu eklemek isterim belki bir de metropolleri ilgilendiren tabii ki büyük projeler var biliyorsunuz İstanbul için konuşulan Kanal İstanbul gibi büyük projeler oldu.

All of this is extremely important, and I would like to add one last thing: there are, of course, major projects concerning metropolises, such as the Kanal İstanbul project that has been discussed for Istanbul.

Bütün bunlar da.

All of these too.

Sadece çevresel etkileri değil toplum sağlığına etkileri de mutlaka değerlendirmek gerekiyor özellikle bizim sağlık etki değerlendirmeleri dediğimiz bu tarz büyük kentleri etkileyecek projelerde toplum sağlığına etkileri ne olacak bu projelerin insanların fiziksel ruhsal sosyal sağlığına etkileri ne olacak bütün bunları ortaya koyacak ve projeksiyonlar yapacak çalışmalara ihtiyacımız var.

It is essential to evaluate not only the environmental impacts but also the effects on public health, especially in projects that will affect major cities, which we refer to as health impact assessments. We need studies that will reveal and project what the impacts of these projects on the physical, mental, and social health of individuals will be.

Böyle büyük kararlar vermeden.

Before making such big decisions.

Ve uygulamaya geçmeden önce metropoller için herhalde böyle özetleyebilirim diye düşünüyorum sağlığı ruh sağlığını geliştirmek için teşekkür ederim.

And before putting it into practice, I think I can summarize it like this for the metropolises: Thank you for improving health and mental health.

Çok teşekkürler Özgür Hocam çok güzel özetlediniz gerçekten.

Thank you very much, Özgür Teacher, you really summarized it very well.

Eczar Hocam siz bunun üstüne neler eklemek istersiniz?

Professor Eczar, what would you like to add to this?

Ben çok kısa bir ek yapayım çünkü hemen hemen her şey söylenmiş oldu.

Let me add a very brief comment because almost everything has been said.

Özellikle kent mimarisinin ruhsal açıdan yapıcı geliştirici ya da onarıcı.

Especially urban architecture is spiritually constructive, developmental, or restorative.

Bir şekilde planlanması gerekiyor yani buna ilişkin artık modern mimari yaklaşımlar var.

It needs to be planned in some way, meaning there are now modern architectural approaches related to this.

Siz herhangi bir kente yapacağınız projede oradaki insanların psikososyal açıdan da gelişimini sağlayacak şekilde hem tarihi dokuyu hem sosyal dokuyu hesaba katarak yapabilirsiniz.

You can carry out your project in any city by taking into account both the historical texture and the social fabric, ensuring the psychosocial development of the people there.

Maalesef bunu biz başta depremde yıkılan şehirlerde bekliyorduk ama orada hızlı konut projeleri şeklinde yapılmakta.

Unfortunately, we initially expected this in the cities that were destroyed by the earthquake, but it is being done there in the form of rapid housing projects.

Umarız.

We hope so.

Türkiye'deki bütün kentlerde bir planlamalarda öne alınacak şekilde olur.

It will be prioritized in the planning of all cities in Turkey.

Bunların da lokal değil global bir şekilde planlanması gerekiyor.

These need to be planned globally, not locally.

Bir diğer durum aslında kent yaşamına katılabilen insanların kararlara katılabilen insanların yani bulundukları yerlerde verilen kararlarda kendilerini dahil hissedebilen insanların mekanlarına daha fazla temas kurabileceği daha çok bağlanacağı.

Another situation is that people who can participate in city life, who can be involved in decisions, that is, people who can feel included in the decisions made in their locations, will be able to establish more contact with and become more attached to their spaces.

Bence bunu sağlamak önemli olabilir.

I think it might be important to achieve this.

Ve tabii ki de ulaşılabilir bir kent olması gerekiyor.

And of course, it needs to be an accessible city.

İstanbul'da özellikle şehir dışlarına yapılan büyük hastanelerin sağlık kuruluşlarının şehir dışına taşınmasıyla başlayan bu yaklaşımın tez elden durdurulması gerekiyor.

This approach, which started with the relocation of large hospitals outside the city in Istanbul, needs to be halted immediately.

Çünkü insanlar ulaşabildikleri zaman bir sağlık hizmeti alabilirler.

Because people can access healthcare when it is available to them.

Ulaşabildikleri zaman bir kentsel hizmeti alabilirler.

They can access an urban service when they are able to.

O nedenle ulaşılabilir bir kent zamanın kendisine ait olduğunu hissettiği yani kalabalık.

For this reason, an accessible city feels like it belongs to time itself, meaning it is crowded.

Kalabalık içerisinde zorlandığı değil istediği yere istediği zamanda ulaşabildiği sosyal yaşamını planladığı bir kentin olmasını arzu etmeliyiz.

We should wish for a city where she can reach the places she wants at the times she desires, rather than struggling in the crowd, while planning her social life.

Bu da tabii planlı bir şehircilik ile olur.

This of course happens with planned urbanization.

Ve ben son olarak da özellikle İstanbul'da konut projeleriyle ilgili bir şey söylemek istiyorum.

And finally, I would like to say something specifically about residential projects in Istanbul.

Örneğin İstanbul'da son derece lüks bir konut projesi 24 saat inşaat yapmak izni aldı şehrin göbeğinde.

For example, an extremely luxurious housing project in Istanbul has been granted permission to operate construction 24 hours a day in the heart of the city.

Bu tam da kent yaşamına hiç değerim verilmedi.

This is exactly that I have never been valued in urban life.

Ve bu kararlar merkezi kararlar olduğu için de yerel belediyelerin çok da fazla bir etkileri olamıyor.

And since these decisions are central decisions, local municipalities do not have much influence.

Oysa bunlar okul hastane gibi özel inşaatlarda verilmekle birlikte siz eğer bu gürültüyle bambaşka bir proje nedeniyle karşı karşıya kalıyorsanız yabancılaşırsınız yaşadığımız kente.

However, even though these are provided in private constructions like schools and hospitals, if you are faced with a completely different project because of this noise, you become alienated from the city we live in.

Çünkü sizin yaşamanızı uykunuzu sizin kendinize ayıracağınız vakti kıymeti almayan bir kente.

Because it is a city that does not value the time you will dedicate to your life, your sleep, and yourself.

Bu açıdan insanların başta iklim, gürültü olmak üzere birçok değişkenle dost kentlerin oluşturulması son derece önemli.

From this perspective, it is extremely important for cities to be created that are friendly to many variables, especially climate and noise.

Tabi bu dost kentlerin içerisinde de eşit paylaşımcı insanların geleceklerini güvende hissettikleri bir yaşam kurgusunun da olması gerekiyor.

Of course, within these friendly cities, there also needs to be a structure of life where equal-sharing people feel secure about their futures.

Teşekkür ederim.

Thank you.

Çok teşekkürler.

Thank you very much.

Öncelikle hani yaparken de çok keyifli bir söyleşi oldu.

First of all, it was a very enjoyable conversation while doing it.

Aslında sizlerin de söylediği gibi yani buradaki temel faktör kent yaşamının zorluğu.

In fact, as you have also stated, the main factor here is the difficulty of urban life.

Kentteki faktörler kırıdanlıkları arttırıyor.

The factors in the city are increasing fragmentation.

Özellikle mesela barınma merkezli büyümeden bahsetmiştiniz.

You specifically mentioned growth centered around housing, for example.

Deprem faktörünün olduğu İstanbul gibi bir şehirde barınmanın bu kadar pahalı olması zaten şehirdeki bu kaygıyı gitgide arttırıyor.

The fact that housing is so expensive in a city like Istanbul, which has the earthquake factor, is already increasing the anxiety in the city gradually.

Ne dedik adaletli kentler kurulmalı.

We said that just cities should be established.

Kurulmayanlar da düzenlenmeli.

Those that have not been established should also be organized.

Adaletli sistemler, kültürel.

Just systems are cultural.

Kültürel ve sosyolojik anlamda rafta kalmanın çözülebilmesi, temiz hava, temiz gıda yerişim.

In cultural and sociological terms, being able to solve the problem of being on the shelf requires clean air and access to clean food.

Aslında baktığımız zaman bir şehri planlamaya bunlara dikkat ederek başlamamız gerekiyor.

Actually, when we look at it, we need to start planning a city by paying attention to these.

Ve daha iyi bir kent yaşamıyla daha iyi bir ruh sağlığını elde edebiliriz diyebiliriz sanırım bu konuşmanın sonunda.

And I think we can say that by the end of this conversation, we can achieve better mental health with a better urban life.

Prof. Dr. Ejder Akgün Yıldırım ve Prof. Dr. Özge Karadağ çok teşekkür ediyoruz davetimizi kabul ettiğiniz için.

We would like to thank Prof. Dr. Ejder Akgün Yıldırım and Prof. Dr. Özge Karadağ for accepting our invitation.

Çok teşekkürler.

Thank you very much.

Biz teşekkür ederiz.

We thank you.

Siz elinize sağlık.

Thank you for your effort.

Bir sonraki programda görüşmek üzere.

See you in the next program.

Altyazı M.K.

Subtitle M.K.