Son Kullanma Tarihi
Ferhat Düzlü
... merak ettim
Son Kullanma Tarihi
Bu dizinin betimlemesi TRT tarafından Sesli Betimleme Derneğine yaptırılmıştır.
The description of this series has been done by the Audio Description Association on behalf of TRT.
Sesli Betimleme Metin Yazarı ve Seslendiren
Audio Description Text Writer and Narrator
İstanbul Üniversitesi'nden arkadaşlarımıza sorduk, son kullanma tarihine dikkat ediyor musunuz diye.
We asked our friends from Istanbul University if they pay attention to the expiration date.
Gelen cevapların çoğu dinlediğiniz gibiydi.
Most of the replies you received were as you listened.
Son kullanma tarihi çoğu zaman pek de umursanmayan bir şeydir ülkemizde.
The expiration date is often something that is not taken seriously in our country.
Açıkçası ben de alışveriş yaparken son kullanma tarihine bakmayı çoğu kez unutuyorum.
Honestly, I often forget to check the expiration date when I go shopping as well.
Bazen de alırken daha kullanma süresi olan, ancak evde dolabın bir köşesinde unutulan
Sometimes they are bought with a longer usage period, but forgotten in a corner of the cupboard at home.
ve gerektiğinde son kullanma tarihi geçmiş ürünü kullandığımda oluyor.
And it happens when I use a product that has passed its expiration date if necessary.
Peki son kullanma tarihi tam olarak nedir?
So what is the exact expiration date?
Nasıl belirlenir?
How is it determined?
Ve son kullanma tarihi geçen ürünler çöp mü?
Are products with expired expiration dates trash?
Bu soruları gıda mühendisi arkadaşım Volkan Aytan'a sordum.
I asked these questions to my food engineer friend Volkan Aytan.
Son kullanma tarihi gıda maddelerinin uygun saklama ve muhafaza süresini belirleyen
The expiration date determines the appropriate storage and preservation period of food items.
diğer bir deyişle raf ömrünü sınırlayan bir zaman dilimidir.
In other words, it is a time period that limits the shelf life.
Son kullanma tarihine farklı bir açıdan bakılırsa
If we look at the expiration date from a different perspective.
üretici firma ve tüketici yani halk arasında bağlantı kuran bir unsurdur.
It is an element that establishes a connection between the producer company and the consumer, that is, the public.
Üretici firma açısından
From the perspective of the manufacturing company
firmanın ürettiği ürün için kendini güvence altına alması
The company securing itself for the product it produces.
tüketici açısından ise
from the perspective of the consumer
gıdanın tazeliği veya güvenirliği bakımından değerlendirebilmesidir.
It is the ability to evaluate the freshness or reliability of food.
Hani bir kere de bir bisküvi yedim.
Remember that time I ate a biscuit?
Baya dört ay falan geçmiş yani sonra fark ettik.
It had been about four months or so when we noticed it.
Midem bozuldu.
My stomach is upset.
Baya kusmuştum kötüydü yani.
I had vomited a lot; it was really bad.
Dikkat etmez.
He/She doesn't pay attention.
Sonra bakarım çoğunluğu da geçmiş olabilir.
I'll look later; most of them may have already passed.
Marka işimi isterseniz sürekli yemeye devam edelim.
If you want my brand work, let's keep eating continuously.
Valla ben son kullanma tarihi geçmiş ürünleri özellikle kovalıyorum.
Honestly, I particularly seek out products that have expired.
Çünkü onlar daha ucuz oluyor.
Because they are cheaper.
Onları alıyorum marketlerden.
I'm getting them from the markets.
Şu ana kadar hiçbir zararını görmedim.
I haven't seen any harm from it so far.
Bugünden sonra da hiçbir zararı olacağını düşünmüyorum.
I don't think it will have any harm from now on.
Bazı belirli yerler var.
There are certain specific places.
Oradan aldığın zaman sorun olmuyor.
It doesn't matter when you get it from there.
Bakmıyor tarihine.
It doesn't look at its history.
Ama daha önceden güvendiği bir yer olduğu için oradan alıyorlar.
But they are getting it from there because it is a place they trusted before.
Ben öyle düşünüyorum.
I think so.
Bozulma etmeni olarak üç etmenimiz vardır.
We have three factors as degradation factors.
Bunlar bakterilerin sebep olduğu bozulmalar.
These are the degradations caused by bacteria.
Baya ve küflerin sebep olduğu bozulmalardır.
They are deteriorations caused by mold and fungi.
Birkaç örnek verecek olursak.
To give a few examples.
Örneğin çiğ süt.
For example, raw milk.
Çiğ süt.
Raw milk.
Bunlar da sabun tadı, acı, ekşi, yanık ve malt tatları oluşabilir.
These can also develop flavors of soap, bitterness, sourness, burnt, and malt.
Peynir açısından değerlendirecek olursak acı tat, gaz oluşumu nedeniyle de delikli yapı, çeşitli renk oluşumları peynir açısından değerlendirebiliriz.
If we evaluate in terms of cheese, we can assess the bitter taste, the porous structure due to gas formation, and the various color formations.
Etin dış yüzeyinin yapışkan bir hal alması, et renginde görülen bazı bozulmalar, daha da koyuya gitmeler yani kahverengileşmeler.
The outer surface of the meat becoming sticky, some deteriorations in the color of the meat, further darkening, that is, browning.
Toprak kokusu.
The smell of earth.
Ekşime ve kokuşmayla etlerin bozulduğunu anlayabiliriz.
We can understand that the meats have spoiled by souring and rotting.
Enzimatik bozulmalar insan sağlığı açısından risk teşkil etmemektedir.
Enzymatic degradations do not pose a risk to human health.
Örneğin ayva, patates gibi meyve ve sebzelerin kabuklarının soyulması, zedelenmesi, kesilme, dilimleme, ezilme sonucu.
For example, the peeling, bruising, cutting, slicing, and crushing of fruits and vegetables like quince and potatoes.
Oluşan renkteki esmerleşmeler, düşük sıcaklıkta bekleyen patatesin yumuşaması veya tatlılaşması, toplandıktan sonra taze sebzelerin pörsümesi ve renk değişimleri enzimlerin etkisiyle meydana gelen değişmelere örnektir.
The browning in the formed color, the softening or sweetening of potatoes stored at low temperatures, the wilting of fresh vegetables after harvesting, and color changes are examples of changes occurring due to the effects of enzymes.
Bir anda bütün dünya karardı, sesle sokaklar yankılandı, domates, biber patlıcağı.
Suddenly, the whole world turned dark, the streets echoed with sound, tomatoes, peppers, and eggplants.
Bozuk gıda maddeleri zaman zaman ölümle sonuçlanabiliyor ve gıda zehirlenmesi olarak da ifade ettiğimiz zehirlenme olaylarının başta nedenlerini oluşturabiliyor.
Spoiled food items can sometimes result in death and can primarily be the cause of poisoning incidents that we also refer to as food poisoning.
Bozuk gıdaların tüketilmesiyle oluşan başlıca hastalık belirtileri kusma, karın ağrısı, ateş.
The main symptoms of illnesses caused by the consumption of spoiled foods are vomiting, abdominal pain, and fever.
Baş ağrısı, baş dönmesi, halsizlik, yutkunma zorluğu, ağız kuruması, dilin şişmesi, bağırsak krampları, terleme, titreme, kanlı sulu dışkı, karaciğer ve böbrek hastalıklarıdır.
Headache, dizziness, weakness, difficulty swallowing, dry mouth, swelling of the tongue, intestinal cramps, sweating, trembling, bloody watery stool, liver and kidney diseases.
Bu hastalıklar genellikle 2-3 saat içerisinde kendini gösterebilir ve 2 gün içerisinde de meydana çıkabilir.
These illnesses can generally manifest within 2-3 hours and can also appear within 2 days.
Hastalık etmeni yok oluncaya kadar da yaşayabilir.
The disease can live until the agent of the disease disappears.
Devam eder.
It continues.
Son kullanma tarihi üzerinden 1 hafta 10 gün geçmiş gıdalar olabilir.
There may be food items that are 1 week to 10 days past the expiration date.
Bunların uygun koşullarda saklandığı takdirde, akabinde kullanmak istediğimizde gözlemlediğimiz kadarıyla renginde, kokusunda, ufak hafiften tadına baktığımızda herhangi bir bozukluk yok ise bunların kullanılmasında da sakınca yoktur.
If these are stored under appropriate conditions, based on our observations when we want to use them later, if there is no deterioration in color, smell, or a slight taste test, there is no harm in using them.
Eğer mecbur kaldıysak.
If we had to.
Bunun dışında,
Besides that,
son kullanma tarihi geçmemiş, fakat bizim gözlemlediğimiz, örneğin burada salça üzerinde küfler oluşmuş, son kullanma tarihi geçmemiş.
The expiration date has not passed, but what we observed is that, for example, mold has formed on the tomato paste here, even though the expiration date has not passed.
Bu ürün şimdi tamamen bitti diyemeyiz.
We can't say that this product is completely finished now.
Dolayısıyla üzerindeki küf alınıp kullanılmaya devam edilebilir.
Therefore, the mold can be removed and it can still be used.
Yine dediğimiz gibi aksi takdirde tadında ve kokusunda herhangi bir bozukluk yoktur.
As we said before, otherwise there is no spoilage in taste and aroma.
Görülmediği sürece.
As long as it is not seen.
Yine şunu söylemekte fayda var.
It is also worth saying this again.
Son kullanma tarihi geçen ürünlerin kullanılmaması tavsiye edilir.
It is not recommended to use products that are past their expiration date.
Hem üretici açısından hem de tüketici açısından bunun dikkate alınması gerekmektedir.
Both from the perspective of producers and consumers, this needs to be taken into consideration.
Pasta, pasta, alo pasta, it's a wonderful blue.
Cake, cake, hello cake, it's a wonderful blue.
Reggaetoni, Basta, Cioly and Spaghetti Jew.
Reggaetoni, Basta, Cioly and Spaghetti Jew.
Pasta, pasta, alo pasta, take a look at the sea.
Cake, cake, hello cake, take a look at the sea.
Bakkallardan alınan, marketlerden alınan gıda ürünlerinde son kullanma tarihi mevcut.
There is an expiration date on food products purchased from grocery stores and markets.
Bir de bunların dışında son kullanma tarihi olmayan gıda ürünleri var.
Besides these, there are food products that do not have an expiration date.
Örneğin ev yapımı salça veya reçeller.
For example, homemade tomato paste or jams.
Bu ürünler uygun şartlarda dolum yapıldıysa 2 sene hatta daha fazla ömür biçilebilir.
If these products were filled under suitable conditions, they can have a shelf life of 2 years or even more.
Ve kurban bayramlarında saklanmak istenen etler derin dondurucularda
And the meats that are desired to be preserved during the feast of sacrifice are kept in deep freezers.
eksi 18 santigrat derecenin altına inmemek koşuluyla bir sene ve daha fazla muhafaza edilebilir.
It can be stored for one year or more on the condition that it does not drop below minus 18 degrees Celsius.
Çarşıya da pazardan alınan meyve sebzeler genelde poşet içerisinde konulur.
Fruits and vegetables bought from the market are usually placed in bags in the bazaar as well.
Eve gelene kadar poşet içerisinde kapalı bir şekilde gelir.
It arrives closed in a bag until it gets home.
Hatta buzdolabına da kapalı olarak konulduğu oluyor.
It is even sometimes placed in the refrigerator while closed.
Meyve ve sebzeler hasattan sonra da canlılık faaliyetlerini devam ettirdiklerinden dolayı
Fruits and vegetables continue their metabolic activities after harvesting.
yani solunum ve terleme olayları cereyan ettiği için kapalı poşet meyve ve sebzelerin daha erken bozulmasına sebep olur.
In other words, because respiration and sweating occur, closed bags of fruits and vegetables spoil faster.
Bunun için de poşetin ağız kısmı aralıklı bırakılmalıdır.
For this, the opening of the bag should be left partially open.
Bu şekilde saklandığı takdirde ortalama 3 gün ile 10 gün arası buzdolabı koşullarında saklayabiliriz.
If stored this way, we can keep it in the refrigerator under conditions for an average of 3 to 10 days.
Çeviri ve Altyazı M.K.
Translation and Subtitle M.K.
Continue listening and achieve fluency faster with podcasts and the latest language learning research.